bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 218 218 Lomber Dejeneratif Disk Hastal ve Dinamik Stabilizasyon 22- FÜZYON, RİJİD VE DİNAMİK ENSTRÜMANTASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ 22 FÜZYON, RİJİD VE DİNAMİK ENSTRÜMANTASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ Dr. Bilgehan SOLMAZ - Doç. Dr. Hakan BOZKUfi Büyük adamlar tarihi, tarih de büyük adamlar n yapt klar n süslemifltir. La Bruyère Son otuz y l içinde spinal biyomekanik anlay fl m zdaki ilerlemeler, sofistike spinal enstrümantasyon cihazlar n n art fl, füzyon tekniklerindeki geliflmeler ile mikrocerrahi ve minimal invaziv yöntemler sayesinde omurgan n her segmentinde baflar l bir flekilde stabilizasyon sa lanabilinmektedir. Spinal instabilitenin biyomekanik prensipleri anlafl lmadan önce, instabilitenin tedavisi için spinal füzyon ve enstrümantasyon birbirinden ba ms z teknikler olarak gelifltirilmifl ve uygulanm flt r. Bafllang çta, yaln zca enstrümantasyonun tüm sorunlar çözece i düflünülmüfltür. Fakat, k sa bir süre sonra solid füzyon olmadan enstrümantasyonun tek bafl na bir çözüm olmad anlafl lm flt r. Bugün için enstrümantasyonun omurgada geçici stabilizasyon sa lad, kal c stabilizasyonun ise kemik füzyon ile gerçekleflti i kabul edilmektedir. Omurga cerrahisinde füzyon düflüncesi, ilk olarak son yüzy l n bafllar nda ortaya ç km flt r. Albee ve Hibbs (1,2), 1911 y l nda birbirlerinden ba ms z olarak Pott hastal n n (Mal de Pott) tedavisinde otolog tibia greftlerini spinöz ç k nt lar ve laminalar üzerine yerlefltirerek posterior füzyon prosedürünü bildiren öncü cerrahlar olmufllard r. Bu tarihte anestezi tekniklerinin basitli i, kan bankas ve antibiyotiklerin eksikli ine ra men, onlar böyle bir cerrahi giriflim yapmaya cesaretlendiren ne olmufltur? Hibbs için diz ekleminde yap lan artrodezin tüberküloz enfeksiyonun aktivitesinde oluflturdu u pozitif etkinin, cerrahi olarak omurgada gerçeklefltirilecek bir ankilozla da sa lanabilece i düflüncesi kendisine bu konuda ilham kayna olmufltur (3). Takip eden süreçte cerrahlar; bu ve benzeri teknikleri spinal fraktür, dejeneratif hastal klar ve spondilolistezis için de kullanm fllard r. Ghormley (4) ; 1933 y l nda posterolateral intertransvers füzyon tekni ini gelifltirmifltir (fiekil 1). Campell (5) ise, 1920 lerde trisakral füzyon ve iliak krestten greft alma tekni ini tan mlam flt r. Her ne kadar posterior spinal füzyon teknikleri daha popüler olmuflsa da, spinal füzyonun anterior yaklafl mlar ile gerçeklefltirilebilece ini savunanlar da olmufltur. Fakat, antiseptiklerin ve anestezi tekniklerinin yetersizli i nedeniyle bu yaklafl mlar n geliflimi gecikmifltir. Esasen anterior füzyon yaklafl mlar tüberküloz spondilit sonucu oluflan deformiteler ve yetersizliklere karfl alternatif bir çözüm olarak gelifltirilmifltir. Müller, 1906 y l nda Pott hastal n n tedavisi için ilk baflar l anterior yaklafl m tan mlam flt r (6). Ancak, arka arkaya gelen hayal k r klar nedeni ile bu yaklafl m n terk etmifltir. Carpenter (7) 1932 y - l nda, ard ndan Burns (8) 1933 y l nda spondilolistezisin tedavisinde ilk olarak anterior yolla vertebralar aras füzyonu tan mlam fllard r. Burns (8), ventral instabilitenin tedavisinde posterior füzyonun istenilen sonucu vermedi ini fark etmifl ve bir travmatik L5-S1 spondilolistezis olgusunda ilk anterior lomber interbody füzyon (ALIF) u, baflar l bir transabdominal yaklafl m ile gerçeklefltirmifltir. Posterior yaklafl m ile lomber intervertebral füzyon ise 1945 y l nda Cloward (9) taraf ndan tan mlanm fl, Lin (10) ise bu tekni in yayg nlaflmas n sa lam flt r. Cloward, spinöz ç k nt dan ald otogrefti kullanarak ilk posterior lomber interbody füzyon (PLIF) u gerçeklefltirmifltir. Buna karfl n, prosedürün uygulanmas ndaki teknik güçlükler sebebi ile yayg n olarak kabul görmemifltir. Servikal omurgada anterior füzyon yaklafl mlar ise, 1950 li y llarda geliflmifltir.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 219 219 Dr. Bilgehan SOLMAZ - Doç. Dr. Hakan BOZKUŞ fiekil 1: Posterolateral intertransvers füzyon tekni i görülmektedir. Robinson ve Smith (11), 1955 y l nda tan mlad klar ve sonraki y llarda da yayg nlaflan baflar l bir anterior yaklafl m tekni i ile servikal diski boflaltm fl ve at nal fleklinde kemik greft kullanarak anterior füzyonu gerçeklefltirmifllerdir (fiekil 2). Üç y l sonra Cloward (12), tan mlad teknik ile anterior disk eksizyonu ve dekompresyonun ard ndan silindirik kemik grefti ile anterior servikal füzyonu sa lam flt r. Bailey ve Badgley (13), 1960 y l nda keystone tekni i ile servikal interbody füzyonu gerçeklefltirdiklerini bildirmifllerdir. Öncü cerrahlar, otolog kemik greftlerini kullanarak posterior füzyonu sa lamaya çal flm fllard. Bu teknik; hemen hemen hiç stabilizasyon sa lamamakta, füzyon oluflumu için çok uzun süreli yatak istirahat gerektirmekteydi. Ne yaz k ki, spinal füzyon yöntemlerinin birço unda nispeten yüksek oranda psödoartroz vard (14). Metal implantlar kullan larak deformitelerin düzeltilmesine ve internal stabilizasyon sa lanmas na, 19. yüzy l n sonlar nda bafllanm flt r. Literatüre bak ld nda spinal deformite için yap lan ilk internal fiksasyon, Wilkins (15) taraf ndan 1887 y l nda gerçeklefltirilmifltir. Wilkins, bu giriflimi bir infantta T12-L1 dislokasyonunun tedavisi için karbonlu gümüfl tel sütür kullanarak yapm flt r. Hadra (16), 1891 y l nda C6-C7 seviyesinde eski bir fraktür dislokasyonunun dorsal stabilizasyonunu gümüfl tel kullanarak gerçeklefltirmifltir. Wilkins ve Hadra n n bu çal flmalar ile füzyon teflekkül etmeden, biyolojik olmayan materyaller kullan larak stabilizasyonun sa lanabilece i düflüncesi ortaya ç km flt r. Fritz Lange (17), 1900 y l nda ortopedistlerin uzun kemik k r klar - n n tedavisinde splint kullanmas ndan ilham alarak, benzer flekilde spondilotik ve deforme omurgan n düzeltilmesinde de bu yöntemin kullan labilece i hipotezini öne sürmüfltür. 1908 y l nda gelifltirdi i yöntem ile 5 mm çap nda 10 cm uzunlu unda iki adet kalayla kapl çelik teli, spinöz ç k nt lar n her iki yan na kas alt ndan yerlefltirmifl ve gümüfl tel ipliklerle alttan ve üstten spinöz ç k nt lara ba lam flt r. Bu yöntemin az say daki hastada baflar l olmas na ra men, cerrahi tedavideki kullan m amac, deformitenin düzeltilmesinden daha çok patolojik sürecin ilerlemesini durdurmak olmufltur. Ancak, spinal enstrümantasyon sistemlerinde bunun ötesinde bir geliflim için spinal füzyon yöntemlerinde ve biyomekanik anlay flta ilerlemeye ve paslanmayan metal implantlar n gelifltirilmesine ihtiyaç duyulmufltur. Hadra n n ufuk açan yönteminin ard ndan, tel ile servikal omurgalar n ba land cerrahi teknikleri tan mlayan birçok çal flma yap lm flt r. 1939 y l nda Gallie (18), C1-C2 stabilizasyonu için C1-C2 telleme tekni ini tan mlam flt r (fiekil 3). Rogers (19), 1942 y l nda travma nedeni ile oluflan servikal instabilitenin tedavisinde telleme tekni inin kullan labilece ini ifade etmifltir. Bu teknikte, spinöz ç k nt da drillenerek aç lan delikten tel geçirilmekte, ard ndan alttaki spinöz ç k nt n n inferiorundan geçirilerek serbest uçlar birbirine ba lanmaktad r. Bu tekni in Whitehill, Benzel, Kesterson, Murphy ve Southwick (20-22) taraf ndan modifikasyonlar tan mlanm fl, fakat ana unsurlar de ifltirilmeden ayn flekilde b rak lm flt r.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 220 220 Lomber Dejeneratif Disk Hastal ve Dinamik Stabilizasyon 22- FÜZYON, RİJİD VE DİNAMİK ENSTRÜMANTASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ fiekil 2: Robinson ve Smith tekni i görülmektedir. fiekil 3: Gallie, C1-C2 telleme tekni i görülmektedir. Bohlman (23), üçlü-telleme tekni i ad n verdi i, modifiye bir Rogers tekni i ile tek veya birden çok seviyede segmental stabilizasyon gerçeklefltirmifltir (fiekil 4). Bu teknik, dekortike etti i servikal laminalar üzerine yerlefltirdi i iliak krest kemik greftin teller aras nda s k flt r larak füzyonun sa lanmas esas na dayanmaktayd. Faset tellemesi, lamina ve spinöz ç k nt lar n fiksasyon için kullan lamad durumda servikal füzyon için bir alternatif olmufltur. Bu yöntem, 1977 y l nda Callahan (24) taraf ndan tan mlanm flt r. Cahill (25), bu tekni i modifiye ederek tellenen fasetin spinöz ç k nt ya ba lanmas n önermifltir. Tucker (26), 1975 y l nda ilk kez interlaminar klempleri tan mlam flt r. Halifax klemplerini kullanarak tek seviye servikal fleksiyon yaralanmalar n n stabilizasyonunu gerçeklefltirmifltir. Bu yöntemlerin birço u, servikal instabilitenin tedavisinde günümüz nöroflirürji prati inde halen kullan lmaktad r. Her ne kadar posterior tel ile ba lama tekni i ucuz ve uygulanmas kolay da olsa, rijid fiksasyon sa lamad gibi kompleks instabilitede de yetersiz kalm flt r. Ancak, 1980 lerin sonlar nda Roy Camille (27) taraf ndan gelifltirilen yan kitle vida-plak sistemi tan mlanana kadar yayg n olarak kullan lm flt r.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 221 221 Dr. Bilgehan SOLMAZ - Doç. Dr. Hakan BOZKUŞ Roy Camille nin bu sistemi, uygulanmas ile hemen rijid bir stabilizasyon sa layabildi i için posterior servikal stabilizasyonda oldukça yayg n kullan m alan bulmufltur. Sonraki y llarda Magerl, Anderson ve An (28-31) taraf ndan bu orijinal teknik, vidan n girifl noktas ve do rultusu de ifltirilerek modifiye edilmifltir (fiekil 5).1980 lerin sonunda ve 1990 larda ciddi servikal spondiloz ve travma gibi kompleks durumlarda vida-plak sisteminin cerrahi uygunluk sa lamas ndaki güçlükler nedeni ile vida-rod sistemleri gündeme gelmifltir. Abumi ve arkadafllar (32), 1994 y l nda subaksiyel travmatik instabilizasyonun stabilize edilmesinde pediküler viday baflar ile uygulam fllard r. Torakolomber fiksasyonda ç r açan geliflme, 1940 y l nda Harrington (33) un skolyoz tedavisi için gelifltirdi i distraksiyon rodu ve hook sistemi ile posterior spinal füzyonu sa lamas olmufltur. Luque (34), 1970 y l nda skolyoz tedavisi için L-rod ile segmental sublaminar tellemeyi gelifltirmifltir. Cotrel ve Dubousset (35) taraf ndan 1982 y l nda posterior multiple hook-rod sistemi tan mlanm fl böylelikle sublaminar telleme ile oluflabilecek omurilik ( medulla spinalis ) yaralanma riski azalt lm flt r. fiekil 4: Bohlman, üçlü-telleme tekni i görülmektedir. %25 0 %10 0 Magerl tekni i Roy-Camille tekni i fiekil 5: Magerl ve Roy-Camille teknikleri görülmektedir.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 222 222 Lomber Dejeneratif Disk Hastal ve Dinamik Stabilizasyon 22- FÜZYON, RİJİD VE DİNAMİK ENSTRÜMANTASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ Vida kullan m 1944 y l nda ilk olarak King (36) taraf ndan faset vidalamas fleklinde olmufltur. Vidan n do rultusu daha sonra modifiye edilerek pedikül içerisine yöneltilmifltir. Transpediküler vida fiksasyonunun gelifltirilmesi ve klinik kullan m 1970 li y llarda Roy-Camille ve Louis taraf ndan olmufltur (14). Avrupa ve Kuzey Amerika da yayg n olarak kullan lmas ise, 1980 li y llarda bafllam fl ve 1990 l y llarda iyice yayg nl k kazanm flt r. Harrington, distraksiyon rodlar nda ortaya ç kan problemlerin skolyoz tedavisinde kulland anterior fiksasyon enstrümanlar n n gelifltirilmesi ile gündeme gelmifltir. Dwyer (37), 1969 da skolyozun anterior yaklafl m ile düzeltilebilmesi için özel titanyum vida ve kablolardan oluflan bir enstrümantasyon sistemi tan mlam flt r. Bu yöntemin eksikliklerinin çok geçmeden anlafl lmas na ra men, Dwyer anterior enstrümantasyon sistemlerinin gelifliminde pozitif etki oluflturmufltur. Zielke (38) nin sistemi, daha k sa segmentlerde kullan lm fl ve deformitelerin daha fazla düzeltilebilmesini sa lam flt r. Her ne kadar anterior yaklafl m ile skolyozda mükemmele yak n düzelme sa lanabilmifl olsa da, psödoartroz, mekanik yetersizlik ve tek rodlu teknik ile sa lanan bu düzelmenin bozulma insidans yüksek olmufltur (39). Dunn (40), 1970 lerin sonunda çift rodlu ve çift vidal sistem ile yeterli anterior torakolomber rekonstrüksiyon sa lam flt r. Ancak, 1986 da bu sistem büyük damar erozyonlar na sebep oldu u gerekçesi ile klinik kullan mdan kald r lm flt r (41). Kaneda (39) n n gelifltirdi i yeni nesil titanyum iki rodlu anterior rijid enstrümantasyon sistemi ile daha iyi rotasyon sa lanm fl ve biyomekanik olarak daha sa lam bir yap elde edilmifltir. Füzyon ameliyatlar sonras füzyonun bozulmas fleklinde ifade edilebilecek psödoartroz ve komflu segment dejeneratif de ifliklikleri gibi patolojilerin ortaya ç kmas hareketi koruyan sistemlerin gelifltirilmesini sa lam flt r. 1980 lerin ortalar ndan itibaren füzyonsuz stabilizasyonu sa lamak amac yla birçok enstrüman üretilmifltir. Bu ileri teknolojinin ürünleri; posterior dinamik stabilizasyon (PDS) sistemleri, disk ve faset replasmanlar olmak üzere üç ana kategoride incelenebilmektedir. Disk ve faset replasman teknolojilerinin aksine, PDS sistemleri, disk ve faset eklemlerinin do al bütünlü ünü koruyarak segmentlerin stabilizasyonunu sa lamaktad r (42). Posterior dinamik stabilizasyon cihazlar, interspinöz ay r c lar ve pedikül vidas temelli sistemler olarak ikiye ayr lm flt r (43) (fiekil 6 ve 7). Lomber spinal spinöz ç k nt lar aras na yerlefltirilen interspinöz ay r c cihazlar, ligamentöz lomber spinal dar kanal için minimal invaziv bir tedavi seçene i olarak gelifltirilmifltir. lk interspinöz ay r c cihaz Wallis Sistem, Sénégas (44) taraf ndan 1986 y l nda gelifltirilmifltir. X-Stop, Diam, Coflex, Extendsure ve CoRoent gibi halen on adetten fazla interspinöz cihaz klinik pratikte kullan lmaktad r. Posterior transpediküler dinamik stabilizasyon sistemleri mobil yük transferini sa lamak, tüm eksenlerde hareketli segmenti kontrol etmek ve stabiliteyi sa lamak amac yla ilk olarak Avrupa da gelifltirilmifl ve piyasaya sürülmüfltür (45). Henry Graf (46), 1992 y l nda füzyonun fizyolojik olmad na iflaret etmifl ve ard ndan 1994 y l nda Graf ligaman sistemi ad nda ilk pedikül vida temelli spinal stabilizasyon sistemini tasarlam flt r. Bu sistem, titanyum pedikül vidalar ve rodlar n yerine polyester bantlardan oluflmaktad r. Gilles Dubois ve Hans Müller (47) taraf ndan 1998 y l nda gelifltirilen Dynesys (Dynamic neutralization system) sistemi de titanyum vidalar ve polyester kordonlardan oluflmaktad r (fiekil 8). fiekil 6: Wallis interspinöz ay r c (Abbott Spine, A.B.D.) görülmektedir. fiekil 7: Cosmic dinamik pedikül vidas (Ulrich AG, Almanya) görülmektedir.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 223 223 Dr. Bilgehan SOLMAZ - Doç. Dr. Hakan BOZKUŞ Vida bafl ile rod aras nda Schanier eklemi vas tas yla dinamizm sa layan Cosmic dinamik enstrümantasyon sistemi ise, Strempel (48) taraf ndan gelifltirilmifltir. AccuFlex, PEEK ve Isobar gibi semirijid rodlar, Amerika Birleflik Devletleri nde kullan lmakta olan di er dinamik sistemlerdir (49). Total faset replasman sistemleri ise, faset ekleminin fonksiyonlar - n tamam yla restore etmek amac yla tasarlanm fl yeni gelifltirilen bir teknoloji olmas na ra men faset artroplastisi kavram olarak ilk kez 1911 y l nda Goldthwait taraf ndan tan mlanm flt r (49). Faset replasman için gelifltirilmifl TFAS, TOPS ve Stabilimax NZ isimli implantlar da bulunmaktad r (fiekil 9). Sir John Charnley (50) taraf ndan 1960 y - l nda total kalça artroplastisinin gerçeklefltirilmesi bir devrim etkisi yaratm flt r. Bugün için kalça ve diz protezleri ile füzyon olmaks z n a r n n yok edilmesi gibi, eklem fonksiyonlar da korunmaktad r. Ayn düflünce ile dejeneratif disk hastal n n tedavisinde de yapay disk protezi ile baflar elde edilebilinir. Günümüzde intervertebral disk replasman, füzyon cerrahisinin bir alternatifi olup prostetik disk nükleusu ve total disk protezleri bu amaçla kullan lmaktad r. Böylelikle segmental hareketin restorasyonu ile a r n n giderilece i ve komflu segmentteki biyomekanik yüklenmelerin azalaca düflünülmektedir. ntervertebral disk replasman ise, yeni bir düflünce de ildir. Disk artroplastisi denemesi ilk olarak 40 y l önce Nachemson (51) taraf ndan yap lm flt r. van Steenbrugghle (52), 1956 y l nda disk protezini tasarlayarak patent alm flt r. Fernstrom (53), 1966 y l nda diskektomiden sonra disk aral na paslanmayan çelik bilye koyarak fonksiyonel segmentin hareketini korumaya çal flm fl ve 125 hastadan oluflan bir serisini yay mlam flt r. Buttner-Janz (54,55) taraf ndan 1980 lerde tasarlanan SB Charité diski, modern anlamda kabul edilebilen ilk disk protezi olmufltur (fiekil 10). fiekil 9: TFAS faset replasman sistemi (Archus Orthopedics Inc, A.B.D.) görülmektedir. fiekil 8: Dynesys sistemi (Zimmer Spine, Almanya) görülmektedir. fiekil 10: SB Charité disk protezi (DePuy Spine Inc, A.B.D.) görülmektedir.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 224 224 Lomber Dejeneratif Disk Hastal ve Dinamik Stabilizasyon 22- FÜZYON, RİJİD VE DİNAMİK ENSTRÜMANTASYONUN TARİHSEL GELİŞİMİ KAYNAKLAR 1- Albee FH: Transplantation of a portion of the tibia into the spine for Pott s disease. JAMA 57:885-886, 1911. 2- Hibbs RA: An operation for progressive spinal deformities. NY Med J 93 1013-1016, 1911. 3- Robert BW: The story of spine surgery: Innovation in surgical technique. Clinical Orthopaedics and Related Research. Lippincott, Williams & Wilkins Inc, Number 378, 2000, pp 9-14. 4- Ghormley RK: Low back pain with special reference to the articular facets with presentation of an operative procedure. JAMA 101:1773-1777, 1933. 5- Campell WC: An operation for extraarticular fusion of sacroiliac joint. Surg Gynecol 45:218-219, 1927. 6- Hodgson AR; Stock FE: Anterior spinal fusion: A preliminary communication on the radical treatment of Pott's disease and Pott's paraplegia. Clinical Orthopaedics and Related Research 444:10-15, 2006. 7- Carpenter N: Spondylolisthesis. Br J Surg 19:374-386,1932. 8- Burns B: An operation for spondylolisthesis. Lancet 1:1233, 1933. 9- Cloward RB: The treatment of ruptured lumbar intervertebral discs by vertebral body fusion. Indiacations, operative technique, after care. Clin Orthop 193:5E-E15,1985. 10- Lin PM: Posterior lumbar interbody fusion. operative technique and fusion. In Ramani PS, (ed): Posterior lumbar interbody fusion, (PLIF). Associated Personnel Services Publications 1989, pp 62-82. 11- Robinson RA, Smith GW: Anterolateral cervical disc removal and interbody fusion for cervical disc syndrome. Bull John Hopkins Hosp 96:223, 1955. 12- Cloward RB: The anterior approach for removal of ruptured cervical disks. J Neurosurg 15:602-617, 1958. 13- Bailey RW, Badgley CE: Stabilization of the cervical spine by anterior fusion. Am J Orthop 42-A:565-594, 1960. 14- Volker KH, Sonntag D, Vollmerr G: Overview and historical considerations. Youmans Neurological Surgery 4, Chapter 276:4147-4154, 2004. 15- Wilkins WF: Seperation of the vertebrae with protrusion of hernia between the same: Operation and cure. St Louis Med Surg J 54:340-341, 1888. 16- Hadra BE: The classic: Wiring of the vertebrae as a means of immobilization in fracture and Pott s disease. Clin Orthop Rel Res 112: 4-8,1975. 17- Lange F: Support of the spondylotic spine by means of buried stell bars attached to the vertebrae. Am J Orthrop Surg 8:344, 1910. 18- Gallie WE: Fractures and dislocations of the cervical spine. Am J Surg 46:495-499, 1939. 19- Rogers WA: Treatment of fracture dislocation of cervical spine. J Bone Joint Surg Am 24:245-258, 1942. 20- Whitehill R, Ferer SI, Fox E, et al: The use of methylmethacrylate cement as an instantaneous fusion mass in posterior cervical fusion. A canine in vivo experimental model. Spine 9:246-252, 1984. 21- Benzel EC, Kesterson L: Posterior cervical interspinous compression wiring and fusion form mid to low cervical spine injuries. J Neurosurg 70:893-899, 1989. 22- Murphy MJ, Southwick WO: Posterior approaches and fusions. In Cervical Spine Research Society (ed): The cervical spine, (2nd ed), Philadelphia. JB Lippincot, 1989, pp 775-791. 23- Bohlman HH, McAfee PC, Wilson WL: The triple wire fixation technique for stabilization of acute cervical fracture-dislocations: A biomechanical analysis. Orthop Trans 9:142, 1985. 24- Callahan RA, Johnson RM, Margolis RN, et al: Cervical facet fusion for control of instability following laminectomy. J Bone Joint Surg Am 59:991-1002, 1977. 25- Cahill DW, Bellegarriue R, Ducker TB: Bilateral facet to spinous fusion: a new technique for posterior spinal fusion after trauma. Neurosurgery 13:1-4, 1983. 26- Tucker HH: Technical report: Method of fixation of subluxed or dislocated cervical spine below C1-C2. Can J Neurol Sci 2:381-382, 1975. 27- Roy Camille R, Saillant G, Mazel C: Internal fixation of the unstable cervical spine by a posterior osteosynthesis with plates and screws. In Cervical spine research society (ed): The cervical spine, (2nd ed), Philedephia. JB Lippincot, 1989, pp 390-403. 28- Magerl F, Jeanneret B, Gebhard JS: Transpedicular screw fixation of articular mass fracture-separation: Results of an anatomical study and operative technique. J Spinal Disord 7:222-229, 1994. 29- Anderson PA, Henley MB, Grady MS, et al: Posterior cervical arthrodesis with AO reconstruction plates and bone graft. Spine 16 (Suppl 3):S72-S79, 1991. 30- Xu R, Haman SP, Ebraheim NA, et al: The anatomic relation of lateral mass screws to the spinal nerves. A comparison of the Magerl, Anderson, and An techniques. Spine 24:2057-2061, 1999. 31- An HS, Coppes MA: Posterior cervical fixation for fracture and degenerative disc disease. Clin Orthop 335:101-111, 1997. 32- Abumi K, Itoh H, Taneichi H, et al: Transpedicular screw fixation for traumatic lesions of the middle and lower cervical spine: description of the techniques and preliminary report. J Spinal Disord 7:19-28, 1994. 33- Harrington PR: Treatment of scoliosis correction and internal fixation by spine instrumentation. J Bone Joint Surg 44(A): 591, 1962. 34- Luque ER: Interpeduncular segmental fixation. Clin Orthop 203:54-57, 1986. 35- Cotrel Y, Dubousset J, Guillaumat M: New universal instrumentation for spinal surgery. Clin Orthop 227:10-23, 1988. 36- King D: Internal fixation of the lumbarsacral fusion. J Bone Joint Surg Am 30:560-565, 1948.
bolum22.qxp 4/9/11 7:28 PM Page 225 225 Dr. Bilgehan SOLMAZ - Doç. Dr. Hakan BOZKUŞ 37- Dwyer AF, Newton NC, Sherwood AA: An anterior approach to scoliosis. A preliminary report. Clin Orthop 62:192-202, 1969. 38- Zielke K, Stunkat R, Beaujean F: Ventrale derotations spondylodesis. (Author's transl) Arch Orthop Unfallchir 85:257-277, 1976. 39- Kaneda K, Shono Y, Satoh S, et al: New anterior instrumentation for the management of thoracolumbar and lumbar scoliosis. Application of the Kaneda two-rod system. Spine 21:1250-1262, 1996. 40- Dunn HK: Anterior stabilization of thoracolumbar injuries. Clin. Orthop 189:116-124, 1984. 41- Kaiser MG, Parsa AT, Birch BD, McCormick PC: Anterior thoracic instrumentation. Youmans Neurological Surgery: Volume 4, Chapter 304, 4671-4678, 2004. 42- Cédric Y, Ravi K, Ponnappan SJ, Alexander RV: Biomechanical evaluation of pedicle screw-based dynamic stabilization devices for the lumbar spine: A systematic review. The SAS Journal Volume 2, Issue 4:159-170, 2008. 43- Paul Khoueir, Anthony Kim, Michael Y Wang: Classification of posterior dynamic stabilization devices neurosurg focus. 22(1), 2007. 44- Sénégas J: Mechanical supplementation by nonrigid fixation in degenerative intervertebral lumbar segments: the Wallis system. Eur Spine J 11 (Suppl 2): S164-S169,2002. 45- Stoll TM, Dubois G, Schwarzenbach O: The dynamic neutralization system for the spine: A multicenter study of a novel non-fusion system. Eur Spine J (Suppl 2): S170-S178, 2002 46- Graf H: Lumbar instability: Surgical treatment without fusion. Rachis 412:123-137, 1992. 47- Dubois B, de Germay B, Schaerer NS, et al: Dynamic neutralization: A new concept for restabilization of the spine. In Szalski M, Gunzburg R, Pope MH (eds): Lumbar segmental instability. Philadelphia, PA, Lippincott Williams & Wilkins, 1999, pp 233-240. 48- von Strempel D, Moosmann C, Stoss A, et al: Stabilisation of the degenerated lumbar spine in the nonfusion technique with cosmic posterior dynamic system. WSJ 1(1):40-47, 2006. 49- Khoueir P, Kim KA, Wang MY: Classification of posterior dynamic stabilization devices. Neurosurg Focus 15: 22, 2007. 50- Charnley J: Total hip replacement. JAMA 230:1025-1028, 1974. 51- Nachemson AL: Challenge of the artificial disc. In Weinstein JN (ed): Clinical efficacy and outcome in the diagnosis and treatment of low back pain. New York, Raven Pres, 1992. 52- van Steenbrugghle MH: Improvements in joint prosthesis. French Patent 1, 122,634 28 1956. 53- Fernstrom U: Arthroplasty with intercorporal endoprothesis in herniated disc and in painful disc. Acta Chir Scand (Supp l) 357:154-159, 1966. 54- Buttner-Janz K, Helish HJ, Schellnack K: Intervertebral endoprosthesis. US Patent, 4,759,766 26, July 1988. 55- Buttner-Janz K, Schellnack K, Zippel H: Biomechanics of the SB Charité lumbar intervertebral disc endoprothesis. Int Orthop 13:173-176, 1989.