Doç. Dr. Mehmet CİVAN
Yüksekokulumuz hayırsever sanayicimiz merhum Naci TOPÇUOĞLU tarafından Gaziantep Organize Sanayi bölgesinde yaptırılmış olup, 2007 yılında eğitim ve öğretime başlamıştır. Yüksekokulumuzun açılışı Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ın katılımlarıyla gerçekleşmiştir. 2
Yüksekokulumuz kuruluş misyonuna uygun olarak, Gaziantep 2. Organize Sanayi Bölgesinde merkezi bir konumda yer almaktadır. Fiziken böyle bir konumda olan Naci Topçuoğlu meslek yüksekokulu, üniversite-sanayi işbirliği ekseninde eğitim öğretim programını Gaziantep sanayisinin ihtiyaç duyduğu kalifiye eleman yetiştirme hedefi doğrultusunda gerçekleştirmektedir. 3
Yüksekokulumuzda Gıda İşleme Bölümünde; Gıda Teknolojisi Programı Kuruyemiş Üretimi ve Teknolojisi Programı Un ve Unlu Mamuller Teknolojisi Programı 4
Malzeme ve Malzeme İşleme Bölümünde; Lastik ve Plastik Teknolojisi Programı 5
El Sanatları Bölümünde; Halıcılık ve Kilimcilik Programı Seramik ve Cam Programı 6
Tekstil, Deri ve Ayakkabı Bölümünde; Ayakkabı Tasarımı ve Üretimi Programı 7
Pazarlama ve Dış Ticaret Bölümünde; Dış Ticaret Programı 8
Yönetim ve Organizasyon Bölümünde; İşletme Yönetimi Programı Lojistik Programı 9
Büro Hizmetleri ve Sekreterlik Hizmetleri Bölümünde; Büro Hizmetleri ve Yönetici Asistanlığı Programı 10
Muhasebe ve Vergi Bölümünde; Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Programı 11
Yüksekokulumuzda, üniversite sanayi işbirliği kapsamında 4 ü okulda teorik, 2 si sanayide pratik olmak üzere 6 dönemlik program uygulanmaktadır. Öğrencilerimiz 2 dönem (toplam 150 iş günü) olan pratik eğitimlerini sektörün zirve işletmelerinde yaparak hem sanayi için aranılan teknik eleman olmakta hem de sanayi ile iletişim halinde bulunmaktadırlar. Uygulamalı eğitim sürecinde öğrencilerimizin sigorta ücretleri üniversitemizce karşılanmaktadır. Bu anlamda, yüksekokulumuz Türkiye de bir ilki gerçekleştirmektedir. 12
Yüksekokulumuzda akademik eğitim kadrosu ile birlikte, sanayi içerisinde saygın yer edinmiş firmalardan da her biri kendi alanında uzman idareci ve yöneticiler dersler vermektedir. Mesleki eğitim kalitesinin uygulama yaparak arttırılabileceği ilkesi doğrultusunda, ilimizde yer alan ülke ekonomisinde önemli yeri olan birçok işletme ile eğitim işbirliği protokolleri bulunmaktadır. 13
14
15
16
Naci Topçuoğlu Meslek Yüksekokulumuz 31.000 metrekare açık alan üzerinde 10.725 metrekare kapalı alandan oluşmaktadır. 17
Akademik ve İdari personelin kullanım alanı olarak toplam 13 adet ofis ve büro İçeren 1360 metre karelik alan ayrılmıştır. 18
2010 yılı içinde inşasına başlanılan uygulamalı eğitimin yer alacağı atölye binası inşaatı 2011 yılında tamamlanmış bulunmaktadır. Teknik donatıları tamamlanacak olan; halı dokuma atölyesi, kuruyemiş uygulama atölyesi, plastik uygulama atölyesi öğrencilerimizin kullanımına sunulacaktır. 19
20
Sonlanmış ve halen devam etmekte olan projelerimiz; İPEKYOLU KALKINMA AJANSI-Turizme Yönelik El Sanatlarına ait Cam İşlemeciliği Ürünlerin Geliştirilmesi ve Çeşitlendirilmesi Projesi GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ- Naci Topçuoğlu Merkez Laboratuvarı İŞKUR MESLEKİ EĞİTİM PROJELERİ Bilgisayar Destekli Muhasebe Kursu Yönetici Asistanlığı Kursu Elektrik - Elektronik Pano Okuma Monitörlüğü Kursu Dış Ticaret Kursu Halı Desinatörlüğü Kursu Halıda Üretim Planlama Kursu Halıda Kalite Kontrol Kursu 21
Atölyemizde cam projesi kapsamında çalışmalar yürütülmeye başlanmıştır. 22
CAM SÜSLEME AŞAMALARI 23
PROJE KAPSAMINDA EĞİTİM ALAN BAYAN ÖĞRENCİLERİN ÇALIŞMALARI 24
25
Eğitim binasında 1 adet gıda laboratuvarı, 3 adet bilgisayar laboratuvarı (1 adet halı desen çizim laboratuvarı), 1 adet kütüphane salonu, 1 adet 200 kişilik çok amaçlı konferans salonu, 1 adet halı desen çizim salonu, 1 adet 250 kişilik anfi derslik, 3 adet 100 kişilik derslik, 50 kişilik 15 adet derslik bulunmaktadır. Dersliklerde iklimlendirme olanağı sağlanmış olup, klima ve ısıtma sistemli mevcuttur. ayrıca tüm dersliklerde projeksiyon yansı sistemi kullanılabilmektedir. 26
27
28
29
30
31
32
33
34
UN VE UNLU MAMÜLLER TEKNOLOJİSİ PROGRAMI 35
Yüksekokulumuzda farklı sektörlere cevap vermesi düşüncesiyle yeni programların açılması amacıyla yapılan çalışmalara gıda sektörünün önemli kuruluşlarından Türkiye Un Federasyonu, Makarna Sanayicileri Derneği Bulgur Sanayicileri Derneği yeni bir talepte bulunarak Gıda İşleme Bölümü altında Değirmencilik (Un ve Unlu Mamuller) Teknolojisi programı açılmasını ve bu programdan mezun olacak yetişmiş teknikerlere ihtiyaç duyulduğunu belirtmişlerdir. 36
Yapılan görüşmeler sonucunda karşılıklı fikir alışverişinde bulunularak; Amaç ve hedefler belirlenmiş, Programla ilgili altyapı çalışmaları yapılmış, Sektörün beklenti ve ihtiyaçları doğrultusunda dersler ve müfredat belirlenmiş Programda eğitim ve öğretimin sürdürülmesi için gerekli ihtiyaçlar belirlenmiş ve sektör yöneticilerinden programın açılması aşamasında ve sonrasında gerekli desteğin verileceğini belirten destek yazıları alınmış, Son olarak Türkiye Un Federasyonu, Makarna Sanayicileri Derneği, Bulgur Sanayicileri Derneği ile Gaziantep Üniversitesi arasında Sayın Bakanımız Fatma Şahin in de katıldığı ve gerekli desteği verdiği basın toplantısında sanayi-eğitim işbirliği protokolü imzalanmıştır. Hazırlanan dosya YÖK e gönderilmiş ve YÖK tarafından uygun görülerek, Yüksekokulumuzda Un ve Unlu Mamuller Teknolojisi Programı açılmıştır. 2012-2013 eğitim-öğretim döneminde 30 öğrenci ile eğitime başlayacaktır. 37
Bu programa ihtiyaç duyulması ve açılmasındaki temel kriterler şunlardır; Temel değirmen teknikeri bazında Türkiye de un, makarna, irmik, bulgur, ekmek, nişasta/glikoz, yem, tahıl kahvaltılıkları (flakes), silo, pirinç/çeltik, yağ sektörü, malt/bira, mısır ve bakliyat ürünleri üretimi yapan işyerlerinde ara eleman ihtiyacı bulunmaktadır. Sektörün ihtiyacına istinaden, hammaddeden anlayan, maliyeti bilen, değirmeni çalıştırabilecek, makine ayarı yapabilecek, ürünü kontrol edebilecek, makine bakımını bilen, elektrik/otomasyon bilgisi olan ara elemanlar aranmakta ancak bulunamamaktadır. Bu programın açılması ile bu sektördeki kalifiye eleman boşluğunun doldurulması amaçlanmıştır. 38
Değirmenler birçok gıda üretimi hattında yer almakta ancak onlarla ilgili bilgisi olan, çalıştırabilecek, bakım ve onarımını yapabilecek, üretim akışını kontrol edebilecek kalifiye elemanlar bulunamamaktadır. Sektör temsilcilerinin bakış açısıyla, işletmelerin çekirdekten yetişme ustalarla yürütülmesi üretim kalitesinde ilerlemeyi geciktirmekte, belirli bir süre sonra eleman bulmada kaygılar yaşanacağı belirtilmektedir. Un ve Unlu Mamuller Teknolojisi programının açılmasının amacı buğday, un, irmik, makarna, bulgur vb. sektörlerde kalifiye ara elemanlar yetiştirmektir. 39
Sonuç olarak; Un ve unlu mamullerde kalitenin daha da iyileştirilmesi Ürün çeşitliliğinin arttırılması İnsan beslenmesinde önemli yer tutan bu besinlerin daha hijyenik koşullarda üretilmesinin sağlanmasıyla, sağlık açısından önemli adımlar atılması Türkiye nin Dünya ihracatındaki ve bu sektörde yer aldığı ilk sıralardaki yerinin devamlılığının sürdürülmesi düşünülmektedir. 40
41
42
43
44
45
Un ve Unlu Mamuller Programının açılmasında Yüksekokulumuza destek veren firmalar: Beşsan Makarna Gıda San. ve Tic. A.Ş. Özmen un San. ve Tic. A.Ş. Özsarı Gıda San. ve Tic. Paz. Ltd. Şti Aygül Un ve Geylani Un Fedaioglu Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti Yenigüler Gıda San. ve Tic. A.Ş 46
DERSLER ve DERS İÇERİKLERİ 47
48
49
50
51
DERS İÇERİKLERİ NTDP 101 Tahıllarda Laboratuvar Teknikleri (3-1)4 Tahıllarda Laboratuvar Teknikleri dersinin amacı; laboratuvarın tanımı ve laboratuvarlarda aranan özellikler, laboratuvar çalışmasında uyulması gereken kurallar, tahıl laboratuvarında kullanılan ekipmanlar, malzemeler, kimyasallar ve çözeltiler, kimyasal çözeltilerin hazırlanması, tahıl laboratuvarlarında kullanılan genel aletler ve çalışma yöntemleri hakkında öğrenciyi bilgilendirmektir. NTDP 105 Genel Kimya (3-1)4 Kimya nedir, madde ve özellikleri, atom yapısı, periyodlar cetveli ve özellikleri, kimyasal bağlar, formüllendirme ve adlandırma, katı, sıvı ve gazlara genel bakış, çözeltileri, kimyasal kinetik, sulu çözelti reaksiyonları, Atomun yapısı, periyodik sistem. Bileşiklerin oluşumunda kimyasal bağlar, çekirdek kimyası ve radyoaktivite. 52
NTDP 103 Genel Mikrobiyoloji (3-1)4 Mikrobiyolojinin tanımı, mikroorganizmaların canlılar arasındaki yeri, mikroorganizmaların sınıflandırılması, doğadaki yayılışları ve fonksiyonları, mikroorganizmalar arası etkileşim ve konakçı-parazit ilişkileri, mikroorganizmaların morfolojisi ve yapısı, mikroorganizmalarda yaşam, çevrenin bakteriler üzerindeki etkisi, mikroorganizmalarda metabolizma, antijenler ve antikorlar ve bunların reaksiyonları, funguslar, mayalar ve küfler. Laboratuvar kuralları, aseptik teknik, mikrobiyoloji laboratuvarlarında kullanılan temel araç gereçler, mikroskop ve kullanımı, sterilizasyon, besiyeri, mikrobiyolojik örnek alma ve kültür yapma, bakteri morfolojisi ve bakterileri boyama, negatif boyama yöntemleri ve bakterilerde kapsül varlığı, bakteri endosporları ve spor boyama, biyokimyasal ve fizyolojik testler, mikroorganizmaların tanımlanması, mikrobiyolojik sayım yöntemleri. 53
NTDP 107 Matematik I (3-0)3 Kümeler, ölçü, sistemleri, sayılar, oran orantı, aralıklar, mutlak değer, üslü çokluklar, taban aritmetiği, polinomlar, çarpanlara ayırma, rasyonel ifadeler, bir bilinmeyenli denklemler ve eşitsizlikleri, ikinci derece denklemler, fonksiyonların grafikleri, trigonometrik fonksiyonlar, logaritmik fonksiyonlar, geometri (alan ve hacim hesapları) NTDP 109 Hububat Bilimi ve Sanayisine Giriş (3-0)3 Hububat Bilimi ve Sanayisine Giriş dersinin amacı; tahıl işleme ve kullanımı hakkında bilgi verilmesi ve temel bazı spesifik özellikler hakkında bilgilendirilmesi 54
NTDP 104 Gıda Kimyası (3-1)4 Gıdaların kimyasal bileşimi, gıdalarda su, karbonhidratlar, proteinler, lipidler, vitaminler, mineraller, pigmentler. Gıdalardaki kimyasal dönüşümler ve dönüşüm ürünleri. Karbonhidrat, protein ve yağların kalitatif ve kantitatif analizleri, kalite kontrollerin prensipleri, çeşitli gıda maddelerinde uygulanan kalite kontrol analizleri. NTDP 201 Tahıl Ürünleri Değirmenciliği (4-0)4 Öğütme teknolojisinin temel işlemleri. Değirmen işlemlerinin sınıflandırılması, un değirmenciliği, irmik değirmenciliği, bulgur değirmenciliği, mısır ve kahvaltılık ürün değirmenciliği, nişasta değirmenciliği, yağlı tohumlar değirmenciliği, arpa, malt ve yulaf değirmenciliği ve bakliyat değirmenciliği hakkında bilgi verilmesi 55
NTDP 111 Teknik Resim (2-0)2 Çizim araç ve gereçlerinin tanıtılması, standart kağıt boyutları ve pafta düzeni, yazı ve rakamlar, çizgi türleri ve çizgi kalınlıkları, ölçek kavramı, geometrik çizimler, perspektif, izdüşüm, plan, kesit, görünüş kavramları, yapı elemanlarının çizimle ifade edilişi ve çeşitli ölçeklerde çizimleri, ölçülendirme teknikleri, çeşitli uygulamalar. NTDP 102 İstatistik (3-0)3 Bilgi toplama yöntemleri, istatistiksel analiz yöntemleri, verilerin toplanması; sınıflama ve gruplama, bilgilerin serileri ve frekans tablosu olarak düzenlenmesi, grafikler, merkezi eğilim ölçüleri, endeksler, olasılık teorisi konularının açıklanması. 56
NTDP 106 İş Sağlığı ve Güvenliği (3-0)3 Gıda işleme tesislerinde, araştırma-geliştirme ve kalite kontrol laboratuvarlarında güvenli çalışma ilkeleri, buralarda oluşacak kazalarda alınması gereken acil önlemler ve ilk yardım. Gıda işleme tesislerinde kullanım sularının ve dezenfektanların iş sağlığı ve güvenliği açısından önemi. Gıda işleme tesisleri ve laboratuvarlarında kullanılan makine, cihaz ve teçhizatın güvenli kullanımı ve alınması gereken emniyet tedbirleri NTDP 108 Matematik II (3-0)3 Türev, integral, limit ve süreklilik, determinant, matris, I-)Türev ve diferansiyel, II-)türev uygulamaları, III-)Belirsiz integraller, IV-) belirli integraller, V-)Belirli integrallerin uygulanması, VI-) çok değişkenli fonksiyonlar, VII-)Katlı integraller 57
NTDP 112 Değirmencilik İlkeleri (2-0)2 Tahıl ve ürünlerinin öğütme prosesleri hakkında bilgi verilmesi, öğütme makinelerinin çalışma prensipleri, tahılların taşınması, depolanması, harmanlanması ve temizleme. Öğütmenin başarılı olması için gerekli işlemlerin öğütme prosesine nasıl ekleneceği hakkında bilgi verilmesi. NTDP 114 Değirmencilik Bilimi I (2-0)2 Değirmen nedir, Değirmenciliğin doğuşu, ilerlemesi endüstriyel değirmenler arasındaki farklar, Endüstriyel boyutta öğütme işleminin prensipleri ve uygulamaları, farklı tipteki değirmenler hakkında bilgi verilmesi 58
NTDP 110 Tahıl İşleme İlkeleri I (4-0)4 Hammaddenin kalitesine göre sınıflandırma, Temizleme, Tavlama, Taşıma Sistemleri: pnömatik, elevatör, helezon taşıma sistemleri, Öğütme, parçalama, Buğday paçalı, Sasörleme, Pişirme, Kurutma, Ayıklama, Kırma ve Kalibrasyon, Hamur bileşenlerinin hazırlanması, Yoğurma, Kitle fermantasyonu, Şekil verme, Son fermantasyon. NTDP 203 Temel Hesaplama Teknikleri (4-0)4 Gıda sanayinde kütle ve enerji denkliklerinin uygulamaları, birimler, derişim-bileşim, kütle denklikleri, psikrometri, enerji denklikleri, temel üretim maliyet analizleri 59
NTDP 205 Değirmencilik Bilimi II (2-0)2 Öğütme makinelerinin bakım ve onarımı, diyagram okuma ve yorumlama, ileri düzeyde değirmen parçaları hakkında bilgilendirme, öğütme kontrolü NTDP 207 Gıda Mikrobiyolojisi (3-1)4 Mikroorganizma kontaminasyon kaynakları. Gıda kaynaklı mikroorganizmalar. Gıda-mikroorganizma ilişkileri ve gıdalarda mikrobiyal gelişimi etkileyen faktörler. Mikroorganizmaların gıda mikrobiyolojisi ve insan sağlığı açısından önemi. Mikroorganizma gelişiminin kontrolü. NTDP 209 Mesleki İngilizce I (3-0)3 Konuşma, Dinleme-Anlama, Yazma, Okuma-Anlama alan bilgiler ve örnek çalışmalar 60
NTDP 211 Gıda Kodeksi ve Standartları (2-0)2 Gıda kodeksi ve standartlarının tanımı, gıda üretim ve satış yerleri ile ilgili kanun ve yönetmelikler, barkodlar, HACCP sistemi, uygulaması ve kontrolü. NTDP 213 Gıda Hijyeni ve Sanitasyon (2-0)2 Hijyen ve sanitasyonun tanımı ve önemi, gıdaya mikroorganizmaların bulaşma kaynakları, temizlik ve deterjanlar, dezenfeksiyon ve dezenfektanlar, personel hijyeni, işletme hijyen ve sanitasyonu, aletekipman temizliği ve sanitasyonu, sanitasyon kontrolü. NTDP 215 Tahıl Ürünlerinde Enstrümental Analiz (3-0)3 Farinograf, ekstensograf, amilograf, miksograf ve alveograf analiz, çıktıları yorumlama, diyagramları okuma. 61
NTDP 217 Değirmen Bakımı ve Uzmanlığı (2-0)2 Makinenin fonksiyonu ve tasarımı, akışın dengelenmesi ve ölçeğin kalibrasyonu, genel sorun giderme, öğütmenin iyileştirilmesi ve performansının arttırılması için özel temizleme sistemleri hakkında bilgi verilmesi. NTDP 202 Hububat Analizleri ve Katkı Maddeleri (3-1)4 Kalite ve kalite kontrol girişi, örnek alma nedir, örnek sayısı ve örnek ayırıcıları, fiziksel analizler (yabancı madde, hektolitre ağırlığı, 1000 tane ağırlığı, sertlik, irilik, renk), teknolojik analizler (yaş öz ve kuru öz), berliner-koopmann (özkabarma) ve pelshenke testi, Falling number değeri, Sedimantasyon testi, kimyasal analizler (nem miktarı, kül miktarı, protein miktarı). Hububat ve ürünlerinde kullanılan katkı maddeleri ve fonksiyonları. 62
NTDP 206 Tahıl İşleme Teknikleri II (3-1)4 Yoğurma, Vakum işlemi, Presleme, Kalıplama ve kesme, Kurutma, Soğutma, Silolama, Karışım hazırlama, Yoğurma, Şekil verme, Pişirme, Karıştırma, Kalıplama, Hammaddenin öğütülmesi, Pişirme, Dinlendirme, Ezme, Kurutma, Kabuk soyma, Top ve yaprak tane ayırma, Yağlama, Ayıklama. NTDP 208 Un Üretim Teknolojisi (2-0)2 Hammadde temini ve hammaddede analitik kalite kontrol, buğday ve diğer tahılların tanımı ve sınıflandırılması, un üretim aşamaları; temizleme, tavlama, öğütme işlemleri ve bu işlemleri etkileyen faktörler. Unda kalite kontrol ve paçal yapımı 63
NTDP 210 Ekmek Üretim Teknolojisi (2-0)2 Ekmek hamurunu hazırlaması için gerekli temel ve yardımcı bileşenleri hazırlama, ekmek hamurunun yoğrulması, ekmek üretim metotlarına ve ürün özelliğine uygun olarak fermantasyon aşamaları, ekmeğe şekil verme, ekmek ve ekmek çeşitleri NTDP 212 Bisküvi Teknolojisi (2-0)2 Bisküvi hamurunu hazırlaması için gerekli temel ve yardımcı bileşenleri hazırlama, bisküvi hamurunu yoğurulması, bisküvi üretim metotlarına ve ürün özelliğine uygun olarak bisküvi hamuruna şekil verme, ısıl işlem uygulama, bisküvi çeşitleri 64
NTDP 214 İrmik ve Makarna Teknolojisi (2-0)2 İrmik ve makarnanın yapısı, makarna hamurunun hazırlanması, makarna hamurunun bileşimi, özellikleri, makarna hamurunun yoğrulması, makarna hamurunun şekillendirilmesi, her türlü şekillenmiş makarna çeşidine yapılacak kurutma işlemi. NTDP 216 Bakliyat İşleme Teknolojisi (2-0)2 Pirinç, mercimek, nohut gibi çeşitli bakliyatların işleme teknolojisi ve değirmenciliği. NTDP 218 Bulgur Teknolojisi (2-0)2 Hammadde seçimi ve özellikleri, bulgur işleme teknolojisi, pişirme, kurutma, kabuk soyma, değirmen, parlatma teknolojileri. 65
NTDP 220 Silo ve Depolama Teknolojisi (3-0)3 Buğdayların satın alınması; paçal yapılması; ön temizleme ve depolama (silolarda ve yığın olarak); havalandırma. Hububat, baklagiller, kuru sebze, kuru meyve, kuru tütün, çay ve kakao, un ve mamulleri, ambar zararlıları; ambar zararlılarının yayılış alanları, tanımları, yaşayış biyolojileri; zarar şekilleri, oranları; genel zararlıları; savaş yöntemleri; kullanılan alet, ekipman ve ilaçları; survey metotları. NTDP 222 Uygulamalı Fırıncılık Teknolojisi (2-0)2 Unlu mamullerin farklı sektörlerde (fırıncılık ve pastacılık vb.) kullanımı, üretimde kullanılan ekipmanlar, ürün formülasyonları ve yeni ürün geliştirme, endüstriyel boyutta ekmek, kurabiye ve kraker ve kek ve tatlı hamur üretimi için laboratuvar ekipmanları ile deneyim kazanımı 66
67
TEŞEKKÜR EDERİM