Ders Planı Ders : Görsel Sanatlar Sınıf : 9 Süre : 40 + 40 Dk Konu : Sulu Boya Tekniği Amaç ve gerekçe : Öğrenci bu modül ile, gerekli ortam sağlandığında çeşitli grafik ve illüstrasyon tasarımı çalışmalarında sulu boya tekniğini hatasız olarak kullanabileceksiniz. Araç ve Gereç: Şövale, resim altlığı, resim kâğıdı, doğal ve yapay objeler, sulu boya, kuru-sulu kalemler, ekolin, palet, fırçalar, kâğıt havlu, su kabı, ışıklı atölye ortamı, konu ile ilgili görsel yayınlar Hedef Davranışlar : Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında; 1. Sulu boya tekniğini, kullanım alanlarını ve araç gereçlerin özelliklerini inceleyerek kompozisyonu sulu boya ile renklendirebileceksiniz. 2. Seçilen bir konuda (kitap resimleme vb.) eskiz ve taslakları hazırlayabilecek ve seçilen taslağı tekniğe uygun renklendirebileceksiniz. Öğretme Yöntem ve Teknikleri Sunuş yolu ile, soru cevap ve gösterip yaptırma yöntemi. Ders İçeriği ve Süreç : Sulu boya, içeriğinde renk pigmentleri ve zamk (arapzamkı) olan ve adından anlaşıldığı gibi su esaslı boyadır. Saydam veya örtücü olarak kullanılabilir. Sulu boya tekniğinin en belirgin özelliği renklerin saydam ve canlı kullanılmasıdır. Sulu boya tekniğinde resim yapmak için çok fazla malzemeye ihtiyaç olmamasına karşın malzemelerin tekniğin özelliklerini ortaya çıkaracak kalitede olması önemlidir. Piyasada sulu boyalar tüpte ve kavanozda, sıvı ve küçük tabletler halinde katı olarak bulunmaktadır. Kuru ve ıslak yöntemleri birlikte kullanarak çalışma: Resim yaparken sadece ıslak veya sadece kuru zeminde çalışmak zordur. Islak zeminle renklerin birbirine kaynaşması, kuru zemin üzerinde fırça ile daha net ve ayrıntılı çalışmalar yapmak resme zenginlik katacaktır. Her ikisinin sağladığı etkiden dolayı genelde birlikte kullanılır. Tek sorun her iki çalışma yönteminde de boyanın kuruma zamanlarının farklılıklarına dikkat etmek gerekir. Aşağıdaki çalışmada gökyüzü ve dağlar önce kâğıt nemlendirilip boyanarak homojen bir dağılım sağlanmıştır. Daha sonraki aşamalarda kâğıdın kuruması beklenmiş ve dağların detayları boyanmıştır. Böylelikle boyanın zemin üzerinde dağılımı yani önceden sürülen renkle karışması önlenmiştir. Tek renk ile çalışma (Lavi tekniği): Lavi, resmi sulandırılmış tek rengin tonlarıyla boyamadır. Sulu boya tekniğinde çalışmaya başlarken lavi tekniği ile çalışmak faydalı olacaktır. Lavi tekniği ile yapılan çalışmalarda koyudan açığa veya açıktan koyuya boyama yöntemleri uygulanabilir. Koyudan açığa yönteminde tek renk boya (genelde koyu bir renk tercih edilir) palette fazla sulandırmadan hazırlanır. Gölgeli kısımlardan boyamaya başlanır ve açık bölgelere doğru fırça sulandırılarak boya yayılır.
Bir rengin geçişi sağlanmış olur ve boya sulandıkça rengin açıldığı ve saydamlaştığı görülür. Çalışmada kullanılacak renkler bir deneme kâğıdı üzerine fırçayla sürülerek doğru renkleri kullanacağımızdan emin olmakta fayda vardır..sulu Boya Tekniğinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıdı resim altlığı üzerine bant veya raptiyeler ile sabitlenir. Eğer sadece sulu zemin üzerine çalışılacaksa bir fırça veya sünger yardımıyla kâğıdın nemlendirilmesi sağlanır. Konu resim kâğıdına ana hatları ile çizilir. Çizerken kalemi bastırmamalı ve zorunlu olmadıkça silgi kullanılmamadır. Koyu renkteki kurşun kalem izleri şeffaf olan sulu boyanın altından gözükebilir. Ayrıca silgi ile yıpranan yerlere sürülen renkler parlaklığını kaybeder ve kirlenir. Çalışma sırasında renkleri üst üste sürmekten kaçınmalı, kâğıdın yıpranmaması için fırçayla boyalı alan üzerinde sürekli düzeltme amaçlı çalışılmalıdır. Yanlış sürülen renkleri düzeltmek için önce o kısmı temiz su ile ıslatıp, sonra sünger ya da kuru bir fırça ile silinmelidir. Resimde genelde geniş alanlar önce boyanır, daha sonra ayrıntıların boyanmasına geçilir. Açıktan koyuya doğru boyama yöntemi tercih edilmelidir. Koyudan açığa doğru bir yöntem izlemek, hatalar yapıldığında düzeltme şansını ortadan kaldırır. Çünkü açık alanı koyulaştırmak, koyu alanı açmaktan kolaydır. Resim yapılan konu ne olursa olsun gölgeli kısımları boyarken siyahtan yararlanmayı düşünmeyip amaca uygun sıcak soğuk renklerin yardımı ile çalışmalıdır. Kâğıt üzerinde çok sulandırılmış boya kâğıt havlu ile fazla bastırmadan alınabilir. Uygulama 1. Malzemelerinizi hazırlayınız. 2. Modelden çalışmaya başlamadan önce sulu boya kâğıt üzerine denemeler yapmak için önce kâğıdın bir kısmını fırça ile nemlendiriniz. Paletinizde hazırladığınız boyayı fırçanızla ıslattığınız alan üzerine yukarıdan aşağıya (koyudan açığa) boyayınız. Aşağılara indikçe fırçanızı sulandırarak rengin farklı tonlarının kâğıt üzerinde etkisini görünüz. Resim 1. 36: Sulu boya ile degrade çalışması 2. Su kabındaki suyunuzu sıklıkla değiştiriniz. Fırçanızı başka bir renk için kullanırken suyla iyice yıkayıp temiz olduğundan emin olunuz. 3. Kâğıdınızı ıslatmadan renginizi alıp koyudan açığa doğru fırçanızı sulandırarak sürünüz.
3. Kâğıdınızı ıslatmadan renginizi alıp koyudan açığa doğru fırçanızı sulandırarak sürünüz. 4. Aynı renk gurubunu, bu sefer her rengi uyguladıktan sonra kâğıdın fazla kurumasını beklemeden kâğıdınızı nemlendirerek boyayınız ve renklerin kâğıt tam kurumadan az da olsa birbirine kaynaştığını gözlemleyiniz. 5. Başka bir alanı nemlendiriniz ve aynı üç renk grubunu arka arkaya beklemeden uygulayınız ve renklerin daha çok birbirine karıştığını gözlemleyiniz. 6. Başka bir bölümü daha önceden nemlendirdiğiniz orandan daha çok su kullanarak nemlendirip renklerinizi bekletmeden uygulayınız ve renklerin birbirine kaynaşmasını gözlemleyiniz 7. Objenizi ışığın geliş yönünü göz önüne alarak beyaz bir zemin üzerine yerleştiriniz. Objenizin sizden uzaklığına dikkat ediniz. Sizden uzaklığı en fazla bir metre olacak şekilde objenizi yerleşiriniz.
8- Kağıdınızı resim altlığına bantla sabitleyiniz. 9. Objenizi kalemle fazla bastırmadan kâğıt üzerine çiziniz. 10. Çiziminizi lavi tekniğinde renklendireceğiniz için paletinize koyu bir sulu boya rengini hazırlayınız 11. Objenizin net ışık alanların dokunmayıp diğer bölgelerini fırçanızla nemlendiriniz. 12. Hazırladığınız boyayı paletin diğer kısmında sulandırarak açık bölgeye fırçanızla sürünüz
Öz Değerlendirme Soruları DEĞERLENDİRME EVET/HAYIR 1. Bilgilerinizi gözden geçirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Sulu boya kâğıdınızı resim altlığına sabitlediniz mi? 4-Islak ve kuru zemin üzerine degrade denemeleri yaptınız mı? Değerlendirme Kriterleri Konu ile ilgili araştırma yapılmış mı? 10P Konuya uygun malzemeyi getirdi mi? 20P Sulu boya tekniğini doğru kullandı mı? 30P Çalışma düzenli ve tertipli teslim edildi mi? 20P Çalışma zamanında teslim edildi mi? 20P Burcu Aslı ÖZKAN