TÜRKİYE DE NE DURUMDAYIZ? Prof.Dr. Ahmet Başustaoğlu
Türkiye deki hastane sayısıve ankete katılan hastane sayısı ÖZELLİĞİ MEVCUT KATILAN ÜNİVERSİTE 80 19 EĞİTİM ARAŞTIRMA 60 13 KAMU HASTANESİ 791 15 ÖZEL HASTANE/KURUM 1476 3 TOPLAM 2407 50
Hastanenizin özelliği nedir n (%) 3 (%6) 15 (%30) 13 (%26) 19 (%38) 50
Hastanenizin yatak kapasitesi nedir? <=100 1 2 3 101-200 1 4 2 2 9 201-500 6 3 2 11 501-1000 3 6 6 15 >1000 1 1 5 7 Boş 1 1
Hastanenizdeki yoğun bakım üniteleri ve yatak kapasiteleri nedir? Araş. Genel YB 2 (9-13) 9 (13-20) 8 (9-73) 19 (2-64) 38(835) KVC 1(6) 2 (5-6) 10 (5-24) 13(101) Dahiliye 1(10) 3 (6-11) 14 (4-58) 18(236) Cerrahi 4 (6-9) 3 (5-15) 8 (5-37) 15(192) Yeni doğan 5 (9-101) 3 (15-60) 10 (8-60) 18(571) Kardiyoloji 2 (6-12) 5 (6-15) 10 (5-25) 17(205) Çocuk 3 (7-24) 1(15) 10 (8-39) 14(224) Beyin cerrahisi 2 (5-8) 5 (7-11) 7(56) Acil 1(15) 2 (6-8) 3(29) Yanık 2 (3-6) 3 (4-13) 5(32) Nöroloji 4 (5-8) 7 (4-12) 11(80) Gastro 2 (11-16) 2(27) Göğüs hast 6 (3-17) 6(49) Nakil üniteleri 2 (6-13) 2(19) Göz 1(12) 1(12) Ortopedi 1(7) 1(7) Boş 1 2 2 5
Hastanenizin yıllık hasta sayısınedir? Hastanesi Araştırma i Hastanesi Cevap veren 10.500 (2) 31.610 (12) 31.600 (10) 17.122 (15) Cevap vermeyen (1) (3) (3) (4) Hastane sayısı parantez içinde verilmiştir
Hastanenizde kan kültürü yapıyor musunuz? Ankete katılan n hepsi kan kültürü yapmaktadır. Kan kültürü uygulanmayan hastane oranı çıkarılamamıştır.
Kan kültürü için kullandığınız yöntem nedir? 2 devlet dışında bütün hastaneler otomatize sistem kullanmaktadır. Yatak kapasitesi düşük Yoğun bakım düşük kapasiteli
Hastanenizde kullandığınız kan kültürü alım protokolü var mı? Var 3 14 12 15 44 Yok 1 1 4 6 Kapasite YBÜ Yatan hasta Sayısı Kan kültürü şişe Eğt.Arş 200-500 30 18094 2400 101-200 4 11498 125 101-200 19 5988 1037 201-500 46 36664 3270 >1000 118 55727 75000!! >1000 105 66000 14746
Protokol için kullandığınız kılavuz nedir? Hasta neler Kurumsal 3 12 5 6 26 CLSI 2 4 6 12 Cumitech 1 1 2 CLSI+Cumitech 1 1 2 Kaynak kitaplar 1 1 Boş 2 5 7
Kan kültürü alımıkonusunda bir sıkıntıyaşıyor musunuz? Evet 3 6 8 17 Hayır 3 12 6 7 28 Boş 1 4 5
Yaşanan sıkıntınedenleri Protokole uyulmaması Personel değişimi sık olduğundan yeni gelenlerde bilgi eksikliği Yardımcıpersonel çok sık değişiyor Uyum sorunu Alım ve gönderme prosedürlerinde hata var Cilt antisepsisi basamağında yaşanan sıkıntılar Ardışık örnek yollanmasında eksiklik Kliniklerin kurallara uymaması Şişe sayılarının sabit olmaması Set tanımına uyulmaması Çok fazla kontaminasyon çıkması likle KNS lerde klinik anlamın tam anlaşılmaması Örneklerin tek şişe gönderilmesi Alım zamanının uygun olmaması
Hemşirelerin aldıklarıeğitimin güncel olmaması Bir seferde kan alınan setin anaerop şişe içerip içermemesi Bir setin aynıdamardan alınıp alınmamasıgerektiği konusunda çelişkileri mevcut olması Şişelerin etiketlenmesi ve bilgilerin doldurulmasında sıkıntılar yaşıyoruz Ulaşmada zorluk yaşıyorum, daha çok internet üzerinden yaparak sorularıma cevap arıyorum. Kendimize ait bir kılavuzun daha yararlıolacağınıdüşünüyorum. Uzlaşmada zorluk çekiyoruz Prosedürlere uygun olarak kan kültürü alımıyapılmıyor. Örneğin hastanın ateşli dönemlerine dikkat edilmiyor. Eş zamanlıkan kültürleri doğru alınmıyor. Devamlıeğitim verilmesine rağmen hala nasıl ve ne zaman alınacağına dair sorular her zaman oluyor Kontaminasyon oranıyüksek çıkıyor
Kan kültürü isteği yaparken Enfeksiyon Kliniğinden konsültasyon isteniyor mu? Her zaman 1 4 4 9 Bazen 1 7 9 16 33 Nadiren - - - - - Hiçbir zaman 1 3 2 6 Boş 1 1 2
Kan kültürü isteğinde bulunan kliniklerin sıklık sıralaması Yoğun bakım ünitesi Çocuk-Yenidoğan Enfeksiyon Hastalıkları Onkoloji Hematoloji Dahiliye Kardiyoloji Kalp Damar Cerrahisi
Kan kültürleri kimler tarafından alınıyor? Hastanele r Hemşire %100 %86,66 %84,62 %63,15 %78 Asistan %13,33 %15,38 %26,30 %18 İntern doktor %10,52 %4
Hastanenizde kan kültürü alımıeğitimi veriliyor mu? Evet 3 15 13 15 46 Hayır 4 4 %92
Şişelerin laboratuvara gönderimi sırasında uygulanacak biyogüvenlik kurallarıiçin kliniklere eğitim verildi mi? Evet 2 10 7 7 26 Kısmen 1 4 1 2 8 Hayır 1 4 10 15 Boş 1 1 %52
Verilen biyogüvenlik eğitimleri pratikte uygulanıyor mu? Evet 2 4 2 4 12 Kısmen 1 10 5 6 22 Hayır 1 3 2 6 Boş 3 7 10 %24
leri kim, kime ne sıklıkta ve ne tip eğitim veriyor? Kim; Uzman, Yrd.Doç, Enfeksiyon Kontrol Komitesi Kime; Hemşire ve hekimler Ne sıklıkta; Yılda 1-2, nadiren, talep gelirse Ne tip; Konferans, buroşür, teorik ve uygulama eğitimi
Verilen eğitimlerin kontaminasyon oranlarının azalmasıüzerine etkisi oldu mu? Evet 1 3 3 7 Kısmen 2 11 12 12 37 Hayır 1 1 2 Boş 4 4
Kan kültürü alımıöncesinde cilt antisepsisinde ne kullanılıyor? Hast. Eğit. Araş. Klor heksidin - - - - 0 Alkol - 4 4 2 10 İyot solüsyonu - 2 3 7 12 KH+Alkol - - - 1 1 KH+İyot - - - - - Alkol+İyot 3 8 5 8 24 KH+Alkol+İyot - - - 1 1 Diğer - 1-1 Boş - - 1-1 Primer yöntem; kızgın spatula ile dağlama tekniği bunun yanında iyot solüsyonu da kullanılıyor.
Şişelerin üzerine alındığıtarih yazılıyor mu? Her zaman 2 9 9 11 31 Genellikle 4 2 5 11 Hiçbir zaman 2 1 1 4 Boş 1 1 2 4
Şişelerin üzerine alındığısaat yazılıyor mu? Her zaman 2 7 6 4 19 Genellikle 1 5 3 8 17 Hiçbir zaman 3 1 3 7 Boş 3 4 7
Şişelerin üzerine alındıklarıodak yazılıyor mu? Evet 3 11 5 6 25 Bazen 3 7 13 23 Hayır 1 1 2 (sağ kol, sol kol, kateter gibi)
Hastanenizde erişkin hastada kan kültürü alımı uygulamanız nasıldır? Hast. Dev. Hast. Eğit.Araş Hast. Ünv. hast Tek venden tek şişe aerop 7 5 6 18 Aynıvenden iki şişe aerop 3 4 3 10 Aynıvenden 1 aerop, 1 anaerop 2 2 3 7 Farklıvenden 2 aerop 1 10 10 7 28 Farklıvenlerden 1 aerop 1 anaerop 1. 2. venden 1 aerop+1 anaerop, venden 1 aerop + 1 anaerop 3 2 5 10 1 1 4 6 Diğer 2 3 1 6 Katılımcılar birden çok şık işaretleyebilmiştir.
Bir kan kültürü şişesi için alınması gereken kan hacmi ne olmalıdır? Çocuk Erişkin Çocuk Erişkin Çocuk Erişkin Çocuk Erişkin 0,5-3 ml 1 10 7 12 4-6 ml 2 1 5 5 6 6 1 7-10 ml 2 9 13 16 10 dan fazla 1 1 Bir üniversite bu soruya cevap vermemiştir
Şişeler kan alındıktan ne kadar süre sonra sisteme yüklenebiliyor? 0-2 saat 2 11 11 16 40 2-5 saat 2 1 1 4 0-2 saat ve 2-5 saat 6-10 saat >10 saat 2 2 Ertesi gün 1 2 3 0-2 saat ve ertesi gün 1 1
Laboratuvarınızda gece nöbet sistemi var mı? Evet 3 10 12 16 41 Hayır - 5 1 3 9
Laboratuvarınızdaki nöbeti kim tutuyor Asistan (2) 1+(10) 1+(12) Teknisyen 3 10 10+(2) 5+(10) 28+(12) Diğer 1 (1) 1+(1) Boş 4 3 7
Laboratuvarınıza gönderilen yıllık kan kültürü şişe sayısınedir? YATAK SAYISI YILLIK YATAN HASTA KAN KÜLTÜRÜ SAYISI 100-200 5,600-11,498 SAYISI 125-10,000 200-500 5,587-63,000 611-7,981 500-1000 26,454-43,647 1500-19,000 >1000 25,695-72,269 4287-75,000 YATAK SAYISI YILLIK YATAN HASTA 100-200 SAYISI 10,063 10,000 200-500 15,000 18,000 KAN KÜLTÜRÜ SAYISI 10,000 91 7,981 611 500-1000 -- -- >1000 55,727 72,269 75,000 10,125
Laboratuvarınıza gönderilen yıllık kan kültürü set sayısınedir? ŞİŞE SAYISI TEK ŞİŞE ÖRNEK SET SAYISI 5,150 2,030 4,000 1,000 500 800 10,000 6,000 10,000 6,500 2,500 3,000 19,000 8,000 3,000 *Şişe sayısı, set ve tek şişe gibi kavramlarından herkes aynı şeyi anlamıyor. *10 merkezde tek şişe sayısı belirtilmemiştir.
Örneklerin tek şişe gelmesinin nedeni nedir? Hast. Eğit.Araş. Hstaneleri Alışkanlık 4 6 9 19 yetersizliği 3 2 9 14 Şişe yetersizliği 1 2 3 Pediyatrik hastalar 8 6 10 24 Diğer 1 2 6 5 14 Boş 1 2 1 4 Katılımcılar birden çok şık işaretlemiştir
Örneklerin tek şişe gelmesinin nedeni nedir? Acil serviste antisepsi kurallarına uyum yetersizliği, Onkolojik hastalarda damar yapısızorluğu, Yoğun bakım hastalarına ikinci bir ven girişi yapılamıyor, Kan dışısteril mayilerden ekim yapılması, Enfeksiyon konsültasyonu yoksa, Geri ödemede yaşanan sıkıntılar,
Bunu düzeltmek için bir girişimde bulundunuz mu? Hasta neler Hayır 3 3 4 10 Klinikler ikaz edildi 3 6 12 21 verildi 6 6 4 16 Tek şişe örnekler reddedildi Boş 3 4 2 9 0 Katılımcılar birden çok şık işaretlemiştir
Kan kültürü için uygulanan red kriteriniz var mı? Evet 3 11 12 14 40 Hayır 3 1 2 6 Boş 1 3 4
Kullandığınız red kriterini işaretleyiniz? İstem formu yok Şişe üzerinde isim yok Alınma tarihi yok Alınma saati yok 2 7 5 9 23 2 11 11 14 38 2 7 6 10 25 7 4 8 19 Diğer 7 2 9 Boş 4 3 7 Katılımcılar birden çok şık işaretlemiştir
Diğer red kriteri; Bir günde aynıhastadan üç tane örnek gönderilmesi Barkod olmaması Şişelerin miadının geçmiş olması Boş şişe gönderilmesi Çatlak, kırık şişe gönderilmesi
Kullandığınız kan kültürü şişe çeşitleri Hastane # 3 #15 Eğit.araş. i # 13 #19 Aerop 2 15 11 18 46 Anaerop 2 6 7 8 23 Pediatrik 2 6 10 17 35 Fungal - - 3 3 6 Tüberküloz 2 1 4 3 10 Boş 1-2 1 4
Kan kültüründe zorunlu anaerop izole ettiniz mi? Evet 2 3 3 3 11 Hayır 1 12 10 14 37 Boş 2 2 Anaerop şişe kullanmayıp izole ettiğini bildiren laboratuvarlar söz konusu
Rutinde uyguladığınız inkübasyon süresi nedir? 5 gün 2 4 4 5 15 7 gün 1 9 9 14 33 durumlar 3 3 1 7
Kan kültürü pozitiflik oranınız nedir? Araştırma % 15 % 2,6-30 % 7,8-43,7 % 5-30
Kontaminasyon oranınızıdeğerlendiriyor musunuz? Evet 4 4 11 19 Hayır 2 11 9 8 30 Boş 1 1
Kontaminasyon oranınız nedir? Araştırma Yüzde --- %3-56 %3-35 %3-17,5 Cevapsız 3 7 6 12 Kabul edilebilir kontaminasyon oranı: % 2-3 Merkezler kontaminasyon oranlarını sağlıklı şekilde takip etmiyorlar.
Kontaminasyon oranınınasıl elde ediyorsunuz? Örnek: Kontaminant suş / Üreyen bakteri x 100 İzole edilen deri florası/ Üreyen bakteri Kayıtlardan, bilgisayar ve defterlerden Bakteri türü / set sayısı Kontaminasyon sayısıx 100 / hasta sayısı Pozitif örnekler Etken sayısı/ tüm örnek sayısı Kontaminasyon sayısı/ kan kültürü şişe sayısı Laboratuvar klinik işbirliği ile Tek şişede KNS üremelerini kontaminasyon olarak değerlendiriyoruz. Oranlıyoruz. Klinikle uyuşmayan izolat + Tek şişe KNS / Pozitif sayısı= %56
Hesaplamalımıyız? Evet Neleri hesaplamalıyız? Pozitiflik oranı Gerçek etken oranı Kontaminasyon oranı Nasıl hesaplamalıyız? Kontaminant izolat kültür sayısı
Kontaminasyon oranlarınızıkliniklerle paylaşıyor musunuz? Evet, telefonla Evet, resmi yazıyla Evet, periyodik toplantılarla 2 4 4 4 14 4 3 7 1 1 2 Hayır 1 5 5 10 21 Boş 3 2 5 10
Tek şişe ile yapılan isteklerde KNS yi nasıl raporluyorsunuz? Tür düzeyinde identifikasyon yapılmadan kontaminasyon Tür düzeyinde identifiye edilip kontaminayon raporlanır 1 1 2 4 1 6 4 3 14 İdentifikasyon ve antibiyobram yapılıp etken olarak raporlanır 1 4 5 10 20 Diğer 1 2 3 4 10 Boş 2 2
Sistem pozitif verdiğinde gram boyama yapıyor musunuz? Evet 3 11 9 17 40 Hayır 3 3 2 8 Boş 1 1 2
Gram boyamadan sonra telefonla kliniğe bildirimde bulunuyor musunuz? Evet 3 10 8 14 35 Hayır 3 3 2 8 Boş 2 2 3 7
Gram boyama sonucu ile kültür sonucu uyumunu değerlendiriyor musunuz? Evet 2 11 9 13 35 Hayır 1 2 2 6 11 Boş 2 2 4
Gram boyama ile kültür sonucu, uyum oranınız nedir? %90-99(4) %90-99(6) %85-100(7) Boş 3 11 7 12
En çok hangi etkenlerde uyumsuzluk saptıyorsunuz? Gram pozitif basil Gram boya negatif, kültür pozitif Acinetobacter spp. 2 3 2 1 1 5 4 KNS 1 1 Brucella spp. 3 3 Maya 1 Boş 3 8 5 10 Cevap veren katılımcılar birden çok mikroorganizma bildirmiştir.
Pozitif sonuç veren kan kültürlerinden Gram boyama sonuçlarına göre bakteri identifikasyonu farklı çıkan sonuçlar Gönderilen kan kültür set sayısı Negatif sonuçlanan kan kültür set sayısı Pozitif sonuçlanan kan kültür set sayısı Yanlış bildirilen kan kültür set sayısı Mortalite sayısı (Yanlış bildirim sonrası ilk hafta) 2740 2035 735 33 (%4,7) 7
Pozitif sonuç veren kan kültürlerinden Gram boyama sonuçlarına göre bakteri identifikasyonu farklı çıkan sonuçlar GRAM BOYAMA SONUCU Mikroorganizma görülmedi (16 şişe) Gr (+) kok / kokobasil / basil (17 şişe) Gr (-) kok / kokobasil / basil (7 şişe) BAKTERİ İDENTİFİKASYONU SONUCU Acinetobacter baumannii Brevibacillus brevis Brucella spp. Corynebacterium spp. Koagulaz negatif Staphylococcus Maya Micrococcus luteus Proteus mirabilis Acinetobacter spp. Escherichia coli Klebsiella pn.spp.pn. Proteus mirabilis Pseudomonas aeruginosa Corynebacterium urealyticum Enterococcus faecalis Staphylococcus aureus Streptococcus spp.
Gram boyaması ile identifikasyon sonucu uyumsuzluk gösteren bakterilerin oranları (%) BAKTERİ ADI YANLIŞ BİLDİRİM ORANI (%) Acinetobacter spp. 17,5 Koagulaz negatif Staphylococcus 15 Corynebacterium spp. 12,5 Klebsiella pn.ssp.pn. 12,5 Pseudomonas aeruginosa 10 Streptococcus spp. 7,5 Brucella spp. 5 Proteus mirabilis 5 Brevibacillus brevis 2,5 Enterococcus faecalis 2,5 Escherichia coli 2,5 Mantar 2,5 Micrococcus luteus 2,5 Staphylococcus aureus 2,5
Genel Değerlendirme Duyarsızlık, Özensizlik, Pas atma, gelen pasıkontrolsuz şutlama Kayıtsızlık, Tutulan kayıtlara ulaşılamaması Veri eksikliği
Genel Değerlendirme eksikliği Konsültasyon eksikliği Uzman eksikliği