PROTOKOL BİLGİSİ Prof. Dr. Rıdvan DURAK Atatürk Üniversitesi Pasinler Meslek Yüksekokulu 25300 Pasinler/ERZURUM E-mail: rdurak@atauni.edu.tr
I Masa Oturma Düzeni I tipi masa düzeninde ev sahiplerinin masa başlarına oturduğu iki alternatif olabilir. Bunlar; Ev sahibi Bayan Ev sahibi Bay Şekil 1: Ev sahiplerinin masa başlarında oturdukları masa düzeni Birincisi masa başlarında oturdukları şekildir. -2-
I Masa Oturma Düzeni Ev sahibi Bay Ev sahibi Bayan Şekil 2: Ev sahiplerinin masa merkezlerinde oturdukları masa düzeni İkincisinde ise ev sahipleri karşılıklı olarak masa ortalarında otururlar. -3-
I Masa Oturma Düzeni Bu yerleşimden sonra misafirler yakınlık derecesine göre yerleştirilirler. Tüm yerleşimlerde her zaman için birinci öncelikli kişinin sağına ikinci öncelikli kişi oturmalıdır. İki bay ya da iki bayan yan yana oturmaz. Çiftler yan yana oturmaz. -4-
I Masa Oturma Düzeni Bu durumda masada yerleşim düzeni; B2 H4 B6.H5 B3 H1 Ev sahibi Hanım Ev sahibi Bey B1 H3 B5.H5 B3 H1 Şekil 3: Ev sahiplerinin masa başlarında oturdukları masa yerleşimi -5-
I Masa Oturma Düzeni 10 kişilik ev sahiplerinin masa ortalarına oturdukları masa düzeninde diğer konukların dağılımları ise aşağıdaki gibidir. H3 B1 Ev sahibi B2 H4 Hanım B4 H2 Ev sahibi Bey H1 B3 Şekil 4: 10 kişilik oturma düzeni -6-
I Masa Oturma Düzeni Bu şekildeki oturma düzeni bu yöntem kullanılarak kolaylıkla oluşturulabilir. Ancak davetli sayısı 4 ve dördün katları olduğunda bu mümkün olmayabilir. Çünkü çiftler yan yana oturmamalıdır. Bu durumda ev sahibi hanımın yerine 1 öncelikli bey yerleştirilerek bu sorun giderilir. -7-
I Masa Oturma Düzeni Evs.H B2 H4 B6 H9 B7 H5 B3 H1 B1 Ev sahibi B H3 B5 H8 B9 H7 B8 H6 B4 H2 Şekil 5: 1. derecede önemli konuğun ev sahibi ile masa başında oturduğu masa düzeni Bu tip masalarda ev sahibi çift değilse ev sahibi hanımın karşısına birinci dereceden konuk bey oturur. -8-
I Masa Oturma Düzeni Yalnız bey veya hanımların katıldığı ziyafetlerde misafirler öncelik sırasına göre otururlar. 6 2 Ev sahibi 4 8. 9 5 1 3 7 Şekil 6: Çiftlerin katılmadığı bir organizasyonda oturma düzeni Ev sahibi masa başında karşısında 1 derecede önemli konuk yerleştirilir. -9-
I Masa Oturma Düzeni Ev sahibinin masa başında yer aldığı oturma düzeninde yine sağ tarafa 1. öncelikli kişi yerleştirilir. Şekil 7 de bu oturma düzeni belirtilmiştir. 2 4 6 8. Ev sahibi 1 3 5 7 Şekil 7: Masa başında ev sahibinin oturduğu çiftlerin katılmadığı bir organizasyonda oturma düzeni -10-
-11-
I Masa Oturma Düzeni 8 6 4 2 1 3 5 7 KONUKLAR 1. Ziyafet sahibi 2. Onur konuğu 3. İkinci önemli kişi 4. Bir sonraki önemli kişi Şekil 8: I Şeklinde Bir Masada Konukların Oturma Düzeni -12-
U Tipi Masalarda Oturma Düzeni U tipi masalarda da masanın geniş kısmı merkez alınarak yerleştirme yapılır. Şeref konukları ve ev sahiplerinin de yer aldığı oturma düzeni Şekil 9 da gösterilmiştir. H5 B4 B5 H4 H3 B2 H1 Ev Ev B1 H2 B3 sahibi sahibi Bey Hanım 24.12.2011 Şekil 9: U tipi masalardaki SDK_PB / oturma R Durak düzeni -13-
-14-
E Tipi Masalarda Oturma Düzeni E tipi masalarda da aynı kurallar dikkate alınarak planlama yapılmalıdır. Ev Şeref Ev Şeref sahibi konuğu sahibi konuğu B3 H2 B1 Hanım Bey Bey Hanım B2 H1 B4 5B 6H 6B 3H 7B 6H 8B 5H 24.12.2011 Şekil 10: E tipi masalarda SDK_PB / R oturma Durak düzeni -15-
Yuvarlak Masalarda Oturma Düzeni Yuvarlak masalar günümüzde gerek resmi ziyafetler gerekse özel ziyafetlerde en sık kullanılan masa türüdür. 4B 3H 2H 1B Brus 1H H Ev sahibi 2B 3B 4H Şekil 11: Yuvarlak masa yerleşim planı -16-
Yuvarlak Masalarda Oturma Düzeni Şeref konuğu Hanım Ev sahibi BAŞ MASA Ev sahibi Bey Bey Şeref konuğu Şekil 12: 12 adet yuvarlak masadan oluşan salon yerleşim planı Yuvarlak masa düzeninde masaların baş masaya bakan kısımlarına yerleştirme yapılmaz, bu alanlar boş bırakılır. -17-
Yuvarlak Masalarda Oturma Düzeni Şeref Konuğu Hanım Şeref Konuğu Bey Ev Ev B2 Sahibi Sahibi B1 Bey Hanım Şekil 13: Baş masanın dikdörtgen diğer masalarda yuvarlak masa kullanılan salon planı -18-
-19-
Kare Masalarda Oturma Düzeni Kare masalar için de aynı kurallar geçerli olup örnek bir masa planı Şekil 14 te gösterilmiştir. H2 B1 Evs. Şeref Evs. Şeref B2 H1 Hanım Kon.Bey Bey Kon.Hanım B3 B4 H4 H3 B5 B6 H6 H5 B7 H8 B9 H10 H9 B10 H7 B8 Şekil 14: Kare masa oturma düzeni -20-
-21-
Resepsiyonlar Üst makamda bir kişinin onuruna bir davetli grubu kabul ettiği organizasyonlardır. Ulusal Bayramlarda, göreve atanma ya da ayrılma durumlarında ya da farklı özel nedenlerle resepsiyonlar düzenlenebilir. Resmi resepsiyonlar arasında Cumhurbaşkanının 29 Ekim Resepsiyonu sayılabilir. Resepsiyonlarda salon girişinde kabul hattı oluşturulur. Ev sahibi-ev sahibinin eşi-şeref konuğu- Şeref konuğunun eşi şeklinde olabilir. -22-
Resepsiyonlar Şeref konuğu Devlet Başkanı ise; konuk devlet başkanı ve eşi kabul hattının başında yer alır. Kabul hattının girişinde Cumhurbaşkanlığının davetlerinde Başyaver diğer davetlerde bir protokol görevlisi davetlileri ev sahibine ve varsa şeref konuğuna takdim eder. Kabul hattına misafirler protokol sırasına göre alınırlar, bu nedenle mutlaka davetiyede belirtilen saatte resepsiyonlarda bulunmak gerekir. Kokteyl yiyecek ve içecekleri servis edilir. -23-