KUET GMENKU
EK 1. Giriş 2. oğaz Hakkında 2.1. alılar 2.2. alının Değerini Etkileyen Unsurlar 3. alıların oğunlaştığı ölgeler 3.1. oğaz çinde er lan En Kıymetli alılar 4. Son 10 ılda Gerçekleşen El Değiştirmeler.
1. Giriş
1. Giriş stanbul oğazı nın incileri olarak nitelendirilen, mimarileri ve hikayeleriyle dikkati çeken tarihi yalılar, kentin kültürel mirası içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. oğaziçi'nin mimari yapısı izans döneminde kıyılarda kurulan balıkçı köylerindeki basit evlerle biçimlenmeye başlamıştır. smanlı döneminde kıyılara kondurulan yalılar ise oğaziçi mimarisinin en seçkin örneklerinden olmuş ve yıllar boyunca stanbul oğazı ile özdeşleştirilmiştir. Günümüzde büyük çoğunluğu hâlen eski hâllerini koruyan yalılar, hem stanbul un, hem de dünyanın en pahalı taşınmazları arasında yer alırlar. Özellikle yabancılara gayrimenkul satışının kolaylaştırılması, gözlerin lüks konut projelerinin yanı sıra stanbul'un yalılarına çevrilmesini sağlamıştır. Dünyanın en değerli arazileri arasında bulunan oğaz sahili üzerindeki tarihi yalılar, fiyatları ile Miami'nin ultra lüks villaları ve Paris'in şatolarıyla yarışmaktadır.
2. oğaz Hakkında
2. oğaz Hakkında Karadeniz ile Marmara Denizi ni birbirine bağlayan stanbul oğazı nın; Doğu sundan Kocaeli arımadası ile nadolu ya, atı sından atalca arımadası ile Trakya ya geçilir. Kuzey den Güney e doğru 30 km, nadolu Feneri ile Kızkulesi arasında 34 km, umeli kıyısında Haliç de içinde olmak üzere 46 km uzunluğundadır. En dar yeri nadoluhisarı ile umelihisarı arasında 690 m, en geniş yeri eykoz ile üyükdere arasında 4 km dir. rtalama derinliği 50 m olan oğaz da, derinliği yer yer 50 metreden çok olan oyuklar bulunur. Kandilli urnu kıyılarında ise derinliğin110 metreyi aştığı bilinmektedir.
2.1. alılar
2.1. alılar izans Döneminde boş tepeler ve kıyılar ile sınırlı olan oğaziçi smanlı ların egemenliğinde yazlık hayatın sürdürüldüğü mekanlar haline gelmiştir. oğaziçi nde bugünkü anlamda yerleşim Fatih Sultan Mehmet zamanında başlamış, ale Devri nin bitişine kadar devam etmiştir. u dönem içerisinde kıyılar yalılarla, dik yamaçlar ise köşklerle donatılmıştır. Tarihi niteliği olmayanlar da dahil edildiğinde oğaz'ın iki yakasında toplam 600 civarı yalı bulunmaktadır. Sıklıkla konak ile karıştırılan köşklerin yalı olabilmesi için mutlaka suyla bağlantısı olması gerekmektedir. Cumhuriyet dönemine geçiş sırasında hanedan, paşa, vezir ailelerine ait pek çok yalı el değiştirmiştir.
alılar smanlı döneminde sayısı 445 i bulan yalılardan suyla bağlantısı kesilenleri ve harap haldeki konakları çıkarırsak günümüze ulaşabilen ve tarihi eser niteliği taşıyan yalı sayısının sadece 360 olduğu belirtiliyor. üyük bir çoğunluğu denize sıfır olan bu yalılar genellikle yayvan ve geniş mimaride olup en fazla 3 kata sahiptir. 1800 lere kadar tamamı ahşap olan oğaziçi yalıları bu tarihten itibaren yerini yavaş yavaş taş duvarlı yalılara bırakmıştır. oğaziçi ndeki ilk taş yapı eykoz Kasrı dır. eykoz Kasrı 1950 lerden itibaren açılan sahil yolları ile gemilerle aşılmaya çalışılan ulaşım sorunu çözülmüş ve yalıların değeri artmıştır.
alılar oğaziçi nin ayakta olan en eski yalısı, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü nün ayaklarının altında yer alan 17. yy sonunda inşa edildiği tahmin edilen mcazade Hüseyin Paşa alısı dır. Şerifler alısı ve ılanlı alı da bugün halen ayakta olan oğaziçi nin en eski yalıları arasındır. mcazade Hüseyin Paşa alısı ılanlı alı Şerifler alısı
2.2. alının Değerini Etkileyen Unsurlar
2.2. alının Değerini Etkileyen Unsurlar alının bulunduğu bölge alının deniz yalısı olması alının cephe genişliği Denizin akıntı durumu skele derinliği alının yanından sahile iniş sağlayan yol geçmesi alının yaşı ve bakım durumu Şileplerin rotaları üzerinde yer almak alının çevre ile ilişkisi
2.2. alının Değerini Etkileyen Unsurlar alının bulunduğu bölge : vrupa akası nda ticari faaliyetlerden daha uzakta kuzeyde yer alan yalılar, nadolu akası nda ise güneydeki yalılar daha değerlidir. alının deniz yalısı olması: alının denize cephesinin olması yolun diğer tarafında yer alan yol yalılarına göre değerini olumlu etkilemektedir. alının cephe genişliği : alının denize cephesinin geniş olması yalının değerini olumlu etkilemektedir. 76 metrelik rıhtımıyla en uzun sahil şeridine sahip yalı Emine Valide Paşa alısı Şileplerin rotaları üzerinde yer almak: lası kazalarda zarar görme riski yalının değerini olumsuz etkilemektedir.
alının Değerini Etkileyen Unsurlar Denizin akıntı durumu: kıntının çöpleri yalının önüne toplaması yalının değerini olumsuz etkilemektedir. skele derinliği: alının önündeki su ne kadar derin ise yalının değerini o kadar olumlu etkilemektedir. alının yanından sahile iniş sağlayan yol geçmesi: Güvenlik ve gürültü sorunu yaratmakta ve yalının değerini olumsuz etkilemektedir. alının çevre ile ilişkisi: alının komşuları, çevresinde yer alan fonksiyonlar, ulaşım gibi faktörler yalının değerini etkilemektedir. alının yaşı ve bakım durumu: alıların inşası 17.yy sonlarına kadar gitmektedir. u sebeple tarihi yapıların bakımlarının yapılmış olması, restore edilmesi yapıların değerini olumlu etkilemektedir.
3. alıların oğunlaştığı ölgeler
3. alıların oğunlaştığı ölgeler Eskiden statülerine göre semt tercihi yapabilen yalı sakinlerinden, hanedan mensupları istedikleri her yerde yalı veya köşk yaptırabildikleri için öncelikle eşiktaş, rtaköy ve Kuruçeşme sahilleri onlara aitti. alıların rengi ve konumları da yine sahiplerinin statülerine göre belirlenirdi. şı rengi de denen bordo-kırmızı renkliler devlet mensuplarının, açık renkliler müslümanların, gri ve tonlarındaki yalılar gayrimüslimlerindi. Müslüman yalıları arasında boşluklar bulunurken, gayrimüslim yalıları ise genelde bitişik nizamda inşa edilirdi. alılar nadolu akası nda boğazın güney kısımlarına inildikçe yoğunlaşırken,vrupa akası nda boğazın kuzey kısımlarında yoğunlaşmıştır. nadolu akası nda vrupa akası na kıyasla daha fazla sayıda yalı bulunmaktadır.
alıların oğunlaştığı ölgeler Sarıyer Kireçburnu üyükdere Tarabya eniköy stinye Emirgan altalimanı umeli Kavağı umeli Feneri nadolu Feneri avuz Sultan Selim Köprüsü nadolu Kavağı eykoz alıköy ncirköy Paşabahçe ubuklu Fatih Sultan Mehmet Köprüsü vrupa akasının En Kıymetli ölgeleri : eniköy stinye nadolu akasının En Kıymetli ölgeleri : umeli Hisarı ebek rnavutköy Kuruçeşme rtaköy nadolu Hisarı Kandilli Vaniköy engelköy eylerbeyi Kuzguncuk Kandilli Kanlıca Vaniköy 15 Temmuz Şehitleri Köprüsü
4. oğaziçi nde er lan En Kıymetli alılar
oğaziçi nde er lan En Kıymetli alılar alı dı Konum alı dı Konum Sait Halim Paşa alısı eniköy Emine Valide Paşa alısı ebek Fethi hmet Paşa alısı Kuzguncuk Mısırlı usuf iya Paşa alısı umeli Hisarı Kont strolog alısı Kandilli Esma Sultan alısı rtaköy Şehzade urhanettin Efendi eniköy Mahmud Nedim Paşa alısı Kandilli Edip Efendi alısı nadolu Hisarı Kıbrıslı alısı Küçüksu arif Mustafa Paşa alısı nadolu Hisarı ahriyeli Sedad ey alısı nadolu Hisarı Hekim aşı Salih Efendi alısı Kanlıca mcazade Hüseyin Paşa alısı nadolu Hisarı hmet fif Paşa alısı eniköy Nuri Paşa alısı eykoz Faik ve ekir ey alısı eniköy ağlıkçı Hacı aşit ey alısı Kanlıca Mısırlı Fuat ey alısı eniköy Saffet Paşa alısı Kanlıca Müfir Fuat Paşa alısı umeli Hisarı Hadi Sami ey alısı Kandilli but Efendi alısı Kandilli ağcı Şefik ey alısı eykoz edi Sekiz Hasan Paşa alısı eykoz Sadullah Paşa alısı engelköy
5. Son 10 ılda Gerçekleşen El Değiştirmeler
5. Son 10 ılda Gerçekleşen El Değiştirmeler ıl El Değiştiren alı Sayısı 2008-2009 15 2010 8 2011 8 2012 3 2013 3 2014 1 2015 1 Değeri milyon dolarları bulan yalılardan her yıl ortalama 12 tanesinin satışa çıkarıldığı tespit edilmiştir. Son 10 ıldaki fiyat değişimine baktığımızda ise giderek artan bir eğilim izlediği görülmektedir. 2016 1 2017 1 Toplam 46
Teşekkürler