MSI IDEF 2017 HAVELSAN Genel Müdürü ve CEO su Ahmet Hamdi Atalay: Ziyaretçilerimiz, standımızda, bir dünya şirketinin ürün yelpazesini görecekler. Aksi belirtilmedikçe tüm fotoğraflar: MSI Dergisi MSI Dergisi: Ahmet Bey, HAVELSAN ın mevcut durumu hakkında değerlendirmelerinizi alabilir miyiz? 2016, HAVELSAN için nasıl bir yıl oldu; 2017 ile ilgili beklentileriniz neler? Ahmet Hamdi ATALAY: Dünya, artık güvenlik kavramını, tüm olguların üstünde konumlandırıyor. Ülke, bölge, siber, veri, yazılım ve daha nice kavram, güvenlik kavramı ile birlikte, artık yeni ve yenilenen sektörler için de anahtar hâline geldi. Bu olguyu da göz önüne alarak, 2016 yılında mevcut projelerimizi sürdürürken, bizi geleceğe taşıyacak ve ülkemizin 2023 yılı hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacak alanlarda, çalışmalarımıza ve yatırımlarımıza devam ettik. 2016 yılı içerisinde, ülkemize, geleceğin teknolojilerini kazandıracak Ar-Ge yatırımlarına ağırlık verdik. Özellikle büyük veri yönetimi, görüntü işleme, nesnelerin interneti, öğrenen algoritmalar ve yapay zekâ uygulamaları gibi alanlara yöneldik, yoğunlaştık. Yerli ve milli çözümlerin kullanılması konusunda, elimizi taşın altına koymaya hazır olduğumuzu gösterdik. Bu kapsamda, Milli Kurumsal Kaynak Yönetimi ve Milli Veri Tabanı nın tasarlanması ve geliştirilmesi için, çalışmalarımıza başladık. Ayrıca, TÜBİTAK ile yapmış olduğumuz iş birliği kapsamında, Milli İşletim Sistemi Pardus un yaygınlaştırılması çalışmalarını yürüttük. HAVELSAN ın, gelecek teknolojilerini ortaya koyacak Kent Güvenliği Yönetim Sistemi ve Sağlık Bilişimi Hastane Yönetim Sistemleri ile ilgili ise stratejilerimiz doğrultusunda çalışmalar yaptık. Önümüzdeki dönemde de uluslararası bir marka olarak geleceğin teknolojilerine hazır olmak için, Ar-Ge yatırımlarına; büyümek için ise iş ekosistemine, şirket alımlarına ve ihracata ağırlık vereceğiz. Bunun yanında, ana faaliyet alanlarımız olan; Komuta Kontrol ve Savaş Sistemleri alanında ilk adres, Eğitim ve Simülasyon Teknolojilerinde MSI Dergisi HAVELSAN; simülasyon, deniz platformlarına yönelik savaş yönetim sistemleri ve siber güvenlik çözümleri başta olmak üzere, farklı faaliyet alanlarında, bir dünya şirketi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Şirketin 2016 yılı faaliyetlerini, sunduğu çözümlerin güncel durumunu ve IDEF ile ilgili hedeflerini, HAVELSAN Genel Müdürü ve CEO su Ahmet Hamdi Atalay dan dinledik. Ümit BAYRAKTAR / ubayraktar@savunmahaber.com K. Burak CODUR / b.codur@savunmahaber.com Vehbi TUNCA / v.tunca@savunmahaber.com bir dünya markası, Yönetim Bilgi Sistemlerinde Türkiye nin lider e-dönüşüm teknoloji sağlayıcısı, Ülke ve Siber Güvenlik Çözümlerinde de mükemmeliyet merkezi olmayı sürdüreceğiz. MSI Dergisi: HAVELSAN ın IDEF gündeminde neler olacak? Ahmet Hamdi ATALAY: Komuta Kontrol ve Savaş Sistemleri alanında; tasarlayıp ürettiğimiz ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından dünya denizlerinde operasyonel olarak kullanılan; savaş yönetim sistemlerimiz ve veri dağıtım sistemlerimizi standımızda sergiliyor olacağız. Ayrıca, entegrasyon kabiliyetlerimizi ve komuta kontrol sistemleri kapsamında hayata geçirdiğimiz örnekleri de ziyaretçilerimizin ilgisine sunacağız. Eğitim ve Simülasyon Teknolojileri alanında dünyanın sayılı markaları arasına giren HAVELSAN ın bu alandaki ürünleri de yine standımızda ilgililerini bekliyor olacak. IDEF te, HAVELSAN adına, bir ilki de gerçekleştiriyoruz. Milli helikopterimiz ATAK için ürettiğimiz, 74 - Mayıs 2017
HAVELSAN ın ticari uçaklar için geliştirdiği ilk simülatör, B737-800NG simülatörü oldu. T129 ATAK Helikopteri Görev Eğitim Simülatörü de ilk kez bu fuarda sergilenecek. Yönetim Bilgi Sistemleri alanında, e-dönüşüm denince akla gelen etkin şirketlerden biri olarak hayata geçirdiğimiz ve geçirmekte olduğumuz proje ve kabiliyetlerle ilgili sunumlarımız da fuarda yer alacak. Ülkemiz için tek merkezden kontrol sağlayacak Kent Güvenliği Yönetim Sistemi nden sağlık bilişimine, yüz ve araç tanımaya kadar sistemlerimiz, canlı gösterimlerle ziyaretçilere tanıtılacak. Ülke ve Siber Güvenlik Çözümleri alanında, standımızda yer alacak Siber Güvenlik bölgesinde, geliştirdiğimiz özgün ürünlerimizin, gerçek ataklara karşı gerçek koruma yaptığı senaryoları konu alan, canlı gösterimler yapacağız. Bunun yanında, ABD de konuşlu şirketimiz Quantum3D de IDEF teki yerini alacak. Quantum3D nin sahip olduğu yetenekler ve teknolojileri de bir gösterim alanında sergileyeceğiz. Tabii ki IDEF te, birçok yerli ve yabancı heyetin standımızı ziyaret etmesini ve ikili görüşmeler gerçekleştirmeyi de hedefliyoruz. Yine fuar kapsamında, bazı mutabakat muhtıraları ve anlaşmaların da gündemimizde olacağının sinyallerini şimdiden vermek isterim. MSI Dergisi: HAVELSAN, siber savunma ve güvenlik alanında çok çeşitli faaliyetler yürütüyor. Siber Savunma Teknoloji Merkezi (SİSATEM) nin yanı sıra yaz ve kış okulları, konferans ve seminer sponsorlukları gibi çalışmalarınız aralıksız devam ediyor. SİSATEM in faaliyetlerinin son durumunu okuyucularımızla paylaşabilir misiniz? Ahmet Hamdi ATALAY: Bildiğiniz gibi SİSATEM in açılışını, 1 yıl önce gerçekleştirdik. Bu açılıştan sonra, sizin de hatırlattığınız gibi, birçok etkinliği gerçekleştirdik. Düzenlediğimiz yaz ve kış okulları ile Türkiye nin dört bir yanından gelen başarılı öğrencileri, ciddi bir eleme sürecinden geçirdik ve yoğun bir programa alarak, siber güvenlik alanında eğitim hizmeti verdik. Hatta siber güvenlik eğitimi için gelen bazı üstün Mayıs 2017-75
MSI IDEF 2017 ATAK helikopterinin simülatörü de HAVELSAN tarafından geliştirildi. başarılı öğrencilerimizi de bünyemizde istihdam ederek, kendi kaynağımızı yaratmış olduk. Aradan geçen 1 yıl içinde, gerek Siber Güvenlik Operasyon Merkezimiz olsun gerek eğitim hizmetlerimiz, yerli yazılımlarımız ve diğer hizmetlerimiz olsun yoğun ilgi gördü. HAVELSAN, bugün, birçok kamu kurumunun ve özel kuruluşun, uzaktan izleme yöntemi ile siber güvenlik ihtiyacını karşılıyor. Bunun yanında, Eğitim Hizmetleri kapsamında, isimlerini veremediğimiz birçok kuruma, eğitim hizmetleri sağlıyoruz. Yerli siber güvenlik ürünleri alanında da başladığımız noktanın çok ilerisine geldik. 9 tane, milli imkânlarla geliştirilen ve daha da önemlisi güvenebileceğimiz ürünümüz, şu an hazır ve kullanılmaya başlandı. Kısaca, Siber Güvenlikte Mükemmeliyet Merkezi konumunda bulunan SİSATEM, hem teknolojileri takip eden hem kurumlar için güvenlik ve eğitim hizmeti veren hem de yerli ve milli ürün geliştiren bir merkez olarak faaliyetlerini sürdürüyor. MSI Dergisi: GENESİS ile başlayan ve ADVENT ile devam eden Savaş Yönetim Sistemi (SYS) ürün aileniz, Türk Deniz Kuvvetlerinin gemilerinde başarıyla kullanılıyor. Bu ürün ailenizin son durumu hakkında bilgi verebilir misiniz? İhracat çalışmaları kapsamında, okuyucularımızla paylaşabileceğiniz yeni gelişmeler var mı? Ahmet Hamdi ATALAY: SYS ürün ailesi, HAVELSAN ın büyük bir marka olduğu bir alan. GENESİS projesi ile başlayan ve ADVENT ile devam eden bir ürün ailemiz var. GENESİS, operasyonel olarak dünya denizlerinde başarıyla kullanılıyor. Sadece Türk Deniz Kuvvetlerine ait 40 a yakın su üstü ve su altı platformu; HAVELSAN yazılımları, savaş sistemleri ve savaş yönetim sistemleri ile donatılmış durumda ve bunlar, başarıyla görevlerini yerine getiriyor. Bu rakam, son dönemde yaptığımız ihracatlarla ve yurt içinde planlanan projelerle artacak. GENESİS in artık bir marka hâline geldiğinin en önemli göstergelerinden birisi, aynı zamanda rakibimiz de olan bir firmanın, üçüncü bir ülkeye yapacağı satışta, bizim sistemimizi öneriyor oluşu. HAVELSAN, F-16 uçakları için komple bir eğitim sistemi geliştirdi. 76 - Mayıs 2017
Mayıs 2017-77
MSI IDEF 2017 GENESİS ve ADVENT, sadece yazılım ve donanımdan oluşan sistemler değil. Aynı zamanda, Türk Deniz Kuvvetlerinin bilgisini ve tecrübesini, diğer bir deyişle know-how unu içeriyor. O yüzden, yazılım-donanım bütününden çok daha kıymetliler. Biliyorsunuz STM ana yükleniciliğinde, Pakistan ın AGOSTA 90B denizaltısı modernizasyon işini aldık. Orada da SYS miz olacak. MİLGEM in ihracatı söz konusu. Böylece, SYS ürün ailemiz, dünya genelinde de kullanıma girecek. Ürün ailemizin geleceği ise ADVENT. ADVENT, ağ destekli yeteneği getirecek. Böylece, filodaki bir gemi, bir başka geminin sensör ve silahlarını kullanabilecek. HAVELSAN, farklı tip helikopterler için simülatörler geliştiriyor. MSI Dergisi HAVELSAN, dünyanın ilk 10 simülasyon firmasından birisi; bazı alanlarda da ilk 5 e ya da ilk 3 e giriyor. Dolayısı ile Türkiye de, simülatörlerin kullanıldığı her alanda, HAVELSAN ın da olmasından daha doğal bir şey yok. Simülatörlerde Adres HAVELSAN MSI Dergisi: THY için geliştirmekte olduğunuz Boeing 737-800 simülatörünün son durumu hakkında bilgi verebilir misiniz? Ahmet Hamdi ATALAY: HAVELSAN, dünyanın ilk 10 simülasyon firmasından birisi; bazı alanlarda da ilk 5 e ya da ilk 3 e giriyor. Dolayısı ile Türkiye de, simülatörlerin kullanıldığı her alanda, HAVELSAN ın da olmasından daha doğal bir şey yok. HAVELSAN, şimdi de askeri hava platformlarının simülatörleri alanında kazandığı yetenekleri, THY için ürettiği Boeing 737 simülatörü ile sivil havacılık alanına taşıyor. Son durum hakkında bilgi vermek gerekirse şu anda üretimini tamamladığımız ve sivil simülatör alanında ilk ürünümüz olan THYSİM Boeing 737-800NG, test aşamasında. Testlerin tamamlanmasını müteakip, HAVELSAN tesislerinde konuşlu simülatörümüzü sökerek THY nin yeni tesis ettiği e-eğitim Merkezi ne göndereceğiz ve kurulumunu sağlayacağız. Ülkemizin bayrak taşıyıcı firması THY ye layık bir simülatör yapabilmek, bizim için çok önemliydi. Kendilerinin de katkılarıyla önceki projelerden kazandığımız tecrübe ve teknik birikim sayesinde, bu projeyi de tamamlamaya çok yaklaştık. Boeing 737 simülatörü, bu model için, uçak üreticisinin veri paketlerinin kullanıldığı ilk simülatör olması açısından da önem taşıyor. Bu simülatör ile birlikte, THY pilotları, ilk kez milli yapım simülatörlerde eğitim alacaklar. Bunun heyecanını yaşıyoruz. Çalışmalarımızı, Boeing 737 ile sınırlı bırakmayacağız. Airbus A320 uçağı da havayolları tarafından çok yaygın olarak kullanılan bir platform. Havayollarının tek koridorlu uçak filolarının yaklaşık yarısı, bu uçaklardan oluşuyor. Boeing 737 simülatöründe kazandığımız tecrübeyi kullanarak, diğer önemli bir uçak üreticisi Airbus ile de ilişkilerimizi ve ürün portföyümüzü geliştirebilmek maksadıyla kendi öz kaynaklarımızla Airbus 320 simülatörünün üretimine başladık; çalışmalarımız tüm hızıyla sürüyor. MSI Dergisi: Başta T129 ATAK simülatörü olmak üzere, simülatör projeleriniz cephesindeki güncel gelişmeler hakkında bilgi verir misiniz? Ahmet Hamdi ATALAY: T129 ATAK simülatörü, yani ATAKSİM, çok önem verdiğimiz projelerimizden biri. Bu projenin amacı, Kara Kuvvetleri Komutanlığımızın, T129 ATAK helikopterlerine, pilot ve teknisyen yetiştirme çalışmalarına yönelik simülatör geliştirmek. ATAKSİM; bir Tam Görev Simülatörü, bir Kısmi Görev Simülatörü, bir Silah ve Aviyonik Sistem Eğiticisi, bir Bilgisayar Tabanlı Eğitim Sistemi, bir Sanal Bakım Simülatörü ile 3 debrifing sisteminden oluşuyor. Bu ürünlerin geliştirilmesinde, TUSAŞ ve ASELSAN 78 - Mayıs 2017
Mayıs 2017-79
MSI IDEF 2017 dâhil, 20 ye yakın çözüm ortağıyla birlikte çalışıyoruz. ATAKSİM projesinde, oldukça yüksek bir yerlilik oranına ulaştık. Projede, simülasyon için çok önemli olan, aerodinamik ve taktik çevre yazılımlarını, tamamen milli olarak geliştiriyoruz. Ocak 2014 te başlayan projede, ilk ürünümüz olan Silah ve Aviyonik Sistem Eğiticisi simülatörünü, kullanıcımıza teslim etmiş bulunuyoruz. Önümüzdeki aylarda da ATAKSİM in diğer unsurlarının teslimatını yapacağız. Hedefimiz, 2018 yılının Nisan ayında, ürünlerimizin tamamının kabullerinin tamamlanması. TUSAŞ ile HÜRKUŞ için bir simülatör geliştirmek için de görüşüyoruz. Bizim vizyonumuz, simülatörlerin, kullanıcının eğitimi için kullanılmasının ötesinde, mühendislik çalışmalarında da kullanılması. Dünyaya baktığımızda da simülatörlerin, örneğin uçağın tasarım aşamasından itibaren kullanıldığını; çeşitli alt sistemlerin, algoritmaların ve manevraların, önce bu simülatörlerde denendiğini görüyoruz. Aksi hâlde, tasarım, üretim ve deneme döngüsünü izlediğinizde, sorunları görmek için çok geç kalabiliyorsunuz. Bizim simülasyon ekibimiz de uzun yıllardır, hava platformlarına yönelik çalışıyor; bu alanda önemli bir tecrübeye sahip. Bundan yararlanmak istiyoruz. Bu konuda, TUSAŞ ile de fikir birliği içerisindeyiz. HAVELSAN, Türk Deniz Kuvvetlerinin, savaş yönetim sistemi tedarikçisi konumunda. MSI Dergisi: Quantum3D nin HAVELSAN bünyesine katılması ile ABD pazarında da bir oyuncu hâline geldiniz. HAVELSAN ın özgün çözümlerinin, Quantum3D üzerinden, ABD pazarına da sunulması konusunda, geçtiğimiz aylarda çeşitli girişimleriniz oldu. Bu çalışmalarınızla ilgili gözlemleriniz neler oldu? Çalışmalar hangi aşamada? Ahmet Hamdi ATALAY: Şüphesiz ki Quantum3D nin bünyemize katılması, bize bir kaç yönden olumlu etki sağlıyor. Quantum3D nin bünyemize katılmasındaki sebeplerimizin başında, firmanın elindeki bir teknolojiye, görüntü üreteçlerine ihtiyacımız olmasıydı. O teknolojiyi tamamen millileştirdik ve bizim oldu. Sistemimizi, Amerikan hükümetinin ihalelerine girecek şekilde yapılandırdık; onay sürecinden geçtik. Şimdi, Amerikan pazarına da açılabiliyoruz. Bazen de Türkiye olarak giremediğimiz pazarlara, Quantum3D üzerinden de girebiliyoruz. Quantum3D, HAVELSAN ın, özellikle coğrafi ve politik koşulların zor hâle getirdiği pazarlara açılımını kolaylaştırarak, sadece simülatörlerimizin değil, diğer fonksiyon alanlarında da üretilen çözümlerimizin, geniş bir coğrafi yelpazede pazarlanmasına ve Silikon vadisindeki gelişmelerin, zamanında HAVELSAN a aktarılmasına da imkân sağlayacak. Quantum3D nin ABD deki tecrübesi ve geçmişi yardımıyla da dünyanın önde gelen simülatör şirketleri ile farklı iş modellerinde anlaşmalar yapıyoruz. Bu şirketler ile rekabet ortamından ziyade, iş birliği modelleri üzerinde görüşüyoruz. 80 - Mayıs 2017
Mayıs 2017-81
MSI IDEF 2017 MSI Dergisi: HAVELSAN ın, yakın zamanda, yurt içi ya da yurt dışında, Quantum3D benzeri bir satın alım yapması gündeminizde mi? Ahmet Hamdi ATALAY: HAVELSAN, büyüme stratejisi kapsamında, satın alma ve birleşme gibi konulara sıcak bakıyor. Kuşkusuz, bu tür kararlar, birçok etmenin bir araya gelmesi ile oluşuyor. Örneğin, Quantum3D yi biraz da tesadüfler sonucunda, çok uygun şartlarda satın aldık. Prensip olarak, mevcut yapımızı, personel olarak daha da büyütmeyi planlamıyoruz. İnorganik büyümeyi hedefliyoruz. Bu da ya iş ekosistemimizi büyüterek ya da bazı firmalara ortak olarak, bazı firmaları satın alarak ya da yeni firmalar kurarak olacak. Bu kapsamda, yurt dışında da fırsatlara bakıyoruz. Katar ve Suudi Arabistan da, ortak girişim şirketi ya da kendi şirketimizi kurmak gibi planlarımız var. MSI Dergisi IDEF, dünyada ilk 5 savunma fuarı arasında yer alan, çok önemli bir fuar. Ev sahibi olduğumuz bir etkinlik. Bunu en iyi şekilde değerlendirmek istiyoruz. Çeşitli müşterilerimizi ya da potansiyel müşterilerimizi burada ağırlamak ve onlara çözümlerimizin hepsini bir arada göstermek istiyoruz. MSI Dergisi: Ciddi Oyun Çözüm Yarışması ve Teknoloji Panelleri gibi faaliyetlerle teknoloji ve inovasyon alanında çeşitli çalışmalar gerçekleştiriyorsunuz. Bu faaliyetlerinizin, HAVELSAN ın son kullanıcıya teslim ettiği ürünlere nasıl katkıları olacak? Ahmet Hamdi ATALAY: Ar-Ge ve inovasyon potansiyelini, şirket içi veya dışından gelebilecek fikirlerle beslemek, son dönemde önem verdiğimiz konular arasında yer alıyor. Bu fikirleri, inovasyon yönetimi ile katma değerli çıktılara dönüştürmeyi hedefliyoruz. Saydığınız faaliyetlerin yanı sıra HAVELSAN, çalışanları için Yenilikçi Fikir Kampanyaları ve açık inovasyon kapsamında düzenlenen Yenilikçilik Yarışmaları aracılığıyla ve dış dünyadan da İnovasyon Yönetim Portali üzerinden yenilikçi fikirleri topluyor; bunları değerlendiriyor ve ödüllendiriyor. Tüm bu faaliyetlerin ortak amacı olarak iki konuyu ön plana çıkarabiliriz. Bunlardan ilki, geleceğin teknolojilerine sahip olmak için, kaynaklarımızı cesaretlendirmek. İkincisi de sahip olduğumuz teknolojilerin, daha ileri ve daha iyiye gitmesini sağlamak. Bu iki konunun da şu anda olumlu sinyaller verdiğini söyleyebilirim. 82 - Mayıs 2017
MSI Dergisi: Son dönemde, kalite ile ilgili de bir dizi faaliyet içerisindesiniz. Bu konuda, önümüzdeki dönemde ne gibi gelişmeler olacak? Ahmet Hamdi ATALAY: Sizin de bildiğiniz gibi, kalite ile ilgili gelişmeleri veya gelişmelerin sonuçlarını, bazı alanlarda olduğu gibi, anlık ve günlük gözlemlemek pek mümkün değil. Bu yüzden HAVELSAN, Toplam Kalite Yönetimi ni, kurum felsefesi olarak benimsemeyi hedefliyor ve bu alanda da çalışmalarını sürdürüyor. Bunun bir aracı olarak, dünyaca kabul görmüş, Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı nın ortaya koyduğu ve kendi adını taşıyan, EFQM Mükemmellik Modeli ni referans aldık; bu yolda ilerliyoruz. HAVELSAN ın, doğru liderlerle, doğru stratejilerle, doğru kaynak yönetimi ve güçlü tedarikçilerle ve iyi tanımlanmış, sürekli yenilenen süreçlerle yönetim hedefi, bu model ile birleşerek, bizi bir kalite yolculuğuna çıkardı. Bu yolun başındayız, umarım hep birlikte olumlu sonuçları da alacağız. MSI Dergisi: Eklemek istediğiniz başka bir konu var mı? Ahmet Hamdi ATALAY: IDEF, dünyada ilk 5 savunma fuarı arasında yer alan, çok önemli bir fuar. Ev sahibi olduğumuz bir etkinlik. Bunu en iyi şekilde değerlendirmek istiyoruz. Çeşitli müşterilerimizi ya da potansiyel müşterilerimizi burada ağırlamak ve onlara çözümlerimizin hepsini bir arada göstermek istiyoruz. IDEF bir marka ve biz de bu markadan azami derecede faydalanmak amacındayız. Ziyaretçilerimiz, standımızda, bir dünya şirketinin ürün yelpazesini görecekler. HAVELSAN Genel Müdürü ve CEO su Ahmet Hamdi Atalay a, zaman ayırıp sorularımızı cevaplandırdığı ve verdiği bilgiler için, okuyucularımız adına teşekkür ediyoruz. Mayıs 2017-83