AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

Benzer belgeler
DENEY 5- TEMEL İŞLEMSEL YÜKSELTEÇ (OP-AMP) DEVRELERİ

DENEY 8. OPAMP UYGULAMALARI-II: Toplayıcı, Fark Alıcı, Türev Alıcı, İntegral Alıcı Devreler

DENEY 5: İŞLEMSEL YÜKSELTEÇLER ve UYGULAMA DEVRELERİ

Deney 3: Opamp. Opamp ın (işlemsel yükselteç) çalışma mantığının ve kullanım alanlarının öğrenilmesi, uygulamalarla pratik bilginin pekiştirilmesi.

DENEY NO: 7 İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ VE UYGULAMALARI. Malzeme ve Cihaz Listesi:

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ - 2 DENEYİ

Mekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) OPAMP lı Tersleyen, Terslemeyen ve Toplayıcı Devreleri

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1 OPAMP DEVRELERİ-1

Şekil XNOR Kapısı ve doğruluk tablosu

Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

DENEY TARİHİ RAPOR TESLİM TARİHİ NOT

ANALOG ELEKTRONİK - II. Opampla gerçekleştirilen bir türev alıcı (differantiator) çalışmasını ve özellikleri incelenecektir.

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

DENEY FÖYÜ 7: İşlemsel Yükselteçlerin Doğrusal Uygulamaları

ELEKTRONİK LABORATUVARI DENEY FÖYÜ

DENEY 1: DĠRENÇLERĠN SERĠ/PARALEL/KARIġIK BAĞLANMASI VE AKIM, GERĠLĠM ÖLÇÜLMESĠ

Bölüm 12 İşlemsel Yükselteç Uygulamaları

ELM202 ELEKTRONİK-II DERSİ LABORATUAR FÖYÜ

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 9. --İşlemsel Yükselteçler

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ

Ölçü Aletlerinin Tanıtılması

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

DENEY 2 Op Amp: AC Uygulamaları

ĠġLEMSEL KUVVETLENDĠRĠCĠLERĠN DOĞRUSAL UYGULAMALARI. NOT: Devre elemanlarınızın yanma ihtimallerine karşın yedeklerini de temin ediniz.

DENEY: 1.1 EVİREN YÜKSELTECİN DC DA ÇALIŞMASININ İNCELENMESİ

Op-Amp Uygulama Devreleri

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ 1 DENEYİ. Amaç:

4. 8 adet breadboard kablosu, 6 adet timsah kablo

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

DENEY 6: FLİP-FLOP (BELLEK) DEVRESİ UYGULAMALARI

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ ORTAK EMETÖRLÜ YÜKSELTEÇ DENEYİ

Şekil 5.1 Opamp Blok Şeması ve Eşdeğer Devresi

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

DENEY 3: RC Devrelerin İncelenmesi ve Lissajous Örüntüleri

ADIYAMAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ DEVRE ANALĠZĠ LABORATUVARI-II DENEY RAPORU

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 2008 DEVRELER II LABORATUARI

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1 OPAMP DEVRELERİ-2

ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUARI I DENEY 3

ELM202 ELEKTRONİK-II DERSİ LABORATUAR FÖYÜ

DENEY TARİHİ RAPOR TESLİM TARİHİ NOT

Şekil 6.1 Faz çeviren toplama devresi

KZ MEKATRONİK. Temel Elektrik Elektronik Eğitim Seti Ana Ünite

DENEY NO:1 DENEYİN ADI: 100 Hz Hz 4. Derece 3dB Ripple lı Tschebyscheff Filtre Tasarımı

Bölüm 14 Temel Opamp Karakteristikleri Deneyleri

BÖLÜM 2 İKİNCİ DERECEDEN FİLTRELER

DENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ. Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi.

EET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME

İşlemsel Yükselteçler

ĠġLEMSEL YÜKSELTEÇLER (ELEKTRONİK II)

Öğrenci No Ad ve Soyad İmza DENEY 3. Tümleşik Devre Ortak Source Yükselteci

DENEY 13 İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ (Op Amp)

DENEY NO 3. Alçak Frekans Osilatörleri

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 1

Mekatronik Mühendisliği Lab1 (Elektrik-Elektronik) Seri ve Paralel RLC Devreleri

DENEY-6 THEVENİN TEOREMİNİN İNCELENMESİ MAKSİMUM GÜÇ TRANSFERİ

OHM KANUNU DENEY 1 OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMACI

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektronik Laboratuvarı I İŞLEMSEL YÜKSELTECİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE UYGULAMALARI

Dirençlerin değerleri ve toleransları renk kodu denilen iģaretleme ile belirlenir.

EET-102 DENEY KİTAPÇIĞI

DENEY 8: ORTAK EMİTERLİ YÜKSELTEÇ Deneyin Amacı

ELE 301L KONTROL SİSTEMLERİ I LABORATUVARI DENEY 3: ORANSAL, TÜREVSEL VE İNTEGRAL (PID) KONTROL ELEMANLARININ İNCELENMESİ *

DENEY FÖYÜ 7: Seri ve Paralel Rezonans Devreleri

Deneyle İlgili Ön Bilgi:

ELM 331 ELEKTRONİK II LABORATUAR DENEY FÖYÜ

DENEY 6: SERİ/PARALEL RC DEVRELERİN AC ANALİZİ

Osiloskop ve AC Akım Gerilim Ölçümü Deney 3

DENEY-4 Yarım ve Tam Dalga Doğrultucular

EET-202 DEVRE ANALİZİ-II DENEY FÖYÜ OSİLOSKOP İLE PERİYOT, FREKANS VE GERİLİM ÖLÇME

Şekil 1. R dirençli basit bir devre

BİLGİSAYARLI KONTROL OPERASYONAL AMFLİKATÖRLER VE ÇEVİRİCİLER

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

DENEY NO : 2 DENEY ADI : Sayısal Sinyallerin Analog Sinyallere Dönüştürülmesi

Yarım toplayıcı devrelerini kurunuz.

DENEY 5: RC DEVRESİNİN OSİLOSKOPLA GEÇİCİ REJİM ANALİZİ

DENEY 2: AC Devrelerde R, L,C elemanlarının dirençlerinin frekans ile ilişkileri ve RC Devrelerin İncelenmesi

V R1 V R2 V R3 V R4. Hesaplanan Ölçülen

Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği

R 1 R 2 R L R 3 R 4. Şekil 1

DENEY NO:2 BJT Yükselticinin Darbe Cevabı lineer kuvvetlendirme Yükselme Süresi Gecikme Çınlama Darbe üst eğilmesi

Şekil 1. n kanallı bir FET in Geçiş ve Çıkış Özeğrileri

EET-201DEVRE ANALİZİ-1 DENEY FÖYÜ

DEVRE ANALİZİ DENEY FÖYÜ

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK LAB 1 DERSİ DİYOT UYGULAMALARI DENEYİ

T.C. ULUDAĞ ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK MĠMARLIK FAKÜLTESĠ ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ ELEKTRONĠK DEVRELER LABORATUVARI I DENEY 2: DĠYOT UYGULAMALARI

EEM 202 DENEY 10. Tablo 10.1 Deney 10 da kullanılan devre elemanları ve malzeme listesi

EEM 202 DENEY 9 Ad&Soyad: No: RC DEVRELERİ-II DEĞİŞKEN BİR FREKANSTA RC DEVRELERİ (FİLTRELER)

DEVRE ANALİZİ LABORATUARI DENEY 6 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIM DAVRANIŞI

ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUVARI I DENEY 2

EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I

YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 413 Enerji Sistemleri Laboratuvarı-I

EEM 202 DENEY 8 RC DEVRELERİ-I SABİT BİR FREKANSTA RC DEVRELERİ

Bölüm 3 AC Devreler. 1. AC devrede, seri RC ağının karakteristiklerini anlamak. 2. Kapasitif reaktans, empedans ve faz açısı kavramlarını anlamak.

ELEKTRİK DEVRELERİ-2 LABORATUVARI IV. DENEY FÖYÜ

ELK2016 SAYISAL TASARIM DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 4 DENEYİN ADI: JK, RS, T VE D TİPİ FLİP-FLOPLARIN İNCELENMESİ

NECMETTĠN ERBAKAN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK MĠMARLIK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ ELEKTRONĠK-II LABORATUVARI DENEY FÖYÜ

DENEY 4. Rezonans Devreleri

Transkript:

AFYON KOCATEPE ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı Güz Dönemi Sayısal Elektronik Laboratuvarı Dersi Tüm Deneyler Kitapçığı

LABORATUVARDA UYULACAK KURALLAR Deneye gelmeden önce, deneyle ilgili teorik bilgi araģtırılacak ve laboratuvara gerekli bilgiler öğrenilerek gelinecektir. Deneyler saatinde baģlayacak, geç kalan öğrenciler deneye alınmayacaktır. Laboratuvardaki görevlilerin tüm uyarılarına ve temel iģ sağlığı ve güvenliği kurallarına harfiyen uyulacaktır. Deney için izin verilen cihazlar haricinde laboratuvarda hiçbir cihaz kullanılmayacaktır. Deneylerin belirlenen süre içerisinde tamamlanması gerekmektedir. Verilen süre içerisinde tamamlanamayan deney geçersiz sayılacaktır. Deney bittikten sonra deney masa ve sandalyeleri düzenli olarak bırakılacaktır. Laboratuvara ait malzeme ve donanım laboratuvar dıģına çıkarılmayacaktır. Deneylerle ilgili soru ve sorunlar görevli Öğretim Elemanı na aktarılacaktır. Kural dıģı davranıģlardan doğacak maddi/manevi tüm zararlardan öğrenci sorumlu olacaktır. Kurallara uymayan öğrencinin deneyine son verilecek, laboratuvardan çıkarılacak ve öğrenci hakkında disiplin yönetmeliği uygulanacaktır. Bir dönem içinde toplam üç deneye girmeyen öğrenci final sınavına giremeyecektir.

DENEY NO :1.1. DENEYĠN ADI: Op-Amp Deneyleri 1 (Eviren Tip Yükselteç Devresi) DENEYĠN AMACI: Eviren tip yükselteç devresi çalıģmasının incelenmesi ve Op-Amplı yükselteç tasarımda gerekli bilgilerin öğrenilmesi. TEORĠK BĠLGĠ Bilindiği gibi opampların açık çevrim kazancı çok yüksektir. Bu durum kullanıcıya her zaman avantaj sağlamaz. Çünkü opamp ın kazanç kontrol altında değildir. Yükselteç tasarımında elemanın kazancı kullanıcı tarafından kontrol edilmelidir. Opamp kazancının kontrol edilebileceği iki temel tip yükselteç devresi vardır. Bunlar; eviren (inverting) ve evirmeyen (noninverting) yükselteçlerdir. Op-amp lar yüksek kazançlı yükselteçlerdir. GiriĢlerine uygulanan sinyali çıkıģlarında yükselterek verirler. Eğer giriģ sinyali op-amp ın eksi ucuna verilirse giriģ ile çıkıģ arasında 180 derece faz farkı oluģur. Bu devreye eviren yükselteç devresi denir. Op-amp'ların özelliklerinden biri de (+) ve (-) giriģ uçlarında potansiyel fark 0 volttur.çünkü op-amp'ların giriģ empedansları çok yüksek olduğundan (+) ve (-) giriģ uçlarından akan akım pratikte nano amper seviyesindedir.ġdeal bir oğ-amp'ta (+)ve (-) giriģ uçlarından akım akmadığı akmadığı kabul edilirse (+) ve (-) giriģ uçlarındaki voltaj farkı 0 olur. DENEYĠN BAĞLANTI ġemasi ġekil 1. Eviren tip yükselteç devresi (DC çalıģma durumu).

ġekil 2. Eviren tip yükselteç devresi (AC çalıģma durumu) DENEYĠN YAPILIġI 1.ġekil 1 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. ÇıkıĢ gerilimini ölçmek için deney seti üzerindeki analog voltmetreyi ve giriģ gerilimi için dijital avometreyi kullanınız. 2. Devredeki potansiyometrenin üç farklı konumu için giriģ ve çıkıģ gerilimlerinin değerlerini ölçünüz. 3. Deney sonuçlarınızı öğretim elemanına onaylatın ve deneyi sonlandırın. 4. ġekil 2 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. Devrede gösterilen noktalara Osiloskop kanallarını uygun biçimde bağlayınız. 5. Sinyal jeneratörünü istenilen frekansa ayarlayın ve devreye uygulayın. 6. GiriĢ sinyalinin genliğini değiģtirerek çıkıģ sinyalini gözlemleyin dalga Ģeklini grafik alanına çiziniz. DENEYDE ALINAN SONUÇLARI Potansiyometre Pozisyonu V giriģ V çıkıģ 1.Pozisyon 2.Pozisyon 3.Pozisyon

CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms SORULAR 1. Eviren tip Op-Amp deney Ģemasında verilen devrede çıkıģ gerilimi V out = K x V in Ģeklinde ifade edilir. Burada K kazanç değerini belirleyen nedir araģtırınız. Bulduğunuz kazanca göre çıkıģ geriliminin değerini hesaplayınız ve yaptığınız ölçümlerle karģılaģtırınız. 2. 741 Op-Amp devesine ait bir veri sayfası elde edin ve inceleyip gerekli parametreleri raporunuza ekleyin. DENEY NO :1.2. DENEYĠN ADI : Op-Amp Deneyleri 2 (Evirmeyen Tip Yükselteç Devresi) DENEYĠN AMACI :. Evirmeyen tip yükselteç devresi çalıģmasının incelenmesi ve Op- Amplı yükselteç tasarımda gerekli bilgilerin öğrenilmesi. TEORĠK BĠLGĠ : Opampların temel uygulamalarından bir diğeri ise evirmeyen yükselteç devresidir. Bu devrede yükseltilecek iģaret opamp ın evirmeyen giriģine uygulanmaktadır. Evirmeyen yükselteç devresinde giriģ iģareti ile çıkıģ iģareti aynı fazdadır. Yani giriģ ile çıkıģ iģareti arasında faz farkı yoktur. Evirmeyen yükselteç devresinin en önemli özelliklerinden birisi çok yüksek bir giriģ direncine sahip olmasıdır. Eviren bir yükselteç devresinde giriģ direnci, devrede kullanılan R1 direncine bağlıdır ve değeri birkaç KΩ civarındadır. Evirmeyen yükselteç devresinde ise giriģ direnci opamp ın giriģ direncine eģittir. Bu değer ise yüzlerce mega ohm civarındadır.

DENEY BAĞLANTI ġemasi ġekil 1. Evirmeyen tip yükselteç devresi (DC çalıģma durumu ) ġekil 2. Evirmeyen tip yükselteç devresi (AC çalıģma durumu ) DENEYĠN YAPILIġI 1. ġekil 1 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. ÇıkıĢ gerilimini ölçmek için deney seti üzerindeki analog voltmetreyi ve giriģ gerilimi için dijital avometreyi kullanınız. 2. Devredeki potansiyometrenin üç farklı konumu için giriģ ve çıkıģ gerilimlerinin değerlerini ölçünüz. 3. Deney sonuçlarınızı öğretim elemanına onaylatın ve deneyi sonlandırın.

4. ġekil 2 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. Devrede gösterilen noktalara Osiloskop kanallarını uygun biçimde bağlayınız. 5. Sinyal jeneratörünü istenilen frekansa ayarlayın ve devreye uygulayın. 6. GiriĢ sinyalinin genliğini değiģtirerek çıkıģ sinyalini gözlemleyin dalga Ģeklini grafik alanına çiziniz. DENEYDE ALINAN SONUÇLAR Potansiyometre Pozisyonu V in V out 1.Pozisyon 2.Pozisyon 3.Pozisyon CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms SORULAR V 1. Uyguladığınız devre için out K Vin Ģeklinde verildiğine göre K kazanç değerini belirleyip çıkıģ geriliminin değerini hesaplayınız ve yaptığınız ölçümlerle karģılaģtırınız.

DENEY NO : 2.1. DENEYĠN ADI: Op-Amp Deneyleri 3 (Ġntegral Alıcı Devre) DENEYĠN AMACI: Ġntegral fonksiyonunu gerçekleģtiren yükselteç devresinin çalıģmasını incelemek. TEORĠK BĠLGĠ Integratör devre, giriģi uygulanan sinyalin integral alarak çıkıģa aktarır. Matematiksel anlamda integral, bir eğrinin altında kalan alana karģı gelir. Integratör devrenin giriģine kare dalga uygulandığını devrenin çıkıģından üçgen dalga elde edilir. Çünkü, kare dalganın integrali üçgen dalgadır. GiriĢ palorma akımlarının eģit olmayıģından dolayı meydana gelebilecek ofset gerilimini ve bu gerilimin etkilerini gidermek amacıyla op-amp 'ın faz çevirmeyen (+) giriģiyle Ģase arasına R gibi bir direnç bağlanır. DENEYĠN ġeklġ ġekil 1. Ġntegral alıcı devre bağlantı Ģeması. DENEYĠN YAPILIġI 1.ġekil 1 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. 2. GiriĢe sırası ile kare, üçgen ve sinüs biçimli sinyal uygulayın. 3. Uyguladığınız her bir sinyal için giriģ ve çıkıģ sinyallerinin dalga Ģekillerini çiziniz. 4. Deney sonuçlarınızı öğretim elemanına onaylatın ve deneyi sonlandırın. DENEYDE ALINAN SONUÇLAR

Kare Dalga GiriĢ için ; CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms Üçgen Dalga GiriĢ için ; CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms Sinüs Dalga GiriĢ için ;

CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms SORULAR 1. Ġntegral alıcı devre kullanım alanlarını araģtırıp bilgi verin. 2. Devrenin giriģ çıkıģ fonksiyonunu devre analizi bilgilerinizden yararlanarak bulunuz DENEY NO :2.2. DENEYĠN ADI : Op-Amp Deneyleri 4 (Türev Alıcı Devre) DENEYĠN AMACI :. Ġntegral fonksiyonunu gerçekleģtiren yükselteç devresinin çalıģmasını incelemek. TEORĠK BĠLGĠ : Türev alıcı devresi, genel olarak bir eviren yükselteç özelliğindedir. Fark olarak giriģte R1 direnci yerine C kondansatörü bulunmaktadır. Genel bir türev alıcı devresi Ģekil-2.16 da verilmiģtir. Türev alıcı, giriģinden uygulanan iģaretin türevini alarak çıkıģa aktaran bir devredir. GiriĢte kullanılan kondansatör, AC iģaretleri geçiren fakat DC iģaretleri geçirmeden üzerinde bloke eden bir devre elemanıdır. Dolayısı ile dc iģaretler için türev alma söz konusu değildir. Gerçekte dc iģaretler için türev alıcı çıkıģı V o =0 dır. Türev alıcı giriģine mutlaka sinüzoidal iģaret uygulanması söz konusu değildir. Frekans barındıran veya genliği zamana bağlı olarak değiģen bir iģaretin uygulanması yeterlidir. DENEY BAĞLANTI ġemasi

ġekil. Türev alıcı devre bağlantı Ģeması DENEYĠN YAPILIġI 1. ġekil 1 de verilen bağlantı Ģemasındaki devreyi kurunuz. 2. GiriĢe sırası ile kare üçgen ve sinüs biçimli sinyal uygulayın. 3. Uyguladığınız her bir sinyal için giriģ ve çıkıģ sinyallerinin dalga Ģekillerini çiziniz. 4. Deney sonuçlarınızı öğretim elemanına onaylatın ve deneyi sonlandırın. DENEYDE ALINAN SONUÇLAR Kare Dalga GiriĢ için ;

CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms Üçgen Dalga GiriĢ için ; CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms Sinüs Dalga GiriĢ için ; CH1 Volt/Div=...V Prob X=... CH2 Volt/Div=...V Prob X=... Time/Div=...ms SORULAR 1. Türev alıcı devrenin kullanım alanlarını araģtırıp bilgi verin. 2. Devrenin giriģ çıkıģ fonksiyonunu devre analizi bilgilerinizden yararlanarak bulunuz.

DENEY 3- Temel Lojik Fonksiyonlar Amaç: Temel lojik fonksiyonları öğrenmek(ve-and, VEYA-OR, DEĞĠL-NOT, VEDEĞĠL- NAND, VEYADEĞĠL-NOR). Bu fonksiyonların doğruluk tabloları, lojik diyagramlar ve Boolean kuralları ile gösterimini öğrenmek. Deneyin YapılıĢı: - Deney bağlantı Ģemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. (Entegre devrelerinin besleme ayakları şemaların yanındaki entegre bilgileri kısmında verilmiştir.) - Doğruluk tablosunda verilen giriģ lojik seviyelerini verilen anahtarları kullanarak devreye uygulayın ve devrenin çıkıģ lojik seviyelerini tabloya aktarınız. Deney Bağlantı ġeması: Bacak 1 Bacak 2 Bacak 3 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 1. VEYA (OR) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu. Bacak 1 Bacak 2 0 +5 ġekil 2. DEĞĠL (NOT) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu.

7432 7404 Bacak 1 Bacak 2 Bacak 2 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 3. VEYA+DEĞĠL (OR+NOT) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu. Bacak 3 Bacak 2 Bacak 1 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 4. VEYADEĞĠL (NOR) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu. Bacak 1 Bacak 2 Bacak 3 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 5. 2 GiriĢli VEDEĞĠL (NAND) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu.

Bacak 1 Bacak 2 Bacak 3 Bacak 4 Bacak 6 0 0 0 0 +5 0 0 0 +5 +5 0 0 +5 +5 +5 0 +5 +5 +5 +5 ġekil 6. 4 GiriĢli VEDEĞĠL (NAND) kapısı deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu. Raporda Ġstenenler: ġekil 7. 7451entegre devresi deney bağlantı Ģeması ve doğruluk tablosu. - Deney bağlantı Ģemalarını rapor defterinize çiziniz. - Doğruluk tablolarını oluģturunuz. (Tablolarda 0 ve 1 kullanınız.) - Ölçüm sonuçlarını kaydediniz. 2A 2B 2C 2D 2Y 0 0 0 0 +5 0 0 0 +5 +5 0 0 +5 +5 +5 0 +5 +5 +5 +5 - AĢağıdaki soruları rapor defterinize cevaplayınız. Sorular: 1. Yukarıdaki devrelerde kullanılan entegre devreler için veri sayfalarından yararlanarak bacak bağlantılarını çıkarınız. 2. Yine veri sayfalarından faydalanarak entegrelere ait akım gerilim sınırlarını yazınız (ÇıkıĢ akım sınırı, giriģ gerilimi değerleri, besleme gerilimi vb ). 3. AĢağıdaki devre için verilen doğruluk tablosunu doldurunuz.

A B A B K L Y 0 0 0 1 1 0 1 1 DENEY 3- Temel Lojik Fonksiyonlar Öğrencinin Adı Soyadı: Deney Uygulama Tarihi: Öğretim Elemanı: Numarası: Rapor Teslim Tarihi: Onay:

DENEY 4- Boolean Kuralları ve Lojik Denklemlerin SadeleĢtirilmesi Amaç: Boolean kuralları ile lojik denklemlerin gösterimi ve sadeleģtirilme yöntemlerini öğrenmek. Deneyin YapılıĢı: - Deney bağlantı Ģemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. (Entegre devrelerinin besleme ayakları şemaların yanındaki entegre bilgileri kısmında verilmiştir.) - Doğruluk tablosunda verilen giriģ lojik seviyelerini verilen anahtarları kullanarak devreye uygulayın ve devrenin çıkıģ lojik seviyelerini tabloya aktarınız. - Devrede Osiloskop kullanılması gerekiyorsa uygun Ģekilde Osiloskop bağlantılarını yapıp elde ettiğiniz sinyal Ģekillerini grafik alanına aktarınız. Deney Bağlantı ġeması: Bacak 1 Bacak 3 Bacak 4 0 5V ġekil 1. Çift evirici devresi ( A A). ġekil 2. Enable-Disable devreleri (Veya kapılı). Bacak 1ve 2 Out

0 5V ġekil 3. A A A kuralı. Bacak 1 0 5V Out ġekil 4. A A A kuralı. ġekil 5. Enable-Disable devreleri (Ve kapılı). Bacak 1 ve 2 0 5V Out ġekil 6. A A A kuralı. Bacak 1 Out

0 5V ġekil 7. A A A kuralı. Bacak 1 Bacak 3 Out 1 Out 2 0 0 0 1 1 0 1 1 ġekil 7. 7405 entegre devresi uygulaması. Raporda Ġstenenler: - Deney bağlantı Ģemalarını rapor defterinize çiziniz. - Doğruluk tablolarını oluģturunuz. (Tablolarda 0 ve 1 kullanınız.) - Gerekli ise sinyal çizimlerini yapınız. - AĢağıdaki soruları rapor defterinize cevaplayınız.

Sorular: 1. 7404 entegre devresi ile 7405 entegre devresi aynı kapı devreleridir. Bu iki entegre devresi arasındaki farklılıkları iç bağlantı Ģemalarından yararlanarak belirtiniz. DENEY 4- Boolean Kuralları Ve Lojik Denklemlerin SadeleĢtirilmesi Öğrencinin Adı Soyadı: Numarası: Deney Uygulama Tarihi: Öğretim Elemanı: Rapor Teslim Tarihi: Onay:

DENEY 5- Demorgan Teoremi Amaç: DeMorgan Teoremini kullanarak Boolean denklemlerini sadeleģtirmek ve düzenleyerek değiģtirmek. Deneyin YapılıĢı: - Deney bağlantı Ģemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. (Entegre devrelerinin besleme ayakları şemaların yanındaki entegre bilgileri kısmında verilmiştir.) - Doğruluk tablosunda verilen giriģ lojik seviyelerini verilen anahtarları kullanarak devreye uygulayın ve devrenin çıkıģ lojik seviyelerini tabloya aktarınız. - Devrede Osiloskop kullanılması gerekiyorsa uygun Ģekilde Osiloskop bağlantılarını yapıp elde ettiğiniz sinyal Ģekillerini grafik alanına aktarınız. Deney Bağlantı ġeması: A B U V W X Y 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 1. DeMorgan teoremi devresi. A A B W X Y 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5 ġekil 2. DeMorgan teoremi devresi

Şekil 3. DeMorgan teoremi devresi. A B U V W X Y 0 0 0 +5 +5 0 +5 +5

ġekil 4. DeMorgan teoremi devresi. A B C A B C Z X Y 0 0 0 0 0 +5 0 +5 0 0 +5 +5 +5 0 0 +5 0 +5 +5 +5 0 +5 +5 +5 A B C U V W X Y 0 0 0 0 0 +5 0 +5 0 0 +5 +5 +5 0 0 +5 0 +5 +5 +5 0 +5 +5 +5

ġekil 4. DeMorgan teoremi devresi. Raporda Ġstenenler: - Deney bağlantı Ģemalarını rapor defterinize çiziniz. - Doğruluk tablolarını oluģturunuz. (Tablolarda 0 ve 1 kullanınız.) - Gerekli ise sinyal çizimlerini yapınız. - AĢağıdaki soruları rapor defterinize cevaplayınız. Sorular: 2. Verilen Ģemaların Boolean eģitliklerini yazınız. 3. Devrelerde verilen X ve Y çıkıģları birbirlerine eģdeğerdir. Bu durumu matematiksel olarak gösteriniz. DENEY 5- Demorgan Teoremi Öğrencinin Adı Soyadı: Deney Uygulama Tarihi: Öğretim Elemanı: Numarası: Rapor Teslim Tarihi: Onay:

DENEY 6- Ayrıcalıklı Veya (EXOR) Uygulamaları Amaç: - Temel lojik kapı devrelerini kullanarak EXOR fonksiyonunu üreteme yollarını öğrenmek. - Yarı toplayıcı ve yarı çıkarıcı devrelerin çalıģmasını incelemek. Deneyin YapılıĢı: - Deney bağlantı Ģemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. - Doğruluk tablosunda verilen giriģ lojik seviyelerini devreye uygulayın ve devrenin çıkıģ lojik seviyelerini tabloya aktarınız. Deney Bağlantı ġeması: A B X X 0 0 0 1 1 0 1 1 ġekil 1. EXOR devresi üretme yöntemi 1. A B X 0 0 0 1 1 0 1 1 ġekil 2.. EXOR devresi üretme yöntemi 2.

ġekil 3. EXOR devresi. A B X 0 0 0 1 1 0 1 1 A B S C 0 0 0 1 1 0 1 1 ġekil 4. Yarı toplayıcı devresi. A B D Ba 0 0 0 1 1 0 1 1 ġekil 5. Yarı çıkarıcı devresi. Raporda Ġstenenler: - Deney bağlantı Ģemalarını rapor defterinize çiziniz. - Doğruluk tablolarını oluģturunuz. (Tablolarda 0 ve 1 kullanınız.) - Gerekli ise sinyal çizimlerini yapınız. - AĢağıdaki soruları rapor defterinize cevaplayınız.

Sorular: 4. Verilen devrelerin çıkıģlarına ait lojik ifadeleri yazın ve gerekiyorsa sadeleģtiriniz. 5. EXOR kapı devresi ile gerçekleģtirilebilecek iki örnek uygulama devresi çiziniz. ÇıkıĢ lojik ifadesini ve doğruluk tablosunu oluģturunuz. DENEY 6 Ayrıcalıklı Veya (EXOR) Uygulamaları Öğrencinin Adı Soyadı: Numarası: Deney Uygulama Tarihi: Öğretim Elemanı: Rapor Teslim Tarihi: Onay:

DENEY 7- Tam Toplayıcı ve Tam Çıkarıcı Devreleri Amaç: - Tam toplayıcı ve tam çıkarıcı devrelerini üretme yollarlını öğrenmek ve özelliklerini incelemek. Deneyin YapılıĢı: - Deney bağlantı Ģemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. - Doğruluk tablosunda verilen giriģ lojik seviyelerini devreye uygulayın ve devrenin çıkıģ lojik seviyelerini tabloya aktarınız. Deney Bağlantı ġeması: A 0 B 0 C -1 S 0 C 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 0 1 0 1 1 1 0 1 1 1 ġekil 1. Yarı toplayıcılarla oluģturulmuģ tam toplayıcı devresi.

A1 A0 B1 B0 C1 C1 S0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 0 1 0 0 1 0 1 ġekil 2. Ġki bitlik tam toplama devresi.

A + B + C0 = Toplam A+B=S A 3 A 2 A 1 A 0 B 3 B 2 B 1 B 0 C 0 C 3 S 3 S 2 S 1 S 0 Onluk karģılığı 1010 0101 0 1010 0011 0 1111 0110 0 1111 1111 0 A + B = Fark A+B=D A 3 A 2 A 1 A 0 B 3 B 2 B 1 B 0 B a3 D 3 D 2 D 1 D 0 Onluk karģılığı 1010 0101 1010 0011 1111 0110 1111 1111 ġekil 3. 7483 entegresi ile tam toplayıcı ve tam çıkarıcı devre tasarımı. Raporda Ġstenenler: - Deney bağlantı Ģemalarını rapor defterinize çiziniz. - Doğruluk tablolarını oluģturunuz. (Tablolarda 0 ve 1 kullanınız.) - Gerekli ise sinyal çizimlerini yapınız. - AĢağıdaki soruları rapor defterinize cevaplayınız. Sorular: 6. Verilen devrelerin çıkıģlarına ait lojik ifadeleri yazın ve gerekiyorsa sadeleģtiriniz. 7. 7483 entegresi hakkında bilgi veriniz. DENEY 7- Tam Toplayıcı ve Tam Çıkarıcı Devreleri Öğrencinin Adı Soyadı: Numarası: Deney Uygulama Tarihi: Öğretim Elemanı: Rapor Teslim Tarihi: Onay: