HÜYÜK İLÇE RAPORU 2014

Transkript

1 HÜYÜK İLÇE RAPORU 2014

2 ÖNSÖZ Mevlana Kalkınma Ajansı, TR52 (Konya, Karaman) Düzey 2 Bölgesi için bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, bölgesel gelişmenin sürdürülebilirliğini sağlamak ve bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacına yönelik olarak faaliyet göstermektedir. Bu amaçlara ulaşmak için kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek istemektedir. Bölgesel gelişmeye yönelik olarak icra edilecek bütün faaliyetlerin temeli ise bölgenin bütün detayları ile iyi tanınmasından geçmektedir. Bu nedenle, bölgenin kaynak ve olanaklarının doğru şekilde tespit edilmesi, mevcut sahip olunan değerlerin rekabet edebilirlik açısından yeniden yorumlanması ve bölgesel kalkınmayı sürdürülebilir şekilde sağlanmasına yönelik olarak faaliyetlerin birbiri ile ilişkili olarak icra edilmesi gerekmektedir. Bu amaca yönelik ilk olarak MEVKA, Bölgenin Mevcut Durum çalışması ve bölge planını hazırlamıştır. Bu işlem yapılırken bölgeyi oluşturan ilçelere yönelik olarak GZFT Analizi çalışması gerçekleştirilmiş ve her ilçe için bir İlçe Raporu hazırlanmıştır. Diğer yandan MEVKA, Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi İçin Teknik Destek Alınması İşi için ihaleye çıkmış ve bu kapsamda gerçekleştirilecek faaliyetler ile MEVKA tarafından yürütülen Bölge ye ilişkin stratejik plan ve vizyon çalışmalarının kapsamlı ve derinlikli olmasının sağlanması amaçlanmıştır. İhale kapsamı faaliyetlerin icrasına yönelik olarak Yüklenici tarafından ilçelerde İlçe Odak Grup Toplantıları düzenlenmiş, GZFT Analizleri yapılmış ve ilçelere yönelik olarak gerçekleştirilen çalışmalar ve planlar incelenmiştir. Bütün çalışmaların, bilgilerin özgün bir yöntemle Rekabetçilik ekseninde yeniden yorumlanması temelinde birleştirilerek 2023 Vizyon Stratejisinin Belirlenmesi amacına hizmet etmesi sağlanmıştır. Elinizde yer alan doküman, 2023 Vizyon Stratejilerinin belirlenmesine esas oluşturan 2011 yılında hazırlanan İlçe Raporu dur. İlçenin mevcut durumunu göstermekte ve ilçe potansiyellerin kullanımına yönelik olarak altyapı oluşturmaktadır. En son 2011 yılında Konya-Karaman (TR52) Bölgesi 2023 Vizyonu Temel Çerçevesinin Belirlenmesi İçin Teknik Destek Alınması İşi kapsamında hazırlanan ilçe raporlarına ilişkin veriler 2014 yılında ağırlıklı olarak 2013 yılı sonu itibariyle, TÜİK verileri kullanılarak güncellenmiştir. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 1

3 1. DOĞAL YAPI 1.1.COĞRAFİ ÖZELLİKLER Konya ili Hüyük ilçesi, Kuzey enlemi ile Doğu boylamı arasında yer almaktadır. İl merkezine uzaklığı 96 km dir. İlçenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği metredir. İlçenin, kuzeyinde Doğanhisar, güneyinde Beyşehir, batısında Beyşehir Gölü ve doğusunda Isparta ili Şarkikaraağaç ilçesi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 549,4 km² dir. İlçe konum itibari ile Akdeniz Bölgesi nin kuzeyinde ve Göller Bölgesi nde yer almaktadır. İlçenin kuzey ve doğusu dağlar ile çevrilidir. Kuzeyinde Sultan Dağları yer almaktadır. Batısında Beyşehir Gölü ve güneyinde de engebeli ve yayvan sırtlarla çevrili kuru ziraatın yapıldığı tarım arazileri vardır. İlçenin büyük bir kısmındaki toprak yapısı aynıdır. Akarsu açısından oldukça zengin olan Hüyük te, Yenice, Eflatun Pınarı, Ozan, Pınarbaşı ve İlmen dereleri sularını Beyşehir e boşaltmaktadır. İlçe Alan Kullanım Dağılımı Tablosu Alan Adı Hüyük Alan Kullanım Türü Konya Alan Kullanım Türü Türkiye Alan Kullanım Türü (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) Konya (%) Hüyük Alan Kullanım/ 30. Göller TR52 Havzası Türkiye (%) (İle düşen) (%) Arazi (%) Tarım ,50 38, ,60 55, ,8 31,00 0,94 0,84 5,11 0,09 Arazisi Çayır-Mera 3.000,00 5, ,70 18, ,3 18,65 0,39 0,29 2,38 0,02 Orman ,00 27, ,00 13, ,0 27,30 2,79 2,15 3,09 0,07 Diğer ,52 28, ,65 13, ,9 23,04 2,98 2,27 4,41 0,09 Toplam , , , ,35 1,11 3,97 0,07 * Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009), DSİ Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 2

4 Hüyük ilçesi ,02 ha lık alan ile Konya nın %1,35 ini, Türkiye nin ise %0,07 sini kapsamaktadır. İlçe toplam alanının %38,26 sı tarım arazilerine ayrılmış olup, bu oran Türkiye ortalamasından yüksek ve Konya ortalamasından oldukça düşüktür. Toplam alanın %5,46 lık oranı çayır-mera alanları için ayrılmıştır. Ormanlık alan ise toplam alanın %27,44 ünü oluşturmakta ve bu alan Konya toplam ormanlık alanın %2,79 unu kaplamaktadır. 1.2.DOĞAL KAYNAKLAR 1. Enerji Kaynakları Potansiyel Mevcut Çalışma 1.1. Güneş Var-Orta Yok 1.2. Su Gücü Yenice, Eflatun Pınarı, Ozan, Pınarbaşı ve İlmen Dereleri Yok 1.3. Kömür Yok Yok 1.4. Doğalgaz Yok Yok 1.5. Rüzgar Yok Yok 1.6. Biyokütle Var Yok 1.7. Petrol Yok Yok 1.8. Jeotermal Enerji Var (Sıcaklık ºC ve Debi 1-18 lt/sn) Termal Turizm 2. Biyolojik çeşitlilik 2.1. Ormanlar hektar orman alanına Orman ürünleri, hayvan otlatma ve sahiptir.(çam, Sedir, Ardıç, Köknar Ve dinlenme. Meşe Ağaçları vardır.) 2.2. Çayır ve Mera hektar çayır-mera alanı bulunmaktadır Hayvan otlatma. Yenice, Eflatun Pınarı, Ozan, 2.3. Sulak Alanlar Pınarbaşı ve İlmen Dereleri, İlmen Göleti, Çavuş Göleti, İmrenler Göleti, Sulama 4 adet küçük gölet bulunmaktadır Flora Fauna Milli Park, Tabiat Parkı ve Diğer Hassas Alanlar Yok Yok 3. Toprak İlçenin zemini, kireçtaşı, silt, kil karışımı şistleşmiş marnlardan oluşmaktadır. İlçe arazisi hafif meyilli Tarım geniş düzlükler şeklindedir. 4. Su Kaynakları 4.1. Barajlar Yok Yok 4.2. Yeraltı Su Kaynakları Yeraltı suyu derindedir. Sulama 4.3. Akarsular Yenice Deresi, Eflatun Pınarı Deresi, Ozan Deresi, Pınarbaşı Deresi, İlmen Deresi bulunmaktadır. Ayrıca, kuzey ve doğudaki dağlık arazinin yağmur Sulama sularını Beyşehir Gölü ne ulaştıran küçük dereler Mevcuttur 4.4. Göller ve Göletler Beyşehir Gölü, İlmen Göleti, İmrenler Göleti, Çavuş Göleti (Sulama alanı 138 ha depolama hacmi 1.04 hm3) bulunmaktadır. Bunlara ek olarak Mutlu Kasabasında 1 adet, burunsuz Kasabasında 3 adet küçük gölet mevcuttur. Sulama Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 3

5 5. Mineral Kaynaklar 5.1. Sanayi Madenleri Barit, Kalker, Tuğla Kiremit Kili Kalker Ocağı, Tuğla Kiremit Ocağı, Barit İşleme Tesisi 5.2. Metalik Madenler Yok Yok 5.3. Enerji Madenleri (Bakınız 1. Enerji Kaynakları) 5.4. Kıymetli Taşlar (Madenler) Yok Yok 5.5. Diğer Mineraller Yok Yok 5.6. Maden Kanununa Tabi Olan Doğal Malzemeler Taş Toprak Ocağı, Taş Mıcır Ocağı, *MTA 2009, Konya Tarım İl Müdürlüğü 2010, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Veri Tabanı Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 4

6 2. DEMOGRAFİK YAPI 2.1. NÜFUS İlçe nüfusunun Konya nüfusuna oranı %0,8 iken, TR52 bölgesi nüfusuna oranı %0,72 dir. İlçe Nüfus Durumu Hüyük İlçe Nüfusu İlçe İlçe YILLAR İlçe Merkez Köy Nüfusu Nüfus Nüfus Konya Toplam Nüfus İlçe Nüfusu/ Konya Nüfusu (%) Nüfus Oranları TR52 Bölge Nüfusu İlçe Nüfusu/ TR52 Nüfusu (%) , , , , , ,72 *TÜİK ( 2013 ADNKS) Hüyük ilçe nüfusunun %62,05 i aktif nüfus olarak nitelendirilebilecek yaş grubu içerisinde yer almaktadır. Bu oran, Konya ve Türkiye ortalamasından düşüktür. Ancak 65 yaş üstü yaşlı nüfusun %18 oran ile Konya ve Türkiye ortalamalarının üstündedir. İlçede Bulunan Nüfusun Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı YILLAR Hüyük İlçe Nüfusu Yaşa Göre (%) Konya İl Nüfusu Yaşa Göre (%) TR52 Bölge Nüfusu Yaşa Göre (%) Üstü Üstü Üstü *TÜİK ( 2013 ADNKS) Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 5

7 3. EKONOMİK YAPI 3.1. TARIM Hüyük İşlenen Arazi Kullanım Durum Tablosu İşlenen Arazi Türü Hüyük İşlenen Arazi Konya İşlenen Arazi (da) (%) (da) (%) Hüyük İşlenen Arazi/ Konya İşlenen Arazi (%) TR52 İşlenen Arazi (%) Tarla arazisi , ,19 1,08 0,90 Nadas , ,84 0,27 0,25 Sebze , ,93 1,07 0,60 Meyve, içecek ve , ,03 baharat 1,64 0,89 Süs bitkileri ,80 0,01 0,00 0,00 Toplam , , ,84 0,71 Hüyük te işlenen toplam arazi da olup, Konya toplam işlenen alanın % 0,84 ünü oluşturmaktadır. Bu arazilerin % 84,88 gibi büyük bir oranında tarla tarımı yapılmaktadır. Tarım arazilerinin toplam işlenen araziye oranı, Konya (%66,19) oranlarına göre yüksektir. İlçede genellikle kuru tarım yapıldığından nadas için ayrılan alan %9,98 oranında olduğu görülmektedir. Buna karşın, ilçede bağcılık faaliyeti %1,18 oranında görülmektedir. İlçede meyvecilik faaliyeti %3,94 oranında alan ayrılmıştır. Hüyük Arazi Sulama Durum Tablosu Konya Türkiye Hüyük Arazi/ Hüyük Sulama Sulama Sulama Sulama Konya TR Göller Türkiye Durumu Durumu Durumu Durumu Arazi Arazi Havzası (İle Arazi (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) (%) (%) düşen) Arazi (%) (%) Sulu Arazi 2.418,7 11, ,0 23, ,0 22,31 0,47 0,36 3,75 0,04 Kuru Arazi ,8 88, ,5 76, ,8 77,69 1,08 1,01 1,43 0,10 Toplam , , , ,94 0,84 1,54 0,09 * Konya Tarım il Müdürlüğü (2010), DSİ, TÜİK (2009) **İlçe 30 Nolu Göller Havzasında bulunmaktadır. 30 Nolu Göller Havzasında bulunan Hüyük ilçesinin toplam işlenen arazisinin %88,49 u kuru arazi, %11,51 i sulu arazi niteliğindedir. Kuru arazi oranı, Konya ve Türkiye kuru arazi oranından oldukça yüksektir Bitkisel Üretim Hüyük te en fazla yetiştirilen tarla ürünleri buğday, arpa ve şeker pancarıdır. Bu ürünler içerisinde en fazla yetiştirme alanına sahip ürün ise %39,02 oran ile durum buğdayı olup, bu oran Konya ortalamalarının üstündedir. İlçede durum buğday verimi (278kg/da), Konya (323,10 kg/da)dir. Buğday çeşidinde ise ilçe verimi 281 kg/da olup, Konya veriminin altındadır. İlçede arpa verimi de Konya ve Türkiye ortalamalarının üzerindedir. Şeker pancarı ekim alanı toplam alanın %5,27 sını oluşturmakta ve 7284 kg/da verim vermektedir. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 6

8 Hüyük İşlenen Tarla Arazisi Durum Tablosu Hüyük Tarla Arazisi Ekim Alanı Dekar Verim Ekim Türü Kg/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Ekim Alanı Konya Dekar Verim Kg/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Da % Da % Durum Buğdayı 39, , Buğday (Diğer) 15, , Haşhaş , , Arpa , , Şeker 7425 Pancarı 5, , Nohut , , Mercimek , , Diğer , , Toplam TÜİK 2013 İlçedeki sebze alanlarda %21,05 lik bir pay ile domates yetiştiriciliği yapılmakta, %15,75 luk bir pay ile fasulye yetiştiriciliği yapılmakta, %13 lik bir pay ile de diğer sebze çeşitlerinin üretimi yapılmaktadır. Domates verimi 3978 kg/da olup, Konya domates ortalama veriminin altındadır. Fasulye verimi 799 kg/da olup, Konya fasulye verimi ve Türkiye fasulye veriminin altındadır. Hüyük İşlenen Sebze Arazisi Durum Tablosu Hüyük Sebze Arazisi Ekim Türü Ekim Alanı Dekar Verim Kg/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Ekim Alanı Konya Dekar Verim Ton/Da Toplam Ürün Miktarı (Ton) Da % Da % Kavun , Karpuz , Hıyar , , Domates , , Fasulye , , Sebze (Diğer) , Toplam , TÜİK 2013 Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 7

9 İlçede meyve yetiştiriciliği için ayrılan alanın %18 sinde elma üretimi yapılırken, %12,5 inde bağ üretimi, %12 inde ise kiraz üretimi yapılmaktadır. İlçe elma verimi 27 kg/da olup, Konya elma veriminden yüksek iken Türkiye veriminin altındadır. İlçe üzüm verimi 387 kg/da olup, Konya veriminin altındadır. İlçe kiraz verimi 20 kg/da olup, Konya veriminin altındadır. İlçede organik çilek üretimi yaygınlaştırılabilir ve sözleşmeli olarak ürettirilebilirse ekonomiye katma değer kazandırılabilir. Hüyük İşlenen Meyve-Bağ Arazisi Durum Tablosu Hüyük KONYA Meyve-Bağ Arazisi Ekim Türü Ekim Alanı Ağaç başı Kg/ağaç Toplam Ürün Miktarı (Ton) Ekim Alanı Verim Kg/ağaç Toplam Ürün Miktarı (Ton) Da % Da % Elma , , Kiraz , Çilek , , Meyve (Diğer) , , ,88 Üzüm , , ,12 Toplam , TÜİK Hayvansal Üretim Konya ili Hüyük ilçesinin toplam çayır-mera ve ormanlık arazisinin %16,6 sını çayır-mera arazisi, %83,4 ünü de ormanlık arazi oluşturmaktadır. İlçenin çayır-mera arazisi Konya ili çayır mera arazisinin %0,39 unu, TR52 bölgesinin %0,29 unu ve Göller Havzası nın ise %2,38 ini oluşturmaktadır. Hüyük ilçesinin toplam ormanlık arazisi ise toplam Konya ilinin ormanlık arazisinin %2,79 unu, TR52 bölgesinin %2,15 ini ve Göller Havzası nın ise %3,09 unu oluşturmaktadır. Hüyük Çayır-Mera ve Orman Durum Tablosu Hüyük Konya Türkiye Hüyük/ (Ha) (%) (Ha) (%) (Ha) (%) Konya (%) TR52 (%) 30. Göller Havzası (İle düşen) (%) Türkiye Arazi (%) Çayır-Mera , ,7 58, ,3 40,59 0,39 0,29 2,38 0,02 Orman , ,0 41, ,0 59,41 2,79 2,15 3,09 0,07 * Konya Tarım İl Müdürlüğü (2010), TÜİK (2009) Konya ili Hüyük ilçesi toplam 1700 da yem bitkisi ekiliş alanının içerisinde Yonca ve Fiğ ilk sırada gelmektedir. Üretimi yapılmakta olup Yoncanın ekiliş alanı 700 da olup, Fiğin ekiliş alanı 600 da dır. Hüyük Yem Bitkileri Durum Tablosu Hüyük KONYA Yem Bitkisi Arazisi Ekim Türü Ekim Alanı Ekim Alanı Da % Da % Yonca , Silajlık Mısır , Fiğ , korunga 100 5, ,1 Diğer ,7 Toplam Yem Bitkisi Alanı , Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 8

10 Yem bitkisi ekim alanı bakımından Hüyük ilçesi Konya ilinin %0,3 sine, TR52 bölgesinin %0,23 una denk gelmektedir. Hüyük Yem Bitkileri Genel Durum Karşılaştırması Yem Bitkisi Arazisi Ekim Hüyük / Türü Konya (%) TR52 (%) Yonca 0,35 0,29 Silajlık Mısır 0,14 0,11 Fiğ 0,46 0,31 korunga 0,57 0,4 Toplam Yem Bitkisi Alanı 0,3 0,23 Hüyük ilçesi hayvan potansiyeli incelendiğinde de büyük bir hayvan potansiyelinin de olmadığı görülmektedir. Büyükbaş hayvan sayısı bakımından toplam sığır barındıran ilçede saf kültür ırkı sığırlar ağırlıktadır. İlçede büyükbaş hayvan sayısında yıllar bazında rakamsal artışlar göze çarpmaktadır. Hüyük Büyükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hüyük Hayvan Sayısı Konya Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı Hayvan Cinsi Sığır (Saf Kültür) Sığır (Kültür Melezi) Sığır (Yerli) Manda TOPLAM Hüyük büyükbaş hayvancılık durumu karşılaştırılması yapıldığında sığır sayısı toplamda Konya nın %0,87 sini, TR52 Bölgesinin %0,76 sını oluşturmaktadır. Yıllar içinde hayvan sayısı oranlarında ciddi bir düşüş gözlenmektedir. Hüyük Büyükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Hüyük Büyükbaş Hayvan Sayısı / Hayvan Cinsi Konya (%) TR52 (%) Sığır (Saf Kültür) 1,96 1,52 1,43 1,81 1,41 1,32 Sığır (Kültür Melezi) 0,23 0,11 0,11 0,21 0,10 0,10 Sığır (Yerli) 0,4 0,28 0,23 0,4 0,28 0,22 Manda 2,04 0,85 0,64 1,51 0,66 0,54 TOPLAM 2,44 1,13 0,87 1,91 0,94 0,76 Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 9

11 İlçenin küçükbaş hayvan varlığı incelendiğinde ise ilçede 6963 adet koyun 1602 adet kıl keçisi bulunmaktadır. Koyun varlığının hepsi yerli koyunlardır. Hüyük Küçükbaş Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Hüyük Hayvan Sayısı Konya Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı Koyun (Yerli) Koyun (Merinos) Toplam Koyun Kıl Keçisi Tiftik Keçisi Toplam Keçi İlçenin küçükbaş hayvan varlığı oransal olarak incelendiğinde ise koyun varlığı bakımından Konya ilinin %0,38 i, TR52 bölgesinin %0,34 i bu ilçededir. Bu oranlar kıl keçisi açısından incelendiğinde ise sırası ile %0,75, %0,47 olarak gerçekleşmiştir. Küçükbaş Hayvancılık Genel Durum Karşılaştırması Hüyük Küçükbaş Hayvan Sayısı / Hayvan Cinsi Konya (%) TR52 (%) Koyun (Yerli) 0,32 0,33 0,38 0,27 0,28 0,34 Koyun (Merinos) Toplam Koyun 0,32 0,33 0,38 0,27 0,28 0,34 Kıl Keçisi 0,4 0,38 0,75 0,24 0,24 0,47 Tiftik Keçisi Toplam Keçi 0,4 0,38 0,75 0,24 0,24 0,47 İlçenin kanatlı hayvan varlığı açısından da önemli bir potansiyeli yoktur. İlçede toplam adet yumurtacı tavuk bulunmakta olup, broiler tip tavuk bulunmamaktadır. Hüyük Kanatlı Hayvan Sayıları Durum Tablosu Hayvan Cinsi Tavuk (Yumurtacı) Toplam Tavuk Hüyük Hayvan Sayısı Konya Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 10

12 Kanatlı hayvan varlığının il ve bölge içindeki oransal dağılımı incelendiğinde ise değerlerin çok düşük olduğu görülebilir. İlçe kanatlı hayvan bakımından Konya ilinin %0,11 ine,tr52 bölgesinin %0,1 ine sahiptir. Hayvan Cinsi Tavuk (Yumurtacı) Toplam Yumurta Hüyük Kanatlı Hayvan Sayısı / Konya (%) TR52 (%) ,10 0,12 0,11 0,09 0,10 0,10 0,10 0,12 0,11 0,09 0,10 0,10 İlçe arıcılık potansiyeli açısından da bölgedeki konumu son sıralardadır. İlçede toplam 862 kovan bulunmakta olup ilçenin toplam bal üretimi yıllık kg dır yılı itibari ile ilçede toplam 10 köy arıcılıkla uğraşmakta olup yıllar bazında kovan sayısı ve bal üretiminde düşüşler meydana gelmiştir. Hüyük Arıcılık Durum Tablosu Hayvan Cinsi Hüyük Hayvan Sayısı Konya Hayvan Sayısı TR52 Hayvan Sayısı Yeni Usul Kovan Bal Üretimi (ton) 14,25 5,95 6, ,84 911,06 928, , , ,24 Arıcılık Yapan Köy Sayısı İlçenin arıcılık faaliyetinin il ve bölge içindeki durumu incelendiğinde ise; ilçe kovan sayısı bakımından Konya ilinin %1,16 sına, TR52 bölgesi için %0,67 sine sahip iken bu oranlar bal üretimi açısından sırası ile %0,72, %0,42 olarak gerçekleşmiştir. Hüyük Arıcılık Genel Durum Karşılaştırması Hayvan Cinsi Yeni Usul Kovan Hüyük Kovan Sayısı / Konya (%) TR52 (%) ,22 1,12 1,16 1,27 0,65 0,67 Bal Üretimi (kg) Arıcılık Yapan Köy Sayısı 0,77 0,71 0,72 0,73 0,37 0,42 2,93 3,21-2,35 2,48 - Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 11

13 İlçede toplam ,3 ton süt üretimi mevcut olup bu üretimin büyük bir kısmı büyükbaş hayvanlardan sağlanmaktadır. Sütün önemli kısmı ilçe dışında işlenmekte olup, sütü değerlendirebilecek tesisler mevcut değildir. Hüyük ilçesine bağlı Kıreli Merkz de bir süt toplama kooperatifi bulunmakta olup toplam işleme hacmi 15 ton dur. Hüyük Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durum Tablosu Konya Süt Üretim Miktarı Hüyük Süt Üretim Miktarı Hayvan Cinsi (Ton) TR52 Süt Üretim Miktarı Süt (Büyükbaş)/Ton , , , , , ,36 Süt (Koyun)/Ton 168, , , , , ,6 Süt (Keçi)/Ton 32,928 39,514 60, , , ,11 Toplam Süt (Ton) , , , , , ,1 Hayvansal ürünlerin il ve bölge içindeki oransal payına bakıldığında ilçenin süt üretiminin Konya ilinin ancak %1,57 sini, TR52 bölgesini %1,41 ini ve Göller Havzası nın ise %6,78 ini karşıladığı görülmektedir. Bu bölgede süt üretim faaliyeti desteklenebilecek faaliyetler arasında gösterilebilir. Hüyük Hayvancılık - Et ve Süt Üretim Miktarları Durumu Karşılaştırması Hüyük Süt Üretim Miktarı/ Hayvan Cinsi Konya (%) TR52 (%) Süt (Büyükbaş) 1,74 1,17 1,09 1,61 1,08 1,01 Süt (Koyun) 0,25 0,24 0,29 0,2 0,2 0,25 Süt (Keçi) 0,52 0,50 0,68 0,29 0,31 0,40 Toplam Süt 1,6 1,08 1,02 1,45 0,99 0,93 TÜİK 2013 Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 12

14 3.2. SANAYİ MADENCİLİK İlçede barit, kalker ve kil rezervleri ve işleme tesisleri bulunmaktadır. Hüyük Maden Sanayi Durum Tablosu NACE Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) Rev.2- Maden Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) B MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI 08 Diğer madencilik ve taş ocakçılığı Kg Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı ,07* 0,98* Kimyasal ve gübreleme amaçlı mineral madenciliği (Barit / Baryum Sülfat) ,27 79,27 * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri İMALAT SANAYİ Tarıma Dayalı İmalat Sanayi İlçe Beyşehir Gölü kenarında olması nedeni ile balık işleme tesislerine sahiptir. Ancak balığın azalması bu faaliyetleri olumsuz etkilemiştir. Diğer yandan ilçede Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Nace kodunda un üretimi faaliyeti gerçekleşmektedir. Hüyük Tarıma Dayalı İmalat Sanayi Durum Tablosu Kapasitedeki Pay NACE Mevcut Sanayi Durumu (%) Rev.2- Tarıma Dayalı Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede TR* Kapasite İstihdam İlde Sayısı (TR52) C İMALAT 10 Gıda ürünlerinin imalatı Kg/Adet/Litre Balık, kabuklu deniz hayvanları ve yumuşakçaların işlenmesi ve kg 53 85,51 85,51 saklanması Süthane işletmeciliği ve peynir imalatı kg 6 0,05* 0,04* Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı kg 30 0,65 0,55 * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri Tarıma Bağlı İmalat Sanayi Hüyük ilçesinde tarıma girdi sağlayan tarıma bağlı sanayii kollarından herhangi birine yönelik üretim faaliyeti bulunmamaktadır Diğer İmalat Sanayi Hüyük ilçesinde kilden tuğla ve hazır beton üretimi konusunda 2 tesis bulunmaktadır. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 13

15 Hüyük Diğer İmalat Sanayi Durum Tablosu NACE Mevcut Sanayi Durumu Kapasitedeki Pay (%) Rev.2- Diğer İmalat Sanayi Kolları Faaliyet Bölgede Kapasite İstihdam İlde TR* Sayısı (TR52) C İMALAT 23 Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı Adet/Kg Fırınlanmış kilden tuğla, karo ve inşaat malzemeleri imalatı Adet 37 29,23* 29,23* Hazır beton imalatı Kg 17 1,19 1,02 * Kapasite, farklı ölçülerde de hesaplanmakta olduğundan oranlar buna göre değerlendirilmelidir. *Ulusal Ekonomik Faaliyet Sınıflaması, Kaynak: TOBB Mayıs 2011 Verileri Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 14

16 3.3.HİZMETLER EĞİTİM Hüyük İlçesi, temel eğitim açısından %95,22 lik bir okur-yazar oranına sahiptir. Okuma yazma bilmeyenlerin oranı %4,78 lik dilimi oluşturmaktadır. İlçe Okur Yazar Durumu Hüyük Konya TR52 Kişi Sayıları Kişi % Kişi % Kişi % Okuma Yazma Bilmeyen 735 4, , ,85 Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyen , , ,03 İlkokul Mezunu , , ,03 İlköğretim Mezunu , , ,63 Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu 723 4, , ,40 Lise veya Dengi Okul Mezunu , , ,53 Yüksek Okul veya Fakülte Mezunu 698 4, , ,29 Yüksek Lisans Mezunu 25 0, , ,62 Doktora Mezunu 6 0, , ,22 *TÜİK 2013 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları Okuma yazma bilen fakat hiç okula gitmeyen kesim % 20,35 lik orana sahiptir. Okula giden nüfusunun büyük bir çoğunluğu ilkokul ve ilköğretim mezunudur. Hüyük ilçesinde nüfusun %57 inin ortaöğretime, %4,54 nin yükseköğretime devam ettiği görülmektedir. İlçede eğitim alan nüfusun büyük bir çoğunluğu ilköğretimde yoğunlaşmaktadır. Hüyük İlçesi Eğitim Genel Durumu Kurumlar Kurum Öğrenci Derslik Öğretmen Öğretmen Başına Düşen Sayısı Sayısı Sayısı Sayısı Öğrenci Sayısı İlköğretim Ortaöğretim * Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri Hüyük ilçesinde 21 adet ilköğretim Okulu ve 5 adet ortaöğretim okulu bulunmaktadır. İlköğretimde 152, ortaöğretim ise 38 öğretmenle eğitim faaliyeti devam etmektedir. Bu okullarda öğretmen başına düşen ortalama öğrenci sayısı ilköğretim için 16,9, ortaöğretim için ise 10,6 dir. Hüyük ilçesi Öğrenci Sayısı Karşılaştırma Tablosu İlköğretim Ortaöğretim Kurumlar Öğretmen Başına Düşen Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı Öğrenci Sayısı İlçe Konya TR Türkiye * Konya MEM 2013 Yılı Eğitim Verileri Yukarıdaki veriler kapsamında Hüyük ilçesinin eğitim alt yapısına bakıldığında, özelikle ilköğretimde nitelik olarak bir sorun görünmemektedir. Çünkü öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ve diğer fiziki imkânlar bölge standartlarının üstündedir. Ortaöğretimde de durum ülke ve bölge standartlarına yakın bir seyir izlemektedir. Fakat detaya bakıldığında durum böyle değildir. İlçenin sosyal ve ekonomik yönden gelişmiş ilçelerle nerede ise iç içe olması öğretmen mobilizasyonunu artırmaktadır. Bu durum eğitim kalitesine negatif etki yapmaktır. Bu nedenle Hüyük ilçesinde eğitim kalitesini artırmak için fiziki şartların iyileştirilmesi ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısının optimal seviyede olması kadar eğitimci mobilizesinin de azaltılması gerekmektedir. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 15

17 Milli Eğitime Bağlı Bulunan Kurumlar ve Sayıları Kurum Sayısı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Merkezi 1 Kız Teknik ve Meslek Lisesi 1 Ticaret ve Turizm Meslek Lisesi 2 * Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri Höyük ilçesinde mesleki orta öğretim ve yaygın eğitim kapsamında, 1 adet Kız Teknik ve Meslek Lisesi, 1 adet Ticaret Turizm Meslek Lisesi ve 1adet Çıraklık ve Yaygın eğitim Merkezi bulunmaktadır. İlçede Bulunan Orta Öğretim Kurumlarında Verilen Mesleki Eğitim Bölümleri Bölüm İsimleri Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Alanı Türkçe Matematik Alanı * Konya MEM 2010 Yılı Eğitim Verileri Hüyük ilçesinde öne çıkan ekonomik sektörlerden tarım-hayvancılık ve silah sanayi (av tüfekleri) alanında yetişmiş insan kaynağı oluşturmaya yönelik mesleki ve yaygın eğitim kurumları veya ilgili bölümlerin açılması ve bu alanlarda yaygın eğitim programlarının oluşturulması yerinde bir uygulama olacaktır TURİZM Hüyük ilçesi Beyşehir ilçesi ile beraber göl kenarında doğal güzellikleri ile zengin bir eko turizm potansiyeli taşımaktadır. Hüyük Turizm Envanteri Tablosu Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Sit Alanları 2.Derece Arkeolojik Sit Alanı Arkeolojik Sit Hüyük Balkanda Höyüğü (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Hüyük Çukurkent Höyük (II. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Hüyük Höyük Höyüğü (II. ve III.Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Hüyük Tolca Höyük (I. Derece Arkeolojik Sit Alanı) Arkeolojik Sit Hüyük Başpınar Mağara Sığınakları (II. Derece Doğal Sit Alanı) Doğal Sit Hüyük II. Derece Doğal Sit Alanı Doğal Sit Hüyük Mezarlık (Hüyük) Mezarlar Hüyük Yeni Mezarlık (Hüyük) Mezarlar Hüyük Tarihi Yapılar Acem Nasuh Camii Cami Hüyük Başlamış Köyü Camii Cami Hüyük Cuma Camii (Hüyük) Cami Hüyük Çamlıca Beldesi Camii Cami Hüyük Çukurkent Köyü Camii Cami Hüyük İlmen Beldesi Camii Cami Hüyük Selki Beldesi Merkez Camii Cami Hüyük Şeyh Şehabettin Camii (Höyük-Tolca Köyü) Cami Hüyük Tavacıoğlu (Merkez) Camii Cami Hüyük Köşk Camii Cami Hüyük Merkez Camii Cami Hüyük Şıh Bahşi Türbesi Türbe Hüyük Şıh İdris Türbesi Türbe Hüyük Orta Mescit Mescid Hüyük Su Dere Mescidi Mescid Hüyük Yukarı Mescit Mescid Hüyük Köşk Ilıcası Hamamı Hamam Hüyük Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 16

18 Varlık Adı Varlık Türü Varlık Yeri Çavuş Kaplıcaları Ilıca Hüyük Tabiat Alanları Kancı Yaylası Yayla Hüyük Kıreli Piknik Alanı Mesire Hüyük Tarihi Şahsiyetler Şıh Bahşi ve Şıh İdris - Hüyük Yöresel Değerler * Türkiye Bilimler Akademisi Veri Tabanı, Vakıflar Genel Müdürlüğü Veri Tabanı, Türk Tarih Kurumu Veri Tabanı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Veri Tabanı, Tarihi Yapılar Acem Nasuh Camii Acem Nasuh Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bu caminin tamir ve bakımına harcanmak üzere bir de hamam yaptırılarak camiye vakfedilmiştir yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğü nce yaptırılan restorasyon çalışmalarında tüm duvarları yıkılarak aslına uygun olarak yeniden yapılmıştır. Tarihi Şahsiyetler Şıh Bahşi ve Şıh İdris Mevlana nın öğrencileri olup, Hüyük ilçesinin kurucularıdır. İlçede türbeleri bulunmaktadır TİCARET Hüyük ilçesinde; Konya Ticaret Odası na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 3, Beyşehir Ticaret Odası na kayıtlı olarak faaliyet gösteren 20 üye olmak üzere toplam 23 üye bulunmaktadır. Bu üyelerin Nace Kodlarına göre dağılımına bakıldığı zaman Perakende Ticaret (12), Toptan Ticaret (4) faaliyetlerinde yoğunlaşma görülmektedir. Hüyük Ticaret Durum Tablosu NACE KODU NACE FAALİYETİ HÜYÜK A TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK 1 01 Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık ve ilgili hizmet faaliyetleri 1 C İMALAT 1 10 Gıda ürünlerinin imalatı 1 F İNŞAAT 1 41 Bina inşaatı 1 G TOPTAN VE PERAKENDE TİCARET; MOTORLU KARA TAŞITLARININ VE MOTOSİKLETLERİN ONARIMI Toptan ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 4 47 Perakende ticaret (Motorlu kara taşıtları ve motosikletler hariç) 12 I KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETİ FAALİYETLERİ 1 55 Konaklama 1 K FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ 3 66 Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler 3 TOPLAM 23 Kaynak: Konya Ticaret Odası 2011 Ayrıca, Hüyük ilçesinde 1 adet Esnaf ve Sanatkârlar Şoförler ve Otomobilciler Odası bulunmakta, bu odaya kayıtlı toplam 487 adet esnaf ilçede faaliyet göstermektedir. ODA İSMİ KAYITLI AKTİF ÜYE SAYISI Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 17

19 Hüyük Esnaf ve Sanatkârlar Şoförler ve Otomobilciler Odası 487 TOPLAM 487 Kaynak: Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği DİĞER İlçenin ulaştırma altyapısı tamamen karayoluna dayanmaktadır. İlçe Beyşehir ilçesi Yenidoğan kasabası ve Çukurağıl köyü üzerinden Isparta ve Konya ya bağlanan karayoluna kavuşmaktadır. İlçenin Konya şehir merkezine uzaklığı 96 km olup, en yakın havalimanına uzaklığı ise 112 km dir. Ayrıca Isparta ili ile sınır olan ilçeden Isparta ya ulaşım mümkün olup, uzaklığı 154 km dir. İlçeye bağlı (10) adet belde ve (9) adet köy bulunmaktadır. İlçenin bütün köy ve beldelerinde içme suyu bulunmaktadır. İlçe Merkezinde kanalizasyon mevcut olup, beldelerin bazılarında tamamlanmış, bazılarında ise çalışmalar devam etmektedir. Bazı köylerde ise kanalizasyon çalışmaları büyük ölçüde tamamlanmıştır. İlçe Merkezinde (25) yataklı Devlet Hastanesi ve (4) adet Toplum Sağlığı Merkezi bulunmaktadır. Ayrıca Selki ve Kıreli beldelerinde Toplum Sağlığı Merkezi, diğer belde ve köylerde ise toplam (14) Sağlık Evi bulunmaktadır. Devlet Hastanesinde (4) Uzman Hekim, (4) Pratisyen Hekim, Ayrıca (1) Müdür, (46) yardımcı sağlık personeli, (1) Ambar memuru, (2) Şoför görev yapmaktadır. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 18

20 GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER 1.DOĞAL YAPI Akdeniz bölgesine yakın bir konumda olması Göller Bölgesi ve Akdeniz geçiş güzergahında yer alması Beyşehir Gölü ne sınırı olması Su kaynaklarına kolay ulaşabilir olması 2.DEMOGRAFİK YAPI Bölge insanının birşeyler yapabilme çabasının olması 3.EKONOMİK YAPI 3.1.TARIM Arazinin tarım ve hayvancılığa elverişli olması Su kaynaklarına kolay ulaşabilir olması Organik tarım uygulamalarının olması ( Organik çilek ve kiraz üretiminde önde gelen yerlerden olması) Su kaynaklarının verimli bir şekilde değerlendirilememesi Nüfusun büyük şehirlere göç etmesi ve yetişmiş insan gücü olmaması İşbirliği yapılamaması Sosyal tesislerin yetersiz olması Kamu yatırımlarına bağımlı kalkınma anlayışı Tarımsal arazilerin aşırı çorak olması, hazine arazisi ve mera olarak kayıtlı arazi kullanımı Su kaynaklarının verimli bir şekilde değerlendirilememesi ve sulu tarım uygulamalarının az olması, verimin düşük olması Göller Bölgesi Eko-Turizm Gelişim Bölgesi Su kaynaklarına kolay ulaşımdan dolayı sulanabilen arazilerin çoğalma imkânı Beyşehir Gölü ne sınırı olması, İlmen kasabasında bulunan İsilik suyunun değerlendirilmesi Organik tarıma elverişli tarım alanları Çevre kirliliği Kanalizasyon atıklarının Beyşehir Gölü ne deşarj edilmesi Yer altı yüzey sularının azalması Genç ve nitelikli işgücünün kırsal alanlardan göçü, üretken faktörlerin kaybı ve nüfusun yaşlanması Değişime direnç gösteren yapı Bölge içinde gelişmişlik farklarının çok olması Bilinçsiz gübre ve ilaç kullanımı sonucu arazilerin verimsizleşmesi, yer altı yüzey sularının azalması Yer altı yüzey sularının azalması Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 19

21 GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER Meyveciliğin yörede yaygın olması ve soğuk hava tesisi bulunması Bağcılık faaliyetlerinin ve pekmez Yüksek üzüm verimi ve yüksek sistem üretiminin yapılması bağcılık Hayvancılık faaliyetlerinin olması Mera arazisinin bolluğu Tarımda modern tekniklerin uygulanıyor olması Tatlı su balıkçılığının yapılması Balığın azalması Arıcılık faaliyetleri 3.2.SANAYİ Tarımsal üretim potansiyelinin olması İlçede sanayi tesislerinin az olması Turşu üretim tesislerinin kurulması Pankobirliğin Seydişehir de kurulu cips fabrikası için sözleşmeli patates ekiminin yapılıyor olması Yetişmiş insan gücü olmaması Finansal kaynakların yeteli olmaması Süt üretiminin olması İlçedeki sütü işleyecek işleme tesisinin bulunmaması Zengin barit kaynaklarının bulunması Yeraltı kaynaklarının kullanılamaması Yörede tuğla-kiremit yapımına uygun Kaynakların yeterli ölçüde toprağın bulunması değerlendirilememesi Yerel ürünlerden turşuculuk yapılması Geleneksel el sanatlarından olan hasırcılık, demircilik, çanak-çömlek üretiminin devam etmesi Ormancılık faaliyetlerinin olması 3.3.HİZMETLER Konya-Isparta Karayolu üzerinde bulunması Engebeli arazilerden dolayı altyapı problemlerinin olması Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 20

22 GÜÇLÜ YANLAR ZAYIF YANLAR FIRSATLAR TEHDİTLER İlçenin ve komşu ilçelerin arıtma işlevini yerine getirerek Beyşehir Gölü ne evsel ve endüstriyel atıkların direkt deşarjını Göl turizmi potansiyelinin olması önleyecek bir arıtma tesisinin bulunmaması Beyşehir Gölü ne sınırının olması Eflatun Pınarı Anıtı nın bulunması İlçede tarihi kaplıcaların bulunması Hüyük Devlet Hastanesi nin bulunması Tarihi mirasa sahip çıkılmaması Kaplıcalar bazında var olan potansiyelin değerlendirilememesi Ekonomik faaliyetlerin sınırlı olması Tarihi kültür mirası, Hitit-Bizans kalıntılarının bulunması Eko turizm ve Göller Bölgesi Eko-Turizm Gelişim Bölgesi İlçenin Beyşehir Gölü ne nazır ormanlık arazilerinin yayla turizmi açısından elverişli olması Kaplıca turizmi potansiyelinin olması İmrenler kasabasında bulunan Mağara Sığınakları nın doğal sit alanı ilan edilmesi Mutlu kasabasında Dualı Balıkların turizm potansiyeli Rüzgar potansiyelinin yüksek olması Kanalizasyon atıklarının Beyşehir Gölü ne deşarj edilmesi Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 21

23 TR52 Bölgesi 2023 Vizyon Stratejileri Hüyük İlçe Faaliyetleri Sonuç Notları 1. İlçede tarım alanlarının en üst düzeyde kullanılmasına yönelik, arazi toplulaştırması, toprak analizi, sulanabilir alanların arttırılması, nisbi karlılığı yüksek ürünlerin yetiştirilmesinin sağlanması, iyi tarım uygulamaları ile basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması, tarımda örgütlü hareket edilmesi ve turizme yönelik tarım potansiyelinin arttırılmasına yönelik faaliyetler desteklenmelidir. Göl havzasında olmasından dolayı organik tarım faaliyetleri yaygınlaştırılmalıdır. 2. İlçe verimliliği ilden üzüm veriminde %144, arpa veriminde %70 durum buğdayı veriminde %23 ve kirazda %20daha yüksektir. Bu potansiyelin değerlendirilmesine yönelik tarım arazilerindeki ürün deseni planlanmalıdır. Özellikle yüksek sistem bağcılık geliştirilmelidir. 3. Bölgede büyükbaş hayvancılık ek gelir elde etme noktasında desteklenmelidir. Kaba yem üretimi arttırılması sağlanmalıdır. 4. Doğal güzellikleri ile Eko turizm potansiyeli olan bölge, Göller Bölgesi Eko-Turizm Gelişim Bölgesi içerisinde yer almaktadır. Bu noktada Beyşehir ilçesi ile beraber entegre bir eko-turizm bölgesi özelliği taşımaktadır. Özellikle Manavgat üzerinden sahil turizmi ile entegre edilmesine yönelik projeler desteklenmelidir. Hüyük İlçe Raporu, 2014 Sayfa 22