6102 SAYILI (YENİ) TÜRK TİCARET KANUNU: CEZA HÜKÜMLERİ I - GİRİŞ 6102 Sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu 14.02.2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmış ve 01.07.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Yeni Türk Ticaret Kanunu ile gerçekleştirilen düzenlemeler tacir kapsamına giren gerçek kişiler, tüzel kişiler ve donatma iştirakini ciddi anlamda ilgilendirmektedir. Yasa tacirlere yükümlülükler getirmekte ve bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere muhtelif adli para cezaları ile hapis cezaları öngörmüştür. Adli para cezası, bir ceza yargılaması gerektirir. Dolayısıyla, bir kez Cumhuriyet Savcısı ve bir kez Hâkim karşısına çıkmak gerekir. Ayrıca, süresi içinde ödenmediği takdirde, hapis cezasına çevrilir. 1 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa gelen eleştiriler çerçevesinde YTTK nın yürürlüğe girmesine dört gün kala anılan Kanunun birçok maddesinde 6335 sayılı Kanunla değişiklik yapılmıştır. Bu kapsamda bazı suçların cezası adli cezadan idari cezaya dönüştürülürken, bazı suçların cezasında da önemli oranda değişikliğe gidilmiştir. YTTK, yapılan değişikliklerle birlikte 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir SADECE ADLİ PARA CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 1. Bağlı şirket raporunda kanuna aykırılık 2 YTTK nın 199 ncu maddesinin birinci fıkrası bağlı şirketlerde,yönetim kurulunun, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, şirketin hakim ve bağlı şirketlerle olan ilişkileri hakkında bir rapor düzenlenmesini ve bu raporda; -Şirketin geçmiş faaliyet yılında hakim şirketle, hakim şirkete bağlı bir şirketle, hakim şirketin yönlendirmesiyle onun ya da ona bağlı bir şirketin yararına yaptığı tüm hukuki işlemlerin; geçmiş faaliyet yılında hakim şirketin veya onun ya da ona bağlı bir şirketin yararına alınan veya alınmasından kaçınılan tüm diğer önlemlerin açıklanmasını, -Hukuki işlemlerde edimler ve karşı edimlerin, önlemlerde, önlemin sebebi ve şirket yönünden yarar ve zararların belirtilmesini, -Zarar denkleştirilmişse, bunun faaliyet yılı içinde fiilen nasıl gerçekleştiğinin veya şirketin sağladığı hangi menfaatlere ilişkin olarak bir istem hakkı tanındığının ayrıca bildirilmesini öngörmektedir. 1 Dr. Levent Demirdağ Yeni Türk Ticaret Kanunu nun Yürürlükteki Hükümlerine Göre Suç Ve Cezalar,2012 2 Doç. Dr. Soner ALTAŞ, Yeni Türk Ticaret Kanununun Defter ve Belge Düzeni ile Muhasebe Standartlarına Aykırılık Halleri için Öngördüğü Cezalar, Temmuz 2011
Ceza: 2 yıla kadar hapis (alt sınır yok) ve adli para cezası (alt ve üst sınır yok) (TTK, m.562/3). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Hem hapis hem de adli para cezası verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 2.Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Denetim Elemanlarınca İstenilen Bilgi ve Belgelerin Verilmemesi veya Denetimin Engellenmesi Ticaret şirketlerinin, YTTK kapsamındaki işlemleri, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim elemanları tarafından denetlenecek ve bu denetimin ilkeleri ve usulü ile denetime tabi işlemler anılan Bakanlıkça hazırlanan yönetmelikle düzenlenecektir (YTTK md. 210/I). YTTK nın 562/IV. maddesinde, tutulmakla veya muhafaza edilmekle yükümlü olunan defter, kayıt ve belgeler ile bunlara ilişkin bilgileri, denetime tabi tutulan gerçek veya tüzel kişiye ait olup olmadığına bakılmaksızın, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetim elemanlarınca istenmesine rağmen vermeyenlerin veya eksik verenlerin ya da bu denetim elemanlarının görevlerini yapmalarını engelleyenlerin, fiilleri daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılması hükme bağlanmıştır. Ceza: 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası (TTK, m.562/4). Fiil daha ağır bir cezayı gerektiriyorsa, bu ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 3.Şirket Kurucularının Kanuna Aykırı Beyanda Bulunması Anonim şirket kurulurken, kurucular tarafından bir kurucular beyanı imzalanır. Bu beyan; dürüst bilgi verme ilkesine uygun, doğru ve eksiksiz olmalıdır. Aşağıdaki özel durumlara ait bilgiler, bu beyanda özel olarak yer almalıdır (TTK, m.349): Ayni sermaye konuyorsa veya bir ayın veya işletme devralınıyorsa; verilecek karşılığın uygun olduğu, bunun şirket için gerekliliği ve yararı, belgeli, gerekçeli ve kesin ifadelerle açıklanır (TTK, m.349/1). ( Kuruculara menfaat tanınıyorsa, bunların neler olduğu, gerekçeli olarak açıklanır (TTK, m.349/2). Kimlerin halka arz amacıyla ne miktar pay taahhüt ettiği, bu kişilerin birbirleri (şirketler topluluğunda ayrıca topluluk) ile ilişkileri, açıklanır (TTK, m.349/2). Kuruluşu inceleyen işlem denetçisine ve diğer hizmetlere ödenen ücretler, emsalleriyle karşılaştırılarak, açıklanır (TTK, m.349/2). Ceza: 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.a). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 4.Şirkete Borçlanma Yasağına Aykırı Olarak Pay Sahiplerine Borç Verilmesi YTTK nın 358. maddesinde düzenlenen şirkete borçlanma yasağı, bu yasağın içeriğine ve öngörülen cezanın ağırlığına ilişkin kamuoyundan gelen eleştiriler doğrultusunda 6335 sayılı Kanun ile yumuşatılmıştır. Anılan Kanun ile yapılan değişiklik sonrasında borçlanma yasağı, Pay sahipleri, sermaye taahhüdünden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmedikçe ve şirketin serbest yedek
akçelerle birlikte karı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadıkça şirkete borçlanamaz. şeklinde düzenlenmiştir Ceza: 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.c). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 5.Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirkete Borçlanma Yasağına Aykırı Davranması 6335 sayılı Kanun, yönetim kurulu üyelerinin şirkete borçlanma yasa- ğına ilişkin esasları yeniden düzenlemiştir. Buna göre; pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmayan eşinin yahut üçüncü derece dahil üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından birinin şirkete nakit borçlanması, bu kişiler için şirketin kefalet, garanti ve teminat vermesi, sorumluluk yüklenmesi, bunların borçlarını devralması yasaklanmıştır (YTTK md. 395/II). Ceza: 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.d). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 6.Defter tutma yükümlülüğüne uymamak 3 Defter tutma yükümlülüğü kanunun 64 maddesinde düzenlenmiş olup bu maddeye göre her tacir, ticari defterlerini Türkiye Muhasebe standartlarına uygun olarak tutmak ve İşletmenin ticari işlemlerini ve mal varlığını gerçekçi bir şekilde ticari defterlere yansıtmak zorundadır. Ayrıca tacir defterlerini üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutmalıdır. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen tacirler iki yüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılmaları kanunda öngörülmüştür. Ceza: 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.a). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 7.Defterlerin açılış ve kapanış onaylarını yaptırmamak TTK, m.64/3 uyarınca, sadece belirli defterler için değil, bütün defterler için noterde açılış ve kapanış onayı yaptırılır. Şirket kuruluşunda, açılış onayı ticaret sicil müdürü tarafından da yapılabilir. Açılış onayının ne zamana kadar yapılacağı, kanunda yoktur. Kapanış onayı ise, müteakip faaliyet yılının 6. ayı sonuna kadar yapılır. Pay defteri, yönetim kurulu ve genel kurul karar defterleri gibi, muhasebe ile ilgili olmayan defterler de bu kapsamdadır (TTK, m.64/4). Ceza: 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.c). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. 3 Sedat ERYÜREK, Yeni Türk Ticaret Kanununun Getirdiği Hapis ve Adli Para Cezaları
ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 8.Usule aykırı defter tutmak Defterlere girilecek kayıtları; eksiksiz, doğru, zamanında ve düzenli, olmalıdır (TTK, m.65/2). Deftere girilmiş olan bir kayıt çizilecek veya değiştirilecek ise; (i) eski kaydın içeriği anlaşılamaz hale getirilmemeli, ve (ii) değişiklik tarihi belirsiz hale getirilmemelidir (TTK, m.65/3). Ceza: 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 9.Şirket Ayınlarına Değer Biçilmesinde Yolsuzluk Yapılması YTTK nın 551. maddesine göre şirkete ait ayni sermayenin veya devralınacak işletme ile ayınların değerlemesinde emsaline oranla yüksek fiyat biçenler, işletme ve aynın niteliğini veya durumunu farklı gösterenler ya da başka bir şekilde yolsuzluk yapanlar, bundan doğan zarardan hukuken sorumlu tutulacaktır. Sözkonusu kişiler aynı zamanda belirtilen fiilleri işlemekten dolayı doksan günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılacaktır. (YTTK md. 562/X). Ceza: 3 ay ilâ 2 yıl hapis cezası (TTK, m.562/9, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 10.İnternet sitesi açmamak TTK, m.1524 uyarınca, her anonim ve limited şirket bir internet sitesi açmak zorundadır. Halen bir internet sitesine sahip olan şirketler ise, bu sitenin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemek zorundadır. Bu, şirketin işleri ve işleyişiyle ilgili önemli sayılan hususların sitede ilan edilmesi ve/veya bu hususlara ait belgelerin siteye konulması demektir. Bu yükümlülüğe aykırılık ise ayrıca suç olarak tanımlanmıştır. Ceza: 6 aya kadar hapis cezası (alt sınır yok) ve 100 gün ilâ 300 gün arası adli para cezası (TTK, m.562/12). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Hem hapis hem de adli para cezası verilir. Adli para cezası ödenmezse hapis cezasına çevrilir. Cezalar Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 11. İnternet sitesine gerekli kayıtları koymamak İnternet sitesinde yayımlanacak içerik TTK, m.1524/1 de sayılmıştır. Bu hükümden bağımsız olarak, internet sitesinde bazı kayıtların bulunması ayrıca zorunlu kılınmış ve bu yükümlülüğü ihlâl suç olarak belirlenmiştir. Buna göre, internet sitesinde; sicil no, ticaret unvanı, merkez, taahhüt edilen ve ödenen sermaye, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, müdürler ve yöneticilerin ad ve soyadları, yayımlanır (TTK, m.39/2)
Ceza: 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. SADECE HAPİS CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 1.Defter ve Belgeleri İnceleyenlerin Sır Saklama Yükümlülüğüne Aykırı Davranması YTTK nın 527/I. maddesinde, görevi dolayısıyla incelemesine sunulan defter ve belgeleri inceleyenlerin elde ettikleri veya verilen bilgilerden öğ- rendikleri iş ve işletme sırlarını açıklamalarının yasak olduğu belirtilmiş, aynı Kanunun 562/VII. maddesinde de bu yasağa aykırı hareket edenlerin 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun (TCK) 239. maddesine göre cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır. TCK nın anılan maddesinde ise sıfat veya görevi, meslek veya sanatı gereği vakıf olduğu ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilere veren veya ifşa eden kişinin, şikayet üzerine, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacağı belirtilmiştir. Ceza: 1 yıl ilâ 3 yıl arası hapis ve 5.000 güne kadar adli para cezası (alt sınır yok) (TCK, m.239/1). Sır yabancıya verilmiş ise ceza 1/3 oranında artırılır (TCK, m.239/3). Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Hem hapis cezası hem de adli para cezası verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 2.Belge ve Beyanların Kanuna Aykırı Olması Anonim şirketin kuruluşu, sermayesinin artırılması ve azaltılması ile birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhütlerin, beyanların ve garantilerin yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olmasından, gerçeğin saklanmış bulunmasından ve diğer kanuna aykırılıklardan doğan zararlardan, belgeleri düzenleyenler veya beyanları yapanlar ile kusurlarının varlığı hâlinde bunlara katılanlar hukuken sorumlu olacaktır (YTTK md. 549 Ceza: 1 yıl ilâ 3 yıl arası hapis cezası (TTK, m.562/8, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 3.Ticari Defterlere Kasıtlı Olarak Gerçeğe Aykırı Kayıt Yapılması Ticari defterlere kasıtlı olarak gerçeğe aykırı kayıt yapanlar bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır. Bu suç, 6335 sayılı Kanun ile getirilmiştir. Madde hükmünde geçen kasıtlı olarak ibaresi, suçun manevi unsurunu vurgu yapmaktadır. Ceza: 1 yıl ila 3 yıl arası hapis cezası.fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa o uygulanır.
Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 4.Kanuna Aykırı Olarak Halktan Para Toplanması YTTK nın 552. maddesinin ilk halinde anılan maddede belirtilen şartlara uymak şartıyla şirketlerin halktan para toplaması mümkün olup, belirlenen şartlara aykırı hareket edenlerin ise altı aya kadar hapis cezasıyla cezalandırılması öngörülmüştü. Ancak 6335 sayılı Kanun, Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bir şirket kurmak veya şirketin sermayesini artırmak amacıyla yahut vaadiyle halka her türlü yoldan çağrıda bulunularak para toplanmasını tamamen yasaklamış; bu hükme aykırı davrananların da altı aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılmasını hükme bağlamıştır Ceza :6 ay ila 2 yıla kadar hapis cezası. Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa o uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. HAPİS VEYA ADLİ PARA CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 1Şirket Sermayesi Hakkında Yanlış Beyanda Bulunulması Sermaye tamamıyla taahhüt olunmamış veya karşılığı kanun veya esas sözleşme hükümleri gereğince ödenmemişken, taahhüt edilmiş veya ödenmiş gibi gösterenler ile kusurlu olmaları şartıyla, şirket yetkilileri, bu payları üstlenmiş kabul edilecek ve payların karşılıkları ile zararı faiziyle birlikte müteselsilen ödeyeceklerdir. Ayrıca, sermaye taahhüdünde bulunanların ödeme yeterliliğinin bulunmadığını bilen ve buna onay verenler, sözkonusu borcun ödenmemesinden doğan zarardan da sorumlu olacaktır (YTTK md. 550) Ceza: 3 ay ilâ 2 yıl hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.562/9, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Hapis veya adli para cezasının ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmezse hapse çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 2.Ticaret Unvanında Kanuna Aykırı Ek Kullanılması veya Unvanın Kanuna Aykırı Olarak Devredilmesi YTTK nın 51. maddesine 6335 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrasında; mezkur Kanunun 46. maddesini ihlal edenlerin veya 49. maddesine aykırı olarak ticaret unvanını devredenlerle devralan ve kullananların, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılacağı belirtilmiştir. Ceza: 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda da yer alır.
3.Haksız Rekabetin İhlal Edilmesi 4 TTK daki haksız rekabet suçları, ticari ceza hukuku bağlamında ticari suç veya ekonomik suç olarak değerlendirilmektedir.haksız rekabetle mücadelede salt hukuki sorumluluk hükümleriyle başa çıkmak mümkün değildir.etkin hukuki himayenin sağlanmasında ceza hükümlerine de ihtiyaç vardır. TTK nın 62 nci maddesinde haksız rekabete suç teşkil eden eylemler belirtilmiştir.ttk m.62 hükmü ETTK 64 ncü maddesinden dili güncelleştirilerek alınmıştır. Maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde, 55 nci maddede yazılı haksız rekabet fiillerini kasten işleyenler için ceza hükmü öngörülmüştür.ettk m.57 de örnek kabilinden belirtile haksız rekabet hallerinin de suç kapsamına dahil edildiği halde TTK m. 55 te örnek kabilinden belirtilen eylemlerin tamamı TTK m.62 de suç olarak öngörülmüştür. TTK m.62 ye göre ; (1) a) 55 inci maddede yazılı haksız rekabet fiillerinden birini kasten işleyenler, b)keni icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi için kişisel durumu, ürünleri, iş ürünleri, ticari faaliyeti ve işleri hakkında kasten yanlış veya yanıltıcı bilgi verenler, c)çalışanları, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri, çalıştıranın veya müvekkillerinin üretim veya ticaret sırlarını ele geçirmelerini sağlamak için aldatanlar, d)çalıştıranlar veya müvekkillerden, işçilerinin veya çalışanlarının ya da vekillerinin, işlerini gördükleri sırada cezayı gerektiren bir haksız rekabet fiilini işlediklerini öğrenip de bu fiili önlemeyenler veya gerçeğe aykırı beyanlarını düzeltmeyenler, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde,şikayet üzerine her bent kapsamına giren fiiller dolayısıyla iki yıla kadar hapis veya adli ara cezasıyla cezalandırılırlar. Ceza: 2 yıla kadar hapis (alt sınır yok) veya adli para cezası (alt ve üst sınır yok) (TTK, m.62). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyete bağlıdır. Hapis cezası veya adli para cezasının ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 4.Hileli envanter çıkarmak 5 YTTK nın 66 ncı maddesin e göre, her tacirin; -Ticari işletmenin açılışında, taşınmazlarını, alacaklarını, borçlarını, nakit parasının tutarını ve diğer varlıklarını eksiksiz ve doğru bir şekilde gösteren ve varlıkları ile borçlarının değerlerini teker teker belirten bir envanter çıkarması (YTTK, m. 66/f.1) 4 Engin ERDİL, Haksız Rekabet Hukuku,Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012 5 Doç. Dr. Soner ALTAŞ, Yeni Türk Ticaret Kanununun Defter ve Belge Düzeni ile Muhasebe Standartlarına Aykırılık Halleri için Öngördüğü Cezalar, Temmuz 2011
-Açılıştan sonraki her faaliyet döneminin sonunda da böyle bir envanter düzenlemeye devam etmesi8yttk, m.66/f.2) -Maddi duran malvarlığına dahil varlıklarla, ham ve yardımcı maddeler ve işletme malzemeleri mevcutları itibariyle miktar, değer ve bileşim olarak sadece küçük değişikliklere uğramış olmaları koşuluyla düzenli olarak ikame ediliyor ve toplam değerleri işletme için ikinci derecede önem taşıyorsa, değişmeyen miktar ve değerle envantere alması(yttk, m.66/f.3) zorunludur. Ancak,YTTK nın bu konuda cezai sorumluluk öngördüğü fiilin, envanter çıkarılması yahut noksan çıkarılması değil; envanterin hileli bir şekilde çıkarılması olduğunu vurgulamakta fayda vardır.zira, envanter çıkarılmaması veya envanter defterinin usulüne uygun surette tutulması, YTTK nın 562 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girmektedir. Ceza: 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.e). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Usul: Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyet gerekli değildir. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. II- SONUÇ 6335 sayılı Kanun ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda düzenlenen suç ve cezalara ilişkin önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda, bazı adli cezalar idari para cezasına dönüştürülürken, bazı hapis cezaları adli para cezasına çevrilmiş, kimi cezaların da miktarında indirime gidilmiştir. Adli ceza gerektiren söz konusu suçlarla ilgili her türlü işlem Cumhuriyet Savcılıklarına intikal edecek ve konu ceza yargılamasına konu olabilecektir. YTTK da düzenlenen ve yaptırımı adli cezaya bağlanan suçlardan haksız rekabet ile defter ve belgeleri inceleyenlerin sır saklama yükümlülüğüne aykırı davranması suçları hariç diğerlerinin takibatı resen yapılacaktır. Bir başka anlatımla, Kanunda öngörülen suçların işlendiğinin öğrenilmesi halinde, Cumhuriyet Başsavcılıklarınca bir şikayetinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın cezai sorumluluk gerektiren davranış resen kovuşturulacaktır. KAYNAKÇA 1. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (27846 sayılı). Stj. Av. Ayşe İpek ÖZTAŞ 2. 6335 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara : Resmi Gazete (28339 sayılı) 3.Mustafa YAVUZ, Yeni Türk Ticaret Kanununda Şirketler Hakkında Öngörülen Adli Cezalar,2012 4. http://www.acar-akbaba.com/bultenler.htm 6102 Sayılı (Yeni) Türk Ticaret Kanunu: Ceza Hükümleri