BELGELENDİRME KRİTERİ BELGELENDİRME KRİTERİ CERTIFICATION CRITERIA CERTIFICATION CRITERIA HYB K 298 Kasım 2012 TSE K ICS 03.080.30 ICS 03.080.30 YETKİLİ SERVİSLER - TARTI ALETLERİ MUAYENE SERVİSLERİNE HİZMET YETERLİLİK BELGESİ VERİLMESİNE YETKİLİ SERVİSLER ESAS KRİTERLER TARTI ALETLERİ MUAYENE SERVİSLERİNE HİZMET YERİ YETERLİLİK BELGESİ Authorized VERİLMESİNE services ESAS - Criteria KRİTERLER for weighing instruments inspection services where the main qualification granting Authorized services - Criteria for weighing instruments inspection services where the main qualification granting I.MUTALAA 2012/90688 TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No:112 Bakanlıklar/ANKARA TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ Necatibey Caddesi No: 112 Bakanlıklar/ANKARA
Ön söz Bu belgelendirme kriteri, Türk Standardları Enstitüsü Yetkili Servis Standardları İhtisas Grubu nca hazırlanmış ve Genel Sekreterliğin 16 Kasım 2012 tarihli onayı ile kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.
İçindekiler 1 Kapsam... 1 2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar... 1 3 Tarifler... 1 3.1 Yetkili muayene servisi... 1 3.2 Servis alanı... 1 3.3 Servis hizmet aracı... 1 3.4 Tartı aletleri... 1 4 Kurallar... 2 4.1 Yapısal özellik ile ilgili kurallar... 2 4.2 İşletmecilik ile ilgili kurallar... 2 4.3 Teknik donanım ile ilgili kurallar... 2 4.4 Çalışanların özellikleri ile ilgili kurallar... 3 4.5 Belgelendirme ile ilgili kurallar... 3 5 Çeşitli hükümler... 3 Yararlanılan kaynaklar... 3 Ek A - Tartı aletleri muayene servislerinde veya servis hizmet araçlarında en az bulunması gereken cihaz ve donanım listesi... 4
Yetkili servisler - Tartı aletleri muayene servislerine hizmet yeterlilik belgesi verilmesine esas kriterler 1 Kapsam Bu kriter, tartı aletleri muayene servislerinin; yapısal özellik, işletmecilik, teknik donanım, çalışanların özellikleri ve belgelendirme ile ilgili kurallarını kapsar. Bu kriter, TS 12361 Yetkili servisler - Genel kurallar standardının atıf yapılan maddeleri ile birlikte uygulanır. 2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar Bu kriterde diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste hâlinde verilmiştir. (*) İşaretli olanlar bu kriterin basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayımlanmış olan Türk Standardlarıdır. TS No Türkçe Adı İngilizce Adı TS 12361 Yetkili servisler - Genel kurallar Competent services - General rules 3 Tarifler 3.1 Yetkili muayene servisi İlgili Bakanlık tarafından yetkilendirilen ve yetkisi kapsamındaki tartı aletlerinin muayene ve damgalama işlemlerinin yapılmasından yetkili ve sorumlu olan, yetkili muayene servisi belgesine sahip gerçek veya tüzel kişi. Not - Bu kriter metninde bundan sonra yetkili muayene servisi ifadesi yerine servis ifadesi kullanılmıştır. 3.2 Servis alanı Servis iş alanı ve idarî hizmet alanı olmak üzere iki bölümden oluşan alan. 3.2.1 Servis iş alanı Kütle etalonlarının, diğer muayene alet ve cihazlarının ve kontrol edilmek üzere teslim alınan tartı aletlerinin muhafaza, muayene ve damga edildiği kapalı alan. 3.2.2 İdarî hizmet alanı İdarî büro, müşteri kabul yeri ile tuvalet ve lâvabodan oluşan kapalı alan. 3.3 Servis hizmet aracı Tartı aletlerini muayene için gerekli kütle etalonlarının, diğer muayene alet ve cihazlarının özelliklerini muhafaza edecek şekilde taşınmasını sağlayacak özel donanımlı araç. 3.4 Tartı aletleri Bir cismin kütlesini tespit etmek için kullanılan ölçü aleti. 3.4.1 Otomatik olmayan tartı aleti Yükün yük taşıyıcısı üzerine konulması, kaldırılması ve tartım sonucunun alınması gibi tartım işlemleri süresince bir kullanıcının müdahalesine ihtiyaç duyulan tartı aleti. 3.4.2 Otomatik tartı aleti Cihazın otomatik işlem özelliklerine ilişkin önceden belirlenmiş bir programı takip ederek ve bir operatör müdahalesi olmaksızın bir ürünün kütlesini belirleyen tartı aleti. 3.4.2.1 Otomatik kütle belirleme terazisi Önceden bir araya getirilmiş ayrık yüklerin (örneğin; hazır ambalâjlı paketler) ya da parçalardan oluşan malzeme yüklerinin tek tek kütlelerini belirleyen otomatik tartı aleti. 1
3.4.2.2 Otomatik gravimetrik dolum terazisi Dökme üründen, sabit kütle olarak farz edilen ürünü önceden belirlenmiş kaplara dolduran otomatik tartı aleti. 3.4.2.3 Kesintili toplayıcı Dökme bir ürünün kütlesini ayrık yüklere bölerek tespit eden otomatik tartı aleti. 3.4.2.4 Sürekli toplayıcı Dökme bir ürünün kütlesini, ürünü sistematik olarak bölmeden ve konveyör bandın hareketi kesilmeden, bir konveyör bant üzerinde sürekli olarak ölçen otomatik tartı aleti. 3.4.2.5 Ray kantarı (demiryolu ağırlık köprüsü) Demiryolu araçlarını taşımaya yarayan raylar da dahil olmak üzere bir yük algılayıcısına sahip otomatik tartı aleti. 4 Kurallar 4.1 Yapısal özellik ile ilgili kurallar 4.1.1 Serviste aşağıdaki konularla ilgili hususlar TS 12361 e uygun olmalıdır: - Bulunması gereken mekân ve mahaller ile bunların özellikleri, - Yangından korunma ve çevre sağlığı için alınacak tedbirler, - Servisin ısıtılma şekli ile elektrik tesisatı, bu tesisatın korunması, su tesisatı ve bulunması halinde havalandırılma ile asansörün taşıması gereken özellikler. 4.1.2 Servisin şubesi varsa, şube/şubeler de bu kriterin şartlarını sağlamalıdır. 4.1.3 Servis iş alanı ile idarî hizmet alanı aynı bina içerisinde olmalıdır. 4.2 İşletmecilik ile ilgili kurallar 4.2.1 Servisin oluşumu, müşteri hakları, hizmetin şekli ve müşteri ilişkileri ile ilgili aşağıdaki hususlar TS 12361 e uygun olmalıdır: - Serviste bulundurulması gereken teknik ve idari dokümanlar, - Servisçe verilen hizmetlerin izlenebilmesi, - İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili alınacak tedbirler, - Tartı aletlerini teslim alma ve talep hâlinde sigorta ettirilme şekli, - Servis tarafından hizmet verilen müşteri hakkında bulundurulacak bilgiler ve bu bilgilerin değerlendirilme şekli, - Müşteri memnuniyetinin kayıt altına alınması ile ilgili hususlar. 4.2.2 Serviste, ilgili Bakanlık tarafından belirlenen muayene fiyat tarifeleri müşterinin görebileceği şekilde idari hizmet alanında bulundurulmalıdır. 4.2.3 Servis müşteriye adresinde hizmet verebilme ve/veya tartı aletini servise getirebilme imkânına sahip olmalıdır. 4.3 Teknik donanım ile ilgili kurallar 4.3.1 Serviste aşağıdaki hususlar TS 12361 e uygun olmalıdır: - Ek A da belirtilen cihaz ve donanımın bulundurulmasıyla ilgili hususlar, - Serviste bulunan teknik donanımın kullanım hakkıyla ilgili hususlar, - Serviste bulunan cihaz, takım vb. nin kullanımı ve bakım-onarımı ile ilgili hususlar. 4.3.2 Serviste hizmet verilen her tartı aleti için yeterli miktarda kütle etalonu ve diğer muayene alet ve cihazları bulundurulmalı ve bunlar özelliklerine göre uygun şekilde kodlanmalı, raf veya dolaplarda teknik düzenlemesine uygun olarak ayrı ayrı muhafaza edilmelidir. 2
4.3.3 Serviste kullanılan ve Ek A da (*) işareti ile belirtilen cihazların kalibrasyon işlemleri ile ilgili hususlar TS 12361 e göre yapılmalıdır. 4.4 Çalışanların özellikleri ile ilgili kurallar 4.4.1 Çalışanlar ile ilgili aşağıdaki hususlar TS 12361 e uygun olmalıdır: - Görev, yetki, sorumluluk ve eğitim durumuyla ilgili yapılacak işlemler, - Bilgi, beceri ve yeterlilikleri ile ilgili yapılacak işlemler. 4.4.2 Serviste çalışan elemanlar yakasında adı, soyadı, fotoğrafının bulunduğu ve görevinin yazılı olduğu onaylı kimlik taşımalıdır. 4.4.3 Servisin teknik personeli; en az teknik lise, endüstri meslek lisesi veya dengi meslek liseleri ile önlisans veya lisans eğitimi veren okulların teknik bölümlerinden mezun olmalı ve ilgili Bakanlık veya yetkilendireceği kuruluş tarafından servis hizmetleri konusunda eğitilmeli ve yetkilendirilmelidir. 4.4.4 Serviste idarî işlerden sorumlu olan kişi dokümante edilmelidir. 4.5 Belgelendirme ile ilgili kurallar Servis, hizmet verdiği tartı aleti ve/veya aletlerine göre belgelendirilir. Belgelendirme işlemi esnasında düzenlenecek hizmet yeterlilik belgesine servisin hizmet vereceği tartı aletlerinin tipi, sınıfı ve kapasitesi açıkça yazılmalıdır. 5 Çeşitli hükümler Sahibi veya işletmecileri, bu kritere uygun olarak çalıştırdıklarını beyan ettikleri servis için istendiğinde bu kritere uygunluk beyannamesi vermek veya göstermek mecburiyetindedir. Bu beyannamede söz konusu servisin Madde 4 teki kurallara uygun olduğunun belirtilmesi gerekir. Yararlanılan kaynaklar - 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun. - 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu. - Otomatik Olmayan Tartı Aletleri Yönetmeliği. - Ölçü Aletleri Yönetmeliği. - Tartı aleti imalatı yapan yerlerle yapılan görüşmelerin değerlendirilmesi. 3
Ek A Tartı aletleri muayene servislerinde veya servis hizmet araçlarında en az bulunması gereken cihaz ve donanım listesi 1. İçinde en az çeşitli ebatlarda düz ve yıldız tornavida takımı ile kontrol kalemi, pense, kargaburun, yan keski, cımbız takımı, açık ağızlı, allen anahtar ve yıldız anahtar takımları da bulunan takım çanta, 2. Çekiç ve tokmak takımı, 3. Seyyar servis arabası, 4. Lokma anahtar takımı, 5. Termometre (*), 6. Temizleme seti (temizleme sıvıları, bez, fırça vs.), 7. Eldiven, 8. Kütle etalonları (*), 9. Ayarlı pense ve sekman pensesi takımı, 10. Damgalamada kullanılacak ekipmanlar, 11. Yapılan işlemlere ilişkin bilgi ve belgelerin muhafaza edileceği kilitli dolap (İdari hizmet alanında), 12. Servise ait yapılan işlemlere ilişkin kayıtların tutulacağı bilgisayar (İdari hizmet alanında). 4