MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş Yard. Doç. Dr. Alper Kürşat Uysal Bilgisayar Mühendisliği Bölümü akuysal@anadolu.edu.tr Ders Web Sayfası: http://ceng.anadolu.edu.tr/ders.aspx?dersid=101 1
Programlama nedir? Genel olarak programlama, kullanıcıların isteklerini karşılayacak muhasebe, stok, oyun vb. programları oluşturacak program kodlarını hazırlamaktır. Programlama, bir proglamlama dili vasıtasıyla yapılır. Programlama dili nedir? Bilgisayar genel olarak yazılım (Software) ve donanım (Hardware) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Bilgisayarı oluşturan fiziksel parçalar (Monitör, Klavye, Ana Kart, Hard Disk vb..) bilgisayarın donanım kısmını oluşturur. Bilgisayarın çalışmasını sağlayan işletim sistemi, işletim sistemi üzerinde oluşturulan diğer programlar ise yazılım kısmını oluşturur. Bu programlar programlama dilleri kullanılarak oluşturulurlar. Programlama dilleri farklı özelliklere sahiptir ve farklı amaçlar için farklı programlama dillerinin kullanılması daha uygundur. Kullanılmakta olan farklı amaçlara yönelik çok sayıda programlama dili mevcuttur. 2
Java teknolojisi nedir? Java, ilk olarak Sun Microsystems tarafından 1995'te piyasaya sunulan bir programlama dilidir. Yardımcı programlar, oyunlar ve ticari uygulamalar gibi son teknoloji ürünü pek çok program bu teknolojiyi temel alır. Java, dünya çapında 850 milyon civarında bilgisayarda ve cep telefonları ile televizyonlar gibi milyarlarca aygıtta çalışmaktadır. Java Platform Bağımsızdır. Java nın Platform Bağımsız olması şu anlama geliyor. Bir kere yaz her yerde çalışsın mantığı var. Çünkü C# gibi diller makinenin işletim sisteminde derlendiği için platform bağımlıdır. Ancak java programını bir kere yazıldıktan sonra istenilen ortamlarda çalıştırmak mümkündür. 3
Bilgisayarda Java Programlama Ortamını Kurma Java programlama diliyle bilgisayar programı yazmaya başlayabilmek için elinizde Java kurma seti (Java Development Kit-JDK ) bulunmalıdır. Bu paket Oracle firmasının internet adresinden ücretsiz olarak indirilebilmektedir. http://www.oracle.com/technetwork/java/index.html 4
5
6
Böylecejava programlamapaketinibilgisayarınızayüklemişoldunuz. 7
Bir sonraki adım yüklediğiniz java paketinin yerini işletim sistemine tanıtmaktır. Bunun için eğer Windows işletim sistemi kullanıyorsanız JAVA_HOME deyimini dosya sistemine tanıtmanız gerekir. Windows sisteminde bu deyimi eklemek için aşağıdaki adımları takip ediniz 1. Bilgisayarım a (My Computer) sağ tıklayıp açılan pencereden özelliklere (Properties) basıyoruz. 2. Buradan özellikleri değiştir e(change Settings) tıklıyoruz. 3. Gelişmiş (Advanced) sekmesinin altında Ortam değişkenlerine (Environment Variables) basıyoruz. 4. Burada Yeni Sistem Değişkeni ne (New System Variable) tıklıyoruz ve JAVA_HOME adında yeni bir sistem değişkeni oluşturuyoruz. Değişkenin değeri ise javanın kurulu olduğu dizin olacaktır. 5. Son olarak Sistem değişkenlerinin altındaki Pathdeğişkeninin içeriğini aşağıdaki gibi düzenliyoruz. Değişkene çift tıklayarak satır sonuna ;C:\Pro...\bin formatında ekleme yapıyoruz. 8
Java kodlarınızı Windows Not Defteri (Notepad) kullanarak yazabilirsiniz. Ancak bunun yerine bir editör programı kurmanız tavsiye edilir. Yaygın olarak kullanılan Java editörlerinden birisi Eclipse tir. Aşağıdaki adresten bilgisayarınızın işletim sistemine uygun olan bir versiyonunu indirip kullanabilirsiniz. Eclipse editörü kurulum gerekmez. Sıkıştırılmış halde indirdiğiniz.zipuzantılı dosyayı bilgisayarın C veya D sürücüsünün altına kopyalabilirsiniz. http://www.eclipse.org/downloads/ 9
JAVA PROGRAMINI YAZMA VE ÇALIŞTIRMA Java programı isim.java şeklinde editörle yazılır. Java programınız yazıldıktan sonra ilk adım java derleyici (compiler) yardımıyla isim.class ara bilgisayar kodunu oluşturmaktır. javac isim.java komutunu bilgisayara gönderdiğinizde programınızda hata yoksa java derleyicisi isim.class dosyasını yaratır. Eğer programınızda hata varsa hataların istesini verir. Programlamanın dili ingilizce olduğundan bu hata açıklamaları da ingilizcedir. Editör programına geri dönüp hataları düzeltmeniz, programı tekrar kaydetmeniz ve sonra bu komutu tekrar denemeniz gerekecektir. java isim komutu ise yazdığımız programı çalıştıracaktır. İlk java programı Hosgeldiniz.java public class Hosgeldiniz { public static void main(string args[]){ System.out.println("Java Sinifina Hos Geldiniz!"); } } 10
Editör kullanmadan Program Yazma ve Çalıştırma 11
Eclipse Editör Ekranı: Program kodu ve çıktısı {} başlatma ve bitirme: Tüm Program parçacıkları{ işaretiyle başlar ve} işaretiyle son bulur.{} işaretleri arasındayazılanprogram parçacıklarını normal metinyazılmasındakiparagrafkavramınabenzetebiliriz. Ayrıca program koduna baktığımızda";" işaretine sık sık rastlıyoruz. Bu işaret java komutunun bittiğini belirtir. Cümle sonunda kullanılan nokta"." işareti gibi işlev görür. Program kodunu yazarken boşluk ve satır aralıklarıbırakarakinsanlartarafındanprogramınokumasınıkolaylaştırabiliriz. 12
public static void main(string args[]) diğer dillerde fonksiyon gibi adlarla anılan program alt parçacığınınbaşlığıdır. Bu programparçacıklarıjavadametotadıylaanılır. Bu metodun adı main (ana Program) dır. Metodların girdileri ve çıktıları olabilir. System.out.println("Java Sinifina Hos Geldiniz!"); Bu satır System.out sınıfından println metotunu çalıştırır. Bu metot, methot girişinde gönderilen String tipi değişkeni konsol çıktısına aktarır. Not: Programınızda // işaretiyle başlayan yazılar bilgisayar tarafından kullanılamaz sadece programıokuyanıbilgilendirmekamacıtaşır. //yerine /*işareti ile açılıp */işareti ile de kapanabilir. 13
Bu ön bilgiden sonra java ortamındaki girdi çıktı değişken ve ortamlarını tanımlamak amacıyla değişik Hoşgeldiniz programlarını tanımlayalım: import javax.swing.joptionpane; public class Hosgeldiniz1 { public static void main(string args[]){ JOptionPane.showMessageDialog(null,"Java sınıfına hoş geldiniz!"); } } 14
import java.io.*; public class Hosgeldiniz2 { public static void main(string args[]) throws IOException{ BufferedReader cin=new BufferedReader(new InputStreamReader(System.in)); System.out.print("isminizi giriniz : "); String isim=cin.readline(); System.out.println("Java Sinifina Hos Geldiniz! "+isim); cin.close(); } } BufferedReader cin=new BufferedReader(new InputStreamReader(System.in)); deyimini kullanarak bir okuma kanalı açtık. Daha sonra cin.readline() komutuyla ismi cin kanalından okuyarak isim değişkenine aktardık. 15
import javax.swing.joptionpane; public class Hosgeldiniz3 { public static void main(string args[]){ String isim=joptionpane.showinputdialog("lutfen isminizi giriniz :"); JOptionPane.showMessageDialog(null,"Java Sinifina Hos Geldiniz! "+isim, "Hosgeldiniz3 programi",joptionpane.information_message); } } 16
KAYNAKÇA 1. Turhan Çoban, Java Bilgisayar Diliyle Programlama. 17