Soğuk Zincir Lojistiğindeki Zorluklar ve Çözümler lojistikokulu.wordpress.com 1
SOĞUK ZİNCİR LOJİSTİĞİ Soğuk Zincir Nedir? Ulusal Ulaştırma Kamu Araştırma Programı nın yaptığı tanıma göre soğuk zincir; gıda maddelerinin üretim noktalarından başlayarak tüketimlerine kadar geçen süre içinde sahip oldukları doğal nitelikleri korumak amacıyla soğuk ortamda depolanması, depolardan tüketim merkezlerine soğutmalı araçlarla taşınması, satılacakları zamana kadar yine soğuk depolarda muhafazası ve satın alındıktan sonra tüketim alanına kadar evlerde soğuk ortamda koruma aşamalarından oluşan soğuk uygulamalara verilen isimdir. Bir üretici firmanın en önemli görevi, üretimi ile birlikte ürününün en leziz ve taze şekilde sofranızda olmasını sağlamasıdır. 2
SOĞUK ZİNCİR LOJİSTİĞİ SOĞUK ZİNCİR DEPOLAMA TAŞIMA MAL KABUL FABRİKA DEPOLAMA BÖLGE/BAYİ DEPO SATIŞ NOKTASI EV YÜKLEME MAKRO ÇİĞ SÜT ŞEHİRLERARASI TAŞIMA İHRACAT/ İTHALAT MİKRO 3
SOĞUK ZİNCİR LOJİSTİĞİ SOĞUK ZİNCİR DEPOLAMA TAŞIMA MAL KABUL FABRİKA DEPOLAMA BÖLGE/BAYİ DEPO SATIŞ NOKTASI EV YÜKLEME MAKRO ÇİĞ SÜT ŞEHİRLERARASI TAŞIMA İHRACAT/ İTHALAT MİKRO DEPOLAMA 4 insan TAŞIMACILIK
SOĞUK ZİNCİR LOJİSTİĞİ Soğuk Zincirdeki Zorluklar ve Çözümler için kısaca 3 başlık bizim için önemlidir, 1 DEPOLAMA 2 TAŞIMACILIK 3 İNSAN 5
1.DEPOLAMA Depolarımız / Nufüs Yoğunluğu Haritası UYGUN DEPO YERLERİ Diğer illerde bayiliklerimiz var 6
1.DEPOLAMA Bugün Türkiye de 81 il ve 957 ilçe var, bizim yoğunluk haritasına baktığımız zaman göreceğimiz, minimum 120 ye yakın aktarma ve dağıtım merkezine ihtiyacımız vardır. Sektör olarak, her gittiğimiz yerde uygun yer bulmak, ruhsat almak, maliyetleri tamamen karşılamak her firma için zordur. Bugün «lojistik üssü» dediğimiz, tren, hava, deniz ve karayollarının buluştuğu devasa üslere değil, şehirlere yakın, bizim de şehir otogar tipi yerleşkelere ihtiyacımız vardır. Bu olmadığı ve bu maliyetler paylaşılmadığı sürece, her firma sütün ucuz olmasından dolayı, nakit akışını yönetmede zorlanacaktır 7
1.DEPOLAMA Depo Standartlarında Fırsat Alanları Bugün depo kiralamak, bu konuda yatırım yapmak istediğimizde, depo binalarındaki genel eksiklikler Cool Dock (soğutuculu rampa) olmaması, Kapılarda Körük olmaması, Rampa olmaması veya rampanın ölçüsüz olması (Hareketli rampa) Uygun raf sistemleri kullanılmaması Gereksiz yüksek tavanlı depolar Mal kabul (Boşaltma) ve Yükleme alanlarının olmaması bugün geleneksel bina depolamasından bir adım öteye bizi taşıyamayan etkenlerdir. Hava veya Şerit Perdenin yerleşik kullanımda olmaması 8
1.DEPOLAMA Depo panellerinin her yerde artık üretiliyor olması ve uluslararası standartlardan uzak soğutucu ve panel üretimlerinin yaygınlaşması Yüksek elektrik tüketimi, akıllı takip sistemlerinin olmaması Devlet kontrolünün ruhsat ve depo işleyişinde etkin olmaması Depo derecelerinin devlet tarafından düzenli periyotlarda denetlenmemesi Depo çalışanlarında bilinç ve eğitim yetersizliği 9
2.TAŞIMACILIK Araç tonaj yetersizlikleri / İstiap Haddi Problemi İstiap Haddinden dolayı liftsizaraç kullanımı (sevkiyat süresini etkiler) Şehirlere giriş çıkış saatleri (yasak saatler kıstası) Şerit Perde kullanımının şoför tarafından tercih edilmemesi Bölmeli araç dizaynı Gereksiz yüksek tavanlı araçlar Sevkiyat noktalarında elektrik şarj noktası olmaması 10
2.TAŞIMACILIK Uygun park ve boşaltma sistemlerinin şehir planlamalarında ve ruhsatlamalardagözardıedilmesi, mikro dağıtımları tamamen zorlaştırmakta, soğuk zinciri tehdit etmektedir Hatalı AVM Dizaynı ve hatalı mal kabul alanları Teslimat noktalarının (restoran, cafe, market) mal kabul saat kısıtları Yüksek mazot maliyetleri (lng, bio yakıt ve innovatifçözümlerin desteklenmemesi (güneş panelinden soğutucu çalıştırılması) Yüksek araç vergileri 11
2.TAŞIMACILIK Yüksek araç vergileri Trafik cezalarının yapıcı değil, yıkıcı olması Şoför maliyetleri Eğitimsiz, alaylı şoför fazlalığı Şoförlerin iş güvenliği bilinçsizliği (yaya ve şoför olarak dikkatsizlikleri) Tüm üretici dağıtım araçlarının aynı noktaya gelmesi, lojistik dağıtım firmalarının markaları tek çatı altında tutmaması ve üretici firmaların taşımacılık yapıp maliyetlerini arttırması 12
3.İNSAN Ve tüm süreçlerin en önemli faktörü İNSAN Çalışan bilinci ve eğitimi İş başı eğitimi Meslek lisesi ve üniversite eğitimi yetersizliği (Lojistik alanında, iklimlendirme, soğutma teknolojileri alanında, şoförlük vs) Tüm iş ortaklarımıza, Şoför, üretim işçisi, depo personeli, market ve restoran çalışanına bu eğitimleri vermek zorundayız. Bugün hala elektrik tasarrufu için dolabı kapatıp giden perakende satış noktaları var. Yatırım aşamasında Jenaratörü dahi olmayan noktalar var, Market dolaplarının ısı takipleri yapılmıyor ve denetlenmiyor. Bu konuda müşteri, çalışan ve gıda ve tarım bakanlığına çok iş düşüyor. 13
3.İNSAN Müşteri bilinci ve eğitimi Reklamlar, kamu spotları, programlar, diziler ve televizyon ile Sosyal medyayı kullanarak Market aktiviteleri ile Ürün üzerinde uyarılar ile bilinç geliştirmeliyiz. Bunu sağladığımızda, mayasına ustalığımızı kattığımız ürünler lezzetli ve sağlıklı olarak tüketebileceksiniz. 14
3.İNSAN Doğru ve yayılması gerekli bir çalışma 15
SOĞUK ZİNCİR KIRILMALARINA ÖRNEKLER Mal Kabul saati 22:30 da başlayan bir AVM de soğutucumuz çalışıyor diye, çevre sakinleri ile sorun yaşadık. Mal kabulü 00:00-06:00 arasında yapılabilen, Bebek te, ses ve gürültü yüzünden, çevre sakinleri ile sorun yaşadık. Bunu Yörsan da görmezsiniz, ama mahallenizdeki dürümcünün ayranlarına bakın, sabah 08:00 de kapısına konulur, öğlenleyin içeri mal kabulü yapılır. Soframıza ürünü ambalajı ile getiriyor, tekrar tekrar dolaba kaldırmıyor muyuz? İstanbul ve tüm Türkiye de 31 Mart 2015 de yaşanan büyük ve uzun elektrik kesintisinde, birçok restoran ve marketin jeneratörü yoktu veya jeneratörü o kadar uzun çalışmaya uygun değildi. Kriz yönetiminde zayıfız ve sağlığımızı kendi kendimize tehdit ediyoruz 16
Lojistik Yönetimi 17