PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. İhsan ÇALIŞ, icalis@neu.edu.tr ECZACILIK FAKÜLTESİ YÜKSEK LİSANS DERSLERİ EFG 600 Uzmanlık Alanı Dersi Z 4 0 4 EFG 601 Farmakognozi Semineri Z 0 2 0 EFG 602 Doğal Bileşik Araştırmalarında Kromatografik S 2 3 3 Yöntemler EFG 603 Doğal Bileşiklerin Biyosentezi S 2 0 2 EFG 604 İlaç Hammaddeleri Yönünden Önemli Familyalar S 2 3 3 EFG 605 Bitki Doku Kültürü S 3 3 4 EFG 606 Bitki Biyoteknolojisinde Özel Konular I S 3 3 4 EFG 607 Doğal Bileşiklerin Kimyasal Yapıları ve Analizleri S 2 3 3
ECZACILIK FAKÜLTESİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Dersler ve Ders Tanımları EFG 600 Uzmanlık Alanı Dersi Z 4 0 4 Tez çalışması EFG 601 Farmakognozi Semineri Z 0 2 0 Doğal ürünlerle ilgili bir konunun hazırlanması ve sunumu. Bir seminer hazırlamada ve sunumda dikkat edilmesi gereken kademeler. Tıbbi, yararlı ve zehirli bir bitki veya doğal kaynaklı ilaç ve yardımcı maddeler gibi konulardan biri üzerinde, literatürde olgunlaşmış bir bilgiyi derlemek ve sunmak konularında deneyim kazandırmak. EFG 602 Doğal Bileşik Araştırmalarında Kromatografik S 2 3 3 Yöntemler Doğal bileşik araştırmalarında kromatografik yöntemlerin seçimi ve uygulanması hakkında aydınlatıcı bilgiler vermek. Farmakognozi araştırmalarında teşhis, izolasyon ve analitik amaçlı olarak kullanılan kromatografik yöntemler. Kromatografik yöntemler için geçerli parametrelerin seçimi, en uygun hale getirilmeleri ve doğal bileşiklere uygulanmaları. EFG 603 Doğal Bileşiklerin Biyosentezi S 2 0 2 Bitkilerde bulunan primer ve sekonder metabolitlerin biyosentezi hakkında genel bilgilerin verileceği bir derstir. Primer ve sekonder metabolitlerin biyosentezi konusunda verilen bilgilerin değerlendirilmesi, tartışılması EFG 604 İlaç Hammaddeleri Yönünden Önemli Familyalar S 2 3 3 Doğal kaynakları ve doğal kaynaklardan elde edilen ilaç hammadde ve yardımcı maddelerini (fitofarmasötik ürünleri) taşıyan önemli familyaların sistematik yerini, özelliklerini ve yayılış alanlarını, familyalara ait önemli türleri tanıtmak ve familyaların kimyasal özelliklerini öğretmektir. Biyolojik olarak aktif sekonder metabolitlerin elde edilmelerine yardımcı olmak amacıyla, ilaç hammaddeleri yönünden önemli familyaları sistematik açıdan incelemektir. EFG 605 Bitki Doku Kültürü S 3 3 4 Bitki Doku Kültürü tiplerinin, tekniklerinin ve kullanım alanlarının öğretilmesi, özellikle tıbbi ve
aromatik bitkilerin doku kültürünü çalışmak ve doku kültürü teknikleri kullanılarak bitki doğal bileşiklerinini, sekonder metabolitlerini ve ilaç hammadde ve yardımcı maddelerini (fitofarmasötik ürünleri) elde etme. Bitki Doku Kültürünü teorik ve pratik olarak öğretmek. Alternatif üretim yöntemi olan doku kültürünü kullanarak endemik ve nesli tükenmekte olan bitkilerimizin üretimini sağlayarak korunmasına olanak sağlamak. EFG 606 Bitki Biyoteknolojisinde Özel Konular I S 3 3 4 Bitkilerin, özellikle tıbbi ve aromatik bitkilerin doku kültürü koşullarını optimize etmek. EFG 607 Doğal Bileşiklerin Kimyasal Yapıları ve Analizleri S 2 3 3 Kursun amacı, doğal bileşiklerin kimyasal yapıları hakkında öz bir bilgi sunmak, analizleri (ekstraksiyon, tanıma, izolasyon ve yapı tayini) için kullanılan güncel yöntemler açısından aydınlatmaktır. Doğada moleküler çeşitliliğin zenginliğini göstermek ve yeni ilaç veya ilaç geliştirmede model olabilecek yapıların keşfinde kullanılan yöntemleri göstermektir. Bitkiler, bakteri ve mantar gibi mikroorganizmalar, deniz canlıları, böcekler ve kara hayvanlarından elde edilen çeşitli kimyasal yapıya sahip bileşikleri örneklerle açıklamaktır.
PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. İhsan ÇALIŞ, icalis@neu.edu.tr ECZACILIK FAKÜLTESİ DOKTORA DERSLERİ EFG 700 Uzmanlık Alanı Dersi Z 5 0 5 EFG 701 Primer Metabolitler S 3 0 3 EFG 702 Sekonder Metabolitler Fenolik Bileşikler 3 0 3 EFG 703 Sekonder Metabolitler Terpenoitler S 3 0 3 EFG 704 Sekonder Metabolitler Steroitler S 3 0 3 EFG 705 Faydalı Bitkiler ve Ürünleri S 3 0 3 EFG 706 Doğal Bileşiklerde Spektroskopik Çözümlemeler - I S 3 0 3 EFG 707 Doğal Bileşiklerde Spektroskopik Çözümlemeler - II S 3 0 3 EFG 708 Alkaloitler S 3 0 3 EFG 709 Doğal Kaynaklı Antitümöral Bileşikler S 2 0 2 EFG 710 Bitki Biyoteknolojisinde Özel Konular II S 3 3 4 EFG 711 Bitkisel İlaçlar S 3 0 3
ECZACILIK FAKÜLTESİ DOKTORA PROGRAMI Dersler ve Ders Tanımları EFG 700 Uzmanlık Alanı Dersi Z 5 0 5 Tez çalışması EFG 701 Primer Metabolitler S 3 0 3 Yüksek bitkilerden elde edilen primer metabolitleri genel kimyasal özellikleri, biyolojik etkinlikleri ve eczacılıkta kullanılışları açısından tanıtmak. Primer metabolitlerin biyosentezleri, kimyasal yapılarına göre sınıflandırılmaları, kimyasal isimlendirme (nomenklatür), fiziksel ve kimyasal özellikleri, elde edilmeleri, teşhisleri, izolasyon yöntemleri, yapı tayinleri, doğada yayılışları ve biyolojik etkinlikleri ve kullanılışları açısından genel olarak tanıtılmasıdır. EFG 702 Sekonder Metabolitler Fenolik Bileşikler S 3 0 3 Bitkilerden elde edilen fenilpropanoitler (basit fenoller, kumarinler, lignanlar), ksantonlar, flavonoitler, tanenler, antronoit ve naftalen türevlerini tanıtmak, bitkisel kaynaklı drogların etkin madde grubu ve yeni ilaç araştırmalarında potansiyel bileşikler grubu olarak değerlendirmek, kimyasal isimlendirme (nomenklatür), biyosentezleri, sınıflandırılmaları, fiziksel ve kimyasal özellikleri, bitkilerden ekstraksiyonları ve teşhisleri, izolasyon yöntemleri, yapı tayinleri, doğada yayılışları ve biyolojik etkinlikleri açısından incelemektir. EFG 703 Sekonder Metabolitler - Terpenoitler S 3 0 3 Biyolojik aktiviteye sahip, sağlık ve ilaç endüstrisinde önemli kullanılışları olan terpenik maddeleri nomenklatür, biyosentezleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri, sınıflandırılmaları, elde edildikleri kaynaklar ve elde etme yöntemleri, yapı tayinleri ve biyolojik etkinlikleri açısından incelemektir. EFG 704 Sekonder Metabolitler - Steroitler S 3 0 3 Doğal kaynaklardan elde edilen biyolojik aktiviteye sahip steroidal bileşiklerin, elde edilişleri ve saflaştırılmalarında kullanılan teknikler, kimyasal isimlendirme (nomenklatür), yapısal özellikleri, doğada yayılışları, genel ve spesifik etkileri hakkında bilgi vermek, sağlık ve ilaç endüstrisinde önemli kullanılışları olan triterpenik ve steroidal yapıya sahip maddeleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri, sınıflandırılmaları, yayılışları, elde edildikleri kaynaklar, elde etme yöntemleri, yapı tayinleri ve biyolojik etkinlikleri açısından incelemektir. EFG 705 Faydalı Bitkiler ve Ürünleri S 3 0 3
Bu dersin öğrenim hedefleri mezunlara, tıbbi ve aromatik bitkilerin (ekonomik ve tıbbi açıdan önemli ve kullanışlı bitkilerin) habitatlarını, botanik özelliklerini tanıtmak, ayrıca primer ve sekonder ürünlerini ve ilaç hammadesi, besin ve doğal boya olarak vs. kullanımlarını öğretmektir. EFG 706 Doğal Bileşiklerde Spektroskopik Çözümlemeler - I S 3 0 3 Doğal bileşiklerin yapı tayinlerinde kullanılan spektroskopik analiz yöntemleri, kullanım alanları, problemler ve çözümler. Başlıca, NMR spektroskopisinin tanımı ve temel prensiplerini tartışmak. Doğal bileşiklerin spektroskopik özelliklerini karşılaştırmalı olarak örneklerle incelemek ve yapılarını aydınlatabilme becerisi kazandırmaktır. Glusitler (karbohidratlar), glikozitler ve fenilpropan türevlerinin, UV, IR, NMR (1D- ve 2D-NMR) ve kütle spektrumları yardımıyla aydınlatılması. EFG 707 Doğal Bileşiklerde Spektroskopik Çözümlemeler - II S 3 0 3 Doğal bileşiklerin yapı tayinlerinde kullanılan spektroskopik analiz yöntemleri, kullanım alanları, problemler ve çözümler. Terpenoitler (mono-, seski-, di- ve triterpenler) ve steroitlerin, UV, IR, NMR (1D- ve 2D-NMR) ve kütle spektrumları yardımıyla aydınlatılması. EFG 708 Alkaloitler S 3 0 3 Alkaloitleri, terminoloji (nomenklatür), kimyasal yapıları, doğada yayılışları, tıpta ve ilaç keşfinde potansiyel biyolojik etkinlikleri açısından tanıtmaktır. Alkaloit taşıyan başlıca familyaları ve türleri ve diğer doğal kaynakları, alkaloitlerin kimyasal yapıları, biyosentezleri, ekstraksiyon ve tanıma yöntemleri, yapı tayinleri, sentezleri ve biyolojik aktiviteleri ile incelemek, ilaç olarak kullanılan alkaloitleri tanıtmaktır. EFG 709 Doğal Kaynaklı Antitümöral Bileşikler S 2 0 2 Antitümöral olarak kullanılan doğal ürünlerin kimyasal yapıları, etki mekanizmaları, yapı-etki ilişkileri, kullanılış şekilleri, dozları, dozaj şekilleri ve piyasadaki preparatları hakkında bilgi edindirmek. EFG 710 Bitki Biyoteknolojisinde Özel Konular II S 3 3 4 Doku kültürünü kullanılarak özellikle tıbbi ve aromatik bitkilerden seçilecek olan bir türün doku kültürü koşullarının optimize edilmesi EFG 711 Bitkisel İlaçlar S 3 0 3 Dersin amacı ilaç tanımından hareketle Modern ilaç ve Bitkisel ilaç arasındaki farkı açıklamak, bitkisel ilaçların hazırlanması ve standart hale getirilmesinde uyulması gereken hususları ve yasaları incelemektir. Bu amaçla, etkiden sorumlu metabolitlerin kimyasal yapıları hakkında genel bir bilgi yanında, bitkiye özgün açıklamalar da yapılacaktır. Günümüzde kullanılan bitkisel ilaçlar, kullanım alanlarına göre sınıflandırılarak incelenecektir.