CEO S 2006 SAYI:33 Leadership Insights Güven ve Liderlik, Teknoloji ve Verimlilik Güven ve Liderlik ilişkisi, son 5 yıldır akademik çalışmalarımı yoğunlaştırdığım başlıca konu... Beyin avcılığı laboratuarımda sık sık liderlerle biraraya geliyorum ve onların arasındaki farklılıkları CEO s Dergisinde okurlarımızla paylaşıyorum. Dr.Yeşim Toduk AKİŞ Bir Bakışta 1 Güven ve Liderlik, Teknoloji ve Verimlilik.. Kaan Terzioğlu az bulunan liderlerden biri... Olaylara tepeden bakma becerisi, iletişimindeki netlik, ilişki kurma yöntemindeki mütevazılık, ve hepsinin ötesinde karşılıklı güven oluşturma becerisi ile fark yaratıyor. Akıllarda ve gönüllerde taht kuruyor Yeşim Toduk Akiş: Orta ve Doğu Avrupa bölgesinden sorumlu Başkan Yardımcısı olarak, Türkiye de çok nadir bulunduğunuzu biliyoruz. 18 ülkeden sorumlu Başkan Yardımcısının hayatı nasıl geçiyor? Kaan Terzioğlu: Bu odaya, Amrop İstanbul ofisine, her girişimde içimde bir heyecan oluyor. Cisco yla ilk tanışmam da 8 yıl önce bu odada olmuştu. Isime gelince, ben her günüme sabah beşte kalkıp havaalanına doğru giderek başlıyorum. Bu tempo bana enerji katiyor. Yeşim Toduk Akiş: Belçika da mı yaşıyorsunuz? VERİMLİLİĞİN EN ÖNEMLİ GÜCÜ İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ. NE MUTLU Kİ, BU DA CİSCO NUN ANA FAALİYET SAHASI. Kaan Terzioğlu: Brüksel de yaşıyorum. Bunun birkaç nedeni var. Biri, eşimin işinin orada oluşu. Eşim, Tulu Gümüştekin, AB konusunda özellikle Türkiye deki şirketlerin AB regulasyonlarına en uygun şekilde hazırlanması konusunda danışmanlık veriyor. Şirketi de Brüksel de. Yeşim Toduk Akiş: Brüksel de yaşamanız için diğer nedenler neler? Kaan Terzioğlu: Lojistik olarak Brüksel mükemmel bir şehir. Havaalani oldukca gelismis ve her yere sabah 9 daki toplantıya gidecek şekilde muhakkak bir uçak bulabiliyorum. Dolayısıyla da bunu en iyi şekilde kullanmaya çalışıyorum. Ben haftada en az iki, üç operasyonu yani ülkeyi dolaşmayı seviyorum. Çünkü dolaştığım zaman müşterilerle konuştuğumda, iş ortaklarımızla konuştuğumda hep yeni şeyler öğreniyorum ve bunlara göre de sürekli stratejilerimizi değiştiriyoruz. Çok ülkeli operasyonda olmanın en güzel tarafı çok değişik insanlarla tanışıyorsunuz, değişik kültürleri görüyorsunuz, değişik iş yapma şekillerini görüyorsunuz ve kısa bir süre içinde çok daha yaratıcı ve çok daha verimli iş yapma modelleri oluşturmaya başlıyorsunuz. Benim en keyif aldığım konulardan bir tanesi de bu. Bu nedenle de yönetim ekiplerine değişik ülkelerden, o ülkelerin kuvvetli olduğu alanları düşünerek kişileri getiriyorum. Tabii ki ülkelerin Genel Müdürleri kendi ülkelerinden, ancak bu çok kültürlü yapıdaki insanlar karar verme süreçlerinde, gundemdeki konulara değişik bakış açısı ile farklı bir katma değer yaratıyor. Cesitlilik ve cok seslilik, yaraticiligi ve performansi beraberinde getiriyor.
PAGE 2 LEADERSHIP INSIGHTS Yeşim Toduk Akiş: Çok ülkeli bir operasyonu yürütürken nasıl bir yapıda ve teknoloji ile çalışıyorsunuz? Kaan Terzioğlu: Bizim Cisco olarak çok yatay bir yapımız var. Dolayısıyla çok yoğun olarak iletişim araçlarını kullanıyoruz. Ben aslında ofisi cebimde taşıyorum. Dolayısıyla nerede olduğum hakikaten çok önemli değil. Buyuk projeleri takip onemli. Kafamda hemen hemen her ülke için, önemli bir proje var, o projeyi takip ederek bir anlamda o ülkenin gelişimini görebiliyorum. Yeşim Toduk Akiş: Ben biraz da teknolojiden bahsetmek istiyorum. Teknoloji tüketimi açısından, Türkiye ve Romanya yı Polonya seviyesine, Polonya yı Çekoslovakya seviyesine çıkarmaktan bahsettiniz. Bu teknoloji tüketimi ekonomik gelişimi nasıl etkilemekte? Kaan Terzioğlu: Biliyorsunuz ki asıl öncelik, verimlilik seviyesidir. Bir ülkenin verimliliğini artırabilirseniz, aslında o ülkedeki refah seviyesini de arttırabiliyorsunuz. Verimlilik de direkt olarak ileri teknolojinin kullanımıyla gelişmektedir. Ileri teknolojiden sadece bilgisayari anlamak dogru degil, bu uretim teknolojisi de, tarim teknolojisi de olabilir. Ama bizim gördüğümüz, artık verimlilik artışı oncelikle ileri iletisim teknolojilerden kaynaklaniyor. Bugünku dunyada artik şirketler tek baslarina diger şirketlerle rekabet etmiyor. Şirketler tedarik zincirlerini oluşturan bir grup şirketle birlikte rekabet ediyorlar. Tedarik zincirleri, tedarik zincirleriyle yarisiyor. Dolayısıyla rekabet gücünün farklılığını en zayıf halka oluşturuyor. Bu zayıf halkalarin en iyi ilaci ise iletisim ve bilgi teknolojileri. O yüzden verimliliğin en önemli gücü, iletişim teknolojisi ve ne mutlu ki bu da bizim Cisco olarak ana faaliyet sahamiz. HER SENE 10 GÜNÜMÜ VİZE KUYRUKLARINDA GEÇİRMEME NEDEN OLMASINA RAĞMEN TÜRK OLMAK MARKASINI SEVİYORUM. TÜRK TÜR, HERŞEYİ YAPABİLİR DİYE BİR MANA İFADE ETTİĞİNE İNANIYORUM. Yeşim Toduk Akiş: Türkiye de de şu an Türk Telekom da olsun diğer şirketlerde olsun broadband e doğru bir gidiş var. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz? Kaan Terzioğlu:. Bugün ben bir havaalanına gittiğimde yanımdaki insan kablosuz internete bağlanıp bir iş yapıyorsa, birseyler paylasiyorsa, ogreniyorsa hakikaten heyecan duyuyorum, sevinç duyuyorum. Bunu, insanlarin hayatına yaptığımız önemli katkılardan biri olarak görüyorum. Türkiye de ileride çok daha etkili olacağımız düşüncesindeyim çünkü diğer ülkelere kıyasla Türkiye de gerçekten işin çok başındayız. Biliyorsunuz bizim şirketimizin bir vizyonu var diyoruz ki Yaşamınızı, Çalışmanızı, Öğrenmenizi ve Eğlenmenizi değiştiriceğiz. Cisco olarak, eğitime çok büyük katkıda bulunuyoruz. Bugün Türkiye de universiteler, is ve isci bulma kurumu ve bir cok diger kurum ile ortak çabalarımızla yaklaşık 15.000 öğrencimize bilişim ve teknoloji eğitimi veriyoruz. Ve bunda da tabii ki yine internet kaynaklarını kullanıyoruz. Bu beni çok keyiflendiriyor. İstanbul da benim katkida bulunmus olmaktan çok gurur duyduğum MOBESE adında bir proje var. MOBESE sistemiyle mobil video goruntuleme sebekeleri kullanılarak Istanbul un suç haritasında önemli değişiklikler gerçekleştiriliyor. Tabii ki daha çok başlangıç noktasında, şu anda 1000 civarında kamera var, bunun 20 000 e kadar çıkması Istanbul gibi bir şehirde inanılmaz etkili olacaktır. Kisacasi genisbant hayatimiza onemli etliler yapacak, verimililigi, hizli ogrenmeyi, asayisi, guvenligi, eglenmeyi, genis bantli erisim teknolojileri kullanarak daha etkin, daha keyifli hale getirecegiz. Yeşim Toduk Akiş: Size göre, teknolojinin yoğun kullanımı acaba bireysel ilişkileri ve kişisel kontağı azaltacak mı? Kaan Terzioğlu: Bence, kişisel kontak kesinlikle değiştirelemeyecek bir şey. Ama o kişisel kontağı belki çok farklı ortamlarda yapmaya alışmamız lazım. Bugün hayatımızı okula gitmek, işe gitmek, akşam yemeğe gitmek, gibi şeylerle kategorize ediyoruz ama aslında ileride çok farklı bir yaşam tarzı kurulacak. Mesela, Amerika da Starbucks Kahvesinin başarılı olma sebebi, Starbucks ın bir buluşma yeri haline gelmesi. Bugün Amerika daki toplantıların neredeyse %20 si için adres, Starbucks olarak gösteriliyor.
LEADERSHIP INSIGHTS PAGE 3 Yarın öbür gün bankaya gitmek de bu tarz bir deneyim olacak. Ve zannediyorum ki, tüketim alışkanlıklarımızı bu gidişle çok farklı noktalara getireceğiz. Son günlerde popüler olan, Revolutionary Wealth adındaki bir kitapta Ureten Tuketici diye yeni bir kavramdan bahsediliyor. Tüketicilerin aslında yavaş yavaş tüketirken ürettiklerini ve bunu farketmediklerini, bunun da ekonomiye çok büyük katkısı olduğundan bahsediyor. Mesela; evinizden bir bankacılık işlemi yaptınız, ucak bileti aldiniz veya otel rezervasyonu yaptiniz, siz aslında farkında olmadan bankanın, seyahat acentasinin elemanısınız ama onlar size maaş vermiyor. O işlemi bundan yıllar önce başka birileri yapıyordu. Belki o zamanı ve verimlilik artisindan kaynaklanan arti degeri kullanarak çok daha farklı bir şekilde sizi eğlendirecek ya da çalıştıracak ya da öğretecek bir platforma taşımak mümkün. Yeşim Toduk Akiş: Çalışanların hayatı teknoloji ile nasıl değişiyor? Kaan Terzioğlu: Örneğin, biz şirket olarak kendimizde bu değişimi görüyoruz. Musterilerimize kendi kendilerine hizmet verebilecekleri araçları verdiğimizde o insanlar çok daha memnun ayrılıyorlar. Bu bir değişim süreci, bu değişim içerisinde hep daha çok self-service ortamlarını göreceğiz. Teknoloji evden (ve her yerden) calismayi kolaylastirdikca ozellikle kadinlar ve emekliler icin yeni istihdam firstalari cikacagina inaniyorum. Yeşim Toduk Akiş: Cisco ve Kaan Terzioğlu olarak baktığınızda, Türkiye bu teknolojilerin neresinde? Türkiye olarak, avantaj haline getirebileceğimiz nokta ne olabilir? Cisco olarak vizyonda ne görüyorsunuz? Kaan Terzioğlu: Birtakım rekabet avantajları var ki bunlar hakikaten kalıcı. Dort mevsim, gunes, genis arazi, genc insan. Turkiye bunlara sahip. Bu yüzden önemli olan, Türkiye de verimliliği arttırmaya odaklanmak. Türkiye nin geleceği mutlaka ki teknoloji sektorunde olacak diye birşey yok. Türkiye nin geleceği buyuk ihtimal ile enerji, bioteknolojik tarımda ve turizmde olacak. Hangi sektor olursa olsun onemli olan o sektor icin verimliligi artiran teknolojiyi kullanmak sart. Yeşim Toduk Akiş: Verimlilikle ilgili bir modeliniz var mı? Müşterilerinize, değişik ülkelere,çalışanlarınıza anlattığınız bu verimlilik modelinden bahsedebilir misiniz? Kaan Terzioğlu: Biz bu konuda ciddi araştırmalar yaptık. Tüm bu araştırmalara göre, bizim her sene mutlaka %7-8 seviyesinde verimliliğimizi arttırmamız gerekli. Ancak bu yolla refah seviyesini 8 sene içinde 4 katına çıkarabilmemiz mumkun. Verimliliği ise direkt olarak teknolojiyi kullanarak arttırabilirsiniz. Çözüm çok basit olmakla beraber, sonuca ulasmak icin oncelikle eğitim seviyesini arttırmanız lazım. Bugün eğitimsizlikten dolayı, doğru insanın doğru işi yapmamasından dolayı çok büyük kayıplarımız var. Türkiye nin çok ufak şeylerle verimliliğini ben çok kısa bir dönem içerisinde %8-10 lar civarında arttırabileceğimize inanıyorum. Son 24 ayda yaşadığımız 50 bin kişiden 2 milyon kişinin broadband erişime ulaşması bile çok kısa zamanda bunun sonucunu bize getirecektir. Ulke olarak senede iki kere 10 gunluk, 15 gunluk resmi tatil aliskanligindan da kurtulmamiz lazim, Turkiye bu kadar zengin degil. Dolayısıyla muhakkak ülkelerin verimliliği artırıcı programlara odaklanması lazım. Ben otomotiv, mobil telefon gibi belirli sektorlerdeki yuksek vergilendirmeyi de çok büyük bir verimsizilik kaynağı olarak görüyorum. Muhakkak bunun da optimize edilmesi lazım. TEKNOLOJİ EVDEN -VE HER YERDEN- ÇALIŞMAYI KOLAYLAŞTIRDIKÇA, ÖZELLİKLE KADINLAR VE EMEKLİLER İCİN YENİ İSTİHDAM FIRSATLARI ÇIKACAĞINA İNANIYORUM..
PAGE 4 LEADERSHIP INSIGHTS Yeşim Toduk Akiş: Kaan Bey, şu anki konumunuz, yıllardır çok az kimsenin bunulabildiği bir pozisyon. Bu bağlamda okurlarımızın bir kısmı da acaba aynı tür pozisyona nasıl gelinebilir diye düşünüyorlar. Biraz bu pozisyona geçişinizden bahsedebilir misiniz? Özellikle de son dönemde yaptığınız hangi projeler böyle bir pozisyona gelmenize yol açtı? Kaan Terzioğlu: Ben 1990 senesinde Boğaziçi İşletme den mezun olup iş hayatına Arthur Andersen da başladım. 1,5 sene kadar Arthur Andersen da denetimci olarak çalıştıktan sonra kariyerimi yönetim danışmanlığına doğru kaydırdım. Arthur Andersan da Chicago ya giderek orada yönetim danışmanlığı konusunda ilk yurtdışı deneyimimi kazandım. Yurtdışında çalışırken özellikle bilgi yönetimi konusunda uzmanlaştım. Daha sonra, Belçika ya geçtim ve orada da danışmanlık faaliyetlerime devam ettim. Tam o sıralarda internetin geliştiği zamanlardı ve ben de o sıralar bilgi ekonomisi ve digital ekonomi ile ilgili projelerde çalışıyor ve pazarı takip ediyordum. 1999 senesinde yine bu odada, Amrop International da, Cisco bana Türkiye bazlı bir görev önerdi ve ben ilk aşamada reddettim. Benim en önem verdiğim şeylerden bir tanesi yönetimde hayır demeyi bilmektir çünkü bazen ilk dediğiniz hayır daha sonra çok farklı başarılar getirebilir. O gün ben hayır diyerek çıktım. Daha sonra bana yurtdışında danışmanlık grubunda bir görev önerdiler ve onu kabul ettim. 4 yıl boyunca Cisco nun bu danışmanlık operasyonunda görev aldım. Cisco yu şirket olarak çok sevdiğimi ve önemsediğimi hissettim ama, Cisco nun ana işi olan teknolojiye geçmem gerektiğini biliyordum. Böylece, bana ileri teknoloji grubunun sorumluluğu verildi ve Avrupa da 3 ay içerisinde Cisco nun ileri teknoloji konusundaki sözcüsü oldum. Yeşim Toduk Akiş: Cisco da teknolojide ki son trendleri öğrenmek kolay mıydı? TÜRKİYE NİN GELECEĞİ MUTLAKA TEKNOLOJİ SEKTÖRÜNDE OLACAK, DİYE BİR ŞEY YOK. TÜRKİYE NİN GELECEĞİ BÜYÜK İHTİMALLE ENERJİ, BİOTEKNOLOJİK TARIM VE TURİZMDE OLACAK. HANGİ SEKTÖR OLURSA OLSUN, ÖNEMLİ OLAN O SEKTÖR İÇİN VERİMLİLİĞİ ARTIRAN TEKNOLOJİNİN KULLANILMASI. Kaan Terzioğlu: Disiplin ve calismak herseyi kolaylastiriyor. Ancak, birtakım teknolojilerin içinde olmama rağmen, bir teknolojiyi bir analistle konuşabilecek kadar öğrenmek Cisco gibi bir şirkette oldukça da zor. Şu anda Cisco nun ileri teknolojilerini A dan Z ye bilen şirketteki iki üç kişiden biriyim. Onun bana getirdiği çok büyük bir katkı oldu. Yeşim Toduk Akiş: Teknolojiyle çalışma sorumluluğu içerisinde neler yaptınız? Kaan Terzioğlu: İleri teknoloji konularından en önemlisi, stratejik pazarlama metodolojisidir. Benim uzmanlık alanım da o dönemde buydu. Belirli sektörlerden hedef seçip mesela MOBESE gibi iki üç tane önemli proje yapıp onun daha sonra standart hale gelmesini, platform haline gelmesini sağladık. Yeşim Toduk Akiş: Bu başarılardan sonra yeni göreviniz, Başkan Yardımcılığınız nasıl gelişti? Kaan Terzioğlu: Bu senenin başında, dünyadaki satış örgütümüz tekrar yapılandı ve gelişmekte olan ülkelerden sorumlu bir bölge oluştu. Böyle bir yapılanmanın paralelinde bir gün telefonum çaldı ve başkanımız beni aradı. Çok kısa bir telefon konuşmasının ardından, bu göreve geldim. Tam, 1 Ağustos 2005 te yeni görevime başladım. Yeşim Toduk Akiş: Neler yaptınız şu son bir yıl içerisinde? Kaan Terzioğlu: En önemlisi cok iyi bir ekip kurdum. Benim matriks bir örgütüm var: Bir tarafta 5 tane operasyon altında gruplandırdığım ülkelerim var, diğer tarafta da önemli telekom şirketleri ve kamu sektörü gibi bazı dikey gruplar var. Şimdi bunlara yeni olarak, tüketici sektörünü ekledim. Tüm buradaki liderler benim için çok önemliler.
LEADERSHIP INSIGHTS PAGE 5 Zamanımın %80 ini bu ekibin oluşturulmasına ve kuvvetlendirilmesine harcadım diyebilirim. Ve şu anda diyorum ki; dünyadaki 1 numaralı satış örgütüne sahibim. Hem ülkeler olarak, hem de insanların kalitesi olarak hakikaten daha etkin bir satış ekibi örgütü olduğunu zannetmiyorum. Son üç ayda, yaklaşık 100 kişi bölgede yeni işe başladı. Bu hizli buyumeyi neredeyse hic insan kaybetmeden gerceklestirdik Cisco da insanların isteyerek işten ayrılması zaten çok nadir olur. Zaten, ülke genel müdürlerinin en önemli hedeflerinden bir tanesi de her ülkede en iyi işveren ödülünü kazanabilmektir. Yeşim Toduk Akiş: Cisco iş kültürü nasıldır? Kaan Terzioğlu: Biz, bir Amerikan şirketi olarak hakikaten etik konusunda aşırı duyarlıyız ve politikalara, prosedürlere sağdık kalmayı severiz. Diğer taraftanda da, şirket içi karar verme iletişimimiz son derece hızlı gelişir. Karar verme mekanizmaları, onay mekanizmaları açısından şu anda ben örnek şirketler arasında olduğumuzu düşünüyorum. Yeşim Toduk Akiş: Kaan Terzioğlu nun liderlik özellikleri neler? Nasıl bir lidersiniz? Kaan Terzioğlu: Liderlik kavramında en önemli şeylerden biri, sözünde duran bir insan olarak bilinmeniz ve güven ortamı yaratabilmenizdir. O güven ortamını yaratabilmek, hakikaten insanın önemli bir zaman ve çaba harcamasını gerektiriyor. Bunun en önemli prensiplerinden bir tanesi eğer söz veriyorsam o sözü muhakkak tutarım. Bir liderin en önemli iki silahı, güven ve etkin iletişimdir. Doğru iletişim için birşeyi gerekiyorsa üç kere, beş kere, yedi kere aynı sabırla, değişik programlarla, değişik ifadelerle tekrarlamak gerektiğine inanırım. Ben ekip olarak aynı dili konuşabilmeye çok önem veririm. Dolayısıyla ekip toplantılarımızın da önemli bir kısmı hep vermemiz gereken mesajlar ve attığımız adımların nasıl ifade edilmesi gerektiğini planlamakla geçiyor. Bizim şirketimizde en önemli performans kriteri zaten, lider olabilmek ve ekip kalitesini sürekli olarak iyileştirebilmektir. ZAMANIMIN %80 INI OLUŞTURULMASINA VE KUVVETLENDIRILMESINE HARCADIĞIM, DÜNYANIN 1 NUMARALI SATIŞ ÖRGÜTÜNE SAHIBIM. HEM ÜLKELER HEM DE INSANLARIN KALITESI OLARAK, DAHA ETKIN BIR SATIŞ EKIBI ÖRGÜTÜ OLDUĞUNU ZANNETMIYORUM. Yeşim Toduk Akiş: Yurt dışında Türk olmanız nasıl karşılandı? 18 ülkedeki merak, tepki nasıldı? Kaan Terzioğlu: Ben bu ülkelere ve yöneticilerine daha önceki görevlerimde hep yakındım. Ben Türk olmanın hiçbir negatif etkisini görmedim hatta pozitif olduğu yanlar var. Ben Türk olmayı önemseyen biriyim. Bana problemler yaratmasına rağmen pasaportumu da hala değiştirmedim. Değiştirmeyeceğim de. Her sene 10 günümü vize kuyruklarında geçirmeme neden olmasına rağmen Türk olmak markasını seviyorum. Türk dür herşeyi yapabilir diye bir mana ifade ettiğine inanıyorum. AMROP TURKEY Dr.Yeşim Toduk AKİŞ is Managing Partner in Amrop Hever Istanbul www.amrop tr.com Ebulula Cad. Caglayan Sitesi A Blok No: 26/9 Levent 34330 Istanbul Turkey Copyright 2008 Amrop Hever Istanbul. All rights reserved