F Z N DO ASI VE U RAfi ALANI TEST 1 1. Manyetizma, elektrik, termodinamik, atom fizi i fizi in alt dal d r. Astronomi ise fizi in alt dal de- il sadece iliflkili oldu u bir bilim dal d r. 7. Do ru efllefltirme; Periyodik cetvel - Kimya Hücrenin yap s - Biyoloji Y ld zlar n hareketi - Fizik olmal yd. Buna göre, II ve III yanl flt r. 2. Cümlede geçen boflluklara s ras yla; teknoloji - metod - bilim - teknik gelmelidir. Buna göre do ru cevap III - IV - II - I olmal d r. 8. Elektrik ak m i, madde miktar n, fl k fliddeti I ile gösterilir. 3. I, II ve III efllefltirmeleri do rudur. Çekirdek fl - mas nükleer fizi in alan na girmektedir, manyetizman n de il. Buna göre IV yanl flt r. 9. Bu bilim adam yanl fl bir hipotez kurmufltur. Yapmas gerekense hipotezini de ifltirip yeni bir hipotez kurmakt r. 4. ph, derece ve ton say larla ifade edilir. Bu nedenle nicel gözlemle iliflkilidir. Ac ve sertlik nitel gözleme aittir. b ve d do rudur. 10. Enerji ve yüzey türetilmifl, uzunluk ise temel büyüklüklerdendir.. I. ifade fizikokimya, II. ifade ise biyofizi in tan m d r. 11. I, III ve IV ifadeleri do rudur. II. ifadede yer alan dakika, ölçüm sonucunda elde edildi i için nicel gözleme aittir. 6. Bir bilim adam merakl, kararl, tarafs z, flüpheci, iyi bir gözlemci ve de iflime aç k olmal d r. Ayr ca elefltiriye kapal, otoriteci ve sab rs z olmamal d r. Bu özelliklerden 6 tanesine sahip olmal d r. 12. Fizikle de ilgili olan bu yorum vücudumuzdaki sinirlerle ilgilidir. Yani biyolojiyle ilgili bir durumdur. 23
F Z N DO ASI VE U RAfi ALANI TEST 2 1. Elektroliz kimyan n, deprem jeolojinin, buzul ise co rafyan n konusudur. 8. S cakl k - termodinamik, kuvvet - mekanik, yans - ma - optik, simetri - kat hal fizi i fleklinde efllefltirilmelidir. 2. Atom, atom fizi inin; atom çekirde i, nükleer fizi in; pusula ise manyetizman n alan na girmektedir. 9. A, C, D ve E fl klar nitel gözlemlerdir. B fl kk ise say sal sonuçlardan bahsetti inden nicel gözlemdir. 3. fielale - makenik, gökkufla - optik, termos - termodinamik olmal d r. 4. Bas nç, atom, s cakl k, gazlar, elektroliz ve süblimleflme fizi in kimyadaki uygulamalar ndand r.. Boflluklara s ras yla atmosfer ve mekanik gelmelidir. 10. Bilim adam bundan sonra deney sonuçlar n analiz ederek, yapt tahminlerle karfl laflt rmal - d r. 11. Boflluklara s ras yla hipotez - problem - veri - deney - test gelmelidir. Buna göre do ru cevap II - V - IV - I - III olmal - d r. 6. Kar fl mlar n ayr flt r lmas fizi in kimyadaki uygulama alanlar ndand r. 12. H z - m/s, yüzey - m 2, enerji - J, s cakl k - K fleklinde gösterilir. 7. Hesap makinas ve E mc 2 formülü bize say - sal sonuçlar verdi inden nicel gözlemle iliflkilidir. 24 13. Saat ve pergel bize say sal sonuçlar verece inden nicel gözlemle iliflkilidir.
B R MLER TEST 3 1. Ifl k fliddeti temel büyüklüktür. 6. 4000mg+00cg+30dg+2mg 40+0+30+0,2 120,2 mg 2. Enerjinin birimi candela de il, jouledür. 7. I. 2 ar 200 m 2 II. km 2 0 hektar III. 38 dekar 380 ar IV. 0,7 dekar 0,7 dönüm V. 90 hektar 90.10 3 m 2 90000 m 2 3. H z metre/saniye Kuvvet Newton Madde miktar mol Zaman saniye Ifl k fliddeti candelad r. Buna göre 3 tanesi do rudur. 4. 47 m 3 dm cm 47000 + 300 + 0 4730 mm 8. 9 m 2 + H cm 2 60 m 2 90000 cm 2 + H cm 2 600000 cm 2 H cm 2 10000 cm 2 H 1.10 4 tür.. 0,2 dam 28 m 17 cm 20 + 280 + 1,7 301,7 dm 9. 730 m 2 0,073 hm 2 73000 dm 2 0,0000 hm 2 0, m 2 0 dm 2 Buna göre x 0,073, y 73000, z 0, bulunur. 2
10. Murat 1 günde gelifl-gidifl olmak üzere, 33 2 66 dk Mp3 dinler. 11 saat 11 60 660 dk d r. 1 günde 66 dk dinlerse x günde 660 dk dinler. 660 x 10 gün 66 Buna göre, Murat 10 gün sonra Mp3 üne yeni bir pil almak zorunda kal r. 14. 1 μa 10 6 A, 1 ka 10 3 A 1 GA 10 9 A, 1 ma 10 3 A 1 na 10 9 A, 1 GA 10 12 ma I. 0,2 A 2.10.10 6 A (Do ru) II. na.10 12 ka (Yanl fl) III. 40 GA 40.10 12 ma (Do ru) Buna göre yaln z II yanl flt r. 11. fi klar tek tek incelendi inde A n n do ru oldu u görülür. 1. 136.10 12 L 136.10 12 dm 3 136.10 9 m 3 136.10 6 dam 3 136.10 6 hm 3 136 km 3 12. 100 m 0,1 km 3 dam 0,3 km + 6,7 hm 0,67 km 100 m 3 dam 6,7 hm 0,3 km dir. 13. 0,2lt 300 ml 0,4dal 20cl 20+300+400+200 70 ml dir. 16. Van Gölü 37130 km 2 Tuz Gölü 1.10 8 m 2 1.10 8.10 6 km 2 1.10 2 km 2 Beyflehir Gölü 66.10 2 hm 2 66.10 2.10 2 km 2 66 km 2 E ridir Gölü 482 km 2 znik Gölü 308.10 10 cm 2 308.10 10.10 10 km 2 308 km 2 Buna göre, bu befl gölün kaplad klar toplam alan: A 37130 + 100 + 66 + 482 + 308 40076 km 2 dir. 26
B R MLER TEST 4 1. 1GA 10 9 A 1MA 10 6 A 1nA 10 9 A 1mA 10 3 A oldu una göre,. H z n birimi metre/saniye dir. 900mA nma 23nA sa 900.10 3 A n.10 6 A 23.10 9 A sa n 9.10 7 dir. s 23.10 9 dur. 6. Hacim türetilmifl bir büyüklüktür. 2. uzunluk m Ifl k fliddeti cd kuvvet N madde miktar n enerji J Buna göre 4 tane büyüklü ün sembolü do ru verilmifltir. 7. 30 m 0,3 km 3000 cm 0,012 km 12 m 1200 cm dir. Buna göre a 0,3; b 3000; c 12 bulunur. 8. Sude, 3. Yüzey m 2 S cakl k K Enerji J 9 + 7 + 4 + 22 42 günlük izin kullanm flt r. 3 42 gün, izin hakk n n ü ise izin hakk, 4 x. 3 42 x 6 gündür. 4 1 gün 24 saat ise 6 gün, 6. 24 1344 saattir. 4. 1 ar 10 2 m 2 10 2.10 6 km 2 10 4 km 2 dir. 1 ar 10 4 km 2 ise x ar 0,272 km 2 0,272 x 2720 ar d r. 4 10 9. 102 m 74 cm 102 + 0,74 102,74 m dir. Da c, 137 / 102,74 0 0. molada zirveye ç km flt r. Buna göre 49 kere mola vermifltir. 27
10. Vastok için; C F 32 89 F 32 & & F 128,2 100 180 100 180 13. 18,8 km 18800 m yol al r. El-Aziziya için; 8 F 32 100 180 & F 136,4 bulunur. 14. 3000 km 3000000 m 3000000 / 200 1000 tane gözetleme kulesi vard r. 11. Trenin uzunlu u; 7 km 30 m 700000 + 3000 73000 cm 1 vagonun uzunlu u; 10 m 4 dm cm 1000 + 40 + 104 cm 682 tane vagonun uzunlu u; 682.104 712690 cm Arada kalan boflluklar n uzunlu u; 73000 712690 22310 cm dir. 12. 76 dk 60 dk + 16 dk 1 saat 16 dk En bat da ezan 1 saat 16 dakika geç okunur. 4:32 + 1:16 : 48 de akflam ezan okunur. 28
ORTALAMA DE ER VE HATA TEST 1. Ölçüm yapan kiflinin giydi i FB formas ölçümde bir hata oluflturmaz. 6. 20 + 208 + 218 + 21 + 204 Ort. de er 210 Iölçüm sonucu ortalama de eri Ort. sapma ölçüm say s + 2+ 8+ + 6,2 olur. 2. Yüzey alan hesaplan rken, hata pay n n azalmas için, birden çok ölçüm yap lmal ve güvenilir bir ölçüm arac kullan lmal d r. 20 + 207 + 202 + 210 + 206 3. l ort 206 cm olur. 7. 1010 + 1000 + 101 + 1020 + 102 Ort. de er 1014 Iölçülen de er ortalama de eri Ort. sapma ölçüm say s 4+ 14+ 1+ 6+ 11 7 Buna göre, 1014 + 7 fleklinde gösterilebilir. 4. Bilyenin gerçek hacmine yak n bir de eri bulabilmek için, hesaplanan hacim de erlerinin ortalamas n almal y z.. Merdivenin ortalama boyu: l ort 131 + 137 + 128 + 133 + 13 + 134 l ort 6 133 cm olur. Tar k n ölçüm sonucu, ortalama de erden en farkl sonuca sahiptir. I128 133I cm 8. Minimum de er 1000 0 90 ml Maksimum de er 1000 + 0 100 ml Bu aral klarda bir de er olabilir. Fakat 94 ml olamaz. 29
9. Ortalama de er: l ort 4,4 +,1 + 4,6 + 4,4 +,1 + 4,4 +,3 l ort 7 l ort 4,8 birim Ortalama sapma, Iölçüm sonucu ortalama de eri ölçüm say s 0,3 + 0,3 + 0,1 + 0,4 + 0,3 + 0,3 + 0, 7 0,36 birim ortalama sapma Yüzde hata.100 ortalama 036,.100 7, olur. 48, 29 + 23 + 2 + 27 + 22 + 24 10. Ortalama 6 de er 2 kg Ortalama sapma Iölçüm sonucu ortalama de eri ölçüm say s 4+ 2+ 0+ 2+ 3+ 1 2 kg 6 Buna göre; 2 + 2 kg olur. Minimum de er 23 kg Maksimum de er 27 kg olur. 1. ve. ölçümler bu de erlerin d fl nda kal r. 11. Prizman n en küçük hacmi; V (,).(11,).(3,) 221,37 cm 3 olur. 11,cm,cm 3,cm 12. Saç teli havan n nemine göre de iflti ine göre, ölçüm yap lan ortam hatan n en önemli sebebi olur. 30
F Z KTE MATEMAT N YER VE MODELLEME TEST 6 1. I. benzefltirme II. teorik III. matematiksel 7. Dalga modeli fl n yap s n, uydu modeli günefl sisteminin yap s n, evren modeli ise evrenin yap s n temsil eder. Buna göre III yanl flt r. 2. Teorik model fl k Benzefltirme modeli atomik ba lar Matematiksel model x V.t fleklinde efllefltirilmelidir. 8. Boflluklara s ras yla hedef - kaynak gelmelidir. 3. Canl köpek bir model de ildir. I, II, III ve IV modeldir. 9. I. benzefltirme modeli II. teorik model III. matematiksel model olmal yd. Buna göre I ve III yanl flt r. 4. Matematik, fizik için çok önemlidir; ama fizikteki bir formülün matematiksel sonucundan çok fiziksel aç klamas önemlidir. Örne in; t 2 v4 t 1 2 t 2 2 dir. Fizikte zaman ( ) ile ifade edilemez. t 1 2 al nmal d r. 10. Teorik model atom Matematiksel model E m.a Benzefltirme modeli manyetik alan fleklinde efllefltirilmelidir.. Bilimsel bir model için I, II ve III ifadeleri do rudur. 11. Modelleme zaman s n rland rmaz. 6. Robot, m d.v, oyuncak araba, simülasyon, E mc 2, bina maketi, deneme s nav birer modeldir. nsan ve lego model de ildir. 12. Oyuncak bebek, vücut iskeleti ve site maketi birer modeldir. 31
F Z K, GÜNLÜK YAfiAM VE TEKNOLOJ TEST 7 1. Termal kamera, sonar cihaz ve radar savunma sanayisinde kullan lmaktad r. 9. A, B, D ve E de motor bulunurken C fl kk nda verilen CD de bulunmaz. 2. Verilen tan m termal kameraya aittir. 3. M knat s verilenlerin hepsinin yap m nda kullan lmaktad r. 10. Verilenlerden sadece kamerada fotosel bulunmaz. 11. Radar sisteminde mikrodalgalar kullan lmaktad r. 4. Verilen efllefltirmelerin üçü de do rudur.. X-Ray cihazlar bu özelliklerin hepsine sahiptir. 12. Sonar cihazlar ; may n aramalar nda, renkli doopler ultrasonunda, erken uyar ve hedef kontrol sistemlerinde ve bat k gemilerin yerlerinin tespitinde kullan lmaktad r. 6. Navigasyon sistemi uydu sayesinde çal flmaktad r. 13. Nanoteknoloji; ticari, askeri, endüstri ve t p alan nda kullan lmaktad r. Co rafi alanda kullan lmaz. 7. I, II ve III ifadeleri suyun donma noktas n düflürmektedir. 14. Bu özellikler fiberopti e aittir. 8. letken metal kablolarda meydana gelen s kayb, süper iletkenlerde meydana gelmez. Bu nedenle süper iletkenlik iletken kablolara alternatif bir teknolojidir. 1. C fl kk yanl flt r. Lazer, özellikle sa l k sektöründe veya t pta çok tercih edilen bir teknolojidir. 32
1) Ifl k Optik Çekirdek Nükleer fizik S cakl k ve Is Termodinamik Elektromanyetik Manyetizma 3) a N Ü b K A L E E R 2) c O P T K I H Â L 4) a) Bilye Mekanik Kuvvetlerin etkisi alt nda kalan cisimlerin hareketini ve durgun hâlini inceler. Nükleer Enerji Çekirde in içindeki etkileflmeleri ve çekirdek kuvvetlerini inceler. Elektrik Elektriksel yükün varl n ve hareketinde meydana gelen çeflitli olaylar tan mlar. 120 100 80 60 40 20 0 Bilyenin ortalama hacmi, öçü l len de erlerin toplam tort öçü l m say s 88 + 89 + 90 + 90 + 93 90 cm olur. b) Ölçümdeki % hatay bulabilmek için öncelikle ortalama sapmay bulmam z gerekir. Ölçümdeki ortalama sapma, Iöçü l len de er ortalamai Ort. sapma öçü l m say s I88-90I+ I89-90I+ I90-90I+ I90-90I+ I93-90I 2+ 1+ 0+ 0+ 3 3 12, cm olur. Ölçümlerdeki % hata, 3 su ortalama sapma yü zde hata. 100 ortalama, 12. 100 90 b 13, olur. c) Hatay azaltmak için ölçüm say s art ralabilir. Ya da ölçümler daha duyarl bir kapta al nmal d r. Örne in kap ml bölmeli olabilir. 33
) a) 1km 10 hm 100 dam 1000 m 10000 dm 2 hm 20 dam 200 m 2000 dm + 4 dam 40 m 400 m 1 km 2 hm 4 dam 12400 dm b) 2 m 20 dm 200 cm 3 dm 30 cm + 4cm 4 cm 2 m 3 dm 4 cm 234 cm c) 8 hm 80 dam 800 m 8000 dm 7 dam 70 m 700 dm + dm dm 8 hm 7 dam dm 870 dm d) 6 km 60 hm + 3m 0,3 dam 0,03 hm 6 km 3 m 60,03 hm 7) a) do a b) Fizik c) gözlem - deney d) Fen 8) b, d, e, f ve g do ru a ve c yanl flt r. 1. ç k fl 10 P 2. ç k fl P 3. ç k fl P 4. ç k fl 0. ç k fl 10 P 6. ç k fl P 7. ç k fl 1 P 8. ç k fl 10 P 6) a) 2 km + s 200 m yi dm cinsinden yazal m. 2km 20hm 200dam 2000m 20000dm 200m 2000 dm s 2000 20000 s 0 dm dir. b) 32 hm n 4000 dm yi m cinsinden yazal m. 32 hm 320 dam 3200 m 4000 dm 400 m n 3200 400 n 2800 m dir. c) l 88dam 13 km yi cm cinsinden yazal m. 88 dam 880 m 8800 dm 88000 cm 13km13000m130000dm1300000cm l 1300000 + 88000 l 1388000 cm dir. 9) 1) dalga 2) atom 3) uydu 4) evren ) benzefltirme 6) teorik 7) matematiksel 10) 1) Ölçüm yapan kifliden gelen hatalar: Ölçümü yapan kiflinin; yafl na, ö renim durumunu, bedensel özrüne, ruh hâline, o anki durumuna ba l d r. 2) Ölçüm yönteminden gelen hatalar: Ölçüm yap l rken en uygun yöntem seçilmelidir. 3) Ölçüm arac ndan gelen hatalar: Kullan lan arac n bas m ndan do abilecek hatalar. 4) Ortamdan kaynaklanan hatalar: Is ve bas nç gibi d fl etmenlerin ölçü arac üzerinde oluflturaca de ifliklikler ölçüm sonucunu de ifltirir. 34
11) a) Cem sadece gözüyle olay gözledi inden nitel gözlemdir. Herhangi bir ölçü arac kullanmam flt r. b) II. durumda araban n h z n n 0 km/sa oldu- unu araban n h z göstergesinden ö reniyor. H z say sal bir de er oldu u için nicel gözlemdir. c) Nitel ve nicel gözlem birbirinin karfl t de ildir. I. durumdaki olay, Cem i II. durumdaki olaya yönlendirmifltir. Genellikle nitel gözlem sonucunda ölçülmesi gereken büyüklükler belirlenerek nicel gözleme geçilmektedir. d) Avantaj Dezavantaj Nitel Gözlem Ölçüm arac na gerek duyulmaz. Duyu organlar n n alg lama yetene ine göre ve baz kiflisel özelliklere göre sonuç de iflebilir. Nicel Gözlem Sonuç kesin ve objektiftir. Ölçüm arac na gerek duyulur. 12) a) 1) Termal kameran n savunma sanayisinde kullan lmas 2) Sonar cihazlar 3) Radar b) 1) Fotosellerin kullan m 2) Fotoelektrik olay n kullan m 3) X - Ray cihazlar c) 1) Lazer 2) Fiber optik 3) Nanoteknoloji d) 1) Lazer 2) Fotokatalizörler 3) Sinir sistemi e) 1) Yarasalar 2) Yunuslar 3) Bal k dedektörü 3
36