EKONOMİ GÖSTERGELERİ

EKONOMİ GÖSTERGELERİ ŞUBAT 2014

ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %7,75, TR41 Bölgesinde ise %8,01 olarak gerçekleşti. TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) Ekonomi Göstergeleri Bülteni 2014-02 10% 9% 8% 7% 6% 5% 6.1 6.2 2014 yılı Ocak ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre ülke genelinde %1,98, TR41 Bölgesinde ise %1,94 arttı. Ülke geneli yıllık en yüksek artış %11,95 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. TÜFE de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%10,89), lokanta ve oteller (%10,70), eğitim (%10), ev eşyası (%6,44) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. 8.9 TR41 Türkiye 8.8 8.0 TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI 15% 12% 9% Haziran 13 TR41 7.8 Ocak 14 Türkiye Aylık en yüksek artış %7,45 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Ocak ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde %5,16, ulaştırmada %2,50, çeşitli mal ve hizmetlerde %2,43, sağlıkta %1,86 artış gerçekleşti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup %7,59 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Ocak ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,60 ile haberleşme oldu. Aylık en yüksek artış %2,88 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2 de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %9,20 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,25 ile yine TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti. TR41 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %13,45 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti 6% www.bebka.org.tr 3% Gıda ve Alkolsüz İçecekler Alkollü İçecekler ve Tütün Giyim ve Ayakkabı Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence ve Kültür Eğitim Lokanta ve Oteller Çeşitli Mal ve Hizmetler Endekste yer alan diğer gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde %12,07, lokanta ve otellerde %9,71, eğitimde %9,66, eğlence ve kültürde %6,58, ev eşyasında %6,29, sağlıkta %5,31, çeşitli mal ve hizmetler grubunda %5,05, giyim ve ayakkabıda %4,02, konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubunda % 3,92, alkollü içecekler ve tütün %3,90, haberleşmede %0,60 artış yaşandı. Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014 3

ENFLASYON GÖSTERGELERİ ÜFE yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yayımlanmaya başladı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi aylık %3,32 arttı İHRACAT GÖSTERGELERİ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) 2003 referans yıllı olarak, güncel ürün sepetinin ve ağırlıkların yansıtılabilmesine imkân veren zincirleme endeks yöntemiyle tarım ve sanayi kapsamında hesaplanarak NACE Rev.1 sınıflamasına göre bugüne kadar yayımlanmıştır. Diğer göstergelerle karşılaştırılabilir ve Avrupa Birliği normları ile tam uyumlu endeksler oluşturmak amacıyla, tarım sektörü hariç olmak üzere sadece sanayi kapsamında NACE Rev.2 sınıflamasına uygun olan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üretilmiştir. Yİ-ÜFE sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünlerin fiyat değişimini yansıtmaktadır. Geçmişte Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve ÜFE olarak adlandırılan endekslerin yerine bundan sonra Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi kullanılacaktır. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %3,32, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,32, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,72 ve on iki aylık ortalamalara göre %5,22 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %3,68, imalat sanayi sektöründe %3,29, elektrik ve gaz sektöründe %3,60, su sektöründe %1,39 artış olarak gerçekleşti. İHRACAT (KANUNİ MERKEZ BAZINDA) Ocak (2014) Ocak (2013) ARTIŞ-AZALIŞ Bursa 975.621.000 $ 948.774.000 $ 26.847.000 $ Eskişehir 74.111.000 $ 54.786.000 $ 19.325.000 $ Bilecik 4.047.000 $ 7.717.000 $ -3.670.000 $ Sektörler(NACE Rev.2) Endeks Aylık Değişim (%) Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim (%) Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) On İki Aylık Ortalamalara Göre Değişim (%) Yİ-ÜFE 229,10 3,32 3,32 10,72 5,22 B-Madencilik ve Taşocakçılığı 343,81 3,68 3,68 13,64 10,09 C-İmalat Sanayi 222,50 3,29 3,29 11,69 5,31 D-Elektrik, Gaz 253,50 3,60 3,60-6,96 7,45 E-Su temini 192,04 1,39 1,39 8,33 10,58 BURSA ESKİŞEHİR TR41 Bölgesi illerinden Bursa da 2014 yılı Ocak ayında 975 milyon doları aşan bir ihracat gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı Ocak ayı ile kıyaslandığında 2014 Ocak ayında Bursa ihracatı yaklaşık 27 milyon dolara yakın bir artış yaşanmıştır. 2014 yılı Ocak ayında 2013 Ocak ayına göre Eskişehir ihracatında yaklaşık 19 milyon dolarlık bir artış yaşanmıştır. Göreceli olarak Bursa ve Eskişehir illerine göre daha az ihracata sahip olan Bilecik te, 2014 yılının Ocak ayında 4 milyon doların üzerinde bir ihracat gerçekleşmiştir. 2013 yılı ile kıyaslandığında, Bilecik te 2014 yılının Ocak ayında 3,7 milyon dolara yakın bir ihracat azalışı gerçekleştiği ortaya çıkmaktadır. BİLECİK Ana sanayi gruplarında en yüksek artış dayanıklı tüketim mallarında gerçekleşti Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Ocak ayında en fazla aylık artış dayanıklı tüketim mallarında, en fazla yıllık artış ise sermaye mallarında gerçekleşti. 12% 10.7 10% 8% 6% 4% 2% 7.0 2014 2013 En yüksek aylık artış diğer mamul eşyalar sektöründe gerçekleşti Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; diğer mamul eşyalar (%7,82), metal cevherleri (%6,64), diğer ulaşım araçları (%6,15) alt sektörleridir. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları (%0,21), ağaç ve mantar ürünleri (%0,53), kömür ve linyit (%0,79) bir ay önceye göre endekslerin en az artış gösterdiği alt sektörler oldu. Milyon Dolar 1.200 1.100 1000 900 800 700 Milyon Dolar 100 90 80 70 60 50 Milyon Dolar 14 12 10 8 6 4 0% Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014 600 Hazizan 13 Ocak 14 40 Hazizan 13 Ocak 14 2 Hazizan 13 Ocak 14 4 5

İHRACAT GÖSTERGELERİ 2014 yılı Ocak ayında TR41 Bölgesinde en fazla ihracat yapılan 5 ülke arasında Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık önde gelmektedir. İHRACAT GÖSTERGELERİ Sanayi 903.049.000 $ ÜLKELER BAZINDA İHRACAT BURSA Almanya 164.114.000 $ Fransa 90.297.000 $ Birleşik krallık 89.155.000 $ Ocak 2013 Almanya 146.878.000 $ Fransa 83.387.000 $ İtalya 82.140.000 $ BURSA Bursa ili 2014 yılı Ocak ayı ihracatının yaklaşık %93 ünü sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam ihracatın %6 sı kadardır. Madencilik sektöründen yapılan ihracat ise %1 dolaylarındadır. Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 58.082.000 $ Madencilik 14.406.000 $ TOPLAM 975.537.000 $ İtalya 76.064.000 $ Birleşik Krallık 64.686.000 $ Rusya 43.582.000 $ Rusya 60.568.000 $ ESKİŞEHİR ABD 17.835.000 $ Almanya 9.782.000 $ Avusturya 6.973.000 $ Fransa 5.043.000 $ Hollanda 2.586.000 $ BİLECİK Ocak 2013 ABD 13.506.000 $ Almanya 6.976.000 $ Fransa 5.329.000 $ Avusturya 4.388.000 $ Rusya 1.796.000 $ Ocak 2013 ESKİŞEHİR 2014 yılı Ocak ayında sanayi ürünleri ihracatı Eskişehir ilinde toplam ihracatın yaklaşık %77 sini oluşturmaktadır. Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran %9 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne ait olan ihracat da toplam ihracatın %14 ü dolaylarındadır. Sanayi 57.038.000 $ Madencilik 6.315.000$ Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 10.757.000 $ TOPLAM 74.110.000 $ Çin 410.000 $ Irak 3.418.000 $ Gürcistan 331.000 $ Almanya 257.000 $ İsrail 254.000 $ Fransa 229.000 $ ABD 506.000 $ Fransa 487.000 $ Libya 368.000 $ Beyaz Rusya 351.000 $ BİLECİK Sanayi 2.729.000 $ Madencilik 53.000 $ Bu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık a yapılan ihracatta artışlar yaşanırken İtalya ve Rusya ya ihracat azalmıştır. Eskişehir ilinde de 2014 yılında en fazla ihracat yapılan ülkelerden ABD, Almanya ve Avusturya ya yapılan ihracatta artış yaşandığı görülmektedir. Bilecik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise 2013 yılı Ocak ayına kıyasla 2014 yılı Ocak ayında genel olarak farklı ülkelere ihracat yapıldığı anlaşılmaktadır. Bilecik ilinde sanayi sektörü %68 lik ihracat payına sahiptir. Bilecik ilinde %68 lik ihracat payına sahip olan sanayi sektörünü %31 ile madencilik sektörü takip etmektedir. Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründen bu dönemde yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı da %1 dolaylarındadır. Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık 1.267.000 $ TOPLAM 4.049.000 $ Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014 Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014 6 7

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ İhracat %4,9, ithalat %16,7 arttı Dış ticaret açığı %37,3 arttı DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ Dış Ticaret, Aralık 2012-2013 Milyon $ 25.000 23.137 20.000 19.828 En fazla ihracat yapılan ülke Irak oldu 15.000 12.605 13.220 10.000 5.000 0 İhracat İthalat Dış Ticaret, Ocak-Aralık 2012-2013 Milyon $ 300.000 250.000 251.651 238.545 200.000 Avrupa Birliği ne ihracat %6,6 arttı Hırvatistan ın 1 Temmuz 2013 itibariyle Avrupa Birliği ne (AB) üye olması nedeniyle AB ülke grubu 28 ülkeyi içerecek şekilde hazırlandı. Önceki yıl verileriyle karşılaştırma yapılabilmesi için 2013 yılına ve geriye dönük olarak tüm yıllara ilişkin veriler 28 ülkeyi içerecek şekilde revize edildi. AB nin ihracattaki payı 2012 Aralık ayında %39,3 iken, 2013 Aralık ayında %39,9 a yükseldi. AB ye yapılan ihracat, 2012 yılının aynı ayına göre %6,6 artarak 5.279 milyon dolar olarak gerçekleşti. Irak a yapılan ihracat 2012 yılı Aralık ayına göre %19,4 artarak 1.224 milyon dolar olurken; bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1.161 milyon dolar), İngiltere (719 milyon dolar) ve İtalya (571 milyon dolar) takip etti. İthalatta ilk sırayı Almanya aldı Almanya dan yapılan ithalat, geçen yılın aynı ayına göre %17,6 artarak 2.477 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu (2.434 milyon dolar), Çin (2.145 milyon dolar) ve İtalya (1.126 milyon dolar) izledi. 150.000 100.000 50.000 0 152.482 İhracat 151.869 İthalat Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2013 yılı Aralık ayında, 2012 yılının aynı ayına göre %4,9 artarak 13 220 milyon dolar, ithalat %16,7 artarak 23 137 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aralık ayında dış ticaret açığı %37,3 artarak 7 222 milyon dolardan 9 917 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2012 Aralık ayında %63,6 iken, 2013 Aralık ayında %57,1 e düştü. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Aralık ayında bir önceki aya göre ihracat %2,3 azaldı, ithalat %1,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 yılı Aralık ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %4,9, ithalat %12,5 arttı. 2013 2012 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %2,3 azaldı. İhracatta motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları ilk sırada yer aldı Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları (1.482 milyon dolar) olurken, bu fasılı; kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler ile bunların aksam ve parçaları (1.170 milyon dolar), elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları (912 milyon dolar) ve demir ve çelik (869 milyon dolar) izledi. İthalatta mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer aldı Aralık ayında; ithalatı en yüksek fasıl, mineral yakıtlar ve yağlar (5.218 milyon dolar) oldu. Bu fasılı; kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları (3.130 milyon dolar), demir ve çelik (1.804 milyon dolar), motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları (1.665 milyon dolar) ve elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları (1.647 milyon dolar) izledi. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 8 9

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ İhracat miktar endeksi %6,3 arttı İthalat miktar endeksi %19,4 arttı DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ Dış Ticaret Endeksleri, Aralık 2013 150 140 130 120 110 100 90 İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %2,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %2,8 artarken, yakıtlar da %2,4, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,3 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %1,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %0,5 arttı. İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %6,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %0,3 yakıtlar da %3,6 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %2,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %1,6 azaldı. Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Aralık 2013 101.8 100.7 Ocak 12 Şubat 12 Mart 12 Nisan 12 Mayıs 12 İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %2,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %2,8 artarken, yakıtlar da %2,4, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,3 azaldı. İhracat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %1,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %0,5 arttı. Haziran 12 Temmuz 12 Ağustos 12 Eylül 12 Ekim 12 Kasım 12 İhracat birim değer endeksi %1,6 azaldı İthalat birim değer endeksi %2,3 azaldı Aralık 12 Haziran 13 137.8 İhracat Miktar Endeksi İthalat Miktar Endeksi 139.6 135.8 128.9 İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %6,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %0,3 yakıtlar da %3,6 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi 2013 yılı dördüncü çeyrekte bir önceki yılın dördüncü çeyreğine göre %2,2 azaldı. Endeks, 2013 yılında bir önceki yıla göre %1,6 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %1,6 azaldı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Kasım ayında 129,4 olan ihracat miktar endeksi %1,6 azalarak, 2013 Aralık ayında 127,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2012 Aralık ayında 121,3 olan ihracat miktar endeksi %6,3 artarak 2013 Aralık ayında 129 değerine yükseldi. Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Aralık 2013 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %2,8 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2013 Kasım ayında 126,4 olan ithalat miktar endeksi %2,8 artarak, 2013 Aralık ayında 129,9 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2012 Aralık ayında 115,8 olan ithalat miktar endeksi %16,7 artarak 2013 Aralık ayında 135,1 e ulaştı. İhracat İthalat Endeks Değişim (%) Endeks Değişim (%) 2013 Aralık/ 2012 Aralık 2013 Aralık 2012 Aralık Birim Değer Endeksleri 2012 Aralık 2013 Aralık Dış ticaret haddi 2013 yılı Aralık ayında 98,1 olarak gerçekleşti İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret hadleri, 2012 yılı Aralık ayında 97,5 iken, 2013 yılı Aralık ayında 98,1 e yükseldi. 2013 Aralık 2012 Aralık Genel 109.8 108.1-1.6 112.7 110.2-2.3 Gıda, içecek ve tütün 107.3 110.1 2.7 117.0 109.9-6.1 Hammaddeler 105.6 108.6 2.8 107.0 106.7-0.3 Yakıtlar 132.1 129.0-2.4 133.9 129.0-3.6 İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) 108.6 108.2-0.3 106.5 106.3-0.1 SITC de başka yerde sınıflandırılmayan mallar 147.0 93.5-36.4 115.9 98.3-15.1 Miktar Endeksleri Genel 121.2 128.9 6.3 113.8 135.8 19.4 Gıda, içecek ve tütün 132.8 155.0 16.7 128.1 159.8 24.8 Hammaddeler 139,0 145.2 4.5 109.3 115.3 5.5 Yakıtlar 109.4 131.6 20.2 119.7 126.1 5.3 İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) 116.3 125.4 7.9 111.1 129.7 16.8 SITC de başka yerde sınıflandırılmayan mallar 214.1 30.3-85.8 130 592.3 355.6 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 10 11

SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ Mevsim etkilerinden arındırılmış endekslerin yayımına başlandı. TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ Tüketici güven endeksi %3,5 azaldı. 120 110 100 90 80 70 60 Hizmet Sektörü Güven Endeksi 2014 Ocak ayından itibaren Sektörel Güven Endeksleri ardışık dönemler arasında daha güvenilir karşılaştırmaların yapılabilmesine olanak sağlamak üzere mevsim etkilerinden arındırılmış olarak yayımlanmaya başlamıştır. Haziran 13 Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi %1,4 azaldı Bir önceki ayda; 104,9 olan hizmet sektörü güven endeksi 103,4 değerine geriledi. Hizmet sektörü güven endeksindeki azalış, son üç aylık dönemde iş durumu değerlendirmesindeki %1,6 lık, son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep değerlendirmesindeki %2,8 lik ve gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi değerlendirmesindeki %0,1 lik kötüleşmeden kaynaklandı. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,3 azaldı Aralık 2013 tarihinde 108,8 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi 108,4 değerine düştü. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki azalış, mevcut mal stok seviyesi alt endeksi değerlendirmesindeki %2,8 lik kötüleşmeden kaynaklandı. Son üç aylık dönemde iş hacmisatışlar ve gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksleri bir önceki aya göre sırasıyla %0,2 ve %1,4 arttı. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi %4,6 arttı Bir önceki ayda 84,8 olan inşaat sektörü güven endeksi 88,7 değerine yükseldi. İnşaat sektörü güven endeksindeki artış, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endekslerindeki iyileşmeden kaynaklandı. Söz konusu endeksler bir önceki aya göre sırasıyla %8,4 ve %2 arttı Perakende Sektörü Güven Endeksi Ocak 14 Şubat 14 Mart 14 Nisan 14 Mayıs 14 Haziran 14 İnşaat Sektörü Güven Endeksi Mevsim Etkilerinden Arındırılmış Sektörel Güven Endeksleri, Temmuz 14 Bir önceki Endeks aya göre değişim (%) 2013 2014 2013 2014 12 01 12 01 Hizmet Sektörü Güven Endeksi 104.9 103.4-0.2-1.4 İş durumu (son 3 aylık dönemde) 100.1 98.6-0.6-1.6 Hizmetlere olan talep (son 3 aylık dönemde) 99.9 97.1 0.8-2.8 Hizmetlere olan talep beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) 114.7 114.5-0.7-0.1 Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi 108.8 108.5 0.6-0.3 İş hacmi-satışlar (son 3 aylık dönemde) 99.4 99.6-0.6 0.2 Mevcut mal stok seviyesi (*) 105.2 102.3 3.0-2.8 İş hacmi-satışlar beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) 121.7 123.5-0.5 1.4 İnşaat Sektörü Güven Endeksi 84.8 88.7-0.7 4.6 Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi 68.0 73.8-2.0 8.4 Toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde 101.6 103.6 0.2 2.0 (*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir. Ağustos 14 Eylül 14 Ekim 14 Kasım 14 Aralık 14 Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen Tüketici Eğilim Anketi sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi 2014 Ocak ayında bir önceki aya göre %3,5 oranında azaldı; Aralık ayında 75 olan endeks Ocak ayında 72,4 değerine düştü. 85 80 75 70 65 72.4 1 79.6 2 İşsiz sayısı beklentisi %4,6 azaldı 3 4 5 76.2 6 78.5 7 8 2012 Aralık ayında 81,8 olan gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi %4,6 oranında azalarak, Ocak ayında 78 değerine düştü. Bu düşüş, işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklandı. Hanenin maddi durum beklentisi %1,2 azaldı Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %1,2 oranında azaldı. Aralık ayında 92,4 olan endeks değeri Ocak ayında 91,3 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı. Tasarruf etme ihtimali %9,6 arttı Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %9,6 oranında arttı. Aralık ayında 23,8 olan endeks, Ocak ayında 26,1 değerine yükseldi. Bu artış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir. 72.1 9 69.3 10 2013 2014 11 75.0 73.6 12 Aylar Tüketici Güven Endeksi (*) Hanenin maddi durum beklentisi Genel ekonomik durum beklentisi İşsiz sayısı beklentisi (**) Tasarruf etme ihtimali Genel ekonomik durum beklentisi %7,7 azaldı Aralık ayında 101,9 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi %7,7 oranında azalarak, Ocak ayında 94 değerine düştü. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir. Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri ve Değişim Oranları, Ocak 2013 Bir önceki aya Endeks göre değişim oranı (%) 2013 2013 2014 2013 2014 11 12 01 12 01 77.5 75.0 72.4-3.3-3.5 92.9 92.4 91.3-0.5-1.2 107.3 101.9 94.0-5.0-7.7 85.9 81.8 78.0-4.8-4.6 23.9 23.8 26.1-0.3 9.6 (*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır. (**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir. Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 12 13

SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre değişmemiştir SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ VE ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ana sanayi gruplarında en yüksek artış enerjide gerçekleşti Aralık 2013 Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %2,9 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %0,6 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %2,8 arttı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %3,7, imalat sanayi sektörü endeksi %7,4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %6,5 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,1 arttı Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Aralık 2013 Ana Sanayi Grupları (MIGs) sınıflamasına göre, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %2,7 ile enerjide gerçekleşti. Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Aralık 2013 ArındırılmAMış Takvim Etkisinden Mevsim ve Takvim Arındırılmış Etkisinden Arındırılmış Sektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.8 123.7 7.1 119.5 0.0 Ara malı imalatı 119.9 117.7 6.9 119.8-2.1 Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı 115.5 115.4 11.3 121.1 0.3 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı 124.4 124.3 5.2 116.7 1.5 Enerji 117.7 116.5 5.1 112.4 2.7 Sermaye Malı İmalatı 146.7 146.7 10.4 129.7 0.1 ArındırılmAMış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.8 123.7 7.1 119.5 0.0 Madencilik ve Taşocakçılığı 107.5 106.6 3.7 107.5 2.9 İmalat Sanayi 126.2 125.1 7.4 120.7-0.6 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı 124.2 123.1 6.5 117.6 2.8 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en fazla artış diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en fazla artış %29,5 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %18,4 ile tütün ürünleri imalatı, %9,3 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı takip etti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayinde en yüksek azalış bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2013 yılı Aralık ayında bir önceki aya göre en yüksek azalış %11,5 ile bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bunu %10,2 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı, %6,3 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç) takip etti. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Aralık 2013 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Aralık 2013 KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 130 124 118 112 106 100 1 110.9 2 3 4 5 6 7 2012 2013 120.0 119.5 113.3 115.0 111.1 8 9 10 11 12 Aylar 135 120 105 90 1 104.0 99.5 2 3 4 5 6 7 8 2012 2013 124.4 123.7 119.9 115.6 9 10 11 12 Aylar NUTS 3 KODU İL ADI 2014 OCAK (BİR AYLIK) 2013 OCAK (BİR AYLIK) KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN Ger. Kişi Tic. İşl. Ger. Kişi Tic. İşl. Ger. Kişi Tic. İşl. TR411 BURSA 194 2 369 36 5 77 23 71 145 7 144 59 7 62 11 68 TR412 ESKİŞEHİR 42 1 243 10 0 23 6 59 45 0 145 27 0 28 9 83 TR413 BİLECİK 1 0 39 2 0 4 0 12 7 0 19 4 0 4 1 17 TOPLAM 237 3 651 48 5 104 29 142 197 7 308 90 7 94 21 168 Ger. Kişi Tic. İşl. Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan İstatistikleri 14 15

BİLİYOR MUYDUNUZ? NOTLAR Bursa, Eskişehir ve Bilecik illerinden oluşan TR41 Bölgesinin, 2013 yılında ülke nüfusunun %5,3 üne sahip olup en kalabalık 5. Bölge olduğunu, 2013 yılında taşıt araçları ve yan sanayinin yaklaşık 8 milyarlık milyar dolarlık ihracat ile Bursa dan yapılan toplam ihracatın yaklaşık %60 ını oluşturduğunu, İlk Tarımsal Araştırma Enstitüsü nün 1925 yılında Eskişehir de kurulduğunu, Yunus Emre ve Nasreddin Hoca nın Eskişehir de doğduğunu, Bursa nın İznik ilçesinin 1. ve 7. konsülün burada yapılması nedeniyle Hristiyanlık için bir nevi Hac yeri olduğunu, Bazı Tanımlar TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu mal ve hizmetlerin ortalama fiyat artışıdır. ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindeki ortalama fiyat artışıdır. İhracat Birim Değer Endeksi: İhracatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. İthalat Birim Değer Endeksi: İthalatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. Dış Ticaret Haddi: İhracat birim değer endeksinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi ile bulunur. Sanayi Üretim Endeksi: Sanayi üretiminde meydana gelen artış ya da azalışı ifade eder. Tüketici Güven Endeksi: Tüketicilerin ekonomideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttür. İşgücüne Katılım Oranı: İstihdam edilenlerle işsizlerin toplamının oluşturduğu iş gücünün çalışabilir yaştaki insan sayısına oranıdır. İşsizlik Oranı: İş bulamayan nüfusun toplam işgücüne oranıdır. İstihdam Oranı: Çalışan insan sayısının, çalışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle bulunan orandır. 16 17

NOTLAR www.bebka.org.tr 18

www.bebka.org.tr Yeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi Buttim Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE Telefon 0224 211 13 27 Faks 0224 211 13 29