ÖNSÖZ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini

0

1

ÖNSÖZ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir. Bölgesel gelişmeye yönelik olarak icra edilecek bütün faaliyetlerin temeli ise bölgenin bütün detayları ile iyi tanınmasından geçmektedir. Bu nedenle, bölgenin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit edilmesi, mevcut sahip olunan değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve bölgesel kalkınmayı sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili olarak icra edilmesi gerekmektedir. Bu amaca yönelik ilk olarak MEVKA, Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve 2010-2013 bölge planını hazırlamıştır. Bu işlem yapılırken bölgeyi oluşturan ilçelere yönelik olarak GZFT Analizi çalışması gerçekleştirilmiş ve her ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır. Diğer yandan MEVKA, Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi İçin Teknik Destek Alınması İşi için ihaleye çıkmış ve bu kapsamda gerçekleştirilecek faaliyetler ile MEVKA tarafından yürütülen Bölge ye ilişkin stratejik plan ve vizyon çalışmalarının kapsamlı ve derinlikli olmasının sağlanması amaçlanmıştır. İhale kapsamı faaliyetlerin icrasına yönelik olarak Yüklenici tarafından ilçelerde İlçe Odak Grup Toplantıları düzenlenmiş, GZFT Analizleri yapılmış ve ilçelere yönelik olarak gerçekleştirilen çalışmalar ve planlar incelenmiştir. Bütün çalışmaların, bilgilerin özgün bir yöntemle Rekabetçilik ekseninde yeniden yorumlanması temelinde birleştirilerek 2023 Vizyon Stratejisinin Belirlenmesi amacına hizmet etmesi sağlanmıştır. Elinizde yer alan doküman, 2023 Vizyon Stratejilerinin belirlenmesine esas oluşturan 2011 yılında hazırlanan İlçe Raporu dur. İlçenin mevcut durumunu göstermekte ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı oluşturmaktadır. En son 2011 yılında Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi İçin Teknik Destek Alınması İşi kapsamında hazırlanan ilçe raporlarına ilişkin veriler 2014 yılında ağırlıklı olarak 2013 yılı sonu itibariyle, TÜİK verileri kullanılarak güncellenmiştir. 2

3

1. DOĞAL YAPI 1.1.COĞRAFİ ÖZELLİKLER Karaman ili Ermenek ilçesi, 36 58 Kuzey enlemi ile 32 53 Doğu boylamı arasında yer almaktadır. İl merkezine uzaklığı 160 km dir. İlçenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1.250 metredir. İlçenin, kuzeyinde Karaman, Konya ili Hadim ilçesi, güneyinde Antalya ili Gazipaşa ilçesi, Mersin ili Anamur ilçesi, batısında Sarıveliler, Başyayla ilçeleri ve doğusunda Mersin ili Mut, Gülnar ilçeleri bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 1.222,9 km² dir. Orta Torosların üzerinde yer alan Ermenek ilçesi birçok akarsu kaynaklarını, yaylaları, mesire yerlerini, tarihi ve tabii güzellikleri içerisinde barındırmaktadır. Bölgenin tüm sularını, bölgenin önemli akarsularından olan Ermenek Çayı toplamaktadır. Ermenek ve çevresinde ova olmamasına karşın vadiler arasında bir kısım genişçe düzlükler bulunmaktadır. Bölgenin en alçak yeri ve en geniş düzlüğünü oluşturan Sarıtaş Bucağı ile Çimene Kapızı alanına enerji amaçlı Ermenek Barajı ve HES göl sahası inşası yapılmasından dolayı geniş düzlükler yerini baraj sularına bırakmıştır. İlçe Alan Kullanım Dağılımı Tablosu Alan Adı Ermenek Alan Kullanım Türü Karaman Alan Kullanım Türü Türkiye Alan Kullanım Türü Karaman (%) Ermenek Alan Kullanım/ TR52 (%) 30. Göller Havzası (İle düşen) Arazi (%) Türkiye (%) (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) Tarım Arazisi 25.559,6 20,90 264.880,6 30,03 24.294.680,8 31,00 9,65 1,02 6,22 0,11 Çayır-Mera 11.968,9 9,79 290.098,8 32,88 14.616.687,3 18,65 4,13 1,14 9,50 0,08 Orman 46.184,1 37,76 160.972,3 18,25 21.389.783,0 27,30 28,69 6,59 9,47 0,22 Diğer 38.584,7 31,55 166.241,6 18,84 18.056.548,9 23,04 23,21 5,53 10,74 0,21 Toplam 122.297,3 100 882.193,4 100 78.357.700,0 100 13,86 2,46 8,84 0,16 * Karaman Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009), DSİ 4

Ermenek ilçesi 122.297,3 ha lık alan ile Karaman ın %13,86 sını, Türkiye nin ise %0,16 sını olup. İlçe toplam alanının %20,90 ı tarım arazilerine ayrılmış olup, bu oran Türkiye ortalamasının ve Karaman ortalamasının altındadır. Toplam alanın %9,79 gibi bir oranı çayır-mera alanları için ayrılmıştır. Toplam alanın %37,76 lık bir alan ormanlık alan olup, Türkiye ve Karaman ortalamasının üzerindedir. 1.2.DOĞAL KAYNAKLAR 1. Enerji Kaynakları Potansiyel Mevcut Çalışma 1.1. Güneş Var Çok Yüksek Yok 1.2. Su Gücü Var - Yüksek Gezende Barajı (Hidroelektrik Santrali) Balkusan Hidroelektrik Santrali (İlk Etüd Aşamasında) Ermenek Hidroelektrik Santrali (300 MW, 1014,1 GWsaat /yıl) Erik Hidroelektrik Santrali (6,5 MW, 33,7 GWsaat/yıl) Var Orta 1.3. Kömür (Kömür ocaklarından alınan numunelerin İlçenin Pamuklu köyünde linyit ocağı analiz sonuçlarına göre; yatakların, açılmış olup bol miktarda kömür ortalama alt ısıl değeri 3.262 kcal/kg ve çıkarılmaktadır. ortalama üst ısıl değeri 5.100 kcal/kg civarındadır.) 1.4. Doğalgaz Yok Yok 1.5. Rüzgar Var Var 1.6. Biyokütle Yok Yok 1.7. Petrol Var (Tepebaşı (Halimiye) civarında petrol Yok rezervi tespit edilmiştir.) 1.8. Jeotermal Enerji Yok Yok 2. Biyolojik çeşitlilik 2.1. Ormanlar 2.2. Çayır ve Mera 2.3. Sulak Alanlar 46.184 hektar orman alanına sahiptir. (Karaçam, Sedir, Göknar, Ardıç, Ladin, Çam, Meşe, Köknar Ağaçları bulunmaktadır.) 11.968 hektar çayır-mera alanı mevcuttur. Ermenek Barajı, Gezende Barajı, Ermenek Çayı, Tekeçatı Çayı, Nadire, Zeyve, Küçüksu Suları Orman Ürünleri, Hayvan Otlatma ve Dinlenme Hayvan Otlatma Sulama, Balıkçılık 2.4. Flora - - 2.5. Fauna - - 2.6. Milli Park, Tabiat Parkı ve Diğer Hassas Yok Yok Alanlar 3. Toprak 3.1. Toprak İlçe toprağı dağlık, engebeli ve hafif eğimli alüvyol arazilerden oluşmuştur. Tarım 4. Su Kaynakları 4.1. Barajlar Ermenek Barajı, Gezende Barajı Sulama, Enerji 4.2. Yeraltı Su Kaynakları - - 4.3. Akarsular Ermenek Çayı Sulama 4.4. Göller ve Göletler Yok Yok 5

5. Mineral Kaynaklar 5.1. Sanayi Madenleri Bentonit, Kaolen, Kalker Kalker Ocağı bulunmaktadır. Bentonit ve Kaolen etütleri yetersizdir. 5.2. Metalik Madenler Krom, Manganez, Simli Kurşun, Demir, Kurşun, Çinko İşleme Tesisi bulunmamaktadır 5.3. Enerji Madenleri (Bakınız 1. Enerji Kaynakları) 5.4. Kıymetli Taşlar (Madenler) Yok Yok 5.5. Diğer Mineraller Yok Yok 5.6. Maden Kanununa Taş Ocağı, 1 (A) Grubu (Kum+Çakıl), Tabi Olan Doğal Taş, Kum Kum ocağı Malzemeler *MTA 2009, Karaman Tarım İl Müdürlüğü 2010, Elektrik İşleri Etüt İdaresi veri tabanı 2. DEMOGRAFİK YAPI 2.1. NÜFUS 2013 yılı itibariyle ilçe nüfusunun %36,22 si ilçe merkezinde yaşamaktadır. İlçe nüfusunun Karaman nüfusuna oranı %12,64 iken, TR52 bölgesi nüfusuna oranı %1,30 dur. 2023 yılında Karaman nüfusunun 268.918 e kadar yükseleceği düşünülürken, Ermenek nüfusunun 26.694 e azalacağı varsayılmaktadır. İlçe Nüfus Durumu ve 2023 Projeksiyonu Ermenek İlçe Nüfusu YILLAR İlçe Merkez Nüfus İlçe Köy Nüfus İlçe Nüfusu Karaman Toplam Nüfus İlçe Nüfusu/ Karaman Nüfusu (%) Nüfus Oranları TR52 Bölge Nüfusu İlçe Nüfusu/ TR52 Nüfusu (%) 2011 10.996 19.365 30.361 234.005 12,97 2.272.560 1,34 2012 11.038 19.019 30.057 235.424 12,77 2.287.705 1,31 2013 11.070 18.994 30.064 237.939 12,64 2.317.164 1,30 2020 11.842 15.704 27.546 257.397 10,70 2.569.126 1,07 2023 12.185 14.509 26.694 268.918 9,93 2.708.716 0,99 *TÜİK ( 2011, 2012, 2013 ADNKS) Ermenek ilçe nüfusunun %63,78 i aktif nüfus olarak nitelendirilebilecek 15-64 yaş grubu içerisinde yer almaktadır. Bu oran, Karaman ve Türkiye ortalamasından düşüktür. 65 yaş üstü yaşlı nüfusun %14,62 oran ile Karaman ve Türkiye ortalamalarından oldukça yüksek olduğu dikkat çekmektedir. 2023 yılı için yapılan projeksiyonda 15-64 yaş grubu oranının ve 65 yaş üstü grubu oranının da azalış göstereceği varsayılmaktadır. İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı ve 2023 Projeksiyonu YILLAR Ermenek İlçe Nüfusu Yaşa Göre (%) Karaman İl Nüfusu Yaşa Göre (%) TR52 Bölge Nüfusu Yaşa Göre (%) 0-14 15-64 65 Üstü 0-14 15-64 65 Üstü 0-14 15-64 65 Üstü 2011 22,36 63,61 14,03 24,98 65,88 9,15 26,32 66,00 7,68 2012 22,16 63,47 14,37 24,50 66,23 9,28 25,92 66,20 7,88 2013 21,60 63,78 14,62 24,01 66,53 9,46 25,48 66,47 8,06 2020 23,28 63,47 13,25 26,21 65,40 8,39 27,19 65,88 6,93 2023 23,28 63,47 13,25 26,27 65,44 8,29 27,23 65,94 6,83 *TÜİK ( 2011, 2012, 2013 ADNKS) 6

3. EKONOMİK YAPI 3.1. TARIM Ermenek İşlenen Arazi Kullanım Durum Tablosu İşlenen Arazi Türü Ermenek İşlenen Arazi Karaman İşlenen Arazi TR52 İşlenen Arazi (dekar) (%) (dekar) (%) (dekar) (%) Ermenek İşlenen Arazi/ Karaman İşlenen Arazi (%) TR52 İşlenen Arazi (%) Türkiye İşlenen Arazi (%) Tahıllar ve diğer bitkisel ürünler 98.323 42,33 2.483.691 73,55 156.180.591 65,59 3,96 0,65 0,06 Nadas 93.849 40,40 430.155 12,74 41.475.865 17,42 21,82 1,49 0,23 Sebze bahçeleri 5.959 2,57 138.900 4,11 8.084.876 3,40 4,29 1,89 0,07 Meyveler, içecek ve baharat bitkileri 34.155 14,70 324.081 9,60 32.320.346 13,57 10,54 4,81 0,11 Toplam 232.286 100 3.376.827 100 238.106.715 100 6,88 1,04 0,10 *TÜİK (2013) Ermenek ilçesinde işlenen toplam arazi 232.286 da olup, Karaman toplam işlenen alanın %6,88 ini oluşturmaktadır. Bu arazilerin %42,33 ünde tarla tarımı yapılmaktadır. Tarım arazilerinin toplam işlenen araziye oranı, Karaman (%73,55) ve Türkiye (%65,59) oranlarına göre düşüktür. İlçede genellikle kuru tarım yapıldığından nadas için ayrılan alanların oranının yüksek olduğu görülmektedir. Buna karşın, ilçede sebzecilik faaliyeti %2,57, meyvecilik faaliyeti %14,70 oranında görülmektedir. Bağcılık ürünleri bölge için önem taşımakta ve marka olabilecek ürünlerin üretimi (Ermenek pekmezi) söz konusudur. Ermenek Arazi Sulama Durum Tablosu Sulama Durumu Ermenek Sulama Durumu Karaman Sulama Durumu Türkiye Sulama Durumu (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) Karaman Arazi (%) TR52 Arazi (%) Ermenek Arazi/ 30. Göller Havzası (İle düşen) Arazi (%) Türkiye Arazi (%) Sulu Arazi 8.174,0 31,98 156.426,0 59,06 5.420.000,0 22,31 5,23 1,21 12,68 0,15 Kuru Arazi 17.385,6 68,02 108.454,6 40,94 18.874.680,8 77,69 16,03 0,95 5,02 0,09 Toplam 25.559,6 100 264.880,6 100 24.294.680,8 100 9,65 1,02 6,22 0,11 * Karaman Tarım il Müdürlüğü (2010), DSİ, TÜİK (2009) *İlçe 30 Nolu Göller Havzasında bulunmaktadır. 30 Nolu Göller Havzasında bulunan Ermenek ilçesinin toplam işlenen arazisinin %68,02 si kuru arazi, %31,98 i sulu arazi niteliğindedir. Kuru arazi oranı, Karaman kuru arazi oranına göre oldukça yüksek, Türkiye kuru arazi oranına göre ise düşüktür. %10 modern teknoloji kullanılmaktadır. 7

Tarla Arazisi Ekim Türü 3.1.1.Bitkisel Üretim Ermenek İşlenen Tarla Arazisi Durum Tablosu Ermenek KARAMAN TR52 Ekim Alanı Toplam Ekim Alanı Toplam Ekim Alanı Dekar Dekar Ürün Ürün Verim Verim Da % Miktarı Miktarı Kg/Da Da % Kg/Da Da % (Ton) (Ton) Dekar Verim Kg/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Durum Buğdayı 7.667 7,80 190 1.453 515.792 20,69 281 145.017 2.376.596 12,81 314 746.708 Buğday (Diğer) 32.791 33,35 174 5.691 356.924 14,32 246 87.777 5.612.705 30,25 319 1.778.01 6 Arpa 15.000 15,26 171 2.568 300.950 12,07 293 88.258 2.606.959 14,05 326 849.338 Nohut 33.000 33,56 175 5.775 237.816 9,5 153 36.442 471.618 2,54 148 69.863 Mısır 95 0,10 200 19 136.653 5,48 971 132.650 477.963 2,58 1.017 486.202 Diğer 9770 9,94 8.212 944.955 37,90 1.329.794 7.008.546 31,53 9.407.679 Toplam 179.067 100 794,73** 23.718 2.493.090 100 24.619** 1.819.938 18.554.387 100 1.258** 13.337.806 * TÜİK, 2013 ** 2013 yılı ortalama verimi göstermektedir. Ermenek te en fazla yetiştirilen tarla ürünleri buğday ve nohuttur. Bu ürünler içerisinde en fazla yetiştirme alanına sahip ürün ise %41,15 oran ile buğday olup, bu oran Karaman ortalamasının üstünde olup, TR52 ortalamasının altındadır. İlçede durum buğdayı verimi (190 kg/da), Karaman ortalamasının (281 kg/da) ve TR52 ortalamasının (314 kg/da) altındadır. Diğer buğday çeşidinde ise ilçe verimi 174 kg/da olup, hem Karaman hem de TR52 veriminden düşüktür. İlçede nohut verimi ise (175 kg/da) Karaman (153 kg/da) ve TR52 (148 kg/da) ortalamalarının üstündedir. Mısır yetiştirme alanı toplam alanın %0,10 unu kapsamakta olup, verimi oldukça düşüktür. Ermenek İşlenen Sebze Arazisi Durum Tablosu Ermenek KARAMAN TR52 Sebze Arazisi Ekim Türü Ekim Alanı Toplam Ekim Alanı Ekim Alanı Ürün Toplam Ürün Da % Miktarı Da % Miktarı (Ton) Da % (Ton) Toplam Ürün Miktarı (Ton) Domates 1.501 25,19 5.854 8.723 6,28 47.829 37.508 11,89 168.431 Fasulye 1.745 29,28 2.874 11.520 8,29 20.199 20.700 15,31 10.052.000 Soğan (Kuru) 1.000 16,78 2.000 9.400 6,77 18.250 20.209 6,56 29.214 Sebze (Diğer) 1.713 28,75 4.038 109.262 78,66 296.299 237.018 75,14 870.832 Toplam 5.959 100 14.766 138.905 100 382.577 315.435 100 1.109.953 * TÜİK, 2013 İlçede sebze olarak domates ve fasulye ve soğan yetiştiriciliği yaygın olarak yapılmaktadır. Domates ekim alanı toplam ekim alanının %25,19 olup, Karaman ve TR52 ye göre bu oran yüksektir. Fasulye ise ekim alanlarının %29,28 ini kapsamakta olup, Karaman ve TR52 ye göre fasulye ekimine ayrılan alan oranı daha yüksektir. İlçe sebze alanının %28,75 inde ise farklı sebzeler yetiştirilmektedir. 8

Ermenek İşlenen Meyve-Bağ Arazisi Durum Tablosu Ermenek KARAMAN TR52 Toplam Toplam Ekim Alanı Dekar Ürün Ekim Alanı Dekar Ürün Ekim Alanı Verim Verim Miktarı Miktarı Kg/Da Kg/Da Meyve-Bağ Arazisi Ekim Türü Dekar Verim Kg/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Da % (Ton) Da % (Ton) Da % Üzüm (sofralık) 3.200 9,37 3.716 11.891 18.030 5,56 1.626 29.308 75.593 10,65 833 62.966 Elma(toplam) 8.565 25,08 34 8.271 207.971 64,17 67 571.479 302.999 42,69 56 647.145 Üzüm (kurutmalık) 2.000 5,86 1.683 3.366 21.125 6,52 1.047 22.111 55.615 7,83 961 53.443 Kiraz 3.083 9,03 30 2.145 15.127 4,67 34 11.994 80.466 11,34 33 61.887 Ceviz 5.653 16,55 19 1.203 10.876 3,36 31 4.751 20.520 2,89 34 10.015 Diğer 11.654 34,12 4563 50.952 15,72 47.509 174.641 24,60 118.442 Toplam 34.155 100 34.070 324.081 100 687.152 709.834 100 953.898 * TÜİK, 2013 İlçede toplam 34.155 da meyve alanı bulunmakta olup bu alanın %25,08 inde elma üretimi, %15,23 ünde üzüm, %16,55 inde ceviz, %9,03 ünde kiraz ve %34,12 sinde diğer meyve çeşitlerinin üretimi yapılmaktadır. İlçe sofralık ve kurutmalık üzüm verimleri hem Karaman hem de TR52 bölgesi ortalama verimlerinden yüksektir. Ancak kiraz, ceviz ve elma verimleri bakımından Karaman ve TR52 ortalamasının altındadır. 3.1.2.Hayvansal Üretim Karaman ili Ermenek ilçesinde toplam 11.969,9 ha Çayır-Mera alanı bulunmakta ve bu alan Karaman ili içerisinde %4,13 lük oran bir sahiptir. Ormanlık arazi bakımından Karaman ili ormanlık arazisinin %28,69 unu, TR52 bölgesinin %6,59 unu Göller Havzası nın ise %9,47 sini oluşturmaktadır. Ermenek Çayır-Mera ve Orman Durum Tablosu Ermenek Karaman Türkiye Ermenek/ (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) Karam an (%) TR52 (%) 30. Göller Havzası (İle düşen) (%) Türkiye Arazi (%) Çayır-Mera 11.968,9 20,58 290.098,8 64,31 14.616.687,3 40,59 4,13 1,14 9,50 0,08 Orman 46.184,1 79,42 160.972,3 35,69 21.389.783,0 59,41 28,69 6,59 9,47 0,22 * Karaman Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009) Karaman ili Ermenek ilçesi 4.072 da yem bitkisi ekim alanına sahiptir. Yem bitkisi ekim alanı içerisinde fiğ %71,22, yonca %14,73 ve silajlık mısır %12,28 lik pay almaktadır. Ermenek Yem Bitkileri Durum Tablosu Ermenek KARAMAN TR52 Ekim Alanı Topla Ekim Alanı Ekim Alanı Yem Bitkisi Toplam Toplam Dekar m Dekar Dekar Arazisi Ekim Ürün Ürün Verim Ürün Verim Verim Türü Da % Da % Miktarı Da % Miktarı Kg/Da Miktar Kg/Da Kg/Da (Ton) (Ton) ı (Ton) Fiğ 2.900 71,22 425 1.233 61.680 35,45 1.362 83.985 189.794 25,97 1.312 248.988 Yonca 600 14,73 2.000 1.200 38.245 21,99 4.937 188.776 233.770 31,99 5.470 1.278.480 Silajlık Mısır 500 12,28 5.000 2.500 46.185 26,56 5.698 263.180 257.821 35,27 5.482 1.413.292 Diğer 72 1,77 86 27.872 16 28.777 49.449 6,77 58.966 Toplam Yem Bitkisi Alanı 4.072 100 1.233 173.982 100 564.718 730.834 100 2.999.726 * TÜİK, 2013 9

Ermenek ilçesi yem bitkileri az olup ekiliş alanı bakımından Karaman ilinin %0,26 sını oluşturmaktadır. Karaman ili yem bitkisi alanlarının; yoncada %1,57, silajlık mısırda %1,08 ve fiğde %4,70 lik kısımlarını Ermenek ilçesi oluşturmaktadır. Yem Bitkisi Arazisi Ekim Türü Ermenek/ Karaman (%) TR52 (%) Fiğ 4,70 1,53 Yonca 1,57 0,26 Silajlık Mısır 1,08 0,19 Toplam Yem Bitkisi Alanı 0,26 0,15 * TÜİK, 2013 Ermenek ilçesinde 2010 yılı itibariyle 4.569 adet büyükbaş hayvan mevcuttur. Her ne kadar son üç yılda bir azalış yaşansa da, yıllar itibariyle bakıldığında büyükbaş hayvan mevcudunda artış olduğu görülmektedir. Melez Sığır sayısında ciddi bir düşüş gerçekleşmesine karşın kültür sığır sayısında da ciddi bir artış olmuştur. Ermenek Büyükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Ermenek Hayvan Sayısı Karaman Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Sığır (Kültür) 530 2.248 2.001 25.932 31.732 35.626 343.179 430.631 483.673 Sığır (Melez) 4.083 2.248 2.447 16.531 16.765 17.330 176.448 212.525 234.956 Sığır (Yerli) 76 88 121 1.199 1.241 1.385 44.660 55.485 55.410 TOPLAM 4.689 4.584 4.569 46.030 52.127 57.921 564.419 698.943 774.404 * TÜİK, 2013 Karaman ilindeki toplam büyükbaş hayvan sayısının %10,19 unu ve TR52 bölgesindeki büyükbaş hayvan varlığının ise %0,59 unu Ermenek ilçesinin oluşturduğu görülmektedir. Ermenek Büyükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Ermenek Büyükbaş Hayvan Sayısı / Karaman (%) TR52 (%) Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Sığır (Saf Kültür) 2,04 7,08 5,62 0,15 0,52 0,41 Sığır (Kültür Melezi) 24,70 13,41 14,12 2,31 1,06 1,04 Sığır (Yerli) 6,34 7,09 8,74 0,17 0,16 0,22 TOPLAM 10,19 8,79 7,89 0,83 0,66 0,59 * TÜİK, 2013 Karaman ili Ermenek ilçesi küçükbaş hayvan varlığı içerisinde özellikle kıl keçisi önemli bir yer tutmaktadır. İlçede toplam 7.165 adet koyun varlığına karşılık 41.775 adet kıl keçisi varlığı mevcuttur. Koyun varlığı içerisinde sadece yerli koyun ırklarının yetiştiriciliği yapılırken keçi varlığı olarak sadece kıl keçisi yetiştiriciliği göze çarpmaktadır. Ermenek Küçükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Ermenek Hayvan Sayısı Karaman Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Koyun (Yerli) 5.000 8.773 7.165 230.817 264.194 241.158 1.629.246 1.898.610 2.043.206 Koyun (Merinos) 335 0 0 97.760 108.694 130.901 174.631 207.933 257.660 Toplam Koyun 5.335 8.773 7.165 328.577 372.888 372.059 1.803.877 2.106.543 2.300.866 Kıl Keçisi 32.000 25.351 41.775 91.809 100.419 124.872 237.846 281.856 336.188 Toplam Keçi 32.000 25.351 41.775 100.747 112.147 137.983 250.145 297.154 351.715 * TÜİK, 2013 İlçe, koyun varlığı bakımından 2013 yılı itibariyle Karaman ilinin %1,93 üne keçi varlığı bakımından ise %30,28 ine, TR52 bölgesi içerisinde ise toplam koyun varlığının %0,31 ine keçi varlığının ise %11,88 ine sahiptir. 10

Ermenek Küçükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Ermenek Küçükbaş Hayvan Sayısı / Karaman (%) TR52 (%) Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Koyun (Yerli) 2,17 3,32 2,97 0,31 0,46 0,35 Koyun (Merinos) 0,34 0,00 0,00 0,19 0,00 0,00 Toplam Koyun 1,62 2,35 1,93 0,30 0,42 0,31 Kıl Keçisi 34,85 25,25 33,45 13,45 8,99 12,43 Toplam Keçi 31,76 22,61 30,28 12,79 8,53 11,88 * TÜİK, 2013 Karaman ili Ermenek ilçesinin kanatlı hayvan bakımından hem il hem de bölge genelinde önemli bir potansiyeli yoktur. İlçenin 2013 yılı tavuk varlığı 6.850 adet olup, bunun tamamı yumurtacı tavuklardan oluşmaktadır. Ermenek Kanatlı Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Ermenek Hayvan Sayısı Karaman Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Tavuk (Et) - - - - - 6.000 516.200 525.000 649.700 Tavuk (Yumurta) 6.750 6.150 6.850 1.239.455 1.274.591 1.328.442 11.936.739 11.327.773 12.653.991 Toplam Tavuk 6.750 6.150 6.850 1.239.455 1.274.591 1.334.442 12.452.939 11.852.773 13.303.691 * TÜİK, 2013 Ermenek ilçesi, Karaman ilinin yumurtacı tavuk bakımından %0,54 üne, TR52 bölgesinin ise %0,05 ine sahiptir. Ermenek Kanatlı Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Ermenek Kanatlı Hayvan Sayısı / Karaman (%) TR52 (%) Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Tavuk (Et) - - - - - - Tavuk (Yumurta) 0,54 0,48 0,52 0,06 0,05 0,05 Toplam Tavuk 0,54 0,48 0,51 0,05 0,05 0,05 * TÜİK, 2013 Ermenek ilçesi arıcılık bakımından potansiyele sahip bir ilçedir. İlçede toplam 2013 yılı itibariyle 5284 adet kovan bulunmakta olup, toplam bal üretimi 18,05 ton dur. Ermenek Arıcılık Durum Tablosu Hayvan Cinsi Ermenek Hayvan Sayısı Karaman Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı 2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Eski Usul Kovan 40 35 34 539 643 740 3.556 3.271 2.991 Yeni Usul Kovan 3.600 4.795 5.250 45.505 43.801 45.732 123.154 119.096 119.710 Bal Üretimi (ton) 45 53,13 18,05 558,66 656,52 820,39 1.937,23 1.567,58 1.487,24 * TÜİK, 2013 Karaman ili Ermenek ilçesinde arıcılık çoğunlukla yeni usul kovanlarda yapılmakta olup, ilçe toplam yeni usul arı kovanı bakımından Karaman ilinin %11,48 ine sahiptir. Ermenek Arıcılık Genel Durum Karşılaştırması Ermenek Kovan Sayısı / Hayvan Cinsi Karaman (%) TR52 (%) 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Eski Usul Kovan 7,42 5,44 4,59 1,12 1,07 1,14 Yeni Usul Kovan 7,91 10,95 11,48 2,92 4,03 4,39 Bal Üretimi (kg) 8,05 8,09 2,20 2,32 3,39 1,21 * TÜİK, 2013 11

İlçe 2013 yılı itibariyle 7.528,8 ton süt üretimine sahiptir. Süt üretiminin 5.336,4 tonu büyükbaş hayvanlardan, 1.963 tonu ise keçiden elde edilmektedir. Keçi sütü üretimi bakımından önemli bir yere sahiptir. Ermenek Süt Üretim Miktarları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Ermenek Süt Üretim Miktarı Karaman Süt Üretim Miktarı TR52 Süt Üretim Miktarı 2011 2012 2013 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Süt (Büyükbaş)/Ton 5.880,6 5.182,4 5.336,4 54.878,3 61.164 67.714 707.029,3 834.133,6 939.484,4 Süt (Koyun)/Ton 120 304,1 229,4 11.265,2 13.266,3 14.455,3 78.348,7 90.877,3 96.648,6 Süt (Keçi)/Ton 1.752,5 1.076,1 1.963 4.971,9 5.106,1 6.495,4 11.282,4 12.979,7 15.337,5 Toplam Süt (Ton) 7.753,1 6.562,6 7.528,8 71.115,4 79.536,4 88.664,7 796.660,4 937.990,6 1.051.470,4 * TÜİK, 2013 Ermenek ilçesi süt üretimi bakımından Karaman ili genelinin %8,49 unu TR52 bölgesinin ise %0,72 sini, karşılamaktadır. Keçi sütü üretimi bakımından önemli bir yere sahip olan ilçe karaman ili genelinin keçi sütü üretiminin %30,22 sini TR52 bölgesinin ise %12,80 ini karşılamaktadır. Ermenek Süt Üretim Miktarları Durumu Karşılaştırması Ermenek Süt Üretim Miktarı/ Karaman (%) TR52 (%) Hayvan Cinsi 2011 2012 2013 2011 2012 2013 Süt (Büyükbaş) 10,72 8,47 7,88 0,83 0,62 0,57 Süt (Koyun) 1,07 2,29 1,59 0,15 0,33 0,24 Süt (Keçi) 35,25 21,07 30,22 15,53 8,29 12,80 Toplam Süt 10,90 8,25 8,49 0,97 0,70 0,72 * TÜİK, 2013 3.2. SANAYİ 3.2.1. MADENCİLİK Ermenek ilçesinin en önemli maden rezervi kömürdür. Bunun dışında da bulunan madenler olmasına karşın bunlardan sadece kalker değerlendirilmektedir. Ermenek Maden Sanayi Durum Tablosu NACE Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) Rev.2- Maden Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 05 Kömür ve linyit çıkartılması Kg 05.10 Taş kömürü madenciliği 1 64.480.000 132 100,00 2,98 05.20 Linyit madenciliği 1 487.075.000 972 82,18 51,66 08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı Kg/m³ Süsleme ve yapı taşları ile kireç taşı, alçı taşı, 1 10.692.000 Kg 5 3,26* 0,49* 08.11 tebeşir ve kayağantaşı (arduvaz-kayraktaşı) ocakçılığı (Mermer ve Traverten) 1 4.800 m³ 17 49,41* 14,90* 08.12 Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı 1 512.640.000 12 29,00* 2,37* * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri 3.2.2. İMALAT SANAYİ 3.2.2.1.Tarıma Dayalı İmalat Sanayi İlçede girdisini direk olarak ilçeden alan ya da ilçe dışından alan gıda ürünleri imalatı başlığında 5 adet faaliyet söz konusudur. 12

Ermenek Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Durum Tablosu NACE Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) Rev.2- Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) C İMALAT 10 Gıda ürünlerinin imalatı Kg 10.41 Sıvı ve katı yağ imalatı 1 3.825.000 5 100,00 1,13 10.51 Süthane işletmeciliği ve peynir imalatı 3 2.273.000 22 6,32* 0,61* 10.61 Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı 1 1.458.000 2 0,22 0,03 * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri 3.2.2.2.Tarıma Bağlı İmalat Sanayi Ermenek ilçesinde tarıma girdi sağlayan tarıma bağlı sanayii kollarından herhangi birine yönelik üretim faaliyeti bulunmamaktadır. 3.2.2.3.Diğer İmalat Sanayi Ermenek ilçesinde tarıma dayalı sanayi ve tarıma bağlı sanayi dışında diğer sanayi kollarına ilişkin bir adet tesiste hazır beton imalatı faaliyeti gerçekleştirilmektedir. Ermenek Diğer İmalat Sanayi Durum Tablosu NACE Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) Rev.2- Diğer İmalat Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) C İMALAT 23 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Kg 23.63 Hazır beton imalatı 1 322.560.000 12 23,58 3,35 *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri 3.3.HİZMETLER 3.3.1.EĞİTİM Ermenek İlçesi %96,04 lük bir okuma yazma oranına sahiptir. Nüfusun büyük çoğunluğu ilkokul ve ilköğretim mezunudur. Ermenek ilçesinde okuma yazma bilen fakat hiçbir okula gitmeyen kesimin nüfusa oranı % 18,43 dür. Bu durum, ilçede okuma yazma seferberliği neticesinde yapılan faaliyetlerin olumlu sonuç verdiğinin önemli bir göstergesidir. İlçe Okur Yazar Durumu Ermenek Karaman TR52 Türkiye Kişi Sayıları Kişi % Kişi % Kişi % Kişi % Okuma Yazma Bilmeyen 1.092 3,96 6.147 2,86 59.275 2,85 2.654.643 3,86 Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyen 5.079 18,43 39.891 18,54 416.169 20,03 14.053.831 20,45 İlkokul Mezunu 9.378 34,02 60.116 27,93 582.471 28,03 14.994.232 21,81 Mezunu İlköğretim 5.438 19,73 49.345 22,93 428.644 20,63 13.018.720 18,94 Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu 817 2,96 6.687 3,11 70.681 3,40 2.828.299 4,11 Lise veya Dengi Okul Mezunu 3.572 12,96 31.329 14,56 301.879 14,53 12.085.335 17,58 Yüksek Okul veya Fakülte Mezunu 1.814 6,58 17.709 8,23 172.256 8,29 6.706.780 9,76 Yüksek Lisans Mezunu 65 0,24 932 0,43 12.969 0,62 532.757 0,78 Doktora Mezunu 14 0,05 225 0,10 4.565 0,22 154.180 0,22 *TÜİK 2013 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları 13

İlköğretim mezunu olan kesim nüfusun %53,75 lik dilimini oluşturmaktadır. Nüfusun % 12,96 sı lise ve dengi okul yani ortaöğretim mezunudur. Ermenek ilçesi, bölge içerisinde eğitime önem veren merkezlerden biri konumundadır. İlçede istihdam alanlarının darlığı ve tarımsal alan yetersizliğinden dolayı genç nüfus eğitime yönelmekte olup üniversite çağına gelince de eğitimine devam etmek üzere göç etmektedir. Yükseköğretimde ilçenin durumu çevre ilçelere göre daha olumlu bir seyir izlemektedir. Ermenek ilçesinde yüksek okul veya fakülte mezunu, nüfusun %6,58 idir. Bu oran, ilçenin eğitime verdiği önemin bir göstergesidir. İlçede eğitim formasyonu, tarım-hayvancılık ve potansiyel olarak var olan doğa turizmi ile maden sektöründe ihtiyaç duyulan insan kaynağı profiline göre şekillenirse ilçenin gelişimine önemli katkı sağlayacaktır. Ermenek İlçesi Eğitim Genel Durumu Kurumlar Kurum Öğrenci Derslik Öğretmen Derslik Başına Düşen Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Öğrenci Sayısı Okul öncesi 2 137 7 7 19,57 İlköğretim 26 2924 179 215 16,34 Ortaöğretim 8 1919 165 145 11,63 *MEM 2013-2014 öğretim yılı verileri Ermenek ilçesinde, okul öncesi eğitimde 2 adet okul öncesi eğitim kurumunda 7 derslik ve 137 öğrenci ile eğitim faaliyetlerine devam edilmektedir. İlköğretimde 26 okul, 179 derslik ve 215 öğretmenle 2.924 öğrenciye eğitim verilmektedir. Ortaöğretimde ilçede bulun 8 okulda, 145 öğretmenle 1.919 öğrenci eğitim almaktadır. İlçede okul öncesi için öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 19,57; ilköğretim için öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 16,34 ve ortaöğretim için öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 11,63 dir. Ermenek ilçesinde bulunan bir adet Mesleki Eğitim ve Halk Eğitim Merkezinde bölge halkına önemli eğitim hizmetleri verilmektedir. Eğitim verilen kurslardan bazıları; tesviyecilik, metal işleri, kıymetli taş ve metal işletmeciliği, tesisatçılık, elektrikçilik, motorculuk, elektronik, dökümcülük, modelcilik, döşemecilik, ağaç işleri, matbaacılık, cam işletmeciliği, tekstil, halıcılık, otelcilik, yiyecek hazırlama ve pişirme, hazır giyim, yapıcılık, fotoğrafçılık, taşçılık, plastikçilik, karosercilik ve tekne imalatçılığıdır. Bunların yanında tarım ve hayvancılık alanında eğitim verilmesi yerinde bir eğitim planlaması olacaktır. Ayrıca bu alanlarda faaliyet gösterecek ortaöğretim kurumları açılması da bölge gelişimi için oldukça önemlidir. Ermenek ilçesi Öğrenci Sayısı Karşılaştırma Tablosu Okul Öncesi İlköğretim Ortaöğretim Derslik Derslik Derslik Başına Başına Başına Kurumlar Öğrenci Öğrenci Öğrenci Düşen Düşen Düşen Sayısı Sayısı Sayısı Öğrenci Öğrenci Öğrenci Sayısı Sayısı Sayısı İlçe 137 19,57 2924 16,34 1919 11,63 Karaman 3.886 20,9 32.858 19 18.838 30,8 TR52 32.341 20,84 344.207 26,5 167.348 36,14 Türkiye 1.059.495 21,0 11.053.315 33 5.420.178 38,56 * MEB, MEM 2013-2014 öğretim yılı verileri Ermenek ilçesinde Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesine bağlı 1 adet Meslek Yüksekokulu bulunmaktadır. Ermenek Meslek Yüksekokulu nda Bilgisayar Teknolojileri, Elektrik ve Enerji Teknolojileri, Muhasebe ve Vergi, Yönetim Organizasyon, Sağlık Birimleri Yöneticiliği, Su Ürünleri, Bitkisel ve Hayvansal Üretim alanlarında eğitim verilmektedir. Ayrıca Adalet Meslek Yüksekokulu açılma çalışmaları devam etmektedir. 14

3.3.2.TURİZM Ermenek zengin doğal ve tarihi güzellikleri ile eko turizm potansiyeli taşımaktadır. Yurtdışından gelecek turistler için dünyanın en büyük mağaralarından ve yeraltı derelerinden birisi olan Maraspoli önemli bir turizm değeri konumundadır. Ermenek Turizm Envanteri Tablosu Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Sit Alanları Damlaçalı Mevkii Örenyeri (II. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Deliktepesi (Deliktaş Tepe) (I.Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Kayalara Oyulmuş Oda Ve Lahit Mezarlar (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Örenyeri Ve Nekropol (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Kapucak Örenyeri (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Ermenek Zeyve Pazarı (Piknik Yeri) ve Çevresi (II. Derece Doğal Sit Alanı) Doğal Sit Ermenek Akça Mescid Mezarlığı Mezar Ermenek Büyük Tekke Mezarlığı Mezar Ermenek Meydan Mahallesi Mezarlığı Mezar Ermenek Seyran Mezarlığı 1 Mezar Ermenek Seyran Mezarlığı 2 Mezar Ermenek Yeşilköy İvser Mevkii -- Ermenek Yukarıçağlar Örenyeri -- Ermenek Kentsel Sit Kentsel Sit Alanı Ermenek Tarihi Yapılar Abdüllatif Camii Cami Ermenek Ak Camii Cami Ermenek Arapşah Camii Cami Ermenek Aşağı Güllük Camii Cami Ermenek Ardıçkaya Köyü Camii Cami Ermenek Aşağı Çağlar Köyü Camii Cami Ermenek Başköy Camii Cami Ermenek Celaliye Camii Cami Ermenek Cuma Camii Cami Ermenek Değirmenlik Camii Cami Ermenek Esentepe Camii Cami Ermenek Eskice Köyü Camii Cami Ermenek Fatma Ana Camii Cami Ermenek Havasıl Camii Cami Ermenek Mercek Köyü Camii Cami Ermenek Rüstem Paşa ( Meydan-Emir ) Camii Cami Ermenek Sipas Camii Cami Ermenek Susaklı Camii Cami Ermenek Ulu Camii Cami Ermenek Karamanoğulları İmaret Cami Cami Akça Mescit Mescid Ermenek Latif Ağa Mescidi Mescid Ermenek Orta Mahalle Mescidi Mescid Ermenek Pir Pınar Mescidi Mescid Ermenek Tekke Mescidi Mescid Ermenek Tol ( Emir Musa Bey ) Medrese Medrese Ermenek Karamanoğlu Mahmut Bey Türbesi Ve Zaviyesi Türbe Ermenek Eski Santral Binası İdari Ermenek Fehmi Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Göylemezler Evi Sivil Mimari Ermenek 15

Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Kaya Üzerinde Ev Sivil Mimari Ermenek Konut (Kalkanlar Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Latifoğlu Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Mehmet Tartıcı Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Mustafa Açıkbaş Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut (Naci Aydınlık Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Ali Rıza Pınarendi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Hafız Ahmet Evi) Sivil Mimari Ermenek Konut(Hakkı Sönmez) Sivil Mimari Ermenek Konut(Örtmeli Ev) Sivil Mimari Ermenek Mehmet Çilingir Evi Sivil Mimari Ermenek Mustafa Gerçek Evi Sivil Mimari Ermenek Nazire Seyman Evi Sivil Mimari Ermenek Rüştü Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Fehmi Sönmez Evi Sivil Mimari Ermenek Karamanoğlu Mahmut Bey Hamamı Hamam Ermenek Göksu ( Bıçakçı ) Köprüsü Köprü Ermenek Görmel ( Ala ) Köprüsü Köprü Ermenek Nadire Köprüsü Köprü Ermenek Abidin Paşazade Çeşmesi Çeşme Ermenek Bozkurt Sok. Çeşmesi Çeşme Ermenek Darzkaya Çeşmesi Çeşme Ermenek Derzkaya Çeşmesi Çeşme Ermenek Dülgerler Sok. Çeşmesi Çeşme Ermenek Fatma Ana Camii Çeşmesi Çeşme Ermenek Hacı İbrahim Efendi Çeşmesi Çeşme Ermenek Karamanoğlu Hamamı Çeşme Ermenek Keçipazar Mah. Çeşmesi Çeşme Ermenek Sarayönü Sokak Çeşmesi Çeşme Ermenek Susaklı Camii Çeşmesi Çeşme Ermenek Taş Çeşme Çeşme Ermenek Ulu Camii Avlu Çeşmesi Çeşme Ermenek Yedi Ülüklü Çeşme Çeşme Ermenek Yonca Kemerli Çeşmesi Çeşme Ermenek Ermenek Kalesi Kale Ermenek Mennan Kalesi Kale Ermenek Tabiat Alanları Anıt Ağaç ( Abdüllatif Camii Bahçesinde) Doğal Varlık Ermenek Maraspoli (Maraspulla) Mağarası Doğal Varlık Ermenek Hasan Baysal Orman İçi Dinlenme Yeri Orman Ermenek Tekeçatı Yaylası Yayla Ermenek Yellibel Yaylası Yayla Ermenek Damlaçalı Yaylası Yayla Ermenek Nadire Mesire Yeri Mesire Ermenek Zeyve Pazarı Mesire Ermenek Tarihi Şahsiyetler - - - Yöresel Değerler Sılaya Hasret Şenlikleri Festival Ermenek * Türkiye Bilimler Akademisi Veri Tabanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Veri Tabanı, Türk Tarih Kurumu Veri Tabanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı, 16

Tarihi Yapılar Rüstem Paşa ( Meydan-Emir ) Camii Cami ilçe merkezindedir. Minaresi ve mihrabı taştandır. Sipas Camii Karamanoğlu Bedrettin Mahmut Bey oğlu Ebulfeth Alaaddin Halil Bey tarafından yaptırılmıştır. Sipas Farsça da Hamd, Sena, Şükür anlamına gelmektedir. Cümle kapısı üzerinde üç ayrı kitabesi bulunmaktadır. Mihrabı orijinal, minberi ahşaptır. Vakıflar tarafından 1972 yılında yıktırılarak bugünkü iki katlı durumuna getirilmiştir. Ulu Camii Hicri 702 yılında Kerümüddin Karaman Bey oğlu Mahmut Bey tarafından yaptırılmaya başlanmıştır. Ancak Mahmut Bey in ölümünden sonra bu camii oğlu Halil Bey tarafından tamamlanmıştır. 1710 da Şeyh Seyyid Hacı Abdilvehhab Efendi tarafından tamir ettirilmiştir. Camii nin bir çok yerlerinde kitabesi mevcuttur. Karamanoğulları İmaret Cami Nuresofioğlu Karaman Bey namına yaptırıldığı kitabesinde yazmakta; içerisinde 5 mezar bulunmaktadır. Akça Mescit Ermenek teki en eski Karamanoğulları eseridir. M.1300 yılında Karamanoğulları soyundan Hacı Ferruh tarafından yaptırılmıştır. Ahşap minarelidir ve mescit, giriş esas bölüm ve yazlık olmak üzere üç bölümdür. Karamanoğlu Mahmut Bey Türbesi Ve Zaviyesi Türbenin Karaman Bey in oğullarından Mahmut Bey tarafından inşa edildiği düşünülmektedir. Türbede iki sıra halinde beş taş saduka bulunmaktadır. Görmel ( Ala ) Köprüsü Köprü Ermenek in 18 km uzağında Göksu Nehri üzerindedir. Köprünün kitabesine göre Hicri 706 yılında yaptırılmıştır. Mimarının Aciz kul Yusuf oğlu Süleyman olduğu düşünülmektedir. Ermenek Kalesi Karamanoğullarının ilk kalesidir ve sığınak mesken ve zindan olarak kullanılmıştır. Kalede doğal mağaralar da bulunmaktadır. Mennan Kalesi Karamanoğulları nın en önemli kalelerindendir. Pir Ahmet Bey burada intahar etmiştir. Tabiat Alanları Maraspoli (Maraspulla) Mağarası Dünyanın en büyük mağaralarından ve yeraltı derelerinden birisi olan Maraspoli ilçe merkezindedir. 1990 yılında yapılan incelemelere göre mağaranın yaklaşık 1500 metrelik su yolu kesimi haritalanmıştır. Buradan alınan sudan hidroelektrik santrali kurulmuştur. 17

3.3.3.TİCARET Ermenek ilçesinde; Karaman Ticaret ve Sanayi Odası na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 128 üye bulunmaktadır. Bu üyelerin Nace Kodlarına göre dağılımına bakıldığı zaman Perakende Ticaret (32), Kömür ve Linyit Çıkartılması (19), Kara Taşımacılığı ve Boru Hattı Taşımacılığı (14) ve Diğer Madencilik ve Taş Ocakçılığı (10) faaliyetlerinde yoğunlaşma görülmektedir. Ermenek Ticaret Durum Tablosu NACE KODU NACE FAALİYETİ ERMENEK A TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK 9 01 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 6 03 Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği 3 B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 29 05 Kömür ve linyit çıkartılması 19 08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı 10 C İMALAT 6 10 Gıda ürünlerinin imalatı 3 11 İçeceklerin imalatı 2 16 Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı (mobilya hariç); saz, saman ve benzeri malzemelerden örülerek yapılan eşyaların imalatı 1 F İNŞAAT 8 41 Bina inşaatı 8 G TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET; MOTORLU KARA TAŞITLARININ VE MOTOSİKLETLERİN ONARIMI 43 45 Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı 5 46 Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 6 47 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 32 H ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA 14 49 Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı 14 I KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETİ FAALİYETLERİ 2 55 Konaklama 2 J BİLGİ VE İLETİŞİM 2 60 Programcılık ve yayıncılık faaliyetleri 1 62 Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler 1 K FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ 10 64 Finansal hizmet faaliyetleri (Sigorta ve emeklilik fonları hariç) 4 66 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 6 L GAYRİMENKUL FAALİYETLERİ 2 68 Gayrimenkul faaliyetleri 2 N İDARİ VE DESTEK HİZMET FAALİYETLERİ 1 79 Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faaliyetler 1 P EĞİTİM 1 85 Eğitim 1 S DİĞER HİZMET FAALİYETLERİ 1 95 Bilgisayarların, kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı 1 TOPLAM 128 Kaynak: Karaman Ticaret ve Sanayi Odası 2011 Ayrıca, Ermenek ilçesinde 2 adet esnaf ve sanatkârlar odası bulunmakta, bu odalara kayıtlı toplam 1.142 adet esnaf ilçede faaliyet göstermektedir. ODA İSMİ KAYITLI AKTİF ÜYE SAYISI Esnaf ve Sanatkârlar Odası (Ermenek) 804 Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası (Ermenek) 338 TOPLAM 1.142 Kaynak: Karaman Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği 2011 18

GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER 1.DOĞAL YAPI Yükselti farklılıklarının fazla olması Bölgenin coğrafi konumunun getirdiği zorluklar Karasal iklim bölgesinde yer almasına rağmen Akdeniz iklim özelliklerinin yaşanması Ormanlık alana sahip olması ve ormanlarda tür çeşitliliğinin fazla olması Deprem riskinin düşük olması Doğal kaynakların varlığı 2.DEMOGRAFİK YAPI İlçenin diğer şehirlerde yaşayan güçlü bir nüfus barındırması Bozulmamış kültürel öğelerin bulunması ve yöresel farklılıkların devam etmesi Bölgenin sosyal ve kültürel faaliyetlerde etkin olması Girişim kültürünün güçlü olması Sivil toplum kuruluşlarının toplumsal sorunların çözümünde duyarlı olması 3.EKONOMİK YAPI 3.1.TARIM Erozyonun olması Kaynakların yeterince değerlendirilememesi Dış göçün olması Sosyal tesis yetersizliği Çevre bilincinin yetersiz olması Kullanabilir arazinin küçük parseller halinde parçalı olması ve tarım reformunun yapılamaması İç Anadolu ile Akdeniz bölgeleri arasında geçiş bölgesi olması Göksu Irmağının sınırlarımızın içinde olması Heyelanlar ve erozyon Yeraltı sularının azalması, küresel ısınmadan dolayı kuraklığın artması Kırsal alanda kullanılmayan geniş iş gücü Genç nüfusun işsiz olması İlçe Yönetiminin desteğinin olması Arazi kalitesinin yüksek olması, sulanabilir alanların kapasitelerinin iyi olması Heyelanlar ve erozyon 19

GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER Karasal iklim bölgesinde yer almasına rağmen Akdeniz iklim özelliklerinin yaşanması İklim çeşitliliğinin olması nedeniyle değişik ürünlerin yetiştirilmesi Tarım arazilerinin çok parçalı, dağınık, Yükselti farklılıklarının fazla olması meyilli ve toprak erozyonuna açık olması Teraslama zorunluluğuna bağlı olarak maliyetin artması Modern sulama tekniklerinin Güçlü su kaynaklarının varlığı yetersizliği, kapalı şebeke sulama HES Ermenek barajının bölgeye getirileri, Yeraltı sularının azalması, küresel sisteminin az bir alanda uygulanması, Göksu Irmağının sınırlarımızın içinde ısınmadan dolayı kuraklığın artması susuzluğa dayanıklı türler hakkında olması, yer altı sularının bulunması araştırma olmaması Tarım için desteklerin olması Hazırlanan projelere yeterli ödenek ayrılmaması Büyük ölçekli çevre yatırımlarının Bölgede ileri gelen güçlü kesimin Yapılan yatırımlara halk tarafından projelendirilmiş olması yatırımlarını dışa yapması sahiplenilmemesi Bodur ve yarı bodur elmanın, kirazın Markalaşmaya önem verilmemesi, Meyvecilik potansiyeli, pazar sorunu üretiminde iyi bir noktada olunması pazarlama eksikliğinin olması olmayan ürünlerin yetiştirilmesi Meyvecilik sektörünün bölgede gelişmiş Alternatif tarım için (yer kirazı, pepino, Pazar yollarına ulaşım imkanının mevcut Tarım ürünlerinin fiyatının düşük olması erik) için pazar probleminin olması olması olması Girdi maliyetinin yüksek olması (özellikle enerji ve sulama) Yetişen ürünlerin işleneceği tesislerin yetersizliği (Soğuk depo yetersizliği, Ermenek çevre yolu ile HES arası ambalajlama tasnif sisteminin meyvecilik ve seracılığın geliştirilmesi olmaması) Çiftçilerin tamamının kayıtlı olması Çiftçi örgütlerinin yetersizliği, Üretici Yatırımları yönlendirecek bir kurumun Tarım kooperatifinin bulunması Birliklerinin kurulmaması olmaması Tarımsal işletme kapasitelerinin küçük İşletmelerin küçük olmasının üretim olması maliyetini artırması 20

GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER Üretimin geleneksel yöntemlerle Modern tarıma geçecek iş gücü Tarımda geleneksel yöntemlerden yapılması kapasitesinin olması vazgeçilmemesi Tarım ürünlerinin işlenmeden ham madde olarak pazarlanması Sertifikalı fide/fidan ve tohum kullanımının yaygın olmaması Bitkisel ve hayvansal üretimin birlikte düşünülmemesi Tarım alanındaki eğitim eksikliği Sertifikalı tohum ve fide için desteklerin olması Doğal çevrenin bozulmamış olması ve alternatif ürün için elverişli olması. (tıbbı ve aromatik bitkiler için uygun iklim yapısına sahiptir.) Organik tarıma uygun yerlerin olması İlçenin tarım haritasının olmaması (toprak analizi yapılamaması) Toprakların kireçli ve kirli olması Aromatik bitkilerin bölgede yetişebilir olması Bölgede Antep fıstığı için yeterli melengiç ağaçlarının olması Yağışın az olması nedeniyle toprağın yıkanmamış olması.(organik tarıma elverişli olması) Üretimde denetim yetersizliği, kalitesinin düşük olması ve planlamasının olmaması Tarım arazilerinin bilinçsiz kullanımı nedeniyle toprak kalitesinin düşmesi Su ürünleri yetiştiriciliği için büyük bir kaynağın mevcut olması Arıcılık için çeşitli bitki florasına sahip olması Hayvancılığın geliştirilmesi için gerekli alt yapının olması Su ürünlerinin üretilmesi için gerekli potansiyelin olması Ermenek balının üretimindeki yetersizlik Hayvan başına verimin düşük olması, hayvancılığa önem verilmemesi ve Küçükbaş hayvancılık (keçi) potansiyeli girdilerin yüksek olması 21

3.2.SANAYİ GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER Bölgede sanayinin olmaması Ermenek balı, cevizi ve helvasının marka olması ve bu ürünlerin bölgede üretilebilme potansiyeli İlçede, madencilik sektöründe faaliyet olması ve yetişmiş işgücünün bulunması 3.3.HİZMETLER İç Anadolu ile Akdeniz bölgeleri arasında geçiş bölgesi olması Köylerin çoğunun ilçe merkezine yakın ve ulaşımının kolay olması Su gücünün olması Madencilik işletmelerinin tünel tip kapalı sistem olması ve maliyetlerin yüksekliği Arazinin dağlık olması ve ulaşımın zor olması Orman yol ağının yetersiz olması Kömür madeninin bulunması Turizm sektörü için uygun doğa ve iklim yapısına sahip olunması (su sporları, yamaç paraşütü, dağcılık, av sporları) Yüksekokulun olması Hizmet içi eğitimin yetersizliği İlçede Devlet Hastanesinin olması Gelişmiş ticaret kültürünün olması Tapu-Kadastro çalışmaları tamamlanmış olması Turizm faaliyetlerinin ve tesisleşmenin yetersiz olması Devlet hastanesinde ileri tetkiklerin yapılamaması Köy ve kasabalarda yerleşimin plansız ve düzensiz olması Bağlantı yollarının alternatifli olması Hidro elektrik santral kurulabilecek yerlerin olması Termik santral kurulabilme imkanı Eko turizm potansiyeli Pazar yollarına ulaşım imkanının mevcut olması 22

GİRİŞ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir. Bu amaca yönelik olarak 2023 Vizyon Stratejilerinin belirlenmesine esas oluşturan İlçe Raporu hazırlanarak ilçenin mevcut durumunu göstermek ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı oluşturmaktadır. Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve 2010-2013 bölge planını hazırlamıştır ve ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır. Bölge planlamanın temel işlevi, bölgenin geleceğini tasarlamak ve bu geleceğe ulaşmak için atılacak adımları, gerçekleştirilecek müdahaleleri tutarlı ve ekonomik bir şekilde organize etmektir. Bu anlamda planlama, bölgeyi bugünkü durumundan ileriye taşımaktır. Bölge planı, bunu gerçekleştirirken, bölgenin mevcut durumunu dikkate almakla birlikte, değişen şartlara göre bölgenin önündeki fırsatların değerlendirilmesini amaçlar. Bu suretle bölge planı, stratejik bir yaklaşımla bölgede ortak kalkınma bilincini yükselterek, kaynakların kalkınmayı hızlandıracak alanlara sevk edilmesini hedefler. İlçe Stratejik Gelişme Komisyonunun ve bölge planının başarısı ve uygulanabilirliği artacağı gibi ilçe düzeyinde kalkınma adına atılan her bir adım bölgemizin daha hızlı bir şekilde kalkınmasını ve güçlenmesini sağlanmış olacaktır. ilçeyi bir bölge kabul ederek bölge planı mantığında "İlçe Stratejik Gelişme Raporu" hazırlanmıştır. Bu amaçla İlçemiz Kaymakamı Sayın Hüseyin SAYIN başkanlığında Komisyonu" oluşturulmuş ve çeşitli toplantılar yapılmıştır. "İlçe Stratejik Gelişme 03.09.2012 Tarihinde Ahmet Keleşoğlu Kültür Merkezinde halka açık toplantı yapılarak İlçe Stratejik Gelişme Komisyonu tarafından sunu yapılmış ve fikir alış-verişinde bulunulmuştur.

İlçe Stratejik Gelişme Komisyonu Hüseyin SAYIN İlçe Kaymakamı Durmuş AKKULAK Ermenek Kaymakamlığı İlçe Yazı İşleri Müdür v. Fikret TEPE Kamil BİLGİÇ Hasan KÖKTAŞ Osman EKİNCİ Hikmet GÖKMEN Şükran AVCI Zekiye ALBAYRAK İlçe Mal Müdürü İlçe Milli Eğitim Müdürü İlçe Milli Eğitim Şube Müdürü Ermenek Belediyesi Gıda Tarım ve Hayvancılık Raportör Raportör İlçe Strateji Gelişme Komisyonu toplantı tarihleri: 1. Toplantı : 04/04/2012 2. Toplantı :18/04/2012 3. Toplantı :28/04/2012 4. Toplantı :29/05/2012 5. Toplantı:28/06/2012 6. Toplantı:27/08/2012

İLÇE İÇİN ÖNCELİKLİ SORUNLARIN ANALİZİ En az beş sorun için aşağıda belirtilen analiz yapılmalıdır; komisyonun isteği doğrultusunda bu sayı artabilir. Sorun 1: Ulaşım Sorunu NEDENLERİ Neden 1: Belli Merkezlere Uzak Olması Neden 2: Yolların Fiziki Yapısı Neden 3: Alternatif Yolların Olmaması Neden 4: İlçenin Coğrafi Yapısı Neden 5: İlçenin Geçiş Yolları Üzerinde Olmaması SONUÇLARI Sonuç 1: Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Yönden Gerileme Olur. Sonuç 2: Turizmin Gelişmesini Engeller. Sonuç 3: Dışa Göçler Artar. Sonuç 4: Her Alanda Rekabet Azalır, Ticarette Tekelleşme Görülür. Sonuç 5: Üretim ve Harcama Maliyeti Artar. ÇÖZÜMLERİ Çözüm 1: Yolların Fiziki Altyapısı İyileştirilmeli. Çözüm 2: Alternatif Yollar Artırılmalı. Çözüm 3: Alternatif Ulaşım Araçları Artırılmalı. Çözüm 4: Şehirlerarası Ulaşım Şirketlerinin Sayısı Artırılmalı.

SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN GERÇEKLEŞTİRİLECEK FAALİYETLER Çözüm 1: Yolların Fiziki Altyapısı İyileştirilmeli Faaliyet : Mevcut Yolların Duble Yol Haline Getirilmesi İlgili kurum(lar): Karayolları Genel Müdürlüğü İşbirliği yapılacak kurum(lar): İl Özel İdaresi, Belediye, Nasıl: Yatırım Programına Alınması Süre: 2018 Performans göstergeleri: 200 Km. Duble Yol (Mut Ermenek), 100 Km. Standardı İyileştirilmiş Asfalt Yol(Ermenek- Hadim), Çözüm 2: Alternatif Yollar Artırılmalı Faaliyet: Ermenek-Bucakkışla-Karaman Yolunun Açılması İlgili kurum(lar): Karayolları Genel Müdürlüğü İşbirliği yapılacak kurum(lar): İl Özel İdaresi Nasıl: Yatırım Programına Alınması Süre: 2016 Performans göstergeleri: 100 Km. Asfalt Yol Çözüm 3: Alternatif Ulaşım Araçları Artırılmalı. Faaliyet : Konya-Sarıveliler-Alanya Tren Yolu Güzergahının Açılması İlgili kurum(lar): TCDD Nasıl: Yatırım Programına Alınması Süre: 2023 Performans göstergeleri: 300 Km. Hızlı Tren Yolu

Çözüm 4: Şehirlerarası Ulaşım Şirketlerinin Sayısı Artırılmalı. Faaliyet : Belediye Ulaşım Şirketinin Kurulması İlgili kurum(lar): Belediye İşbirliği yapılacak kurum(lar): Şoförler Odası Nasıl: Belediyenin Şehirleri Taşıma Yapması Süre: 2018 Performans göstergeleri: Ulaşımda Otobüs Sayılarının Artması, Rekabetin Artması Sonucu Fiyatların Düşmesi Sorun 2: Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmemesi NEDENLERİ Neden 1: Ulaşım Zorluğu Neden 2: Tanıtım Eksikliği Neden 3: Turizm Tesislerinin Yetersizliği Neden 4: Tarihi Yapıların Restore Edilmemesi Neden 5: Turizm Sektöründe Kalifiye Eleman Eksikliği SONUÇLARI Sonuç 1: İşsizliğin Artması, Gelirlerin Azalması Sonuç 2: Göç Artacak Sonuç 3: Tarihi Yapılar Zamanla Yok Olacak Sonuç 4: İnsanların Yeniliklere Kapalı Olması Sonuç 5: Şehrin Gelişmemesi

ÇÖZÜMLERİ Çözüm 1: Doğa Sporlarına Yönelik Tesislerin Oluşturulması Çözüm 2: Baraj Gölü Çevresinde Tesislerin Yapılması Çözüm 3: Tarihi ve Turistik Yapıların Restorasyonu Çözüm 4: Tanıtım Faaliyetlerinin Artırılması SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN GERÇEKLEŞTİRİLECEK FAALİYETLER Çözüm 1: Doğa Sporlarına Yönelik Tesislerin Oluşturulması Faaliyet : Su Sporları, Kayak Merkezi Tesislerinin Kurulması İlgili kurum(lar): Belediyeler, Kaymakamlık İşbirliği yapılacak kurum(lar): Orman İşletme Müdürlüğü, Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, Su Sporları Federasyonu, Kayak Federasyonu, Nasıl: Hazırlanacak Projenin Kalkınma Ajansına Sunulması, Tesislerin Kurulması Süre: 2015 Performans göstergeleri: Kayak Merkezinin Yıllık Ziyaretçi Sayısı: 5000 Ziyaretçi Su Sporları Merkezi Yıllık Ziyaretçi Sayısı: 15000 Ziyaretçi Çözüm 2: Baraj Gölü Çevresinde Tesislerin Yapılması Faaliyet : Rekraasyon Alanları ve Çevre Düzenlemelerinin Yapılması İlgili kurum(lar): Belediyeler, İl Özel İdaresi, Orman İşletme Müdürlüğü, Kaymakamlık, İşbirliği yapılacak kurum(lar): Kalkınma Ajansı, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Nasıl: Projelerin Hazırlanması, Gerekli Fonların Temini, Tesislerin Kurulması, Süre: 2018 Performans göstergeleri: 20000 metrekare yeşil alan, 1000 metrekare kapalı alan tesis,