Yapılmış olan tüm bu işlemleri IGES, DXF, DWG, SAT(ACIS), STL, STEP, VDA, VRML, parasolid dosyalarından kayıt veya transfer yapılabilir.

1.Solidworks ve Solidcam nedir? 1.1 Giriş: SolidWorks yenilikçi, kullanımı kolay, Windows için hazırlanmış 3 boyutlu tasarım programıdır. SolidWorks her türlü makine, tesis, ürün tasarımında kullanıcıya Windows'un kolaylıklarını kullanarak hızlı bir şekilde çizim yapmasını sağlar. SolidWorks parasolid prensibinde çalıştığı için kullanıcıya, tasarımın her aşamasında müdahale şansı vererek, modelin boyutlarının, ölçülerinin ve ayrıntılarının istenilen şekilde değiştirilmesi imkanı vardır, saniyelerle ölçülebilecek zaman dilimlerinde teknik resim ve montajların yapılmasını sağlar. Feature tree (tasarım ağacı) ile yapılan işlemlerin sıraları ve yapıları değiştirilebilir. Üstelik yapılan değişiklikler sonucu varsa yapılmış olan montaj ve teknik resim anında güncelleşir. Böylece kullanıcıya teknik resimde veya montajda parçaya müdahale edebilme şansı doğar. SolidWorks 2000'de 'smart mate'' (akıllı montaj) adlı uygulama son derece hızlı montaj yapılmasını sağlar. Bunun dışında sac parçaların açılımını yaparak uzama miktarları hesaplanabilir. Ayrıca katı objeler kullanılarak kesme, yırtma veya şekillendirme işlemleri yapılabilmektedir. Yapılmış olan tüm bu işlemleri IGES, DXF, DWG, SAT(ACIS), STL, STEP, VDA, VRML, parasolid dosyalarından kayıt veya transfer yapılabilir. 1.2. Benzer Programlar Varken Neden Solid Works? SolidWorks şu andaki CAD programları arasında kullanımı en kolay olan programdır. Ayrıca bünyesindeki 'Hole wizard '(delik sihirbazı ) ile metrik veya inch, havşalı veya faturalı tüm delikleri oluşturarak montaj ve tasarımda hızlılığı sağlar. Yine montajlara hareket verebilir, bu hareketlere çarpma kontrolü 'Collision Detection'' yapalabilir, böylece tasarlanmış parçanın prototip maliyeti sıfıra indirilmiş olur. Tüm bu işlemler sonucu oluşturulan dosyaların büyüklükleri diğer programlara nazaran çok daha az yer kaplamakta ve açılım işlem zamanları çok kısa sürede olmaktadır. Montajların çok büyük olması bu özelliği etkilemez. Tasarımlarda foto gerçekçi görüntüler oluşturulabilir ve animasyonlar yapılabilir. Ayrıca SolidWorks bir çok çözüm olanağına sahiptir. Bir kaç örnek vermek gerekirse ; CAMWorks ile parça veya kalıbın takım yolları çıkarabilir, COSMOS/Works ile mukavemet analizleri yapılabilir, ToolBox ile standart makine ve kalıp elamanları kullanılabilir. CAMWORKS : Parçaların otomatik işlem tanıtımıyla birkaç dakikada takım yolu çıkartabilir. Ayrıca takım yolları kontrol kütüphanesinde kontrolör tiplerine uygun formda çıkarılmaktadır. COSMOS/WORKS : Montajlar dahil parçaların mukavemet, flambaj, ısı transferleri analizleri yaparak optimizasyon analiziyle parçayı boyutlarında belirlenmiş mukavemet değerlerine göre değişiklikler yapar. 1

Sonuç olarak SolidWorks 3 boyutlu tasarım için ideal çözümdür. Kısaca SolidWorks aşağıdaki özellikleri bir arada bulundurmaktadır. Tasarım Katı modellerin avantajlarını kullanarak kolayca ve hızlı şekilde tasarım yapabilme imkanı sağlar. İstenildiği anda ölçü değiştirerek tasarımı kolayca düzeltebilme imkanı sağlar. Parça tasarımında diğer parçalara bağlı ölçü verebilme imkanı sağlar. Feature Tree (Tasarım Ağacı) sayesinde yapılan işlemlerin sırasını değiştirebilme imkanı sağlar. Nesne kütüphanesi ile sıkça kullanılan unsurları tekrar tekrar kullanabilme imkanı sağlar. Windows'ta kullanılan sürükle-bırak, kes-yapıştır uygulamaları SolidWorks'te de aynı işlevleri yürütür. Örneğin control tuşuna basarak bir unsuru bir yerden bir yere veya bir dosyadan başka bir dosyaya taşıyabilme. Bir parçadan değişik boyutlardaki konfigürasyonlarını Excel'de bir tablo oluşturarak otomatik olarak oluşturabilme imkanı sağlar. Sürükle-bırak tarzı ile tasarımın imalata hazır teknik resimlerini otomatik olarak oluşturabilme imkanı sağlar. Tasarımın herhangi bir anında yapılan değişikliklerde, teknik resimlerin otomatik olarak güncelleşmesi, istenirse teknik resimde yapılan değişikliklerde parçanın veya montajın güncelleşmesi imkanı vardır. Karmaşık sac parçaların açılımlarını elde eder. Saclar ister düz ister konik olsun SolidWorks'te açılımlarını elde edebilme, otomatik olarak teknik resmini çıkarabilme imkanı sağlar. 2

1.3. Temel İşleme Operasyonları SolidCAM işleme gücünün nedeni, her ne kadar önemli derecede ürünün genişliği, derinliği ve esnekliği olsa da diğerlerine kıyasla öğrenmesi ve kullanması kolay olmasından gelir. SolidCAM 2,5 eksen frezede delik açma, profil işleme ve cep boşaltma işlemlerini yapabilirsiniz. Delik döngülerini kullanabilirsiniz. SolidCAM'de işleme operasyonları katı ve yüzey modeller üzerinde yapılır. Bu teknik, işleme performansını arttırmak ve takımın malzemeye dalmasını minimize etmek için çoğu zaman başvurulan bir yoldur. SolidWorks modeli ve SolidCAM ile çıkarılan takım yolları arasında her zaman bağlantı vardır. Örneğin, eğer bir model değişir ise takımyolu da otomatik olarak güncellenir. İşleme için stok modeller 2D sınırlardan, 3D modellerden belirlenebilir ya da stok model otomatik olarak hedef modelden belirlenebilir. Bir Alman kullanıcının gözlemlerine göre; SolidCAM'in diğer sistemlere göre en büyük avantajı 2D, 2.5D ve 3D çalışmaları beraber aynı anda kullanabilmenizdir. SolidCAM'de malzemeye ister doğrusal olarak ister helisel olarak giriş yapabilirsiniz. Helisel giriş yaptığınızda bir sorun ile karşılaşılır ise sorun ortadan kalkıncaya kadar helisin yarıçapı otomatik olarak sürekli düşürülür. Ya da uç noktada, helisel dalma sorunu önlemek için doğrusal girişe dönüşür. SolidCAM'de değişik yüzeyleri işlemek için sadece bir model gerekir. Bazı yazılım sistemlerinde her yüzey için ayrı modellere ihtiyaç duyulmaktadır. SolidCAM takım kütüphanesinde kesici takımları, tutucuları ve takım montajlarını bulabilirsiniz. Takım kütüphanesinde takımların ve takım tutucuların grafiksel görünümleri mevcuttur. SolidCAM, tavsiye edilen hızın, ilerlemenin ve kesim derinliğinin otomatik hesaplarının müşteri tarafından kendilerine göre yapılmasına olanak verir. Takımlar takım kütüphanesinden alınabilir veya etkileşimli olarak belirtilebilirler. SolidCAM verimli bir şekilde parçanın koordinat sitemini belirler. Yazılım isteğe bağlı seçilebilecek sıfır noktalarını belirler ve kullanıcı kendi işine en uygun olanı seçer. İstenildiği zaman sıfır noktasına bağlı parametreler değiştirilebilir ve sıfır noktası oynatılabilir. SolidCAM hem parça hem de montaj ortamını destekler. Montaj ortamında iken parça ortamındaki gibi bağlama aparatlarını görebilirsiniz. Birçok SolidWorks parçası, yalnız bir CAM parçası olarak işlenebilirler. SolidCAM'in bir önemli özelliği ise kütüphane-tabanlı işleme yapılabilmesidir. Standart işleme sırasında çeşitli fonksiyonları tanımlayabilirsiniz. SolidCAM değiştirilebilir, saklanabilir ve tekrar kullanılabilir işleme teknolojisi veritabanına sahiptir. Böylece programlama otomatikleşir, zaman kazanılır ve programlama tutarlılığı sağlanır. Bazı standart şablonlar programla beraber gelir ve diğerleri kullanıcılar tarafından oluşturulabilir. Şablonlar nerdeyse bütün işlemler için kullanılabilir bunlardan bazıları; delikli cep işleme, diş çekme, kenar finiş işlemi ve kalan talaş işleme. Aynı zamanda bazı kurallar teknoloji veritabanında oluşturulabilir. 3

SolidCAM işlemleri tamamen parametrik tabanlıdır. Aşağı adım, yanal adım, yüzey ofseti gibi işlem parametreleri işleme stratejileri olarak nitelendirilir. Parametreler ve işlemler kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda değiştirile-bilirler. Mesela aşağı adımların değeri değiştirilebilir. Bir işlem yapıldıktan sonra şablonu işlem tablosuna kaydedilebilir. SolidCAM'de tek tuşla bütün dişiyi işleyebilirsiniz. Prizmatik parçalarda SolidCAM modeli analiz eder ve otomatik olarak sabit Z stratejisi ile işlenecek olan havuzları ve profilleri algılar. Cepler ayrı ayrı veya tümü aynı anda kesilebilir. Dairesel, kontür, zigzag ve tek yönlü kesim mevcuttur. İstenen sırada havuz boşaltma, sınırsız sayıda ada, ada temizleme opsiyonu, yüksek hızda havuz boşaltma, kontur cep boşaltma ve açık veya kapalı havuzlar desteklenmektedir. SolidCAM'de delik açma işlemini otomatikleştirmek için unsur tabanlı işleme kullanılmaktadır. SolidCAM içinde geliştirilen otomatik unsur tanımayı kullanarak yazılım SolidWorks modellerini analiz edebilir ve katı modelde otomatik olarak delik unsurunu tanır. Unsur tanıma, unsur tabanlı işlemede ve programlama otomasyonunda önemli olabilir. SolidCAM bütün delik çeşitlerini algılar ve tanımlar; bunlara kör delikler, imbus civata deliği ve vida deliği dahildir. SolidCAM, veritabanına kaydettiğiniz iş tanımlamaları sayesinde unsurların takım yollarını otomatik olarak çıkartır. İşlem otomatik olarak gelişir ama kullanıcı bu işleme müdahale edebilir. Enjektör pimleri delikleri ve benzeri delikleri olan kalıpların işlemesini yaparken SolidCAM delik unsurlarını kapama özelliğine sahiptir veya deliklerin üzerinde yüzey oluşturur. Bu sayede parça yüzeyinde, takım deliğe girmeden işleme yapılabilir. SolidCAM'de delik çevrimleri seviyelerine göre ayrılırlar; böylece vida deliği oluşturmak için kullanılan tüm operasyonlar aynı alt programı kullanırlar ve G kodu satırlarının sayısı azaltılmış olur. Aynı alt programı kullanan operasyonlar farklı seviyelerde olabileceğinden, alt program Z seviyelerini içermez. Hacim ve kaba frezelemede, işleme stratejisini otomatik seçebilirsiniz. SolidCAM kullanıcıları genelde ilk önce kademe kademe kaba atıp sonra finiş için bir zig-zag yada tek yönlü kesme yaparlar. Yazılım düz alanları tanır ve diğer alanlarda malzeme kalırken bu alanlara finiş uygulanabilir. Modelde dışa açılış olduğunda takım dışardan girer ve dalma yapmaz. Buna rağmen, kullanıcı isterse malzemeye ortadan giriş yapıp ve dışarı hareket edebilir. Tek komutla kaba alma ve arta kalan malzeme için tekrar kaba alma yapabilirsiniz. Program kendi içinde hazırladığı model ile karşılaştırma yaparak nerelerde malzeme kaldığını belirleyebilir. Arta kalan malzemeyi işleme kaba sırasında uygulanır ve kesme işlemi sadece belirtilen bölgede malzeme kaldıysa yapılır. 2 eksen operasyonlarda SolidCAM orijinal stok, hedef model, takım, takım yolları bilgilerini bilerek nerede ne miktarda talaş kaldığını hesaplayabilir. Her tamamlanan işlemeden sonra talaş bilgileri otomatik olarak yenilenir. Kalan malzeme hesapları 2.5 eksen, 3 eksen, ve 3+2 pozisyonlamalı işlemede mevcuttur. 5 eksen işlemede de kalan malzeme hesapları mevcuttur. 4

Kaba yaparken derin malzeme ile karşılaşılırsa trochoidal kesim diğer kesim stratejileri ile birlikte kullanılabilir. Bu strateji nispeten yeni ve gelişmiş bir işleme stratejisidir. Bu malzemenin içinde ve dışında takımın dairesel kesme hareketi yapması ile olur. SolidCAM gagalama yöntemi ile kaba yapmaya da destek verir. Bu da önceden yapılan ve pek kullanılmayan kaba alma yöntemidir ama büyük ve yumuşak malzeme için uygun olabilecek bir yöntemdir. SolidCAM ile kaba, kolon halinde veya adım adım yapılabilir. Sıradan bir kaba alma stratejisini mesela spiral kesim stratejisini gagalamaya çevirebilirsiniz ve operasyon gagalama ile kaba alma stratejisi ile tamamlanabilir. Yeni kullanıcılar için, diyalog kutularındaki işleme stratejisinin veya operasyonların grafiksel anlatımı ilgi çekicidir. SolidCAM yardım fonksiyon-larında da grafikler mevcuttur ancak parametre diyalog kutularında yoktur. SolidCAM'de hesaplama yapılırken diğer fonksiyonları kullanamazsınız. SolidCAM özellikle yatay 4 eksen işlemede güçlüdür ve CIMdata'ya göre bu tip işlemede sanayi lideri olabilir. Bu yöntem, seri imalatta çok önemli bir fonksiyon olabilir. Sıfır noktası otomatik olarak belirlenir. Küp şeklindeki tabla kullanılarak aynı parçanın kopyaları kolaylıkla işlenebilir. SolidCAM'de 2 eksen ve 4 eksen Tel Erezyon desteği de sağlanmıştır. SolidCAM Tel Erezyon modülü, 4 eksen kontürde olduğu gibi, profilleri ve eğik yüzeyleri sabit veya değişken açılarda ele alabilir. Otomatik cep açma işleminde malzeme parçalarının düşmesini, akıllı algoritmalar sayesinde engeller. SolidCAM kullanıcılara, profil ve eğik yüzeylerde tel kesme yaparken bitiş noktasının tamamen kontrolünü sağlar. 1.4. Eksenden 5 Eksene Frezeleme SolidCAM, 3 eksenden 5 eksene tüm freze işlemlerini yapabilme yeteneğine sahip bir program. Kullanıcı, SolidWorks modeli üzerinden işlenecek yüzeyleri seçebiliyor. SolidCAM'de üzerinde çalışılmasını istemediğiniz yüzeyleri seçebiliyorsunuz. Böylece üzerinde işlem yapılacak ve yapılmayacak yüzeyleri belirleyebili-yorsunuz. 3 eksen işlemede birçok finiş stratejisi de bulabilirsiniz. 5

2.SOLIDWORKS 2005 SolidWorks ü kısaca üç boyutlu katı modelleme yapmamızı sağlayan programdır şeklinde tanımlayabiliriz. Özellikle kalıpçılık gibi sürekli 3 boyutlu çizim yapmayı gerektiren ve katı modellemenin sıkça kullanıldığı alanlarda, SolidWorks, AutoCad vb. gibi daha çok iki boyutlu tasarım ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak yapılmış olan programlardan farklı olarak, çizimi render, hide veya shade etmemize gerek kalmadan doğrudan katı model olarak parçayı çizmemize ve üzerindeki modifikasyonları bizzat görerek yapmamıza olanak verir. Ayrıca mevcut komutlarla, özellikle diğer çizim programlarının yapamadığı helis, yay vb. nesneleri kolayca yapabilmemizi sağlar. SolidWorks, temel olarak birbirleriyle ilişkili üç dosyadan oluşmaktadır. Bu dosyalar; 1. PART DOSYASI: Parçaların tek olarak üç boyutlu katı modellemesinin yapıldığı dosyaya denir. 2. ASSEMBLY DOSYASI: Hazırlanan part dosyalarının montajının yapıldığı dosyaya denir. 3. DRAWING DOSYASI: Part dosyasında ya da assembly dosyasında hazırlanan modellemelerin teknik dokümanlarının hazırlandığı dosyaya denir. 2.1. SOLIDWORKS ÇİZİM EKRANI SolidWorks programı çalıştırılıp bir dosya açıldığında aşağıdaki çizim ekranı görülecektir. Ekranın üst kısmında, Pulldown (Çekme) menüler bulunur. Bu menü satırında SolidWorks ile ilgili komutlar konularına göre sınıflandırılmış şekilde bulunur. Seçme işlemi fare ile gerçekleştirilir. Ekranın ortasındaki büyük boş alan çizim alanıdır. Bu alanda bir ok biçiminde ikon bulunur. Bu ikon, fare yardımıyla hareket ettirilerek çizimdeki noktaları, çizilmiş objeleri veya çizim komutlarını seçmek için kullanılır. Çizim alanının üstünde, solunda ve sağında araç çubukları (Toolbar lar) bulunmaktadır. Bunlar SolidWorks komutlarına karşılık gelen resimli kutucuklardan oluşmaktadır. Bu araç çubuğu üzerindeki kutucukları üzerine ikonu getirip farenin sol tuşuna basarak ilgili komutu aktif hale getirebiliriz. Bu çizim yardımcılarının, araç çubuğu üzerinde gri tonlu bir renk alması o komutun çizimin o safhasında kullanılmayacağını belirtir. 6

İşlemler Listesi Menü Satırı Çizim Ekranı Toolbar lar SolidWorks çizim ekranı STANDARD Yeni dosya oluşturma, dosya açma, kaydetme, çıktı alma, Windows ortamındaki başka dosyalardan çizim aktarmak, yapılan işlemi geri almak gibi temel dosya işlemlerin bulunduğu araç çubuğudur. NEW (YENİ ) Yeni bir çizime başlamak amacıyla dosya oluşturmaya yarayan komuttur. Komuta tıkladığınızda karşınıza çıkan pencereden PART, ASSMEBLY veya 7

DRAWING ikonlarından birini seçerek yeni bir dosya oluşturup çizime başlayabilirsiniz. File New CTRL+ N OPEN ( Aç ) Mevcut bir dosyayı açmak için kullanılan komuttur. Komuta tıkladığımızda karşımıza çıkan listeden açmak istediğiniz dosyanın ismini çift tıklayarak seçimi gerçekleştirebilirsiniz. File - Open CTRL + O SAVE ( Kaydet ) Yapılan çizimi kaydetmek amacıyla kullanılan komuttur. Komuta tıkladığınızda eğer çizimi daha önceden kaydetmemişseniz sizden bir isim belirlemeniz ve çizimi kaydetmek istediğiniz yeri belirtmeniz istenecektir. Çizimi daha önce kaydetmişseniz sadece çizimde yaptığınız değişiklikleri aynı ad ve konumda kaydedecektir. File - Save MAKE DRAWING FROM PART/ASSEMBLY Ekrandaki part veya assembly durumunda olan çizimleri drawing e çevirir. Simgeye tıkladığımız zaman aşağıdaki Sheet Format/Size tablosu çıkacaktır. Burada iki seçenek vardır. Standard sheet size ve Custom sheet size. 8

Standard sheet size; standart kâğıt ölçülerini gösterir. Custom sheet size; ise bizim belirleyeceğimiz ölçülerde boş bir sayfa açar. Display sheet format; kâğıdımıza antet eklemek istersek burayı işaretleriz. MAKE ASSEMBLY FROM PART/ASSEMBLY İmalat resimlerini çizdiğimiz resimlerin montajını yapmak için kullanılan bir komuttur. PRINT ( YAZDIR ) Çizimin, yazıcıdan çıktısını almak için kullanılan komuttur. Komutu tıkladığınızda mevcut ayarlara göre çizim yazıcıya gönderilecektir. Eğer mevcut ayarları değiştirmek istiyorsanız File menüsünün altındaki Page Setup komutunu kullanarak sayfa yapısını değiştirebilirsiniz. File - Print CTRL + P PRINT PREWIEW ( BASKI ÖNİZLEME ) Çizimi, yazıcıdan çıktı almadan baskı önizleme yapmamızı sağlayan komuttur. UNDO ( GERİ AL ) Yaptığınız işlemi geri almak için kullanılan komuttur. Komut ikonuna tıkladığınızda son yaptığınız işlem geri alınacak ve çiziminiz bir önceki 9

halini almış olacaktır. Komut ikonunun yanında bulunan ok tuşunu tıklarsanız son yaptığınız işlemlerin bir listesi karşınıza çıkacaktır. Bu listeden birden fazla işlemin ismini seçerek de bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Edit - Undo CTRL - Z REBUILD ( YAPILANDIR ) Çizim üzerinde gerçekte var olmayan, fakat işlemler esnasında ekranda kalmış olan noktaların silinmesi amacıyla kullanılan komuttur. Komut ikonuna tıkladığınızda çiziminiz bu noktalardan temizlenecek ve sadece gerçek çizim ekranda görünecektir. ( NOT: Bu komut Point komutu kullanarak oluşturmuş olduğunuz noktaları kaldırmaz.) Edit - Rebuild CTRL + B EDIT COLOR ( RENK DEĞİŞTİR ) Renk değiştir manasına gelen komuttur. Çizdiğiniz parçayı seçip komut ikonuna tıklarsanız ekranda aşağıda görülen üzerinde çeşitli renklerin bulunduğu bir tablo görünecektir. Bu tablodan istediğiniz rengi seçerek çiziminize atayabilirsiniz. Selection; Rengini değiştirmek istediğimiz yüzeyi buradan seçeriz, Favorite; Temel renklerin bulunduğu listedir, Color properties; Oluşturduğunuz özel renklerin tanımlandığı listedir. TEXTURE ( DOKUMA ) Bu komutta parçamızın malzemesini, dokusunu istediğimiz şekilde değiştirebiliriz. Selection; Malzeme atacağımız yüzeyi buradan 10

seçeriz. Texture Selection; Malzeme listesinin bulunduğu kısımdır. Texture properties; Seçtiğimiz malzemenin görüntüsünü verir. ANNOTATION Bu tool barda sketch halindeki çizimimize yüzey işleme, tolerans, referans noktası sembolleri koyabiliriz. DIMENSION ( ÖLÇÜLENDİRME ) Parçaları ölçülendirmek için kullanılan kullanılan komuttur. Tools Dimensions 11

Ölçülendirme formatını değiştirme Tool Options Seçeneği seçilerek aşağıdaki menüye girilir. 12

Bu tabloda Annotations Font ikonuna tıklanırsa karşımıza aşağıdaki tablo çıkacaktır. Bu tablo yardımıyla ölçü yazılarımızın fontlarını değiştirebiliriz. 13

Tablodaki Leaders ikonu seçilirse karşımıza aşağıdaki tablo çıkacaktır. Bu tabloda belirtilen ölçülendirme formatlarından istediğimizi işaretleyerek seçebiliriz. Tablodaki Tolerance ikonuna tıklanırsa karşımıza aşağıdaki tablo çıkacaktır. Bu tablonun tanımları aşağıda verilmiştir. 14

Tolerance type; Tolerans görüntüsünü, ; Maksimum toleransı, ; Minimum toleransı Use dimension font; Mevcut ölçülendirme font ayarını, Font Scale; Font ölçeğini, Font Height; Font yüksekliğini, Linear tolerance; Doğrusal tolerans, Angular tolerance; Açısal toleransı belirten komutlardır. NOTE ( NOT) Seçilen düzleme not yazmak için kullanılan komuttur. Insert Annotations - Note SURFACE FINISH ( YÜZEY İŞLEME ) Yüzey işleme işaretini koymamızı sağlayan komuttur. Komutların anlamları şöyledir; Insert Annotations Surface Fınısh Yüzey işleme işaretinin işaretinin şekli metotla En fazla pürüzlülük değeri Hangi işleneceği 15

pürüzlülük En az pürüzlülük değeri uzunluk En fazla işlenecek kalınlık İşleme izlerinin yönü; Diğer değeri Esas İşleme izlerinin aralıkları Circular: ( C ) Orta noktaya merkezli, dairesel. Crossed: ( X ) Her iki yönde eğik, parça doğrultusunda çapraz. Multi-Directional: ( M ) Çok yönlü. Parallel: ( = ) İzdüşüm düzlemine paralel. Perpendicular: ( ) İzdüşüm düzlemine dik. Radial: ( R ) Orta noktaya radyal. Particulate: Özel. GEOMETRIC TOLERANCE ( ŞEKİL VE KONUM TOLERANSI) Şekil ve konum toleranslarını belirtmemize yarayan komuttur. Insert Annotations Geometric Tolerance DATUM FEATURE ( BAŞLANGIÇ NOKTASI YÜZEY SEMBOLÜ) komuttur. Başlangıç noktası yüzey sembolünü belirlemeye yarayan Insert Annotations Datum Feature Symbol CENTER MARK ( EKSEN ÇİZGİSİ) Dairesel çizgilere eksen çizgisi koymak için kullanılır. Insert Annotations Center Mark DATUM TARGETS ( BAŞLANGIÇ VE HEDEF NOKTASI BELİRLME ) 16

Başlangıç hedef noktasını belirlemek için kullanılır. Insert Annotations Datum Target BALLOON ( BALON İÇİNDE YAZI YAZMA ) Numaralandırma yapmamızı sağlayan komuttur. Insert Annotations Balloon 2.2 Sketch Toolbar ı Bir modelin oluşturulacağı iki boyutlu çizimi yapmamızı sağlayan komutları içerir. Sketch ler genelde model içerisinde düz yüzler ve düzlemler üzerinde oluşturulur. Bunlar genellikle boss ve cut ların temeli olarak kullanılırlar, ancak bağımsız olarak da varolabilirler. Sketch toolbar ı 2.2.1. Line Çizgi çizmeyi sağlayan komuttur. Line ikonuna tıklayıp komutu etkin hale getirdiğimizde karşımıza alttaki insert line PropertyManager ı çıkacaktır. 17

. İnsert line PropertyManager Buradan As sketched seçeneğini seçtiğimizde, mouse un hareketlerine bağlı olarak bir çizgi çizeriz. Çizginin başladığı yere sol tıkladıktan sonra mouse u hareket ettirip çizginin bittiği yere tekrar sol tıklarsak mouse un hareket doğrultusu boyunca bir çizgi çizmiş olacağız. Eğer Horizantal seçeneğini seçersek, yatayda bir çizgi oluştururuz. Mouse ile çizgini başladığı ve bittiği noktalara sol tıklarsak bu noktalar arsında yatayda bir çizgi oluştururuz. Yada bir uzunluk değeri girip çizginin sadece başladığı yere tıklarsak girdiğimiz değer uzunluğunda bir çizgi oluştururuz. Eğer vertical seçeneğini seçersek, düşeyde bir çizgi oluştururuz. Mouse ile çizginin başladığı ve bittiği noktalara sol tıklarsak bu noktalar arsında düşeyde bir çizgi oluştururuz. Yada bir uzunluk değeri girip çizginin sadece başladığı yere tıklarsak girdiğimiz değer uzunluğunda bir çizgi oluştururuz. Eğer Angle seçeneğini seçersek, çizginin uzunluk ve açı değerlerini girerek, çizginin başladığı yere sol tıklarsak, girdiğimiz değerlere bağlı olarak bir çizgi oluşturmuş olacağız. 2.2.2 Rectangle Dikdörtgen oluşturmamızı sağlayan komuttur. Eğer oluşturduğumuz dikdörtgenin dört kenarının uzunluğunu eşit alırsak bir kare oluşturmuş olacağız. Rectangle ikonuna tıklayarak komutu etkin hale getirin. Daha sonra dikdörtgen yada karenin herhangi bir köşesinin bulunduğu yere sol tıklayın, dikdörtgen veya 18

karenin karşı köşegenini bulunacağı noktaya gidip sol tıkladığınızda dikdörtgen veya kareyi oluşturmuş olacaksınız. 2.2.3 Circle Daire çizmeyi sağlayan komuttur. Circle ikonuna tıklayarak komutu etkin hale getirdiğimizde alttaki circle PropertManager ı ekrana gelecektir. Circle PropertyManager Eğer center creation seçeneğini seçersek, çemberin merkezinin bulunduğu yere sol tıklayıp, mouse u yarıçap kadar hareket ettirip tekrar sol tıklarsak çemberi çizmiş olacağız. Çemberin yarıçapını sol taraftaki PropertyManger parametres bölümünden ayarlayabiliriz. Eğer perimeter cration seçeneğini seçersek, çemberin geçeceği üç noktayı seçerek çemberi oluşturacağız. Çemberi oluşturduktan sonra çemberin yarıçapını sol taraftaki circle PropertyManager ın parameters bölümünden ayarlayabiliriz. 2.2.4. Centerpoint Arc Merkezi belli olan yaya çizmeyi sağlayan komuttur. 19

Centerpoint Arc ikonunu tıklayarak komutu etkin hale getirdikten sonra, ilk önce yayın merkezini, daha sonra sırasıyla yayın bir ucunu ve diğer ucunu mouse ile sol tıklayarak belirtiriz. Ekranın sol tarafında açılan Arc PropertyManager penceresinin parameters bölümünden, en üstten başlayarak sırasıyla yayın merkezinin koordinatlarını, yayın bir ucunun koordinatlarını, yayın diğer ucunun koordinatlarını, yayın yarıçapını ve yayın kaç derecelik bir yay olacağını belirten değerleri klavyeden girebiliriz. 2.2.5. Tangent Arc Çizgilere teğet geçen yay çizmeye yarayan komuta denir. Tangent arc ikonuna tıklayarak komut etkin hale getirilir. Yayı çizmeye başlamak için, herhangi bir çizimin bittiği noktaya veya çizim üzerinde işaretlenmiş bir noktaya sol tıklanır, daha sonra mouse hareket ettirilerek yayın bittiği nokta seçilir. Böylece yay oluşturulur. Eğer yayın başlangıç ve bitiş noktası aynı çizgi üzerinde ise hareketi düzlemsel değil de, bir yay şeklinde olmalıdır. Ekranın sol tarafıda açılan Arc PropertyManager ın parameters bölümünden en üstten başlayarak sırasıyla, yayın merkezinin koordinatlarını, yayın her iki ucunun koordinatlarını, yayın yarıçapını ve yayın açı değerini klavyeden girebiliriz. 2.2.6. 3 Point Arc Üç noktası belli olan yayı çizmeye yarayan komuta denir. 20

3 point Arc ikonuna tıklayarak komut etkin hale getirilir. Daha sonra sırasıyla yayın başladığı nokta, yayın bittiği nokta, yayın noktaların hangi tarafında olacağına ve yarıçapının uzunluğunu belirten son nokta Mouse ile sol tıklanıp belirtilerek yayın çizilmesi tamamlanır. Ekranın sol tarafıda açılan Arc PropertyManager ın parameters bölümünden en üstten başlayarak sırasıyla, yayın merkezinin koordinatlarını, yayın her iki ucunun koordinatlarını, yayın yarıçapını ve yayın açı değerini klavyeden girebiliriz. 2.2.7. Sketch Fillet İki boyutlu çizimlere filet( radüs ) atmaya yarayan komuttur. Sketch filet ikonu seçilerek komut etkin hale getirilince alt taraftaki sketch filet PropertManager ı açılır. Buradan radüs değeri girilerek, radüsün atılacağı köşe seçilir. Sketch fillet PropertyManager 21

2.2.8 Centerline İki boyutlu çizimlerin ortasından geçen ve çizimleri simetrik olarak ikiye ayıran ekseni oluşturma komutudur. centerline ikonuna tıklayıp komutu etkin hale getirdiğimizde karşımıza alttaki insert line PropertyManager ı çıkacaktır. İnsert line PropertyManager Centerline komutu etkin durumdayken solidworks eksen çizgisi atılabilecek yerleri otomatik olarak algılamaktadır. Bu yüzden mouse u hareket ettirdiğimizde eksen çizgilerinin nereye atılabileceğini görebiliriz. Buradan As sketched seçeneğini seçtiğimizde, mouse un hareketlerine bağlı olarak bir eksen çizgisi çizeriz. Eksen çizgisinin başladığı yere sol tıkladıktan sonra mouse u hareket ettirip çizginin bittiği yere tekrar sol tıklarsak mouse un hareket doğrultusu boyunca bir çizgi çizmiş olacağız. Eğer Horizantal seçeneğini seçersek, yatayda bir eksen oluştururuz. Mouse ile eksenin başladığı ve bittiği noktalara sol tıklarsak bu noktalar arasında yatayda bir çizgi oluştururuz. Yada bir uzunluk değeri girip çizginin sadece başladığı yere tıklarsak girdiğimiz değer uzunluğunda bir eksen oluştururuz. Eğer vertical seçeneğini seçersek, düşeyde bir eksen oluştururuz. Mouse ile çizginin başladığı ve bittiği noktalara sol tıklarsak bu noktalar arsında düşeyde bir eksen oluştururuz. Yada bir uzunluk değeri girip eksenin sadece başladığı yere tıklarsak girdiğimiz değer uzunluğunda bir eksen oluştururuz. Eğer Angle seçeneğini seçersek, eksenin uzunluk ve açı değerlerini girerek, eksenin başladığı yere sol tıklarsak, girdiğimiz değerlere bağlı olarak bir eksen oluştururuz. 22

2.2.9. Spline Serbest elle oluşturduğumuz noktaları birbirine bağlayan bir çizgi oluşturmayı sağlayan komuttur. Spline ikonuna tıklayarak komutu etkin hale getirdikten sonra, ilk önce bir noktaya sol tıklanır bu nokta spline nın başladığı noktadır, daha sonra sırayla spline ın geçeceği diğer noktalar tıklanarak spline oluşturulur. 2.2.10. Point Yüzeye nokta koymaya yarayan komuttur. Point ikonuna tıklanarak komut etkin hale getirilir. Daha sonra solidworks çizim alanında herhangi bir yere tıklanarak oraya nokta atılır. Tıklanılan noktanın koordinatları otomatik olarak ekranın solunda bulunan Point PropertyManager da görünür. Bu değerle değiştirilerek noktanın bulunduğu yer değiştirilebilir. Point PropertyManager 23

2.2.11. Add Relations Sketch ler arasına ilişki eklemeye yarayan komuttur. Add reletions ikonu tıklanarak komut etkin hale getirilir.komut etkin hale getirilince ekranın solunda add relations PropertyManager ı görünür. Add relations PropertyManager Bu aşamadan sonra aralarında ilişki kurmak istediğimiz unsurları seçersek, Bu unsurlar arsında kurulabilecek ilişki türleri otomatik olarak en alttaki add relations bölümünde gözükür. Bu ilişki türlerinde istediğimizi seçerek iki unsur arasında ilişki kurarız.eğer ilişki gereği seçilen unsurların boyu veya konumu değişecekse ilk seçtiğimiz unsur sabit kalırken diğer unsur değişir. Aşağıda gelişigüzel oluşturulmuş iki line unsuru arasında oluşturulabilecek ilişki türleri örnek olarak verilmiştir. 24

2.2.12 Display/Delete Relations İki line arasında oluşturulabilecek ilişki türleri Çizim unsurları arasında oluşturulmuş ilişkileri görmeyi ve istenilen ilişkileri silmeyi Sağlayan komuttur. Display/Delete Relations ikonu seçilerek komut aktif hale getirilir. Komut aktif hale getirildiğinde ekranın solunda PropertManager gözükecektir. Display/Delete relations PropertyManager Burada en üstteki seçenekte eğer selected entities seçersek aralarındaki ilişkileri görmek istediğimiz unsurları seçeriz ve alttaki boşlukta bu unsurlar arasındaki ilişkilerin tamamı görünür. Eğer bunlardan birini seçip Delete komutunu seçersek sadece o ilişki, Delete All seçersek iki unsur arasındaki bütün ilişkiler silinir. Eğer selected entities yerine All This Sketch seçeneğini seçersek, ekrandaki unsurlar arsındaki bütün ilişkiler görünecektir. Eğer bir ilişkinin hangi unsurlar arında olduğunu görmek istiyorsak üzerine gelir tıklarsak ekrandan bunu görürüz. Eğer bu relationslardan birini seçip Delete komutunu seçersek sadece o relation, Delete All seçersek ekrandaki unsurlar arsındaki bütün ilişkiler silinecektir. 25

2.2.13. Quick Snap Aranılan unsuru hızlı bir şekilde bulmayı sağlayan komuttur. Quick snap komutu herhangi bir sketch komutu ile eş zamanlı çalışan bir komuttur. Sketch komutları kapalı olduğunda quick snap komutu da çalışmaz. Quick snap bir sketch komutuyla çizim yaparken, quick snap menüsünden seçtiğimiz seçeneğe göre aranılan nokta,çizgi,merkez gibi çizim aşamalarını kolay bulmamızı sağlar.böylece çizim yaparken aradığımız unsurları hızlı bir şekilde bulup çizim hızını arttırmamızı sağlar. Quick snap menüsü 2.2.14. Mirror Çizim unsurlarını belli bir çizgiyi ayna gibi kullanarak kopyalamayı sağlayan komuttur. Mirror ikonu seçilerek aktif konuma geririldiğinde,ekranın sol tarafında Mirror PropertyManager penceresi açılır. 26

Mirror PropertyManager Buradan entities to mirror bölümü pembe aktifken kopyalanacak unsur seçilir eğer kopyalanacak unsurlar birden fazla ise mouse a sol tıklanarak imleçle bütün unsurları kaplayacak şekilde bir dörtgen çizilir, böylece bütün unsurlar işaretlenmiş olur, daha sonra alttaki mirror about kısmı seçilerek ayna görevi görecek unsur seçilir ve işlem onaylanır. 2.2.15. Convert Entities Üç boyutlu çizilen modellerin, yüzeyinde kalan çizgilerini aktif hale getirmemizi sağlayan komuttur. Üç boyutlu modelin çizgilerinin belli olmasını istediğiniz yüzeyini işaretleyin, daha sonra sketch komutunu açın ve son olarak convert entities ikonuna tıklayın. 2.2.16. Offset Entities Bir unsurun kendisinden belli bir uzaklıkta bir kopyasını oluşturmamızı sağlayan komuttur. Ofset entities ikonuna basarak komutu etkin hale getirdiğimizde, ekranın solun PropertManager penceresi açılır. 27

Offset PropertyManager Buradan şu ayarları yapabiliriz. En üstteki kısımdan kopyanın ana unsurda ne kadar uzaklıkta olacağını, Add dimensons ile kopya ve ana unsur arasındaki mesafeyi şekil üzerinde belirtmeyi, Reverse ile kopyanın ana unsurun hangi yönünde olacağına, Bidirectional ile ana unsurun her iki yönünde de kopyasını oluşturmayı sağlayabiliriz. 2.2.17. Trim Entities Çizgilerin belli bir kesişimden sonra silinmesini, eğer kesişim yoksa çizgilerin tamamının silinmesini sağlayan komuttur. Trim ikonunu seçip aktifleştirdikten sonra, ekranın solunda PropertManager penceresi açılır. Trim PropertyManager 28

Eğer buradan power trim i seçip mouse a sol tıklayıp mouse un sol düğmesi baılı kalacak şekilde imleçle çizgiler çizersek, imleçle çizdiğimiz çizginin değdiği her çizgi kesişim noktalarına kadar silinecektir. Eğer corner ı seçersek, birbiriyle çakışan iki çizgi seçtiğimizde çizgiler kesişim noktalarından itibaren silinecektir. Eğer trim away inside ı seçersek iki çizgiyi sınır olarak belirledikten sonra bu iki çizgi arasında kalan çizgilerden istediğimizi üzerine tıklayarak silebiliriz Eğer trim away outside ı seçersek iki çizgiyi sınır olarak belirledikten sonra bu iki çizgi dışında kalan çizgilerden istediğimizi üzerine tıklayarak silebiliriz. Eğer trim to closet ı seçersek istediğimiz çizginin üzerine tıklayarak kesişim noktalarına kadar çizginin silinmesini sağlayabiliriz. 2.2.18.Move Or Copy Seçilen bir unsuru kopyalayarak veya ana konstrüksiyonunu taşıyarak başka bir koordinatta ana unsurla aynı ölçü ve şekillerde çizim elde edilmesini sağlayan komuttur.. Move or Copy ikonunu tıkladığımızda, ekranın solunda Move or Copy PropertyManager ı gözükecektir. 29

Move or Copy PropertyManager Buradan en üstteki seçeneklerden move u seçersek seçtiğimiz unsurun yerini değiştiririz, Rotate i seçersek kendimizin yerleştirdiği bir koordinaat sistemine göre unsuru döndürür veya taşırız, Scale i seçersek seçtiğimiz unsurları katları ile orantılı olarak büyütüp taşıyabiliriz. Copy seçeneği ile parçanın kendisinin mi yoksa kopyasının mı move,rotate veya scale komutları ile şekillendirileceğine, Number of coppies unsurun kaç kopyasının yapılacağına, scale factor ise unsurun kaç kez büyütüleceğini seçmemizi sağlar. 2.2.19.Construction Geometry Çizim unsurlarının kesikli çizgiden sürekli çizgiye, sürekli çizgiden kesikli çizgiye geçişini sağlayan komuttur. Bir çizim unsuru seçilerek construction geometri ikonuna basılır. 30

2.2.20. 3D Sketch Üç boyutlu çizim yapmamızı sağlayan komuttur. 3D sketc ikonuna tıklanarak komut aktif duruma getirilir ve çizginin başlangıç ve bitiş noktaları mouse ile seçilerek çizim gerçekleştirilir. 2.3.Features Toolbar ı Features toolbar ı iki boyutlu olarak çizilmiş modellerin üç boyutlu hale getirilmesini sağlayan komutları içeren toolbar dır. Features toolbar ı 2.3.1 Extruded Boss/Base İki boyutlu bir çizime kalınlık atayarak üç boyutlu katı model oluşturulmasını sağlayan komuttur. Extruded Boss/base komutunun aktif hale getirebilmemiz için solidworks çizim alanında kenarları kapalı bir çizimin olması gerekir.extruded boss/base ikonuna tıklayıp komutu aktif hale getirdiğimizde ekranın solunda Extruded boss/base PropertyManager ı açılacaktır. 31

Extruded boss/base PropertyManager Buradan en üstteki From bölümünden extrude işleminin başlayacağı yeri seçeceğiz. Eğer sketch plane i seçersek extrude işlemi çizimin bulunduğu yüzeyden,eğer surface/face/plane i seçersek extrude işlemi seçeceğimiz bir yüzey veya düzlemden,eğer vertex i seçersek extrude işlemi seçeceğimiz bir köşeden ve eğer offset i seçersek extrude işlemi vereceğimiz bir ofset değerinden itibaren oluşturulacaktır. Direction 1 bölümünden extrude işleminin miktarını belirleyeceğiz. Eğer blind i seçersek extrude değerini ya kendimiz klavyeden gireceğiz veya Mouse ile çizim alanında oluşan ok işaretinin ucuna basarak Mouse hareketleri ile ayarlayacağız, Eğer through all u seçersek extrude işlemi parçanın boyutu kadar kendiliğinden belirlenecektir, Eğer up to vertex i seçersek extrude işlemi seçeceğimiz bir köşeye kadar, eğer up to surface i seçersek extrude işlemi seçeceğimiz bir yüzeye kadar, eğer offset from surface i seçersek extrude işlemi seçtiğimiz bir yüzeyden klavyeden girilen offset değeri kadar uzaktaki bir noktaya kadar olacaktır. Eğer thin feature ı seçersek extrude işlemi bir dolgulu katı olarak değil de, seçtiğimiz çizime bir et kalınlığı vererek extrude işlemini gerçekleştirmiş olacağız. Eğer burada reverse direction dan One direction ı seçersek et kalınlığı tek yönde, Mid plane i seçersek seçilen et kalınlığı her iki yönden ve eğer two direction ı seçersek seçilen et kalınlığı her iki yönden ayrı ayrı verilecektir. 32

2.3.2 Extruded Cut Bir katı modele, çeşitli geometrilerde delik açmak için kullanılır. Extruded cut komutunun aktif hale gelebilmesi için daha önceden oluşturulmuş katı bir modelin olması gerekir. Katı modelin bir yüzeyine, bir çizim oluşturup extruded cut ikonuna basıp, extruded cut komutunu aktif hale getirdiğimizde ekranın soulunda extruded cut PropertyManager ı gözükecektir. Cut-extrude PropertyManager Buradan en üstteki From bölümünden cut-extrude işleminin başlayacağı yeri seçeceğiz. Eğer sketch plane i seçersek cut-extrude işlemi çizimin bulunduğu yüzeyden,eğer surface/face/plane i seçersek cut-extrude işlemi seçeceğimiz bir yüzey veya düzlemden,eğer vertex i seçersek cut-extrude işlemi seçeceğimiz bir köşeden ve eğer offset i seçersek cut-extrude işlemi vereceğimiz bir ofset değerinden itibaren oluşturulacaktır. Direction 1 bölümünden cut-extrude işleminin miktarını belirleyeceğiz. Eğer blind i seçersek cut-extrude değerini ya kendimiz klavyeden gireceğiz veya Mouse ile çizim alanında oluşan ok işaretinin ucuna basarak Mouse hareketleri ile ayarlayacağız, Eğer through all u seçersek cut-extrude işlemi parçanın boyutu kadar kendiliğinden belirlenecektir, Eğer up to vertex i seçersek cut-extrude işlemi seçeceğimiz bir köşeye kadar, eğer up to surface i seçersek cut-extrude işlemi seçeceğimiz bir yüzeye kadar, eğer offset from surface i seçersek cut-extrude işlemi seçtiğimiz bir yüzeyden klavyeden girilen offset değeri kadar uzaktaki bir noktaya kadar olacaktır. 33

2.3.3. Revolved Boss/Base Bir profilin, bir eksen etrafında döndürülerek katı modelleme yapılmasını sağlayan komuttur. Revolved Boss/Base komutu çalıştırabilmemiz için ekranda bir iki boyutlu kenarları kapalı çizim ve bu çizimi etrafında döndürebileceğimiz bir referans çizgisinin olması gerekmektedir. Böyle bir durumda eğer Revolved Boss/Base ikonuna tıklarsak komut aktif hale gelecek ve ekranın solunda Revolve PropertyManager ı gözükecektir. Revolve PropertyManager Buradan revolve parameters bölümünün, Axis of revolution kısmından çizimimizin etrafında döneceği referans çizgisini,reverse direction kısmından katılaştırma işleminin hangi yöne doğru yapılacağını, Angle kısmından katılaştırma işleminin kaç derece döndürüleceğini seçeriz. Eğer burada Thin feature kısmını seçersek katlaştırma işlemi bir dolgulu katı şeklinde değil de, döndürülerek katlaştırılacak çizime bir et kalınlığı verme şeklinde olacaktır. Extrude komutundaki thin feature da geçerli olan tüm özellikler revolve komutundaki thin feature özelliği içinde geçerlidir. 34

2.3.4. Revolved Cut Bir katı model üzerine çizilen bir çizimin, bir eksen etrafında döndürülerek katı modelden boşaltma yapmasını sağlayan komuttur. Döndürülmek istenen geometrinin yarısı ve bir eksen boşaltılacak yüzeye çizilir. Daha sonra revolved cut ikonuna basılarak komut aktif hale getirilir. Komut aktif hale getirildiğinde ekranın solunda cut-revolve PropertyManager ı gözükecektir. Cut-revolve PropertyManager Buradan revolve parameters bölümünün, Axis of revolution kısmından çizimimizin etrafında döneceği referans çizgisini,reverse direction kısmından boşaltma işleminin hangi yöne doğru yapılacağını, Angle kısmından boşaltma işleminin kaç derece döndürüleceğini seçeriz. Eğer burada Thin feature kısmını seçersek boşaltma işlemi, boşaltılacak geometrinin etrafında oluşturacağımız bir et kalınlığı şeklinde veya sadece bu et kalınlığı kalacak şekilde diğer malzemelerin boşaltılması şeklinde olabilir. 35

2.3.5 Swept Boss/Base İki boyutlu bir profili, bir sketch unsurunun boyunca süpürerek katı model oluşturmayı sağlayan komuttur. Swept Boss/Base komutunun aktif duruma gelebilmesi için bir sketch unsuru etrafında oluşturulmuş kenarları kapalı bir sketch profilinin bulunması gereklidir. Komutu çalıştırmak için Swept Boss/Base ikonuna tıkladığımızda ekranın solunda Sweep PropertyManager ı açılacaktır. Sweep PropertyManager Profile and Path bölümünden, profil ve izleyeceği yolu sırasıyla seçtiğimizde bu yol boyunca profil süpürülerek katılaştırılacakır.eğer Thin feature bölümünü seçip bir et kalınlığı belirlersek, profil içi boş ve seçtiğimiz et kalınlığı kadar et kalınlığına sahip bir profil şeklinde süpürülecektir. 2.3.6. Lofted Boss/Base İki veya daha çok düzlemdeki sketch unsurlarının aralarına malzeme ekleyerek birleştirip katı model oluşturmamızı sağlayan komuttur. 36

Loft Boss/Base komutunun aktif hale gelebilmesi için en az iki farklı düzlemde sketch unsurlarının bulunması gereklidir. Lofted Boss/Base ikonuna sol tıklayıp komutu çalıştırdığımızda, ekranın solunda Loft PropertyManager ı gözükecektir. Loft PropertyManager Loft PropertyManager da en üstte bulunan profiles kısmından, aralarına malzeme eklenerek katı model oluşturulacak profiller seçilir. Options bölümünden, eğer show preview ı seçersek modeli oluşturmadan ekranda gözükebilmesini, eğer close loft u seçersek ekranda gözükmemesini sağlarız. Eğer en alttaki Thin feature bölümünü seçersek loft u sınırları boyunca bir et kalınlığına sahip içi boş bir model gibi gözükmesini sağlarız. 2.3.7 Fillet Katı veya yüzey modellerin, bir veya birden çok yüzey tarafından oluşturulmuş kenarlarının iç veya dış yüzeylerine radüs vermek için kullanılan komuttur. Fillet komutunu aktif konuma gelebilmesi solidworks çizim alanında katı veya yüzey modellenmiş bir modelin bulunması gerekir.fillet ikonuna basıp komutu etkin hale getirdiğimizde, ekranın solunda Filet PropertyManager ı gözükür. 37

Fillet PropertyManager Buradan en üstteki fillet type bölümünden hangi çeşit filet atacağımızı seçeceğiz. Eğer constant radius seçeneğini seçersek seçtiğimiz kenara sabit bir yarıçap değerinde fillet, eğer variable radius u seçersek seçtiğimiz kenara bir köşeden diğer köşeye kadar seçtiğimiz değerler arasında çapı değişen bir filet ve eğer face fillet i seçersek seçtiğimiz yüzeyler arasındaki kenara fillet atarız. Items to fillet bölümündeki radius kısmından fillet in yarıçapını, Onun altındaki kısımdan fillet atacağımız kenarı veya yüzeyleri,eğer multiple radius fillet seçeneğini seçersek seçtiğimiz her köşeye ayrı yarı yarıçap değeri girmeyi, Eğer full preview ı seçersek işlemi onaylamadan nasıl bir şekil alacağını ekranda görmeyi, part preview ı seçersek işlemi onaylamadan nasıl bir şekil alacağını ekranda kısmen görmeyi, eğer no preview ı seçersek ekranda işlemi onaylamadan görüntüyü görmeyi engellemeyi sağlarız. 2.3.8 Chamfer Katı veya yüzey modellerin kenarlarında pah kırmayı sağlayan komuttur. 38

Chamfer komutunun aktif hale gelebilmesi için ekranda bir yüzey veya katı modelin olması gerekmektedir. Chamfer ikonuna tıklayıp komutu etkin duruma getirdiğimizde ekranın solunda chamfer PropertyManager ı açılacaktır. Buradan chamfer ile ilgili ayarlar yapılacaktır Chamfer PropertyManager Burada, en üstteki bölümden pah kırma işleminin yapılacağı kenar,köşe veya yüzeyler seçilecektir. Onun altındaki bölümden, eğer Angle distance ı seçersek bir açı ve uzunluğa bağlı kalarak, eğer Distance distance ı seçersek iki uzunluğa bağlı kalarak,eğer vertex i seçersek üç uzunluğa bağlı kalarak, seçtiğimiz köşe,kenar veya yüzeyde pah kırma işlemi gerçekleştirilecektir. Angle distance ı seçtiğimizde flip direction ı seçersek pah kırma işleminin yönünü belirler, vertex ve Distance distance seçiliyken equal distance seçersek bütün uzunlukları eşit almış olunur. 2.3.9. Rib En düşük yüzeyde çizim geometrisi kullanarak federler oluşturabilmemizi sağlayan komuttur. 39

Rib ikonunun aktif duruma gelebilmesi için ekranda oluşturulmuş katı bir modelin olması gerekir.rib ikonuna tıklayıp komutu aktif hale getirdiğimizde ekranın solunda rib PropertyManager ı ortaya çıkar. Rib PropertManager Burada parametreler bölümünün Thickness kısmında federin kalınlığı ve feder merkez çizgisine göre hangi yönde feder oluşturacağımızı seçebiliriz. Eğer; first side veya second side ı seçersek federi merkez çizgisinin bir yönünde eğer both sides ı seçersek federi merkez çizgisinin her iki tarafında da oluştururuz. Rib thickness kısmından federin et kalınlığını klavyeden gireriz. Extrusion direction kısmında federin extrude yönünü seçeriz. Eğer Paralel to sketch i seçersek merkez çizgisine paralel, eğer normal to sketch seçersek merkez çizgisine dik bir extrude işlemi gerçekleştiririz. 2.3.10.Draft Bir modelin seçilen bir yüzeyinin, istenilen derecede konik şekilde işlenmesini sağlayan komuttur. Draft ikonuna tıklayıp komutu etkin hale getirdiğimizde ekranın solunda draft PropertyManager ı açılır. 40

Draft PropertyManager Burada en üstteki Type of draft kısmında draft ın şekli seçilebilir. Eğer neutral plane i seçersek neutral plane olarak açılı yüzey hangi yüzeye kadar gelecekse o yüzey seçilir,draft plane olarak konikleştirilecek yüzey seçilir ve draft angle için bir açı değeri girilerek işlem gerçekleştirilir. Eğer parting line ı seçersek draft angle için bir açı değeri girilir, açılı yüzey hangi yüzeye kadar gelecekse o yüzey direction of pull bölümünde seçilir ve bu yüzeye bağlı kalınarak draft yönü değiştirilebilir,parting lines bölümünde açılı yüzey ile direction of pull yüzeyini birbirinden ayıracak kenar seçilir ve işlem gerçekleştirilir. Eğer step draft ı seçersek, draft angle için bir açı değeri girilir, açılı yüzey hangi yüzeye kadar gelecekse o yüzey direction of pull bölümünde seçilir ve bu yüzeye bağlı kalınarak draft yönü değiştirilebilir,parting lines bölümünde açılı yüzey ile direction of pull yüzeyini birbirinden ayıracak kenar seçilir ve işlem gerçekleştirilir. 2.3.11. Linear Pattern Linear pattern, kopyaları ya da örnekleri bir yön, bir uzaklık ve kopya sayısı ile kontrol edilen doğrusal bir dizi içinde oluşturan komuttur. İlk önce doğrusal çoğaltma uygulanacak şekil tasarım ağacından seçilmelidir.böylece doğrusal çoğaltma uygulanacak şeklin geometrisi otomatik 41

olarak seçilmiş olur. Daha sonra Linear pattern komutunu tıkladığımızda komut aktif hale gelir velpattern PropertyManager ı ekranda gözükür. Linear pattern PropertyManager Burada, direction 1 bölümünde Edge kısmında şeklin doğrusu boyunca çoğaltılacağı kenar seçilir,reverse direction a tıklayarak çoğaltma yönü değiştirilebilir. Spacing kısmına şeklin ne kadar aralıklarla tekrarlanacağı ve number of istances kısmına da kaç kere tekrarlanacağı girilecektir. Eğer ikinci bir eksende çoğaltma yapılacaksa Direction 2 basılır ve aynı işlemler bu eksen içinde tekrarlanır. Daha sonra yapılan işlemler onaylanarak doğrusal çoğaltma işlemi tamamlanır. 2.3.12. Circular Pattern Circular pattern, kopyaları yada örnekleri bir dönme merkezi, açı yada kopya sayısı ile kontrol edilen dairesel bir düzlemde oluşturulmasını sağlayan komuttur. İlk önce dairesel çoğaltma uygulanacak şekil tasarım ağacından seçilmelidir.böylece dairesel çoğaltma uygulanacak şeklin geometrisi otomatik olarak 42

seçilmiş olur. Daha sonra Circular pattern komutunu tıkladığımızda komut aktif hale gelir ve CirPattern PropertyManager ı ekranda gözükür. Cirpattern PropertyManager Burada, parameters bölümünde Axis kısmında şeklin ekseni etrafında çoğaltılacağı eksen seçilir. Angle kısmına şeklin kaçar derece aralıklarla tekrarlanacağı ve number of istances kısmına da kaç kere tekrarlanacağı girilecektir. 2.3.13 Mirror Mirror, bir düzlem yada yüzey boyunca bir kopya oluşturulmasını sağlayan komuttur. Oluşturulan kopya diğer bütün çoğaltma komutlarında olduğu gibi aynalama çoğaltmasında da orjinale bağlıdır. İlk önce aynalama çoğaltması uygulanacak şekil tasarım ağacından seçilmelidir.böylece aynasal çoğaltma uygulanacak şeklin geometrisi otomatik olarak seçilmiş olur. Daha sonra Mirror komutunu tıkladığımızda komut aktif hale gelir ve Mirror PropertyManager ı ekranda gözükür. 43

Mirror PropertyManager Buradan zaten şekli önceden seçtiğimiz için tekrar şekli seçmeye gerek yoktur. Bu yüzden fetures to mirror bölümüne karışmayacağız. Sadece şeklin aynalanacağı yani ayna düzlemini seçmek gerekir, bunuda mirror face/plane bölümüne tıklayıp herhangi bir yüzey veya düzlem seçerek gerçekleştirdikten sonra işlemi onayladığımızda aynalama işlemi bitmiş olacaktır. 2.4. Reference Geometry Toolbar ı Reference geometry, modele, yardımcı düzlem, eksen çizgisi, nokta veya yardımcı koordinat sistemi eklememizi sağlayan komutları içeren toolbar dır. Reference geometry toolbar ı 2.4.1. Plane Bir yüzeye veya curve unsuruna göre referanslı düzlem oluşturmamızı sağlayan komuttur. 44

Plane ikonuna tıklayıp komutu aktif hale getirdiğimizde ekranın solunda reference geometry PropertyManager ı ortaya çıkar. Buradan oluşturulacak referans düzlemi ile ilgili seçimler yapılacaktır. Plane PropertyManager Eğer selections bölümünden, Normal to curve ikonunu seçip ekranda bulunan bir curve unsurunun ucuna yakın bir noktasına dokunursak, hangi uca yakın dokunmuşsak o uç ile doksan derece açı yapan bir referans düzlemi oluşturmuş olacağız. Eğer selections bölümünden, through lines/points ikonunu seçersek seçeceğimiz üç nokta veya kenarın oluşturduğu düzleme paralel bir düzlem oluşturmuş olacağız. Daha sonra bu düzlemi seçip distance değerini girerek bu düzleme paralel düzlemler oluşturabiliriz. Eğer hiçbir ikonu seçmeden select entities kısmından bir yüzey seçersek, bu yüzeye paralel bir düzlem oluşturuz. Daha sonra distance değerini girip düzlemin seçili yüzeye olan uzaklığın ve number of planes to create değerini girip kaç düzlem oluşturacağımızı, reverse direction kısmından da düzlemin yüzeyin hangi yönüne düzlemler atacağımızı seçebiliriz. At Angle kısmından oluşturduğumuz düzlemin açısını ayarlayabiliriz. Eğer paralel plane at point ikonunu seçersek bir nokta ve bir düzlem veya yüzey seçerek bu düzleme veya yüzeye paralel bir düzlem oluştururuz. Eğer on surface ikonunu seçerek seçili bir düzleme ve model üzerindeki herhangi bir noktaya göre bir düzlem oluşturulur. Bu komutla silindirik ve konik yüzeylere göre referans düzlemi oluşturabilinir. 45

2.4.2. Axis Seçilen çizim unsurlarına eksen çizgisi atmayı sağlayan komuttur. Axis ikonuna tıklayıp komutu etkin duruma getirdiğimizde ekranın solunda axis PropertyManger ı gözükür. Buradan selections bölümündeki seçeneklerden birini seçerek seçili komutu göre çizim unsurlarına eksen çizgisi atabiliriz. Axis PropertyManager Eğer selections bölümünden on line/edge/axis seçeneğini seçersek seçeceğimiz bir çizgi veya kenara eksen çizgisi atılacaktır. Eğer Two planes seçeneğini seçersek seçeceğimiz iki yüzeyin kesişim kenarına bir eksen çizgisi atılacaktır. Eğer Two points/vertical seçeneğini seçersek seçeceğimiz iki nokta arasına eksen çizgisi,eğer Cylindrical/conical face seçeneğini seçersek seçeceğimiz bir silindir veya koni nin merkezine eksen çizgisi ve eğer Point and face/plane seçeneğini seçersek seçeceğimiz bir yüzey veya düzlem ile bir noktanın arasına eksen çizgisi atılacaktır. 2.4.3. Coordinate System Herhangi bir yüzey veya parça üzerinde yeni bir koordinat sistemi tanımlamayı sağlayan komuttur. 46