METAL YÜZEY İŞLEMLERİ DERSİ Dersin Modülleri Yüzey Temizleme Yüzeyleri Renklendirme ve Parlatma Yüzeyleri Boyama Kazandırılan Yeterlikler Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle renklendirmek ve parlatmak Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak 1
DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI ALAN MESLEK / DAL DERSİN OKUTULACAĞI DÖNEM / YIL SÜRE DERSİN TANIMI DERSİN AMACI DERSİN ÖN KOŞULLARI DERS İLE KAZANDIRILACAK YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ YÖNTEM VE TEKNİKLER EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMI VE DONANIM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME METAL YÜZEY İŞLEMLERİ METAL TEKNOLOJİSİ KAYNAKÇILIK 4.Yıl/8. Dönem Haftada 2 ders saati Metal yüzeylerini temizlemede kullanılan yöntem ve teknikler ile temizleme sonrasında metal yüzeylerin korunması ve güzel görünüme sahip olabilmesi ile ilgili bilgilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, metal yüzeylerini temizleme, temizleme sonrasında metal yüzeylerin korunması ve güzel bir görünmesini sağlama yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır Bu dersin sonunda: 1. Yüzeyleri temizleme modülü ile metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek 2. Yüzeyleri renklendirme ve parlatma modülü ile metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle renklendirmek ve parlatmak 3. Yüzeyleri boyama modülü ile metal yüzeylerine astar ve astar ve son kat boya yapmak, yeterlilikleri kazandırılacaktır. Bu ders; 1. Korozyon 2. Metal yüzeyleri temizleme 3. Metalleri renklendirme 4. Kimyasal renklendirme 5. Isı emdirerek renklendirme 6. Metal yüzeylerini parlatma 7. Astar boya ve macunlama 8. Boya ve incelticiler 9. Boyama teknikleri, konularını içermektedir. Gösteri, anlatım, problem çözme, soru cevap, grup çalışması, uygulamalı gösteri, gezi, araştırma, proje hazırlama, deney, uygulama vb. Ortam: Atelye, sınıf, laboratuar, işletme, vb. Donanım: Projeksiyon, bilgisayar ve donanımları.. vb. 1. Her faaliyet sonunda kazanılan bilgi ve beceriler ölçülür. 2. Her modülün sonunda kazanılan yeterlikler ölçülür. 3. Dersin sonunda; Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği nin Mesleki Eğitim Merkezleri ile ilgili maddelerine göre ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 2
ÖĞRETMEN/EĞİTİCİ İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR 1. Lisans eğitimi almış, alanında sektör deneyimi olan öğretmenler, 2. Gerektiğinde sektörde çalışan ustalık ve usta öğreticilik belgesi olan meslek elemanları Ders ile ilgili araştırma-gözlem ve uygulama konularında; üniversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum kuruluşları ve işletmeler ile işbirliği yapılabilir. 3
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : METAL TEKNOLOJİLERİ MESLEK/DAL :ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK DERS MODÜL : METAL YÜZEY İŞLEMLERİ : YÜZEY TEMİZLEME KODU : SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL AÇIKLAMA :Temel metal şekillendirmeci modüllerini almış olmak :Gerçek çalışma ortamında uygulanmalıdır GENEL AMAÇ: Öğrenci, gerekli ortam ve ekipman sağlandığında tekniğe uygun olarak parçaları taşlama yaparak, kum püskürtme yaparak, döner dolaplarda ve yüzeyi paslı, kirli, yağlı vb. parçaları temizleme banyolarında temizleyebilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci; 1. Amaca uygun olarak parçaları taşlama yaparak temizleyebilecektir. 2. Amaca uygun olarak parçaları kum püskürtme yöntemi ile temizleyebilecektir 3. Amaca uygun olarak parçaları döner dolaplarda temizleyebilecektir. 4. Amaca uygun olarak parçaları kimyasal yolla temizleyebilecektir. İÇERİK: A-KOROZYON 1-Korozyonun tanımı ve önemi 2-Korozyon çeşitleri a-kimyasal korozyon b-elektro kimyasal korozyon 3-Korozyondan korunma a-alaşım yaparak b-korozyona sebep olan cisimleri uzaklaştırarak c-katodik koruma metodu ile d-kaplama yoluyla B-METAL YÜZEYLERİ TEMİZLEME 1-Çelik ve alaşımlardan imal edilen araç ve gereçlerin yüzeylerinin temizliği ve boyaya hazırlığı 4
2-Metal yüzeyleri temizleme türleri a-mekaniksel temizleme yöntemleri 1-Kumla 2-Tel fırçalarla 3-Döner dolaplarda 4-Zımpara taşıyla -Sabit taşlarla -Seyyar zımpara taşlarıyla -Zımpara taşlarının motor miline takılışı -Temizlemede kullanılan zımpara taşları 5-Mekaniksel temizleme yapmak b-kimyasal temizleme yöntemleri 1-Yağ alım banyosu -Yağ alım banyosu kimyasalları -Temizleme işlemi uygulama süreleri -Temizleme işlemi uygulama sıcaklığı -Kurutulması ve yıkanması 2-Yağ eriticileri -Yağ eriticilerinin tanımı ve çeşitleri -Yağ eriticilerini uygulama teknikleri 3-Dağlama 4-Kimyasal temizlemede dikkat edilecek hususlar 5-Kimyasal temizleme yapmak 5
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEY İŞLEMLERİ İŞLEMİN ADI :METAL YÜZEYLERİ TAŞLAMA YAPARAK TEMİZLEME İŞLEM NO : 1 YAPMAK YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar): Taşlama tezgahı, malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1- Taşlama makinasını çalıştırmak 2- Malzemeyi uygun açıda makinanın dayama tablasına dayamak 3- İstenilen bölgeyi fazla bastırmadan önce kalın taşta taşlamak 4-Daha sonra malzemeyi fazla bastırmadan ince taşta taşlamak 5- İşlemi uygun sürede bitirmek 6- Taşlanan yerleri kontrol etmek 1-Korozyonun tanımı ve önemi 2-Korozyon çeşitleri 3-Korozyondan korunma 4-Çelik ve alaşımlardan imal edilen araç ve gereçlerin yüzeylerinin temizliği ve boyaya hazırlığı 5-Metal yüzeyleri temizleme türleri 6-Mekaniksel temizleme yöntemleri 7-Tel fırçalarla 8-Zımpara taşıyla -Sabit taşlarla -Seyyar zımpara taşlarıyla -Zımpara taşlarının motor miline takılışı -Temizlemede kullanılan zımpara taşları 1- Makinayı çalıştırabilme 2- Uygun açı ve sürede malzemeyi istenilen şekilde taşlayabilme 1-Taşlama gözlüğü veya maske kullanma 2-Makine ve takımlarla çalışırken gerekli önlemleri alma 3-Önlük ve eldiven kullanma 4-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 6
MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞLEM NO : 2 YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek İŞLEM ANALİZ FORMU ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):temizleme odası, kum püaskürtme makinası, malzeme STANDART :Amaca uygunluk İŞ :METAL YÜZEY İŞLEMLERİ İŞLEMİN ADI :METAL YÜZEYLERİ KUM PÜSKÜRTME İLE TEMİZLEMEK 1- Temizlenecek malzemeyi özel temizleme odasına almak 2- Malzeme özelliğine göre kum çeşidini belirleyip makinanın deposuna koymak 3- Makinanın çalışma basıncını ayarlamak 4- Karışma memesinden püskürtülen hava kum karışımını malzeme yüzeyine uygun mesafede tutmak 5- Malzeme yüzeyi tamamen temizlenip mat bir renk alıncaya kadar işleme devam etmek 1-Korozyonun tanımı ve önemi 2-Korozyon çeşitleri 3-Korozyondan korunma 4-Çelik ve alaşımlardan imal edilen araç ve gereçlerin yüzeylerinin temizliği ve boyaya hazırlığı 5-Metal yüzeyleri temizleme türleri 6-Mekaniksel temizleme yöntemleri 1-Kumla 2-Tel fırçalarla 1- Malzemeleri uygun mesafede temizleme dolabına yerleştirebilme 2- Uygun çalışma basıncını belirleyebilme 3- Malzeme özelliğine göre kum çeşidini belirleyebilme 4- İşlemi uygun mesafede ve çalışma süresinde yapabilme 5- Malzemenin istenilen şekilde temizliğini yapabilme 1-Gerektiğinde bütün vucudu örten tulum ve baş maskesi takma 2-Makine ve takımlarla çalışırken gerekli önlemleri alma 3-Önlük ve eldiven kullanma 4-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 7
MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ :METAL YÜZEY İŞLEMLERİ İŞLEMİN ADI : METAL YÜZEYLERİ DÖNER DOLAPLARDA TEMİZLEMEK İŞLEM NO : 3 YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar): Döner dolap, kum ve zımpara tozu, malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1- Dolabın iş yükleme kapağını açmak 2- Temizlenecek malzemeleri dolap içine koymak 3- Dolap içerisine kum ve zımpara tozlarını doldurmak 4- Dolap dönme hızını 15-45 dev/dak arasında ayarlamak 5- Malzeme cinsine göre 6-48 saatler arasında çalıştırmak 6- Parçaları dolaptan çıkarıp temizliğini kontrol etmek 1-Korozyonun tanımı ve önemi 2-Korozyon çeşitleri 3-Korozyondan korunma 4-Çelik ve alaşımlardan imal edilen araç ve gereçlerin yüzeylerinin temizliği ve boyaya hazırlığı 5-Metal yüzeyleri temizleme türleri 6-Mekaniksel temizleme yöntemleri 7-Döner dolaplarda 1- Parçaları dolaba yerleştirebilme 2- Dolabın dönme hızını ve çalışma süresini ayarlayabilme 3- Parça yüzeylerindeki oksit, kir vb. maddeleri temizleyebilme 1-Dikkatli olma 2-Makine ve takımlarla çalışırken gerekli önlemleri alma 3-Önlük ve eldiven kullanma 4-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 8
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEY İŞLEMLERİ İŞLEM NO : 4 İŞLEMİN ADI : METAL YÜZEYLERİ KİMYASAL YOLLA TEMİZLEMEK YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle temizlemek ORTAM(Araç-gereç,ekipman):Pas temizleme banyoları(sülfirikasit, hidrolikasit), Yağ-kir vb. banyoları(potasyumsilikat,nitrikasit,trisodyumfosfat veya sodyunsilikat eriği),su, Kururlama bezleri, Komprasör,Temizlenecek malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1-Metal yüzeylerindeki pasları temizlemek için %20 sülfirikasit - su veya %50 hidrolikasit - su karışım banyosu hazırlamak 2-Asidin etkisini artırmak için banyoyu 30-40 ısıtmak 3-Yüzeyi paslı malzemeleri banyo içerisinde 10-20 dakika bekletmek 4-Metal yüzeyindeki yağları, kirleri vb. temizlemek için %10 potasyumsilikat - su karışımı, %30-40 nitrikasit - su karışımı, trisodyumfosfat veya sodyunsilikat eriği banyosu hazırlamak 1-Yüzeylerdeki pasları temizlemek için çözelti hazırlayabilme 2-Yüzeylerdeki yağları temizlemek için çözelti hazırlayabilme 3-Metalleri banyo içinde uygun süreyle bekletebilme 1-Asit zehirlenmelerine karşı dikkatli olma 2-Asit yanmalarına karşı dikkatli olma 3-Önlük ve eldiven kullanma 4-İnsan haklarına, demokrasinin ilkelerine ve mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 5-Yüzeyi yağlı malzemeleri banyo içerisine daldırıp çalkalamak 6-Banyo içerisinden çıkarılan malzemeleri bol su ile yıkamak 7-Temizlenen malzemleri basınçlı hava veya kuru bezle kurulamak 1-Kimyasal temizleme yöntemleri 2-Yağ alım banyosu 3-Yağ alım banyosu kimyasalları 4-Temizleme işlemi uygulama süreleri 5-Temizleme işlemi uygulama sıcaklığı 6-Kurutulması ve yıkanması 7-Dağlama 8-Yağ eriticileri 9-Yağ eriticilerinin tanımı ve çeşitleri 10-Yağ eriticilerini uygulama teknikleri 11-Kimyasal temizlemede dikkat edilecek hususlar 4-Malzeme yüzeyindeki pasları, yağları, kirleri vb. temizleyebilme 5-Banyodan çıkarılan malzemeleri suyla yıkayabilme 6-Malzemeleri uygun yöntemle kurutabilme 9
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : METAL TEKNOLOJİLERİ MESLEK/DAL : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK DERS MODÜL : METAL YÜZEY İŞLEMLERİ : YÜZEYLERİ RENKLENDİRME VE PARLATMA KODU : SÜRE :40/24 ÖN KOŞUL AÇIKLAMA :Metal yüzeyleri temizleme modülü almış olmak :Gerçek çalışma ortamında uygulanmalıdır GENEL AMAÇ: Öğrenci, gerekli ortam ve ekipman sağlandığında tekniğe uygun olarak parçalara kimyasal yolla renklendirme, ısı emdirerek renklendirme ve metal yüzeylere parlatma yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci; 1. Tekniğe uygun olarak metal yüzeyleri kimyasal yolla renklendirebilecektir. 2. Tekniğe uygun olarak metal yüzeyleri ısı emdirerek renklendirebilecektir. 3. Tekniğe uygun olarak metal yüzeylere parlatma işlemi uygulayabilecektir. İÇERİK: A-METALLERİ RENKLENDİRME 1-Renklendirmenin tanımı 2-Renklendirmenin amacı önemi ve endüstrideki yeri B- KİMYASAL RENKLENDİRME 1-Kimyasal renklendirme uygulanan metaller a-demir ve çelik parçaları renkleme b-bakır parçaları renkleme c-bronz ve pirinç parçaları renkleme d-eloksal 2-Kimyasal renklendirmede temizliğin önemi 3-Kimyasal renklendirmede dikkat edilecek hususlar 4-Kimyasal renklendirme yapmak 10
C- ISI EMDİREREK RENKLENDİRME 1-Isı emdirme ile renklendirilen metaller 2-Isıl işlem uygulama sıcaklıkları 3-Tav ve meneviş renkleri 4-Isı emdirmede kullanılan tav araçları 5-Isı emdirerek renklendirme yapmak D- METAL YÜZEYLERİNİ PARLATMA 1-Gereği ve önemi 2-Parlatma bezeleri ve pastaları 3- Parlatma motoru çeşitleri 4-Fırçayı motora bağlama ve cilalama 5-Parlatma sırasında dikkat edilecek hususlar 6-Malzemeyi istenilen parlaklığa getirme 11
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİNİ RENKLENDİRME VE PARLATMA İŞLEM NO : 1 İŞLEMİN ADI :KİMYASAL YOLLA RENKLENDİRME YAPMAK YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle renklendirmek ve parlatmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):kimyasal bileşik banyosu, ısı kaynağı, malzeme,su STANDART :Tekniğe uygunluk 1-Renklendirilecek metal parçayı 1-Renklendirmenin tanımı 1-Parçanın yüzeyinde kir pas 1- Ağızı ve burnu maske ile örtme mekaniksel veya kimyasal yöntemlerle 2-Renklendirmenin amacı ve benzeri maddeler temizlemek önemi ve endüstrideki yeri kalmayacak şekilde çok iyi 2- Zehirlenmelere karşı tedbir alma 3-Kimyasal renklendirme temizleyebilmek 2-Kimyasal bileşik banyosunu hazırlamak uygulanan metaller 3- İş önlüğü, gözlük ve eldiven kullanmak a-demir ve çelik parçaları 2-İstenilen renge ve metalin 3-Hazırlanan banyoyu 120-130 C ye renkleme cinsine göre kimyasal bileşik 4-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun kadar ısıtmak b-bakır parçaları renkleme c-bronz ve pirinç parçaları banyosunu hazırlayabilmek davranma 4-Renklendirilecek parçayı kimyasal renkleme 3-Parçayı istenilen süre ve bileşik içerisine tam olarak daldırmak d-eloksal sıcaklıkta kimyasal bileşik 4-Kimyasal renklendirmede içinde bekletebilmek 5-Parçayı kimyasal bileşik içerisinde 10-30 dakika arasında bekletmek temizliğin 5-Kimyasal önemi renklendirmede 4-Parçayı yıkayıp istenilen dikkat edilecek hususlar rengi elde edebilmek 6-Parçayı kimyasal bileşikten çıkarmak 7-Parçayı bol su ile yıkamak. 12
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİNİ RENKLENDİRME VE PARLATMA İŞLEM NO : 2 İŞLEMİN ADI :ISI EMDİREREK RENKLENDİRME YAPMAK YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle renklendirmek ve parlatmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar): Isı kaynağı, malzeme STANDART :Tekniğe uygunluk 1-Renklendirilecek metal parçayı mekaniksel veya kimyasal yöntemlerle temizlemek 2-Renklendirilecek malzemeyi yaklaşık 220 C'de ısıtmak 3-Parça güvercin göğsü rengi aldığında ısıl işleme son vermek 4-Parçanın kendi halinde soğumasını sağlamak 1-Isı emdirme ile renklendirilen metaller 2-Isıl işlem uygulama sıcaklıkları 3-Tav ve meneviş renkleri 4-Isı emdirmede kullanılan tav araçları 1-Parçanın yüzeyinde kir pas ve benzeri maddeler kalmayacak şekilde çok iyi temizleyebilmek 2-İşlem sıcaklığını ve süresini uygulayabilme 3-İstenilen rengi elde edebilme 1- Dikkatli olma 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3-Yanmalara karşı tedbirli olma 4- İş önlüğü, gözlük ve eldiven kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 13
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİNİ RENKLENDİRME VE PARLATMA İŞLEM NO : 3 İŞLEMİN ADI : METAL YÜZEYLERİNİ PARLATMAK YETERLİK :Metal yüzeylerini çeşitli yöntemlerle renklendirmek ve parlatmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar): Parlatma makinası, bez fırça, cila, malzeme STANDART :Tekniğe uygunluk 1- Amerikan bezinden yapılmış bez fırçayı motorun fılanşına bağlamak 2- Motoru çalıştırmak 3- Parlatma cilasını bez fırçaya sürmek 4- Parlatılacak malzemeyi tekerlek ekseninin altında olacak şekilde uygun açıda tutmak 5- Çalışma sırasında sık sık cila ile bezi cilalamak 6- Malzeme yüzeyi istenilen parlaklığa gelinceye kadar işleme devam etmek 1-Gereği ve önemi 2-Parlatma bezeleri ve pastaları 3- Parlatma motoru çeşitleri 4-Fırçayı motora bağlama ve cilalama 5-Parlatma sırasında dikkat edilecek hususlar 1- Bezi motora bağlayabilme 2- Parlatma işlemi sırasında sık sık bezi cilalayabilme 3- Malzemeyi uygun açıda ve pozisyonda fırçaya tutabilme 4- Malzemeyi istenilen parlaklığa getirebilme 1-ortam havasını aspiratörle temizleme 2-Makine ve takımlarla çalışırken gerekli önlemleri alma 3-Önlük, eldiven ve gözlük kullanma 4-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 14
MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN : METAL TEKNOLOJİLERİ MESLEK/DAL : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK DERS MODÜL : METAL YÜZEY İŞLEMLERİ :YÜZEYLERİ BOYAMA KODU : SÜRE :40/32 ÖN KOŞUL AÇIKLAMA : Yüzeyleri renklendirme ve parlatma modülünü almış olmak :Gerçek çalışma ortamında uygulanmalıdır GENEL AMAÇ: Öğrenci, gerekli ortam ve ekipman sağlandığında tekniğe uygun olarak metal yüzeylerine macunlama, astar boya ve son kat boyama işlemlerini yapabilecektir. AMAÇLAR: Öğrenci; 1. Amaca uygun olarak metal yüzeylerine macunlama yapabilecektir. 2. Amaca uygun olarak metal yüzeylerine astar boya uygulayabilecektir. 3.Amaca uygun olarak metal yüzeylerine klasik yöntemle boyama yapabilecektir. 4.Amaca uygun olarak metal yüzeylerine püskürtme yöntemi ile boyama yapabilecektir. 5.Amaca uygun olarak metal yüzeylerine elektro-statik(toz) püskürtme püskürtme yöntemi ile boyama yapabilecektir. İÇERİK: A-ASTAR BOYA VE MACUNLAMA 1-Zımpara a-zımparanın tanımı ve özellikleri b-zımpara çeşitleri 1-Astar boya a-astar boyanın tanımı amacı ve önemi b-astar boya çeşitleri c-astar boya öncesi temizliğin önemi d- Astar boyayı uygulama teknikleri e-astar boya yapma 2-Macunlama a-macunun tanımı ve özellikleri 15
b-macun çeşitleri c-macunlamada kullanılan takımlar d-macun uygulama teknikleri e-macunlamada zımparalamanın önemi f-macunlama yapma B-BOYA VE İNCELTİCİLER 1-Boya çeşitleri a-sentetik b-selülozik c-toz (elektro statik) boya 2-Boya incelticileri a- Sentetik incelticiler b- Selülozik incelticiler c-boyanın inceltilmesinin temel sebepleri 3-Boya karıştırma ile renk elde etme a-renklerin özellikleri b-renk elde etme yöntemleri C-BOYAMA TEKNİKLERİ 1-Boyamanın amacı ve önemi 2- Klasik yöntemle (fırça ile) boyama a- Fırça çeşitleri ve seçimi b- Fırça uygulama tekniği c- Boya ve fırçaların depolanması ve saklanması d-fırça ile boya yapma 3-Püskürtme yöntemi (Boya tabancası) ile boyama a-komprasörler b-boya tabancaları ve püskürtme çeşitleri -Sprey boyalar -Boya tabancası ayarı -Püskürtme boya yapma tekniği -Boya tabancasının temizliği c-püskürtme boya tekniğinde dikkat edilecek hususlar d-püskürtme yöntemi ile boya yapma 4- Elektro-statik(toz) püskürtme ile boyama a- Kuru boya çeşitleri ve özellikleri b- Toz boya uygulama ekipmanı ve özellikleri -Boya deposu, tabancası ve tabanca ayarı -Boya kabini ve özellikleri -Toz (elektro statik) boya fırınları c- Elektrostatik yöntem tekniği -Boya fırını zaman ayarının önemi d-toz (elektro statik) boyama yapmak 16
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİ BOYAMA İŞLEM NO : 1 İŞLEMİN ADI :METAL YÜZEYE ASTAR BOYA UYGULAMAK YETERLİK :Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):astar boya,komprasör,fırça veya boya tabancası, metal malzeme STANDART :Amaca uygunlık 1- Uygulanacak yüzeydeki kir, pas vb. maddeler olmamasına dikkat etmek 2- Astar boyayı yüzeye akıntısız olarak uygulamak(fırça veya tabanca ile) 3- Bir kattan fazla uygulama yapılacaksa katlar arasında 10-15 dakika beklemek 4- Gerekiyorsa katlar arasına macun çekerek su zımparası ile zımparaladıktan sonra boyaya geçmek 5- Son kat boyadan önce yaklaşık 4-5 saat beklemek 1-Zımpara a-zımparanın tanımı ve özellikleri b-zımpara çeşitleri 2-Astar boya a-astar boyanın tanımı amacı ve önemi b-astar boya çeşitleri c-astar boya öncesi temizliğin önemi d- Astar boyayı uygulama teknikleri 1-Uygulanacak astar boya çeşidini belirleyebilme 2-Malzemeyi astar boyaya hazır hale getirebilme 3- Astar boyayı yüzeye akıntısız olarak uygulayabilme 4- Astar boyayı son kat boyaya hazırlayabilme becerisi 1- Ortama ateşle yaklaşmama 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3- Ortamı havalandırmak 4- İş önlüğü, eldiven, Ağız ve burun mazkesi kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 17
MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞLEM NO : 2 YETERLİK :Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ :METAL YÜZEYLERİ BOYAMA İŞLEMİN ADI :METAL YÜZEYLERE MACUN UYGULAMAK ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):macun,tabanca macunu, ıspatula, zımpara çeşitleri,komprasör,boya tabancası, Metal malzeme STANDART :Amaca uygunlık 1- Yüzeye uygulanacak son kat boyanın özelliğine göre macun hazırlamak 2- Macunlanacak yüzeyi kir, yağ vb. maddelerden temizlemek (zımparalama, flaplama) 3- Macunu yüzeye ıspatula ile bir seferde en fazla 3 mm kalınlığında olacak şekilde sürmak 4- Macunu yüzeye sürerken ıspatulayı fazla bastırmamaya dikkat etmek. 5- Sürülen macunun kurumasını beklemek 6- Ispatula macunlarını 180 numara su zımparası ile yüzey düzgün hale gelinceye kadar zımparalamak 7- Yüzeyde kalan zımpara izlerini gidermek için yüzeye tabanca macunu atmak 8- Tabanca macunu kuruduktan sonra yüzeyi 280 numara zımpara ile zımparalamak 1-Macunun tanımı ve özellikleri 2-Macun çeşitleri 3-Macunlamada kullanılan takımlar 4-Macun uygulama teknikleri 5-Macunlamada zımparalamanın önemi 1- Yüzeye uygulanacak son kat boyanın özelliğine göre macun seçebilme 2- Malzemeyi maculamaya hazır hale getirebilme 3- Manunu yüzeye tekniğine uygun olarak uygulama becerisini gösterebilme 4- Kuruyan macunu zımpara ile düzgün hale getirebilme 1- Ortama ateşle yaklaşmama 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3- Ortamı havalandırmak 4- İş önlüğü, eldiven, Ağız ve burun mazkesi kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 18
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİ BOYAMA İŞLEM NO : 3 İŞLEMİN ADI :KLASİK YÖNTEMLE (FIRÇA İLE) BOYAMA YAPMAK YETERLİK :Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):son kat boya, İnceltici sıvı, Fırça, Metal malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1- Boyayı fırça ile sürülebilecek kıvamda tinerle inceltmek 2- Uygulanacak yüzeydeki kir, pas vb. maddeleri temizlemek 3- Malzemenin şekline ve yüzey genişliğine göre fırça seçmek 4- Fırça ile son kat boyayı yüzeye aynı yöndeki fırça hareketleri ile akıntısız olarak sürmek 5-Boyama işlemine önce iç ve dış köşelerden başlayarak sonra geniş yüzeyleri boyamak 6- Fırça hareketlerine dik olan fırça darbeleri ile pardahlama yaparak fırça izlerini yok edilmesini sağlamak 7- Malzemenin temiz bir ortamda kurumasını sağlamak 1-Boya çeşitleri a-sentetik b-selülozik c-toz (elektro statik) boya 2-Boya incelticileri a- Sentetik incelticiler b- Selülozik incelticiler c-boyanın inceltilmesinin temel sebepleri 3-Boya karıştırma ile renk elde etme a-renklerin özellikleri b-renk elde etme yöntemleri 3-Boyamanın amacı ve önemi 4- Klasik yöntemle (fırça ile) boyama a- Fırça çeşitleri ve seçimi b- Fırça uygulama tekniği c- Boya ve fırçaların depolanması ve saklanması 1- Boyayı özelliğine göre uygun tiner ile inceltebilme 2- Malzemeyi boyamaya hazır hale getirebilme 3- Uygun fırça ile boyayı yüzeye tekniğine uygun akıntısız olarak uygulayabilme 4- Fırça izlerini yok etmek için perdahlama yapabilme 1- Ortama ateşle yaklaşmama 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3- Ortamı havalandırmak 4- İş önlüğü, eldiven, Ağız ve burun mazkesi kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 19
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİ BOYAMA İŞLEM NO : 4 İŞLEMİN ADI :PÜSKÜRTME YÖNTEMİ İLE BOYA UYGULAMAK YETERLİK :Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):son kat boya, İnceltici sıvı,komprosör, Boya tabancası, Metal malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1- Boyayı tabanca ile atılacak kıvamda tinerle inceltmek 2- Uygulanacak yüzeydeki kir, pas vb. maddeleri temizlemek 3- Komprasörü çalıştırarak boyayı tabancaya dordurmak 4- Tabancanın boya püskürtme ayarını yapmak 4- Uygun mesafede yelpaze şeklinde boyayı malzeme yüzeyine püskürtmek 5- Boyama işlemine önce iç ve dış köşelerden başlayarak sonra geniş yüzeyleri boyamak 6- Püskürtme işlemini akıntısız olarak gerçekleştirmek 7- Malzemenin temiz bir ortamda kurumasını sağlamak 1-Püskürtme yöntemi (Boya tabancası) ile boyama 2-Komprasörler 3-Boya tabancaları ve püskürtme çeşitleri -Sprey boyalar -Boya tabancası ayarı -Püskürtme boya yapma tekniği -Boya tabancasının temizliği 4-Püskürtme boya tekniğinde dikkat edilecek hususlar 1- Boyayı özelliğine göre uygun tiner ile inceltebilme 2- Malzemeyi boyamaya hazır hale getirebilme 3- Tabancanın boya püskürtme ayarını yapabilmek 4- Boyayı malzeme yüzeyine uygun mesafede akıntısız olarak püskürtebilmek 1- Ortama ateşle yaklaşmama 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3- Ortamı havalandırmak 4- İş önlüğü, eldiven, Ağız ve burun mazkesi kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 20
İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI : ISIL İŞLEM, METAL DOĞRAMA, METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ, SAC İŞLERİ, KAROSERCİLİK, AVİZECİLİK İŞ :METAL YÜZEYLERİ BOYAMA İŞLEM NO : 5 İŞLEMİN ADI: ELEKTRO-STATİK(TOZ) PÜSKÜRTME İLE BOYAMAK YETERLİK :Metal yüzeylerine astar ve son kat boya yapmak ORTAM(Araç-gereç,ekipman ve koşullar):boya fırını, boya kabini, boya tabancası ve deposu, temizleme elemanları, Metal malzeme STANDART :Amaca uygunluk 1- Uygulanacak yüzeydeki kir, pas vb. maddeleri kimyasal veya mekanik olarak temizlemek 2- Komprasörü çalıştırarak boyayı boya deposuna koymak 3- Tabancanın boya püskürtme ayarını yapmak 4- Boya kabinini ve fırınını çalıştırmak 5- Boyanacak parçayı kabin içine yerleştirmek 6- Uygun mesafede ve yelpaze şeklinde boyayı malzeme yüzeyine püskürterek elektrostatik devre yardımıyla boyamak 7- Parçayı fırına sürülerek uygun zaman ve sıcaklıkta pişirmek 8- Pişirme işleminden sonra parçayı dışarıya çıkararak kendi halinde soğumasını sağlamak 9- Boyanın son kontrolünü yapmak 1- Elektro-statik(toz) püskürtme ile boyama a- Kuru boya çeşitleri ve özellikleri 2- Toz boya uygulama ekipmanı ve özellikleri -Boya deposu, tabancası ve tabanca ayarı -Boya kabini ve özellikleri -Toz (elektro statik) boya fırınları 3- Elektrostatik yöntem tekniği -Boya fırını zaman ayarının önemi 1- Malzemenin çalışma ortamına göre boya seçimi yapabilme 2- Komprasörünü çalıştırarak boya püskürtme ayarını yapabilme 3- Malzemeyi kabine yerleştirerek uygun mesafede boyama işlemini yapabilme 4- Malzemeyi fırında uygun sıcaklıkta ve zamanda pişirebilme 1- Ortama ateşle yaklaşmama 2- Emniyet tedbirlerini uygulamak 3- Ortamı havalandırmak 4- İş önlüğü, eldiven, Ağız ve burun mazkesi kullanmak 5-Mesleğiyle ilgili etik ilkelere uygun davranma 21
22