ÜNİTE: EDAT, BAĞLAÇ, ÜNLEM KONU: Edat, Bağlaç, Ünlem (Görevi, Türü, Yapısı, Özellikleri)

Benzer belgeler
Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır:

BAĞLAÇ. Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını, anlamca ilgili cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere "bağlaç" denir.

CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir.

CÜMLE ÇEŞİTLERİ. Buna yükleminin türüne göre de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.

yuvarlak masa yeşil erik üç kalem ihtiyar adam

» Ben işlerimi zamanında yaparım. cümlesinde yapmak sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir.

SÖZCÜK TÜRLERİ: BAĞLAÇLAR VE ÜNLEMLER

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır?

5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.

EDAT BAĞLAÇ ÜNLEM EDATLAR

Benzetme ilgisiyle ismi nitelerse sıfat öbeği, fiili nitelerse zarf öbeği kurar.

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

ADIN YERİNE KULLANILAN SÖZCÜKLER. Bakkaldan. aldın?

Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar.

4. Demiryolu ile tren arasındaki ilşki vapur ile aşağıdakilerden hangisi arasında vardır? A) Karayolu B) Gökyüzü C) Denizyolu D) Yeraltı

1) Eğer tartı eksik gelmişse, bu benim hatam değil, onun hatasıdır.

A1 DÜZEYİ B KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:

Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz.

ABDULLAH ALİYE CAN ANAOKULU ÇİÇEKLER SINIFI. Nİsan AYI BÜLTENİ. Sevgİ Kİlİmlerİmİz

1) O, bu işin. Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisi ile tamamlanırsa zor bir işi başarmak anlamına gelir?

2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde daha kelimesi yerine henüz kelimesi getirilebilir?

CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE

KURALLI VE DEVRİK CÜMLELER. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir.

A1 DÜZEYİ A KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:

.com. Haftanın Diğer Çalışmaları En Kısa Zamanda Yayınlanacaktır.

MERHABA ARKADAŞLAR BEN YEŞİLCAN!

Bir Ayakkabı Hikayesi - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

ABDULLAH ALİYE CAN ANAOKULU ÇİÇEKLER SINIFI ARALIK AYI BÜLTENİ

EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM. Edat, bağlaç ve ünlem sözcük türlerinden olan bir konudur. Bu konu ezberin çok olduğu bir


ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

BÖLÜM 1. İLETİŞİM, ANLAMA VE DEĞERLENDİRME (30 puan) Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. MUTLULUK HİKAYESİ

25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında

.com. Faydalı Olması Dileğiyle... Emrah& Elvan PEKŞEN

SÖZCÜĞÜN ANLAMINI DEĞİŞTİREN EKLER TESTİ

Cümlede Anlam TEST 38

ANLATIM BOZUKLUKLARI

5.SINIF TÜRKÇE (GENEL DEĞERLENDİRME TESTİ) almıştır?

5 YAŞ VE HAZIRLIK SINIFI EKİM BÜLTENİ

Yukarıdaki diyalogda kaçıncı cümlede diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır?

.com. Faydalı Olması Dileğiyle... Emrah& Elvan PEKŞEN

Cümle içinde isimlerin yerini tutan, onları hatırlatan sözcüklere zamir (adıl) denir.

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΠΤΑ (7) ΣΕΛΙΔΕΣ

TÜRKÇE. Değerlendirme 1 Harf Bilgisi. A. Seviyorum B. Süt. A. Anne B. Dede. C. Baba. A. Kaplumbağa B. Tavşan C. Kurbağa. A. Okul B.

CÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir.

Şimdi noktalama işaretlerinin neler olduğunu ayrıntılarıyla görelim. Anlamca tamamlanmış cümlelerin sonunda kullanılır.

DDD. m . HiKAYE. KiTAPLAR! . CİN. ALİ'NİN. SERiSiNDEN BAZILARI. Öğ. Rasim KAYGUSUZ

CÜMLENİN ÖĞELERİ. Özne Yüklem Tümleç Nesne

TATÍLDE. Biz, Ísveç`in Stockholm kentinde oturuyoruz. Yılın bir ayını Türkiye`de izin yaparak geçiririz.

SIFATLAR. 1.NİTELEME SIFATLARI:Varlıkların durumunu, biçimini, özelliklerini, renklerini belirten sözcüklerdir.

HAYAT BİLGİSİ HAFTA SONU ÖDEVİ ADI SOYADI:

3. Sınıf Noktalama İşaretleri

2. SINIF İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN TEST ÇALIŞMASI. Hazırlayan Engin GÜNEY İşitme Engelliler sınıf Öğretmeni

ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ

Eylemlerin, eylemsilerin, sıfatların ve zarfların anlamlarını çeşitli yönden etkileyen sözcüklere zarf denir. Ör. Büyük lokma ye: büyük konuşma. Ör.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ


Test 6 TÜRKÇE. İSİMLER-İSİM TAMLAMALARI 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde topluluk adı yoktur?

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi

6. Sınıf sıfatlar testi testi 1

Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz.


1. Aşağıdakilerin hangisi eşsesli bir sözcüktür? A) felaket B) deprem C) biz D) bit

1.KÖK 2.EK 3.GÖVDE. Facebook Grubu TIKLA.

Satıcı burnu havada, kendini beğenmiş biri. Yaklaşık beş yıl kadar bu Edirne'de oturduk.

TÜRKÇE. NOT: soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız. cümlesinin sonuna hangi noktalama işareti konmalıdır?

Gerçek, Mecaz, Terim Anlam SÖZ VARLIĞINI ZENGİNLEŞTİRME - 1 Eş ve Zıt Anlam Eş Seslilik GENEL AÇIKLAMA

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Cadı böyle diyerek süpürgesine bindi. Daha yüz metre uçmadan. paldır küldür yere düştü. Ağaçtaki kargalar Gak gak diye güldüler.

2. Sınıf Kazanım Değerlendirme Testi -1

TÜRKÇE PAMUK DEDE soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız. 1) Aşağıdakilerden hangisi Pamuk dede nin yaptığı işlerden birisi değildir?

1. Hangisinin zıt anlamlısı yoktur? A) iyi B) savaş C) ağaç D) yoksul

Cümlede Anlam TEST 39. 1) Bu güzellikleri görmek için Uzungöl e gün doğarken gelmelisin. Bu cümlede aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı yoktur?

Hazırlayan: Tuğba Can Resimleyen: Pınar Büyükgüral Grafik Tasarım: Ayşegül Doğan Bircan

II. başarıya III. çalışmıyorsanız IV. ulaşmanız

TEST. 7. Dişer ne zaman fırçalanmalıdır? A. Yemeklerden sonra B. Okuldan gelince C. Evden çıkmadan önce

I. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMLİ BİR DERS

ÜNİTE 14 ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ. TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri

Ramazan Alkış. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat


&[1 CİN ALİ'NİN HİKAYE KİTAPLAR! SERIS.INDEN BAZILARI. l O - Cin Ali Kır Gezisinde. Öğ. Rasim KAYGUSUZ

Seçelim ve yerleştireli. Kutlu : Merhaba. Sophie : Kutlu :. Kutlu... e?

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi YILDIZLAR GRUBU ARALIK

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

Bir sözcüğün zihinde uyandırdığı ilk anlama gerçek anlam denir. Kelimelerin sözlükteki ilk anlamıdır. Bu yüzden sözlük anlamı da denir.

Adı-Soyadı: Deniz kampa kimlerle birlikte gitmiş? 2- Kamp malzemelerini nerede taşımışlar? 3- Çadırı kim kurmuş?

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi ARILAR GRUBU

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi UĞUR BÖCEKLERİ OCAK

7.sınıf kazanımlara göre çalışma kâğıtları

EKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI

Teknik bir sıkıntıdan dolayı 7. hafta ödevlerinin 1. ve 2. günlerini paylaşabiliyorum günleri en geç salı günü yayınlamış olurum.

5.SINIF TÜRKÇE CÜMLEDE ANLAM TESTİ-1

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθηµα : ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ II ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ

MÜSLÜM ERDOĞAN İLKOKULU 1B SINIFI

3. Sınıf Varlıkların Özelliklerini Belirten Sözcükler ( Ön Ad Sıfat )

NOKTALAMA İŞARETLERİ Yazılanları daha kolay okuyabilmek için, yazılanların yanlış anlaşılmasını önlemek için. Nokta (. ) Annem bana meyve getirdi.

.com. Faydalı Olması Dileklerimizle... Emrah&Elvan PEKŞEN

5. SINIF TÜRKÇE NOKTALAMA İŞARETLERİ TESTİ

PİNOKYO EĞİTİM KURUMLARI MART AYI AYLIK EĞİTİM PROGRAMI 1. HAFTA

1 Anne çocuğuna ne öğütlüyor?

Transkript:

ÜNİTE: EDAT, BAĞLAÇ, ÜNLEM KONU: Edat, Bağlaç, Ünlem (Görevi, Türü, Yapısı, Özellikleri) ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde ek halinde bir edat bulunur? A) Sen bu konuda bence haksızsın. B) Senin kadar çalışkan birini görmedim. C) Bebeğin gül gibi tenini yaralama. D) Aşağı doğru giden Ahmet ti. Edatlar yapısal olarak üçe ayrılır: A) Ek halinde edatlar: 1. e/-a Öğrenmeye çalışıyorum (Öğrenmek için çalışıyorum) Bu kalemi büroya aldım (Bu kalemi büro için aldım) 2. -ce: bence, delice, sessizce 3. -den: utancından, sevincinden, kıvancından B) Sözcük halinde edatlar: -göre, -için, -karşı, -doğru, -üzere, -ile, -gibi C) Öbek halinde edatlar: Akşama kadar, öğleye doğru, sana göre, kapıdan içeri Seçenekleri inceleyelim: A da bence bana göre,ek halinde edattır. B de kadar karşılaştırma C de gibi benzetme D de doğru yön anlamı katan sözcük halinde edatlardır. Doğru yanıt, A dır. 2. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde tek başına anlamsız olan fakat eş görevli ve anlamca birbiriyle ilgili sözcükleri bağlayan bağlaç bulunur? A) Ailenin diğer üyeleri ile birlikte öğle yemeği yiyip çay içtiler. B) Herkesin içini bir korku ve endişe kapladı. C) Yanımda üç yerliyle yolda mahsur kalmak istemem. D) Kızları da ağlıyordu ancak kimse onları dinlemiyordu. Bağlaç; Eş görevli ve anlamca birbiriyle ilgili sözcükleri, sözcük öbeklerini ya da cümleleri birbirine bağlamaya yarayan sözcüklere denir. A seçeneğinde;...... üyeleri ile birlikte.. Bağlaç değil Edat Öbeği Yazılışları ve okunuşları aynı olan bağlaç ve edatlar birbirine karıştırılmamalıdır. Örnek: Çocuklar ile babaannesi pazara çıktılar. Bağlaç Suyu bardak ile ikram edersen iyi olur. Edat Örnek: Belgesel filmlerini seviyorum ancak geç vakitte veriyorlar. Bağlaç Japon balıkları ancak iyi beslenirse uzun süre yaşar. Edat B seçeneğinde; Herkesin içini bir korku ve endişe kapladı. Dolaylı Tümleç S. Ö. (Nesne) Yüklem Ne kapladı? - Bir korku ve endişe Özne. Aynı görevli ve anlamca birbiriyle ilgili sözcükler bağlanmıştır. TÜRKÇE 39

C seçeneğinde;....... üç yerliyle yolda. -le (ile) edattır; çünkü yerine ve bağlacı konulmaz. üç yerli ve yolda Bağlaç değil İle edatı ile ile bağlacını birbirinden ayırmanın yolu ve bağlacını ile sözcüğünün yerine koyarak sağlanabilir. Anlamlıysa bağlaç, anlamlı değilse edattır. D seçeneğinde; Kızlar da ağlıyordu ancak kimse onları dinlemiyordu. I. Yargı II. Yargı Pekiştirme amaçlı kullanılan bağlaç Doğru seçenek B dir. Bağlaç İki yargıyı birbirine bağlamıştır. 3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde öğeleri seçme ilgisiyle bağlayan bir bağlaç yoktur? A) Kitap veya ansiklopedi almayı düşünüyoruz. B) Evde bakliyat bitti hatta hiçbir şey kalmadı. C) Aldığım salepi sıcak ya da soğuk içebilirsin. D) Ihlamurun ister yaprağını ister çiçeğini kaynat. Yukarıdaki seçenekler için; Bağlaçlar Görev ve Özelliklerine Yapı Bakımından Göre Bağlaçlar Bağlaçlar Olarak iki kısımda incelenebilir. - Eş görevli öğeleri bağlayanlar - Öğeleri seçme ilgisiyle bağlayanlar - Cümleleri karşıtlık ilgisiyle bağlayanlar - Cümleleri pekiştirme ilgisiyle bağlayanlar - Cümleleri açıklama ilgisiyle bağlayanlar - Cümleleri neden sonuç ilgisiyle bağlayanlar - Cümleleri koşul ilgisiyle bağlayanlar - Bir sıraya göre gerçekleşen yargıları bağlayanlar - Anlamca ilgili cümleleri bağlayanlar, olarak kısımlandırabiliriz. A seçeneğinde; Kitap veya ansiklopedi almayı düşünüyoruz. Seçme ilgisiyle görevli bağlaç B seçeneği için; Evde bakliyat bitti hatta hiçbir şey kalmadı. Pekiştirme ilgisiyle görevli bağlaç C seçeneği için; Aldığım salepi soğuk ya da sıcak içebilirsin. Seçme ilgisiyle görevli bağlaç D seçeneği için; Ihlamurun ister yaprağını ister çiçeğini kaynat. Seçme ilgisiyle görevli bağlaç Doğru seçenek B dir. 40 TÜRKÇE

4. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Koşul ilgisiyle bağlanan bir bağlaç yer alır? A) Kitabı beğenmedim çünkü tipler çok savruk. B) Evi tuttular üstelik dayayıp döşediler. C) Boynumda gökyüzü ve yıldızlar yüreğimde. D) Formu erken doldur aksi halde yanarsın. A seçeneğinde bağlaç neden sonuç ilgisiyle cümleleri birbirine bağlamıştır. Neden sonuç ilgisiyle cümleleri birbirine bağlayan bağlaçlar; - Çünkü (Zıra) - Öyleyse B seçeneğinde bağlaç; cümleleri pekiştirme ilgisi ile birbirine bağlamıştır. Pekiştirme ilgisi ile bağlayan bağlaçlar; - Hem de üstelik bile hatta C seçeneğinde bağlaç; Boynumda gökyüzü (vardı) ve yıldızlar yüreğimde(ydi). Cümleleri birbirine bağlamıştır. Ve bağlacı ayrıca eş görevli sözcükleri bağlar. - ve ile gerek...gerek... ya...ya... ya da D seçeneğinde; Formu erken doldur aksi halde yanarsın. Bağlaç Koşul ilgisiyle cümleleri bağlamıştır. Koşul ilgisiyle cümleleri bağlayan diğer bağlaçlar; - Eğer (Şayet) aksi halde Yoksa Doğru seçenek D dir. 5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde cümleleri açıklama ilgisiyle bağlayan bir bağlaç bulunur? A) Eve ne yağ ne sabun alır. B) Güzel ile çirkin birbirine zıt kavramlardır. C) Motivasyon gezileri başlayacak senin anlayacağın işimiz zor. D) Gerek evin gerek bahçenin işini yapsın, ferk etmez. A seçeneğinde ne... ne... Eş görevli öğeleri veya sözcükleri bağlar B seçeneğinde ile Eş görevli öğeleri veya sözcükleri bağlar C seçeneğinde; Motivasyon gezileri başlayacak senin anlayacağın işimiz zor. Açıklama ilgisiyle cümleleri bağlar Açıklama ilgisiyle bağlama görevli bağlaçlar; - Sözgelimi (Örneğin, Mesela), - öyle ki, - yani, - kısacası, - demek ki, - senin anlayacağın bağlaçlarıdır D seçeneğinde gerek... gerek Eş görevli öğeleri ya da sözcükleri bağlar. Doğru seçenek C dir. 6. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde farklı bir bağlaç bulunur? A) Abdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar, gah gerisine. B) Acar tazı çullu da belli olur, çulsuz da. C) Açlık ile tokluğun arası yarım yufka. D) Baht olmayınca başta ne kuruda biter ne yaşta. TÜRKÇE 41

A seçeneğinde yer alan bağlaç; gah gah Bir sıraya göre gerçekleşen yargıları bağlar. Bu tür bağlaçlar arasında; kah kah kimi kimi bir bir bazen bazen de var. B seçeneğinde yer alan bağlaç da... de... Eş görevli öğeleri bağlar. C seçeneğinde ile Eş görevli sözcükleri bağlar. D seçeneğinde ne... ne... Eş görevli öğeleri ya da cümleleri bağlar. B, C, D seçeneklerinde kullanılan bağlaçlar aynı özelliği taşır. Doğru seçenek A. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç Sen okumazsan ben de almam. cümlesiyle özdeş kullanılmıştır? A) Bırak da gideyim artık. B) Öyle kolay değil çalışın da kazanın. C) Bu kadar temizliği ölsem de yapmam. D) Merdivenleri sen silmezsen ben de inmem. A seçeneğinde da istek B seçeneğinde da azar C seçeneğinde de direnme D seçeneğinde de pekiştirme anlamındadır. da bağlacı cümleye değişik anlamlar katar. - Korkusuzluk: Döv de göreyim. - Direnme: İstesen de yapmam. - Azar: Temizle de otur. - İstek: Görme de gitsin. - Dilek: Arasa da konuşsam. - Alay: Para kazanacak da. - Sitem: Gelmiş de uğramamış. - Pekiştirme: Sen gelmezsen ben de yokum. Doğru seçenek D dir. 8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde basit (kök halinde) bağlaç bulunur? A) Bu konuyu anlamadığını üstelik derse çalışmadığını belirtti. B) Gerek sizin ev olsun gerek bizim ev olsun neşe içinde. C) Sen de bir işin ucundan tut istersen. D) Yaptığını anlayabilirdim oysa anlatmadın. Yapı bakımından bağlaçlar; 1. Basit (kök) bağlaçlar 2. Türemiş bağlaçlar 3. Birleşik bağlaçlar 4. Öbekleşmiş Bağlaçlar olmak üzere dörde ayrılır. A seçeneğinde bağlaç; üst e lik Türemiş bağlaç B seçeneğinde bağlaç; gerek... gerek... Öbekleşmiş bağlaç C seçeneğinde bağlaç; de Basit bağlaç D seçeneğinde bağlaç; O ise O(y)sa oysa birleşik bağlaçtır. Doğru seçenek C dir. 42 TÜRKÇE

9. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde farklı yapıda bir bağlaç bulunur? A) Sanatçılığa soyunan gençlerin her yıl düzenlenen yarışma ve sosyal etkinliklerle bilenmesi gerekiyor. B) Kıza tam üç gün gelinlik baktık, yine de şöyle içimize sinen bir şey bulamadık. C) Karşısındakiyle konuşurken öyle bir çığlık attı ki dağı taşı inletti. D) Sıkıntı çeksem de razıyım, yeter ki güneş eksilmesin penceremden. A seçeneğinde basit yapıda ve bağlacı bulunur. B seçeneğinde basit yapıda de bağlacı bulunur. C seçeneğinde basit yapıda ki bağlacı bulunur. D seçeneğinde öbeklenmiş yeter ki bağlaç bulunur. Basit bağlaç; yapım eki almamış, birleşik sözcük oluşturmamış, öbekleşmemiş bağlaçtır. ile İnsan ile insanlığın geleceğine güvenmek gerekir. eğer Eğer birey isterse dört tarafına mutluluk pay eder. ama Bize çok kızdı: ama yine de bundan sonrası için bir kapı bıraktı. Doğru seçenek D dir. 10. I. Bizi dinler, ancak iddiamızı kabul etmez. II. Filozoflar kah dağın başında kah bir kentin ortasında görülürler. III. Filozoflar engin insanlar, demek ki onları erken anlamak lazım. IV. Seni anlamıyorlar kardeşim, kısaca sen bu sevdadan vazgeç. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde bağlaç yapı bakımından ortak özellik gösterir? A) I II B) II III C) III IV D) I IV I. Cümlede bağlaç; ancak Basittir. II. Cümlede bağlaç; Kah... kah... Öbekleşmiştir. III. Cümlede bağlaç; demek ki Öbekleşmiştir. IV. Cümlede bağlaç; kısa ca Türemiştir Doğru seçenek B dir. 11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde duygu ünlemi bulunmaktadır? A) Ay, şekerim bu ne şıklık! B) Dur yolcu, bastığın yere dikkat et! C) Savulun Battal Gazi geliyor! D) Haydi durma, şuraya geç! Ünlemler; korkma, acıma, sevinme, şaşma, öfke, kızma, özlem, pişmanlık, beğenme gibi duyguları canlı bir şekilde anlatmaya yarayan sözcüklerdir. Ünlemlerin tek başına anlamları yoktur. Ünlemler ikiye ayrılır: TÜRKÇE 43

A) Asıl Ünlemler: 1. Duygu Ünlemleri: A! Ah! E! Oh! Vah! Eyvah! Tuh! O! 2. Seslenme Ünlemleri: Ey Hişt! Hu! Hop! B) Ünlem Görevli Sözcükler: Allah! Dur! Aşk olsun! Aman! Hoppala! A seçeneğinde beğenme Duygu ünlemi B seçeneğinde uyarı Sonradan ünlemleşmiş sözcük C seçeneğinde yiğitlenme Sonradan ünlemleşmiş sözcük D seçeneğinde telaş Seslenme ünlemi Doğru seçenek A. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat öbeği sıfat görevindedir? Çözüm : A) Nilay bir genç kız gibi görünüyordu. B) Sizin gibisi duraklarda işportacılık yapıyor. C) Ağaçta on kadar serçe vardı. D) Bu kazağı kızım için ördüm. Edatlar; zarfla, sıfatla, edatla ve adla öbek oluşturulabilir. A da bir genç kız gibi edat zarfla öbek oluşturmuş. B de sizin gibisini edat adla öbek oluşturmuş. D de kızım için edat sözcük halinde özgünlük anlamı vermiş. C de ise on kadar serçe on kadar serçe adını nitelediği için edat sıfatla öbek oluşturmuş. 44 TÜRKÇE

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıtlık ilgisi kuran ve öbekleşmiş edat vardır? A) Diline yeni bir yön veren dehasına karşın tutkularının peşinden gitmeyecek kadar akıllı değildi. B) Buradaki gibi yalnızca eğlence aracı değildi. C) Bizi anlamadılar değil mi? D) Duyurmaksızın yalnız ölçü ve sözden ibaret şiir, şiir değildir. 5. Balık çok konuşurum ama ağzım su dolu demiş.. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yukarıdaki bağlacın içerdiği anlam bulunur? A) İstenmeyen aş ya karın ağrıtır ya baş. B) İbadet de gizli kabahat de. C) Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez. D) Her deliğe elini sokma, ya yılan çıkar ya çıyan. 2. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç özneyi pekiştirmiştir? A) Son günlerde hiç iyi davranmamış ki. B) Deniz temizleme işini ona verin de görün. C) Ben ki her bahar onlarca fidan dikiyorum. D) Bu kitabı bitirebilecek mi ki. 6. Bakın bizi taşıyacak kadar güçlü dedi. Siz de peşimden gelin, haydi Yukarıdaki de bağlacı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eş görevli öğeleri bağlama bağlacıdır. B) Cümleye istek anlamı katmıştır. C) Cümleye birliktelik anlamı katmıştır. D) Cümleye eşitlik ilgisi ve korku anlamı katmıştır. 3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yakınma anlamı vardır? A)Öyle güzel taktik geliştirmiş ki anlamanız mümkün değil. B) Bu kalemi sever mi ki? C) Öyle bir konuştu ki. D) Kırmızı ışıkta geçmedim ki ceza veriyorlar? 4. Diyelim ki hastayız Hem de ağır Hem de ameliyatlık Yani beyaz masadan Kalkmamak ihtimali de var. Yukarıdaki bağlaçlar için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) ki bağlacı varsayım anlamı içerir. B) de bağlacı pekiştirme anlamı içerir. C) II. de bağlacı eşitlik anlamı içerir. D) III. de bağlacı karşıtlık anlamı içerir. 7. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde türemiş bir bağlaç farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Sınıf öğretmeninin, davranışı kısaca tüm birikimleri örnek olabilmelidir. B) Doğu nun masalsı, uzun, sessiz zemherisi kısaca karakışı ünlüdür. C) Tiyatro sahnesinde o, şen sesiyle kısaca gevrek gülüşüyle tanınıyor. D) Onun basmakalıpçılığı, simgeciliği kısaca şekilciliği biliniyordu. 8. Aşağıdaki öbekleşmiş bağlaçlardan hangisi bir özelliği ile diğerlerinden ayrılır? A) Hem istiyor hem de utanıyor. B) Ne seni duyuyor ne de anlıyor. C) İster yemek ye ister geç dinlen. D) Ya işin hakkını verirsin ya da çeker gidersin. TÜRKÇE 45

9. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ne... ne... bağlacı belirtisiz nesneleri bağlamıştır? A) Ne çekirdeği ne de fındığı koyarım ağzıma. B) Ne bahçedeki fidanlarla ilgileniyor ne de kozalaklarla. C) Sabah kahvaltısında ne peynir yedi ne de yumurta. D) Yaş gününde ne pastasını almış ne arkadaşlarını çağırmış. 13. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Haydi ünlemi alay etme anlamında kullanılmıştır? A) Haydi çocuklar, şimdi başaracağız! B) Haydi çabuk olalım araba kalkıyor! C) Haydi ya, o bunu başarsın da gerisi kolay! D) Haydi yavrum haydi, biz bunları çok gördük! 14. Ünlem işareti, çekimli eylemin sonuna getirilince anlamı pekiştirilebilir. 10. Ne... ne... bağlacı için aşağıda söylenenlerden hangileri doğrudur? I. Cümleye olumluluk anlamı katar. II. Cümleleri birbirine bağlar. III. Öbekleşmiş bağlaçlardandır. IV. Sözcükleri, sözcük öbeklerini ve yargıları birbirine bağlar. A) I II B) II III C) I II D) I IV 11. I. Çivi çıkar ama yeri kalır. II. Arsız neden arlanır, çul da giyer sallanır. III. Balık demiş ki: Etimi yiyen doymasın, avımı yapan gülmesin. IV. Çağrılmayan yere çörekçi ile börekçi gider. Yukarıdaki atasözlerinde bulunan bağlaçlar için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Bağlaçların tümü yargıları bağlamıştır. B) Bağlaçların tümü basit yapılıdır. C) Bağlaçların tümü türemiş yapılıdır. D) Bağlaçların tümü açıklama ilgisi kurmuştur. Aşağıdakilerden hangisinde bu açıklamayı örneklendiren bir kullanım vardır? A) Vah vah, zavallı çocukcağız! B) Ne diyorsun sen be! C) Siz bu gün bize gelsenize! D) Aman çocuğa dikkat! 15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sevinç anlamı içeren bir ünlem bulunmaktadır? A) Oh be nihayet kara göründü! B) Zavallıcık, vah vah diye diye gidiyor. C) Yaşasın, teyzemler bize geliyor! D) Eee, saçını hangi berbere kestireceksin? 16. Off be, bu çiçekler ne zaman sulanacak! cümlesinde ünlemin cümleye kattığı anlam aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bulunur? A) Off, ne berbat bir gün! B) Off, çek şunu şuradan! C) Off, bıktım bu dağınıklığından! D) Off, bulaşıklar yine yığılmış! 12. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ünlem cümleye kızma anlamı katmıştır? A) Vay be, bize de böyle davrandın ya! B) Haydi, yürü be oğulcuğum! C) Off, sana kaç defa böyle yapma dedim! D) Vah vah, demek evleri birden çökmüş! 17. I. Ee... Sonra nereye gittiniz? II. Ee... bebeğim eee... III. Ee, çocuk beni ne zaman ararsın ki! IV. Ee... kızım, bulaşık böyle mi yıkanır! Yukarıdaki cümlelerde e ünlemi kaç farklı anlam ilgisiyle kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV 46 TÜRKÇE

18. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Oo! ünlemi sitem anlamında kullanılmıştır? A) Oo... Yılbaşı için hazırlanan vitrinlerde neler var neler! B) Oo... Kimleri görüyorum! C) Oo... Çok güzel olmuş! D) Oo... Biz neler gördük! 19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük bağlaç görevinde değildir? A) Çok çalışkan dahası bu konuda uzman. B) Kötü davrandı üstelik gömleğini yırttı. C) Pazarlamacılık konusu ile yakından ilgili. D) Sen ona aldırma yalnız ikramda kusur yapma. 20. Aşağıdakilerin hangisinde olumsuzluk bildiren bağlaç nesneleri birbirine bağlamıştır? 23. I. Gerçek oyuncular jest ve mimiklerini iyi kullanırlar. II. Bir yazarı öykü yazmaya iten etmenler, birikimler ve gözlemlerdir. III. İster tasarlama, sezinleme; ister gözlem, tanıklık yapma aşamasında dilin egemenliğine girer. Yukarıdaki cümleler göz önünde bulundurulduğunda aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. Cümlede yer alan ve bağlacı eş görevli sözcükleri bağlamıştır. B) II. Cümlede yer alan ve bağlacı eş görevli sözcükleri bağlamıştır. C) III. Cümlede yer alan ister... ister... bağlacı pekiştirme ilgisiyle öğeleri bağlamıştır. D) III. Cümlede yer alan ister... ister... bağlacı öğeleri seçme ilgisiyle bağlamıştır. A) Ne okuyor ne çalışıyor. B) Ne evi ne arabayı istiyor. C) Ne köye gitmiş ne kasabaya. D) Ne yanlız yaşıyor ne birlikte hareket ediyor. 21. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç ad tamlamasının tamlayanını bağlamıştır? A) Bahçenin ve evin dekorunu kızım yaptı. B) Yolun başını ve sonunu sonra anlatırsın. C) Müzenin alt katını ve üst katını ziyarete açtılar. D) Denizin yosunlarını ve mercanlarını topluyorlar. 24. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlacın yazımı doğrudur? A) Onların sevincine bizde katıldık. B) Kolyesinide bileziğinide yeni aldık. C) Bizim evde yeni gelenleri de ağırlarlar. D) Bu çiçeklerden onlarda almışlar. 22. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde fakat bağlacı cümleye koşul anlamı katmıştır? A) Dün seni gördüler fakat bir şey demediler. B) Evin dekorasyonu yapılacak fakat biraz bekle. C) Tabureleri güzel fakat biraz pahalı. D) Kitaplığa yeni kitaplar aldık fakat yerleştirmedik. 25. I. El kazanı ile aş kaynamaz. II. Kaş ile göz, gerisi söz. III. Aş tuz ile, tuz oran ile. IV. Taşıma su ile değirmen dönmez. Yukarıdaki numaralı atasözlerinin hangisinde bağlaç kullanılmıştır? A) I B) II C) III D) IV TÜRKÇE 47

1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde abartma anlamı kazandıran bir bağlaç bulunur? A) Öyle bir çiçek yetiştirmiş ki seyreyle. B) O ki bizim tüm işimizi halletti, katılabilir. C) O kötülüğü yapmadım ki düşüneyim. D) Biraz sonra gelirler mi ki? 5. Aşağıdakilerden hangisinde azarlama anlamı içeren bağlaç bulunur? A) Kapının sürgüsünü tamir et de öyle konuş. B) Görseydin onu, öyle güzeldi ki nutkun dururdu. C) Bu boyayı yapabilir mi ki? D) Ne getirdi ki ne istiyor? 2. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde olumsuzluk anlamı içeren bir bağlaç bulunur? A) Ne gelen var ne giden. B) O kadar kötü sigara içilmiş ki. C) Kapı da kapıymış ha. D) O almazsa ben de almam. 6. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç üsteleme ilgisi kurmuştur? A) Gelse de seninle görüşmeyecek. B) Önce sen o süpürge saçlarını topla da öyle git. C) İçeriye girdi, yanına da geldi. D) Öyle bir sabun üretti ki köpüğü mahalleyi doldurdu. 3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç sayısı daha fazladır? A) Tadı okundukça ortaya çıkan şiir, yıllara da karşı koyacak bir nefes ve güç taşıyor. B) İdarecilik öyle bir sanat ki eseri gözle görülmez ve bu eserin ölçülmesi de ancak mukayeselerle ve senelerin tecrübeleriyle olabilir. C) Bu yüzdendir ki günlük takdir bekleyenlerden bu sanatın sanatçısı ve emekçisi çıkmaz. D) Yüzlerce sayfadan oluşan koca bir romanda veya upuzun bir şiirde bulamadığınız duygu ve düşünceleri yakalarsınız onların eserlerinde. 7. Çiçekler de solmuş. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yukarıdaki cümlede bulunan bağlacın verdiği anlam bulunur? A) Aşağıya inme de gününü gör. B) Vitrini Selma da görmüş. C) Gitse de bu işi başaramaz. D) Kız Kulesi ne, gelecek de göreceğiz. 8. I. Düşmanın karınca ise de hor bakma. II. Çivi çıkar ama yeri kalır. III. Bin bilsen de bir bilene danış. IV. Bal ile kaymak isteyen akçasına kıymak gerek. Yukarıdaki atasözlerinde bulunan bağlaçlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 4. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde özneyi vurgulayan bir bağlaç bulunur? A) Baban da bu işe inanmıyor. B) Kitabı okumayı düşünmediğini söyledi. C) Aradığını evde de bulabilecekti. D) Arkadaşına güzel güzel anlattı da anlattı. A) I. Cümlede de bağlacı eşitlik anlamlı B) II. Cümlede ama bağlacı karşıtlık ilgisi kurmuştur. C) III. Cümlede de bağlacı pekiştirme anlamlı D) IV. Cümlede ile bağlacı açıklama anlamlıdır. 48 TÜRKÇE

9. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde cümle koşul anlamıyla bağlanmıştır? A) Yemeği beğenmedim çünkü tuzu fazla. B) Saçını güzel yıka aksi halde sertleşecek. C) Antalya dan narenci ye gönderilmiş fakat biz alamadık. D) Perdeler dikildi hatta asıldılar bile. 13. Aman, sobaya dokunma,çok sıcak! cümlesinde Aman! sözcüğünün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir? A) Sitem B) Kızgınlık C) Sevinç D) Koruma 10. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç zarf öbeğinin içinde yer alır? A) Kalabalık da büyülenmiş gibiydi. B) Neyyire ile Tuna gelip sarıldılar boynuna. C) Dağlarda insanlar yaşam da yaşam diye uğraşırlar. D) Acıları yaşadı ve bir bir yavrularını yitirdi. 14. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde seslenme ünlemi bulunmaktadır? A) Gece, samanyollarında rüzgar çıkıncaya dek, Mısralarım kardeş kardeş çağırır Aman aman hey... B) Üsküdar dan bu yan kimin yurdu! He canım... C) Gün ola düşesin bekler, Düşme! Ölürüm, gözlerinden gözlerinden olurum. D) Ne İskender takmışım, ne şah, ne sultan. Göçüp gitmişler, gölgesiz! 11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sitem anlamı içeren ünlem bulunmaktadır? A) Vah vah, tarım ülkesiyken her şeyi dışardan alır olduk! B) Ay, o vazo kırılmasın dikkat et! C) Oo, hoş geldiniz! D) Off, dur biraz da şunu bitireyim! 15. Birden bire kuş gibi Vurulmuş gibi kanadından Yaralı bir atlı gibi yuvarlandı atından! Yukarıdaki dizelerde görülen ünlem için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Duygu ünlemidir. B) Seslenme ünlemidir. C) Cümleye kazandırdığı anlam belirsizdir. D) Cümleye tonlama yoluyla yapılan, ünlem bulunmaktadır. 12. I. Ahh... ah nerde o günler! II. Hımm... şimdi kapıyı çalarlar! III. Yaa... Atlas Okyanusu kabarıyor ha! IV. Deme ya, şimdi ne yapacağız! Aşağıdakilerden hangisi altı çizili ünlemlerin cümlelere kattığı anlamlardan biri değildir? A) Rahatlama B) Önsezi C) Merak D) Özlem 16. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi farklı bir ünlem cümlesi oluşturmuştur? A) Beyle bostan ekenin vay haline! B) Yemenle yanana ne dayanır! C) Kimine hay hay, kimine vay vay! D) Densiz deve kuyruğu deh! demeden sallanır! TÜRKÇE 49

17. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde... İçimde kımıldanan bir şeyler gibi, Seviyorum seni Yaşıyoruz çok şükür! der gibi dizelerindekine benzer bir ünlem vardır? A) Kardeşlerim, bakmayın sarı saçlı olduğuma Ben Asyalıyım! B) Ay ne güzel yapmışsın dolmayı! C) Vay, bu sokağın en yakışıklısı! D) Hadi anlat a canım! 18. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Ah! ünlemi özlem anlamında kullanılmıştır? A) Ah, ne yazık! B) Ah, o güzel günler! C) Ah, yaramaz çocuk! D) Ah, canım yandı! 21. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ve bağlacı sıfat tamlamalarını bağlar? A) Bahçenin çiçekleri ve ağaçları aşılandı. B) Gökyüzünden yıldızları belirledi ve onların resmini çekti. C) Okumayı ve kitabı anlatacağına oku. D) Pastaneden sıcak börek ve çikolatalı pasta ısmarladık. 22. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Oh! ünlemi şaşkınlık anlatmaktadır? A) Oh, dünya varmış! B) Oh, canıma değsin, yapamadın! C) Oh, ne diyorsun sen! D) Oh, işte bunu arıyordum! 23. I. Ha oğlum, biraz daha gayret! II. Haydi çabuk, kapı çalıyor! III. E, sonra ne dedi? IV. Oo... kimler gelmiş! Aşağıdakilerden hangisi altı çizili ünlemlerin cümlelere kattığı anlamlardan biri değildir? 19. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde de bağlacının yerini anlamca ki bağlacı tutabilir? A) Git de bak, hiç bir zaman yerinde durmuyor. B) Bir hayli yazdıysa da yetiştiremedi. C) Bebeğe bak da gel. D) Babanı ara da kitapları göndersin. A) Merak B) Sitem C) Telaş D) Beğenme 24. Oo ünlemi aşağıdaki cümlelerin hangisine sevinç anlamı katmıştır? A) Oo, ne çok tokan var! B) Oo, nasıl düşünürsün böyle! C) Oo, inanamıyorum, buradasın! D) Oo, ne güzel yapmışsın! 20. Ve bağlacı aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Şairin dizelerinde biçim ve içerik çok güzel. B) Çukurova nın her mevsimi güzel ve bereketli geçer. C) Çocuk annesine bir tek gül ve minik bir cüzdan almış. D) Öğrencim dün geldi ve ödevini okuldan aldı. 25. I. Aa, gökyüzündeki göç eden turnalara bak! II. Aa, kuzum nerelerde kaldın! III. Aa sen de mi buradasın! IV. Aa yeter artık! Aşağıdakilerden hangisi altı çizili ünlemlerin cümlelere kattığı anlamlardan biri değildir? A) Şaşkınlık B) Korku C) Sevinç D) Bezginlik 50 TÜRKÇE

1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde öbekleşmiş edat bulunur? A) Annemin yaptığı yemeklerden başka yemek yiyemiyorum. B) bir tilki gibi izini belli etmeden dolaşıyor. C) Gerçek sanatçı toplumdan aldığı ipliği kendi ilmeğiyle dokumayı bilir. D) O güzel gecede bulunamadığıma üzüldüm. 5. Eğer gelirlerse arabayı burada bulacaklar. Ama önce kadınları yerli işçiler kampına götürmem gerekiyor. Molly ve Gracie yi hem sevmem hem korumam gerekiyor. Ortadan bir an bile kaybolmalarını istemiyorum. Yukarıdaki paragrafta yer alan bağlaçlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birden fazla bağlaç bulunur. B) Basit bağlaç bulunur. C) Türemiş bağlaç bulunur. D) Öbekleşmiş bağlaç bulunur. 2. Aşağıdaki numaralanmış atasözlerinden hangisinin yapısı farklıdır? A) Ağaç düşse de yakınına yaslanır. B) Ağır git ki yol alasın. C) Ana ile kız, helva ile koz D) Arka gerektir arka, ya utana ya korka. 3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde basit bir bağlaç sıfat tamlamalarını bağlamıştır? A) Yol kenarında peynirli pide ve buzlu ayran alınacak bir yer var. B) Ya saçma sapan filmler izler ya çizgi roman okur. C) Her sabah hem sıcak simit hem soğuk meyve suyu alır. D) Boşuna uğraşma bence ne fıstıklı lokum ne cevizli baklava istiyor. 4. Okulda rehberlik çalışması her öğrenciye göre değişmeli. Çözümler de değişken ve lokal olacağından telefonla konuşma, dışarıda başka bir yerde görüşme veya veliyi okula davet etme sayılabilir. Yukarıdaki paragrafta yer alan bağlaçlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) de bağlacı basit yapılıdır. B) ve bağlacı basit yapılıdır. C) veya bağlacı birleşik yapılıdır. D) veya bağlacı türemiş yapılıdır. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit yapılı bir bağlacın yerini bileşik bağlaç tutabilir? A) Masada ve ekran üzerinde işaret ettiğim yerleri gösteriyordu. B) Duvardan inerken kolum ile bacağım sıyrılmış. C) Sabahın ilk saatlerinde bir koşturma ve köy alanında hengame başladı. D) Kısa zaman sonra da gitti. 7. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bağlaç öbekleşmiştir? A) Düşün, uzay çağında bir ayağımız Ham çarık, kıl çorapta olsa da biri B) Kalmışım bir başıma, Bir başıma ve uzak. Biliyor musunuz? C) Ne iskender takmışım, Ne şah, ne sultan. Göçüp gitmişler, gölgesiz! D) Bir ufka vardık ki artık Yalnız değiliz. 8. Eyvah! Çocuk sobaya dokunacak! cümlesinde altı çizili ünlem için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eyvah! ünleminin cümleye kazandırdığı anlam korku, panik, endişe dir. B) Eyvah! ünlemi asıl ünlemlerdendir. C) Eyvah! sözcüğü sonradan, ünlemleşmiştir. D) Eyvah! ünlemi duygu ünlemidir. TÜRKÇE 51

9. I. Ah, canım fena yandı! II. Ah, ne güzel dikilmiş! III. Ah, ah, ah yaramaz çocuk! IV. Ah ne güzel gezerdik eskiden! Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlelerde kullanılan ünlemlerin anlamlarından biri değildir? A) Telaş B) Beğenme C) Acı D) Özlem 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit yapılı bağlaç karşıt cümleleri bağlamamıştır? A) Pasta yapmak için mutfağa girdi ama beceremedi. B) Sinemaya gelemedi ki filmi izlesin. C) Bu işte çok çalıştı ve başardı. D) Tatile çıkacaktı fakat parasını toplayamadı. 10. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde farklı anlamda bir ünlem bulunmaktadır? A) Kahretsin, araba gidiyor artık! B) Aman ne arıyor ne soruyor! C) Ey bu toprağın kutsal yüzü! D) Vah vah her yer yerle bir olmuş! 15. Bahçenin ortasındaki defne ağacının gah güzel kokular saldığı gah balık yemeklerine konduğu geliyor aklıma. On beş yaşında ya var ya yoktum. Ama aklı salim diye bilinir, her şeyi anlamaya çalışırdım ki bu bile yetmezdi bana. İster dedem olsun ister ninem onları gördüğüm gibi sorulara başlardım. Yukarıdaki paragrafta kaç tane öbekleşmiş bağlaç bulunur? 11. Aşağıdakilerden hangisi ünlem cümlesidir? A) Sonu kimse bilmiyor B) Son günlerde reklamlar çok şey vaad ediyor C) Gelecekte güneş de sönecek D) Artık yeter ya 12. Aşağıdaki ünlemlerden hangisi duygu yansıtmaktadır? A) Ey bu sabahın seher yıldızı! B) Hey dağlar, taşlar, ağaçlar! C) A benim can kızım! D) Haydi, haydi gel! A) 5 B) 3 C) 2 D) 6 16. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Görse de olur görmese de. cümlesindeki bağlacın yapısında bir bağlaç bulunur? A) Sen yaptın da biz inanmadık mı? B) Annem olsun babam olsun beni her zaman arar. C) Gürgenlere dokunma hatta uzak dur. D) Kitabını bir günde getirdim oysa sen kaç gündür tokamı vermiyorsun. 13. Onbeş seneden beri memlekete hiç gelmiyor... her yıl bizlerden kışlık istiyor. Yukarıdaki yargılar arasına aşağıdaki bağlaçlardan hangisi uygundur? A) kısaca B) de C) madem ki D) üstelik 17. Aşağıdaki seçeneklerin hangisi Bu bahçede ne sana ne bana yer var. cümlesindeki bağlaçla yapısal olarak benzerlik gösterir? A) Bundan sonra ne yağmur ne çamur umurumda. B) Sana bunu öyle anlatmalıyım ki. C) Vitrindeki en güzel ve en pahalı pantolon şu. D) Seni aradım lakin ulaşamadım. 52 TÜRKÇE

18. (I.) O son yazılıdan yine en yüksek notu Filiz aldı. (II.) Telaşlı ve ürkek duruşundan hiç belli olmuyordu çalışkanlığı. (III.) Sınıfta ya hiç konuşmaz ya da bülbül gibi şakır hepimizi şaşırtırdı. (IV.) Hem gözü açık olmak ister hem kimseye yaklaşmazdı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde öbekleşmiş bağlaç kullanılmıştır? 22. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde ek halinde bir edat bulunmaktadır? A) Ustaca düğüm atmak da bir tür sanattır. B) Göz görmeyince gönül katlanır. C) Ona her zaman günce yazmasını söylerim. D) Boşuna uğraşma, zor yakalanan kuştur atmaca. A) II IV B) III IV C) IV I D) II III 19. Eve gidince... patates kızartması yap,... soslu makarna pişir. Yukarıdaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi getirilirse seçme olanağı ortadan kalkar? A) hem... hem... B) ya... ya... C) ne... ne... D) ha... ha... 23. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde edat zarf öbeği oluşturmuştur? A) Her esişinle dost gibi olan güzel rüzgâr. B) Özlemli anlarımı mı kolluyorsun benim. C) Yoldan sapışını göreyim arkadaşça. D) Hiç ara verme, sevincinden gurur duy 20. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde birleşik bağlaç bulunur? A) Bütün gün balo için hazırlandı oysa isteksizdi. B) Okuduklarını gözden geçiririm yalnız şunları yıka. C) Parkta bulduğum tohumları eve getirdim çünkü çiçekleri seviyorum. D) Seni anlıyorum ne var ki bu duyarsızlığın çok fazla artık. 24. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde -ca, -ce ek halinde olan edat yoktur? A) Sabaha kadar yazdığı soruları iyice gözden geçirdi. B) O konudaki düşünce etkiliydi. C) Yavrusundan ayrılamayacağını yavaşça söyledi. D) Bence yılbaşı kutlamaları güzel geçecek. 21. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde farklı yapıda bir bağlaç bulunur? A) Ödevini dün getirmedi demek ki hazırlamamış. B) Yeni model yüzüne gitmiş dahası havan değişmiş. C) Kardeşim bu yaptığın iş değil kısaca bu tavrından hoşnut değilim. D) Ben bu işi yaparım özetlersek benden iyisini bulamazsın. 25. Aşağıdakilerin hangisinde edat, zamirle öbek oluşturmuştur? A) Bu bağlamda sokağı anlatan romanı suçlamak ucuz kahramanlık bence. B) Ağustos başında sıcak iyice çoğalıp bastırmıştı. C) Sana doğru gelenler sanırım kötülük düşünüyor. D) İpek gibi saçlarını annesine taratacaktı. TÜRKÇE 53

1. Bence bu çocuk doğru söylüyor. cümlesindeki altı çizili ek aşağıdakilerden hangisiyle aynı görevdedir? A) -den ötürü B) -den dolayı C) -e doğru D) -e göre 6. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi eksiltili cümledir? A) Minareyi çalan kılıfını hazırlar B) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan C) Derdini söylemeyen derman bulamaz D) El elden üstündür 2. ile sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç olarak kullanılmamıştır? A) Ece ile annesi az önce bizdeydi. B) Ona gömlek ile pantolonu sen mi aldın? C) Karşıya vapur ile mi geçeceksin? D) Kahvaltıda turşu ile ekmek yiyordu 7. Kadar edatı hangi cümlede gibi anlamında kullanılmıştır? A) Yarına kadar telefonu kullanmayacaksın. B) Seni görünce onu görmüş kadar oldum. C) On kadar serçe dala konmuş. D) O kadar mutlu oldu ki geziyi iptal etti. 3. Öykülerde olayın geçtiği yerin özelliklerinin ve öyküdeki kişilerin tanıtıldığı bölüm aşağıdakilerden hangisidir? A) Serim bölümü B) Gelişme bölümü C) Düğüm bölümü D) Çözüm bölümü 8. Aşağıdakilerin hangisinde başka sözcüğü edat olarak kullanılmıştır? A) Hafta sonları doğanın başka yönlerini görebiliyorum. B) Onun bu varlığını başka algılıyor. C) Senden başka kimim var ki. D) Çiğ köfte yapılan o günler başkaydı. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gibi edatı adıl öbeği oluşturmuştur? A) Onun gibi güzel şarkı söylemiyorsun. B) Buz gibi suyu içme. C) Dağ gibi çamaşırlar yıkamamı bekliyor. D) Gözyaşları çeşme gibi akıyordu. 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem, cümleye kızma anlamı katmıştır? A) Vay! Vay! Vay! neler getirirmiş! B) Of... Of çıra gibi yanıyorum! C) Yoo... Bu kadarı da fazla! D) Vah vah! Demek ayağı kırılmış! 5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde olumsuz soru yoktur? A) O öyküyü yazmadın mı? B) Yoksa gelmeyecek mi yine? C) Fotoğrafları görmeye gelmemiş miydiniz? D) Siz hep böyle mi düşünürsünüz? 10. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ünlem bezginlik anlamı katmıştır? A) Off... Bu sorunlar da hiç bitmeyecek! B) Haydi! Ne duruyorsunuz? C) Vah vah!... Zavallıcık nasıl da bakıyor. D) Vay be! 54 TÜRKÇE

11. Aşağıdaki ünlem cümlelerinin hangisinde şaşkınlık anlamı vardır? A) Ay, çekil ayağımın altından, şimdi gelecekler! B) Aaa, Mehmet gelmiş! C) Eyvah! Araba son hızla geliyor. D) E, ne var ne yok! 15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde anlamca ilgili cümleleri bağlayan bir bağlaç bulunur? A) Eğer kitabını bitirmezsen ödevini hazırlayamazsın. B) Bakliyat paketini dün aldık yani emaneti bize ulaştırdılar. C) Öyle samimiydi ki çıkışta sarıldım ona. D) Bebeğim bir ağlayıp bir gülüyor. 12. Aşağıdaki ünlemlerin hangisi duygu ünlemidir? A) A! O resim ne güzel? B) Hey kim var orda? C) Hop sen buraya bir baksana! D) Haydi, aç şunu! 13. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde karşıtlık ilgisi kuran bir bağlaç yoktur? A) Örtünü getir de birlikte uyuyalım yoksa sabaha kadar buz tutacağız. B) Kızların yatakhanesinin karşısında kahvaltı hazırlanıyordu ama kimsecikler yoktu. C) Kızlar o sabahı birbirine bilgi vererek ve öyküler anlatarak geçirdiler. D) İnsanın böyle soğuk ve yağmurlu günde oturası geliyor oysa iş güç öyle çok ki... 16. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Kimi ağlayıp su istiyor, kimi boşalan tabağını uzatıyordu. cümlesindekine benzer bağlaç yoktur? A) Kah eserim yeller gibi kah coşarım seller gibi. B) Kümesin beyaz tavuğu bazen yumurtlar bazen yumurtlamaz. C) Dolapta hem peynir hem zeytin bitmiş. D) Sıklamen çiçeği bir açıyor bir kapanıyor. 17. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Seni aramadı ki bulsun. cümlesindeki bağlacın benzer anlamlısı bulunur? 14. Kız kardaşime, bana biraz et, ekmek ve çay getirmesini söyler misin? diye sordu kız. Sesinden çok yalnız ve mutsuz olduğu anlaşılıyordu. A) O kadar çok üzüldü ki. B) Radyoyu açtım ki haberleri dinleyelim. C) Bize yarın gelmez mi ki sence. D) İçeriye girerken ıslak zemine bastı ki düştü. Yukarıdaki paragrafta yer alan bağlaçlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Eş görevli sözcükleri birbirine bağlamıştır. B) Cümledeki ilk bağlaç nesneleri bağlamıştır. C) Cümledeki ikinci bağlaç zarfları bağlamıştır. D) Paragraftaki bağlaç öğeleri seçme ilgisiyle birbirine bağlamıştır. 18. Aşağıdaki ünlem cümlelerinin hangisinde alay etme anlamı vardır? A) Ah ne güzel günlerdi o günler! B) Yakışır mı kardeşim bu sözler sana! C) Hey gidi günler hey! D) Ooo... Ne güzel de yaparmış ha! TÜRKÇE 55

19. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sonradan ünlemleşen bir sözcük bulunur? A) Vah vah, pek de küçük! B) E, gittiğin yer nasıldı bakalım? C) Onu sonra ara e mi? D) Çabuk, babam yola çıkmış! 23. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde türemiş bağlaç yoktur? A) Çevrenizde gelişen olayların hep aynı olduğunu sıkıldığınızı kısaca monotonlaştığınızı görmüyor musunuz? B) Bambu beş yıl boyunca en ufak filiz bile vermezmiş. C) Dilsel bir şölendir onun romanları üstelik Anadolu kültürünün zirvesidir. D) Herkes geleceğini bildirdi anlaşılan bir tek o isteksiz. 20. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde seslenme ünlemi bulunmaktadır? A) Dur, burası yasak bölge! B) Hişt, hişt buraya gel! C) Aşk olsun çocuk sana! D) Aman şuna dikkat et, düşecek! 24. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde farklı yapıda bir bağlaç bulunur? 21. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde farklı bir ünlem bulunur? A) Roman da oyun ve tablo gibi parçalanamaz. B) Duygu ya da tutkuları gerçeği andırır. C) İhtiyarlara karşı sevecen ve anlayışlı davranılmalı. D) Bilmez siz de öyle misiniz? A) Oh! Dünya varmış kardeşim. B) Ey Türk Gençliği nin İstikbali! C) Hey, Makinist film bitti! D) Haydi, haydi git buradan! 22. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Ha! ünlemi anımsama anlamı katmıştır? A) Ha, bak şimdi olmadı! B) Ha, siz bana kalem alacaktınız! C) Ha gayret! D) O öyle mi yapılır ha! 25. Aşağıdaki seçeneklerin hangisi Demek ki gençlik yaşamdan o kadar bağımsız, o kadar tek başına bir şey ki... Fakat bunu anlamak için insanın biraz yaşlanması yetmiyor bile. cümlesindeki altı çizili bağlaçlar için söylenemez? A) Ki bağlacı basit yapılı bir bağlaçtır. B) Fakat bağlacı basit yapılı bir bağlaçtır. C) Demek ki bağlacı öbekleşmiş bir bağlaçtır. D) Bile bağlacı türemiş bir bağlaçtır. 56 TÜRKÇE