E-Defter Mesut ŞENEL / Serbest Muhasebeci Mali Müşavir İSTANBUL İHRACATÇILAR BİRLİĞİ 09 MART 2016
İçerik E-Defter 1. E-Defter uygulamasının tanımı 2. E-Defter Mevzuatı 3. Uygulamada tutulacak defterler 4. E-Defter uygulaması ve kapsamı 5. Uygulama usul ve esasları 6. Kapsama dahil olma şartları 7. Uygulamanın avantajları 8. Yükümlülükler ve sorumluluklar 9. E-Defterin oluşturulması, kullanılması 10. E-defter oluştururken dikkat edilmesi gereken hususlar 11. E-Defterde Mali Mühür önemi 12. E-Defterlerin muhafazası ve ibrazı 13. Sorumluluk ve cezai yaptırımlar 14. E-Defterde berat uygulaması 15. Zaman damgası tanımı ve temini
E-defter de Mali Mühür Kullanım Alanları e-defter Uygulamasına Giriş Mükellefler e-defter Uygulamasına mali mühürleri ile giriş yapmaktadırlar. e-defter İmzalama Mükelleflerin e-defterlerini mali mühür ile imzalamaları zorunludur. e-defter Berat İmzalama e-defterin imza/mühür değerini taşıyan e-defter Beratı mali mühür ile imzalanır.
1 No lu E-defter Genel Tebliği 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1) ile Vergi Usul Kanunu kapsamında tutulması zorunlu olan defterlerden www.edefter.gov.tr internet adresinde format ve standardı yayımlanan defterlerin elektronik ortamda oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenerek elektronik defter kullanımına izin verilmiştir.
1 No lu Elektronik Defter Genel Tebliği Elektronik Defter Nedir? Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür
Elektronik Defter Nedir? Kısaca, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu na göre tutulması zorunlu olan defterlerin elektronik ortamda; Oluşturulması, Kaydedilmesi, Muhafaza edilmesi ve İbraz edilmesini sağlayan sistemin genel adıdır.
E-defter E-Defter, yeni bir belge türü değildir. HUKUKİ NİTELİK? Noter tasdikli kâğıt ortamına tutulan defter ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
E-defter ile ilgili düzenlemeleri yapmaya yetkili kurum? E-defter ile ilgili mevzuat düzenlemeleri yapmaya Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilidir.
E-defter / Yasal Mevzuat Gerçek ve tüzel kişi, tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esaslarını belirlemek için 19 Aralık 2012 Tarihli - Resmî Gazete Sayı : 28502 Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığından: TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ YAYIMLANMIŞTIR
28502-19/12/2012 Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ 6 ncı Bölüm - Elektronik Ortamda Tutulacak Defterler MADDE 23 (1) Elektronik ortamda tutulacak defterler ile ilgili 13/12/2011 tarihli ve 28141 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan 1 Sıra Numaralı Elektronik Defter Genel Tebliği hükümleri uygulanır.
E-defter / Yasal Mevzuat 13/12/2011 1 Sıra No.lu Elektronik Defter G.T. 14/12/2012 421 Sıra No.lu VUK G.T. (E-Defter Zorunluluğu) 26/11/2013 VUK/Sirküleri- 67 24/12/2013 2 Sıra No.lu Elektronik Defter G.T. ( 1 Sıra No.lu Genel Tebliğde değişiklik)
E-defter / Yasal Mevzuat 6102 Yeni TTK Md/64 - Md/65 DEFTERLER ELEKTRONİK ORTAMDA TUTULABİLİR I - Defter tutma yükümlülüğü II - Defterlerin tutulması
E-defterin Amacı? Mükellef hizmetlerinde ve idari işlemlerde yeni açılımlar sağlamak, Vergiye gönüllü uyumu artırmak, Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak ve yerleştirmek, Uzaktan denetim yapabilmenin kapısını aralamak, Uluslararası ortak denetime imkan sağlamak, Kağıt süreçleri ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek Farklı yasal ortamlarda faaliyet gösteren uluslararası firmaların hem yönetsel hem de iç ve dış denetimleri ihtiyaçları için ortak bir format ve standart sağlamak,
E-defter Uygulamasından Kimler Yararlanabilir? Genel Tebliğ deki şartları yerine getirmiş olmak şartıyla gerçek ve tüzel kişiler e-defter tutabilirler. Buna göre bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ile anonim ve limited şirket gibi kurumlar vergisi mükellefleri oluşturdukları yevmiye ve büyük defterleri elektronik ortamda tutabilirler. Ancak serbest meslek erbabı mükelleflerin serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasındaki mükelleflerin işletme hesabı defterlerini bugün itibariyle e-defter şeklinde tutma imkânları mevcut değildir.
E-defter Uygulaması Hangi Defterleri Kapsıyor Gelir İdaresi Başkanlığı www.edefter.gov.tr internet sitesinde Başlangıç aşamasında YEVMİYE DEFTERİ ve BÜYÜK DEFTERİN elektronik defter kapsamında tutulması öngörülmüş olup, ilerleyen dönemlerde diğer yasal defterlerle ilgili duyuru yapılacaktır. bilgisi yer almaktadır.
E-defter E-DEFTER UYGULAMASI HANGİ MÜKELLEFLERİ KAPSIYOR
E-defter Uygulaması Kimleri Kapsıyor? E-FATURA UYGULAMASI KAPSAMINDA OLAN TÜM GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİ KAPSIYOR ( İktisadi Kamu Kuruluşları HARİÇ! )
E-defter Uygulaması Kimleri Kapsıyor? ZORUNLU OLMADIKLARI HALDE DAHA ÖNCE İSTEĞE BAĞLI OLARAK E-FATURA YA GEÇMİŞ OLANLAR, E-DEFTER UYGULAMASINA DAHİLDİR!
E-defter Uygulaması Kimleri Kapsıyor? İSTEMELERİ HALİNDE E-DEFTER UYGULAMASINDAN YARARLANABİLİRLER! E-DEFTER TUTABİLİRLER 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişiklik ile e-defter uygulamasının ön koşullarından olan e-fatura kullanıcısı olma zorunluluğu kaldırılmıştır. Yani e-fatura kayıtlı kullanıcısı olmadan e-defter uygulamasından yararlanılabilir.
Tür değişiklik bildirimi ÖNEMLİ!!! Bu Tebliğ kapsamında elektronik e fatura ve e defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilen mükellefler; tam bölünme, birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev'i) değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya tür (nev'i) değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler de e-fatura uygulamasına geçmek ve elektronik defter tutmak zorundadır.
E-defter başvurusundan vazgeçme Zorunluluk kapsamında olan mükelleflerin başvurularını iptal etmeleri mümkün değildir. Gönüllü olarak e-defter uygulamasına geçen mükellefler ise, iptal için Gelir İdaresi Başkanlığına durumu anlatan bir dilekçeyi Maliye Bakanlığı Ek Hizmet Binası Yeni Ziraat Mahallesi, No:16 06110 Altındağ/ANKARA adresine göndermeleri gerekmektedir.
E-defter Elektronik defter tutma zorunluluğu getirilen mükellefler, kâğıt ortamında defter tutamazlar. Bu mükellefler kâğıt ortamında defter tutmaları halinde hiç defter tutmamış sayılırlar.
E-defter KAPSAMA DAHİL OLDUK! UYGULAMA NE ZAMAN BAŞLAYACAK? NEREYE BAŞVURULACAK? NASIL UYGULANACAK? YÜKÜMLÜLÜKLER / SORUMLULUKLAR NELER?
E-defter E-DEFTER UYGULAMASI NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
E-defter VUK / Sirküleri 67 (26.11.2013) a. Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 1/1/2015 tarihinden itibaren, b. Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere, c. Özel hesap dönemine tabi olanların 1/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde, elektronik defter tutmaya başlamaları gerekmektedir.
E-defter / Geçiş Süreci Elektronik Defter Uygulamasına başvuruda bulunup Başkanlığın değerlendirmesi sonucunda e-defter tutmasına izin verilen mükellefler, başvuru tarihini takip eden ayın başından itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaklardır. (VUK/Sirküleri-67 )
E-defter / Geçiş Süreci Özel hesap dönemine tabi mükellefler ise başvuru tarihini takip eden özel hesap dönemi ay kesri itibariyle elektronik defter tutmaya başlayacaklardır.
E-defter / Geçiş Süreci Örnekler ÖRNEK : 15/9/2013 14/9/2014 özel hesap dönemine sahip bir mükellef 4/6/2014 tarihinde elektronik defter uygulamasına başvuru yapması ve Başkanlık tarafından başvurusu uygun bulunması durumunda 15/6/2014 tarihinden itibaren elektronik defter tutmaya başlayacaktır.
E-defter Başvurusunda eski defterin durumu? Genel Tebliğe göre mükellefler elektronik defter tutmaya başladıkları tarih itibarıyla eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır.
E-defter eski defterlerde kapanış Kapanış tasdiki zorunludur. Tasdik süreci e defter başvurusu ile ilişkilendirilmiyor
E-defter uygulamasına geçişten önceki dönemlere ait kağıt defterlerin Kapanış tasdikleri nasıl ve zaman yapılmalıdır? Eğer Hesap dönemi başlangıcında e-defter uygulamasına başlandıysa, önceki hesap dönemine ait kâğıt defterlerin kapanış tasdiki, Türk Ticaret Kanununa göre belirtilen yasal süreler içerisinde yapılmalıdır. Bu süre Türk Ticaret Kanununda izleyen faaliyet döneminin altıncı ayının sonuna kadar şeklinde belirtilmiştir. Eğer Hesap dönemi içerisinde e-defter uygulamasına başlandıysa, e- Defter uygulamasına geçilmeden önceki tarihlere ait kâğıt defterlerin kapanış tasdikinin hangi süreler içerisinde yapılacağı 2 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliği nde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir: MADDE 4 - "3.3.4. Aylık dönem, sadece onaya sunulan ayın defter kayıtlarını ifade etmekte olup, önceki aylara ait kayıtları içermez. Hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde de elektronik defter tutmaya başlanabilir. Ancak hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde elektronik defter tutmaya başlayanlar, başladıkları tarihi izleyen bir aylık süre içerisinde eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır."
E-defterde Kullanılacak Yazılım Programları E-DEFTER İÇİN ÖZEL BİR YAZILIM PROGRAMI GEREKİYOR MU? E-DEFTER YAZILIMLARININ UYUMLULUĞU!!!
E-defter Yazılımında Uyumluluk Uyumluluk, E-Defter tutmada kullanılan yazılımların, www.edefter.gov.tr adresinde yayınlanan kılavuzlarda belirtilen format, standartlar ve diğer teknik hususları sağlamasını ifade eder. Bir yazılımın uyumlu yazılım olması için, Başkanlıkça (GİB) yapılacak testleri başarı ile geçmesi gerekmektedir.
E-defter nasıl oluşturulur? e-defter, Başkanlıkça açıklanan format ve standartlara uygun üretilmiş ve uyumluluk testini geçerek www.edefter.gov.tr adresinden ilan edilen yazılımlar aracılığı ile oluşturulur.
E-defter Uygulamasına Geçişte 1. UYUMLULUK ONAYI ALMIŞ BİR PROGRAM KULLANILABİLİR ( Paket yazılım üreten firmalardan alınabilir ) 2. MÜKELLEFLER, ELEKTRONİK DEFTER YAZILIMLARINI KENDİLERİ GELİŞTİREBİLİR. GİB yapılacak testleri başarı ile geçmesi gerekmektedir.
E-defter Uygulamasına Geçişte Başkanlıkça test edilerek izin verilen yazılımların dışında başka bir yazılımla e-defter tutulması mümkün değildir.
E-defter Başvurusu Defterlerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza ve ibraz etmek isteyen(!) gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin aşağıda yer alan şartları taşımaları gerekmektedir.
E-defter Başvuru Süreci 1 nci adım a. Gerçek kişi mükelleflerin 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifikaya sahip olmaları,
E-defter Başvuru Süreci b. Tüzel kişi mükelleflerin 397 Sıra No'lu V.U.K. Genel Tebliğinde yer alan belirlemeler çerçevesinde elektronik fatura uygulamasından yararlanma iznine sahip olması ve bu çerçevede Mali Mühür temin etmiş olması,
E-defter Başvuru Süreci 2 nci adım c. Elektronik defter tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın, uyumluluk onayı almış bir yazılım olması.
E-defter Başvuru Süreci 3 ncü adım Gelir İdaresi Başkanlığı na www.edefter.gov.tr adresinden online başvuru
E-defter Başvuru Süreci 4 ncü adım Zaman damgası temin edilmesi
E-defter & Zaman Damgası Zaman Damgası, belli bir verinin belirtilen bir tarihte var olduğunu kanıtlayan araçtır. Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) e-defter sisteminde bir sorun oluşması ve yasal sürenin sonunda yüklenmeye çalışılan beratların GİB e-defter uygulamasına yüklenememesi durumunda, bu beratlara mali mührünün yanı sıra zaman damgası eklenmelidir. GİB sisteminde oluşan sorun giderildiğinde zaman damgalı saklanan berat GİB e-defter uygulamasına yüklenmeli ve GİB imzalı berat indirilmelidir. Yasal sürelerde beratı oluşturduğunuzun anlaşılması açısından zaman damgalı berat ispat aracı olarak kullanılacaktır. Sadece beratların zaman damgalı olması yeterlidir. Elektronik defterlerin zaman damgalı olma zorunluluğu yoktur. Zaman damgası adet (kontör) bazındadır. Her bir berata konulan zaman damgası bir kontör olarak adlandırılır. Defterlere de zaman damgası eklenmek zorunlu değildir. Ancak yine de kullanıcı tercihen eklemek isterse, burada zaman damgası sayfa sayısına göre değil, defter parçasının kendisine eklenmektedir. Dolayısıyla her defter parçasına konulan zaman damgası da bir kontör olarak hesabınızdan düşmektedir.
E-defter uygulamasında şube başvuruları Firmalar e-defter uygulamasına vergi kimlik numarası üzerinden başvuru yapmaktadır. Başvurunun ardından firmalar, tercih ettikleri uyumlu yazılım programları vasıtasıyla merkez ve şube olmak üzere ayrı ayrı defter ve beratlarını oluşturabilirler. ŞUBELER İÇİN AYRI BAŞVURU YAPILMIYOR
E-defter oluşturulmasında dikkat edilecek hususlar Yapılan Rutin muhasebe kayıt ve işlemlerinde e-defterin formatlarına uygun hareket etmemiz gerekmektedir. BU HUSUSLARI SIRALAYACAK OLURSAK; Her belge veya her hareket için bir muhasebe fişi oluşturulması gerekmektedir. Belgelerin numaraları ve belge türleri mutlaka girilmelidir.
E-defter belge türleri E-Defter Uygulama Klavuzunda 1.nolu tabloda gösterilen Belge türleri ve belge türlerinin dışında kalan belgelerle ilgili işlemler şu şekilde olacaktır.
E-defter belge türleri / Masraf Formları - 1 Eğer yapılan giderle ilgili belge tipi, tablo 1 de sayılan ilk yedi belge tipinden biri değil ise bir masraf formu oluşturulup edefter uygulamasında belge tipi other ve belge açıklaması masraf formu olarak kaydı yapılır. Ayrıca bu masraf formunun numarası ve tarihinin de girilmesi zorunludur. Bu masraf formlarında matbu bir numara ve tarih olmadığı için, oluşturulacak her bir form için müteselsil bir numara ve formun oluşturulduğu günün tarihi üzerine yazılmalıdır.
E-defter belge türleri / Masraf Formları 2 Bu masraf formunda yapılan giderlere ait belgelerin detayları yer almak zorundadır. Ayrıca bu masraf formu firma kaşesi ve imzasıyla matbu olarak ya da elektronik imza/mali mühür ile elektronik ortamda muhafaza edilmek zorundadır. Elektronik ortamda tutulacak belgelerin görüntülenebilir ve doğrulanabilir şekilde muhafaza ve ibraz edilmesinden, diğer matbu belgeler de olduğu gibi, mükellef sorumludur.
E-defter belge türleri / Z Raporları İcmal Ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen satışlara ait gün sonu raporların esas itibariyle ayrı ayrı muhasebe kaydının yapılması gerekmektedir. Ancak aynı işletmede birden fazla ödeme kaydedici cihazın kullanılması durumunda gün sonunda her bir yazar kasadan alınan Z raporlarının, günlük olarak bir icmale bağlanıp muhasebe kaydında belge tipi other ve belge açıklaması Z Raporu İcmali olarak kaydı yapılabilir..
E-defter belge türleri / Perakende Satış Vesikaları Vergi Usul Kanunu kapsamında gider yazılabilecek mahiyeti taşıyan perakende satış vesikaları (VUK Kanunu Genel Tebliğleri ile perakende satış vesikası ile tevsik edilebilmesine izin verilen giderlere ait fişler) ayrı ayrı muhasebe kaydına konu edilebileceği gibi en fazla 10 ar günlük muhasebe kayıt periyodu dikkate alınıp bir icmal oluşturularak muhasebe kaydına konu edilmesi de mümkündür. Bu icmal muhasebe kaydında belge tipi other ve belge açıklaması Perakende Satış Vesikaları ile Tevsik Edilen Giderler İcmali olarak kaydı yapılır..
E-defter belge türleri / Kasa İşlemleri * Kasa ile ilişkili işlemlerde Belge türünün yanında İŞLEM TÜRÜ nün de girilmesi gerekmektedir. ( Nakit, Kredi Kartı, çek vs. gibi) * Özellikle Karakteristik olarak Borç Bakiyesi veren veya Alacak bakiyesi veren hesapların mutlaka kontrollerinin yapılması gerekmektedir. (Borç bakiyesi veren hesaplar alacak bakiyesi vermesin. Veya Alacak bakiyesi veren hesaplar borç bakiyesi vermesin.) * Bu kontrollerden sonra Fişlere YEVMİYE NUMARASI verilmesi gerekmektedir..
E-defter belge türleri / SMMM Makbuzu Serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için düzenlediği belge serbest meslek makbuzudur. Bu makbuz e-defter paketi içerisinde yer alan Yevmiye Defteri Kılavuzunda sayılan belge tipleri arasında yer alan makbuz ile karıştırılmamalıdır. Serbest meslek makbuzu, kılavuzda sayılan belgeler arasında yer almadığı için belge türü olarak DİĞER ve belge açıklaması serbest meslek makbuzu olarak kaydı yapılır. Ayrıca belgenin numarası ve tarihinin de girilmesi zorunludur.
E-defterde Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar Kağıt defter tutulmamasına ilişkin cezalar ile aynıdır. Buna göre ; Tutulmayan ve tasdik ettirilmeyen e-defter hiç tutulmamış yani yok sayılır. T.T.K. 562. Maddeye göre (açılış ve kapanış tasdiki yapılmaması) 4.000 TL idari para cezası var. Defter olmaması ve hiç kayıt olmaması sonucunda 300 günden az olmamak üzere(6.000-30.000 TL arasında) adli para cezası var. 1. derece usulsüzlük para cezası vardır. (defterlerin yazdırılmaması) Yüklenilen KDV nin reddi, re sen takdir gibi ağır bir yaptırım vardır.
E-defterde Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar Elektronik defter oluşturma izni bulunmakla birlikte, bu Tebliğde belirtilen veya bu Tebliğ kapsamında Başkanlık ve Genel Müdürlük tarafından belirlenen usul ve esaslara uymayan ve yapılacak uyarıya rağmen gerekli tedbirleri almayanların, elektronik defter oluşturma izinleri yapılacak değerlendirme üzerine iptal edilebilir. İzinleri iptal edilenler, bir yıl süre ile Elektronik Defter Uygulamasından yararlanamazlar.
E-defter de Berat Uygulaması E DEFTER BERATI NEDİR? Tebliğde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde, elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin olarak, Başkanlık tarafından belirlenen standartlara uygun bilgileri içeren ve Başkanlık Mali Mührü ile onaylanmış elektronik dosyadır.
E-defter de Berat Uygulaması Firma Onaylı
E-defter de Berat Uygulaması GİB Onaylı
Berat Yükleme Süreci a) Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza veya mali mühür ile imzalar. b) Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar) kendilerine ait mali mühür ile onaylar." E-defter berat olmaksızın hiçbir hüküm etmez. Şubeler beratlarını isteğe bağlı olarak ayrı şekilde gönderebilir.
E-defter uygulamasında Açılış Onayları ve Kapanış Onayları hangi sürelerde nasıl yapılır? Açılış Onayı: 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğine göre Gerçek ve Tüzel kişiler için Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı yerine geçecektir. hükmü bulunmaktadır. Berat yükleme süresi, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar olduğundan, bu süreler içerisinde yapılan hesap döneminin ilk ayına ait berat yüklemeleri açılış onayı yerine geçecektir. Kapanış Onayı: 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğine göre Gerçek ve Tüzel kişiler için Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin son ayının beratının alınması kapanış onayı yerine geçecektir. hükmü bulunmaktadır.
E-defter uygulamasında Açılış Onayları ve Kapanış Onayları hangi sürelerde nasıl yapılır? Tüzel Kişiler Hesap döneminin son ayına ait elektronik defterlerin beratları 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişikliğe göre kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar gönderilmelidir. Bu süreler içerisinde yapılan hesap döneminin son ayına ait berat yüklemeleri kapanış onayı yerine geçecektir. Gerçek Kişiler Hesap döneminin son ayına ait elektronik defterlerin beratları 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde yapılan değişikliğe göre ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar gönderilmelidir. Bu süreler içerisinde yapılan hesap döneminin son ayına ait berat yüklemeleri kapanış onayı yerine geçecektir.
E-defter Beratını Onaylayan Makam İlgili Bakanlıklar tarafından ortak çıkartılan Genel Tebliğe göre oluşturulan e-defter beratınızı Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) onaylayacaktır.
E-defterlerin Muhafazası e-defter ile mükellefin muhasebe kayıtları Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılmayacaktır. Tebliğ kapsamında elektronik imzalı veya mali mühürlü olarak e-defter Beratı ile birlikte mükellef nezdinde saklanacaktır.
E-defter Muhasebe Kayıtlarında Düzeltme E-defter oluşturulduktan sonra muhasebe işlemlerinde hata veya yanlışlık yapıldığının tespit edilmesi halinde, söz konusu hatanın veya yanlışlığın tespit edildiği cari ay içerisinde muhasebe kayıtlarına göre düzeltilmesi mümkündür.
E-defter in Yurt Dışında Tutulması Elektronik defterler ve beratların elektronik defter izni verilenlerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi mecburi olup, üçüncü kişiler nezdinde ya da yurt dışında muhafaza işlemi Başkanlık ve Genel Müdürlük açısından herhangi bir hüküm ifade etmemektedir. Muhafaza yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yerine getirilmesi zorunludur.
E-defterde Kayıt Süresi Muhasebe kayıtlarının yasal defterlere işlenme süresi için Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak bu süreler, 2 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde bahsi geçen berat yükleme süresiyle karıştırılmamalıdır. 2 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde bahsi geçen berat yükleme süresi, muhasebe kayıtlarının elektronik kayıtlar bütünü olarak defter ve berat oluşturulması ve bunlar üzerinde gerekli kontrollerin yapılması için mükelleflere verilen süre olarak düşünülmelidir.
E-defter İş Akışı 1 2 3 4 Mükellef Tebliğde belirlenen şartlar ve XBRL formatında aylık defterini hazırlar 8 Gerçek kişiler e-imza ile Tüzel kişiler mali mühür ile imzalar XBRL FORMATI 7 Onaylanan defterin imza/mühür değeri alınır 6 e-defterin imza/mühür değerini taşıyan e-defter Beratı mükellef tarafından elektronik ortamda hazırlanarak e- imzalanır/mühürlenir 5 + Mükellef e-defterini ve uygulamadan indirdiği beratı yasal saklama süresince muhafaza eder GİB uygulamadan gelen e-defter Beratını kendi mührü ile onaylar e-defter Beratı Uygulamaya yüklenir e-defter uygulamasına e-imza/mali mühür ile girilir
E-defter Standardı ( XBRL ) Standart; verilerin belli bir düzende ve önceden tanımlanmış biçimlerde oluşturulmasını amaçlayan kurallar setidir. Günümüze kadar geliştirilen standartlar uygulamalara özel olmuş ya da sadece belli sektörlerin ya da muhasebe standartlarının ihtiyacını karşılamaya yönelmiştir. Uygulamalardan, muhasebe usullerinden, sektörlerden bağımsız ve global düzeyde geçerliliğe sahip ilk standart, Türkiye olarak bizim de e- defter uygulamasının teknolojik alt yapısının oluşturulmasında tercih ettiğimiz XBRL (extensible Business Reporting Language- Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili) dir. XBRL hem e-defter uygulamalarında hem de finansal raporlamalarda geniş bir esnekliğe sahip XML ailesine mensup bir dildir
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu 1 Sıra No lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde e-defter kullanıcılarının uyması gereken muhafaza ve ibraz sorumlulukları belirtilmiştir. Bu hükümler;
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu a) Elektronik defterler, istenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu beratları ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır.
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu b) Elektronik defterler ile beratlarının veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkâr edilmezliği, güvenli elektronik imza veya mali mühür ile garanti altına alındığı için elektronik defterlerin kâğıt ortamında saklanmayacaktır.
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu c) Defterlerini elektronik ortamında tutanlar, elektronik defterlerini ve ilgili beratlarını vergi kanunları, Türk Ticaret Kanunu ve diğer düzenlemelerde yer alan süreler dâhilinde elektronik, manyetik veya optik ortamlarda muhafaza ve istenildiğinde elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir şekilde ibraz etmekle yükümlüdür.
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu ç) Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, elektronik defterlerin ve beratların doğruluğuna, bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin olan her türlü elektronik kayıt ve veri, (elektronik imza ve mali mühür değerleri dâhil) veri tabanı dosyası, saklama ortamı ile doğrulama ve görüntüleme araçlarının tümünü kapsamakta olup, elektronik defterlere istenildiğinde kolaylıkla erişebilmeyi, anlaşılabilir ve eksiksiz bir biçimde görüntüleyebilmeyi ve okunabilir kâğıt baskılarını üretebilmeyi sağlayacak biçimde yerine getirilmelidir.
E-defterin ve E-beratın Muhafaza ve İbraz Sorumluluğu d) Elektronik defterler ve beratların elektronik defter izni verilenlerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi mecburi olup, üçüncü kişiler nezdinde ya da yurt dışında muhafaza işlemi Başkanlık ve Genel Müdürlük açısından herhangi bir hüküm ifade etmemektedir. Muhafaza yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yerine getirilmesi zorunludur.
E-defter Uygulamasından Faydalanacak Taraflar
E-defter Görüntüleme Aracı e-defterin imzasının veya mührünün doğru olup olmadığı, e-defter beratında bulunan mükellef imzası veya mührünün doğru olup olmadığı, e-defterde bulunan mükellef imzası veya mührü ile e-defter beratında bulunan deftere ait imza veya mühür değerinin birbiri ile aynı olup olmadığı e-defter beratında bulunan GİB mali mührünün doğru olup olmadığı, kontrolü yapılarak e-defterin doğruluğu teyit edilir.
E-fatura ile e-defter entegrasyonu Günümüzde kullanılan muhasebe programları veya yazılımların büyük bir kısmı hâlihazırda e-fatura ile entegre olarak çalışmaktadır. E-defter, uyumluluk onayı almış bu yazılımlar aracılığı ile oluşturulacaktır. Dolayısıyla, e-defter ile e-fatura entegrasyonunun sağlanması mümkündür.
E-Defter ve Mali Müşavirlik Hizmeti İlişkisi Türmob tarafından gerçekleştirilen e_birlik uygulamasına e defter mükellefinin sözleşmesi tanımlandığında tarifeye % 50 ilave yapılmaktadır Mali müşavirlik bürolarında on günde bir yapılan muhasebe kayıtları iptal oluyor. Ancak perakende satış fişi icmal kayıtları 10 günlük tek fiş olabilir.
Teşekkürler Mesut ŞENEL / Serbest Muhasebeci Mali Müşavir www.ifasturk.com mesutsenel@ifasturk.com (+90) 212-908 06 60 (+90) 537-403 98 96