İZAHA DAVET MÜESSESESİ ve VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER M. Emek KURT BDO DENET 19.01.2017 Sayfa 1/17
İZAHA DAVET 6728 Sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (R.G. 09.08.2016 29796) ile Vergi Usul Kanununda bir takım düzenlemeler yapılmıştır. (2016/47 Sayılı Denet Vergi Sirküleri) 6728 sayılı Kanunun 22 inci maddesi ile VUK nun 370 inci Cezalandırılmayacak Olan Şekle Ait Usulsüzlükler Maddesi «İzaha Davet» olarak değiştirilmiş olup, Vergi Kanunlarımıza yeni bir müessese getirilmiştir. Sayfa 2/17/26 Page 2
İZAHA DAVET/2 İzaha davet müessesesi ile Vergi İdaresi nin vergi ziyaının varlığına ilişkin ön tespitleri bulunması halinde, mükelleflerin izaha davet edilmelerini ve varsa ziyaa uğrayan vergileri, faizleriyle belirli bir süre içerisinde ikmal etmeleri şartıyla vergi ziyaı cezasının daha az oranda kesilmesine imkan tanınmaktadır. (2016/051 sayılı Denet Vergi Sirküleri) Sayfa 3/17/26 Page 3
İZAHA DAVET/3 İzaha davet müessesesinin işletilebilmesi için gerekli koşullar; Vergi ziyaına delalet eden emarelerin bulunması, Yetkili mercilerce ön tespit yapılmış olması, Ayrıca; İzaha davet tarihinden önce; - Konu hakkında vergi incelemesine başlanmamış olması, - Konunun takdir komisyonuna sevk edilmemiş olması, - Konu hakkında ihbarda bulunulmamış olması, Gerekir. Sayfa 4/17/26 Page 4
İZAHA DAVET/4 Madde hükmü, belirtilen koşulların varlığı halinde İdarenin izaha davet yoluna gidebileceğini hüküm altına almakta, bu hususta İdareye bir zorunluluk getirmemektedir. Diğer bir anlatımla, belirtilen koşulların varlığı halinde İdare isterse (izaha davet yerine) vergi incelemesi veya takdire sevk yollarına da gidebilecektir. İzaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak VUK nun 371 inci maddesinde yer alan Pişmanlık hükümlerinden yararlanamazlar. Sayfa 5/17/26 Page 5
İZAHA DAVET/5 Mükellefler tarafından 15 günlük süre içinde izahta bulunulması durumunda; Mükelleflerce yapılan izah sonucu vergi ziyaına sebebiyet verilmediğinin idarece anlaşılması halinde, söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesi veya takdir komisyonuna sevk yoluna gidilmeyecektir. İzahta bulunulan tarihten itibaren 15 gün içerisinde; hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için gecikme zammı oranında bir zamla aynı sürede ödenmesi şartıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında kesilecektir. Mükellefler tarafından 15 günlük süre içinde izahta bulunulmaması durumu düzenlenmemiştir. Ancak bu durumda idarenin söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesi veya takdir komisyonuna sevk yoluna gideceği açıktır. Sayfa 6/17/26 Page 6
İZAHA DAVET/6 Söz konusu ön tespitlerin verginin VUK nun «Kaçakçılık Suçları ve Cezaları» başlıklı 359 uncu maddesinde yer alan kaçakçılık fiilleriyle ziyaa uğratılmış olabileceğine ilişkin olması hâlinde, İzahta Davet müessesesi uygulanamaz. Şu kadar ki; sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair yapılan ön tespitlerde, kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarının; her bir belge itibarıyla 50 bin TL yi (Bu tutar her yıl VUK na göre belirlenen yeniden değerleme oranında artacaktır) geçmemesi ve mükellefin ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5 ini aşmaması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilecektir. Maddenin son fıkrası ile Maliye Bakanlığı na; ön tespitin niteliği, izaha davetin şekli ve kapsamı, daveti yapacak ve yapılan izahı değerlendirecek mercii, davet yapılacakları, yapılan izahta kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki verilmiştir. Sayfa 7/17/26 Page 7
VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER Vergi İnceleme ve Vergi İnceleme Raporu Düzenlenmesi Süreçlerine Yönelik Düzenlemeler: Rapor Değerlendirme Komisyonlarının Oluşturulması ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 25.10.2016 tarih ve 29868 sayılı Resmi Gazete de, anılan yönetmeliklerde değişiklik yapan yönetmelikler yayımlanmıştır. (2016/088 sayılı Denet Vergi Sirküleri) Sayfa 8/17/26 Page 8
VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER/2 Rapor Değerlendirme Komisyonlarında dinlenme talebi bulunan mükelleflere, dinlenmeden önce raporlarda eleştiri konusu yapılan hususlar hakkında bilgi içeren rapor özetleri verilecektir. Komisyona dinlenmek üzere giden ancak raporda yer alan eleştiri konularını bilmeyen mükellefin, bu ihtiyacı giderilmiş, Komisyona mükellefin daha hazırlıklı gitmesine de olanak sağlanmıştır. Vergi incelemesinin konusu ve dönemi ile ilgili olmayan herhangi bir hususa ilişkin mükelleften bilgi ve belge talebinde bulunulamayacaktır. Sayfa 9/17/26 Page 9
VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER/3 Yapılan vergi incelemesi sonucunda, inceleme konusu ve dönemine ilişkin eleştiriyi gerektirecek herhangi bir hususun tespit edilememesi halinde bu durum ilgili birim tarafından mükellefe yazı ile bildirilecektir. Mükellefler, VDK Mükellef Portalında yer alan "Online İşlemler Giriş" kısmından (https://www.vdk.gov.tr/portal/) giriş yaptıktan sonra haklarında devam eden veya tamamlanmış incelemeleri, incelemeye başlama tutanağının en altında yer alan Sorgu No ile takip edebilirler. Yapılan düzenleme ile birlikte, mükelleflerin haklarında tamamlanan veya devam eden vergi incelemelerine ait bilgilere (örneğin incelemenin hangi aşamada olduğuna, uzlaşma ve dinlenme taleplerine, düzenlenen raporların özetlerine vb. bilgilere), söz konusu portaldan ulaşma imkanı getirilmiştir. Sayfa 10/17/26 Page 10
Sayfa 11/17/26 Page 11
Sayfa 12/17/26 Page 12
Sayfa 13/17/26 Page 13
VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER/4 Vergi inceleme sürecinde alınacak inceleme tutanakların taslakları, mükelleflerin itiraz ve mülahazalarının tutanağa geçirilebilmesini sağlamak amacıyla, mükelleflerin talep etmesi durumunda iki gün önceden mükelleflerin bilgisine sunulacaktır. Ayrıca, düzenlenecek Tutanakta bu husus açıkça belirtilmelidir. Mükelleflerin Rapor Değerlendirme Komisyonlarında dinlenme talebinin olup olmadığına ilişkin ifadelerine, inceleme tutanaklarında yer verilecektir. Sayfa 14/17/26 Page 14
VERGİ İNCELEME SÜREÇLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİKLER/5 Mevcut durumda olduğu gibi sahte belge düzenleme fiili dolayısıyla düzenlenen Vergi Tekniği Raporunun başka bir mükellefin sahte belge kullandığına ilişkin tespitler içermesi durumunda, söz konusu Vergi Tekniği Raporu, sahte belge kullanan mükellef nezdinde düzenlenecek vergi inceleme raporlarına ek yapılmayacaktır. Ancak, sahte belge kullanma fiili nedeniyle düzenlenecek vergi inceleme raporlarında, sahte belge düzenleyicisinin bu fiili işlediğinin tespitine dair Vergi Tekniği Raporunda yer alan bilgi, belge ve değerlendirmelere ayrıntılı olarak yer verilecektir. Değişikliklerin uygulamada mükelleflerce karşılaşılan bazı sorunları giderebileceği ve düzenlemelerin mükellef hukukuna olumlu yönde etki edeceği görüşündeyiz. Sayfa 15/17/26 Page 15
Slayt 16/17 Teşekkürler
Slayt 17/17 SORU & CEVAP