x. PROF.DR. A.LUTFU TAT SİMPOZYUMU (Deri ve Zührevi Hastalıklarda Yenilikler) (23-25 Ekim 1991) A.Ü. Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı ve Ankara Deri ve Zührevi Hastalıklar Derneği Hazırlayan: Prof. Dr. Atıf TAŞPINAR A.Ü. Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabillm Dalı Başkanı,. NKARA - 1992
PEDIATRIK YAŞ GRUBUNDA GORULEN DERi HASTALIKLARI..... Yard. Doç. Dr. M. Tayyar CANTÜRK(*) Dr. Hande ÖZSAN (**) Dr. Ahmet METİN (**) GİRİŞ Dermatoloji polikliniklerine müracaat eden hastalann bir kısmını pediatrik yaş grubundaki hastalar oluşturmakta olup, değişik özellikler göstermektedir. Bu nedenle araştırmamızda pediatrik yaş grubunda rastladığımız deri hastalıklannın özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM Çalışma kapsamına Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Polikliniğine 1.6.1989-1.6.1991 tarihleri arasında müracaat eden 0-16 yaş grubunu oluşturan 739 hasta alınmıştır. Klinik muayenenin yanısıra laboratuvar tetkikleri ve gereken olgularda histopatolojik değerlendirme yapılmış, bu olgularda görülen hastalıklann klinik tip ve cinse göre görülme sıklığı belirlenmiştir. BULGULAR 739 hastanın 379'u ( 0 ıu51.28) kız, 360'1 (%48. 72) erkek olarak belirlenmiştir (Tablo I). TABLO I Hasta Sayı % Kız 379 51.28 Erkek 360 48.72 Toplam 739 100 (*) Ondukuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi (*) Ondokuz Mayıs4 Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Araştırma Görev isi 399
Görülme sıklığı açısından değerlendirildiğinde mantar enfeksiyonları% 16.2 oranında 120 hastada, yağ bezi hastalıkları 0 /o 13.6 oranında 101 hastada, bakteriel enfeksiyonlar 0 /ol 1.9 oranında 88 hastada, allerjik egzaınatöz kontakt dem1atit 0 /o9.6 oranında 71 hastada, papüllü sukuaınlı hastalıklar %9.6 oranında 71 hastada, hayvani paraziter hastalıklar %8.3 oranında 62 hastada, viral enfeksiyonlar %6.3 oranında 47 hastada. alopesialar %5.2 oranında 39 hastada saptanmıştır (Tablo il) Hastalık TABLOil Hastalıklann görülme Sıklığı Olgu Sayısı Mantar enfeksiyonları 120 Yağ; Bezi Hastalıkları 101 Bakteriyel Enfeksiyonlar 88 Alleıjik Egzamatöz-Kontakt dermatit 71 Papüllü Skuamlı Hastalıklar 71 Hayvani Paraziter Hastalıklar 62 Viral Enfeksiyonlar 47 Alopecialar 39 % 16.2 13.6 l 1.9 9.6 9.6 8.3 6.3 5.2 Tablomuza %5 oranının üzerinde rastlanan hastalıklar dahil ediln1iştir. Daha az sıklıkla alopik dermatit 18 hastada, nummuler derrnatit 18 hastada, ürtiker 16 hastada büllöz hastalıklar 15 hastada, rekürrent aftöz stomatit 10 hastada, ilaçlara bağlı deri döküntüsü 6 hastada, nevüs 6 hastada, nöroderrnatit 6 hastada, ışık dermatozu 6 hastada, rnongol lekesi 3 hastada. hiperhidrozis 3 hastada, hirsutismus 2 hastada saptanmıştır. Knuckle pads, tüberosklerozis, granüloma annülare, inkonlinensia pignıenti, folliküler keratoz, callus ve keratozis palmoplantarise ise birer hastada rastlanmıştır, Mantar enfeksiyonlarının tip ve cinse göre dağılımında ise Tinea Capitis Superficialis 11 hastada, Tinea Capitis Profunda 13 hastada, Ti- nea Corporis 13 hastada, Tinea Pedis 35 hastada, Tinea Manum 1 hastada, Onycomicosis 5 hastada, Moniliasis 24 hastada ve Tinea Versicolor 18 hastada saptanmıştır (Tablo III). 400
TABLOW Mantar Enfeksiyonlanmn Tip ve Cinse Göre Dağılımı Klinik Tipler K E Toplam T.Capitis Superficialis 2 9 11 T. Capitis Profunda 7 6 13 T. Corporis 4 9 13 T. Pedis 17 18 35 T. Manum 1-1 Onycomicosis 2 3 5 Moniliasis 17 7 24 T. Versicolor 9 9 18 TOPLAM 59 61 120 Bakteriyel Enfeksiyonların klinik tip ve cinse göre dağılımı değerlendirildiğinde İmpetigo 45 hastada, Follikülit 20 hastada, Fronkül 1 1 hastada, Ektima 5 hastada, Lenfanjit 3 hastada, Erizipel ı hastada ve Hordeolum 3 hastada saptanmıştır (Tablo IV). TABLO iv Bakteriyel Enfeksiyonların Klinik Tip ve Cinse Göre Dağılımı Klinik tipler K E Toplam impetigo 18 27 45 FollikOlit 7 13 20 FronkOl 4 7 1 1 Ektima 2 3 5 Lenfanjit l 2 3 Erizipel 1-1 Hordeolum 2 1 3 TOP LAM 35 53 88 Vira! Enfeksiyonların klinik tip ve cinse göre dağılımında ise Herpes Simplex 4 hastada, Herpes Zoster 3 hastada, Verruca Vulgarts 32 hastada, Verru Plan Juvenil 5 hastada ve Molluscum Contagiosum 3 hastada saptanmıştır (Tablo V). 401
TABLOV Viral Enf eksiyonlarm Klinik Tip ve Cinse Göre Dağılımı K E Toplam Herpes Simplex 2 2 4 Herpes Zoster 2 l 3 Verruca Vulgaris 15 17 32 Verru Plan Jüvenil 3 2 5 Molluscum Contagiosum l 2 3 TOPLAM 23 24 47 TARTIŞMA Bulgulardan da anlaşılacağı gibi yüzeyel mantar enfeksiyonları 0 /ol6.2 oranında görülmektedir. Prof. Dr. Gezen ve Arkadaşları yüzeyel mikozlara poliklinik hastalarında % 10.1 oranında rastladıklarını bildirmişlerdir (7). Prof. Dr. Ural ve Ergenekon'un Doğu Anadolu Bölgesinde saçlı deri mantar enfeksiyonlarının etkenleri adlı araştırmalarında 0 ıo2. 9 oranında yüzeye! n1ikotik dermatoz olgusu bildiriln1iştir (4). Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından yapılan bir çalışmada değişik dermatozlar içerisinde mantar enfeksiyonları oranı 0 /o ı 7. 78 olarak belirtilmiştir (8). Bulgularımız bütün yaş gruplarındaki dermatozlar içerisinde yüzeye! mikozların oranına göre yüksek olup. bu durum hastalarımızın 0-16 yaş grubunda olmasına bağlanmıştır. Papüllü sukuamlı hastalıklar grubundaki 71 hastanın 63'ü psoriasisli olup. bu sayı tüm olguların ıb8.5'unu oluştum1aktadır. Psortasisin çocukluk çağında sık görüln1eyen bir dermatoz olduğu bilinmektedir (2). Farber ve arkadaşları 2144 hastanın /o12'sinde hastalığın 10 yaşın altında. <Yc>25 inin 1 O- 19 yaşlan arasında başladığını tespit etnıişlerdir (5). İskandinav ülkelerinde hastalığın o/045 inin 16 yaşın altında başladığı bildiriln1iştir (10). Prof. Dr. Sezer pediatrik dermatoloji polikliniğine müraccat eden hastaların /o2 sinde psoriasis görüldüğü bildirilmiştir (12). Çalışınan1ızdaki oran Prof. Dr. Sezer'in bildirdiği oranda yüksek bulunnıuş olup, Farber ve arkadaşlarının çalışmaları ile uyumluluk göstermektedir. 402
Çalışmanıızda bakteriyel enfeksiyonlar <Vol 1.9 oranında bulunınuştur. Bu gurupta en fazla 45 vaka ile impetigoya rastlanmıştır. İnıpetigo tropikal,subtropikal iklirnlerde daha çok çocuklarda görülen bir hastalıktır (3;6, 11). Ektirnanın genellikle çocuklarda görüldüğü belirtilmektedir ( ı). İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Demıatoloji Anabilim Dalınca yapılan bir çalışnıada saptanan piyodermi tiplerinin yaşgruplanna göre dağılnn oranı ile çalışnıamızda saptanan oran uyumluluk göstermektedir (9). SONUÇ Çalışmamızda daha önce belirtildiği gibi polikliniğimize başvuran hastalar değerlendirilnıiştir. Hastanemiz Poliklinik olgulannı sosyal güvenlik kapsamındaki hastalardan bize sevk edilenler ve kendi imkanları ile ınüracaat edenler oluştumıaktadır. Aynca hastanemizin şehir merkezine uzaklığı da başvuran hasta sayısı açısından önemli bir faktör olarak düşünüyoruz. Bundan sonraki çalışmamızda Samsun'da bulunan diğer tedavi kurumlarındaki aynı yaş gruplarında görülen olguları da içeren, daha geniş ve kapsanılı bir değerlendirme yapılması planlanmaktadır. Çalışmamız bir ön çalışma olup devam edecektir. KAYNAKLAR l. AYDEMİR, E.H.: Bakteriyel Deri Hastalıkları Ed. Tüzün, Y., Katogyan, A., Saylan, T., Dermatoloji. 1985, İstanbul. Anka Ofset Basımevi, 1985 S: 80-107 2. AYDEMİR; E.H. Yazıcı, H.. Soyuer. Ü.,: Psoriasis ve Benzeri Dermatozlar Ed.: Tüzün. Y., Katogyan, A., Saylan. T.. Dermatoloji. 1985, İstanbul. Anka Ofset Basımevi, 1985. S: 347-357 3. DEGOS, R.: Dermatologie. Flanımariarı Medecine- Sciences, Paris. 1981. P:399-406. 4. ERGENEKON, C.. Ural, A.: Doğu Anadolu Saçlı Deri Mantar Enfeksiyonlarının Etkenleri. VI. Ulusa) Dermatoloji Kongresi, 1976. 5. FARBER. E.M., Bright, R.D. and Nail, M.L.: Psoriasis A Questionaire Survey of 2144 Patients. Arch. Dermatol. 1968, 98: 248 6. FITZPATRICK, T.: Dermatology in General Medicine V.2 Third Ed. McGrow HilJ BookCompany. NewYork, 1987, P: 2102-2104 7. GEZEN, C.. Cerahirci, F.: Ege bölgesinde Yüzeye! Mikozlar, 111. Ulusal Dermatoloji Kongresi, 1970. 403
8. MARUFl, M., Köylüoğlu, Z., Sağnak, G.: Sivas Bölgesinde Değişik Dennatozlar içinde Yüzeyel Mantar Enfeksiyonlarının insidensi, XI. Ulusal Dermatoloji Kongresi, 1982 9. MAT. M.C. ve Ark.: Bakteriyel Deri Hastalıklannın Yaş ve Tiplere Göre Dağılımı ve Mevsimlerle İlişkisi, XII. Ulusal Dermatoloji Kongresi, 1988. 1 O. NYFORS, A. and Lemholf, K.: Psoriasis in Children. A. Short Revtew and A Survey of 245 Cases. Brit. J. Dermatol., 1975, 92: 437 l l. ROOK, A., Wilkinson, D.S., Ebung, J.G., Champion, R.H., Burton, J.L.: Textbook of Dermatology. Blackwell Scientific Publ. London, 1986, P: 734-736 12. SEZER, V.: Çocuklarda Psoriasis. VII. Ulusal Dermatoloji Kongresi, 1980. 404