Dil Öğrenme ve yazım dili öğrenme Đyi bir başarı için gerekli olanşartlar Çocuğunu desteklemek isteyen annebabalar için çeşitli tavsiyeler Elisabeth Grammel und Claudia Winklhofer Übersetzung: Abdullah Cetin
Đnsanları özgürlüğe götürmek, birbirleriyle konuşturmak demektir (Carl Jaspers)
Đlk dilin/anadilin geliştirilmesi Konuşmayı öğrenme yeteneği doğuştan vardır. Bir çocuk aynı anda birçok dili kolayca öğrenebilir (örneğin anne ve baba değişik dili konuşuyorlarsa). Önce çocuk kelimeleri tek tek konuşur, sonra o dilin gramerini öğrenir ve tüm bunlar ders görmeden olur.
Birinci dil- ikinci dil Çocuk ilk dil(ler)ini neredeyse kendiliğinden öğrenir. Çevredeki konuşulan dile de ikinci dil denir. Yaşanılan ülkede konuşulan dildir. Çocuk ikinci dili ne kadar erken ögrenirse o kadar kolay olur. Okula başlamadan önce, çocuk anaokulunda ikinci dili ögrenebilir.
Yabancı Dil Yabancı dil, yaşanılan çevrede devamlı konuşulmayan ve sonradan öğrenilen dildir. Đngilizce, Fransızca, Đspanyolca vb gibi yabancı diller genellikle okulda öğretilir, ama bu diller günlük yaşam için zaruri değildir.
Seninle hangi dilde konuşayım? Bu, diğer ülkelerden göç etmiş olan pek çok anne baba tarafından sorularn bir soru. Dilbilim açısından şunu biliyoruz; Çocuğunuz ilk dilini ne kadar iyi konuşuyorsa, ikinci dil olan Almanca yı ve diğer dilleri daha iyi konuşabilir ve öğrenebilir. Dil kimliği ve kültürü verir.
Birinci diliniz nedir? Hangi dilde kendinizi evinizde hissediyorsunuz? Hangi dilde duygularınızı en iyişekilde ifade edebiliyorsunuz? Hangi dil kalbinizin dilidir? O dil hangisi ise, doğumdan itibaren çocuğunuzla o dilde konuşmanız gerekir. Eğer kendinizi geldiğiniz ülkenizin diliyle, yani Almanca yla daha iyi ifade edilebiliyorsanız, ilk diliniz Almanca da olabilir.
Her dil değerlidir Küçüklükten itibaren çocuğunuz iki dili öğrenebilmeşansına sahiptir. Hangi dil olursa olsun, iki veya daha çok dili iyi konuşabilmek büyük bir avantajdır. Đyi ve kötü dil yoktur. Her dil değerlidir, her dil bir hazinedir
Okuma ve Yazma Bir dili yüksek düzeyde bilmek için gerekli olanşey, bu dilde okumayı ve yazmayı bilmektir. Çocuğunuz ancak yazıyla, edebiyat ve sanat alanında uzmanlığa erişebilir. Bu aynı zamanda çocuğun mesleki geleceği için büyük bir avantajdır. Bunun için okullarda birçok dilde anadili dersleri vardır.
Her zaman kolay değildir Başka bir dil konuşulan bir ülkede yaşamak. Başka bir kültürün hakim olduğu bir ülkede yaşamak. Çocuk için en iyisini istemek, ancak çoğu zaman yeterli zamanın olmaması. Çalışma koşulları, konut problemi, mali endişeler.
Dil öğrenmeyi teşvik etmek isteyen ebeveynler için bazı ipuçları Çocuğun ikinci dili öğrenmesi için anne babalar hangi hazırlıkları yapmalı ve çocuklarını nasıl desteklemeliler?
Örnek olmak Çocuğunuzla kendi dilinizde konuşun. Çocuğunuza ilk dilinin ne kadar önemli ve değerli oldugunu gösterin. Çocuğunuzla ÇOK konuşun. Ona sorular yöneltin: Nasıl? Kim? Niçin? Ne?
Hatalara karşı nasil bir tutum segilememiz lazim Eğer Çocuğunuz birşeyi yanlış söylüyorsa onu düzelmeyiniz. Çocuğunuzu, söylediğinizin aynısını söylemesi için tekrar etmeye zorlamayın. Çocuğun ifadesini doğruşekilde yansıtın. Örneğin, aynı cümleyi doğru olarak söyleyin.
Zaman tanıyın, zaman harcayın Konuşmak için çocuğunuza zaman verin. Çocuğun konuşmasını kesmeyin, bırakın çocuğunuz sözünü bitirene kadar konuşsun. Çocukla konuşmak için zaman ayırın. Çocuğunuzun söylediğine ilgi duyduğunuzu ona gösterin.
Okumadan önce çocuğa sesli okumak gelir Çocuklar resim ve resimli kitapları severler ona hikayeler okuyun çocuğu meraklandırın. Hikayelerin içeriği hakkında onunla konuşun. Okunan kitapları tekrar tekrar okuyun. Çocuğunuza kitapları verin, sayfalarını karıştırsın, anlatmasına izin verin ve siz de tekrarlayın, bunun için ona bol zaman tanıyın. Halk kütüphanesinde bir çok dilde kitap ödünç alabilirsiniz.
Medya araclarını kullanmak Eğer çocuğunuza hikaye okumak istemiyorsaniz, onunla birlikte kendi dilinizde CD'lerden hikaye dinleyebilirsiniz veya, DVD den çocuk filmleri izleyebilirsiniz. Çocukların genellikle öykü ve filmleri sık sık duymaları ve görmeleri gerekir, onları anlamaları icin bu sürece ihtiyaçları var. Sık sık televizyon izlemek çocuğun hassas beynini zorluyor, ve büyük diş etkenlerle karşı karşıya bırakıyor.
Gerekli olan üç faktör Dil, bir konu hakkında karşılıklı konuşmaktır. TV ve bilgisayar oyunları da dil öğrenimi için uygun değildir. Onlar sorulara cevap vermez. Çocuğun dünyayı anlayabilmesi için dünya hakkında konuşabilmesi lazım. Tekerlemeler, şarkılar, oyunlar, kelime oyunları, resimli kitaplar, masallar eğlencelidir, hattatv izlemekten bile eğlencelidir.
Ritüeller (Kurallar) Her gün yapmak için ritüeller ortaya koyun ve bunları gerçekleştirin. Yatmadan önce çocuğunuza bir hikaye okuyun ya da birlikte bir CD dinleyin. Birlikte yemek yemek icin en az günde bir defa zaman ayırın ve bu yemekte rahat birşekilde çocuğunuzla konuşun. Çocuğunuzun okulda öğrendiklerini size göstermesine ve anlatmasına izin verin ve onun ev ödevlerine bir göz atın.
Gözlemlemek Çocuğunuzun dil gelişimini gözlemleyin. Çocuğunuz sadece düzgün konuşabildiği kelime ve cümleleri daha sonra doğru okuyabilir ve yazabilir. Đyi işitebilmek, doğru diş pozisyonu, çok hareket ve egzersiz, sağlıklı beslenme çocuğun iyi dil gelişimininşartlarındandır.
Đlk kez Okuma Đşaret ve resimlerin tanınması okumada ilk adımdır. Bu karakterler ve resimler hakkında çocuğunuzunla konuşun. Bunların ne anlama geldiğini çocuğunuza söyleyin.
Yazı, resim ve dil Okul öncesi yaşta bir çocuk, yazı ile dil arasındaki farkı ayırt edebilir, ona okuma esnasında hangi yöne doğru okuduğunuzu gösterin. Onların dikkatini bilinçli olarak resmin içeriğine çekin ve o konuda onunla serbestçe konuşun. Çocuğunuzun da o konuda serbest konuşmasına izin verin.
Đlk defa yazma Karalama mektuplarla çocuk taklit etmeyi sever, bu fırsatı çocuğunuza verin Kendi adını yazabilmek, ve adındaki harfleri başka kelimelerde tanımak çocuklara zevk verir.
Oynayarak dil öğrenmek Oynayarak dil öğrenilebilir. Aynı sesle (harfle) başlayan kelimeleri çocuğunuzla birlikte arayın. Çocuğun ilk diline aşinalık kazanabilmesi için çocuğunuzla konuşun ve onunla birlikte şarkılar, şiirler, tekerlemeler söyleyin.
Đki dilde Okuma ve yazma Çocuğunuzun ilk ve ikinci dilinde okuma ve yazmayı öğrenmesi çok önemlidir. Çocuğunuza dilinizin yazısını göstermek ve açıklamak için fırsatları mümkün olduğu kadar erken değerlendirin. Okuldaki anadil eğitim imkanlarından yararlanın.