BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:100
BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:100 Yayýn Kurulu Baþkaný Lokman ÇAÐIRICI Yayýn Sorumlusu Cafer SEZGÝN Yayýn Kurulu Kerim AYTEKÝN - Yalçýn LÝMON Kenan GÜLTÜRK - Hakký ÇÝÇEK Tashih Ekrem KAFTAN KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO: 100 Tasarým Ayþe ERGÜL Baský Seçil Ofset Ltd. Þti. Tel: 0212. 629 06 15(Pbx) Fax: 0212. 629 20 20 www.secilofset.com TEMMUZ 2008
ÖNSÖZ Ýstiþare kurulu toplantýmýzýn 37. sini yaptýk. Bu toplantýda "Temiz Sokak, Temiz kent." baþlýðý altýnda ilçemizin temiz tutulmasý konusunu konuþtuk, hepimizin ortak problemi olan kent temizliði çok önemli bir husus. Ortak, hayat alanlarýndan özel mekanlara her tarafýn temiz olmasý, kent hayatýnýn olmazsa olmazý. Ýþte bu toplantýda bu kadar önemli bir konu masaya yatýrýldý. Bütün katýlýmcýlar, ya söz alýp konuþtular veya kendilerine daðýtýlan formlara görüþlerini yazarak belirtiler. Katýlým fevkalade idi ve tüm katýlýmcýlar konuya yakýn ilgi duydular. Buradan anlýyoruz ki, "kentli olma bilinci. "giderek yerleþiyor. Bundan son derece mutlu oluyoruz, Yönetimi halkýmýzla paylaþmanýn onlarý da sorumluluklara ortak etmiþ olmanýn sevincini yaþýyoruz. Yaþadýðýmýz kentin sorunlarýný halkýmýzla istiþare etmeye ve müþterek çözüm önerilerini tartýþýp hayata geçirmeye devam edeceðiz. Ýstiþare kurul toplantýmýzda beyan edilen görüþler ve çözüm önerileri bu kitapçýkta toplanarak herkesin istifadesine sunuldu. Bu toplantýnýn düzenlenmesinde emeði geçen herkese ve tüm katýlýmcýlara teþekkür ediyorum. Herkese mutluluklar diliyor, saygýlar sunuyorum. Lokman ÇAÐIRICI Belediye Baþkaný
37. ÝSTÝÞARE KURULU TOPLANTISI Gündem: Temiz Sokak, Temiz Kent Konuk Konuþmacý Mehmet MAZAK - Araþtýrmacý - Yazar Yer: Baðcýlar Belediyesi Halk Sarayý Yeni Mahalle, Dökümcüler Cad. No:8 Baðcýlar/ÝSTANBUL
Lokman ÇAÐIRICI Belediyesi Baþkaný Sayýn Hocamýz, Müftümüz, Ýlçe Milli Eðitim Müdürümüz, Ýlçe Baþkanýmýz, ÝSKÝ Müdür Vekilimiz, Birbirinden Kýymetli Dostlar, Muhtarlarýmýz, Ýlçe yetkililerinin hemen hepsi burada. Ýstiþare toplantýmýza hoþ geldiniz sefalar getirdiniz. Baðcýlarýmýz 1992 yýlýndan bu yana çok güzel hizmetlere imza attý. Hep ilklerin ilkeli belediyesi oldu. Bugünlerde artýk on altý yýlýn ürünlerini yeni projelerimizle destekleyerek almaya devam ediyoruz. Ben konuþmama baþlamadan önce bir hususu belirtmek istiyorum. Bildiðiniz gibi on üç yýl önce baþlattýk bu istiþare toplantýlarýný. 37. Ýstiþare Kurul Toplantýsý olarak da adýný davetiyelerimize yazdýk. Son yerel yönetimler kanunuyla birlikte kent konseyi isminde tüm Türkiye'deki belediyelerde bu uygulanmaya baþlanýldý. Bu konuyla alakalý hazýrlýklarýmýzý yaptýk. Aslýnda bu toplantýnýn kent konseyine dönüþtürülüp devam etmesi noktasýnda bir çalýþma yapmýþtýk. Daha sonra arkadaþlarýmýzla istiþare ettik. Kent konseyi dar çerçeveli bir 6
toplantý. Kanun onun altý ayda bir toplanmasýný öngörüyor. Hazýrlýklarýný önümüzdeki haftalarda ayrýca yapacaðýz. Belli bir oranda muhtar, okul müdürü vs. gibi bir topluluktan oluþuyor. Ama bu istiþarenin güzelliðini biz yýllardýr görüyoruz. Burada ilçemizdeki tüm muhtarlar var. Okul müdürleri var, sivil toplum kuruluþlarýnýn yöneticileri var. Spor kulüpleri yöneticileri var. Hepsiyle birlikte bu güzelliði yine Ýstiþare Kurul Toplantýsý adý altýnda üç aylýk periyotlar olarak devam ettirelim diye karar aldýk. Kanuni olaný da yine kent konseyi adýyla devam ettireceðiz. Yani bu toplantýmýz baþladýðý gündeki amacýna matuf olarak ayný þekilde devam edecek. Baðcýlarýmýzýn dünkü güzelliklerini ve bugünkü güzelliklerini konuþacaðýz. Gelecekte neler yapabiliriz? Bunlarý konuþacaðýz. Tabii ki her toplantýda bir konu baþlýðý seçerek yapýyoruz. Bugünkü konumuz da özellikle çevre haftasý münasebetiyle seçmiþ olduðumuz bir konu. Biliyorsunuz 2002 yýlýnda çevre kulübümüzü kurmuþtuk. Çevre kulübümüzün ve sizlerin katkýsýyla Baðcýlar'da çok güzel þeylere imza attýk. Geçen ay bir-iki tane proje yarýþmasýna girmiþtik. "Çevre Hepimizin, Hepimiz Çevreciyiz." sloganýyla yola çýktýk ve iyi hazýrlandýk. Marmara ve Boðazlarý Belediyeler Birliði'nin, Marmara bölgesindeki üç yüz küsur belediyenin de üye olduðu proje yarýþmasýnda çevre dalýnda Baðcýlar Belediyesi olarak ödül aldýk. Bunu sizler aldýnýz. Ben tüm buradaki katýlýmcýlara ve Baðcýlar halkýna bu ödülü armaðan ediyorum. Yine AK Parti Ýstanbul Ýl Baþkanlýðý'nýn düzenlemiþ olduðu proje yarýþmasýnda üç projeyle yarýþmýþtýk. Orada da çevre dalýnda tekrar ödül aldýk. Yine "Çevre hepimizin, Hepimiz çevreciyiz" sloganýyla katýlmýþtýk. Beþ kýtadan otuz sekiz belediye baþkanýnýn katýldýðý bir programda ödül aldýk ki; bunda AB ülkelerinin baþkentlerinin belediye baþkanlarý da bulunuyordu. O ödülü Cemal Reþit Rey konser salonunda sizler adýna aldýk. Yine Marmara ve Boðazlar ý Belediyeler Birliðinin proje yarýþmasýnda yönetiþim ödülünü aldýk. Sizler aldýnýz, hep birlikte aldýk. O da yerel yönetimin yerinden yönetilmesinin þehrin birlikte yönetilmesinin el ele vererek Baðcýlarýn bugüne geliþinin de bir ödülüydü. Ben bunlarýn tamamýný sizlere armaðan ediyorum. Baðcýlar halkýna sizlere teþekkür ediyorum. Tabi ki belediyemizin rutin çalýþmalarý devam ediyor. 1992 yýlýnda baþlatmýþ 7
olduðumuz projelere ara vermeden devam ediyoruz. Hiçbirini aksatmadýk. Her geçen gün bunlara yenilerini ekliyoruz. Bugün benim de belediye baþkaný oluþumun on ikinci ayý, yani yýldönümü. Bir yýlýmýzý bugün doldurduk. Allah bize bir yýlýmýzý doldurmayý nasip etti. O güzelliklere güzellik kattýðýmýza inanýyorum. Yeni belediye baþkaný olduðumda ilk yaptýðýmýz icraatlardan biri sizin de bildiðiniz gibi Baðcýlardaki tüm sýnýflara bilgisayar ve projeksiyon alýnmasý iþiydi. Þu anda bu da Türkiye'de örnek oldu. Dün belediye baþkanlarý toplantýsýnda okullara önerilen projelerden biri buydu. Sýnýflara akýllý tahta, bilgisayar, projeksiyon cihazý alýnmasý noktasýnda tavsiye ediliyordu. Özel okullar da dâhil tüm sýnýflarda teknolojinin nimetlerinden faydalanan baþka bir ilçe yok. Bu tüm Türkiye'ye örnektir. Baðcýlar bunu hak etmiþti. Yine bizler de bunlarý Baðcýlarýmýza hediye ettik. Netice itibariyle yeni yetiþecek nesil bizim neslimiz. Yetiþecekler Baðcýlar dan yetiþecek ve Baðcýlar'a, ülkemize, geleceðimize hizmet edecekler. Okullara vermiþ olduðumuz destekler de hýzlý bir þekilde devam ediyor. On iki ay içerisinde iþ adamlarýmýzla görüþerek sekiz okul baðýþ aldýk. Bundan tabii Milli Eðitim Müdürü, Kaymakamýmýz, Müftümüz ve tüm birimlerdeki arkadaþlarýn mutlaka katkýlarý var. Onu da inþallah önümüzdeki eðitim ve öðretim sezonuna yetiþtirmeye gayret edeceðiz. Mahalle muhtarlýklarýmýz mahalle konaklarýnda idi. Oralarý tamamen bir kültür merkezi haline getirmek istiyoruz. Mahalle muhtarlarýna, muhtarlýk binasý ihalesini yaptýk. On biri de hemen hemen bitirdik. Diðerleri de devam ediyor. Bu yýl sonuna kadar da bütün muhtarlarýmýz inþallah yeni seçim dönemimde, seçim hazýrlýklarýnda yeni bürolarýnda ve Baðcýlarda yapmýþ olacak. Üç saðlýk ocaðýný yeni hizmete açtýk. Kazým Karabekir, Barbaros ve Hürriyet Mahallemizde vardý. Bunlarýn yerini taþýdýk ve yerine Verem Savaþ veya Kýzýlay olarak devam edecek. Yüzyýl mahallemizin ciddi bir problemi vardý. Karakol problemi, onun da temelini attýk. Geçen istiþareden bu güne kadar kýrk bir tesis açýlýþýný yaptýk. Baþbakanýmýzýn katýlýmýyla Baðcýlar da güzel bir program icra ettik. Ben oraya destek veren tüm halkýmýza ve sizlere tekrar teþekkür ediyorum. 8
Ýlçemizin en büyük sýkýntýlardan biri de semt pazarlarýydý. Bunlarla ilgili projemizi de hazýrladýk. Yerlerimizi de tespit ettik. Önümüzdeki yýldan itibaren de sokak pazarlarýndan da kurtulmuþ olacaðýz. Okullarýmýzla ilgili güzel bir çalýþmaya imza atýyoruz. Okullar tatil olana kadar Baðcýlarýmýzda içerden ve dýþardan güvenlik kamerasý ile izlenmeyen hiçbir okul kalmayacaktýr. Buda Baðcýlarýmýzda ilklerden biri olacak. Okullarýmýzla ilgili farklý bir projemiz daha var. Ben birkaç iþ adamýmýzla istiþare ettiðim için onu burada söylemek istiyorum. Her okula bir spor salonu ve spor salonlarýnýn adýna da iþ adamlarýmýzýn ismini vereceðiz. Ýkisinden de söz aldým. Onu da burada açýklýyorum. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Birlik ve beraberlik olunca gerçekten de nakýþlar da, desenler de güzel çýkýyor. Baðcýlar da farklý bir çalýþmaya daha baþladýk. O da Baðcýlar ýn özüne has gerçekten geçmiþte hep büyüklerimizin ve bizlerin de, güzel anýlarla ihya ettiðimiz, iþte üzüm baðý, üzüm yiyorduk biz Baðcýlar da yirmi yýl önce hatta kiraz, kayýsý, þeftali yiyorduk. Meyve Bahçeleri ile donatmaya baþladýk. Bunlarýn ilki olan üzüm baðýmýzý yapmýþtýk. Kültür merkezimizin yan tarafýnda. Bu fikir de istiþareden çýkmýþtý. Merkez mahalle muhtarýmýz Erol Bey tarafýndan istiþare toplantýsýnda not olarak alýnmýþtý. Bu yýl inþallah onun üzümünü yeriz. Kirazlý mahallemizde bir kiraz bahçesi yaptýk. Seksen aðaç kiraz diktik. Bir buçuk ay önce ben arkadaþlarýma dedim ki; Öyle bir kiraz aðaçlarý dikin ki, bu sene meyvesini yiyelim. Ýnþallah bu sene buradan da kiraz yiyeceðiz. Bunlara devam edeceðiz. Yeþil alanlarý ve parklarý hem ilçemizi yeþillendirirken hem de kendi mahallelerimizde ailece oturabileceðimiz, dinlenebileceðimiz veya piknik yapacaðýmýz küçük de olsa bir park ve orman alanýný da hýzlandýracaðýz. Kayýsý bahçesi, ceviz bahçesi, kestane bahçesi sýrasýyla yapýlacaktýr. Baðcýlar diðer içlerden farklýdýr. Yönetim olarak zor bir þey ama bunu Baðcýlar olarak aþtýk. Türkiye'nin bir zenginliði ve Ýstanbul'da çok çeþitlenen sonradan hýzlý bir göç ile yerleþen bir ilçedir. Baðcýlar ýn ilk yerleþim tarihi 1924, yani cumhuriyetle baþlýyor. Baðcýlar kurucu aile derneðinden kimse var mý? Evet, Baþkanýmýz burada kendilerini tebrik ediyorum. Bir alkýþ rica ediyorum. Tüm 9
tören ve programlarýmýza dahil tek baþýna olsa da çelengini koyar, programlara katýlýr. Belki tarihi ve turistik yerlerimiz yok ama sizler ve bizler elele vererek bu gün Baðcýlar'da anlatabileceðimiz çok þey eserlerimiz var. Baðcýlar halk sarayý, mahalle konaklarýmýz, kültür merkezimiz var. Ben programlardan tek tek bahsetmek istemiyorum. Yaz spor okullarý, izci kamplarý, Çanakkale gezileri, boðaz turlarý bunlarýn hepsi devam ediyor. Gençlerimizle beraber Nevþehir'e gittik. Hanýmlar meclisimizle birlikte Urfa'ya gittik. Bunlarýn hepsi devam ediyor. Baðcýlar meydanýnda el emeði göz nuru çarþýsý yapýyoruz. Ýhalesini yaptýk. Evde el iþi yapan bayanlarýmýz kendi ürettiklerini kendi elleriyle orada satacaklar. Orada hiçbir bedel ödemeyecekler. Çocuklarýný býrakabilecekleri kreþ de dâhil, spor yapabilecekleri mekan da, lokantasý ile bunlarý kapsayan bir yer, bu da sene sonunda hizmete girecektir. Bir ilki daha söylemek istiyorum. Baðcýlar da arabasý olmayan insanýn pikniðe gitme þansý yoktu. Bunun özlemini çekiyorduk. Üç ay önce orman bakanýmýza dedim ki bize Ýstanbul'dan piknik alaný için bir orman alaný ver. Kirazlýbent piknik alaný iki yüz dönümlük orman arazisi Kemerburgaz da yirmi dokuz yýllýðýna bize verdi sað olsunlar. Yani bu alan sadece ve sadece Baðcýlarýn yani sizlerin. Ýlçe milli eðitim müdürümüzle de konuþup komisyonumuzu kurduk. Baðcýlarda yüz elli sekiz bin öðrenci var. Bu gençlerle ve çocuklarýmýzla ilgilenirsek bizim için çok büyük bir avantaj ama, ilgilenmezsek onlar bir bomba, her yönüyle ilgilendiðimiz gibi sosyal ve kültürel yönü ile de ilgilenmeye çalýþýyoruz. Okullar tatil olana kadar hedefimiz Baðcýlardaki tüm öðrencilerimiz oraya piknik alanýna gidecek. Bunu okullarýmýz organize edecekler. Biz ulaþýmda ve oradaki konaklamalarýnda yardýmcý olacaðýz. Aileleri götüremiyorduk ve onlarý da düþündük cumartesi ve Pazar mahalle konaklarýnda hafta içi almýþ olduðumuz kayýtlara göre, onlarý da servislerle piknik yerlerine götüreceðiz. Mahalle konaklarýndaki görevlerimiz, katýlacak ailelerin nüfus sayýlarý ile bildirecekler. Listeler yapýlýp, otobüslere binilerek, yiyeceklerimizle birlikte hiçbir karýþýklýða sebep vermeden, hazýr olan masalara ellerindeki numaralara göre oturacaklar. Huzur içerisinde akþam evlerine gelecekler. Buda güzel deðil mi? Ben þuna inanýyorum, hizmetler 10
yaparsýnýz bu zaten belediyenin asli görevidir. Ama kültür ve sosyal faaliyetlerinizle bunlarý desteklemezseniz, yapmýþ olduðunuz eserler ve vermiþ olduðunuz hizmetlere ve bu yapýlan toplantýlara katýlan insan ve size destek verecek gençliði de bulamazsýnýz. Her okulun önünde duran balicide benim evladým ve kardeþimdir. Onlarda bizim ailemiz olarak düþünüyoruz. Þunu söylüyorum, kadýn sýðýnma evi, Çocuk Esirgeme Kurumu, ben bunlarý Baðcýlar'a yapmayý düþünmüyorum, demiyorum ama arzulamýyorum. Hedefim bunu da sizlerle baþaracaðýma inanýyorum. Ne kadýn sýðýnma evine nede kimsesizler yurduna bu kurumlara ihtiyaç duyan insanlarýn kalmamasýný istiyorum. Konumuz çevre bu gün onun için toplandýk. Baðcýlar da çevre ile ilgili harcadýðýmýz paralar belli, biz istiyoruz ki evsel atýklarý toplayalým, sokaktan toplanan çöpleri de toplayalým. Gelin Baðcýlarý kirletmeyelim. Aylar önce okullarda ki baþlatmýþ olduðumuz seminerler ve konferanslar yapýyoruz. Gittiðimiz her yerde de söylüyoruz. Mutlaka biz kirletmemenin tedbirini almalýyýz. Boþ alan ve sokaklara harcadýðýmýz para her yýl kýrk derslikli bir okul yapýyor. Bakýn evsel atýklar hariç. Biz diyoruz ki, Baðcýlar da herkes evinin önünü süpürsün, normal yatýrýmlarýmýzýn dýþýnda ekstradan birinci olan mahalleye bir okul hediye edelim. Var mýsýnýz? Bazý 11
mahallerimizde bunlar yapýlýyor. Bunun ne utanmasý olur, ne de çekinmesi olur. Bunu birlikte yapalým. Eðer siz süpürürseniz, herkesin süpürdüðünü göreceksiniz. Evimizin önü evimizin bir parçasýdýr. Bir gün hep birlikte Baðcýlar ý ve evimizin önünü süpürelim, ben þuna inanýyorum ertesi günü süpürülecek çöp olmayacaktýr. Çünkü kimse yerlere çöp atmayacak. Ýþ ve iþyerleri önleri çok fazla zaman almaz en az iki dakika da bu iþi bitirirler. Binanýn, merdiven boþluðunu ya bir kapýcý sürüyor ya da herkes sýrayla bu iþi yapýyor. Merdiven boþluðunda topladýðýmýz çöpü sokaða atmayacaðýz. Çöp poþetinin içine atacaðýz olay bu, sadece bunu yapmakla senede üç buçuk trilyon para kazanacaðýz. Hiç kimse parasýný atmak istemez. Sizin verdiðiniz paralarla ben bunlarý temizliyorum.biz mahalle derneklerini konu yapmýþtýk bir önceki istiþare toplantýsýnda, þimdi o meyvesini verdi. Kemal paþa mahallesi dernek baþkaný burada mý? Kemal paþa mahallesi kalkýndýrma, güzelleþtirme, yaptýrma ve yaþatma derneði baþkanýný ayaða kalkýyor ve salon onu alkýþlýyor. Ýlk derneðimiz resmi olarak kongresini yaptý. Kemal paþaya hayýrlý olsun. Baðcýlar'ada hayýrlý olsun. Diðerleri de hazýr. Kurucular oluþturuldu. Özet olarak derneklerde kimler var? O mahallede aklýnýza ileri gelen ve ne düþünürseniz o var. Yani cami imamý, okul müdürü, muhtar, okul aile birliði o mahallenin tüm sivil toplum kurum ve kuruluþlarý o dernektedir. Baðcýlarda bir mahallede bu mozaik oluþtuðunda, bunlar muhtar, meclis üyesi, okul müdürü, cami imamý doðal üyesi olacaktýr. Orada ne siyaset var ne de ticaret var. Ýþte bu istiþare toplantýsýnýn, mahalle istiþaresi var. Hedefimiz sonbaharda Baðcýlar Dernekler Federasyonunu oluþturmak. Bu büyük þehirlerde böyle bir þey yok. Kendi mahalle ismi ile kurulup böyle geniþ tabanlý bir federasyon olacak. O derneðin nüfusu yedi yüz kýrk bin olacak. Giden kaymakamýmýzla konuþmuþtuk. Ýlçemizdeki kamu kurum ve kuruluþlarý da Baðcýlar Dernekler Federasyonunun doðal üyesi olacak. Baþkaný bir sivil toplum kuruluþu baþkaný ama Lokman çaðýrýcý da kaymakamý da, müftüsü de milli eðitim müdürü de o derneðin doðal üyesi olacaktýr. Sivil toplum kuruluþlarý ve mahallerimizdeki dernek baþkanlarý da orada temsil edilecektir. Ben böylelikle yapýlacaklarýn Baðcýlar'a yapýlacak olduðundan, geleceðe yatýrým olacaðýndan, ülkemize faydalý olacaðýndan, emin olduðum için güzel bir sonuç elde edileceðine inanýyorum. Bunlar meyvelerini vermeye baþladý. Bu da Baðcýlarýmýz için hayýrlý olur diye düþünüyorum. 12
Biz on bin tane süpürge ve faraþ aldýk. Onlarý ev ve iþyerlerine daðýtacaðýz. Günümüzü de belirledik. 5 Haziran Dünya Çevre Günü, saat 9 da Baðcýlar bizi izliyor, Türkiye bizi izliyor, dünya bizi izliyor. Bu sloganla yola çýkacaðýz. O saatte sizleri ve halkýmýzý kapýsýnýn önündeki kaldýrýmý süpürmeye davet ediyoruz. Baþarabilir miyiz? Bende Baðcýlar Belediyesinin önündeki kaldýrýmda olacaðým. Bende orayý süpüreceðim. Mili Eðitim Müdürü kendi binasýnýn önünde, müftümüzde Mevlana caddesi müftülüðün önünde ve ÝSKÝ Müdürü de ÝSKÝ binasýný önünde olacak. Bütün medya bizi izleyecek. Baðcýlarda "En güzel temizlik kirletmemektir" sloganýnýn hayata geçtiðini göreceðiz. Kim kazanacak, ben sadece kendim Lokman Çaðýrýcý olarak kazanmayacaðým. Ben fikir söyledim, tüzüðünü hazýrladýk. Onlara yardýmcý oldum. Kemalpaþa mahalle dernek baþkanýmýz, yönetiminde kimler var? Ne yapmýþtýr, hiç bilmem çünkü tüzük ve esaslar belirlenmiþtir. O mahalle için onun kalbi atacaktýr. Baðcýlar da gelecek nesiller için bir þeyler yapabilmenin gayreti içerisindeyiz. Ýnþallah, Allah bizlere bu mutluluðu yaþatýr. Engelliler þölenimiz var. Yarýn akþam saat 18. 00 de Baðcýlar stadyumunda. Davetiyelerimiz daðýtýldý ama ben sizi özel olarak dan da buradan davet ediyorum. Bu bizim Baðcýlar Belediyesi olarak engellilere vermiþ olduðumuz deðerdir. Biz her an engelli adayýyýz diye yola çýkmýþtýk. "Özre deðil öze bakalým" sloganý ile yola çýkmýþtýk. Yine Türkiye'de örnek bir çalýþma ile Baðcýlardaki engellileri hiçbir yere muhtaç býrakmýyoruz. Týbbi müdahale dýþýnda hiçbir engelli Baðcýlar dýþýna çýkmýyor. Engelliler sarayýmýzda büyük olduðundan dolayý tam 18 000 metre kare, büyük bir hýz ile devam ediyor ve inþallah bu yýlsonuna yetiþtireceðiz. Orada hem meslek edinecekler, hem de ailelerinde rehabilitasyonunu da yapmýþ olacaðýz. Ben tekrar katkýlarýnýzdan ve katýldýðýnýzdan dolayý teþekkür ediyorum. Daha güzel günler bizleri bekliyor. Ülkemizde de çok daha güzellikler olacaðýna inanýyorum. Bir þey söylemek istiyorum. Ben Pazar günü çok güzel bir þey yaþadým. Diyarbakýr'daydým. Hüseyin Avni Mutlu Beyin Baðcýlar eski kaymakamý, Diyarbakýr'ýn valisinin hepinize selamýný getirdim. Özellikle söyledi. Ýstiþare toplantýsýndan da bahsetmiþtim. 13
Dünyanýn neresine gidersen git ya Bayburtlu, ya da Karadenizli vardýr. Diyarbakýr'a gitmiþler Diyarbakýr Karadeniz Derneðini kurmuþlar. Bunu ben örnek olsun diye anlatýyorum. Altmýþ yýl önce Rizeden Diyarbakýr'a giden bir aile, valimizin ve Diyarbakýrlý kardeþlerimizin de desteði ile orada onun evladý tarafýndan bu dernek kurulmuþ. Diyarbakýr meydanýnda horon ve halayý birlikte oynadýk. Otelde akþam da güzel bir programa katýldýk. Diyarbakýr spor kulüp baþkaný, Diyarbakýr ticaret odasý baþkanýna kadar hep beraber horon ve halayý birlikte yaþadýk. Ticaret odasý baþkaný güzel bir söz söyledi. Biz ülkemizi seviyoruz. Karadenizlileri' de ben ayrýca seviyorum dedi. Altmýþ yýl önce buraya yerleþen aile, þu anda Diyarbakýr'da aile kabristanlýðýna defnedildi, dedi. Kendi ifadesiyle, benim Diyarbakýrlý hemþerililerim Ýstanbul'a veya diðer yerlere cenazelerine götürürken. O aile Diyarbakýr'da aile kabristanlýðý kurdu dedi. Ülkemizin her tarafý çok güzel ve insanlarý da güzeldir. Ben ona bir kez daha þahit oldum. Bence bir tek eksiðimiz var. Ne gönlümüzde eksiðimiz var nede insanlýðýmýzda ama birbirimizden selamý kesmiþiz. Ýstanbul'da yaþýyoruz kapý komþumuzu tanýmýyoruz. Ben kýrk üç yaþýndayým. On üç yýl Giresunlular, Giresun'da yaþadým. Otuz yýl Baðcýlar da Diyarbakýrlý, Kastamonulu, Kayserili, Sinoplu ve Edirnelisiyle yaþamýþýmdýr. Ben nereliyim Baðcýlarlýyým. Eðer hemþehrilik ayný þehri paylaþmaksa ben Ýstanbul'da herkesin hemþerisiyim. Bu ruhla hareket edersek önce insan sloganý ile yola çýkýlýrsa hiç bir problemin kalmayacaðý inanýyorum. Bu duygularla hepinizi saygýyla selamlýyorum. Ýnþallah istiþare toplantýmýzýn da Baðcýlarýmýza bir ilkin daha yaþanacaðý, kirletmeme kültürünün 5 Haziranda yerleþeceðine inanýyorum. Hepinize saygýlar sunuyorum. Kerim AYTEKÝN Divan Baþkaný Sayýn Baþkanýmýza teþekkür ediyoruz. Toplantýya biraz geç baþlanýldý. Tevafuk oldu galiba, þimdi sýra uzman konuþmacýmýza geldi. Sayýn Mehmet Mazak Beyi davet ediyorum. 14
Mehmet MAZAK Araþtýrmacý - Yazar Sayýn Belediye Baþkaným, Ýlçe Milli Eðitim Müdürüm, Müftüm, Sayýn Divan Baþkaným Ve Kýymetli Misafirler. Baðcýlar Belediyesinin düzenlemiþ olduðu,37. istiþare kurulu toplantýsýnda temiz sokak, temiz kent sloganý ile yola çýkmýþlar. Kerim Bey ve Yalçýn Bey beni aradýðýnda, ben bu kadar anlatacaðým konunun bu denli bir bütünlük oluþturacaðýný tahmin etmiyordum. Osmanlýda çevre ve sokak temizliði. Bizim konumuz bu, özellikle klasik Osmanlý döneminde yani fetih sonrasý 1850 yýlýna kadar fethin belediyenin Ýstanbul'da teþekkülüne kadar geçen süreçteki temizlik kavramýný anlatacaðým. Kýymetli misafirler: Biz Ýstanbul gibi dünya þehirlerinin kraliçesi, medeniyetlerin beþiði, üzerinde dört tane imparatorluðun ve medeniyetin hemhal olduðu bir þehirde yaþýyoruz. Bu hemhal olmuþ þehri, peygamberimizin övgüsüne layýk olmuþ olan Fatih sultan Mehmet 1453'te fethetmiþtir. Dünya þehirlerinin merkezi olmuþ bu gün ABD'nin 15
baþkenti olan Washington'u ne kadar önemli ise, bütün gözlerin üzerinde olan Ýstanbul'un geçmiþte temizliði nasýl yapýlýyordu? Sokaklarý ve çevresi nasýl temizleniyordu? Çöpler nelere atýlýyor ve nasýl imha ediliyordu? Ben sizi tarihi bir yolculuða çýkarmak istiyorum. Bunun adýna kýsaca bir Osmanlý temizlik masalý da diyebiliriz. Ben bunu kýsa kýsa sizlere aktaracaðým. Dünden bu güne temizlik kavramý, Ýstanbul' un fethinden þehri emaneti kuruluþuna kadar temizlik iþleri yapanlara arayýcý esnafý deniyor. Biraz sonra arayýcý esnafýnýn ne yaptýðýný, nasýl yaptýðýný ayrýntýlý bir þekilde anlatacaðým. Þehr-i emanetin kuruluþundan sonra ise bunlara bu iþleri görenlere tanzifat yani temizlik amelesi deniliyor. 1950 yýllarýnda Kemal Sunal'ýn Çöpçüler Kralý gibi filmlerinde görürsünüz. Burada çöpçü kavramý vardýr. Ama günümüzde belediyede ya da belediye iþlerinde temizlik iþlerinde 'temizlik iþçisi' kavramý kullanýlmaktadýr. Bunlarýn hiyerarþik düzeni hakkýnda da kýsaca bilgi vermekte fayda var. Eskiden 1854 þehremaneti yani belediyenin Ýstanbul'daki teþekkülüne kadar temizlik hizmetleri beledî görevin baþýnda olan kadý'nýn baþkanlýðýnda, kadý'nýn kontrolünde yapýlýyordu. Ýstanbul Kadý'sý ayný zamanda bütün yerel belediye hizmetlerinden ve temizlik hizmetlerinden sorumlu idi. Bunlara baðlý olarak subaþý dediðimiz asayiþten sorumlu olan bir amir vardý. Bu subaþýnýn altýnda çöpçü subaþýsý var. Ve onun görevi de bu arayýcý esnaflarýn ve Ýstanbul'daki temizlik hizmetlerinin kontrolünü yapmaktý. Bunlara çerçöp subaþýsý da denir. Bazý kaynaklarda farklý ifadeler de yer almaktadýr. Çöpçü subaþlarý, altýnda hiyerarþik olarak iki kiþi yer almaktadýr. Birincisi arayýcý esnafý, ki bunu ayrýntýlý bir þekilde anlatacaðým az sonra, bir de bazý kaynaklarda yeniçeri aðasýna baðlý olarak Ýstanbul'un temizliðini yapan acemi oðlanlarý vardý. Ýstanbul'un daha ziyade devlete ait meydanlarýný, caddelerini, acemi oðlanlarýna temizlettiriyorlardý. Ama bayram aþamasýnda, özel günlerde ise bunlarý gayrimüslimlere temizlettiriyorlardý. Þimdi burada yavaþ yavaþ ayrýntýlara girmekte fayda var. Temizlik iþleri görev daðýlýmý vardý. Ama önce arayýcý esnafýndan bahsedeyim. Arayýcý esnafý, Ýstanbul'un fethinden sonra þehrin temizliðini caddelerin, 16
sokaklarýn, evlerden çöplerin alýnmasýný, bunlarýn imha edilmesini yerine getiren kiþidir. Bunlarýn sayýlarý 600 ila 700 arasýnda. Klasik Osmanlý döneminde, bu temizlik hizmetini veren arayýcý esnafý, devletten maaþ almýyor, devlete ihale ile giriyor ve de para ödüyorlardý. Sistem böyle, yani zengin mahallenin temizliðini yapacak olan ya da çöplerini toplayacak olan arayýcý esnafý, bugünün þartlarýnda mesela 10 bin YTL alýyorsa o kiþi, ayný semtin fakir mahallesi daha az rakamlar ödüyordu devlete. Yani subaþýna baðlý olarak çalýþan bu arayýcý esnaflarý her yýl temizleyecek olduðu, çöplerini toplayacak olduðu mahallenin belli bir para vererek ihalesini alýyor. Devlet burada para kazanýyor. Þimdi baþkanýmýzýn da burada ifade ettiði gibi 5 Haziran'da inþallah bir kampanya baþlatýlacak. 'Temiz Çevre, Temiz Kent' sloganý ile yola çýkýlmýþ. Evet, Osmanlý klasik döneminde Osmanlý'nýn Ýstanbul'u nasýl temizlediðini iþte o mantýkla nasýl temizlediðini anlatacaðýz. Ýstanbul'da çarþýlarýn temizliðinden çarþý esnafý sorumludur. Bütün çarþýlardaki dükkanlarýn önleri, her þeyi, sokaklarý, caddeleri tamamen sokak esnafý temizliyor. Bir de bu çarþý esnaflarýnýn eski lonca sisteminde, loncalarý ve baþlarý var. Ve çarþý temizliðinden ayný zamanda bu esnaf teþkilatýnýn baþkaný sorumludur. Meydanlarýn, sokaklarýn temizlenmesinin, çöplerin toplanmasýndan arayýcý teþkilatý sorumludur. Yani az önce bahsettiðim o arayýcý teþkilatý, 600 kiþilik grup, bundan sorumludur. Mahallelerin temizliðinde ise mahalle imamlarý sorumludur. Osmanlý devletinin yönetildiði saray, devlet erkaný gibi kamu kurumlarýnda temizliðe de Mezbele keþin denen hakikaten devletin görevlisi olan bu grup sorumludur. Þimdi diyeceðiz ki pekala bunlar yerine getirilmediði zaman ne oluyor? Ýþte çer çöp subaþýsý dediðimiz veya çöpçü subaþýsý dediðimiz kiþiler bunlarý tetkik ediyor. Ýlk önce mahallenin imamýndan baþlayalým, sayýn müftümüz de burada. Mahallenin genel temizliðinden o mahallede yaþayan halk sorumlu. Herkes kendi evlerinin içini temizlediði gibi sokaklarýný da temizliyorlar. Eðer temizlemeyen birisi var ise subaþý hemen bunu tetkik ediyor, notlarýný alýyor; bir üst kurum kadýya þikayet ediyor ve gerekirse kürek cezasýna 17
gönderiliyor. Bu literatürler Osmanlý kaynaklarýnda da var. Ve ayrýntýlý bir þekilde anlatýlýyor. Özellikle bu kürek cezasýna gönderilme yapýlan en son aþamadýr. Ondan önce aðýrlýk olarak çevrenin temizlenmesi için mahalle imamý elinden gelen herkesi tetkik ediyor, nasýl temizleneceðini anlatýyor ve kontrolü saðlýyor. Esnaf teþkilatý da ayný þekilde çarþýnýn temizliðinden sorumlu. Evet, arayýcý esnafý dedik iþte size karþýnýzda bir arayýcý esnafý modeli. Arayýcý esnafý dediðim gibi 600 kiþiden oluþan sýrtlarýnda küfeler, çapa, demir kazma, yuvarlak aðaç tekne, kürek, zembil gibi parçalardan oluþan küfeleri olan bir gruptur. Malzemesi bunlardýr. O zamanlar yabancý olanlar bu mahallelere giremezdi. Bunlar mahallelerde evlerin kapýlarýný çalarak, hatta o zamanki kapýlarda üç tane tokmak vardý. Büyük tokmak, tok seslidir. Bu ses erkeklerin geldiðini gösterir, evin hanýma ona göre hareket ederdi. Ýkinci olan tokmaksa, onunda tiz bir sesi vardýr. O vurulduðu zaman bir hanýmefendinin geldiði belli olurdu. Bir de en altta küçük bir tokmak vardýr. Bu da çocuklarýn vurduðu bir tokmaktýr. Onun için tiz bir sesle erkek geldiði belli olduðu zaman arayýcýya çöplerini verir. Hatta arayýcý esnafý nasýl geçiniyor dedik ya, bunlara ufak bahþiþlerde verilirdi. Ramazan ayýnda diþ kiralarý verilir. Bu tip bir sistem ile çalýþýlýyordu. Bunlar malzemelerini küfelere doldururlar. Nereye götürdüklerini en sonunda anlatacaðým. 18
Ýþte size gösterdiðim fotoðraflar 1890-1900 yýllarýnda arayýcý esnafýnýn bir baþka modelidir. Osmanlý döneminde bacalarýnda temizlenmesi lazým, çünkü o dönemde sobalý sistem olduðu için bacalarýnda özel temizleyicisi vardý. Özellikle bahar dönemi geldiði zaman Ýstanbul kültüründe ve gündelik hayatýnda baca temizleyicilerini bol bol görebiliyoruz. Az önce küfeli bir temizlikçi gördük. Elimdeki resimde, atý ve merkebi ile bir baþka arayýcý esnafý görmekteyiz. Zengin mahallelerde birçok þey çöpe atýlmaktadýr. Bütün bu topladýklarýný Ýstanbul'un özellikle muhtelif semtlerini, üç tarafý denizlerle çevrili yani iskelelerde tanzifat iskelesi dediðimiz yerlere getiriyorlar. Burada özel tekneleri var. Bu topladýklarý çöpleri boþaltýp ve denizdeki su ile yýkýyorlar. Bunu böylelikle ayrýþtýrýyorlar. Kullanýlacak eþyalarý alýyorlar. Hiç kullanýlmayacak olanlarý da, biz bunlara mavnalar diyoruz. Bunlarý götürüp Marmara'nýn ortasýna atýyorlar. 1950 yýllara kadar Ýstanbul'un bütün çöplerini Marmara'nýn ve adalarýn açýklarýna atýldýðýnda hepinize anlatmak isterim. Tanzifat amelesi de þehri emanetinin teþekkülünden sonra tanzifat ameleleri, bunlarda 1868 yýlýnda yeni bir organizasyona giderek ilk kez çöp arabalarý yaptýrmýþlardýr. 20 Nisan 1859 yýlýnda çýkarýlan sokaklara dâhil nizamnamenin beþinci ve on birinci bentlerin arasýný ve sokaklarýn süpürülmesi, temizlenmesini içermektedir. Burada anladýðýmýz gibi bir belediye temizlik görevlisi görülmektedir. Biz buna tanzifat amelesi diyoruz. O zamana kadar Ýstanbul halkýnýn desteði ve üzerinde yaþayanlarýn gayretiyle temizlendiðini görmekteyiz. Kýymetli misafirler Ýstanbul eski literatürümüzde "ümm-i dünya" yani eski dünya þehirlerinin annesidir. Üzerinde yaþadýðýmýz þehrin kýymetini bilirsek, bu gün Baðcýlarda, dünya þehirlerinin annesinin kýyýsýnda, güzel bir belde burayý da el birliði ile iyi temizlememiz lazým. Az önce belirtmiþtim buda 1950'li yýllarda Ara Güler'in bir fotoðrafý o dönemdeki çöpçüleri gösteriyor. Hala at arabasý kullanýlýyor. Bayan çöpçülerin çok acýklý ve dramatik bir hikâyeleri var. Ýkinci meþrutiyetten sonra, hanýmlarýn çalýþmasý aðýrlýklý 1909, 1910' dan sonra öne çýkmaktadýr. Birinci dünya 19
savaþýnda 1914 yýlýnda, Çanakkale'de savaþýn en þiddetli olduðu zaman da, Ýstanbul belediye reisi ve ordu bütün atlý arabalara, eli silah tutan herkesi savaþa gönderiyor. Bundan dolayý Ýstanbul sokaklarý kokuyor. O dönemde belediye reisi bir karar alýyor. Sadece kadýnlara, evimizi nasýl temizliyorsak, sokaklarýmýzý da öyle süpürmeliyiz. Ýlk defa 1914 yýlýnda hanýmlarý Ýstanbul sokaklarýný temizlemek için, tanzifat amelesi olarak alýyor. Ben bu konuda, Ýstanbul sokaklarýna dokunan ilk haným elleri "Bayan Çöpçüler" diye bir hikâyesini yazdým. Buradaki haným efendilere söyleyeceðim, sadece beyler temizlemez sokaklarý, hatta Osmanlý da bu geleneðimiz var. Zor durumda kaldýðýmýz zaman çevre temizliðine el atmýþlardýr. Ayný þekilde de bu kampanyada el atacaðýnýzý ümit ediyorum. Burada da gördüðünüz Osmanlý döneminde, tanzifat pullarýdýr. Bu günde çevre temizlik vergisi var. O dönemde de vardý. Enstantane olsun diye, hepinizin Ýlgisine sunuyorum. Bu da tanzifat vergisi yani temizlik vergisidir. Beni ilgi ile dinlediðiniz için teþekkür ediyorum. Son olarak þunu söylemek istiyorum. Yaþadýðýmýz çevreyi eðer birlikte temizlemezsek, sadece devletin, kamunun ve belediyenin el atmasý ile hiçbir þey bitmez. Bu konuda el birliði yapmakta fayda var. Saygýlar sunuyorum, teþekkür ediyorum. Kerim AYTEKÝN Divan Baþkaný Sayýn Mehmet Mazak Beye bizde teþekkür ediyoruz. Bizi böyle tarihe götürüp ve tarihi olaylarý gösterdiði için Ýnþallah biz dersimizi almýþýzdýr. Bizde þehrimizi temizleme azmindeyiz. Her zaman olduðu gibi þahýslarý adýna söz almak isteyenleri tespit edeceðiz ve herkese söz vereceðiz. 20
Dr. Osman GÜNEÞ Baðcýlar Belediyesi Saðlýk Ýþleri Müdürü Her þeyden önce saðlýk bizim vazgeçilmezimizdir. Saðlýðýn oluþmasý için en önemli þey temizliktir. Belediyeler temizlik iþlerini yapmaya çalýyorlar. Dünyanýn her yerinde, birçok ülke görmüþ bir kardeþiniz olarak, yolu ve evini süpürmek o ailenin görevidir. Özellikle Avrupa ülkelerinde, örneðin Almanya da ben kardeþimin evinin önündeki buzu kendim temizledim. Kardeþim dedi ki: bu on bir metrelik buzu temizlemezsek, burada biri kayýp düþtüðü an onun masrafýný biz öderiz, dedi. Ben Orduluyum ama kýrk bir senedir Ýstanbul'dayým. On beþ senesi hariç Þiþli'de geçti. On beþ senedir de Baðcýlardayým. Þiþli'de babamla birlikte sokaðý, beþ ev sað beþ ev solda olmak üzere haftada iki gün mutlaka süpürürdük. Bütün mahalle süpürürdü. Baðcýlarda bir iki mahalle de kendileri süpürüyor. Bunlar, Baðlar, Hürriyet ve evren mahallesinin bir kýsmý, bunlarý biliyorum, oradaki insanlar hatta yaþlý insanlarýn, ben Hürriyet mahallesi yetmiþ seksen yaþýndaki bir teyzenin ve yine orada bir yaþlý amca var. Adýný da biliyorum. Sokak süpürdüklerini çok iyi biliyorum. Yaþlýlarý ayrýca Bu utanýlacak bir þey deðildir. Bilakis övünülecek bir durumdur. Çünkü hepimiz biliyoruz ki' Temizlik Ýmandandýr'. Teþekkür ediyorum. Dr. Arif AYTEKÝN Hepinize saygýlar sunuyorum. Ebu Bekir Cami Ýlim ve Hizmet vakfý müdürüyüm. Temizlik imandandýr sözü ile baþlamak istiyorum. Ýman ile temizliði ve temizlik imaný birleþtiren bunu böylece en kýsa yoldan ifade eden dininde mensuplarýyýz. Bu bakýmdan inancýmýzla temizliði birleþtirmemiz, inancýmýzdan aldýðýmýz kuvvetle kendimize biraz daha çeki düzen getirmemiz daha kolay olur. Ýnancýmýz gereði ile birde cennet mefhumu vardýr. Cennet yapraklarla örtülmüþ, altýnda sular akan havasý hoþ temiz bir mekân anlamýna geliyor. Böyle olunca ayrýca cennetteki bütün nimetler, hurileri, gýlmanlarý, yiyecek, 21
içecekleri ve bütün nimetleri orijinaldir. Mühürlü deniliyor ve ikici bir el yok. Bize cennet inancý aslýnda da dünyadaki orijinali- tenin ipuçlarýný vermektedir. Bunu bu þekilde birleþtirebiliriz. Ben bir þey teklif etmek istiyorum. Osman Bey, beþ ev hem saðdan hem de soldan demiþti. Bende sadece beþ ev, beþ sayýsý ortasý olan en küçük cemidir diyoruz yani dengeyi kuran en küçük bir toplumdur. Bu þunun için önemlidir. Elimizde beþ parmak var. Ortadaki parmak denge kurabilen, ortasý olan en küçük cemi, hani bizim beþ vakit namazýn hesabýndan da bu çýkartýlmýþtýr. Bu þunun için önemlidir. Denge en küçük toplum olarak denge kurabilen kendisini içinde ve birbiriyle tanýþabilen ve temizliðini de onu da yerine getirme konusunda birbirilerini kontrol edebilen en küçük çoðul oluyor. Bende derim ki, mahallelerde böyle ve dükkânlar ya da evler olarak, beþer beþer olup, yani ortada olaný baþkan gibi düþünülerek görev verilebilir. Böylece görev verilebilir. Görevliye ikaz ve uyarý yapýlýr. Birde balkon çiçekçiliði ve her mevsimde yaþayabilen ve dayanýklý olan sokak çiçekleri ihdas edilebilinirse, çiçeðini koruyan insanlar zannediyorum sokaðýný da temiz tutar. Çiçeklerin mefhumundan da istifade ederek, temizlik konusunda daha iyi bir sonuç elde edebiliriz. Hepinize teþekkür ediyorum. Ömer ÇAÐLAR Malazgirt Ýlköðretim Okulu Müdürü Baþkanýmýza ve deðerli katýlýmcýlara teþekkür ederim. Özellikle baþkanýmýza, bu giriþiminden dolayý teþekkür ediyorum. Çevre çok önemlidir. Her þeyin baþýnda tertip ve düzen vardýr. Bunun da temelinde eðitimdir. Bizler çocukluðumuzdan beri, temizlik imandan gelir diyoruz ama dinimizin bu güzel sözünü yerine getirmiyoruz. Nasýl olarak yerine getirelim ki, bir baba olarak akþam yatarken çorabýný birini bir tarafa atýp birini öbür tarafa atan, sabah da çoluk çocuk babam iþe gidecek diye çorap arayarak, böyle bir zihniyet ile yetiþtirilen çocuðun, çevreye ne kadar etkili olacaðýný düþünün. Bu bir gerçek ve bu bir eðitim meselesidir. Benim okulum dört bin yüz elli öðrenci, yüz yirmi öðretmeni ve on beþ hizmetlisi ile görev yapan bir okuldayým. Tuvaleti nasýl kullanacaðýný bilmeyen çocuklar var. Bu ailede baþlar. Temizlik alýþkanlýðý ailede baþlar. 22
Önce aile, sonra okul. Sýnýflara girdiðim zaman sýralarýn altý kâðýt, çöp ve sýnýflardaki sýralar birbirine girmiþ bir vaziyette, orada öðretmen ders yapýyor Aslýnda biz bir eðitimci olarak bunu yadýrgamamýz lazým. Masalar birbirine girmiþ. Ve ben diyorum ki, çocuklar önce masalarýnýzý düzeltmelisiniz. Ýnanýrmýsýnýz o çocuklarýn çöpü toplamasý ile o masalarýn hizaya gelmesi bir dakika sürmüyor. Matematiði öðretme, Türkçeyi de öðretme yeter ki bu alýþkanlýðý öðret. Öðrencilere bunlarý yaptýrýldýðý zaman, en fazla iki dakika alýyor. Ben bu uygulamayý baþlattýktan sonra inanýrmýsýnýz, tabi birde ben dalýyorum sýnýfa, tabi öðretmende mahcup oluyor. Ýnsan zaten alýþkanlýðý ya mahcup olduðu zaman kazanýr ya da utandýðý zaman kazanýr. Mükâfatlandýrýldýðý zaman hiçbir alýþkanlýðý kazanamaz. Bu alýþkanlýðý baþlattýk ve güzel neticelerini alýyorum. Bunu milli eðitim camiasý olarak bunu düzene oturtmak lazým. Peygamber Efendimizin temizlik imandan gelir sözü çok anlamlý ve güzel bir sözdür. Bu sözün anlamý cemaate din görevlilerimiz tarafýndan daha güzel ve sýk anlatýlýrsa büyükler bilinçlenir küçüklerde bundan örnek alýr. Çünkü toplumumuzda din görevlilerimizin daha etkili olduðu muhakkaktýr. Pikniðe gidiliyor bütün yenilen ve içilenlerin çöpü yere atýp gidiyorlar. Geçen gün piknik yapýlan bir yere baktým. Otlar büyümüþ, tabiat insanlarýn kirlettiðini temizlemeye çalýþýyor. Ben insan olarak kendimden utandým. Otlarý biçtiðiniz zaman çöpler ortaya çýkýyor. Biz kirletiyoruz, tabiat temizliyor. Ýnsan varsa çevrede kirlilik vardýr. Tabiî ki eðitilmemiþ insan. Sokaklarýmýza yeþil en güzel bir þeydir. Bizim insanýmýza þunu öðretmemiz lazým, bir aðacýn karbondioksiti emdiðini ve oksijen verdiðini öðrete bilirsek her insan bir fidanýn yapraðýný koparmaya korkar. Biz insanýmýza önce yeþili sevdireceðiz. Biliyoruz burasý Ýstanbul her yeri beton yýðýný, ama her evin önü bir fidan dikecek kadar yer bir kaldýrým var. Belediyelimiz yardýmcý olsun, o güzel kokulu fidanlardan ve çiçek açan aðaçlar var. Bunlardan birer tane versin, her ev sahibi bunlarý diksin. Benim evim altýncý katta þu anda kýrk metre kare yer olduðu gibi gül aþaðý yukarý bir tona yakýn toprak var. Benim tarlam var diyorum, herkes gülüyor. O gülün kokusu her yere yayýlýyor. 23
Bir de haftanýn en temiz sokaðý seçilsin. Bu bir yarýþ ise, biz okullarda öyle yapýyoruz. O sokaðýn baþýna da tabela haftanýn en temiz diye yazý yazýlmasý lazým, temiz tuttuðunuz için tabela asýlmasý lazým, Altýna da belediye baþkanýný lokman Çaðýrýcý diye ismini yazdýðý zaman millet bunun için gayret gösterir. Birinci olan sokaktaki insanlara sembolik olarak küçük bir hediye verilmelidir. Çok basit birer paket ýslak mendil, ama insanlarý onere eder. Teþekkür ediyorum. Ahmet ÞAHÝN Yýldýztepe Muhtarý Baþta divan olmak üzere tüm katýlýmcýlara teþekkür ediyorum. Çevre temizliði olarak, belediyemiz üzerine düþen görevini yapmaktadýr. Gerek çevre temizliði, gerek aðaç dikmek, gerekse çöp toplamak. Ama insanlarýmýz buna istinaden ayný hassasiyeti göstermemektedir. Ben otuz altý yýldýr Baðcýlar'dayým. Seksenli yýllarýn baþýna kadar herkes evinin önünü süpürüyordu. Böyle bir þekilde belediyenin çöp toplama külfeti yoktu. Ama nedense belediyemizin bu kadar artmasýna raðmen, insanlar o derece kirletiyorlar. Bunun yanýnda yapýlan hizmetler çok güzel, bütün birimlerimiz, halkla iliþkiler, zabýta, fen iþleri ancak bunun yanýnda biraz serzeniþte bulunacaðým. Ben dört gündür baþkanýmýzla görüþmek için özel kalem müdürümden randevu istiyorum. Henüz bir yanýt alamadým. Bir ay önce mahallemizdeki insanlar bana bir liste oluþturdular. Muhtarým bize öncülük ette bize belediyeden bir otobüs al ve bizleri Çanakkale'ye götür. Dilekçe ile belediye baþvurdum. Bir aydan beri bekliyoruz, henüz bir cevap alamadým. Geçen gün ilgili müdürümüze gittim. Kesinlikle mahallelerin böyle bir ihtiyaçlarýný vermediklerini söyledi. Bir diðer konuda mahallemin acil bir trafo sahasýna ihtiyaç var. Ben bunu araþtýrdým ve uygun bir yerde arsa buldum. Ýlgili bir müdüre gittim, bu arsayý baþkanýmýza göstermek için bir doküman istedim. Oradakiler böyle bir doküman veremeyiz dediler. Bunlar yakýþmýyor, onun için burada 24
bunlarý söylemek zorundayým. Burasý askeri bölgemi yani nedir.bizde kamu yararýna çalýþýyoruz. Mahalle muhtarýyým ve bana insanlar oy vermiþlerdir. Bunlarýn çözülmesini istiyorum. Hepinize teþekkür ediyorum. Muzaffer Kadir ÖZGÜN Ýbrahim Ethem Cami ve Kuran Kursu Dernek Baþkaný Belediyemize öncelikle teþekkür ediyorum. Yaptýklarý çalýþmalardan dolayý ve her zaman yanýmýzda hepsinden Allah razý olsun. Bu sefer bir olayla karþýlaþtýk. Cami cemaatinden bir kiþi, evinin önündeki bir aðacý kesmiþ ve iki komþu mahkemelik olmuþlar. Ben bunlarý barýþtýrdým. Benim isteðim her evin önündeki aðaçlarýn ev sahiplerine zimmetlesin bunu öneri olarak sunuyorum. Hepinize teþekkür ediyorum. 25
Mustafa YAMANOÐLU Sayýn Divan Baþkaný Ve Sayýn Belediye Baþkaným, Sivil Toplum Örgütleri Ve Hanýmefendiler; hepinize hayýrlý akþamlar diliyorum. Öncelikle ilçemizin sorunu, bizler aile reisleri olarak hepimiz üstümüze düþeni yaparsak, mutlaka çocuklarýmýza gereken dersi, gereken eðitimi verirsek ve arabalarýmýza bindiðimiz zaman içilen izmaritleri, meþrubat þiþeleri sokaða atmazsak, mutlaka güzel saðlýklý bir toplum ve çevreye kavuþacaðýmýza inanýyorum. Hepinize saygý ve sevgilerimi sunuyorum. Hayýrlý akþamlar diliyorum. Fikret DOÐAN Burada bulunan bütün katýlýmcýlara saygýyla selamlýyorum. Ben birkaç konuya deðineceðim. Öncelikle çevre ile ilgili, çevreyi sadece sokak temizliði ile düþünmeyelim. Bu gün evimizdeki kullandýðýmýz elektrikli ev aletleri ve klimalar ozon tabakasýný çok büyük delinmeler oluyor. Trafiðe çýktýðýmýz sürece, kullandýðýmýz mazot ve benzin bunlar ozon tabakasýnýn delinmesine sebep oluyor. Bunlarýnda küresel ýsýnmaya yol açtýðýný hatýrlatmak istiyorum. Bu konuda katýlýmcýlarýn kendi çevresindeki insanlarý uyarmasýný istiyorum. Týpký suda tasarruf yaptýðýmýz gibi bunu da dikkate almamýz gerekiyor. Belediyemiz temizlik konusunda çok ciddi bir þekilde çalýþýyor. Ama okullarýmýz ve camilerimizin kiþilere ait olmadýðý için, özellikle damperli kamyonlar, Evren Mahallesi Yaþar Aða Camisi, Yusuf Ziya Camisi önlerini park olarak kullanýyorlar. Herkesin arayýcý var. Park yeri olmadýðýndan dolayý çöp konteynýrlarýn önüne kadar araçlarýný park ediyorlar. Bunlarýn denetiminin çok sýk yapýlmasýný istiyorum. Bu araçlara ceza kesilmesini istiyorum Deðerli hocam Mehmet Mazak'ýn sunduðu þey bir masal gibiydi. Bizler çöp vergisi ve temizlik vergisini de ödüyoruz. Bunun dýþýnda çocuklarýmýzýn okullarýna temizlik aidatlarýný bile ödüyoruz. Þu anda okul müdürlerimizde var aramýzda Ben bunlarý gönüllü olarak da veriyorum. 26
Önceleri karþý geliyordum ama çocuklarým saðlýklý ortamda okusunlar diye Biz ne kadar yasakçý kurallar koyarsak koyalým, týpký anayasada olduðu gibi kurallar koyuluyor. Ama ceza evlerinde bir sürü insanlar var. Cezalandýrýlan bir sürü insan var. Araçlar kaldýrýmlara park ediliyor. Bence bunun temeli eðitim olmalý. Aileden eðitim denildi. Bence en güzel eðitim okullarýmýzýn vereceðine inanýyorum. Camideki imamlarýmýzýn ayetlerle açýklayarak bizlere çok iyi empoze ediyorlar. Bunu devamlý olarak vurgularsak, özellikle çocuklarýmýza hani Türkçe, Matematik. Fen Sosyal bunlar çok güzel, onlarý hayata hazýrlýyor. Kendilerine ekonomik anlamda bir kazanç saðlayacak ama eðitimin, anaokulundan baþlayarak verilmelidir. Son bir þey ilave etmek istiyorum. Okullarýmýz kapanýyor. Yüz elli sekiz bin öðrencimiz olduðu söyleniyor. Yirmi iki mahalle var. Mahallelerde yaz okullarý olmalý. Çocuklarýmýzý orada eðite biliriz. Spor ve aktivitelerle yapýlýrsa çok iyi olur. Bu benim bir önerimdir. Yetmiþ bin insanýn yaþadýðý yerde, bir kültür merkezimiz var. Mahalle konaklarý yirmi veya otuz kiþilik, bunlarý daha önceki toplantýlarda izah etmiþtim bunun sýkýntýlarýný da söylemiþtim. Her þeyin baþý eðitim, kültür merkezi, spor okulu bunlara çok daha iyi deðerlendirilip önemsenmeliler. Herkese çok teþekkür ediyorum. Memduh DELÝCE Çýnar Mahallesi Muhtarý Sayýn divan, sayýn katýlýmcýlar hepinize iyi akþamlar diliyorum. Baðcýlarda yirmi sekiz yýldan beri çevreceyim. Baðcýlarda sokak diyoruz. Temizlik diyoruz. Temizlik evden baþlar. Ve çevreye çýkarýz. Çevremizi kim kirletiyor? Burayý eðitimcisi, doktoru, herkes kirletiyor. Kim kirletmiyor ki? Temizlik ocaktan baþlar. Yani evden baþlar. Evden çýkarken, elimizdeki çöp poþeti ile çýkýp, onu da rasgele ortaya atarsak, nasýl olsa belediye bunu temizler. 27
Evet, belediyemiz çevremizi temizliyor. Bizlerde muhtar olarak belediyemize yardýmcý oluyoruz. Benim gerçekten yýllardan beri özlemini çektiðim çevre ile ilgili, bu topluluða ve katýlýmcýlara teþekkür ederim. Sayýn Lokman baþkanýma böyle bir 37. istiþare toplantýsýn da böyle bir ortamý yakalamak ve burada kýsa konuþmak tabi ki baþkalarýn da hakkýna da tecavüz etmemek için, ben çevre diyorum. Ama minibüslerin kirli eksoz dumanýna çýkana da çevre demiyorum. Bunlarda eksozlarýný muayene ettirsinler. Ben gerçekten Baðcýlarýn sokaklarýný seviyorum. Baðcýlarý seviyorum, insanlarý seviyorum. Ben çevre diyorum, niçin okullarda beþ tane çocuða soruyorum. Çocuklar çevre mi saðlýk mý? Çocuklar çevre diyemiyor. Saðlýk diyor. Hayýr. Ben buna katýlmýyorum, çünkü ben çevre diyorum. Sayýn hocam çevre diyorum, sayýn profesörüm ben çevre diyorum, Baðcýlar halký ben çevre diyorum, Sayýn belediye baþkaným ben çevre diyorum iþte budur, çevreye böyle katýlýmcýlýk olur. Ben doktorum, ben emniyetçiyim, ben memurum, ben gazete kâðýdýný iþten çýkarken kapýmýn, sayýn savcýmýn özel kalem müdürünü yakaladým. Poþetle çöpü býraktý yere ve dedim ki nereye gidiyorsunuz sayýn müdürüm. Çöpü unuttunuz. Pardon dedi. Kamu kurumlarý bu çevreye sahip çýkýyorsa, halk da çýkacak ama kamu kurumlarý maalesef çevreyi temiz tutamýyor. Ben bu konuda sayýn belediye baþkanýma özellikle diyorum ki, Baðcýlarda kaç tane kamu kurumu varsa, milli eðitim de dahil, lütfen bu kurumlara her on beþ günde bir uyarý yaptýrýn. Büyük marketlere uyarý yapýn, çekmiþ cipini marketin önüne arabasýný temizliyor ve çöpünü dýþarý atýyor. Öyle bir þey olamaz arkadaþlar. Marketçi, marketi adam gibi kullandýracak, oraya giren kiþi adam gibi girip çýkacak ama sokaðý ve çevreyi kirletemez. Ben çevreciyim. Ben Baðcýlarda çevreciyim. Marketçi içinde çevreciyim, toplum için çevreciyim, herkes için çevreciyim, Türkiye için de çevreciyim. Bütün insanlarý kucaklýyorum. Çok sað olun, teþekkür ederim. 28
Muharrem SÖÐÜNMEZ Sayýn Divan, Deðerli Katýlýmcýlar, söylenecek çok þeyler söylendi. Ben de farklý bir þey söylemek istiyorum. Þu anda mahallerimizde dernek kurulma aþamalarý var. Bu dernek çalýþmalarýmýz bittiði zaman, mahallerimizdeki bütün sokaklarda eðer esnaflarýmýzdan derneðimize üye yaparsak, bu üyemiz sayesinde sokaðýmýzýn süpürülmesine ve buradaki esnaf arkadaþlarýmýzdan yaralanarak, onlar bir aðabeylik, bir öncü, bir uyarýcý olarak ve bir öðütçü olarak yararlanabilir. Bu bir deneme olarak uygulanabilir. Belediyemiz birçok alanda yardým yapýyor. Burs, gýda, kömür, saðlýk yardýmlarýmýz var. Bu yardýmlarý yaptýðýmýz insanlarda bu ilçede yaþayan insanlardýr. Bu ilçeyi de kirleten insanlarda onlardýr. Ya bu insanlar yoksul veya maðdur olduðu için yapýyorlar. Bu çalýþamayan insanlar hiç olmazsa kapýlarýný süpürebilirler. Bu iþi yaptýrýrken incitmeden, kýrmadan ve ikaz mantýðý ile bunu söyleyebilir miyiz? Olur mu? Tartýþýlsýn diye söylüyorum. Ben bunu dayatmacýsý da olmak istemiyorum ama bir þeyin dayatmacýsý olmak istiyorum. Burs yardýmý yapýlýrken, liseye giden öðrenciye veriliyorsa ve bunun annesi, babasý cahil ise ben bunu meclis üyelerimize söylemiþtim. Onun ailesine sokak tabelasý okuyacaðý kadar, marketteki gýdanýn fiyatýný öðreteceði kadar, bineceði otobüsün numarasýný öðreteceði kadar bir öðretme kabiliyetine sahiptir. Burs verilirken, bu kiþilerde böyle durumda olan var ise, bunlarda bu noktada teþvik edilirse, bence hem eðitim açýsýndan faydalý olacaðýna inanýyorum. Bunu sizlerle paylaþtým. Teþekkür ediyorum. Þener BEKTAÞ Ýyi akþamlar. Ben Baðcýlar amatörler kulüpler birliði genel sekreteriyim. Ben kendimi bir anlamda eðitimci olarak görüyorum. Yedi senedir Baðcýlardaki gençlere spor yaptýrmak için mücadele veriyoruz. 29
Ben bu gün size yaþadýðým bir olayý anlatacaðým. Stadyumda 19 Mayýs provalarý yapýlýyor.19 Mayýs provalarýný tapan bütün öðrencilerimiz, öðretmenlerimiz, ilçe milli eðitim müdürü yardýmcýmýz ve milli eðitim müdürümüzde oradayken uyarý yapýlýyor. Çocuklar bu stadyum hepimiz tarafýndan kullanýlýyor. Burayý temiz tutalým. Bu stadyum bizim ve bunu öðretmeye çalýþýyoruz. Maalesef çocuklarýmýz stadyumdan gittiði zaman, arka tarafta bir çöplük oluþuyor. Bu alýþkanlýk aileden baþlayacak. Okullarýmýza geldiði zaman öðretmenlerimiz öðretecektir. Ben inanýyorum ki spor yaptýrdýðýmýz çocuklarýmýza, bizim sekiz tane amatör kulübümüz var. Bu çocuklarýmýza her türlü konuda onlarý eðitmeye çalýþýyoruz. Ne kadar çocuða spor yaptýrýrsak, bu temizlik konusun aþacaðýmýza inanýyorum. Sadece Ýstanbul'da deðil, ben doðma büyüme Ýstanbulluyum. Ýnsanlarýmýz birbirilerine karþý katlanamaz oldu. Yani ben bir vatandaþa çöpü neden yere attýðýn dediðim zaman, sana ne diyor. Halkýmýz bu konuda eðitilmelidir. Sana ne diyen kiþilere bir ceza verecek merci olmalýdýr. Ben kýrmýzý ýþýkta durdum diye arkadaki araba bana korna çalýyor. Devam etsene kardeþim diyor. Böyle bir toplumdayýz. Lütfen bazý konularda karalý olalým. Sokaðýmýzý kirleten ve yere çöp atan kiþileri uyaralým. Çýnar Mahallesi Muhtarý Memduh Delicenin uyardýðý gibi. Ýnsanlarýmýzý güzel bir þekilde ikna etmeye çalýþalým. Bu çevre hepimizin diye. Teþekkür ediyorum. Nurtop KILIÇARSLAN Sayýn Belediye Baþkaným ve bütün katýlýmcýlara iyi akþamlar diliyorum. Ben on beþ senedir Ýstanbul'da yaþýyorum. Ben evimi nasýl temiz tutuyorsam, kapýmýn önünü de temiz tutmaya çalýþýyorum. Belediye baþkanýmýzýn böyle bir toplantý düzenledikleri için kendilerine teþekkür ediyorum. Benim kendisinden bir ricam var. Ben kapýmýn önüne bir pankart asmak istiyorum. Bunun için izin verilir diye düþünüyorum. 30
Tek baþýnýza bu iþ olmuyor. Temiz toplum, temiz bir çevre ve bu güzel Ýstanbul'u neden bizler temiz tutmayalým. Benim diyeceðim bu güzel þehri temiz tutalým. Ýstanbul'a altýn þehir unvanýný asla öldürmeyelim. Herkeslere bu görevler düþüyor. Bu sadece bana düþmüyor. Gelin bu þehri ayakta ve temiz tutalým. Hep birlikte elele vererek örnek bir þehir haline getirelim. Çok teþekkür ediyorum. Ayþe ACAR Ev Hanýmý Ben öncelikle baþkanýmýza buradan çok teþekkür ediyorum. Baðcýlar belediyemizin çok güzel hizmetleri var. Ben emeði geçen kiþilere çok teþekkür ediyorum. Ben Bayrampaþalýyým, yirmi üç sene evvel Baðcýlar'a geldiðim zaman buradan utanýyordum. Sokaklar çamur, hayvanlar dolaþýyordu, çöp yýðýnlarý, susuzluk, hava kirliliði vardý. Ben buradan ev almayý düþünmüyordum. Ama buradan kýsmet oldu. Ýyi ki de buradan aldým. Benim eþim öðretmen olduðu için, biz sekiz senedir Trakya da kaldýk. Baðcýlar çok geliþmiþ ve insanlarýný da kendilerini geliþmiþ olarak buldum. Ben de çevreciyim. Apartmanýmýn arka bahçesi var, beþ yüz metre karedir. Buna ben baþkanýmýza ilettim. Ben burayý temizlediðim halde tek baþýma baþ edemedim. Ýnanýn bir gün bir sürü balici vardý. Bunlara para vererek onlara temizlettirdim. Balicilerden destek alarak temizlik yaptým. Dizlerimden ameliyat olduðum için, en sonunda geçen yýl pes ettim. Bundan iki ay önce belediyeden gelip bir kamyon çöp toplamýþlar. Benim sokaðým ve mahallem evim gibi temiz olmalý. Ben böyle düþünüyorum. Burada konuþan beyefendilerin hepsi sigara içiyordu. Kusura bakmayýn ama hiç güzel bir görüntü deðildi. Doðru mu, yanlýþ mý? Ben özellikle kapalý yolda yürürken, kaç defa dükkân sahiplerini uyardým. Niçin biliyor musunuz? Dükkânýnýn içini pisliðini mazgallara doðru süpürüyordu. Ben þöyle dedim, biraz sonra çýkacak olan rüzgârýn senin süpürdüðün tozlarý 31