-1- T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÖZEL ÇEVRE KORUMA KURUMU BAŞKANLIĞI BONCUK KOYU KUM KÖPEKBALIĞI KORUMA SAHASI OLUŞTURULMASI ve 1.FAZ (1 Temmuz 2006 1 Ağustos 2006) SONUÇ RAPORU
-2- RAPORU HAZIRLAYANLAR Mutlu Payaslıoğlu - Dr.Ejder Varol PROJE EKİBİ ve GÖREV DAĞILIMLARI Proje Lideri.Dr.Ejder Varol (ideal-sad YK Üyesi, Elektronik Sis.Uzmanı) Proje Koordinatörü.Mutlu Payaslıoğlu (SAD Üyesi, Sualtı Görüntüleme Uzmanı) Proje Koordinatörü.Atilla Uras (SAD Üyesi, Kıyı Koruma Uzmanı) Mühendis Deniz Önay (Uygulama Mühendisi) Teknisyen...Mehmet Çakır (ideal.,sistem Operatörü, Saha Operatörü.) Dalıcı-1...Erkan Tenekeci (Dalıcı, Sualtı-Suüstü El Kamera) Dalıcı-2...Mutlu Payaslıoğlu (Dalıcı, Sualtı-Suüstü El Kamera ) Dalıcı-3..Dr.Ejder Varol (Sualtı Kamera Yerleştirme-Düzenleme) Dalıcı-4..D.Haluk Camuşoğlu (Sualtı Kamera Yerleştirme-Düzenleme) DANIŞMANLIK... Sualtı Araştırmaları Derneği (Genel Proje Danışmanlığı)
-3- İÇİNDEKİLER Sayfa No SUMMARY 4 I. AMAÇ.. 5 II. İNCELENECEK HAYVANIN ÖZELLİKLERİ 5 III. İNCELEME ALANININ ÖZELLİKLERİ 7 IV. PROJE KAPSAMINDA YAPILAN İŞLER. 9 IV.1 Proje Takviminin Uygulanması... 12 IV.2 Projede Kullanılan Sistem Topolojisi. 13 (Materyal/Metod) V. PROJE BULGULARI ve SONUÇLARI..... 14 VI. FOTOĞRAFLAR... 17
-4- SUMMARY Marmaris Gökova/Boncuk Bay hosts Sandbar Sharks (Carcharhinus Plumbeus) every year from May to August which is the only known procreation area of Sandbar Sharks in Mediterrenean Sea. The Ministry of Environment and Forestry of Turkey The Authority for the Protection of Special Areas ( ÖÇKKB), has started a Project in Boncuk Bay for Sandbar Sharks having the following targets: 1-) PROTECTION All kind of fishing, swimming, skin and scuba diving, anchoring, sailing activities has been prohibited in the marked area with buoys along the north part of the bay. Additional markings will be eveluated in the further phases of the Project. 2-) OBSERVATION AND RESEARCH Four high resolution underwater cameras has been placed at the specific points in the marked area. The first continuous observation has been realized in 1 to 30 June-2007. All motions captured by those cameras has been recorded in a Digital Video Recorder. More than 10000 video files has been recorded during mentioned observation period however it has not been abled to record any shark image. The quantities of underwater cameras will be increased in next phase of the Project. Another Project Member, Underwater Research Society (SAD) has already started comprehensive scientific researchs that will also guide the further direction of observation activities. 3-) EDUCATION The visitors, local people and especially fishermen will be educated by volunteers and SAD members in order to increase their awareness and environmental conscious about Sandbar Sharks. A variety of marketing colleteral including brochures, presentations, small books, VCD and DVD films will be prepared and used for this purpose. The first phase of the Project has been realized by ideal Technologies under the coordination of ÖÇKKB with a Project Team mainly from ideal staff and SAD members.
-5- I. AMAÇ Gökova Körfezi, Boncuk Koyu na her sene belli dönemlerde Kum Köpekbalığı (Sandbar sharks) olarak bilinen Carcharhinus plumbeus türü köpekbalıkları gelmektedir. Bölgenin bu köpekbalıkları tarafından üreme ve çiftleşme amacıyla kullanıldığı tespit edilmiştir. Koruma altına alınması gerekli türler içine alınan bu köpekbalıklarının ne yazık ki çevre halkı tarafından değeri bilinmemekte, taciz ve avlanmalar sonucu rahatsız edilmektedir. Bu projede, Kum Köpekbalıklarının, Akdeniz de bilinen tek ve dünyada bilinen iki üreme sahasından biri olan Boncuk Koyu nun koruma altına alınması ve özel görüntüleme sistemleri ile izlenmesi ve ilgili bilimsel çalışmalarının yürütülmesi ile yöre insanı ile ziyaretçilerin bilgilendirilmeleri amaçlanmaktadır. II. İNCELENECEK HAYVANIN ÖZELLİKLERİ Türkiye karasularında yaşayan 39 çeşit Köpekbalığı (Kıkırdaklı balık) türü bulunmaktadır. Bunların büyük bir bölümü hakkında detaylı bilgiye sahip değiliz. Üstelik bu balıkların bazıları Türkiye yi üreme alanı olarak kullanmaktadır. Kum Köpekbalıkları (Carcharhinus plumbeus) bu türlerden olup dünyada bilinen iki üreme alanında; ABD Atlantik kıyılarında Chesapeake koyu ve Marmaris Boncuk koyunda üremeleri gözlenebilmektedir. Kum Köpekbalıkları gezgin türler sınıfına girmekte ve 4.000 km yol katedebildikleri bilinmektedir. Bu türe dünyanın pek çok denizinde rastlamak mümkündür; Hint Okyanusu, Doğu Pasifik, Avustralya, Meksika, ABD ve Akdeniz en çok gözlenen yerlerdir. Marmaris Boncuk koyu uzun zamandır köpekbalıklarının ziyaret ettiği bir koy olarak bilinmektedir. 2001 yılından itibaren bölgeye ICRAM (Italy s Central Marine Research Institute) adına uzmanlar gelmeye başlamıştır. Yaptıkları çalışmaları 2004 yılında EEA(European Elasmobranch Association) toplantısına bildiri olarak sunulmuştur. Bu ekibin yaptıkları çalışmaların sonucuna göre; Kum Köpekbalıkları Boncuk koyunu üreme alanı olarak kullanmaktadır.
-6- Latince adı Carcharhinus plumbeus olan köpekbalıkları dünyada yaygın adıyla Sandbar sharks olarak bilinir. Ülkemizde Kumsal veya Kum veya biraz hatalı da olsa Büyük Camgöz olarak tanınır. Kum köpekbalıkları en yakın akrabaları olan Boğa köpekbalıklarına şekil olarak çok benzer. Requiem ailesinin türü olan Kum köpekbalıkları orta-büyük sınıfa girer fakat Boğa köpekbalıkları gibi saldırgan ve tehlikeli değildir. Dişilerin boyları 2-2.5 metre, erkeklerin 1.5-2 metre arasında, renkleri ise gri, gri-mavi olmaktadır. Genellikle 30-50m. arası derinliklerde dolaşmakla birlikte 250m. derinliğe kadar inebilmekte, sabahın ilk saatlerinde ise gruplar halinde çok daha sığ kumluk alanlarda dolaşmaktadırlar. Kum köpekbalıkları bu türün en üst üreme düzeyi olarak tanımlanan Viviparlar = Canlı Doğuranlar grubundandır. Dişiler karnında 1-14 arası yumurta taşır. Gebelik dönemi insanlara çok benzer ve su sıcaklığına göre 8-12 aylık bir dönemdir. Erkek ve dişi gruplar ayrı olmasına karşılık Akdeniz de yaşadığı tespit edilen gruplar her yıl Mayıs-Haziran aylarında toplanarak üreme alanlarına gelir. Hamile olan dişiler buralarda canlı olarak 40-50cm uzunluğunda 4-5 yavru doğurur. Diğer dişilerde derinlerde erkekler ile çiftleşirler. Dişi gruplar sabahın ilk saatlerinden itibaren kumsal sığlıklarında dolaşır ve doğum gerçekleştirir. Kum Köpekbalıklarının üreme olgunluğu 15 yaşından sonra başlar. Gebelik döneminin uzun olması, az sayıda yavru dünyaya getirmesi ve özellikle Amerika kıtası Atlantik kıyılarında çok fazla sayıda avlanmasından dolayı IUCN Red List raporunda Tehdit altında canlılar sınıfında yer almaktadır. Kum Köpekbalıkları yumuşakçalar, kabuklular, küçük balıklar, diğer köpekbalıkları gibi oldukça zengin bir beslenme mönüsüne sahiptir. İnsanlara saldırganlığı yoktur, özellikle üreme dönemlerinde çok daha utangaç ve korkak hareket etmektedirler. Fakat büyüklük olarak insanlar için potansiyel bir tehlike taşıdığı da asla göz ardı edilmemelidir.
-7- III. İNCELEME ALANININ ÖZELLİKLERİ Kum Köpekbalıklarının inceleneceği yer Gökova Körfezi nde bulunan Boncuk Koyu dur. Marmaris yolu üzerinde ve Marmaris e gelmeden 10Km. önce Sedir (Kleopatra) Adası yol ayrımından girilerek bu koya ulaşılır. Koyun bulunduğu yerde özel bir kamp işletmesi bulunmaktadır. Bölgeye gelen ziyaretçi ve araştırmacıların bu kampı kullanarak karadan veya deniz yoluyla koya gelmesi mümkündür. Boncuk koyu U biçiminde küçük bir koy olup, batısı açık denize bakmaktadır. Köpekbalıkları koyun tamamen kayalık olan kuzey kesiminde gözlenmektedir. Bu kesimdeki kayalar denize dik bir şekilde inmekte, su kesiminin altında da 3-6 metre arasında değişen derinliklere kadar uzanmakta ve dibe ulaşmaktadır. Kıyıdan açığa doğru gidildiğinde deniz dibi hızla aşağıya doğru derin bir duvar ile inmektedir.
-8- Kıyıdaki derinlik 3-6 metre arasında değişirken, kıyıdan 5 metre uzaklaşıldığında derinlik 10-15 metrelere inmekte ve daha sonra da koyun ortalarına doğru 60 metrelere ulaşmaktadır. Bu aniden derinleşen yapı ve kıyıdaki dik kayalıklar köpekbalıklarının dolaşması ve korktuklarında kaçmaları için çok elverişli bir ortam yaratmaktadır. Bölgenin bir diğer özelliği kayalar arasından denize karışan tatlı su kaynaklarıdır. Kum köpekbalıklarının üreme için nispeten tatlı su kaynaklarının olduğu bölgeleri tercih etmeleri bu koyu seçmelerinde bir neden olarak gözükmektedir. Yapılacak çalışmalar ile suyun mevsimsel tuzluluk oranları projenin ikinci fazında bilimsel yöntemler ile araştırılacaktır. Boncuk koyu köpekbalıklarına besin sağlayacak balıklar açısından da zengin olduğu düşünülmektedir. Yöre balıkçıları koy içinde olta ve sepet ile yoğun bir şekilde avlanmaktadır. Bunun yanında koyun kuzey batısında bulunan Domuz Burnu önlerinden başlayarak, zaman zaman iç kesimlere kadar gelen profesyonel balıkçı tekneleri gözlenmektedir. Amatör ve profesyonel balıkçılığın üremeye gelen köpekbalıkları üzerinde bir baskı oluşturduğu ve rahatsızlık verdiği gözlenmiştir. Bölgedeki balıkçılık faaliyetlerini engellemek amacıyla karadan ve denizden koruma bölgeleri oluşturulması planlanmıştır. Ayrıca projenin bundan sonraki fazında koyun içindeki ekolojik yaşam ve diğer canlı türleri üzerinde de çalışmalar yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
-9- IV. PROJE KAPSAMINDA YAPILAN İŞLER Boncuk koyu köpekbalığı koruma sahası oluşturulması projesi yıllara yayılan geniş kapsamlı bir koruma ve gözleme projesi olarak planlanması önem arz etmektedir. Projenin 1 Temmuz 2006 tarihinde başlatılan çalışmalarında koruma sahasının çevrelenmesi ve alana uyarı tabelaların konulması gerçekleştirilmiştir. Köpekbalıklarının yoğun olarak gözlemlendiği Mayıs ve Haziran ayları dışında da bölgenin sürekli koruma altına alınmasının gerekebileceği görülmektedir. Projenin özellikle bundan sonraki yapılacak çalışmalarında sahanın hangi tarihlerde kapatılması gerektiği net olarak belirlenebilecektir. Özellikle yeni doğan yavru köpekbalıklarının da koyda saklandıkları tahmin edildiğinden bu süre geniş tutulabilir. Bu aşamada, projenin gözlem bölümü için sualtına dört adet sabit kamera yerleştirilmiştir. Bu görüntüler kıyıya özel kablolar ile taşınmış ve aralıksız olarak 30 gün boyunca sabah 06:30 ve akşam 19:30 saatlerinde arasında gözlem yapılmıştır. Aynı zamanda kullanılan bir dijital kayıt cihazında tüm hareketli görüntüler kaydedilmiştir. Görülmesi hedeflenen özellikle yavru köpekbalıklarının gözlemlenememesi üzerine, proje çalışmaları Ağustos -2006 başı itibarıyla sonlandırılmıştır. Yapılan tüm bu gözlemler projenin bundan sonraki safhası için çok değerli deneyimler kazanılmasını sağlamıştır. Projenin bu aşamasında sualtı kameralarının montajı için 4 dalıcı ve 1 sualtı kameramandan oluşan sualtı ekibi görev yapmıştır. Yapılan tüm çalışmalar fotoğraf ve dijital suustü ve sualtı kameraları ile kayıt altına alınmıştır.
-10- Boncuk Koyu Kumsalının en kuzey ucunda kurulan geçici gözlem istasyonuna öncelikle, kamp alanından yaklaşık 400 m uzunluğunda bir kablo ile elektrik sağlanmıştır. Geçici Gözlem İstasyonundan, batıya doğru ve koyun kuzey duvarı boyunca yerleştirilen sualtı kameralarının istasyona olan uzaklıkları ve yerleştirildikleri derinlikler aşağıdaki gibidir: Kamera-1 Kamera-2 Kamera-3 Kamera-4 : 150m. uzaklık ve 6m. derinlik, : 180m. uzaklık ve 5m. derinlik, : 200m. uzaklık ve 4m. derinlik, : 220m. uzaklık ve 7m. derinlik Sahilde kurulan Geçici Gözlem İstasyonunda, Saha Gözlem Operatörü tarafından, 30 gün süreyle her gün sabah 06:30 ve akşam 19:30 saatleri arasında hazır bulunarak, tüm sistemin çalışmasını denetlemiş ve gerekli müdahaleler yapılmıştır. Belirlenen süre içerisinde her bir kamerada toplam 400 saate yakın olmak üzere 4 kamera için 1500 saatin üzerinde toplam gözlem süresine ulaşılmıştır. Söz konusu yaklaşık 1500 saatlik toplam gözlem süresi içerinde yaklaşık 200 saatlik hareketli görüntü tespit edilmiş ve bu görüntüler, kullanılan sayısal kayıt cihazı üzerinde MPEG4 formatında yaklaşık 80GB lık bir disk alanında kayıt altına alınmıştır. Kaydedilen bu görüntüler, bilahare AVI formatında bilgisayara aktarılmış ve sonuç raporumuzun ekindeki video görüntülerin oluşturulmasında kullanılmıştır. Söz konusu 200 saati aşkın hareketli görüntü içerisinde, 20 nin üzerinde değişik balık gözlenmekle birlikte hedeflenen köpekbalığı görüntüleri maalesef kaydedilememiştir. Bu durum, ya kameraların yerleştirildiği noktalar, ya zamanlama ya da henüz bilinmeyen başka parametreleri daha araştırılmaya ihtiyacımız olduğu ilk sonucuna bizleri ulaştırmıştır. Koruma alanını belirleyen şamandıralar, toplam 5 adet olarak yerleştirilmiştir. Şamandıraların sabitlendiği koordinatlar ve şamandıraların tonoz derinlikleri aşağıdaki gibidir :
-11- Şamandıra-2 (Ş2-Kıyıdan uzak) Şamandıra-1 (Ş1-Kıyıya yakın) N 36 58 724 N 36 58 634 E 028 12 456 E 028 12 930 Tonoz Derinliği: 45m. Tonoz Derinliği: 21m. şeklindedir. Tüm şamandıraların üzerinde, Özel Çevre Koruma Kurumu tarafından belirlenen ve aynı zamanda sahilde bilgilendirme tabelaları üzerinde de yer alan açıklamaları içeren bir uyarı levhası bulunmaktadır. Ş1 ve Ş2 şamandıraları arasında çekilen hat üzerinde her 100m. de bir olmak üzere toplam 3 şamandıra daha döşenmiş böylelikle toplam 400m. uzunluktaki bir hat üzerine birbirlerine eşit uzaklıklarda toplam 5 sarı şamandıra yerleştirilmiştir. Projenin başlamasından itibaren 1.haftasında büyük şamandıralarla belirlenen koruma alanına yine de balıkçıların girdiğinin gözlenmesi üzerine, sahil tarafındaki Ş1 şamandıradasından sahile doğru ilave bir halat döşenmiş ve bu halat üzerine balıkçı ağı mantarları yerleştirilerek koruma bölgesi daha da belirginleştirilmiştir.
-12- IV.1 PROJE TAKVİMİNİN UYGULANMASI Projenin 1.Faz Takvimi ; 15 Haziran 2006 itibarıyla başlatılmıştır. Zaman Planı aşağıdaki şekilde yürütülmüştür. 1.Faz 1.Aşama. ( 15 Haziran 2006 01 Temmuz 2006) a-) Hazırlıklar, Ekipman Tedariği ve Kara Testleri..(15 29 Haziran 2006) b-) Sahaya İntikal, Kurulum ve Saha Testleri (29 30 Haziran 2006) c-) Şamandıralandırma ve Tabelaların Tesisi.(29 30 Haziran 2006) 1.Faz 2.Aşama ( 01 Temmuz 2006-31 Temmuz 2006) a-) Sualtı Kamera Sistemi ile İzleme.(01 31 Temmuz 2006) b-) Su üstü (Gözle ) İzleme...(01-31 Temmuz 2006) c-) Toplanan Görüntülerin ve Gözlemlerin İşlenmesi (01-04 Ağustos -2006) d-) Sonuç Raporunun Hazırlanarak Kuruma Teslimi 5 Ağustos -2006
-13- IV.3 PROJEDE KULLANILAN SİSTEM TOPOLOJİSİ (Materyal/Metod) Sualtı Kamerası Teknik Özellikleri: 540 TVL, 1/3 CCD, 720x576 (PAL) res., 0,5 Lux ışık hassasiyeti Sayısal Kayıtçı Teknik Özellikleri: 400 GB HD, 16 Kanal, Hareket Algılama Özellikli, 3xMonitor Çıkışlı
-14- V. PROJE BULGULARI ve SONUÇLAR V.I Projenin bu aşamasında elde edilen çıktılar kısaca aşağıda verilmiştir: 1- Toplanan tüm video görüntüler ayıklanarak bir DVD oluşturulmuştur. 2- Koruma sahası sınırlarının belirlenmesi ve uyarı levhalarının konulması sağlanmıştır. 3- Bölgedeki balıkçılara ve ziyaretçilere bölgenin koruma altına alındığının açıklanması ve bilgilendirilmeleri sağlanmıştır. 4- Temmuz ayı içinde yapılacak gözlemler ve çalışmalar, bir sonuç rapor içerisinde toplanmıştır. 5- Projenin ikinci fazı için detaylar ve olası uygulama planı belirlenmiştir. 6- Şamandıraların konduğu noktaların tam tespitinin yapılarak ilgili devlet kurumlarına bildirilmesi mümkün kılınmıştır. V.II Projenin ileri aşamaları için planlamalar 2006 yılı Ağustos başı itibarıyla, proje tamamlanmıştır. Bu yıl yapılan çalışmalardan sonra 2007 yılı Nisan ayından itibaren projeninileriki çalışmalarının başlatılması ve takip eden seneler koruma ve gözlem faaliyetlerine devam edilerek ve bilimsel çalışmalar için bir platform oluşturulması önem arz etmektedir. Projenin ilerleyen safhalarında yapılması olası çalışmalar ve planlamalar kısaca aşağıda özetlenmiştir: 1- Koruma sahasının alanının genişletilmesi gerekebilecektir. Bu sonuca öncelikle mevcut koruma sahası içerisinde herhangi bir yavru köpekbalığı görüntüsü kaydedilememesi sebebiyle ulaşılmaktadır. Bu kapsamda yeni şamandıralama faaliyetleri de yapılması gerekebilecektir 2- Sualtı gözlem kamera sayısı arttırılmalıdır. Birinci fazda dört adet olan kamera sayısının en az 8 adede artırılması gerekmektedir. Bunun yanında suüstü gözlemleri için de ayrıca bir adet hareketli kamera sistemi kurulmasında fayda vardır.
-15-3- Kameraları, kıyıda kurulacak istasyona göre daha uzun mesafelere yerleştirebilmek amacıyla (koyun ortaları gibi) fiber optik kablolar ve dönüştürücü sistemleri kurulması gerekmektedir. 4- Yapılan gözlemin daha uzun bir zamana yayılabilmesi için, toplanan görüntülerin kıyıdaki kurulacak bir kalıcı istasyona iletilmesi ve burada tamamen insansız yürüyecek şekilde kayıt altına alınması gerekmektedir. Ancak bu insansız operasyonun da mutlaka uzaktan izlenebilmesi ve gerekli müdahalelerin yapılabileceği şekilde uzaktan yönetilebilmesi gerekmektedir. 5- Kıyıda uygun bir alana sistemlerin konabileceği bir Sabit Gözlem İstasyonunun yapılması, projenin 2.Faz ı için en önemli husustur. Bu istasyona, bir jeneratör, bir kesintisiz güç kaynağı ve kalıcı elektrik ve telefon (ADSL) hatları sağlanması gerekmektedir. 6- Bu şekilde, sahadan alınacak görüntüler kıyıda kurulacak bu gözlem merkezinin dışına konabilecek bir büyük ekranlı LCD TV ile gelen ziyaretçilere ve araştırmacılara izletilebilmelidir. 7- Bu görüntülerin bazıları yine gözlem merkezine konacak bir sunucu bilgisayar üzerinden İnternet ortamına aktarılması ve canlı olarak tüm dünya ile paylaşılabilmesi sağlanmalıdır. 8- Bölgeye gelecek ziyaretçilere hareketli köpekbalıkları görüntüleri, fotoğraflar ve açıklayıcı bilgiler içeren CD ve DVD ler sunulması, projenin gerek tanıtım gerek bilgilendirme amaçları açısından faydalı olacaktır. 9- Canlıları ve bölgeyi tanıtan renkli broşürler ziyaretçilere dağıtılması gerekmektedir. Özellikle Kum Köpekbalıklarının normal şartlar altında insanlar için tehlikeli canlılar olmadığı, tersine soyunun tükenme tehlikesine karşı korunmaları gerekliliği anlatılmalıdır. 10- Yabancı bilim adamları ve araştırma grupları ile ortak çalışmalar yapılarak çalışmaya uluslararası bir kimlik kazandırılması hedeflenmektedir. 11- Sualtı kameraları üzerine su sıcaklığı ve tuzluluk oranları ölçen algılayıcılar yerleştirilebilmesi ve yapılan ölçümlerdeki parametreler ile gözlenen köpekbalıkları arasında ilişki kurulmaya çalışılması planlanmaktadır.
-16-12- Çalışmanın bilimsel yanını oluşturacak deneyler ve gözlemlere devam edilmesi ve bölgeye gelen köpekbalıkları hakkında istatistik veriler toplanması gerekmektedir. Bu konuda bilimsel çalışmalar yapan akademisyenlerin ve araştırmacıların bir araya getirilmesinde fayda vardır. 13- Boncuk koyunun ekolojik yapısının araştırılması ve diğer canlı türleri hakkında araştırmalar başlatılması gerekmektedir. 14- Bölgede Nisan-Ağustos ayları arasında sürekli gözlemci ve araştırmacılardan oluşan bir ekip kalacağı öngörülmektedir. Bu ekibin bölgede çalışabilmesi için motorbot, dalış takımları ve diğer lojistik malzemeler temin edilmesi gerekecektir. 15-Projenin bundan sonraki yıllarda yapılacak çalışmalarında sivil toplum örgütleri, üniversite ve yabancı araştırma grupları bir araya gelerek daha büyük bir proje ekibi oluşturulması ve ortak çalışmalar yapılması gerekmektedir. Yapılacak ortak bilimsel çalışmalarda; 1- Köpekbalıklarının aylara göre istatistiklerinin tutulması 2- Yavru köpekbalıklarının tespiti ve sayısı 3- Bölgede diğer yerlerde köpekbalıklarının görüldüğü yerlerin tespiti 4- Deniz suyu sıcaklık, tuzluluk, görüntü, akıntı vs. bilgilerinin toplanması 5- Köpekbalıklarını bölgeye çeken unsurların tespit edilmesi 6- Köpekbalıklarının beslenme alışkanlıklarının araştırılması 7- Diğer canlıların ve habitatın araştırılması 8- Uydu izlemeli etiketleme yapılması ve daha önce yapılan etiketleme çalışmalarından toplanan verilerin incelenmesi 9- Sayısal haritalar üzerine toplanan verilerin yerleştirilmesi ve 10- Fotoğraf ve video ile görüntü arşivinin oluşturulması, konularında çalışmaların yürütülmesi gerekmektedir.
-17- VI. FOTOĞRAFLAR GEÇİCİ GÖZLEM İSTASYONUNDAN BÖLGENİN GÖRÜNTÜSÜ GEÇİCİ GÖZLEM İSTASYONUNUN KIYIDAN GÖRÜNTÜSÜ
-18- GÖZLEM İSTASYONUNDA KAYIT SİSTEMLERİ SUALTINA YERLEŞTİRİLEN KAMERALAR
-19- HOUSING İÇİNDE KAMERANIN DURUŞU ŞAMANDIRALARI YERLEŞTİREN TEKNE
-20- TONOZLARIN TEKNEDEN ATILMASI ŞAMANDIRALARIN YERLEŞTİRİLMİŞ ŞEKLİ
-21- UYARI TABELASI VE GÖZLEM İSTASYONU UYARI TABELASI