M. laxa 21,47 μl and ogrek weed was calculated as. Anahtar kelimeler: Antifungal etki, uçucu yağ, Alternaria solani, Monilia laxa

Benzer belgeler
Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(3): , 2014

Turkish Journal of Weed Science

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (38): (2006) 76-81

Trachystemon orientalis (L.) G. Don (Kaldırık) ın Herbisidal ve Antifungal Potansiyeli

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (38): (2006) 82-87

BİTKİ HASTALIKLARI ARAŞTIRMALARI

ÖZGEÇMİŞ Yrd. Doç. Dr. KADİR İLHAN

FARKLI SICAKLIKLARIN AVCI BÖCEK SCYMNUS SUBVILLOSUS (GOEZE) (COLEOPTERA: COCCINELLIDAE) UN ERGİN ÖNCESİ DÖNEMLERİNİN ÖLÜM ORANLARINA ETKİLERİ *

Havuçda Görülen Depo Hastalıkları

Kumluca İlçesi Sera Alanlarında Toprak ve Yaprak Kökenli Fungal Hastalık Etmenlerinin Belirlenmesi

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Thymus vulgaris L. (Kekik) Ekstrakt ve Uçucu Yağının Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis Üzerine Antibakteriyal Etkisi

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Bazı Ceviz (Juglans regia L.) Çeşitlerinin Çimlenme ve Çöğür (Anaçlık) Gelişme Performanslarının Belirlenmesi

Teucrium polium L. Uçucu Yağının Herbisidal ve Antifungal Etkileri ile Kimyasal İçeriğinin Belirlenmesi

Adıyaman İlinden Eylül Ayında Elde Edilen İnek Sütlerinin Doğu Afrika Kaliteli Çiğ İnek Sütü Standartlarına Uygunluklarinin Belirlenmesi

ÖZGEÇMİŞ. Doç. Dr. ÜMİT ARSLAN

Control of Brown Rot Disease of Quince Fruits (Monilinia fructigena Honey in Whetzel) by Ethanolic Propolis Extract Treatments

Üniversitesi, Ziraat Fakultesi, Bahçe Bitkileri Bolumu Balcalı, Adana. (Sorumlu Yazar)

Araştırma Makalesi / Research Article 2016:19(1): 18-25

TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Kimya,Biyoloji,Fizik,Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi LİSE-1 ÇALIŞTAY 2011 KEPEZ/ÇANAKKALE TEMMUZ-2011

Edirne İlinde Elde Edilen Sütlerin Dünya Sağlık (Who) Standartlarına Uygunluğu

TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI (LİSE-4 [ÇALIŞTAY 2014]) GRUP ADI: SERA

Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Yıl:2008 Cilt:17-3

Malatya da Yetiştirilen Bazı Sebzelerde Kök Ve Kökboğazı Çürüklüğüne Neden Olan Fungal Etmenler

makalenin özettir Bu makalenin özettir Bu makalenin özettir Bu makalenin özettir Bu makalenin özettir

ISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article

İKİ TİCARİ BİYOFUNGİSİT VE BİR MİKORİZAL PREPARAT IN DOMATESTE

Tercih yaparken mutlaka ÖSYM Kılavuzunu esas alınız.

Ankara 1996 PUAN TÜRÜ TABAN PUAN ÜNİVERSİTE ADI BÖLÜM ADI KONTENJAN SIRALAMA

ÖZGEÇMĐŞ. Bazı Ophrys L. (Orchidaceae) türlerinden simbiyotik fungusların izolasyonu ve

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakultesi Bahçe Bitkileri Bolumu Selçuklu/KONYA (Sorumlu Yazar)

KLİMALARDA ÜREYEN BAKTERİLERE BİTKİSEL YAĞLARIN ETKİSİ

Fesleğenin (ocimum bacilicum) Antibakteriyel Etkisinin Araştırılması. Grup Ege

İL ADI UNVAN KODU UNVAN ADI BRANŞ KODU BRANŞ ADI PLANLANAN SAYI ÖĞRENİM DÜZEYİ

Sert çekirdekli meyvelerde görülen depo hastalıkları

EK-3 ÖZGEÇMİŞ Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities)

Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları

19-22 Ekim 2009 Hatay. TÜBiTAK

Incidence of Fungal Pathogens in Strawberry Seedlings in Aydın Province. Havva DİNLER * Seher BENLİOĞLU ** Kemal BENLİOĞLU **

OTO KALORİFER PETEK TEMİZLİĞİ - VİDEO

Faaliyet Raporu (1 Ocak 31 Aralık 2009) İstatistikler İSTATİSTİKİ BİLGİLER

Biyolojik Mücadele. Öğretim Elemanları Entomoloji Fitopatoloji Toplam Prof. Dr Doç. Dr. 2 2 Yrd. Doç. Dr Araş. Gör Toplam 5 2 7

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

RUS BUĞDAY AFİTLERİNE KARŞI BİYOLOJİK KORUMA

Bitki Hastalıkları Standart İlaç Deneme Metotları

LİSTE - II TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU - TAŞRA

KAŞAR PEYNİRİNİN SAKLANMASI SIRASINDA KÜFLENME HIZI İLE YÜZEY YAPISI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN MATEMATİK MODELLENMESİ (BİYOLOJİ)

ÖZET. Yüksek Lisans Tezi. Đmge Đ. TOKBAY. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı

Araştırma Makalesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 25 (4): (2011) 6-10 ISSN:

Materyal ve Yöntemler. Materyal

Ankara İli Çubuk İlçesi Vişne Ağaçlarında Çiçek ve Sürgün Monilya Hastalığı (Monilinia laxa (Aderhold & Ruhland) Honey) ile Savaşım Çalışmaları *

LİSTE - II TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU - TAŞRA

Anahtar kelimeler: Hicaznar, potasyum, sogukta muhafaza, kalite

Farklı Dikim Sıklıklarının Tarhun (Artemisia dracunculus L.) Bitkisinin Bazı Agronomik Özellikleri ve Uçucu Yağ Oranları Üzerine Etkileri

Süt Tipi Oğlakların Doğum, 30. Gün ve 60. Gün Canlı Ağırlıkları Üzerine Sistematik Çevre Etmenlerinin Etkileri

2012 ÖSYS TAVAN VE TABAN PUANLARI

DOĞRU VE DENGELİ GÜBRE KULLANIMI BİTKİLERE HASTALIK VE ZARARLILARA KARŞI DAYANIKLILIK KAZANDIRIR

Batman İlinden Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağın Türk ve Avrupa Birliği Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

ÖNEMLİ ZARARLILARI. Spodoptera spp. (Yaprak kurtları) yumurta

2017 YILI BİLİM SANAT MERKEZLERİNE ÖĞRETMEN ATAMASI SONUCU OLUŞAN İL-ALAN BAZLI TABAN PUANLAR

TABLO-4. LİSANS MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR ( EKPSS 2014 )

TABLO-3. ÖNLİSANS MEZUNLARININ TERCİH EDEBİLECEĞİ KADROLAR ( EKPSS 2014 )

BÖLGE GRUP SIRALAMASI EBE

Elazığ İli Domates Alanlarında Fungal Hastalıkların Yaygınlığı ve Şiddetinin Saptanması

S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 19 (35): (2005) 60-65

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Y. Lisans Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

DİYARBAKIR İLİNDE NİSAN AYINDAN ELDE EDİLEN İNEK SÜTLERİNİN DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WHO) STANDARTLARINA UYGUNLUKLARININ BELİRLENMESİ

Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Sayılarının İllere ve Bölgelere Göre Dağılımı (1) ( 2017 )

Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 2008, 25(1):40-47 ISSN

Kocaeli Ġlinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1295

T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

Ajans Press; Marka Şehir ve Belediyelerin Medya Karnesini açıkladı

LİMANLAR GERİ SAHA KARAYOLU VE DEMİRYOLU BAĞLANTILARI MASTER PLAN ÇALIŞMASI

Fren Test Cihazları Satış Bayiler. Administrator tarafından yazıldı. Perşembe, 05 Mayıs :26 - Son Güncelleme Pazartesi, 30 Kasım :22

YGS-1 YGS-2 YGS-3 YGS-4 YGS-5 YGS-6

Sorumlu yazar Geliş Tarihi : 30 Mart 2012 e-posta: kibarak@yahoo.com Kabul Tarihi : 15 Mayıs 2012

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

TÜRKİYE DE PESTİSİT KONUSUNDA YAPILAN ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNİN SON DURUMU

Cladosporium herbarum ve Fusarium sp.'nin Gelişimlerine Bikarbonatların Etkisi

Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler

İllere ve yıllara göre konut satış sayıları, House sales by provinces and years,

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

DOMATESTE KÖK VE KÖK BOĞAZI ÇÜRÜKLÜĞÜNE NEDEN OLAN Fusarium oxysporum f. sp. radicis lycopersici ye DAYANIKLILIĞIN KALITIMI

BÜYÜKBAŞ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE MİKROBİYOLOJİK UYGULAMALAR

SUMMARY. Key words: Cucumber root rot, biological fungicide, Trichoderma harzianum ÖZET

Kümes Altlıklarında Oluşan Küf ve Bakterilere Karşı Koruyucu Bacillus subtilis KUEN 1581 Formülasyonu

ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ

Isparta İli Şekerpancarı Ekim Alanlarında Fungal Hastalıkların ve Yaygınlık Oranlarının Belirlenmesi

Bazı aspir genotiplerinin pas hastalığına karşı reaksiyonları hakkında ön çalışma 1

Adnan Menderes Üniversitesi. Ankara Üniversitesi

BOĞAZİÇİ UNIVERSITY KANDİLLİ OBSERVATORY and EARTHQUAKE RESEARCH INSTITUTE GEOMAGNETISM LABORATORY

Ankara (Polatlı) soğan depolarında tespit edilen fungal depo çürüklüğü etmenleri

4. İLLERE GÖRE ÖĞRENCİ VE ÖĞRETİM ELEMANLARI SAYILARI NUMBER OF STUDENTS & TEACHING STAFF BY PROVINCES

Ev Yapımı ve Endüstriyel Üretim Yoğurtlarda ph ve Probiyotiklik İlişkisi

ARDIÇ ve KÜF (BİYOLOJİ)

BAZI SATUREJA UÇUCU YAĞLARININ ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTELERİ

Transkript:

Akademik Ziraat Dergisi 6(1):11-16 (2017) ISSN: 2147-6403 http://azd.odu.edu.tr Araştırma (Research) Heracleum platytaenium Boiss. ve Myrtus communis L. bitki uçucu yağlarının Alternaria solani Ell. and G. Martin ve Monilia laxa Aderh. and Ruhl. (Honey) üzerine antifungal aktivitesinin araştırılması Yusuf BAYAN 1, Melih YILAR 1, Abdurrahman ONARAN 2 1 Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü, KIRŞEHİR 2 Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü TOKAT Alınış tarihi: 10 Ağustos 2016, Kabul tarihi: 13 Haziran 2017 Sorumlu yazar: Yusuf BAYAN,e-posta:yusufbayan@gmail.com Öz Bu çalışma, Heracleum platytaenium Boiss. (Öğrek otu) ve Myrtus communis L. (Mersin) bitkilerinden elde edilen uçucu yağların Alternaria solani (erken yanıklık) ve Monilia laxa (kahverengi çürüklük) üzerine in-vitro koşullarda antifungal aktivitesinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Uçucu yağlar petri kapağına yapıştırılan kaba filtre kâğıdına 0, 1, 3, 5, 7 ve 10 μl/petri dozlarında emdirilmiş ve kapaklar hemen parafilm ile kapatılarak 7 gün süreyle inkübasyona bırakılmıştır. Çalışma sonucunda Mersin bitkisinin uçucu yağının 7 ve 10 μl dozları A. solani nin miselyum gelişimini %100 olarak engellemiştir. Bitkilerin uçucu yağlarının diğer dozları ise A. solani ve M. laxa patojenlerinin miselyum gelişimini önemli ölçüde engellemiş, fakat %100 etki göstermemiştir. Ayrıca bitki uçucu yağlarının M. laxa ve A. solani üzerine dozetki çalışması yapılmıştır. Mersin bitkisinin LC90 değeri A. solani için 6,36 μl, M. laxa için 21,47 μl ve Öğrek otu bitkisinin ise A. solani için 49,12 μl, M. laxa için 82,3 μl olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar bitki uçucu yağlarının A. solani ve M. laxa kontrolünde kullanılabilir olduğunu göstermiştir. Anahtar kelimeler: Antifungal etki, uçucu yağ, Alternaria solani, Monilia laxa Evaluation of Antifungal Activities of ogrek weed (Heracleum platytaenium Boiss.) And Myrtle (Myrtus communis L.) essential oils on Alternaria solani Ell. and G. Martin and Monilia laxa Aderh. and Ruhl. (Honey) Abstract This study, was carried out determined the antifungal activity of essential oils obtained from Heracleum platytaenium Boiss. and Myrtus communis L. plants on Alternaria solani (early blight) and Monilia laxa (early brown rot) in vitro conditions. Piece of fitler paper was glued inner parts of each petridish s lid. After, our different concentrations 0, 1, 3, 5 ve 7, 10 μl/petri of the essential oil were applied to a coarse fitler paper. The lids were immediately closed with parafilm and allowed to incubate for 7 days. As a result, doses of 7 and 10 μl of Myrtle essential oil inhibited 100% the growth of mycelial of A. solani. Other doses of essential oils have significantly inhibited the mycelial growth of A. solani and M. laxa pathogens, but have not been 100% effective. In addition, were carried out dose-effect tests of the essential oils against M. laxa and A. solani. Myrtle LC90 values A. solani 6,36 μl and M. laxa 21,47 μl and ogrek weed was calculated as 49,12 μl A. solani and 82,3 μl M. laxa. These results have shown that plant essential oils can be used to control A. solani and M. laxa. Key words: Antifungal effect, Essential oil, Alternaria solani, Monilia laxa

12 Bayan, Y., Yılar, M., Onaran, A. Giriş Tarım ürünlerinde birçok hastalık etmeni verim ve kalite kaybına neden olmaktadır. Bu hastalıklarla mücadelede yaygın olarak sentetik kimyasallar kullanılmaktadır (Fletcher ve ark., 2006). Tarım ürünlerinde kullanılan sentetik kimyasallar toksik kalıntılar oluşturmaktadır (Isman, 2000). Kalıntı problemi nedeniyle Dünyada ve Türkiye de bitkisel kökenli pestisitlerin etkinliği ile ilgili çalışmalara hız verilmiştir. Bitkisel kökenli uçucu yağların çeşitli bakteri ve funguslar üzerine etkili olduğu uzun yıllardan beri bilinmektedir (Dağcı ve Dığrak, 2005). Ancak bu çalışmaların birçoğu insektisit etkinliği üzerine yapılmıştır (Kısmalı ve Madanlar, 1988). Ayrıca birçok çalışmada ise bitkisel kökenli uçucu yağların bitki patojeni funguslara karşı antifungal aktiviteleri rapor edilmiştir (Kordali ark., 2009; Al-Reza ark., 2010; Freire ark., 2012; Bayan ve Akşit, 2016). Önemli bir bitki patojeni olan erken yanıklık hastalığı (A. solani) geniş bir konukçu kitlesine sahip olup, başlıca konukçuları domates ve patatestir. Hastalık etmeni dünyanın her tarafında yayılış göstermektedir. Bitkinin her döneminde zarar yapabilen eken yanıklık hastalığı, tarlada bitki üzerinde zarar yapabildiği gibi depolarda da yumru kalitesi üzerinde önemli derecede zararlar verebilmektedir (Chaerani ve Voorrips, 2006; Pandey ve ark., 2003). Diğer önemli bir bitki patojeni olan hastalık etmeni ise mumyalaşma veya kahverengi çürüklük hastalığı olarak bilinen M. laxa dır. Hastalık etmeni sert ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında önemli verim kayıplarına neden olmaktadır. M. laxa armut ve elmada kahverengi çürüklüğe neden olup depolanan ürünlere de dahi canlılığını devam ettirmektedir. Dünyada ve ülkemizde yoğun olarak görülen bu hastalık etmeni önemli derece verim ve kalite kayıplarına neden olduğu için bu fungal hastalık etmeni ile mücadele oldukça önem arz etmektedir (Anonim, 2017). Heracleum L., Umbelliferaceae familyasının en büyük cinsi olup Dünya da 125 türü bulunmaktadır. Bu türler genel olarak Asya kıtasına yayılış göstermekte olup, Türkiye de 9 u endemik, 23 türü bulunmaktadır. Bu endemik türlerden biride öğrek otu olarak bilinen H. platytaenium Boiss dir (Pimenov ve Leonov, 2004; Davis, 1972). Türkiye de Zonguldak, Kastamonu, Amasya, Ankara, Balıkesir, Bursa, Giresun, İzmir, Konya, Kütahya, Manisa, Rize ve Trabzon illeri olmak üzere ülkemizin Kuzey, Batı ve Orta Anadolu bölgelerinde yayılış göstermektedir. Bu güne kadar yapılan birçok çalışmada Heracleum L. türlerinin böceklere, funguslara ve bakterilere karşı biyolojik aktivite gösterdiği çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir (Koçak ve Özdemir, 2012; Akcin ve ark., 2013; Bayan ve ark., 2016). Ayrıca, öğrek otu uçucu yağlarının Candida türlerine karşı aktivite gösterdiği bilinmektedir (İscan ve ark, 2004). Yapılan başka bir çalışma Fusarium oxysporum f. sp. radicislycopersici, Rhizoctonia solani J.G. Kühn 1858, Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary, (1884), Botrytis cinerea ve Verticillium dahliae Kleb., (1913) öğrek otu bitkisinin uçucu yağının güçlü bir antifungal aktivitesinin olduğu rapor edilmiştir (Bayan ve ark., 2016). Mersin bitkisi, çok yıllık çalı formunda bir bitkidir. Adana, İstanbul, Sinop, Ordu, Hatay, Antalya gibi birçok ilde yayılış göstermektedir (Anonim, 2016). Mersin bitkisinin biyolojik aktiviteleri üzerine çalışmalarda yürütülmüştür. Bitkinin uçucu yağlarının antimikrobiyal, antibakteriyal, antiviral, insektisidal, antifungal aktiviteleri incelenmiştir. C. albicans (Najib Zadeh ve ark., 2011; Nejad ve ark., 2014); Aspergillus niger Tiegh., Penicillium sp. (Ayatollahi ve ark., 2007); R. solani (Curini ve ark., 2003) patojenleri üzerine antifungal aktiviteleri belirlenmiştir. Bu çalışma öğrek otu ve mersin bitkilerinin uçucu yağlarının önemli bitki patojeni olan Alternaria solani ve Monilia laxa üzerine antifungal aktivitesi araştırılmıştır. Materyal ve Metot Bitki Materyallerinin Toplanması Çalışmalarda kullanılan öğrek otu ve mersin bitki materyalleri Ağustos 2014 de Trabzon ve Antalya dan toplanmıştır. Öğrek otu bitkisi çiçeklenme aşamasında, mersin bitkisinin ise yeşil yaprakları toplanmıştır. Uçucu yağların elde edilmesi Bitkilerin uçucu yağları, Schilcher cihazı ile hydrodistilasyon yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Bitki örneklerine saf su ilave edilerek (1:10 w/v) 2 saat süre ile kaynatılmıştır. Elde edilen uçucu yağlar denemelerde kullanılana kadar + 4 C de buz dolabında muhafaza edilmiştir (Telci ve ark., 2006).

Heracleum platytaenium Boiss. ve Myrtus communis L. bitki uçucu yağlarının Alternaria solani Ell. and G. Martin 13 Fungus kültürlerinin elde edilmesi Çalışmada kullanılan bitki patojeni funguslar Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Fitopatoloji laboratuvarında bulunan stok kültürlerden elde edilmiştir. Fungus kültürleri, 20 ml patates dekstroz agar (PDA) içeren 90 mm lik petri kaplarında 25±2 C de 7 gün geliştirilmiş kültürler kullanılmıştır. Uçucu yağların antifungal analizi 500 ml'lik erlanmayerler de hazırlanan PDA lar otoklav edilerek 40 C ye kadar soğutulmuş ve 60 mm çaplı petri kaplarına (10 ml/petri olacak şekilde) aktarılmıştır. Petri kaplarının kapaklarının iç kısmına zamkla bir parça kurutma kâğıdı (5mm çaplı) kapağın orta kısmına yapıştırılmıştır. Sonra bir mikro pipet kullanılarak uçucu yağlar kağıt parçası üzerine damlatılıp, petri kapakları hemen kapatılıp, parafilm ile sıkıca sarılmıştır. Denemede, uçucu yağlar 0 (Kontrol), 1, 3, 5 ve 7, 10 μl/petri dozlarda uygulanmıştır. Petri kapları 23±2 C koşullarda 1 hafta süre ile inkübasyona bırakılmıştır. Süre sonunda petri kaplarındaki patojenlerin miselyum çapları kumpast yardımı ile ölçülmüştür. Denemede kullanılan uçucu yağ dozlarının LC50, LC90 değerleri SPSS 15 Probit kullanılarak hesaplanmıştır. Denemeler 2 tekrarlamalı 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. İstatistik analiz Denemelerde muameleler arasındaki farklılıkların önem dereceleri varyans analizi (ANOVA) ile belirlenmiş, DUNCAN testi kullanılarak ortalamalar karşılaştırılmıştır. İstatistiksel analizler SPSS (SPSS statistic program, Ver.15.0, SPSS Inc., Chicago, IL, USA) bilgisayar programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular ve Tartışma Yapılan birçok çalışmada bitki ekstralarının ve özelliklede uçucu yağlarının bitki patojenlerine karşı önemli ölçüde etki ettiği rapor edilmiştir (Isman 2000; Kalemba ve Kunicka, 2003; Burt, 2004). Uçucu yağların uçucu fazının, bitki patojeni funguslara ve bakterilere karşı antimikrobiyal aktiviteye sahip olduğu yapılan çalışmalarda belirlenmiştir (Edris ve Farrag, 2003; Soylu ve ark., 2005). Ayrıca araştırmacılar uçucu yağ buharının fungus miselyumlarının hipofilik yapısından dolayı, miselyumlar tarafından emildiğini kabul edilmektedir (Inouye ve ark., 2000). Bu çalışma ile, öğrek otu ve mersin bitkilerinin A. solani ve M. laxa miselyum gelişimlerine karşı uçucu yağlarının 1, 3, 5, 7, 10 µl/petri uygulama dozu kullanılarak antifungal aktiviteleri belirlenmiştir. Elde edilen etkide bitki patojeni, uçucu yağ ve uygulama dozuna bağlı olarak farklılıklar meydana gelmiştir( Çizelge 1). Çizelge 1. Öğrek otu ve mersin bitki uçucu yağlarının bitki patojeni fungusların miselyum gelişimi üzerine yüzde etkisi Doz (μl) Mersin Öğrek otu Alternaria solani (%) Monilia laxa (%) Alternaria solani (%) Monilia laxa (%) Kontrol (0) 0.00±0.0 e 0.00±0.0 d 0.00±0.0 e 0.00±0.0 f 1 32.43±0.48 d 19.80±0.95 cd 33.60±3.25 d 19.83±0.97 e 3 53.66±3.86 c 24.33±0.75 bc 37.16±1.2 d 44.43±0.91 d 5 77.70±0.97 b 42.43±1.41 b 54.30±0.73 c 49.4±0.66 c 7 100±0.0 a 75.5±1.22 a 61.56±0.98 b 55.13±1.69 b 10 100±0.0 a 80.53±0.97a 77.63±1.09 a 59.63±1.1 a * Aynı sütunda farklı harflere sahip ortalamalar DUNCAN a göre p<0.05 önem seviyesinde farklıdır. Mersin bitkisini uçucu yağının 1, 3 ve 5 µl dozları A. solani patojenin miselyum gelişimini kontrole oranla azaltmış, 7 ve 10 µl dozları %100 inhibe etmiştir. M. laxa patojeninin miselyum gelişimi üzerine ise kontrole kıyasla doza bağlı olarak istatistikî olarak önemli derecede azaltmıştır (Çizelge 1). Öğrek otu uçucu yağı A. solani ve M. laxa miselyum gelişimini doza bağlı olarak azaltmış, 10 µl dozda A. solani miselyum gelişimini % 77.63, M. laxa miselyum gelişimini ise % 59.63 oranında inhibe etmiştir. Mersin bitkisinin uçucu yağının A. solani üzerine antifungal aktivitesinin Öğrek otu bitkisinin uçucu yağından daha fazla olduğu belirlenmiştir. Benzer bir antifungal etki M. laxa da da görülmektedir. (Şekil 1-2). Öğrek otu ve mersin uçucu yağları ile bitki patojeni funguslar arasındaki doz-etki deneme sonuçları Çizelge 2 de verilmiştir. Öğrek otu ve mersin uçucu yağının A. solani ve M. laxa üzerindeki antifungal etkide LC50 ve LC90 değerleri arasında farklılıklar görülmüştür (Çizelge 2).

14 Bayan, Y., Yılar, M., Onaran, A. Çizelge 2. Öğrek otu ve mersin uçucu yağları ile bitki patojeni funguslar arasındaki doz-etki deneme sonuçları Patojenler Mersin LC50(µl/ml) LC90(µl/ml) Eğim±SH X 2 Alternaria solani 1.92 (0.08-3.81) 6.36 (3.28-647.14) 2.472±0.29 30.16 Monilia laxa 4.34(0.28-93.57) 21.47(8.27-2.7E+023) 1.85±0.19 26.72 Öğrek otu LC50(µl/ml) LC90(µl/ml) Eğim±SH X 2 Alternaria solani 3.49 (0.55-9.47) 49.12 (13.89-3.5E+8) 1.11±0.169 9.54 Monilia laxa 5.22 (4.1-6.97 82.3 (38.97-335) 1.072±0.174 1.35 A B K 1 3 5 7 10 Şekil 1. A; Öğrek otu B; Mersin uçucu yağlarının Alternaria solani bitki patojenin miselyum gelişimi üzerine etkisi. K; Kontrol Öğrek otu ve mersin bitki uçucu yağlarının tüm dozları A. solani patojenlerinin miselyum gelişimini değişen oranlarda engellemiştir. Mersin bitkisinin uçucu yağının 7 ve 10 µl dozlarının A. solani nin miselyum gelişimini %100 oranında engellediği ise şekil 1 de görülmektedir. C D K 1 3 5 7 10 Şekil 2. C; Öğrek Otu D; Mersin uçucu yağlarının Monilia laxa bitki patojenin miselyum gelişimi üzerine etkisi. K; Kontrol Yine Öğrek otu ve mersin bitki uçucu yağlarının M. laxa bitki patojeni üzerine değişen oranlarda miselyum gelişimini doza bağlı olarak azaltmıştır. Ancak %100 bir engellemenin olamadığı şekil 2 de görülmektedir. Yapılan bir çalışmada Mersin bitkisinin uçucu yağının Fusarium solani ve Rhizoctonia solani ye karşı zayıf antifungal Alternaria alternata ve Botrytis cinerea ya karşı ise sırasıyla % 47,2 ve % 77,2 oranında aktivite gösterdiği rapor edilmiştir (Curini ve ark., 2003; Kordali ve ark., 2016). Öğrek otu türlerinin

Heracleum platytaenium Boiss. ve Myrtus communis L. bitki uçucu yağlarının Alternaria solani Ell. and G. Martin 15 anticandidal aktivitesinin olduğu belirlenmiştir (Kuljanabhagavad ve ark., 2010). Yılar ve ark. (2016) yaptıkları çalışmada Mersin bitki uçucu yağlarının Fusarium oxysporum f. sp. radicis- lycopersici (FORL) (Sacc.) W.C. Synder & H.N. Hans, Rhizoctonia solani J.G. Kühn, Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary, ve Verticillium dahliae Kleb. bitki patojeni fungusların gelişimini üzerine 10 µl/petri dozda V. dahliae, S. sclerotiorum ve R. solani miselyum gelişimini % 100 engellemiş, F. oxysporum f. sp. radicis- lycopersici miselyum gelişimini kontrole kıyasla %93.00 oranında inhibe ettiğini rapor etmişlerdir. Bayan ve ark. ( 2016) yaptıkları bir çalışma ile Öğrek otunun uçucu yağının Fusarium oxysporum f. sp. radicis- lycopersici, Rhizoctonia solani J.G. Kühn 1858, Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary, (1884), Botrytis cinerea ve Verticillium dahliae Kleb., (1913) miselyum gelişimi üzerine antifungal aktivitesine bakmışlar ve uçucu yağın 10 µl/petri duzu Fusarium oxysporum f. sp. radicis- lycopersici, Rhizoctonia solani J.G. Kühn 1858, Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary, (1884) miselyum gelişimini %100 engellemiş iken Verticillium dahliae Kleb., (1913) ve Botrytis cinerea miselyum gelişimlerini sırasıyla %76,3 ve %73,25 oranında engellediği rapor etmişlerdir. Daha önce yapılan bu çalışmaların sonuçları, bizim çalışmamızın sonuçlarını desteklemektedir. Sonuç olarak, Öğrek otu ve mersin bitkilerinden elde edilen uçucu yağların A. solani ve Monilia laxa miselyum gelişimi üzerine antifungal etkiye sahip olduğu ortaya konmuştur. Yapılan çalışma in vitro düzeyinde olup uygulamalar üzerinde etkili bulunan dozların in-vivo düzeyde denemeler yapılarak funguslar üzerine etkinliğinin belirlenmesi gerekmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda bitki koruma etmenleri ile mücadelede sentetik kimyasalların zararları çok fazla gündeme gelmektedir. Bu durum kimyasal mücadelenin olumsuz etkilerini önlemek bilim insanları çeşitli arayışlara başlamışlardır. Bu kampsam da çevreye daha az zarar veren ve daha hızlı parçalanan bitkisel kökenli ilaçları araştırmaya başlamışlardır. Bu çerçevede bu çalışmadan elde edilen bulgular Öğrek otu ve mersin bitkilerinden elde edilen uçucu yağların fungisit olarak kullanılabilme potansiyeline sahip olduğunu göstermiş, bu bitkiler üzerinde detaylı çalışmaların yürütülmesi gerektiğini ortaya koymuştur. Kaynaklar Al-Reza, S.M., Rahman, A., Ahmed, Y.,Kang S.C. 2010. Inhibition of plant pathogens in vitro and in vivo with essential oil and organic extracts of Cestrum nocturnum L. Pesticide Biochem. Physiol., 96: 86 92. Anonim, 2017. http://www.bitkisagligi.net/armut/ ozellik.asp?patlatin=monilinia%20laxa (Erişim Tarihi: 05.02.2017 Anonymous, 2016. Turkish Plants Data Service (tubives). http://www.tubives.com/index.php?sayfa=1&tax_i d=4423 (Erişim Tarihi: 27.01.2016) Bayan, Y., Aksit, H. 2016. Antifungal activity of essential oils and plant extracts from sideritis germanicopolitana BORNM. growin in turkey. Egyptian Journal of Biological Pest Control, 26(2), 333-337. Bayan, Y., Yilar, M., Onaran, A. 2016. Antifungal activity and chemical composition of the essential oil of Heracleum platytaenium boiss's. Egyptian Journal of Biological Pest Control, 26(2), 237-240. Burt, S., 2004. Essential oils: their antibacterial properties and potential applications in foods a review. Int J Food Microbiol 94, 223 253. Chaerani, R., Voorrips, R. E. 2006. Tomato early blight (Alternaria solani ): the pathogen, genetics, and breeding for resistance. J Gen Plant Pathol 72:335 347. Curini, M., Bianchi, A,. Epifano, F., Bruni, R., Torta, L., Zambonelli, A., 2003. Composition and in vitro antifungal activity of essential oils of Erigeron canadensis and Myrtus communis from France. Chem Nat Compd. 39(2):191 4. Dağcı, E.K., Dığrak, M., 2005. Bazı Meyve Ekstraktlarının Antibakteriyal ve Antifungal Aktiviteler. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(2) Davis, P.H., 1972. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh.Vol. 4: 488-493. Edris, A.E., Farrag, E.S., 2003. Antifungal activity of peppermint and sweet basil essential oils and their major aroma constituents on some plant pathogenic fungi from the vapour phase. Nahrung Food 47, 117 121. Fletcher, J., Bender, C., Budawle, B., Cobb, W.T., Gold, S.E., Ishimaru, C.A., Luster., D., Melcher, U., Murch, R., Scherm, H., Seen, R.C., Sherwood, J.L., Sobral, B.W., 2006. Plant pathogen forensics: capabilities, needs, and recommendations. Microbiol. Mol. Biol. Rev., 70, 450.

16 Bayan, Y., Yılar, M., Onaran, A. Freire, M.M., Jham, G.N., Dhingra, O.D., Jardim, C. M., Barcelos R.C., Valente, V.M.M. 2012. Composition, antifungal activity and main fungitoxic components of the essential oil of Mentha piperita L. J. Food Safety., 32: 29-36. Inouye, S., Tsuruoka, T., Watanabe, M., Takeo, K., Akao, M., Nishiyama, Y., Yamaguchi, H., 2000. Inhibitory effect of essential oils on apical growth of Aspergillus fumigatus by vapour contact. Mycoses 43, 17 23. Isman, B.M., 2000. Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection 19, 603 608. Kalemba, D., Kunicka, A., 2003. Antibacterial and antifungal properties of essential oils. Cur Med Chem 10, 813 829. Kısmalı, Ş., N, Madanlar., 1988. Azadirachta indica A. Juss (Meliaceae) nın böceklere etkileri üzerine bir inceleme. Türk. Entomol. Derg., 12(4): 239-249 Koçak, E., Özdemir, M, 2012. Parasitic Hymenoptera reared from the insects on Heracleum platytaenium Boiss. (Apiaceae) with new faunistic and biological records. Turk J Zool 2012; 36(2): 201-208. Kordali S., Cakir, A., Akcin, TA., Mete, E., Akcin A., Aydin, T., Kilic, H. 2009. Antifungal and herbicidal properties of essential oils and n-hexane extracts of Achillea gypsicola Hub-Mor. and Achillea biebersteinii Afan. (Asteraceae). Ind. Crop Prod. 29: 562-570. Kordali, S., Usanmaz, A., Cakir, A., Komaki, A., Ercisli, S. 2016. Antifungal and Bioherbicidal effects of Fruit essantial Oils of Four Myrtus comminus Genotypes. Chem. Biodiversty, 13, 77-88. Kuljanabhagavad, T., Sriubolmas, N., Ruangrungsi, N., 2010. Chemical composition and antımicrobial activity of the essentıal oil from Heracleum sıamıcum. J Health Res., 24(2), 55-60. Najib-Zadeh, T., Yadegari, M.H., Naghdi Badi, H., Salehnia, A., 2011. Antifungal efficacy of essential oils on oral Candidiasis in immunosupressed rats, J Med Plants 10, 102-116, Nejad, B.S., Nejad, M.E., Naanaie, S.Y and Zarrin, M., 2014. Antifungal Efficacy of Myrtus communis Linn. Jentashapir Journal of Health Research 5:1-4. Pandey, K. K., Pandey, P. K., Kalloo, G. K. and Banerjee, M. K. (2003). Resistance to early blight of tomato with repect to various parameters of disease epidemics. Journal of General Plant Pathology 69: 364-371. Pimenov, M.G., Leonov, M.V., 2004. The Asian Umbelliferae biodiversity database (ASIUM) with particular reference to south-west Asian taxa. Turk. J. Bot. 28: 139-145. Soylu, E.M., Yiğitbas, H., Tok, F.M., Soylu, S., Kurt, S., Baysal, O., Kaya, A.D., 2005. Chemical composition and antifungal activity of the essential oil of Artemisia annua L. against foliar and soil-borne fungal pathogens. Zeitschrift für Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz 112, 229 239. Telci, İ., Bayram, E., Yılmaz, G., Avcı, B. 2006. Variability in essential oil composition of Turkish basils (Ocimum basilicum L.). Biochemical Systematics and Ecology, 34: 489-497. Yılar, M., Bayan, Y., Onaran, A. 2016. Chemical composition and antifungal effects of vitex Agnus-castus L. and Myrtus communis L. plants. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 44(2)-466-471.