2010 TOBB SEKTÖREL HABER BÜLTENİ Türkiye Hayvancılık Meclisi 02.11.2010
HAYVANCILIK SEKTÖRÜ HABER BÜLTENİ BEYAZ ET İHRACATININ LOKOMOTİFİ IRAK OLDU (KÜRESEL ANA HABER) Türkiye'nin çiğ kanatlı eti ihracatı yılın 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 artarak 137 milyon 348 bin dolara ulaştı, Irak sektör ihracatının artışında lokomotif rolünü üstlenmeye devam etti. Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği (BESD-BİR) verilerinden derlediği bilgiye göre, beyaz et ihtiyacım ağırlıkla Brezilya ve ABD'den karşılayan Irak'ın, bu ülkelerden gelen malda 2008 yılında kesinti olması üzerine Türkiye'ye yönelmesiyle sektör ihracatındaki artış, hız kesmeden sürüyor. Sektör, yılın 9 ayında 109 milyon 46 bin dolarlık tavuk eti ve sakatatı, 27 milyon 837 bin dolarlık tavukayağı ve 464 bin dolarlık hindi etiyle toplam 137 milyon 348 bin dolarlık çiğ kanatlı eti ihraç etti. Geçen yılın aynı döneminde 109 milyon 204 bin dolar ihracat yapan sektör, böylece yüzde 26Tık artış hızım yakaladı. Sektör ihracatı, 2007 yılının tamamında 44 milyon 411 bin, 2008'de 87 milyon 269 bin, 2009'da ise 152 milyon 594 bin dolar olarak gerçekleşmişti. İleri işlenmiş ürünlerde ise sektör, yılın 9 ayında "sosis ve benzeri ürünler", "hazır-konserve et ürünleri", "hindi eti ürünleri" ve "diğer (yüzde 25-57 arası kanatlı eti olan ürünler)" olmak üzere dört ana başlıkta toplanan 16 milyon 301 bin dolarlık ihracat yaptı. İhracatın dörtte üçü Irak'a Sadece Uzakdoğu ülkelerinin rağbet gösterdiği tavukayağı ihracatı düşüldüğünde, ileri işlenmiş kanatlı eti ihracatıyla birlikte sektör, ihracatının yaklaşık 4'te 3 ünü Irak'a yapıyor. Bu dönemde Irak'a yapılan tavuk eti ve sakatatı ihracatı 80 milyon 903 bin, sosis ve benzeri ürünler ihracatı 7 milyon 155 bin, hazır-konserve et ürünleri ihracatı 1 milyon 547 bin, hindi eti ihracatı 120 bin ve diğer ürünlerde 908 bin doları buldu. Böylece sektörün Irak'a yaptığı toplam ihracat, 90 milyon 636 bin dolara ulaştı. İTHAL ET PASTIRMA VE SUCUK FİYATLARINI DÜŞÜRDÜ (ANAYURT) Et ithalatı nedeniyle ünlü Kayseri pastırma ve sucuğu ucuzladı. Birinci kalite pastırmanın kilosu 60 liradan 50 liraya, sucuğun kilosu ise 30 liradan 22 liraya kadar düştü. Birinci kalite olarak adlandırılan sırt, kuşgömü, tütünlük ve antrkot cinsi pastırmanın kilosu 60 liradan 50 liraya, şekerpare, dilme, eğrice, mehle ve kenar cinsi 2. kalite pastırmanın kilosu 55 liradan 45 liraya, döş, omuz ve kürek cinsi 3. kalite pastırmanın kilosu da 50 liradan 40 liraya düştü. Birinci kalite evlik sucuğun kilosu 30 liradan 22 liraya, ikinci kalite seçme sucuğun kilosu ise 25 liradan 18 liraya indi. İşlenmiş et ürünlerinden olan sosis, salam, jambon, kavurma fiyatları da değişik oranlarda ucuzladı. [2]
Pastırma sucuk üreticisi ve Kayseri Ticaret Borsası Başkanı Şaban Ünlü, yaptığı açıklamada,pastırma sucuk fiyatlarının ucuzlamasının, Kayseri'ye ithal et gelmesinden kaynaklandığını söyledi. PAZARLAR KURULDU, 'UCUZ KURBAN' ŞİMDİLİK HAYAL (DOKUZ SÜTUN) KURBAN Bayramı'na sayılı günler kala Anadolu'dan büyükşehirlere hayvan sevkiyatları hızlandı. Belediyeler tarafından oluşturulan alanlarda satışlara başlayan üreticiler müşteri azlığından, vatandaşlar ise pahalılıktan şikâyetçi. Bulgaristan'dan getirilen hayvanların düşük fiyatla satılacağı söylentileri vatandaşların alımlarını ertelemesine sebep oluyor. Sektör temsilcileri ise bu hayvanların yalnızca Trakya Bölgesi'nde satılacağını belirterek söylentilere kulak aşılmaması tavsiyesinde bulunuyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın firmalara tanıdığı kurbanlık hayvan ithal izni kapsamında Bulgaristan'dan ithal edilen küçükbaş hayvanlar, Edirne'de kilosu 9 liradan satışa sunuluyor. Küçükbaş hayvanların ithal izninin sadece Trakya Bölgesi'ne verildiğini hatırlatan Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, halk arasında 'Bulgaristan'dan ucuz kurbanlıklar getirilmiş, 100 dolara koç satılıyor' söylentilerinin gerçeği yansıtmadığını söyledi. Bakanlığın sadece ithal kurban satılmasına Trakya Bölgesi'nde izin verdiğini hatırlatan Yalçındağ, "Anadolu'ya ithal kurbanlık getirilmesi söz konusu değil. Dolayısıyla vatandaşlar arasında yurt dışından ucuz hayvan getirildiği yönündeki beklentileri yersiz." dedi. Bursa Kasaplar Odası Başkam Muhsin Yıldız da 'halk arasındaki ucuz kurban' söylentilerinin kulaktan dolma bilgilere dayandığını kaydetti. Yıldız, bayram pazarında ithal hayvanların bulunmayacağına dikkat çekerken, vatandaşlara bütçelerine uygun hayvanları almalarını tavsiye etti. KURBAN PAZARLARI ŞENLENDİ Türkiye'nin çeşitli şehirlerden Bursa'ya hayvan getiren üreticiler vatandaşların son günleri beklemesinden yakmıyor. Erzurum'dan hayvan getiren Şemsi Akpınar, pazardaki ortalama canlı kilogram fiyatının 10 TL olduğunu söyledi. 850 kilogram gelen bir danayı 7500 liraya sattığım ifade eden Akpınar, "20 hayvan getirdim. 4 günde sadece bir tane satabildim. Bayrama kadar satışlar devam edecek gibi görünüyor." diye konuştu. Pazara Muş'tan hayvan getiren Ali Ekbiç ise, vatandaşların daha çok fiyat sorduğunu anlattı. Fiyatların düşeceği beklentisinin satışları olumsuz etkilediğini anlatan Ekbiç, "Büyükbaş hayvan fiyatları geçen yılla neredeyse aynı. Buna rağmen pahalı bulunuyor." diye yakındı. Pazara 100 civarında küçükbaş hayvan getiren Erkan Sağlam da canlı fiyatının 9-11 lira arasında değiştiğini kaydetti. 5 koç sattığı bilgisini veren Sağlam, fiyatların 400-600 lira arasında değiştiğine dikkat çekti. Bursa Kasaplar Odası Başkanı Muhsin Yıldız, pazardaki fiyatların geçtiğimiz yıla denk olduğunu dile getirirken bayrama bir iki gün kala fiyatların biraz daha düşebileceğine dikkat çekti. [3]
TRAKYA'NIN EN BÜYÜK ET ENTEGRE TESİSİ TAMAMLANDI (DÜNYA) Edirne'de yapımına 2006 yılında başlanan Trakya'nın en büyük et entegre tesisi tamamlandı. Edirne Ticaret Borsası(ETB) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yardımcı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tesisin yaklaşık 4 milyon 500 bin liraya mal olduğunu belirtti. Tesislerde çalışma izninin alındığını, bugünden itibaren istenirse et kesimine başlanabileceğini ifade eden Yardımcı, artık Edirneli üreticilerin İstanbul pazarına da etlerini satabileceğini kaydetti. Amaçlarının üyelerinin birinci sınıf mezbaha sahibi olması ve İstanbul pazarına girmelerini sağlamak olduğunu belirten Yardımcı şunları söyledi: "Şu an ki mezbaha ile İstanbul pazarına girme şansınız yok. Çünkü geçici ruhsatlı ve 2. sınıf mezbaha. Ancak birinci sınıf mezbaha olursanız İstanbul piyasasına et satabiliyorsunuz. Bizde bunu yaptık. Et satışları artınca hayvancılık ve besicilik gelişecek." Yardımcı, tesislerde normal şartlarda günde 100 baş büyük, 300 baş küçük hayvan kesimi yapılabileceğini ifade ederek, "Kurban Bayramında 4 gün boyunca yaklaşık 400 büyükbaş, 1200 de küçükbaş hayvan kesimi yapılabilecek. Bu sayılar daha da artırılabilir. Bayramda vatandaş kurbanını seçecek biz keseceğiz" şeklinde konuştu. SİVAS TİCARET BORSASI ET FİYATLARINI İNDİRDİ (POSTA) Esnafa müjde verdi [4] 02 Kasım 2010 Salı Sivas Ticaret Borsası bütün Türkiye'ye örnek olacak bir kararla et fiyatlarını düşürdü. Borsa Başkanı Abdulkadir Hastaoğlu, et fiyatlarında yüzde 20 indirim kararı aldıklarını açıkladı. Son zamanlarda ülkede ve Sivas'ta et sıkıntısının yaşandığını belirten Hastaoğlu, "Canlı hayvan yetiştiriciliğinde ön sıralarda olan, ilimiz, hayvan ithal eder duruma geldi. Bu durumdan Sivaslı esnafın en az etkilenmesi için üyelerimiz et fiyatlarını aşağı çekmeye karar verdi" dedi. İndirim dün başlatıldı Üyelerine ait iş yerlerinde kıymanın fiyatını 25 liradan 20 liraya, kuşbaşı etin fiyatını ise 27 liradan 22 liraya düşürdüklerin: söyleyen Abdulkadir Hastaoğlu, dün itibariyi, satışların bu fiyatlardan yapılmaya başladığını belirtti Tüketiciyle üretici arasındaki dengeyi ayarlamanın borsa olarak görevleri arasında olduğunu ifade eden Abdulkadir Hastaoğlu, gerektiği zaman devreye girerek gerekli müdahaleleri yaptıklarını, vatandaşın endişe duymaması gerektiğini kaydetti. SÜT ÜRETİCİSİNE MÜJDELİ HABER (HÜRRİYET BURSA) KARACABEY İlçe Tarım Müdürü Erdoğan Ceylan, 2010 yılı ilk altı aylık dönemine ait süt destekleme ödemelerinin yapılacağını duyurdu. Süt destekleme icmallerinin İlçe Tarım Müdürlüğü'nde askıya çıktığını belirten Ceylan, şu uyarıları yaptı: "Süt destekleme icmalleri 20.10.2010-26.10.2010 tarihleri arasında askıya çıkmıştır. Üreticilerimizin süt destekleme icmallerini belirtilen tarihler arasında
kontrol edip, askı süresi içerisinde itirazlarını İlçe Tarım Müdürlüğümüze yapmaları gerekmektedir. 2010 yılı çiğ süt destekleme ödemelerinde koyun - keçi - manda sütü için 10 kuruş, inek sütü için 4 kuruş olarak belirlenmiştir." EKİM AYINDA FİYATI EN ÇOK ARTAN ÜRÜN DOMATES OLDU (ÖNCE VATAN) Ekim ayında marketler de fiyatı en çok artan ürün domates ve patates oldu. Ekimde domateste yüzde 62,9, patateste yüzde 32,5 fiyat artış gerçekleşti. Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin gıda fiyatları ve aylık fiyat değişimlerine ilişkin açıklamasına göre, Ekim ayındaki, üretici ve market fiyatları arasındaki fark yaş sebze ve meyvede yüzde 309,4 oldu. Kurutulmuş ürünlerde bı fark yüzde 285,3, baklagillerde yüzde 244,7, pirinçte yüzde 198,8 ve hayvan sal ürünlerde yüzde 204,2'lere kadar çıktı. Türkiye Ziraat Odası'ndan yapılar açıklamada, Ekim ayındaki market fi yatlarına bakıldığında 7 üründe fiyat değişimi olmazken, 5 üründe azalma 15 üründe ise fiyat artışı oldu. Elma kavun, nohut, pirinç, yumurta, tavuk et ve toz şeker fiyatlarında değişim görülmezken, dana etinde yüzde 0,5, kuru kayısıda yüzde 1,8, fındıkta yüzde 6,3 kuru incirde yüzde 9,2, limonda ise yüzde 13,9 fiyat düşüşleri görüldü. Buna karşılık, domateste yüzde 62,9, patateste yüzde 32,5, sivri biberde yüzde 26,7, armutta yüzde 18,9 patlıcanda yüzde 14,6, havuçta yüzde 8,5, salatalıkta yüzde 8,5, soğanda yüzde 6,7, yeşil fasulyede yüzde 4,9 kırmızı mercimekte yüzde 3,9, kuru üzümde yüzde 3,9, yeşil mercimekte yüzde 3,3, kuru fasulyede yüzde 2,3. kuzu etinde yüzde 1,5, sütte ise yüzde 0,4 fiyat artışı oldu. Ekim ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında ise 7 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 7 üründe azalma, 11 üründe ise fiyat artışları oldu. Salatalık, yeşil fasulye, havuç, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm ve sütte fiyat değişimi görülmezken, domateste yüzde 58,1, patateste yüzde 40, kuru incirde yüzde 20, patlıcanda yüzde 14,7, armutta yüzde 13,9, fındıkta yüzde 11,1, kavunda yüzde 9,1, yumurtada yüzde 7,7, nohutta yüzde 3,4, soğanda yüzde 3,1, dana etinde ise yüzde 1 fiyat artışı oldu. Buna karşılık, kuzu etinde yüzde 1,5, kuru fasulyede yüzde 4,5, yeşil mercimekte yüzde 5,6, elmada yüzde 6,8,sivri biberde yüzde 7,1, kırmızı mercimekte yüzde 20, limonda ise yüzde 25,7 fiyat düşüşleri görüldü. Açıklamaya göre, Ekim ayında başta domates olmak üzere yaş sebze meyvede görülen fiyat artışında, yaz döneminin sonunda hava şartları nedeniyle domateslerde görülen hastalıklar, sera ürünlerinin geç dikilmesi ve buna bağlı olarak da hasadın gecikmesi etkili oldu. Ekim ayı ortasında domatesin kilogramı market raflarında 6-7 liraya hatta 10 liraya ulaştığı bildirilen açıklamada, ay sonunda sera ürünlerinin çıkması ile birlikte fiyatların 4,8 liraya gerilemesine karşın sera ürünlerinin yeni çıkıyor olması nedeniyle geçen aya göre fiyatların yüzde 62,9 artış gösterdiğine dikkati çekildi. [5]