Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor!

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor!"

Iskander Kaya
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor! Dursun YILDIZ topraksuenerji 21 Ocak 2013 ABD Petrol İhracatçısı Olacak. Taşlar Yerinden Oynar mı? 1973 deki petrol krizi alternatif enerji arayışlarını arttırdı. ABD sessiz ve derinden bir araştırma ile bu konuda büyük ilerleme kaydeden ülke oldu. Kayaç Gazı Çıkarma teknolojisini geliştirdi. Petrol ve doğalgazın alternatifi olarak gündeme gelen kayaç gazı, kayaçların gözeneklerinde yer alan küçük miktardaki doğal gazlara deniyor li yılların başından beri bu alana yoğunlaşan ABD yaptığı yatırımlarla bugün en fazla kayaç gazı üreten lider ülke durumunda.3,4 yıl önce ekonomik olmadığı ileri sürülen kayaç gazı üretimi şimdi ABD nin enerji stratejisinin temel taşı oldu. Son 5 yılda Kayaç Gazı çıkartma teknolojisindeki çok hızlı gelişme ABD nin enerji konusunda elini güçlendirdi. Bu gelişmeler ABD nin 21. yüzyılın ortalarına yaklaşırken petrol bağımlılığının iki katına çıkacağı gibi analizleri de boşa düşürüyor. ABD 2020 yılında enerjide kendi kendine yeten ülke olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. ABD gerek geliştirdiği yeni teknolojilerle gerekse rezerv olarak kenarda tuttuğu hidrokarbon kaynakları ile 21. yüzyılın en stratejik kaynağı olan enerjide dışa bağımlılığı olmayan küresel güç olacak. Bunun yanısıra hem petrol ithali yapmaması hem de petrol ihraç etmesi ile petrodolar ekonomileri yüksek gelirlerden mahrum kalacak. Bu gelişmeler enerji piyasasındaki dengeleri yeniden düzenleyecek,aslında altüst edecek. 1

Petrol ve doğalgazın alternatifi olarak gündeme gelen kayaç gazı, kayaçların gözeneklerinde yer alan küçük miktardaki doğal gazlara deniyor.

2 ABD nin Petrol İthalatı Azalıyor. ABD nin Ham Petrol Üretimi ve İthalatı ( LNG ve Biyoyakıt hariç) ABD nin 2008 e kadar geçen 35 yılda tedrici olarak günde 4 milyon varil düşen ham petrol üretimi son 5 yılda 4 milyon varil arttı. Ne oldu da ABD ithal ettiği petrol miktarı azalıyor. Son dört yılda ABD nin ürettiği kayaç gazı miktarı 200 milyar metreküpün üzerine çıktı Bu rakam, doğalgaz ihracatında dünya lideri Rusya nın yıllık doğal gaz ihracatından fazla. ABD de kayaç gazı üretimi toplam doğalgaz ve petrol üretiminin yüzde 14 ü oldu.kayaç gazı 2035 yılına kadar ülkenin gaz üretiminin yarısını karşılayacak. Kayaç gazının üretimiyle birlikte ABD de şimdiden gaz fiyatları Avrupa ya oranla 5 kat daha ucuz hale geldi. ABD yabancı petrol bağımlılığından kurtulmak için petrol ve gaz üretimini arttırma kararı verdi. Halen ABD de kullanılan doğal gazın % 87 si ülke içinde üretiliyor. Bütün kaynaklarını devreye sokması durumunda ABD Uluslarası Enerji Ajansı nın tahminlerine göre 2017 yılında BP nin tahminine göre bu yıl en fazla petrol üreten ülke unvanını alacak yılında ise Rusya yı geçerek dünyanın en büyük doğalgaz üreticisi olacak Kayaç gazı ile birlikte petrolde de ABD ni önümüzdeki sadece 4 yılın sonunda enerji ithalatını sıfırlayacağı, 2020 yılından sonra ise net enerji ithalatçısı olacağından söz ediliyor. 2

Ne oldu da ABD ithal ettiği petrol miktarı azalıyor.

3 Enerji Oyunu Değişir mi? Şimdi Tabloya Bakalım; ABD nin dünya toplam petrol üretimindeki payı % 11 seviyesinde olmasına rağmen tüketimdeki payı % 20 nin üzerinde.dünyada tüketilen toplam ham petrolün beşte birini ABD tüketiyor. ABD petrol tüketiminde % 45 oranında dış pazarlara bağımlı.abd nin tek başına petrol ithalatı Avrupa nın toplam ithalatına veya Çin ve Japonya nın da yer aldığı Asya- Pasifik ülkelerinin toplam ithalatına eşit. Bu durum ABD nin petrol ithalatındaki azalmanın hatta sıfırlanmasının etkilerinin oldukça sert olabileceğini ortaya koyuyor. Dolayısı ile ABD nin petrol bağımlılığını azaltıyor olması, hatta bunun üzerine net petrol ihracatçı olması oyunu tümüyle değiştirir. 45 Ülkelerin Petrol Üretim ve Tüketimleri (2012) 44, Milyon Varil/Gün ,2 10,6 2,9 10,3 18 Üretim Tüketim 4 10,7 2,1 2,8 4,5 9,5 0,03 0,6 0 OECD S.Arabistan ABD Kanada Rusya Çin Türkiye 3

abd nin tek başına petrol ithalatı Avrupa nın toplam ithalatına veya Çin ve Japonya nın da yer aldığı Asya- Pasifik ülkelerinin toplam ithalatına eşit.

4 Petrol Piyasasındaki Fiyatlar Petrol piyasasında farklı fiyatlar kote edilir. Brent daha çok Avrupa, Asya da kullanılan en yaygın fiyattır. WTI denilen NY tipi petrol ise ABD nin takip ettiği endekstir. Brent petrolü ile ABD ham petrol fiyatını gösteren WTI (West Texas Intermediate) arasındaki varil bazındaki fiyat farkı ortalama 4 dolar kadar WTI lehine idi. İlk olarak 2009 yılının ilk çeyreğinde geçici, 2011 yılı başından bu yana da kalıcı olarak Brent petrolünün varil fiyatı WTI ı geçti! Kriz sonrasında bu fark Brent lehine 27 dolara kadar yükseldi! ABD deki kriz ile tüketim azaldı. Brent Petrol kullanan Çin dahil gelişmekte olan ülkelerin talepleri arttı. Brent ile ABD Ham petrolü fiyatları arasındaki makas açıldı.ortadoğu daki gerginlik de Brent petrol fiyatlarının yüksek kalmasına neden oldu. Petrol piyasasındaki global oyuncular, ABD nin gerek kayaç gazı konusunda aldığı yolu gerekse yeni petrol sahalarını devreye sokmasını dikkatle izliyor. Dolayısıyla ABD nin petrol tüketimini daha çok fiyatlayan WTI petrol fiyatları genel olarak satış baskısı altında. Brent petrol ise henüz bu kaygıların ya da beklentilerin fiyatlanmadığı bir endeks. Uzmanlar önümüzdeki dönemde WTI petrolü kıyas petrol özelliğini kaybedebilir; Ancak Brent üzerinde mutlaka bir etki yaratır diyor,ve ekliyorlar; ABD iddia edildiği gibi enerjide net ihracatçı olursa bunun ilk etkisi WTI PETROL fiyatlarının hızla düşmesi olur.bu baskıyı Brent petrol fiyatları bir süre sonra ister istemez hisseder. Sonuç olarak Petrole bağımlı ülkeler rahatlar ve kartlar yeniden dağıtılır.orta Asya enerji oyununa daha fazla dahil olur. 4

Brent petrolü ile ABD ham petrol fiyatını gösteren WTI (West Texas Intermediate) arasındaki varil bazındaki fiyat farkı ortalama 4 dolar kadar WTI lehine idi.

5 Rusya ve Çin Nasıl Etkilenir Rusya geçenlerde devlet başkanının ağzından petrol ün varili 110 doların altına düşerse Rusya ekonomisi çok zarar görür dedi. Savaş sırasında günlük 1 milyon varilin altına düşen Irak ın petrol üretimi 2012 de 3 milyon varile çıktı ve 2020 de 6 milyon varile çıkması planlanıyor. Son dönemde 2.4 milyon varilden 600 bin varile düşen Libya üretimi, ülke düzenini oturttuğunda bu seviyenin de üzerine çıkacak. ABD petrol ihracatçısı olacak. Ortadoğu da sıcak çatışma ihtimalinin azalması da petrol arzını arttıracak Bütün bu koşullar sonrasında genel petrol fiyatlarındaki talep baskısı, arz fazlalığına dönebilir mi. Evet döner. Ne zaman dönmez İran İsrail arasında sıcak bir çatışma çıkarsa. Bu durum net petrol ihracatçısı Rusya nın çok hoşuna gider Ortadoğuda kaynatılan kazanın ateşi bu nedenle hiç sönmez. Bu durumu değerlendiren net ithalatçı Çin ise kendi başının çaresine bakıyor. ABD yi örnek alıp kendi kayaçlarının gazını çıkarmaya çalışıyor.çin Bu pahalı ABD teknolojisini ne kadar uygulamaya geçirir bilinmez ama Kayaç Gazı potansiyeli ABD den fazla görünüyor. Bu nedenle de geçen yıl bazı ABD li firmalarla ortaklıklar kurdu ve Kayaç Gazı çıkarma faaliyetlerine başlayacak. Bu gelişmeler Çin i enerji güvenliği politikasında daha agresif yapacaktır. ABD ye Olumsuz Etkileri Olur Mu? ABD nin yaklaşık 600 milyar dolar olan dış açığının yüzde 50 den fazlası petrolden kaynaklanıyor.bu dış açık azalır ancak petrol fiyatlarındaki düşüşler ABD şirketlerinin çok işine gelmez. Aslında ABD bunu dikkate almak zorundadır. Çünkü dünya petrol piyasasının yaklaşık yarısını ellerinde bulunduran Amerikan petrol şirketleri petrolden elde ettikleri geliri ABD ye transfer ediyor. Ayrıca bu şirketlerin ABD ye ödediği gelir vergisi de var. Bunun dışında petrol geliri elde eden Arap ülkelerinin de petro dolarları Amerikan para ve sermaye 5

4 milyon varilden 600 bin varile düşen Libya üretimi, ülke düzenini oturttuğunda bu seviyenin de üzerine çıkacak. ABD petrol ihracatçısı olacak.

6 piyasasına aktarılıyor.bu gelişmelerin olumsuz etkilerini azaltmak için alınacak önlemler şimdiden strateji merkezlerinin çalışma konuları arasına girmiştir. Çünkü ABD bu konudaki kararını vermiş gözüküyor. Yeni Enerji oyununda oyun kurucu olmak istiyor. Kısaca gelişmeleri çok iyi takip etmek ve gelecek 10 yıl içinde çok hızlı değişecek bir dünyaya hazırlıklı olmak gerekiyor. 21 Ocak

çalışma konuları arasına girmiştir. Çünkü ABD bu konudaki kararını vermiş gözüküyor.

Benzer belgeler

Ekonomik Rapor 2011 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 67. genel kurul Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği / www.tobb.org.tr

Ekonomik Rapor 2011 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 67. genel kurul 49 50 2. ULUSLARARASI MAL PİYASALARI 2008 yılında ABD de ipotekli konut kredisi piyasasında ortaya çıkan ve hızla tüm dünya ekonomilerinde