Umman Ülke ad : Umman Sultanl Eski ad : Maskat ve Umman Yüzölçümü: 212.460 km. Sahil fleridi: 2.092 km. Resmî Dili: Arapça ( ngilizce, Baluchi, Urdu) Din: Müslümanl k, Hinduizm Nüfus: 2.622.198 (Temmuz 2001) Baflkent: Muskat Yönetim biçimi: Meflrutî Monarfli dari bölümler: 6 bölge ve 2 vilayet: Ad Dakhiliyah, Al Batinah, Al Wusta, Ash Sharqiyah, Az Zahirah, Maskat, Musandam, Zufar. Milli bayram: Sultan Qaboos'un do um günü, 18 Kas m (1940) Para birimi: Umman Riyal (OMR) Telefon kodu: 968 Internet k saltmas : (.om) klimi: Kuru çöl iklimi, k y da s cak ve nemli, iç k s mlarda s cak ve kuru iklim görülür. Tar m ve Hayvanc l k: Hurma, hlamur, muz, sebze, deve, büyükbafl hayvan, bal k Do al kaynaklar : Petrol, asbest, bak r, mermer, kireçtafl, krom. Konum: Orta Do u, Arap Denizi, Umman Körfezi, Basra Körfezi k y s nda, Yemen ile Birleflik Arap Emirlikleri aras nda yer al r. Umman Tarihinin Dönüm Noktalar * Umman 7. yüzy lda slam dinini kabul etti. * 1507'de Maskat'a sald ran Portekizliler k sa sürede k y fleridini ve iç bölgenin önemli bir k sm - n ele geçirdi. * 1624'te Portekizliler bölgeden ç kar ld gibi ran ve Do u Afrika'daki Portekiz kolonileri de Umman'a ba land. ran Körfezi'ndeki ve Do u Afrika k y s yak - n ndaki deniz ticaret yollar kontrol alt na al nd. * Ummanl lar, 1650'de Maskat' geri alarak Umman'daki Portekiz hâkimiyetine son verdi. Umman' n ünlü kalelerinin ço u bu Sultan Kabus Câmii - Maskat / UMMAN smail KAHRAMAN devirde infla edilmifltir. Umman, 1880'e kadar Zengibar ve Maskat'tan iki bafll olarak yönetildi. * 19. yüzy lda ngiltere ile yak nlaflmalar bafllad. * 1975'te ülkede meydana gelen iç kar fl kl klar bast r larak genifl çapl bir modernleflme program na giriflildi. * Umman, 1971'de Arap Birli- i ve Birleflmifl Milletler'e kat ld. * 1981'de de Körfez flbirli i Konseyi'nin kurucu üyeleri aras nda yer ald. * 1992'de Yemen'le imzalad anlaflmayla bu ülkeyle yaflad 25 y ll k s n r meselesine son verdi. Portekiz ve spanya, Ortado u - Hindistan yolunu keserek dünya ticaretinde söz sahibi olmak istiyordu. Bundan dolay bölgede ç kar çat flmalar eksik Umman Sultanlığı olmuyordu. 54 YED KITA / Nisan 2009
Osmanl mimarî uslûbunda infla edilmifl, Sultan Kabus bin Said'in annesi ad na yapt rd Büyük Câmi Umman sahilinde, Hint Okyanusu k y s nda güneflin bat fl Ö leye kadar çekilen deniz suyu akflama do ru tekrar geri geliyor. Bu gel-git hadisesi Hint Okyanusu sahilinde her gün yaflan yor. YED KITA / Nisan 2009 55
Umman Sahillerinde Osmanl - Portekiz Mücadelesi Yavuz Sultan Selim'in M s r' fethinden sonra Arap Yar madas 'n n bat s yla beraber Umman topraklar da Osmanl Devleti'nin nüfuzu alt na girdi (1517). Ancak Kanunî Sultan Süleyman devrinde Portekizliler, Umman Denizi ve Hint Okyanusu'nun do- 56 YED KITA / Nisan 2009 usundaki adalar da zapt etmeye bafllad. Çünkü buralar Hindistan taraf ndan gelen gemilerin en önemli u rak limanlar yd. Bu yüzden Portekiz ve spanya, Ortado u - Hindistan yolunu keserek dünya ticaretinde söz sahibi olmak istiyordu. Bölgedeki Müslümanlar, Portekizlerden rahats z olduklar için, stanbul'a elçi göndererek yard m istediler. Osmanl Devleti de Hint filosunu harekete geçirdi. Tarihe Hint Deniz Seferleri olarak geçen Osmanl -Portekiz deniz savafllar nda, Piri Reis, Murat Reis ve Seydi
Nizva Kalesi - Maskat / UMMAN Umman'da, 16. ve 17. yüzy llarda infla edilmifl yaklafl k 400 adet kale bulunmaktad r. Küçük gözetleme kuleleriyle birlikte, yap lar n say s 1000'e ulafl r. Umman'da, yer yer sebze bahçeleri görülür. Ali Reis gibi ünlü Osmanl denizcileri kahramanca mücadele etmifllerdir. Son olarak, Seydi Ali Reis, Portekiz donanmas n Umman'dan uzaklaflt rmay baflard ; ancak Osmanl Donanmas, bölgede kal c olamad ndan Portekizliler, Umman' n sahil bölgelerini yaklafl k 150 y l kontrol alt nda tutmufltur. Tarihçilere göre Osmanl Devleti'nin bu bölgedeki faaliyeti 16. yüzy l boyunca Portekiz'in ve daha sonra spanya'n n Ortado u - Hindistan yolunu kesme çabalar n bofla ç kartm fl ve Afrika'n n do u sahillerinin, Hindistan ve Güneydo u Asya'n n Endülüs'ün ak betine u ramas n önlemifltir. Maskat Umman sultanl 17. yüzy lda buradaki Portekiz hakimiyetini k rarak tekrar Osmanl 'n n himayesi alt na girmifl ve 19. yüzy la kadar Osmanl nüfuzu burada devam etmifltir. YED KITA / Nisan 2009 57