Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun Sinekolojik ve Sintaksonomik Analizi

19, 76, 50-64 (2010) doi: 10.5053/ekoloji.2010.766 ARAÞTIRMA NOTU Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun Sinekolojik ve Sintaksonomik Analizi Fazýl ÖZEN Kocaeli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 41380 Kocaeli-TÜRKÝYE *Corresponding author: fazil.ozen@kocaeli.edu.tr Özet Bu araþtýrma, Marmara Bölgesinin Güney Marmara Bölümü'nde yer alan Yeniköy'ün kýyý kumulu gerisindeki vejetasyonu tespit etmek amacýyla gerçekleþtirildi. Araþtýrma bölgesi bitki coðrafyasý bakýmýndan Avrupa-Sibirya floristik bölgesine, Davis'in kareleme sistemine göre A2 karesine dahildir. Araþtýrma alanýndan, dördü bilim dünyasý için yeni olmak üzere beþ bitki birliði tanýmlandý. Bitki birlikleri ve ait olduklarý üst birimler aþaðýdaki gibidir: Üst Sýnýf: Querco-Fagea Fukarek & Fabijanic 1968 Sýnýf: Querco-Fagetea (Br.-Bl. et Vliegler 1937) Fuk. et Fab. 1968 Ordo: Populetalia albae Pawl. 1928 em. Fukarek & Fabijanic 1968 1. Asosyasyon: Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae Kutbay et. al. 1998 Ordo: Rhododendro-Fagetalia orientalis Quezel, Barbero et Akman 1980 2. Asosyasyon: Tilio argenteae-castanetum sativae ass. nov. 3. Asosyasyon: Rubo hirti-fagetum orientalis ass. nov. Sýnýf: Quercetea ilicis Braun-Blanquet 1931 Ordo: Quercetalia ilicis Braun-Blanquet 1936 em. Rivas-Martinez 1974 4. Asosyasyon: Arbuto unedinis-quercetum cerridis ass. nov. Alyans : Quercion ilicis Br.-Bl. (1931) 1936 em. Rivas- Martinez 1974 5. Asosyasyon: Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae ass. nov. Anahtar Kelimeler: Bursa, sinekoloji, sintaksonomi, Yeniköy. Syntaxonomical and Synecological Analysis of Hygrophyl, Forest and Maquis Vegetation of Yeniköy (Bursa) Abstract This study was carried out to determine the vegetation distributing behind the sand dune of Yeniköy which is located in South Marmara part of Marmara Region (Turkey). Research area is included in Euro-Siberian floristic region as phytogeographically and A2 square as David's grid scheme in Turkey. Five associations were described from research area. Four of these associations are new for the world of science. The associations and their higher units are as follows: Upperclass: Querco-Fagea Fukarek & Fabijanic 1968 Class: Querco-Fagetea (Br.-Bl. et Vliegler 1937) Fuk. et Fab. 1968 Order: Populetalia albae Pawl. 1928 em. Fukarek & Fabijanic 1968 1. Association: Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae Kutbay et. al. 1998 Order: Rhododendro-Fagetalia orientalis Quezel, Barbero et Akman 1980 2. Association: Tilio argenteae-castanetum sativae ass. nov. 3. Association: Rubo hirti-fagetum orientalis ass. nov. Class: Quercetea ilicis Braun-Blanquet 1931 Order: Quercetalia ilicis Braun-Blanquet 1936 em. Rivas-Martinez 1974 4. Association: Arbuto unedinis-quercetum cerridis ass. nov. Alliance: Quercion ilicis Br.-Bl. (1931) 1936 em. Rivas- Martinez 1974 5. Association: Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae ass. nov. Keywords: Bursa, synecology, syntaxonomy, Yeniköy. Özen F (2010) Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun Sinekolojik ve Sintaksonomik Analizi. 19, 76, 50-64. GÝRÝÞ Yeniköy, Marmara Denizinin güney kýyýsýnda, Karacabey ilçesine baðlý bir yerleþim yeridir. Yaklaþýk 11,5 km'lik uzun bir sahil þeridine sahip olan Yeniköy, kumul, sulak alan, maki ve orman vejetasyonu gibi birçok farklý vejetasyon tipini bir arada bulundurduðu için floristik ve fitososyolojik bakýmdan önem taþýmaktadýr. Karacabey (Bursa) Ýlçesi'nin kuzeyinde 28º20' doðu enlemi ile 40º24' kuzey boylamý arasýnda ve Geliþ: 17.07.2009 / Kabul: 05.01.2010 50

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... ilçeye kuþ uçuþu 20 km mesafede yer alan Yeniköy, Marmara Bölgesinin Güney Marmara Bölümü'ndedir. Kuzeyindeki Ýmralý Adasý'na kuþ uçuþu 3,5-4 deniz mili, batýsýndaki Bandýrma'ya yaklaþýk 35 km ve doðusundaki Mudanya'ya ise yaklaþýk 43 km uzaklýktadýr. Yeniköy'ün doðusunda bulunan ve en büyük iki kolu Susurluk Çayý ile Nilüfer Çayý olan Kocadere'nin denize döküldüðü kesimde Dalyan ve Arapçiftliði Gölleri yer almakta, bu bölge Kocaçay Deltasý olarak anýlmaktadýr (Þekil 1). Araþtýrma bölgesinin deniz seviyesinden yüksekliði 0-838 m olup en yüksek noktasý Karadað'dýr. Bitki coðrafyasý bakýmýndan Avrupa-Sibirya (Euro-Siberian) floristik bölgesinin Öksin (Karadeniz) sektöründe yer almakta (Akman 1993), Davis (1965-1988)'in kareleme sistemine göre A2 karesinde bulunmaktadýr. Araþtýrma bölgesinin jeolojik yapýsýný Paleozoyik yaþlý metamorfik serilerden meydana gelmiþ formasyonlar oluþturmaktadýr. Bölgenin anakaya yapýsý Permo-Triyas yaþlý Karakaya Karmaþýðýna ait Nilüfer biriminin mermer düzeylerinden, sahile yakýn kesimleri, Kocadere Çayý tarafýndan taþýnan kum ve silt boyutunda kýrýntýlarýn oluþturduðu delta türü alüvyal çökellerden meydana gelmektedir (Ergül ve ark. 1980, Selim 2004). Sahil kumullarýnýn hemen gerisinde kalan kesimde alüvyal sahil bataklýðý, daha iç kesimlerde ise kalkersiz kahverengi orman topraklarý bulunmaktadýr (Anonymous 1971). Emberger (1952)'e göre yapýlan deðerlendirmede bölgede Akdeniz iklimi hakimdir. Bölge, Q deðerine göre Akdeniz ikliminin "Az yaðýþlý Akdeniz" biyoiklim tipine ve m deðerine göre de bu biyoiklim tipinin "Serin Akdeniz" alt bölümüne dahildir (Tablo 1). Yaðýþ rejimi K.S.Ý.Y þeklinde olup "Merkezi Akdeniz Yaðýþ Rejimi" görülmektedir (Tablo 2). Araþtýrma bölgesinde 5. ayýn baþlarýndan 9. ayýn ortalarýna kadar devam eden ve þiddeti az olmayan kurak bir devre hakimdir. Bölgede donlu ay bulunmamakla birlikte, Kasým-Nisan aylarý arasýnda 6 ay süreyle muhtemel don ihtimalinin olduðu dikkati çekmektedir. En soðuk ayýn en düþük sýcaklýk ortalamasý (n) -14,6ºC olarak ölçülmüþtür. Mutlak minimum sýcaklýk (p) +10,3ºC'dýr (Þekil 2). Araþtýrma alanýnýn florasý oldukça zengindir. Higrofil bitkilerle maki bitkileri, maki bitkileri ile Karadeniz (Euxine) bitkileri bir arada bulunmaktadýr. Bölgedeki higrofil bitkiler arasýnda, Fraxinus angustifolia Vahl. subsp. oxycarpa (Bieb. Ex Willd.) Þekil 1. Araþtýrma alanýnýn coðrafi konumu. Tablo 1. Bandýrma'nýn biyoiklimsel sentezi. Tablo 2. Bandýrma'nýn yaðýþ rejimi. Þekil 2. Bandýrma'nýn iklim diyagramý. Franco & Rocha Afonso, Populus alba L., Alnus glutinosa (L.) Gaertner subsp. glutinosa, Platanus orientalis L., Arundo donax L., Trachomitum venetum (L.) Woodson subsp. sarmatiense (Woodson) Avetisian, Sparganium erectum L. subsp. neglectum (Beeby) K. Richter, Alisma plantago-aquatica L. ve Irýs pseudacorus 51

Özen L. sayýlabilir. Maki bitkilerinin baþlýcalarý, Quercus coccifera L., Laurus nobilis L., Phillyrea latifolia L., Styrax officinalis L., Arbutus unedo L. ve Ruscus aculeatus L. var. aculeatus'dur. Fagus orientalis Lipsky, Rubus hirtus Waldst. & Kit., Daphne pontica L., Smilax excelsa L. ve Ligustrum vulgare L. gibi türler ise baþlýca Karadeniz bitkileri arasýnda sayýlabilir. Araþtýrma bölgesinin kumullarý ve sulak alanlarýnýn vejetasyonu araþtýrýlmýþ olmakla birlikte (Uslu ve Gehu 1991, Seçmen ve Leblebici 1996), bölgedeki kumullarýn gerisinde, oldukça saðlýklý, sýk geliþme gösteren ve korunmuþ bir vejetasyon yapýsýnýn hakim olduðu ancak bunun araþtýrýlmadýðý dikkati çekmektedir. Bilindiði gibi günümüzde kýyý kumullarý ardýnda korunmuþ ve kesintisiz bir bitki örtüsüne rastlamak pek yaygýn deðildir. Yeniköy kumullarýnýn gerisindeki ormanlarýn bir bölümü, dünyadaki nadir vejetasyon tiplerinden olan su basar (longos) ormanlarý niteliðindedir. Longos ormanlarýnýn yanýsýra geniþ yapraklý ormanlarýn ve maki vejetasyonunun da yaygýn olmasý, araþtýrma bölgesinin vejetasyonun aydýnlatýlmasý konusunda ilgimizi çekerek yol gösterici olmuþtur. Yeniköy, belirtilen özelliklerinden dolayý araþtýrma alaný olarak seçilmiþtir. MATERYAL VE METOT Araþtýrma alanýndaki birliklerin floristik kompozisyonunda bulunan bitkiler Türkiye Florasý (Davis 1965-1988, Davis ve ark. 1988, Güner ve ark. 2000)'ndan yararlanarak tarafýmýzdan teþhis edilmiþtir. Vejetasyon Braun-Blanquet (1932) Yöntemi'ne göre sýnýflandýrýlmýþ ve bitki birlikleri Vejetasyon Kodu (Weber ve ark. 2000)'na göre adlandýrýlmýþtýr. Örnek parseller, Mayýs-Temmuz aylarý arasýnda vejetasyonu en iyi temsil eden homojen alanlarda "en küçük alan" tayini yapýlarak alýnmýþtýr. Birliklerdeki bitkilerin sintaksonomik kategorileri belirlenirken konuya iliþkin kaynaklardan yararlanýlmýþtýr (Quezel ve ark. 1978, Seçmen ve Leblebici 1978, Akman ve ark. 1979a, Akman ve ark. 1979b, Quezel ve ark. 1980, Ketenoðlu 1982, Ketenoðlu ve ark. 1983, Gemici ve Seçmen 1983, Akman ve ark. 1983, Bekat ve Seçmen 1983-1984, Bekat 1987, Bekat ve Seçmen 1988, Akman ve Ekim 1988, Kutbay ve Kýlýnç 1995, Seçmen ve Leblebici 1996, Kutbay ve ark. 1998, Karaer ve ark. 1999, Yarcý 2002, Vural ve ark. 2007). Birlikler, benzer çalýþmalardaki birliklerle Sorensen (1948)'in benzerlik formülüne göre karþýlaþtýrýlmýþtýr. Araþtýrma alanýnda meteoroloji 52 istasyonu bulunmadýðý için en yakýn istasyon olan Bandýrma'nýn iklim verileri kullanýlmýþtýr. (Anonymous 2000). Bölgenin iklimi, Walter (1957) Yöntemi'ne göre çizilen iklim diyagramý ile Emberger (1952) ve Daget (1977)'den yararlanýlarak deðerlendirilmiþtir. Bölgenin büyük toprak gruplarýyla ilgili veriler, Susurluk Havzasý Topraklarý (Anonymous 1971)'ndan alýnmýþtýr. Birliklerin yayýlýþ gösterdiði yerlerden alýnan toprak örnekleri Kocaeli Ýl Tarým Müdürlüðü Laboratuvarýnda analiz ettirilmiþtir. BULGULAR Araþtýrma alanýnda higrofil, orman ve maki vejetasyonlarý olmak üzere üç vejetasyon tipi bulunmaktadýr. Higrofil Vejetasyon Araþtýrma alanýnýn kuzeyinde yaygýn olan sahil kumulunun 50-100 m gerisinde yer alýr. Yaðýþlý mevsimde, özellikle kýþ baþlangýcýndan itibaren bu bölümdeki toprak yüzeyi su tabakasýyla kaplanmaktadýr. Bu özelliðe sahip alanlarda geliþen ormanlar "longos (su basar) ormanlarý" olarak bilinmekte ve hidroserin son safhasý olan klimaks ormanlarý oluþturmaktadýr (Kutbay ve ark. 1998). Araþtýrma bölgesinin higrofil vejetasyonunda F. angustifolia subsp. oxycarpa, A. glutinosa subsp. glutinosa, P. alba ve P. orientalis gibi higrofil aðaçlarla beraber birçok otsu higrofil tür bir arada bulunmaktadýr. Bunlar arasýnda, S. erectum subsp. neglectum, Polygonum hydropiper L., A. plantagoaquatica, A. donax, I. pseudocarus, Potentilla reptans L. ve Rumex conglomeratus Murray sayýlabilir. Orman Vejetasyonu Orman vejetasyonu bölgedeki en yaygýn vejetasyon tipidir. Bu vejetasyon, Avrupa-Sibirya bitkileri ile Akdeniz bitkilerinin kompozisyonu þeklinde yayýlýþ göstermektedir. Yeniköy'den doðuya doðru Marmara Denizi boyunca uzanan kýyý kumulu, sahilden yaklaþýk 100 m içeriye doðru girmekte iken, kuzeybatýda Kurþunlu'dan itibaren ise yerini tamamen sarp kayalýklara býrakmaktadýr. Bölge ormanlarý kumul ve kayalýklarýn gerisinden itibaren iç kesimlere doðru uzanmaktadýr. Bu ormanlarda yaygýn olarak bulunan aðaç türleri Marmara Denizine yakýn yamaçlarda Castanea sativa Miller, Tilia argentea Desf. ex DC., Quercus cerris L. var. cerris ve L. nobilis, biraz daha iç kesimlerde ise F. orientalis ve Carpinus betulus L.'dur. Maki Vejetasyonu Araþtýrma alanýnýn sahilden biraz iç kesiminde

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... yaygýn olan vejetasyon tipidir. Yeniköy-Karacabey arasýnda özellikle Ekmekçi Köyü çevresinde hakim durumdadýr. Bu vejetasyonda en yaygýn bitki türleri Quercus coccifera L., Phillyrea latifolia L., Pistacia terebinthus L. subsp. terebinthus, A. unedo, Olea europaea L. var. sylvestris (Miller) Lehr ve Cistus creticus L.'dur. Bitki Birlikleri Araþtýrma alanýndan tespit edilen bitki birlikleri þunlardýr: Higrofil Vejetasyon - Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae Kutbay ve ark. 1998 Birlik, alüvyal sahil bataklýklarý üzerinde geliþme göstermektedir. Bünyesi týnlý olan bu topraklar, tuzsuz, nötr ph'a sahip, az kireçli ve organik maddece zengindir. Bitki besin elementlerinden azot çok yüksek, fosfor orta düzeyde ve potasyum bitki beslenmesi için yeterli düzeydedir. (Tablo 3). Alnus glutinosa birliði ilk olarak Quezel ve ark. (1980) tarafýndan Samsun çevresinden Alnus glutinosa-pterocarya pterocarpa birliði olarak tanýmlanmýþtýr. Quezel ve ark. (1980)'na göre bu birlik higrofil azonal formasyonlarý temsil etmektedir. Daha sonra Kutbay ve ark. (1998) yine ayný bölgede Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae birliðini tanýmlamýþlardýr. Bu birliðin Marmara bölgesinde yayýlýþ gösterdiði, sunulan çalýþma ile ilk defa tarafýmýzdan tespit edilmiþtir. Yeniköy-Dalyan Gölü arasýndaki kýyý kumulu gerisinde yayýlýþ gösteren birliðin ayýrdedici ve karakter türleri F. angustifolia subsp. oxycarpa, A. glutinosa subsp. glutinosa, P. alba, Rubus sanctus Schreber ve Quercus robur L. subsp. robur'dur. Birlik 0-10 m yüksekliklerde yayýlýþ göstermekte olup aðaç, çalý ve ot olmak üzere üç vejetasyon tabakasý içerir. Aðaç katý boylarý 15-20 m ve örtüþ derecesi % 80-95 olan türlerden oluþur. Bu katý oluþturan bitkiler, F. angustifolia subsp. oxycarpa, A. glutinosa subsp. glutinosa, P. alba, Q. robur subsp. robur, P. orientalis ve Acer campestre L. subsp. campestre'dir. Çalý katý 1-2 m boyda ve % 30-55 örtüþ derecesine sahip bitkilerden meydana gelir. Bu katta yaygýn olan türler, R. sanctus, Ruscus aculeatus var. aculeatus, Paliurus spina-christi Miller, Crataegus monogyna Jacqy. subsp. monogyna ve Rosa canina L.'dýr. Ot katý 5-25 cm boyda ve % 15-30 örtüþe sahip türlerden oluþmaktadýr. Ot katýnýn baþlýca türleri R. conglome-ratus, P. reptans, Plantago major L. ve S. erectum subsp. neglectum'dur (Tablo 4). Birliðin floristik kompozisyonunda fanerofitlerin ve hemikriptofitlerin hakim durumda olduðu Tablo 3. Bitki birliklerinin geliþtikleri topraklarýn analiz sonuçlarý. dikkati çekmektedir (Tablo 5). Korotip analizine göre ise birlikte Avrupa-Sibirya flora elementlerinin baskýn olduðu görülmektedir (Tablo 6). Orman Vejetasyonu -Tilio argenteae-castanetum sativae as. nov. (Holotip örnek parsel 54) Birlik mermer anakaya ve kalkersiz kahverengi orman topraklarý üzerinde geliþme göstermektedir. Bünyesi killi týnlý olan bu topraklar, tuzsuz, nötr ph'a sahip ve az kireçlidir. Organik madde miktarý az olan bu topraklarda azot orta düzeyde, fosfor az miktarda ve potasyum ise bitki beslenmesi için yeterli düzeydedir (Tablo 3). Birliðin dominant türlerinden olan C. sativa Karadeniz Bölgesi baþta olmak üzere ülkemizde geniþ bir yayýlýþa sahip olup Karadeniz Bölgesinde Quercus L., Picea Dietr. ve özellikle Fagus L. ile birlikte ormanlar teþkil etmekte, T. argentea ile karýþýk olarak bulunduðu ormanlara ise hemen hemen hiç rastlanmamaktadýr. Bu nedenle araþtýrma bölgesinde bu ormanlarýn yaygýn olmasý enteresan bir durum arz etmektedir. Sahil kesiminin büyük bir bölümünde yaygýn olan Tilio argenteae-castanetum sativae birliðinin ayýrdedici ve karakter türleri C. sativa, T. argentea ve Rubus discolor Weihe & Nees'dur. Birlik 100-275 m yüksekliklerde kuzey yönlü yamaçlarda yayýlýþ göstermektedir. Aðaç, çalý ve ot olmak üzere üç tabakalý olan birlikte, aðaç katý boylarý 15-20 m ve örtüþü %90-100 olan türlerden meydana gelmektedir. Bu katýn bitkileri C. sativa, T. argentea, Populus tremula L., Quercus petraea (Mattuschka) Liebl. subsp. iberica (Steven ex Bieb.) Krassiln., C. betulus, L. nobilis ve Ficus carica L. subsp. carica'dýr. Çalý katý 0,5-1 m boyda ve örtüþü %20-45 olan türlerden oluþmaktadýr. Bu katta yer alan baþlýca türler R. discolor, D. pontica, Ilex colchica Poj., Sambucus ebulus L., Euphorbia amygdaloides L. var. amygdaloides, Ruscus hypoglossum L., Styrax officinalis L., Carpinus orientalis Miller subsp. orientalis, A. unedo, Erica arborea L. ve Corylus avellana L. var. avellana'dýr.ot katýný oluþturan türler 10-20 53

Özen Tablo 4. Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae Kutbay et. al. 1998. *Korotip: End-Türkiye için endemik; AS-Avrupa-Sibirya; Krd-Karadeniz ; Akd.-Akdeniz; DA-Doðu Akdeniz; Koz.-Kozmopolit; ÇBÇok bölgeli ve/veya Floristik Bölgesi Bilinmeyen. **Hayat Formu: Fa-Fanerofit; Ka-Kamefit; He-Hemikriptofit; Kr-Kriptofit; T-Terofit. 54

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... Tablo 5. Bitki birliklerinin takson sayýsýna göre biyolojik spektrumu. Tablo 6. Bitki birliklerinin takson sayýsýna göre korotip analizi. cm boy ve %15-30 örtüþ derecesine sahiptir. Ot katýnýn önemli türleri Hypericum androsaemum L., Viola odorata L., Pteridium aquilinum (L.) Kuhn ve Primula vulgaris Huds. subsp. vulgaris'dir (Tablo 7). Birlikte, fanerofitlerin ve hemikriptofitlerin hakim olduðu dikkati çekmektedir (Tablo 5). Korotip analizine göre ise Avrupa-Sibirya flora elementlerinin baskýn olduðu görülmektedir (Tablo 6). -Rubo hirti-fagetum orientalis as. nov. (Holotip örnek parsel 23) Birlik mermer anakaya ve kalkersiz kahverengi orman topraklarý üzerinde geliþme göstermektedir. Bünyesi killi týnlý olan bu topraklar, tuzsuz, hafif asidik ve az kireçlidir. Organik madde miktarý az olan bu topraklarda azot, fosfor ve potasyum orta düzeylerdedir (Tablo 3). Sahilden nispeten iç kesimde KaradaG çevresinde yaygýn olan birliðin ayýrdedici ve karakter türleri F. orientalis, R. hirtus ve Laurocerasus officinalis Roemer'dir. Birlik 350-500 m yüksekliklerdeki kuzey yönlü yamaçlarda yayýlýþ göstermektedir. Aðaç, çalý ve ot olmak üzere üç tabakalýdýr. Aðaç tabakasý boylarý 15-25 m ve örtüþ derecesi %90-100 olan F. orientalis, C. sativa, T. argentea ve C. betulus türlerinden meydana gelmektedir. Çalý katýnýn baþlýca türleri R. hirtus, L. officinalis, D. pontica ve C. avellana var. avellana'dýr. Bu bitkiler 0,5-1 m boy ve % 10-30 örtüþ derecesine sahiptirler. Ot tabakasý boylarý 5-15 cm ve örtüþ derecesi %10-25 olan türlerden meydana gelmektedir. Bu tabakanýn hakim türleri H. androsaemum, V. odorata, P. vulgaris subsp. vulgaris ve P. aquilinum'dur (Tablo 8). Fanerofitlerin ve hemikriptofitlerin hakim olduðu birlikte (Tablo 5), Avrupa-Sibirya flora elementlerinin sýklýkla yer aldýðý dikkati çekmektedir (Tablo 6). -Arbuto unedinis-quercetum cerridis as. nov. (Holotip örnek parsel 34) Birlik mermer anakaya ve kalkersiz kahverengi orman topraklarý üzerinde geliþme göstermektedir. Bünyesi týnlý olan bu topraklar, tuzsuz, nötr ph'ta ve az kireçlidir. Organik madde miktarý az olan bu topraklarda azot ve potasyum orta düzeyde, fosfor ise düþük düzeydedir (Tablo 3). Birliðin ayýrdedici ve karakter türleri Q. cerris var. cerris, A. unedo ve L. nobilis'dir. Birlik, "Yeniköy Orman Mesire Yeri"nin yukarýsýnda 125-275 m yüksekliklerde yayýlýþ göstermektedir. Aðaç, çalý ve ot olmak üzere üç tabakalý olan Arbuto unedinis- Quercetum cerridis birliðinde aðaç katý boylarý 10-20 m ve örtüþ dereceleri %85-100 olan türlerden meydana gelmektedir. Bu katýn bitkileri Q. cerris var. cerris, L. nobilis, C. sativa ve T. argentea'dýr. Boylarý 1-2 m, örtüþ dereceleri %20-65 arasýnda deðiþen türlerden meydana gelen çalý katýnýn baþlýca türleri A. unedo, R. aculeatus var. aculeatus, P. latifolia, E. arborea, S. officinalis, C. creticus ve Rosa canina L.'dýr. Ot katý boylarý 10-20 cm ve örtüþ derecesi %10-30 arasýnda deðiþen bitkilerden oluþmaktadýr. Bu tabakada E. amygdaloides var. amygdaloides, Hedera helix L., H. androsaemum, V. odorata ve Primula vulgaris Huds. subsp. sibthorpii (Hoffmanns.) W.W. Sm. & Forrest yaygýn olarak bulunmaktadýr (Tablo 9). Birliðin floristik kompozisyonunda fanerofitler ve hemikriptofitler hakimdir (Tablo 5). Yapýlan korotip analizinde, birliðin floristik kompozisyonunda Avrupa-Sibirya ve Akdeniz flora elementlerinin birbirlerine yakýn oranlarda temsil edildiði görülmektedir (Tablo 6). Maki Vejetasyonu - Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae as. nov. (Holotip örnek parsel 43) Birlik mermer anakaya ve kalkersiz kahverengi orman topraklarý üzerinde geliþme göstermektedir. Bünyesi killi týnlý olan bu topraklar, tuzsuz, nötr ph'ta ve az kireçlidir. Organik madde miktarý yüksek olan bu topraklarda azot miktarý çok yüksek, fosfor az ve potasyum ise bitki beslenmesi için yeterli düzeydedir (Tablo 3). Q. coccifera, baþta Akdeniz bölgesi olmak üzere Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgelerimizde yayýlýþ gösteren herdem yeþil bir meþe türüdür. Ülkemizde 55

Özen Tablo 7. Tilio argenteae-castanetum sativae as. nov. (*holotip örnek parsel 54). *Yön: K-Kuzey; KB-Kuzeybatý; KD-Kuzeydoðu; B-Batý. **Anakaya: M; Mermer. ***Korotip: End-Türkiye için endemik; AS-Avrupa-Sibirya; Krd-Karadeniz ; Akd.-Akdeniz; DA-Doðu Akdeniz; Koz.-Kozmopolit; ÇBÇok bölgeli ve/veya Floristik Bölgesi Bilinmeyen. ****Hayat Formu: Fa-Fanerofit; Ka-Kamefit; He-Hemikriptofit; Kr-Kriptofit; T-Terofit. 56

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... Tablo 8. Rubo hirti- Fagetum orientalis ass. nov. (*holotip örnek parsel 23). *Yön: K-Kuzey; KB-Kuzeybatý; KD-Kuzeydoðu; B-Batý. **Anakaya: M; Mermer. ***Korotip: End-Türkiye için endemik; AS-Avrupa-Sibirya; Krd-Karadeniz ; Akd.-Akdeniz; DA-Doðu Akdeniz; Koz.-Kozmopolit; ÇB- Çok bölgeli ve/veya Floristik Bölgesi Bilinmeyen. ****Hayat Formu: Fa-Fanerofit; Ka-Kamefit; He-Hemikriptofit; Kr-Kriptofit; T-Terofit. 57

Özen Tablo 9. Arbuto unedinis-quercetum cerridis ass. nov. (*holotip örnek parsel 34). *Yön: KB-Kuzeybatý; KD-Kuzeydoðu; D-Doðu; GD-Güneydoðu **Anakaya: M; Mermer. ***Korotip: End-Türkiye için endemik; AS-Avrupa-Sibirya; Krd-Karadeniz ; Akd.-Akdeniz; DA-Doðu Akdeniz; Koz.-Kozmopolit; ÇB- Çok bölgeli ve/veya Floristik Bölgesi Bilinmeyen. ****Hayat Formu: Fa-Fanerofit; Ka-Kamefit; He-Hemikriptofit; Kr-Kriptofit; T-Terofit. 58

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... genellikle Pinus brutia Ten. ile birlikte bulunmaktadýr. Araþtýrma bölgesinde maki vejetasyonu sadece Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae birliði ile temsil edilmektedir. Bölgenin iç kesimlerinde özellikle Ekmekçi Köyü çevresinde hakim durumda olan birlik 50-300 m yüksekliklerde çoðunlukla güney yönlü yamaçlarda yayýlýþ göstermektedir. Birliðin ayýrdedici ve karakter türleri Q. coccifera, P. latifolia ve Origanum vulgare L. subsp. hirtum (Link) Ietswaart'dur. Aðaç, çalý ve ot katlarý olmak üzere üç tabakalý olan Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae birliðinde aðaç katý O. europaea subsp. sylvestris ve P. orientalis türlerinden meydana gelmektedir. Bu kattaki bitkilerin boylarý 5-8 m ve örtüþ dereceleri % 5-10 arasýndadýr. Çalý katý boylarý 1,5-2 m ve örtüþ derecesi %80-95 arasýnda deðiþen türlerden oluþmaktadýr. Çalý katýnýn baþlýca bitkileri Q. coccifera, P. latifolia, P. terebinthus subsp. terebinthus, Q. infectoria subsp. boissieri, A. unedo, A. aphyllus subsp. orientalis ve C. creticus'dur. Ot katýný oluþturan türler 10-20 cm boyda ve %10-45 örtüþ derecesine sahiptir. Bu katýn yaygýn türleri O. vulgare subsp. hirtum, Digitalis ferruginea L. subsp. ferruginea, Asplenium onopteris L., Trifolium angustifolium L. var. angustifolium ve Avena barbata Pott ex Link subsp. barbata'dýr (Tablo 10). Birlikte fanerofitlerin baskýn olduðu, bunu terofitlerin ve hemikriptofitlerin izlediði görülmektedir (Tablo 5). Korotip analizine göre ise, birlikte Akdeniz flora elementlerinin hakim durumda olduðu dikkati çekmektedir (Tablo 6). TARTIÞMA Bu çalýþmada biri higrofil vejetasyona, üçü orman vejetasyonuna ve biri de maki vejetasyonuna ait olan beþ bitki birliði tespit edilmiþtir. Bunlardan Tilio argenteae-castanetum sativae, Rubo hirti-fagetum orientalis, Arbuto unedinis-quercetum cerridis ve Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae birlikleri bu çalýþmada ilk defa tarafýmýzdan tanýmlanmýþtýr. Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae birliði Quezel ve ark. (1980) ve Kutbay ve ark. (1998) tarafýndan Querco-Fagetea sýnýfý ve Populetalia albae ordosuna dahil edilmiþtir. Bu iki birlik ile bizim tespit ettiðimiz birliðin benzerlikleri sýrasýyla %29,63 ve %28,00'dir (Tablo 11). Birliðin floristik kompozisyonunda Querco-Fagetea, Quercetea ilicis, Quercetea pubescentis, Alno-Populetea ve Phragmitetea sýnýflarýna ait taksonlar bulunmaktadýr. Bunlardan Querco-Fagetea sýnýfý F. angustifolia subsp. oxycarpa, S. excelsa, Quercetea ilicis sýnýfý R. aculeatus var. aculeatus, P. spina-christi, Quercetea pubescentis sýnýfý S. officinalis ve bu sýnýfýn Querco-Carpinetalia orientalis ordosu C. monogyna subsp. monogyna gibi dominant taksonlarla ve Alno-Populetea ile Phragmitetea sýnýflarý ise sýrasýyla Vitis sylvestris Gmelin ve A. donax ile temsil edilmektedir. Birlikte en iyi temsil edilen sýnýf Querco-Fagetea, ordo ise bu sýnýfýn ve Populetalia albae ordosudur. Bundan dolayý Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae birliði bu fitososyolojik birimlere dahil edilmiþtir. Tilio argenteae-castanetum sativae birliði ilk defa tarafýmýzdan tanýmlanmaktadýr (Holotip Tablo 7, Holotip örnek parsel 54). Ülkemizde daha önce farklý kodominantlarla tanýmlanmýþ birçok C. sativa birliði bulunmaktadýr. Bunlardan baþlýcalarý Quezel ve ark. (1980), Ketenoðlu (1982), Kutbay ve Kýlýnç (1995) ve Akman ve ark. (1983) tarafýndan gerçekleþtirilmiþtir. Ýlk üç çalýþmada tanýmlanan birlikler Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosuna baðlanmýþlardýr. Akman ve ark. (1983) ise birliði Fagetalia sylvaticae ordosuna dahil etmiþlerdir. Bu birliklerle bizim tanýmladýðýmýz birliðin benzerlik oranlarý Tablo 11'de görülmekte olup en fazla benzerlik %29,17 ile Akman ve ark. (1983)'un çalýþmasý iledir. Birliðin floristik kompozisyonu karýþýk olup birçok fitososyolojik birimin karakter türlerini bulundurmaktadýr. Birlikte Querco-Fagetea sýnýfý E. amygdaloides var. amygdaloides, V. odorata, R. hypoglossum ve C. vitalba, bu sýnýfýn Rhododendro- Fagetalia orientalis ordosu D. pontica, H. androsaemum, S. excelsa, I. colchica ve T. orientalis, Populetalia albae ordosu S. ebulus ve Solanum dulcamara L., Quercetea pubescentis sýnýfý S. officinalis, Geum urbanum L., Hypericum perforatum L. ve Q. cerris var. cerris, bu sýnýfýn Querco-Carpinetalia orientalis ordosu, Q. petraea subsp. iberica, C. betulus ve Lathyrus laxiflorus (Desf.) O. Kuntze subsp. laxiflorus, Cisto-Micromerietea sýnýfý P. aquilinum, Spartium junceum L., C. creticus, Quercetea ilicis sýnýfý ise L. nobilis, A. unedo, E. arborea ve R. aculeatus var. aculeatus gibi taksonlarla temsil edilmektedir. Tilio argenteae-castanetum sativae birliðinde Querco-Fagetea sýnýfý ve bu sýnýfýn Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosu iyi bir þekilde temsil edildiðinden, birliðin bu sýnýf ve ordoya baðlanmasý uygun görülmüþtür. Rubo hirti-fagetum orientalis birliði yeni tanýmlanan bir birliktir (Holotip Tablo 8, Holotip örnek parsel 23). Ülkemizde kodominantlarý deðiþen birçok F. orientalis birliði tanýmlanmýþ ve bunlar farklý sintaksonomik birimlere dahil edilmiþlerdir; Yarcý 59

Özen Tablo 10. Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae ass. nov. (*holotip örnek parsel 43). *Yön: G-Güney; GB-Güneybatý; GD-Güneydoðu; KD-Kuzeydoðu; D-Doðu. **Anakaya: M; Mermer. ***Korotip: End-Türkiye için endemik; AS-Avrupa-Sibirya; Krd-Karadeniz ; Akd.-Akdeniz; DA-Doðu Akdeniz; Koz.-Kozmopolit; ÇBÇok bölgeli ve/veya Floristik Bölgesi Bilinmeyen. ****Hayat Formu: Fa-Fanerofit; Ka-Kamefit; He-Hemikriptofit; Kr-Kriptofit; T-Terofit. 60

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... Tablo 11. Araþtýrma alanýndaki birliklerin diðer çalýþmalardaki birlikler ile Sorensen (1948) formülüne göre % benzerlikleri. (2002) birliði Quercetalia pubescentis ordosuna, Quezel ve ark. (1980) ile Ketenoðlu (1982) Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosuna, Kutbay ve Kýlýnç (1995) Querco-Fagetea sýnýfý ve Rhododendro- Fagetalia orientalis ordosuna, Akman ve ark. (1983) Querco-Carpinetalia orientalis ordosu ve Carpino- Acerion alyansýna, Akman ve ark. (1979) ise Fagetalia sylvaticae ordosuna dahil etmiþlerdir. Bizim tanýmladýðýmýz birlik ile bu birliklerin benzerlikleri Tablo 11'de görülmekte olup en fazla benzerlik % 29,17 ile Akman ve ark. (1983)'nýn çalýþmasýnda görülmektedir. Birliðin floristik kompozisyonunda Rhododendro-Fagetalia orientalis, Fagetalia sylvaticae ve Populetalia albae ordolarýna ve Querco-Fagetea ve Quercetea pubescentis sýnýflarýna ait taksonlar yer almaktadýr. Bunlardan Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosu F. orientalis, R. hirtus, L. officinalis, H. androsaemum ve D. pontica ile, Fagetalia sylvaticae ordosu Epilobium lanceolatum Seb. & Mauri ve Galium rotundifolium L. ile, Populetalia albae ordosu S. ebulus ile, Querco-Fagetea sýnýfý V. odorata, E. amygdaloides var. amygdaloides ve Sanicula europaea L. ile ve Quercetea pubescentis sýnýfý ise C. sativa, T. argentea, Helleborus orientalis Lam. ve Q. cerris var. cerris ile temsil edilmektedir. Birlikte Querco-Fagetea sýnýfý ve Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosu en iyi þekilde temsil edildiðinden Rubo hirti-fagetum orientalis birliðinin bu fitososyolojik birimlere baðlanmasý uygun görülmüþtür. Arbuto unedinis-quercetum cerridis ilk defa tarafýmýzdan tanýmlanmaktadýr (Holotip Tablo 9, Holotip örnek parsel 34). Ülkemizde farklý kodominantlarla tanýmlanan birçok Q. cerris birliði mevcuttur. Bu çalýþmalardan Quezel ve ark. (1980) ile Akman ve ark. (1979) tarafýndan tanýmlanan birliklerden ilkinde birlik, Querco-Carpinetalia orientalis ordosu ve Carpino-Acerion alyansýna, ikincisinde ise Carpino-Acerion alyansýna dahil edilmiþtir. Yarcý (2002) tanýmladýðý birliði Quercetea pubescentis sýnýfýnýn Quercetalia pubescentis ordosuna, Vural ve ark. (2007) ise, Querco-Carpinetalia orientalis ordosunun Quercion anatolicae alyansýna baðlamýþlardýr. Bizim tanýmladýðýmýz birlik % 28,12 oraný ile en fazla Yarcý (2002)'nýn tanýmladýðý birliðe benzerlik göstermektedir (Tablo 11). Tablo 9 incelendiðinde birliðin floristik kompozisyonunda çok deðiþik fitososyolojik birimlerin yer aldýðý dikkati çekmektedir. Bunlardan Quercetea ilicis sýnýfý A. unedo, L. nobilis, R. aculeatus var. aculeatus, P. latifolia, E. arborea, Rubia peregrina L. ve P. spina-christi ile, Quercetea pubescentis sýnýfý Q. cerris var. cerris, S. officinalis, C. sativa ve T. argentea ile, Querco-Carpinetalia orientalis ordosu C. monogyna subsp. monogyna, L. laxiflorus subsp. laxiflorus ve C. orientalis subsp. orientalis ile, Rhododendro-Fagetalia orientalis ordosu H. androsaemum, S. excelsa, D. pontica ve R. hirtus ile Querco- Fagetea sýnýfý ise E. amygdaloides var. amygdaloides ve V. odorata ile temsil edilmektedir. Birlik içinde en iyi temsil edilen sintaksonomik birim Quercetea ilicis sýnýfý ve Quercetalia ilicis ordosu olduðundan birlik bu fitososyolojik birimlere dahil edilmiþtir. Bu çalýþmada verilen Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae birliði de yeni bir birliktir (Holotip Tablo 10, Holotip örnek parsel 43). Daha önceki çalýþmalarda ülkemizin deðiþik yörelerinden farklý kodominantlarla tanýmlanmýþ birçok Q. coccifera birliði bulunmaktadýr. Bu çalýþmalarýn baþlýcalarý Seçmen ve Leblebici (1978), Gemici ve Seçmen (1983), Karaer ve ark. (1999), Akman ve Ekim (1988), Bekat ve Seçmen (1983-1984, 1988), Bekat (1987) tarafýndan yapýlmýþtýr. Bu çalýþmalarda Seçmen ve Leblebici (1978) birliði aðaç birliði ve çalý birliði olarak iki grupta deðerlendirmiþler, ancak fitososyolojik bir sýnýflandýrma yapmamýþlardýr. Gemici ve Seçmen (1983) tanýmladýklarý birliðin Quercetalia ilicis ordosunun Olea-Ceratonion ve Quercion ilicis alyanslarý arasýnda yer aldýðýný belirtmiþlerdir. Karaer ve ark. (1999) birliði Quercetea (etalia) ilicis, Akman ve Ekim (1988) ise Cisto- Micromerietea ve Cisto-Micromerietalia'ya dahil etmiþlerdir. Bekat ve Seçmen (1983-1983) Akdað- Karaburun (Ýzmir)'da tanýmladýklarý Q. coccifera bitki grubunda farklý sintaksonik birimlerin türlerinin birbirine yakýn oranlarda bulunduðunu belirtmiþlerdir. Ayný araþtýrýcýlar Foça, Aliaða, Çandarlý çalýþmalarýnda (Bekat ve Seçmen 1988) Q. coccifera 61

Özen birliðini Quercion ilicis alyansýna baðlamýþlardýr. Bekat (1987) Isparta Barla Daðý'ndan tanýmladýðý birliði Querco-Cedretalia libani ordosu içinde deðerlendirmiþtir. Bu çalýþmalarda tespit edilen birlikler ile bizim tanýmladýðýmýz birliðin benzerlikleri %09,09-23,78 arasýnda deðiþmekte olup en fazla benzerlik Gemici ve Seçmen (1983)'in çalýþmasý iledir (Tablo 11). Birliðin ayýrdedici ve karakter türleri ile floristik kompozisyonu dikkate alýndýðýnda Quercetea ilicis sýnýfýnýn Quercion ilicis alyansýna baðlanmasý uygun olacaktýr. Araþtýrma alanýndan tespit edilen bitki birliklerden Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae ve Arbuto unedinis-quercetum cerridis birlikleri týnlý, diðerleri ise killi týnlý topraklarda geliþme göstermektedir. Birliklerin yayýlýþ gösterdiði topraklarýn tümü tuzsuz, ph nötr ve nötre çok yakýn deðerlerde ve az kireçlidir. Organik madde miktarý, Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae ve Phillyreo latifoliae- Quercetum cocciferae birliklerinin topraklarýnda yüksek, diðerlerinde ise düþüktür. Azot, yine bu iki birlik topraklarýnda çok yüksek, diðerlerinde ise orta düzeylerdedir. Fosfor, Alno glutinosae-fraxinetum angustifoliae ve Rubo hirti-fagetum orientalis birliklerine ait topraklarda orta, diðerlerinde ise az miktarlardadýr. Potasyum, Arbuto unedinis-quercetum cerridis ve Rubo hirti-fagetum orientalis birliklerine ait topraklarda orta, diðer birlik topraklarýnda ise bitki beslenmesi için yeterli düzeylerdedir (Tablo 3). Bu toprak özellikleri, araþtýrma bölgesindeki birliklerin saðlýklý geliþme göstermesi üzerinde olumlu rol oynamaktadýr. Tüm bitki birliklerinde, Avrupa-Sibirya ve Akdeniz flora elementlerinin bir kompozisyon halinde bulunduklarý dikkati çekmektedir. Biyolojik spektrumda ise, birliklerin hemen hemen tümünde fanerofitler ve hemikriptofitler baskýn durumdadýr. Sadece Phillyreo latifoliae-quercetum cocciferae birliðinde hakim biyolojik form olan fanerofitlerden sonra ikinci sýrada hemikriptofitler deðil, terofitler yaygýn olarak bulunmaktadýr. Bu veriler, birliklerin bölgede hüküm süren iklimle uyum içinde olduklarýný göstermektedir. Yeniköy, orman ile denizin buluþtuðu bir yerleþim alaný olmasýndan dolayý yaz aylarýnda kalabalýk bir nüfus potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bölgenin vejetasyonu önemli bir tahribatla karþý karþýyadýr. Bölge, floristik zenginliðinin yanýsýra, baþta su basar ormanlarý (longos ormaný) olmak üzere, geniþ yapraklý orman ve maki vejetasyonu gibi farklý vejetasyon tiplerini bir arada bulundurmaktadýr. Ne yazýk ki, su basar ormanlardan açýlarak oluþturulan bir bölge Yeniköy'ün çöp dökme alaný olarak kullanýlmaktadýr. Yeniköy civarýnda þu an için çok yoðun olmamakla birlikte hayvan otlatmasý da yapýlmaktadýr. Ramsar Anlaþmasýna göre su basar ormanlarýn mutlak koruma altýna alýnmasý ve bu özel alanlarýn tabiatý koruma alanlarý olarak ilan edilmesi gündemdedir (Þiþman ve Etli 2006). Araþtýrma bölgesindeki maki ve orman vejetasyonlarý da su basar ormanlarý gibi antropojenik etkiler baþta olmak üzere biyotik faktörlerin olumsuz etkisi altýndadýr. Kýyý kumul vejetasyonu Uslu ve Gehu (1991), sucul vejetasyonu ise Seçmen ve Leblebici (1996) tarafýndan araþtýrýlan Yeniköy ve çevresinde kumulun gerisinde yer alan vejetasyonunun da sunulan çalýþma ile araþtýrýlmasýyla birlikte bölgesinin vejetasyon yapýsýnýn aydýnlýða kavuþtuðu düþünülmektedir. KAYNAKLAR Akman Y, Barbero M, Quezel P (1979a) Contribution a l'etude de la Végétation forestiére d'anatolie Méditerranéenne. Phytocoenologia 5, 2, 189-276. Akman Y, Barbero M, Quezel P (1979b) Contribution a l'etude de la Végétation forestiére d'anatolie Méditerranéenne. Phytocoenologia 5, 3, 277-346. Akman Y, Yurdakulol E, Aydoðdu M (1983) A Phytosociological Research on the Vegetation of the Bolu Mountains. Communications C1, 87-104. Akman Y, Ekim T (1988) Gelibolu Tarihi Milli Parký Vejetasyonu. Doða Türk Botanik Dergisi 12, 2, 105-115. Akman Y (1993) Biyocoðrafya. Palme Yayýnlarý, Ankara. Anonymous (1971) Susurluk Havzasý Topraklarý. Köy Ýþleri Bakanlýðý Yayýnlarý No: 174 Topraksu Genel Müdürlüðü Yayýnlarý No: 258 Raporlar Serisi: 46, Ankara. Anonymous (2000) Ortalama, Ekstrem Sýcaklýk ve Yaðýþ Deðerleri Bülteni. Devlet Meteoroloji Ýþleri Genel Müdürlüðü, Ankara. 62

Yeniköy (Bursa) Higrofil, Orman ve Maki Vejetasyonunun... Bekat L, Seçmen Ö (1983-1984) The Phytoecological and Sociological Investigations on the Akdað- Karaburun (Ýzmir). Ege University Faculty of Science Journal B7, 1, 103-110. Bekat L (1987) Barla Daðý (Eðirdir)'nýn Vejetasyonu. Doða Türk Botanik 11, 3, 270-305. Bekat L, Seçmen Ö (1988) Vegetation in der Umgebung von Foça, Aliaða und Çandarlý. Journal of Faculty of Science Ege University B10, 2, 15-27. Braun-Blanquet J (1932) Plant Sociology (Translated by Fuller and Conard). New York and London. Daget PH (1977) Le Bioclimat Mediterraneen Analyse des Formes Climatiques par le System d'emberger. Vegetatio 34, 2, 87-103. Davis PH (1965-1985) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1-9 University Press, Edinburgh. Davis PH, Mill RR, Tan K (1988) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 10 (Supp. 1) University Press, Edinburgh. Emberger L (1952) Sur le quotient pluviothermigue. Comptes Rendus De L Academie Des Sciences 234, 2508-2510. Ergül E, Öztürk Z, Akçören F, Gözler Z (1980) Balýkesir ili-marmara denizi arasýnýn jeolojisi. Maden Tetkik Arama Raporu No: 6760, Ankara. Gemici Y, Seçmen Ö (1983) Etude Phytoecologýque Phytosociologique de la Vegetation de la Montagne Yamanlar-Ýzmir. Ege University Faculty of Science Journal B6, 1, 51-60. Güner A, Özhatay N, Ekim T, Baþer KHC (2000) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 11 (Supp. 2), EdinburghUniversity Press, Edinburgh. Þiþman EE, Etli B (2006) Evaluation of wetlands of Turkey with respect to the criteria of the Ramsar Convention. Journal of Environmental Protection and Ecology 7, 3, 647-653. Karaer F, Kýlýnç M, Kutbay HG (1999) The Woody Vegetation of Kelkit Valley. Turkish Journal of Botany 23, 319-344. Ketenoðlu O (1982) Kastamonu-Ýnebolu-Cide arasýndaki Batý Küre Daðlarý vejetasyonunun bitki ekolojisi ve bitki sosyolojisi yönünden araþtýrýlmasý. Doçentlik Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Ankara. Ketenoðlu O, Akman Y, Aydoðdu M (1983) A Phytosociological Research on the Maquis Formation in the West Black Sea Region. Communications C1, 11-19. Kutbay HG, Kýlýnç M (1995) Bafra Nebyan Daðý (Samsun) ve Çevresinin Vejetasyonu Üzerinde Fitososyolojik ve k Bir Araþtýrma. Turkish Journal of Botany 19, 41-63. Kutbay HG, Kýlýnç M, Kandemir A (1998) Phytosociological and Ecological Structure of Fraxinus angustifolia subsp. oxycarpa Forests in the Central Black Sea Region. Turkish Journal of Botany 22, 157-162. Quezel P, Barbero M, Akman Y (1978) L'Interpretation Phytosociologique des Groupements Forestiers dans le Bassin Mediterraneen Oriental. Documents Phytosociologiques 2, 329-352. Quezel P, Barbero M, Akman Y (1980) Contribution a l'etude de la Végétation Forestiére d'anatolie Septentrionale. Phytocoenologia 8, 365-519. Seçmen Ö, Leblebici E (1978) Gökçeada ve Bozcaada Adalarýnýn Vejetasyon ve Florasý (I-Vejetasyon ve Bitki Topluluklarý). Bitki 5, 2, 195-269. Seçmen Ö, Leblebici E (1996) The Vegetation Cover of Marmara Region Wetlands. Turkish Journal of Botany 20, 2, 171-189. Selim HH (2004) Kuzey Anadolu Fayýnýn Güney Koluna Ait Yenice-Gönen, Manyas- Mustafakemalpaþa, Uluabat ve Bursa Faylarýnýn Morfolojik, Sismolojik ve Jeolojik Özellikleri. Doktora Tezi, Ýstanbul Teknik Üniversitesi, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, Ýstanbul. Sorensen T (1948) A Method of Establishing Groups of Equal Amplitude in Plant Sociology Based on Similarity of Species Content. Kongelige Danske Videnskabernes Selskab Biologiske Skrifter 5, 4, 1-34. Uslu T, Gehu JM (1991)Yeniköy (Bursa) Kýyý Kumulu Bitki Örtüsü. Orman Mühendisliði Dergisi 11, 27-31. 63

Özen Vural M, Yaman M, Þahin B (2007) Büyükhemit Deresi ve Civarýnýn (Delice-Kýrýkkale) Vejetasyonu. 16, 64, 53-62. Walter H (1957) Klimadiagramme als Grundlage zur Feststellung von Dürrezeiten. Wasser und Nahrung 1, 8-11. Weber HE, Moravec J, Theurillat JP (2000) International Code of Phytosociological Nomenclature (3rd edition). Journal of Vegetation Science 11, 739-768. Yarcý C (2002) Istranca Daðlarý'ndan (Trakya Bölgesi) Ýki Yeni Birlik: Carpino betuli-fagetum orientalis Yarcý Ass. Nov. ve Querco cerridis-carpinetum orientalis Yarcý Ass. Nov. 42, 1-7. 64