1 / 17 1. AMAÇ Bu planın amacı, Anadolu Üniversitesi nde oluşabilecek acil durumlardan kaynaklanan risk ve etkileri en aza indirmek, acil durumların cana, mala ve çevreye verebileceği zararların bertarafını veya azaltılmasını sağlamaktır. Ayrıca, acil durumlarda yönetimin hızlı ve doğru karar almasını sağlayacak verileri toplamak ve hasar tespit, acil müdahale ve kurtarma ekiplerinin faaliyetlerini organize etmektir. 2. KAPSAM Anadolu Üniversitesi, Mühendislik si nde yürütülen tüm birimleri ve faaliyetleri kapsar. Acil durum planının uygulanmasından tüm çalışanları sorumludur. 3. YETKİ ve SORUMLULUKLAR Anadolu Üniversitesi Dekanı, FS, SSY Yönetim Sistemi Temsilcisi, Süreç Takımları / Süreç Sahipleri, Acil Durum Ekipleri ve diğer tüm çalışanlar. 4. TANIMLAR ve KISALTMALAR AÜ: Anadolu Üniversitesi AÜMF: Anadolu Üniversitesi FS : Anadolu Üniversitesi, Sekreteri SİE: Sürekli İyileşme SSY: Sistem Standartlarının Yönetimi (ISO 14001:20 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi) SSYT: Sistem Standartlarının Yönetimi Temsilcisi/Temsilcileri DEKAN: Anadolu Üniversitesi Dekanı YGG: Yönetim Gözden Geçirme ST: Süreç Takımları SS: Süreç Sahipleri ACİL DURUM: İnsan sağlığına, ekipmana veya çevresel kayıplara neden olan, ani olarak gelişen, beklenmeyen ve istenmeyen olay veya durum. ACİL DURUM PLANI: İnsan sağlığına, ekipmana veya çevresel kayıplara neden olan, ani olarak gelişen, beklenmeyen ve istenmeyen olay veya durum karşısında izlenecek yolları belirten plan. ACİL DURUM TATBİKATİ: Acil durumlarda izlenecek yolların, plan ve prosedür çerçevesinde yürütülmesinin sağlanıp sağlanmadığını kontrol ve bütün çalışanların ve özellikle acil durum ekiplerinin eğitilmesi amacıyla hazırlanan senaryo gereği yapılan canlandırmadır. DEPREM: Fay üzerinde biriken biçim değiştirme enerjisinin aniden boşalması sonucu meydana gelen yer değiştirme hareketleridir. FIRTINA: Rüzgâr çizelgesinde hızı 3440 deniz mili olan ve kuvveti 8 ile gösterilen, yağmur ve kasırga getiren çok güçlü rüzgârdır. GAZ KAÇAĞI: de kullanılan doğal gaz veya amonyak gazlarının kullanıldığı tank veya boru sistemlerinde kaçak olması durumudur.
2 / 17 SIZINTIDÖKÜLME: İnsan sağlığına ve çevreye doğrudan veya dolaylı bir şekilde zarar verebilecek olan zararlı maddelerin bir kap, boru vb. alanlardan sızarak veya dökülerek boşalmasıdır. İLKYARDIM: Herhangi bir nedenle tehlikeli duruma girmiş olan, hastalanan veya kazaya uğrayan bir kişiye durumunun daha kötüye gitmesini önlemek üzere olay yerinde yapılan tıbbi olmayan geçici müdahaledir. İLK YARDIMCI: İlk yardım eğitimleri yasal mevzuat kapsamında gerekli olan temel eğitime katılan ve başarı ile tamamlayarak İLK YARDIMCI SERTİFİKASI almaya hak kazanan personel/personeller. KAZA: Ölüme, hastalığa, yaralanmaya, hasara veya diğer kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olaydır. KRİZ MERKEZİ VE EKİBİ: Büyük çapta yangın, yıkıcı deprem, savaş ve can kaybına neden olan sabotaj durumlarında devreye giren, kuruluş amacı, bu bahsedilen acil durumları stratejik kararlar alarak yönlendirmek, yönetmek, en kısa sürede zararı gidermek olan ve dekan, dekan yardımcıları, fakülte sekreterinden oluşan ekiptir. PARLAMA: Belirli standart şartlar altında bir sıvının alevlenebilir buharhava karışımı oluşturarak anlık alevlenmesidir. PATLAMA: Doğal gaz, benzin vb. maddelerin tamamının bir anda yanmasıdır. Patlamada bir anda parlayarak yanan madde çeşitli gazlar haline geçmekte ve son derece büyük bir hacim genişlemesine uğrayarak etrafını zorlamakta ve parlamalar oluşmaktadır. SABOTAJ: Ekonomik veya siyasi bir üstünlük elde etmek için, bilerek yıkmak, zarar vermek, kullanılır durumdan çıkarmak anlamına gelmektedir. SALGIN HASTALIKLAR: Çalışma ve çevre koşulları sebebi ile kişilerden kişilere belirli yollardan geçen ve hızlı bir şekilde yayılan hastalıklardır. SU SEL BASKINI: Bir bölgede toprağı belirli bir süre için tamamen veya kısmen su altında bırakan; ani, büyük ve düzensiz su akıntılarıdır. YANGIN: Katı, sıvı veya gaz halindeki yanıcı maddelerin ısı alarak kontrol dışı yanmasıdır. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI: Yangın cinsine göre farklı ağırlık ve kimyasal içerikli taşınabilir cihazlardır. YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMİ: Yangın olması durumunda, yangını söndürmek amacıyla kullanılan manüel veya otomatik yangın söndürme araç, ekipman, cihaz ve kaynakların tümü. YILDIRIM: Gök gürültüsü ve şimşekle görülen, hava ile yer arasındaki elektrik boşalmasıdır. 5. PROSEDÜR AKIŞI Talimat Açıklama Sorumlu Adımı 5.1 Acil Durum Yönetimi Uygulama Acil durum planının amacını yerine getirmek üzere geliştirilmiş bir yöntemdir. Acil durum yönetimi esas olarak 5 ana unsurdan oluşmaktadır; 1. Önleme ve Minimize etme, Sekreteri, Acil 2. Acil Durum Hazırlıkları, Durum Ekipleri 3. Acil Durum Müdahale Yöntemleri, 4. Acil Durum Tatbikatı, 5. Kurtarma,
3 / 17 Tüm maddeler aşağıdaki bölümde detaylı olarak açıklanmaktadır. Önleme ve Minimize Etme Tüm faaliyetler, muhtemel tehlike ve riskler bakımından değerlendirilmekte ve risk değerlendirme çalışması yapılmaktadır. Bu çalışma kapsamında ivedilikle önleme ve minimize etmeye yönelik tedbirler alınmakta, sürekli olarak kontrol edilmektedir. Tüm mevzuat ve standart gerekleri takip edilerek yerine getirilmektedir. Yapılan bu çalışmalar tehlikeli durumların ortaya çıkmasını önlemek için, öncesinde gerekli çalışmaların sistematik olarak yapılmasını sağlamaktadır. Acil Durum Hazırlıkları Meydana gelebilecek acil durumların olumsuz etkilerini minimize edebilmek için öncesinde yapılması gereken hazırlıklar ve tedbirlerdir. Acil Durum Hazırlıkları; Tüm çalışanların acil durumlar, acil durum planları ve güvenlik tedbirleri hakkında teorik ve uygulamalı eğitimleri almaları ve belirli periyotlarda tatbikatların düzenlenmesi, Acil Durumlarda kullanılacak olan ekipmanların tedarik edilmesi, İç ve dış iletişim ağlarının kurulması, güncel tutulması ve etkin olarak kullanılmasının sağlanması, Acil durum ekipleri ile iletişim ve koordinasyonun sağlanması, Acil durum tatbikatlarının yapılması ve her seferinde eksikliklerin belirlenerek gerekli iyileştirilmelerin yapılmasını kapsamaktadır. Yukarıda bahsi geçen konular dekanlık tarafından koordine edilir. Acil Durum Müdahale Yöntemleri Acil durum müdahaleleri, acil durum meydana geldiğinde sistematik olarak zararlı etki kaynağını ortadan kaldırma ve minimize etme faaliyetlerini kapsar. Acil Durum Ekiplerinde görevli olan personel, meydana gelen olayın türüne göre, yapılması gereken müdahaleler hakkında yeterli bilgi ve tecrübeye sahip kişilerdir. Acil Durum Tatbikatı Acil durum hazırlığının önemli bir kısmı tatbikatlar vasıtası ile yapılır. Belirtilen ekipler, yılda en az bir defa toplanarak tatbikat gerçekleştirirler. Tatbikat esnasında tüm doğal afet ve doğal olmayan afetler doğrultusunda senaryolar oluşturulur. Bu senaryolar çerçevesinde, uygulamalar yapılarak olabilecek afetlere hazırlanılır. Afetler esnasında karşılaşılabilecek problemlerin çözümü için öneriler getirilir ve bu öneriler değerlendirilerek çözüm sağlanır. Problemlerin çözümleri ile ilgili tüm bilgiler çalışanlarla paylaşılır. Acil durum tatbikatların planlanması Acil Durum Tatbikat Formu, etkinlik değerlendirmesi ise Acil Durum Tatbikat Raporu Formu ile kayıt altına alınır. Kurtarma Kurtarma, acil durumlar neticesinde olumsuz yönde etkilenmiş veya etkilenmek üzere olan kişiler, ekipmanlar ve yapılara ivedilikle müdahale edilmesi, gerekli yardım ve desteğin sağlanması, iyileştirme çalışmalarının yapılması ve etkilerin
4 / 17 5.2 5.3 5.4 ortadan kaldırılarak ya da minimize edilerek kontrol altına alınmasını sağlamaktır. Kurtarma faaliyetleri, acil durumların etkilerini minimize etmek için önceden planlanmış ve test edilmiş uygulamaları içermektedir. Olay Yönetiminin Prensipleri Aşağıda belirtilen temel prensipler, acil durum yönetiminde ve planlamalarında uygulanan konulardır. Tehlikeleri ve sorunları önceden tespit etmek ve gerekli hazırlıkları yapmak, Etkileri en aza indirmek için etkin ve doğru müdahale yöntemlerini önceden geliştirmek ve her zaman hazırlıklı olmak, Gerekli olan müdahaleleri sırayla değil paralel olarak koordineli bir şekilde gerçekleştirmek, olay süresini ve etkisini minimize etmek, Sekreteri, Acil Tüm ilgili kişilerin korunması için gerekli müdahaleleri yapmak (özel Durum Ekipleri politika gerektiren gruplargebe, engelli vb.), Olayların tekrarlanmaması için kazanılan dersleri ve öğretileri tüm çalışanlara aktarmak, Sürekli daha iyi bir sisteme sahip olmak için gerekli iyileştirmeleri yapmak. Belirlenen Acil Durumlar AÜMF meydana gelebilecek acil durumlar aşağıdaki hususlar dikkate alınarak belirlenmiştir: a) Risk değerlendirme sonuçları, b) Yangın, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayılım ve patlama ihtimali, c) İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar, ç) Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali, d) Sabotaj ihtimali, Belirtilen hususlara göre AÜMF de meydana gelebilecek acil durumlar, Sekreteri, Acil Yangın Durum Ekipleri Deprem Sel ve su baskını Parlama ve patlama Sabotaj, terör, savaş Kimyasal döküntüsızıntı Çevresel Acil Durumlar
5 / 17 AÜMF bünyesindeki olası acil durumlar için yapılan ve uygulanan acil durum planlarına, çevresel etkilerin değerlendirilmesi ve oluşacak atıkların sınırlanması, temizlenmesi, depolanması ve sevkiyatı da dahil edilmektedir. Olası sızıntı döküntüleri önlemek amacı ile bölümde bulunan kimyasallar ve laboratuvar/tehlikeli atık alanındaki atıklar tavalar üzerinde depolanır. Kimyasal kullanılan alanlarda absorbanlar ve acil durum planları bulunur. Atıkların atık alanına götürülmesi sırasında tüm önlemler alınır (tavalı taşıma arabaları, kapaklı atık kapları, absorban vb). Çevre Kazası sonucu meydana gelen kirliliğin önlenmesi amacıyla kaza türüne bağlı olarak olayın vuku bulduğu andan itibaren en geç bir ay içinde olay yeri eski haline getirilir ve tüm harcamalar karşılanır. Çevre kazası meydana geldiğinde, valilik bilgilendirilir ve kaza tarihi, kaza yeri, atığın tipi ve miktarı, kaza sebebi, atık bertaraf işlemi ve kaza yerinin rehabilitasyonuna ilişkin bilgileri içeren rapor valiliğe sunulur. Çevre Kazaları Çevresel Kaza Olay Araştırma Raporu Formu ile kayıt altına alınır. Yılda en az bir defa hazırlanan senaryo dahilinde çevresel sızıntı döküntü tatbikatı gerçekleştirilir ve tatbikat sonucunda tatbikat performansını değerlendirmek üzere Acil Durum Tatbikat Formu hazırlanarak, gerekli aksiyonlar planlanır. 5.5 ACİL DURUM Acil Durum Anında Yapılması Gereken Faaliyetler YAPILACAK FAALİYET 1. Telaşlanmayınız, yangını çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. YANGIN 2. Yangın tehlikesinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. Tüm personeli ilgili toplanma bölgesinde toplayınız. 3. Gaz vanalarını, elektrik şalterlerini, kapı ve pencereleri kapatınız. 4. Yanıcı maddeleri uzaklaştırınız. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız. 5. Eğer yangın kendi imkânlarınızla söndürülmeyecek kadar büyük ise, yangın cinsini (elektrik, bina, akaryakıt vb) belirtmek suretiyle itfaiyeye haber veriniz. 6. İtfaiye gelinceye kadar Acil Durum Ekipmanları kullanma talimatına uygun olarak yangını söndürmeye çalışınız. Sekreteri, Acil Durum Ekipleri METOT SORUMLU Yüksek sesle YANGIN VAR diye bağıracak. Tüm Çalışanlar Tahliye Haberleşme Yangınla Mücadele Yangınla Mücadele Tahliye Haberleşme Yangın tüpleri, Yangın Yangın Mücadele battaniyesi, Yangın hortumu
6 / 17 7. Görevlilerden başka kişilerin yangın sahasına girmesine engel olunuz. 8. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya ve dokümanları kurtarınız. 9.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. 1. Sarsıntı halinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. İnsanları ilgili toplanma bölgesinde toplayınız. DEPREM 2. Olay anında toplanma bölgesinde oluşabilecek dış tehlikelere karşı (hırsızlık, yağma vb.) önlem alınız. Ekip Başı Acil durum Tahliye dolabı(yangında Haberleşme ilk kurtarılacak dolap) Ecza dolabı İlkyardım Tahliye Yüksek sesle Haberleşme uyarmak. Tahliye Haberleşme Acil durum dolabı, yangın 3. Tüm bölümler gözlemlenerek, oluşan veya oluşabilecek Yangınla tüpleri, yangın patlama, parlama veya alevlenme gibi durumlar için önlem alınız. Mücadele battaniyesi, yangın hortumu Yangınla Mücadele 5. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya ve dokümanları kurtarınız. Ecza dolabı Arama Kurtarma 6. Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. Ecza dolabı İlkyardım Yüksek ses ile uyarmak. Ekip Başı 4. Tüm bölgelerdeki gaz vanalarını, elektrik şalterlerini kapatınız SEL VE SU BASKINI 1. Eğer sel veya su baskını çok şiddetli ve büyük ise telaşlanmayınız, durumu çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. Tahliye Haberleşme Arama Kurtarma 2. Olayın olduğu bölüm personelini toplanma bölgesinde toplayınız. 3. Açık pencere ve kapıları kapatınız. 4. Trafodan enerjiyi kesiniz ve gaz vanalarını kapalı duruma getiriniz. Yangına Mücadele 5. Olay kontrol edilemeyecek şiddette ise Sivil Savunmaya haber veriniz. Ekip Başı
7 / 17 Acil durum dolabı (afetlerde ilk kurtarılacak dolap) AramaKurtarma Ecza dolabı İlkyardım AramaKurtarma ve TahliyeHaberleşme Yüksek ses ile uyarmak. Ekip Başı 2. Parlama ve patlama tehlikesinde koşuşturmayı ve paniği engelleyiniz. Herkesi ilgili toplanma bölgesinde toplayınız. Tahliye Haberleşme 3. Gaz vanalarını, elektrik şalterlerini, kapı ve pencereleri kapatınız. Yangınla Mücadele 4. Yanıcı ve patlayıcı maddeleri uzaklaştırınız. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız. Yangınla Mücadele 5. Tüm bölgelerdeki gaz vanalarını, elektrik şalterlerini kapatınız. Yangınla Mücadele Acil durum dolabı Arama Kurtarma Ecza dolabı İlkyardım Koruma bandı Tahliye Haberleşme 6. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya ve dokümanları kurtarınız. 7.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. 8. Binanın su girecek yerlerine bariyerler kurunuz. PARLAMA VE PATLAMA 1. Telaşlanmayınız, parlama ve patlama oluştuğunda çevrenize ve sorumlu kişilere duyurunuz. 6. Önce canlıları ve daha sonra kıymetli eşya ve dokümanları kurtarınız. 7.Yaralılara ilkyardım müdahalesini yapınız. 8. Olayın olduğu bölgeye koruma bandı çekerek personelin ve diğer kişilerin girişini engelleyiniz.
8 / 17 BİYOLOJİK TEHLİKELER İÇEREN EDEN ACİL DURUMLAR 1Tehlikeyi oluşturan madde hakkında bilgi sahibi iseniz güvenliğinizi tehlikeye atmayacak şekilde mümkünse sızıntıyı kaynağında engelleyin. Yüksek ses ile uyarmak Bölüm Başkanlığı Bölüm Başkanlığı Absorban malzeme 5Üzerini kaplayacak miktarda %70 lik etanol veya 1/10 oranında çamaşır suyu ile sterilizasyonunu gerçekleştirin. 6Kullanılan malzemeleri kontamine atık konteynerine atın. 7Cam kırıkları varsa maşa ile toplayın ve kontamine atık konteynerine atın. 8Cam kırıkları varsa maşa ile toplayın ve kontamine atık konteynerine atın. 9Çalıştığınız biyolojik malzeme sağlığınız için bir risk oluşturuyor ise ortamda gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat ediniz. 2Gerekli ise acil durum ikazı verin. 3Gerekli olması durumunda laboratuvar sorumlusuna veya kazanın yaşandığı yerdeki birim sorumlusuna haber verin. 4Uygun gerekli kişisel koruyucu donanımlarınızı giyin. Dökülen alanın çevresinden başlayarak emici absorbanlarla alanı sınırlandırın ve materyali absorbe edin.
9 / 17 SABOTAJ, TERÖR ve SAVAŞ 1. Bomba İhbarı Alırsanız; a) Arayan kişiden alabileceğiniz kadar çok bilgi alınız. Arayan kişiyi, dediklerini kaydedebilmek için telefonda tutmaya çalışınız. Polisi ve bina yönetimini haberdar ediniz. b) Bomba ihbarını aldıktan sonra, şüpheli hiçbir pakete dokunmayınız. Şüpheli paketin etrafını boşaltınız ve polise haber veriniz. Binayı tahliye ederken pencerelerin önünde durmaktan ve diğer tehlike potansiyeli bulunan alanlardan kaçınınız. Acil durum ekiplerinin caddeleri kullanmalarını engellemeyiniz. Polis İmdat:155 Acil Durum 2. Bina Patlamaları Sırasında; a) Binada bir patlama meydana gelmişse, binayı en kısa sürede ve sakin şekilde terk ediniz. b) Dolaplardan ya da tavandan bir şeyler düşüyorsa, sağlam bir masanın altına giriniz. c ) Eğer yangın çıkmışsa yere yakın durunuz ve binayı en hızlı şekilde terk ediniz. Islak bir bezle ağzınızı burnunuzu kapayınız. Kapalı bir kapıya yaklaşırken, elinizin tersini kapıyı kontrol etmek için kullanınız. Eğer kapı sıcak değilse vücudunuzla destekleyerek kapıyı yavaşça açınız. Eğer kapı dokunulmayacak kadar sıcaksa, acil çıkış kapılarını kullanınız. d) Ağır duman ve gazlar öncelikle tavanda toplanır. Her zaman dumanın altında kalmayı deneyiniz. 3. Kimyasal Savaş Sırasında; Ferdi Korunma: a) Kapatılmış pencere veya kapı aralıklarını, ek önlem olarak sulandırılmış çamaşır suyuna batırılmış bez, battaniye, vb. malzeme ile örtünüz. b) Tehlike geçinceye kadar bekleyiniz. c) Eğer gözlerinizde yanma varsa, bu gaz sızıntısının belirtisidir. Gözlerinizi bol su ile yıkayınız. d) Sızıntı olduğunu tahmin ettiğiniz bölgeyi önce sulandırılmış çamaşır suyu ile daha sonra sabunlu su ile yıkayınız. Toplu Korunma: a) Tehlike anında en yakınınızda bulunan güvenli, kapalı bir yere gidiniz. b) Paniğe ve heyecana kapılmayınız. c) Yapılacak uyarılara göre hareket ediniz. Tüm personel Tüm Personel
10 / 17 KİMYASAL SIZINTI 5.6 1. Eğer sızan veya dökülen madde parlayıcı özellikte ise, ona yakın ısı kaynaklarını bölgeden uzaklaştırın 2. Güvenliğinizi tehlikeye atmayacak şekilde ve tehlikeyi oluşturan madde hakkında bilgi sahibi iseniz mümkünse sızıntıyı kaynağında engelleyin. 3. Gerekli ise acil durum ikazı verin. 4. İş yeri acil durum ekiplerine haber verin. 5. Maske, eldiven, gözlük gibi koruyucu donanımları kullanarak sızıntının yayılım alanını bariyerlerle çevirerek engelleyin. 6. Malzeme güvenlik bilgi formunda yazılı tedbirleri göz önüne alarak, havalandırma, soğutma gibi gerekli tedbirleri alın 110 Acil Durum Telefonları Tüm personel ACİL SERVİS 112 İTFAİYE YANGIN İHBAR 110 (Dahili: 6666) POLİS 155 (Güvenlik Dahili: 7000) ELEKTRİK ARIZA 186 DOĞALGAZ ARIZA 187 SU ARIZA 185 ZABITA 153 ZEHİR DANIŞMA 114 TRAFİK 154 JANDARMA 156 İL AFET VE ACİL DURUM MÜDÜRLÜĞÜ 0 222 220 50 50 İL SİVİL SAVUNMA MÜDÜRLÜĞÜ 0 222 324 12 19 Sekreteri, Acil Durum Ekipleri 5.7 Acil Durum Yönetim Merkezi
11 / 17 5.8 Acil Durum Yönetim Merkezi Üyeleri ve Görevleri Kuruluş Amacı: Büyük çapta yangın, yıkıcı deprem, savaş ve can kaybına neden olan Sekreteri, Acil sabotaj durumlarında devreye girer. Kuruluş amacı, bu bahsedilen acil durumları Durum Ekipleri stratejik kararlar alarak yönlendirmek, yönetmek ve en kısa sürede zararı gidermektir. Ekip üyeleri belirlenerek Acil Durum Yönetim Merkezi Listesi nde belirtilir. Görev ve Toplanma Yeri: Acil durum yönetim merkez üyeleri olası bir acil durumda Dekanlığı nda toplanacaktır. Ekip Liderinin Görevleri: 1. Ekip üyelerine görevlerini tebliğ etmek, 2. Tüm acil durum ekipleri için gerekli araç, gereç ve donanımın temin edilmesi için onay vermek, 3. Acil Durum Yönetim Merkezi ni yönetmek ve Acil Durum Ekiplerinin doğru yönetilmesini denetlemek. Ekip Personelinin Görevleri: 1. AÜMF alanında acil durum sonrası güvenlik stratejisine karar vermek, 2. Bölümler/birimler arasında haberleşmeyi sağlamak, sevk ve idare etmek, 3. Acil durum sonrasında ihtiyaç durumuna göre dışarıdan gelecek yardımları (ekip, araç, gereç, yiyecek vb.) koordine etmek. 4. Acil Durum Ekipler Lideri yardımıyla Acil Durum Ekiplerini koordine etmek. 5. İl Sivil Savunma Müdürlüğü, İtfaiye Müdürlüğü, Sağlık Müdürlüğü, Jandarma, Hastane, Trafik Bölge Müdürlüğü vb. civar müesseselerin, sorumluları ile temas ve koordinasyonu sağlamak. 6. Herhangi bir acil durum meydana gelmiş ise Acil Durum Kaza Raporu Formu nu oluşturmak. Acil Durum Ekipleri İlgili mevzuat kapsamında, İşveren; a) Yangınla mücadele, b) İlkyardım, c) Arama, kurtarma d)tahliye ve haberleşme konularının her biri için çalışan sayısı göz önüne alınarak uygun donanıma sahip en az birer çalışanı destek elemanı olarak görevlendirir. Görevlendirilenler Acil Durum Sekreteri, Acil Ekipleri Listesi nde belirtilir. Durum Ekipleri Yangınla Mücadele ve Görevleri AÜMF de meydana gelebilecek olası yangın ve kurtarma olaylarında profesyonel ekipler gelinceye kadar olaya müdahale edebilecek, fakülteyi iyi tanıyan, yangına müdahale için gerekli sağlık koşullarına sahip yangına müdahale ekibinde görevli personeldir. n kuruluş amacı, meydana gelebilecek yangınlara ekip olarak organize bir şekilde ilk müdahalede bulunabilmesini ve başlangıç aşamasındaki
12 / 17 yangınların söndürülmesini, söndürülemediği takdirde profesyonel itfaiye ekibi gelinceye kadar kontrol altında tutulmasını sağlamasıdır. Bu ekip ilgili mevzuatta belirtilen sayılarda oluşturulur. GÖREVLERİ; Öncelikle sorumlu olduğu bölgede yangın çıkmaması için gerekli tedbirleri sürekli olarak alır ve takibini yapar, İtfaiye aracının geçebileceği şekilde güvenlik koridorlarının oluşumu ve takibini yapar, Yangın dolabı ve tüplerinin önlerini sürekli açık vaziyette bulundurur, Yangın yerindeki mevcut yangın söndürme malzeme, gereç ve söndürme cihazlarını en iyi şekilde ve zamanında kullanmak suretiyle ilk müdahaleyi yapar ve/veya genişlemesine mani olur, Yangın yerinin alt ve üst yanlarındaki odalarda gereken tertibatı alır, yangını söndürmeye veya genişlemesini önlemeye çalışır, Yangın kapalı bir odada çıkmışsa kapı ve pencereleri kırarak içeri girer ve söndürme işlemine başlar, Yangın araçları olay yerine geldiğinde, itfaiyenin emrine girer ve onun vereceği direktifleri yerine getirir. İlk Yardım ve Görevleri AÜMF de ilk yardım ekibi, yangın, parlama, patlama ve kimyasal sızıntı gibi tehlikeler süresince çeşitli sebeplerle yaralanan veya dumandan, gazdan boğulma tehlikesi geçiren kimselere gerekli ilk yardımı yapan ekiptir. Bu ekip ilgili mevzuatta belirtilen sayılarda oluşturulur. Acil durum söz konusu olmadan gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. GÖREVLERİ: Acil durumda yaralıya profesyonel ekipler gelene kadar yaralının hayatta kalmasını sağlayacak ilk müdahaleyi yaparlar. Ana toplanma alanında görevli ekip, ilk yardım malzemelerini kullanarak yaralılara müdahale ederler. 112 Hızır Acil birimine yaralının durumu hakkında doğru ve net bir şekilde bilgi verilmesinden sorumludur. Yürüyebilen yaralıları ilk yardım merkezine götürür, hastaneye sevk edilmesini sağlarlar. Yürüyemeyecek durumda olan yaralılar için kriz merkezine haber verirler. Arama ve Kurtarma ve Görevleri AÜMF de Arama ve kurtarma ekibi, yangın, patlama ve kimyasal sızıntı gibi fakülteyi ve çevresini tehdit eden acil durumlarda, binalarda mahsur kalanları en kısa zamanda arayan ve yangın halinde yangından ilk kurtarılacak etiketi bulunan eşyayı öncelik sırasına göre kurtaran ekiptir. Bu ekip ilgili mevzuatta belirtilen sayılarda oluşturulur. Acil durumlarda can ve mal kurtarma işlerini yürüten sorumlu
13 / 17 personellerden oluşur; acil durum söz konusu olmadan gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. GÖREVLERİ: Acil durumlarda önce canlıları kurtarmaya çalışırlar, daha sonra yangın, doğal afet, vs. gibi durumlarda ilk kurtarılacak evrak, dosya ve diğer eşyayı binanın tehlikesi olmayan kısımlarına taşırlar. Binanın genel olarak boşaltılmasından ve olay yerine gelen kurtarma ekiplerine yardımcı olmaktan sorumludurlar. Çuval ve torbalar, bina yetkililerinin lüzum görmesi halinde binanın henüz yanma tehlikesi olmayan kısımlarına taşınır Tahliye süresince tüm kişilerin koşmadan ve paniklemeden tahliye olması için yönlendirmede bulunurlar n üyeleri depremden sonra çıktıkları tahliye alanlarından ayrılarak hemen kriz merkezine intikal ederler. Kriz merkezi, teknik koordinatörünün yönetiminde, kriz merkezine intikal eden arama kurtarma ekiplerinden ikişer kişilik gruplardan oluşur. Kriz merkezi teknik koordinatörden sedye, kask vb. malzemeleri teslim alırlar Aramakurtarma yapacakları bölgeye giderler Görev bölgelerinde bulunan yaralıları tespit ederler, bunları sedye ile ilk yardım merkezine taşırlar. Tüm görev bölgesi elden geçene kadar aramakurtarma çalışmalarını sürdürürler Gerektiğinde kriz masasından telsizle takviye, aramakurtarma, ilk yardım ekibi ve teknik malzeme isterler. Tahliye Haberleşme ve Görevleri AÜMF de tahliye haberleşme ekibi, yangın, patlama ve kimyasal sızıntı gibi fakülteyi ve çevresini tehdit eden acil durumlarda, binalarda mahsur kalanları en kısa zamanda tahliye eden ve ilgili ve kuruluşlarla iletişimi sağlayan ekiptir. Bu ekip ilgili mevzuatta belirtilen sayılarda oluşturulur. Bu ekip özel ilgi gerektiren personeller (engelli) dikkate alınarak oluşturulur. GÖREVLERİ: Bu ekip, acil durumda personelin ve öğrencilerin fakülteye giriş çıkışını yönlendirmekten sorumludur. Kişileri toplanma bölgesine güvenli bir şekilde toplayarak, emniyetlerini sağlamaktan sorumludur. Binanın genel olarak boşaltılmasından, olay yerine gelen kurtarma ekiplerine yardımcı olmaktan sorumludur. Ekip başının yönlendirmesi ile gerekli kurumları aramaktan, haber vermekten sorumludur.
14 / 17 Deprem sırasında görevli güvenlik personeli, tüm güvenlik hizmetini sağlamaya devam eder. Kapılarda görevli olan güvenlik ekibi, depremden hemen sonra tahliye kapılarından çıkışı kolaylaştırmak için kapı önü birikmelerini önler. Yaşanacak deprem sonrası artçı depremler olabileceği ihtimaline karşı dışarı çıkanların tekrar içeri girmemelerini sağlarlar. Bina önünde birikmeleri, emniyet şeridi çekerek engeller. Kurtarma ekibi tarafından kurtarılan eşya ve evrakı korur. Yangın nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önler. Boşaltılan eşya ve evrakı, güvenlik güçleri veya bina yetkililerinin göstereceği bir yerde muhafaza altına alarak, yangın söndürüldükten sonra o binanın ilgililerine teslim eder. Tahliye ekibi özel ilgi gerektiren (engelli) personellerin bulunduğu acil durum yerinden uzaklaştırmasını sağlar. Acil Durum Önem Dereceleri 5.9 Ölümle sonuçlanabilecek kazalar. 1. Derece Deprem, Sel, Büyük ölçekli fırtına, Büyük ölçekli ölümle sonuçlanabilecek yangınlar, Sabotaj, Ölümle sonuçlanan kazalar. Alarm aralıksız ve uyarı görevli personel tarafından alınana kadar çalınacaktır. Ağır Yaralanmalı kazalar. 2. Derece Fonksiyon kaybı olabilecek, yoğun bakım gerektirecek durumlar; Atardamar kesilmeleri, Beyin travması, Hayati tehlike oluşturacak durumlar. Kırık, Çıkık, Ağır yanıklar, Ağır kanamalı kesikler gibi, Orta Ölçekli Fırtına, Ağır yaralanmalar ile sonuçlanabilecek yangınlar, Ağır yaralanmalar ile sonuçlanabilecek göçmeler. Alarm kısa aralıklarla ve uyarı görevli personel tarafından alınana kadar çalınacaktır. Hafif Yaralanmalı kazalar. 3. Derece Ezilme, Hafif yanıklar, Hafif kanamalı kesikler vb. durumlar. Alarm verilmeyip, müdahale için en yakın ilkyardım personeline başvurulacaktır. 5.10 Acil Durum Toplanma Yeri Belirlenen acil durumlarda çalışanların toplanacağı, önceden belirlenmiş alandır. Acil durum toplanma yeri, Acil durumlarda çalışanların çevre koşullarından zarar görmeyeceği, Ambulans ve itfaiye gibi müdahale araçlarının hareketini kısıtlamayacak, Elektrik ve kimyasal tehlikelere maruz kalınmayacak, Toplu tahliye durumunda hızla boşaltılabilecek, Acil durum yönetim merkezinden kontrol edilebilecek, Sekreteri, Web, Acil Durum Ekipleri
15 / 17 Acil durum işaretlendirmeleri ile tüm çalışanların rahatlıkla bulabileceği, bir yer olarak belirlenir. AÜMF deki çalışan sayısına ve acil durum tehlikelerine göre gerekli olması durumunda birden fazla belirlenen acil durum toplanma yerleri Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı nda gösterilmektedir. 5.11 Acil Çıkışlar FS, WS, Acil AÜMF de mevzuat kapsamında belirlenen acil çıkışlar Acil Durum Ekipman ve Tahliye Durum Planı nda gösterilmektedir. Ekipleri 5.12 Acil Durum Ekipman ve Malzemeleri AÜMF deki tüm acil durum ekipman ve malzemeleri, Acil Durum Ekipman ve Malzeme Listesi nde belirtilmiştir. Yangın Dolapları AÜMF deki tüm alanlar içerisinde kullanılacak yangın dolapları TS standartlarına ve ihtiyaca uygun olarak gerekli yerlere yerleştirilir. Yangın Tüpleri AÜMF de olası yangın ihtimalleri göz önüne alınarak yangın sınıflarına göre yangın tüpleri uygun yerlere yerleştirilir. Elektrik sebebiyle olan yangınlara, elektrik kesildikten sonra yanmakta olan cisimlerin türüne göre yangın söndürücü kullanılmaktadır. Yangın tüplerinin bulunduğu yerler Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı nda belirtilir. Yangın tüpleri Yangın Tüpleri Kontrol Formu vasıtasıyla üç ayda bir kez Sekreterliği tarafından kontrol edilir. YANGIN SEMBOL TANIM YANGIN SÖNDÜRÜCÜ Sekreteri, SINIFI TÜRÜ Acil Durum A Katı Madde (tahta, kağıt, pamuk vb.) yangınlarıdır. Çok maksatlı kuru Soğutma ve yanıcı maddenin uzaklaştırılması ile kimyevi tozlu veya sulu Ekipleri B C kontrol edilmekte ve söndürülmektedir. Yanabilen sıvılar sebebiyle olan yangınlardır Kuru kimyevi (Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vb.) karbondioksitli köpüklü tozlu, veya Yanabilen gazlar nedeni ile olan yangınlardır Kuru kimyevi (Metan, propan, LPG, asetilen havagazı vb.). karbondioksitli tozlu, D Yanabilen hafif metallerden dolayı meydana gelen Kuru metal tozlu yangınlardır (sodyum, potasyum, titanyum, magnezyum, vb.). İlk Yardım ve Ecza Dolapları
16 / 17 AÜMF de acil durumlarda kullanılmak üzere ilkyardım ve/veya ecza dolapları bulundurulur. Dolapların içeriği çalışma koşullarına göre düzenlenmiştir. Genel olarak ecza dolaplarının içeriği aşağıdaki gibidir, BATİKON: Dezenfektan amaçlı kullanılır, sürüldüğü yerdeki bakterileri temizler. Yaraya direkt olarak değil, yara çevresine sürülmelidir. LATEKS ELDİVEN: Ellerdeki mikropların yaraya bulaşmasını engellemek için kullanılır. PAMUK: Yara yüzeyinin temizliğinde kullanılır. STERİL GAZLI BEZ: Yara üzerine konup temizliğin devamlılığını sağlar. SARGI BEZİ: 5x5 Yaraların sarılması ve korunmasında kullanılır. FLASTER: 5x5 Yara üzerindeki gazlı bez veya sargı bezini sabitlemekte kullanılır. YARA BANDI: 35 ad. Küçük kesik ve sıyrıkları kapatmada kullanılır. ELASTİK BANDAJ: 5 cm. Organı tespit etmek ve sarmakta kullanılır, bölge üzerine basınç uygulayarak hareketini azaltmak ve engellemek, kan akımını azaltmak amacıyla kullanılır. İşletme içerisindeki ecza dolaplarının içeriği çalışmalara göre değişkenlik gösterir. Ecza dolapları mutlak surette kapalı tutulmalıdır. İlkyardım dolaplarının bulunduğu yerler Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı nda belirtilir. Ecza dolapları Ecza Dolabı Kontrol Formu vasıtasıyla üç ayda bir fakülte sekreterliği tarafından kontrol edilir. 5.13 Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı AÜMF de bölüm/birime göre aşağıdaki unsurları içeren Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı hazırlanır. Bu tahliye planında; Yangın söndürme araçları, Acil durum ekipmanları İlkyardım malzemelerinin bulunduğu yerler Sekreteri, Kaçış yolları, toplanma yerleri Web Acil durum iletişim numaraları, belirtilir. Acil Durum Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı nın her bölüm ve birimi ilgilendiren kısmı ilgili Ekipleri bölüm/birimde çalışanların ve öğrencilerin rahatlıkla görebileceği şekilde asılır. Ayrıca laboratuvar ve sınıflarda da bölümler/birimler özelinde hazırlanan Acil Durum Talimatları personelin ve öğrencilerin görebileceği şekilde asılır. 6.İLGİLİ DOKÜMANLAR VE FORMLAR KG.03.03.TL.DE.09 Acil Durum Talimatı KG.03.03.TL.DE.29 Biyolojik Tehlike Acil Durum Talimatı KG.03.03.LS.DE.11 Acil Durum Yönetim Merkezi Listesi KG.03.03.LS.DE.12 Acil Durum Ekipleri Listesi KG.03.03.LS.DE.13 Acil Durum Ekipman ve Malzeme Listesi KG.03.03.PL.DE.05 Acil Durum Ekipman ve Tahliye Planı KG.03.03.FR.DE.15 Acil Durum Tatbikat Formu KG.03.03.FR.DE.16 Acil Durum Tatbikat Raporu Formu
17 / 17 KG.03.03.FR.DE.17 Çevresel Kaza Olay Araştırma Raporu Formu KG.03.03.FR.DE.18 Acil Durum Kaza Raporu Formu KG.03.03.FR.DE.19 Yangın Tüpleri Kontrol Formu KG.03.03.FR.DE.20 Ecza Dolabı Kontrol Formu 7.REVİZYON TARİHÇESİ Yayın Tarihi Revizyon Tarihi Rev No Açıklama 12/10/2015 00 12/10/2015 26/10/2015 01 12/10/2015 30/11/2015 02 12/10/2015 16/05/2016 03 16/10/2015 İlk yayın tarihidir. Bölümler/Birimler özelinde hazırlanan acil durum talimatları prosedüre eklenmiştir. Sorumluları Listelerinin prosedür ile ilişkilendirilmesi kaldırılmıştır. Özel politika gerektiren gruplargebe, engelli vb. kişiler için yapılacak uygulama prosedüre eklendi. Yeni Dekanı atanması sebebiyle yürürlük onayı değişikliği. Biyolojik Risk Talimatı eklenmiştir.