TARİH: Ağustos 2015 SAYI: 160 İÇİNDEKİLER Başkan dan TSPB den Haberler * Temmuz Msl.Glş.Eğt.Kat. * Ağustos Msl.Gel.Eğt.Prg * Fin. Planlama Dern. Semi. * BİST Fin. ve Eko. Konf. *Yatırımlarda Çevre Toplum ve Yönetişim Bakış Açısı Pa BİST den Haberler * BİST Fin. ve Eko. Konf, Sermaye Piy.larında Yeni Dönem Başlığı Altında 1-2 Ekim 2015 te Gerçekleştiri.. * BİST Karadağ Borsası Piy. Verilerini Dağıtmaya.. * BİST VİOP, Futures & Options World de İki Kate.. * BİST de Gong Sizin İçin.. BASIN da S.P. Haberleri * Borsa İstanbul un Yaşlı Kurtları * Lisanslama ve Sicil Esasla rı Tebliğinde Değişiklik Sağlık * İnsan Türünün Tarihinde.. Etkinlikler BUD Duyuruları * İş İlanı * BİST deki Üye Temsilcilerinin Yeni Taşıma Sözleşmesi BUD İletişim Bilgileri BUD HABERLERİ www.bud.org.tr BAŞKAN DAN Sevgili arkadaşlar, AYLIK BÜLTEN Bunaltıcı sıcakların artarak devam ettiği Ağustos ayı bülteniyle hepinize merhaba. Bunaltıcı sıcaklarla birlikte, seçim sonrası siyasi tansiyonun düşmemesi, yaşanan terör eylemleri, her gün gelen şehit haberleri bünyelerimizi sarsmaya devam etmekte. Tüm bu gelişmeler hem iş açısından hem de insani açıdan tedirginliğimizi arttırmakta. Diğer taraftan geçtiğimiz ay Borsa İstanbul da, brokerlara ve en az temel düzey belgesi olan piyasa çalışanlarına Nasdaq alım satım sistemi eğitimleri verildi. Yeni alım satım sisteminin ilk lansmanının bizler için çok avantajlı olduğunu söyleyemesek de eğitimlerin bizler için tek kazanımı uzun yıllardır görev ya da kurum değişiklikleri sebebiyle haberleşemediğimiz ve görüşemediğimiz arkadaşlarımızla buluşma fırsatı yaratması oldu. SPK, Temmuz ayı ortasında lisanslama tebliğinde değişikliğe gitti. Tebliğ değişikliğini web sitemizde ve bültenimizde bulabilirsiniz. Yüksekokul mezunlarına da sınav hakkı tanınması yönündeki talebimizi hem kendi adımıza, hem de Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği nin desteğini alarak, onlar vasıtasıyla SPL ye ilettik. Bu konuda en hızlı şekilde aksiyon almalarını bekliyoruz. Bu ayki sözlerimize burada son verirken, hepinize barış ve kardeşlik içinde sağlık ve bol kazançlı günler diliyorum. Ayfer ÇOR Başkan TSPB DEN HABERLER TEMMUZ 2015 MESLEKİ GELİŞİM EĞİTİMLERİ KATILIMCI SAYILARI Temmuz ayı içinde düzenlenen 1 mesleki gelişim eğitimine 14 vkişi katıldı. Tarih Eğitim Adı Katılımcı Sayısı 23 Temmuz Elektriğe Dayalı Vadeli İşlem Sözleşmeleri 14 TOPLAM 14
AĞUSTOS, EYLÜL VE EKİM 2015 MESLEKİ - KİŞİSEL GELİŞİM EĞİTİM PROGRAMI Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında da farklı konulara yönelik mesleki ve kişisel gelişim eğitimleri planlandı. Eğitimlere başvurular www.birlikteegitim.org internet sitesi üzerinden yapılabiliyor. Tarih Eğitim Adı Süre 12-14 Ağustos Şirket Birleşme, Satın Alma ve Değerlemesi 3 gün 25 Ağustos Kişisel Gelişim ve İş Ahlakı 1 gün 28 Ağustos Hisse Senedi Değerleme ve Yatırım Stratejisi Oluşturma 1 gün 3 Eylül Mevcut Davalar Işığında Türev İşlemlerinin Değerlendirilmesi 1 gün 3 Eylül İş Yaşamında E-Posta Yazışma Teknikleri 1 gün 8 Eylül Müşteri Temsilcileri için Makroekonomik Verilerin Yorumlanması 1 gün 10 Eylül Siber Olaylara Müdahale Eğitimi (SOME) 1 gün 11 Eylül Gayrimenkul ve Konut Piyasasında Finansman ve Kriz Analizleri 1 gün 16 Eylül Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu (TTK ve SPK Açısından) 1 gün 16-17 Eylül Çatışma Koçluğu ve Arabuluculuk 2 gün 18 Eylül Araştırma Raporu Yazımı 1 gün 29-30 Eylül Profesyonel Sunuş Teknikleri 2 gün 5 Ekim Kentsel Dönüşüm ve Uygulamaları 1 gün 8 Ekim Sahte Çek, Resmi Belge Sahtecilik, Dolandırıcılık 1 gün FİNANSAL PLANLAMA DERNEĞİ SEMİNERİ Finansal Planlama Derneği (FPD) tarafından 11 Ağustos 2015, Salı günü 18:30-20:30 saatleri arasında finansal planlama uzmanı Suat Palandüz ün katılımıyla, Aracı Kuruluşlar Birliği nin Av. Bedii Ensari Eğitim Salonu nda bir seminer düzenlenecek. Ücretsiz olarak düzenlenecek olan seminerde, 11 yılı aşkın süredir Güney Afrika da bağımsız finansal planlama uzmanı olarak çalışan Palandüz, finansal planlama mesleğinin uygulanmasına dair bilgileri katılımcılarla paylaşacak. Ayrıca seminerde eğitim, sınav, CFP olma süreçlerinden başlayarak müşteri bulma, finansal plan hazırlama, müşteri bağlılığı, vefat sonrası planlama, yatırım araçlarının seçimi vb. sorulara cevap aranacak. BORSA İSTANBUL FİNANS VE EKONOMİ KONFERANSI (BIFEC) 2. Uluslararası Borsa İstanbul Finans ve Ekonomi Konferansı (BIFEC), 1-2 Ekim 2015 tarihlerinde The Marmara Hotel, İstanbul da düzenlenecek. Sermaye Piyasalarında Yeni Dönem başlığı altında yapılacak konferans, girişim finansmanı, piyasa mikro-yapısı, uluslararası finans gibi ana başlıkların yanı sıra pek çok farklı konuyu da kapsayacak. Konferans, akademik sunumların yanı sıra, politika yapıcılar, düzenleyiciler ve piyasa katılımcılarının da yer alacağı panel görüşmelerini içerecek. YATIRIMLARDA ÇEVRE, TOPLUM VE YÖNETİŞİM (ESG) BAKIŞ AÇISI PANELİ Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Platformu ve BNY Mellon işbirliği ile 3 Temmuz 2015 tarihinde İTÜ Taşkışla Binası nda yer alan Borsa İstanbul Kütüphanesi nde Yatırımlarda Çevre, Toplum ve Yönetişim (ESG) Bakış Açısı konulu bir panel düzenlendi. Borsa İstanbul un ev sahipliğinde düzenlenen toplantıda BNY Mellon ve şirketlerin ESG alanındaki derecelendirmesini yapan ve ağırlıklı olarak kurumsal yatırımcılara ve büyük fonlara hizmet veren araştırma şirketi Sustainalytics ten gelen temsilciler sunum yaptılar. Toplantıya, Borsa İstanbul, Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği, BNY Mellon ve Sustainalytics temsilcilerinin yanı sıra TSPB, Sürdürülebilirlik Akademisi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve birçok şirket temsilcisi katıldı. Kaynak: TSPB - http://www.tspb.org.tr/tr/
BİST DEN HABERLER Borsa İstanbul Finans ve Ekonomi Konferansı (BIFEC), Sermaye Piyasalarında Yeni Dönem Başlığı Altında 1-2 Ekim 2015 te Gerçekleştirilecek 20 Temmuz 2015 2. Uluslararası Borsa İstanbul Finans ve Ekonomi Konferansı (BIFEC) 1-2 Ekim 2015 tarihlerinde The Marmara Hotel, İstanbul da gerçekleştirilecektir. Sermaye Piyasalarında Yeni Dönem başlığı altında düzenlenecek olan konferans; girişim finansmanı, piyasa mikroyapısı, uluslararası finans gibi ana başlıkların yanı sıra pek çok farklı konuyu da kapsayacaktır. Dünya ekonomisi ve finans sektörünün önde gelen isimlerini ağırlayacak olan Konferans, akademik sunumların yanı sıra, politika yapıcılar, düzenleyiciler ve piyasa katılımcılarının da yer alacağı panel görüşmelerini de içerecektir. Konferansta bilim kurulu tarafından seçilecek olan bir makaleye, 3.000 Amerikan doları tutarında en iyi makale ödülü verilecektir. Ayrıca, sunulan makaleler arasından seçilenler, Borsa İstanbul Review özel sayısında basılmak üzere değerlendirmeye alınacaktır. Makale gönderimi, kayıt ve daha fazla detay için: www.bifec.com ÖNEMLİ TARİHLER: Geniş özet gönderimi için son gün: 15 Temmuz 2015 Geri bildirim tarihi: 31 Temmuz 2015 Kayıt için son tarih: 21 Ağustos 2015 Konferans tarihi: 1-2 Ekim 2015 Borsa İstanbul Karadağ Borsası Piyasa Verilerini Dağıtmaya Başladı 23 Temmuz 2015 Borsa İstanbul, bölgesel veri merkezi olma hedefiyle Eurasia Data Dissemination Network (EDDN) Projesi kapsamında Karadağ Borsası piyasa verilerini 1 Temmuz dan başlayarak dağıtmaya başladı.
Borsa İstanbul VİOP, Futures & Options World (FOW) Uluslararası Ödüllerinde İki Kategoride Finale Kaldı 28 Temmuz 2015 Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), dünyanın önde gelen türev ürünler yayıncısı olan Futures & Options World (FOW) tarafından verilen ödüllerde, borsa olarak Yılın Gelişmekte Olan Borsası (Emerging Exhange of the year) ve DolarTL sözleşmesiyle ise En Yenilikçi Ürünler (Most Innovative New Contract) kategorilerinde finale kaldı. FOW Uluslararası Ödülleri küresel olarak çeşitli alan ve disiplinlerde öncü türev piyasalara veriliyor. Farklı kategorilerde yarışan borsalar, öncelikle finale kalıyor ve sonrasında alanında uzman kişiler tarafından oylanıyor. VİOP, 2015 yılındaki işlem hacmi ve açık pozisyon sayısında rekor artışlar, çok çeşitli yeni ürünlerin işleme açılması, teknolojik alt yapı iyileştirmeleri, eğitim ve pazarlama faaliyetleri, uluslararası ortaklıklar ve gelir paylaşımına dayalı piyasa yapıcılık programı sayesinde FOW tarafından yılın gelişmekte olan borsası kategorisinde finale kaldı. Ayrıca Borsa İstanbul VİOP, yatırımcıların ve şirketlerin kur riskinden korunmalarını sağlayan, dünyada ilk kez organize bir borsada işlem görmeye başlayan DolarTL opsiyon sözleşmeleri ile de En Yenilikçi Ürünler kategorisinde finale kaldı. Merkezi karşı taraf güvencesiyle takası gerçekleştirilen nakdi uzlaşmalı FX opsiyonu olarak DolarTL opsiyonları, global FX opsiyonlarının merkezi karşı taraf hizmetiyle takasının yapılabilmesiyle, gelişmekte olan ülkeler için de örnek bir enstrüman oldu. Gelir paylaşımına dayalı piyasa yapıcılık programı sayesinde dar aralıklarda alım-satım fiyatlarının bulunduğu DolarTL opsiyon sözleşmelerinde işlem hacmi 2015 in ilk 7 aylık dönemde bir önceki yıl toplamına göre 10 kat artarak 700 milyon TL ye ulaştı. VİOP Grup Müdürü Muammer Çakır açıklamasında Borsa İstanbul VİOP olarak uluslararası bir yarışmada iki alanda finale kalmak bizler ve ülkemiz için oldukça gurur verici. Özellikle hem döviz vadeli işlem sözleşmelerinde işlem hacmini son iki yılda dört katına çıkarabilmeyi hem de döviz opsiyonlarını borsada işleme açarak ciddi işlem hacmine ulaşmayı, yatırımcıların ve piyasanın ihtiyaç ve taleplerini dikkate alarak sağladık. İfadesinde bulundu. Her yıl düzenlenen ve dünyanın önde gelen borsalarının katıldığı FOW ödülleri kazananları 23 Eylül de Singapur da gerçekleştirilecek Gala Yemeğinde açıklanacak. Ödüller ile ilgili detaylı bilgi için: http://www.fow.com/3464422/awards-for-asia-2015-shortlist-unveiled.html Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), geniş ürün yelpazesiyle yatırımcıların ve şirketlerin her türlü risklerinin yönetilmesinde merkezi karşı taraf güvencesi ve artan likiditesi ile bölgesinin tercih edilen platformu olma yolunda ilerliyor.
Borsa İstanbul da Gong Sizin İçin Çalacak 28 Temmuz 2015 Borsa İstanbul da bugüne kadar halka açılan şirketler tarafından yapılabilen gong töreni, tüzel kişilere açılıyor. Bundan sonra özel günlerini kutlamak ya da bir konuyla ilgili farkındalık yaratmak isteyen şirketler de gong çalabilecek Türkiye nin tek borsası Borsa İstanbul, şirketlerin kutlamaları için yepyeni bir platform oluşturdu. Bugüne kadar sadece halka açılan şirketlerle sınırlı olan gong törenlerinden artık tüm tüzel kişiler yararlanabilecek. Tüm dünyada borsa piyasalarının açılış ve kapanışları, Borsa bünyesindeki gong un çalınmasıyla ilan edilir. Zaman içinde bu sembolik işlem, bir adım öteye geçerek, ülkelerin veya şirketlerin özel gün ve kutlamalarına ev sahipliği yapmaya başladı. Borsa İstanbul da bugüne kadar halka açılan şirketlerle sınırlı olan gong törenlerini, şirketlerin ihtiyacına göre farklı paketler oluşturarak tüm tüzel kişilere açma kararı aldı. Artık şirketler, borsanın açılış saati olan sabah 09.15 te ya da 17.40 taki kapanış saatinde gong çalıp farkındalık yaratabilecekler. Borsada işlem gören şirketlerin yanı sıra halka açık olmayan şirketler, sanayi ve ticaret odaları, üniversiteler, meslek örgütleri gibi tüm tüzel kişiler, gong töreniyle birlikte ihtiyaç duyulan tüm hizmetleri de Borsa İstanbul dan satın alabilecekler. Konuyla ilgili bilgi veren Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç, dünyada da örnekleri olan bu uygulamayla, özel günlerini kutlamak isteyen, yeni ürünlerinin lansmanını yapan ya da belli bir toplumsal konuyla ilgili farkındalık yaratmak isteyen şirket ve kurumların, Borsa İstanbul da artık gong çalabileceklerini söyledi. Gong törenlerinin, hitap ettiği kitleye ulaşmada özellikle şirketler açısından büyük avantaj olacağını dile getiren Dinç, şöyle devam etti: Borsa İstanbul olarak gong töreni düzenlemek isteyenlere, organizasyonun her aşamasında yardımcı olacağız. Uzun yıllardır halka açılan şirketler için yaptığımız törenlerden edindiğimiz tecrübe ve profesyonel ekibimizin de katkılarıyla kurumların seslerini duyurmak istediği her konuda Borsa İstanbul, gong törenleriyle onların yanında olacak. Gong töreni paketlerine ilişkin bilgiye, www.borsaistanbul.com/gong adresinden ulaşabilirsiniz. Kaynak: BİST - http://borsaistanbul.com/
BASINDA SERMAYE PİYASASI HABERLERİ 6 Temmuz 2015 Borsagundem.com BORSA İSTANBUL UN YAŞLI KURTLARI 0 bin 776 genç yatırımcı Borsa İstanbul'dan kaçarken 55 yaş üstü yaşlı kutların sayısı 14 bin 410 arttı. Dünya piyasalarının ABD Merkez Bankası nın (FED) faz artırımı nedeniyle belirsizliğini artırdığı, yurtiçinde ise seçimler nedeniyle piyasalarda dalgalı bir seyrin beklendiği Aralık 2014 ile Mayıs 2015 arasında Borsa İstanbul un yatırımcı profili de önemli oranda değişti. Borsa İstanbul endeksinin yüzde 6.6 düşerek 86 bin 147 puandan 80 bin 429 puana gerilediği 6 ayda, Borsa İstanbul un gençleri strese dayanamayarak borsayı terk etti. Onların yerine puslu havada kazanmak için yaşlılar geldi. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) rakamlarına göre borsadaki gerçek yatırımcı (şirket ve fonlar hariç) sayısı aralık ayından bu yana 16 bin 366 azalarak 1 milyon 66 binden 1 milyon 49 bine indi. Yatırımcı profiline bakıldığında ise çok daha ilginç bir hareketin olduğu görüldü. Aynı dönemde borsadan 30 bin 776 genç yatırımcı kaçarken 55 yaş üstü yaşlı kurtların sayısı 14 bin 410 arttı. Yaşlıların portföyleri yani borsadaki hisse senetlerinin toplam değeri 1.2 milyar lira arttı ve 20.4 ten 19.2 milyar liraya ulaştı. EN FAZLA AZALAN 30-35 YAŞ ARALIĞI Aralık 2014 ten sonra yaşları 14 e kadar olan yatırımcıların sayısı 215 düştü. Genellikle anne babaların çocukları için açtıkları bu hesapların portföy değeri de 155 milyondan 148 milyon liraya indi. Sayısı en fazla düşen yaş grubu ise 30 ile 34 yaş aralığı oldu. 6 ay önce borsadaki 30-34 yaş grubunun sayısı 87 bin 308 iken bu sayı tam 8 bin 600 azalarak 78 bin 708 e geriledi. Yatırım yapabilecek düzeyi yeni yakalamış sayılabilecek 35-40 yaş aralığı da 6 bin 933 azaldı ve 129 bin 799 kişiye indi. Sıfırdan 55 yaşa kadar olan kesimin 30-40 yaş aralığındaki azalma 55 ten sonra yerini artışa bıraktı. 55 ten sonraki her yaş kuşağı borsadaki yatırımlarını artırdı. Son 6 ayda borsadaki yatırımcı sayısı en fazla artan yaş grubu ise sayıları 3 bin 982 artan 65 ile 70 yaş aralığında olanlar. HER ZENGİNİN 6.5 MİLYONLUK HİSSESİ VAR MKK rakamlarına portföy dilimleri açısından baktığımızda aynı dönemde borsadaki portföy tutarı 5 bin liraya kadar olan 26 bin kişinin ayrıldığı bunun yerine gelen 9 bin 800 kişinin en fazla 50 bin ile 250 bin lira tutarında portföye sahip olanlardan oluştuğu görülüyor. Aynı şekilde 6 ayda borsadaki milyoner sayısının 221 ve hisse senedi yatırım tutarı 500 binden fazla olanların da 515 kişi arttığı görülüyor. Şimdi borsada yatırımı bulunan 4 bin 109 milyonerin toplamda 26.7 milyar lira ve her birinin ortalama 6.5 milyon liralık hissesi bulunuyor. HER YAŞLI KURT 6 AYDA BİN LİRA KAZANDI Borsanın düşmesine rağmen gerçek yatırımcıların ellerindeki hisselerin değeri 6 ayda 1.3 milyar lira artarak 44.5 milyar liraya tırmandı. 55 yaş üstü yatırımcıların hisse senetlerinin değeri 1.2 milyar lira artarak 20.5 milyar liraya yükseldi. Her bir yaşlı yatırımcının portföyü bin lira artışla 59 bin 300 liraya tırmandı. (RAHİM AK - HABERTÜRK)
10 Temmuz 2015 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29412 TEBLİĞ Sermaye Piyasası Kurulundan: SERMAYE PİYASASINDA FAALİYETTE BULUNANLAR İÇİN LİSANSLAMA VE SİCİL TUTMAYA İLİŞKİN ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ (VII-128.7) DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (VII-128.7a) MADDE 1 14/8/2014 tarihli ve 29088 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar için Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (VII-128.7) in 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. (3) Genel müdürler, genel müdür yardımcıları, birim yöneticileri ve ara yöneticiler hariç, lisansa tabi personelin lisans alıncaya kadar ilgili lisans sahibi bir personele bağlı olarak yardımcı şeklinde çalışması mümkündür. Yardımcı olarak çalışılan süre farklı kurumlarda ve farklı lisans alanlarında dahi olsa 3 yılı geçemez. Yardımcı olarak çalışan personel, lisans konusu faaliyetleri bağlı olduğu lisans sahibi personelin gözetiminde yürütür ve yürüttüğü faaliyetlere ilişkin sorumluluk bağlı olduğu lisans sahibi personele ait olur. Yardımcı olarak çalışan personelin sayısı, faaliyetlerin hacmi ve yapısıyla uyumlu olacak ve iç kontrol zayıflığına yol açmayacak şekilde belirlenir. Lisans sahibi bir personele en fazla 5 yardımcı bağlanabilir. MADDE 2 Aynı Tebliğin 10 uncu maddesine aşağıdaki üçüncü fıkra eklenmiştir. (3) Üniversitelerin sermaye piyasaları konusundaki lisansüstü programlarının belirli lisansların sınav konularının tamamını kapsaması durumunda, SPL nin söz konusu üniversitelerle yapacağı anlaşmalar çerçevesinde bu programlardan mezun olanlara, başarı durumlarına göre, ilgili lisansları sınavsız olarak alma hakkı tanınabilir. Ancak, bu programlarda derslerin en az yarısının Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansına ve mali piyasalarda en az 15 yıllık tecrübeye sahip eğitmenler tarafından verilmesi zorunludur. SPL nin bu konuda yapacağı anlaşmalar Kurulun onayına tabidir. MADDE 3 Aynı Tebliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. b) Sınav tutanağı ile sınavda kopya çekmeye teşebbüs ettiği, kopya çektiği, kopya verdiği veya kopya çekilmesine imkan sağladığı tespit edilenlerin, (2) Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen nedenlerle sınavları geçersiz sayılanlar ilgili sınav tarihinden itibaren 3 yılı geçmemek üzere Sınav Kurulunun kararıyla belirlenecek süre boyunca açılacak hiçbir sınava alınmazlar. Gerek sınavların geçersiz sayılmasına gerekse sınavlara alınmamaya ilişkin Sınav Kurulu kararlarına karşı, kişiler kendilerine bildirimin tebliğini izleyen 10 iş günü içinde yazılı olarak Kurula itiraz edebilirler. Bu itirazlar Kurul tarafından 30 iş günü içinde incelenip karara bağlanır ve sonuç itiraz edene Kurul tarafından yazılı olarak bildirilir. MADDE 4 Aynı Tebliğin 24 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. MADDE 24 (1) Sınava başvuruda bulunanlar ile sınava katılanların belgeleri en az 2 yıl süre ile saklanır. MADDE 5 Aynı Tebliğin eki Ek-1 ekteki şekilde değiştirilmiştir. MADDE 6 Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 7 Bu Tebliğ hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.
SAĞLIK İNSAN TÜRÜNÜN TARİHİNDEKİ EN BÜYÜK HATA Pulitzer ödüllü evrim biyoloğu ve popüler bilim yazarı Jared Diamond un Discover dergisi Mayıs 1987 sayısında yer alan bu makalesi büyük ihtimalle yıllar sonra çok daha fazla önem kazanacak. Türkçe ye hiç çevrilmemiş, bu nedenle İngilizce bilmeyenlerin de okuyabilmesi için ben çevirdim. Dünya haritasına bakarsanız şu anda çöl olan yerlerin önemli bir kısmı uzak geçmişte yoğun şekilde tarım yapılan bölgeler. İnsan eliyle zorla yetiştirilen yabancı bitkilerin istilası ve tarım alanı açmak için yapılan orman katliamlarının sonucu. Bizi özellikle Ortadoğu ilgilendiriyor, çünkü tarımın icat edildiği yer. Ve her zaman dünyanın en karışık ve kavgalı bölgesi oldu. Makaleyi okuduğunuzda dinlerin, din savaşlarının ve daha pek çok toplumsal olgunun neden buradan ortaya çıktığını anlayacaksınız. Orijinal makaleye aşağıdaki bağlantıdan ulaşılabilir: http://discovermagazine.com/1987/may/02-the-worst-mistake-in-the-history-of-the-human-race İnsan Türünün Tarihindeki En Büyük Hata (The Worst Mistake In The History Of The Human Race) Bilim, kendimiz hakkında sahip olduğumuz abartılı imajda tarih boyunca pek çok kez dramatik boyutta değişikliklere sebep oldu. Astronomi gösterdi ki dünyamız evrenin merkezi değil, aksine milyarlarca gök cisminden sadece bir tanesi. Biyolojiden öğrendik ki bedenimiz bu haliyle bir anda (damdan düşer gibi) yaratılmadı, milyonlarca tür ile birlikte evrimleşen canlı türlerinden sadece birisiydi. Şimdiyse arkeoloji bir kutsal inanışı daha yıkıyor: İnsanlığın son milyon yıllık tarihinin uzun bir ilerleme hikâyesi olduğu inanışı. Özellikle de son bulgular, aslında daha iyi bir hayata ulaşmamızı amaçlayan tarıma geçiş kararımızın, bizi asla kurtulamadığımız bir felakete sürüklediğini gösteriyor. Tarım ile birlikte varlığımızı lanetleyen büyük sosyal eşitsizlik, cinsiyet eşitsizliği, hastalıklar ve despotizmle tanıştık. İlk başta bu yenilikçi yorumun karşısında olan kanıtlar günümüzde reddedilemez gibi görünebilir. Neredeyse her alanda orta çağ insanlarından daha ilerideyiz, onlar mağara adamlarından daha ilerideydi, mağara adamları da insansı primatlardan. Sadece avantajlarımıza bakalım. Tarihteki en çeşitli ve bol gıda kaynaklarına sahibiz, en iyi aletler ve malzeme bizim, çok daha uzun süre yaşıyoruz. Çoğumuz açlık ya da yırtıcı hayvan gibi tehlikelerden uzak. Enerjimizi petrol ve makinelerden sağlıyoruz, terleyerek değil. Günümüzde herhangi bir teknoloji karşıtı bile hayatını bir mağara adamı, orta çağ köylüsü ya da insansı maymun ile değişir miydi? Geçmişimizin büyük kısmında avcılık ve toplayıcılık ile geçiniyorduk: Vahşi hayvanları avlıyor ve yabani meyve sebzeleri topluyorduk. Filozofların geleneksel olarak nahoş, kaba ve kısa bir hayat olarak gördükleri bir hayat türü. Bu görüşe göre aç kalmamak için her gün nefes almaksızın yeni bir mücadele başlıyordu, çünkü hiç bir besin yetiştirilmiyor ve çok azı saklanabiliyordu. Bu zavallı durumdan kaçışımız sadece 10 bin yıl önce mümkün olmuştu, dünyanın değişik kısımlarında bitkiler ve hayvanlar evcilleştirilmeye başladığında. Tarım devrimi günümüze kadar geldi ve sadece az sayıda avcı & toplayıcı kabile kaldı. Benim de yetiştiğim ilerlemeci (progressivist) bakış açısından bakıldığında Neden avcı toplayıcı atalarımızın tamamına yakını tarıma geçiş yaptı? sorusu saçma bir soru olarak gözükür. Elbette tarımı benimseyeceklerdi çünkü tarım, daha az emekle daha çok besin elde etmeyi sağlamanın verimli bir yoluydu. Ekilmiş tohumlar aynı boyutlardaki bir arazide dağınık olarak bulunan yabani kökler ve yemişlerden çok daha fazla mahsül veriyordu. Yemiş aramaktan ya da yabani hayvanları kovalamaktan yorgun düşmüş bir avcı toplayıcı topluluk hayal edin, bunların bir tarlayı ya da otlaktaki bir evcil koyun sürüsünü gördüğünde tarımın avantajlarını anlaması kaç milisaniye sürerdi?
Hatta ilerlemeci görüş, bir kaç bin yıl önce sanatın ortaya çıkmasını da tarımın faydalarından biri olarak anlatacak kadar ileriye gider. Mahsüller saklanabildiği için, ve bir meyveyi bahçeden toplamak yabanda aramaya göre daha az vakit aldığı için tarım bize avcı toplayıcıların asla sahip olmadığı boş zamanları vermişti bu görüşe göre. Böylece Parthenon u inşa etmemizi ve B-Minör Ayin i bestelememizi sağlayan tarımdı. İlerlemeci görüş gerçekten iddialı gözükse de, ispatı aslında gerçekten zor. 10 bin yıl önce insanların hayatlarının avcı toplayıcılığı bırakıp tarıma geçerek iyileştiğini nasıl ispat edeceksiniz? Yakın zamanda, arkeologlar ilerlemeci görüşe (şaşırtıcı şekilde) hiç de uymayan sonuçlara dolaylı testler sonucunda ulaşmaya başladı. Dolaylı testlere bir örnek: Yirminci yüzyıl avcı toplayıcıları gerçekten de günümüz çiftçilerine göre daha mı kötü durumda? Örneğin dünyanın değişik bölgelerine yayılmış düzinelerce -sözde ilkel- gruplardan biri olan Kalahari Çalı adamları (Bushmen) hayatını bu şekilde devam ettirmekte. Gerçek öyle ki bunlar çiftçi çağdaşlarına göre çok daha fazla boş vakte sahipler, çok daha iyi uyuyabiliyorlar ve çiftçilikle geçinen komşularından çok daha az çalışıyorlar. Örneğin yemek edinmek için harcanan süre Çalı adamları için haftada 12 ila 19 saat, Tanzanya daki Hadza göçebe grubu için de 14 saatin altında. Bir Çalı adamına neden komşu kabile gibi tarım yapmadıkları sorulduğunda cevabı şu olmuştu: Neden tarımla uğraşalım ki? Dünyada bu kadar çok mongongo cevizi varken. Çiftçiler pirinç ve patates gibi yüksek karbohidrat içeren besinlere yoğunlaşırken, günümüz avcı toplayıcılarının yabani meyve-sebze ve hayvani gıdalardan oluşan diyeti çok daha fazla protein ve çok daha dengeli bir besin karması oluşturmakta. Bir çalışmada Çalı adamlarının günlük besin alımında 2140 kalori ve 93 gram protein bulunduğu ortaya çıktı. Bu miktar onların beden ağırlığına göre önerilenden de daha fazlaydı. 75 türün üzerinde yabancı bitkiyle beslenebilen Çalı adamlarının, 1840 patates kıtlığında binlercesi hayatını kaybeden (tek bir gıdaya bağlı yaşadığı için, ç.n.) İrlandalı çiftçiler gibi açlığa mahkûm olarak ölebileceklerini düşünmek neredeyse imkânsız. Sonuç olarak en azından hayatta kalan avcı toplayıcıların yaşamı hiç de nahoş ve tatsız değil, üstelik çiftçi komşularının onları en kötü topraklara sürmüş olmasına rağmen. Ancak günümüzün avcı toplayıcıları son binlerce yıldır çiftçi komşularıyla omuz omuza yaşadıkları için bize tarım öncesi gerçek koşullar hakkında sağlıklı bilgi veremez. İlerlemeci görüş uzak geçmiş hakkında kesin bir yargıda bulunuyor: Tarıma geçtikten sonra ilkel insanların yaşam koşulları da iyileşti. Arkeologlar bu geçişin tam olarak ne zaman olduğunu tarih öncesi atık alanlarındaki bitki kalıntılarını yabani olanlar ve yetiştirilmiş olanlar şeklinde ayrıştırarak tespit edebiliyor. Tarih öncesi çöpleri üretenlerin sağlık durumu nasıl tahmin edilebilir, ve böylece ilerlemeci görüş doğrudan sınanabilir? Bu soru ancak geçtiğimiz yıllarda yanıtlanabilir hale geldi. Paleopatoloji adlı bilim dalı sayesinde. Bu bilim dalı tarih öncesi beden kalıntılarındaki hastalık belirtilerini inceliyor. Bazı şanslı durumlarda, paleopatologlar neredeyse günümüzdeki bir patolog kadar çalışma malzemesine sahip olabiliyor. Örneğin, arkeologlar Şili çöllerinde sağlık durumları otopsiyle belirlenebilecek kadar iyi durumda mumyalaşmış bedenler buldu (Discover, Ekim 1987). Ve Nevada nın nemden uzak mağaralarında yaşamış Amerikan yerlilerinin atıkları bağırsak kurtlarının ve diğer parazitlerin tespitini mümkün kılacak kadar iyi durumdaydı. Çoğunlukla yapılacak bir çalışma için tek kalıntı insanların iskeleti olur, ancak iskeletlerden de şaşırtıcı miktarda çıkarım yapılabilir. Öncelikle bir iskeletten sahibinin cinsiyeti, ağırlığı ve yaklaşık yaşı anlaşılabilir. Pek çok iskeletin bir arada bulunduğu ender durumlardaysa, hayat sigortası şirketlerinin yaptığı gibi yaşa bağlı ölüm riski tabloları hazırlanabilir. Paleopatologlar değişik yaşlardaki iskeletlere bakarak büyüme oranlarını hesaplayabilir, diş minesi hasarları için dişleri inceleyebilir (çocukluktaki beslenme bozukluğu göstergesi), anemi yüzünden kemiklerde kalan izlere bakabilir, tüberküloz ya da diğer hastalıkları tespit edebilir. Paleopatologların iskeletlerden elde ettiği çıkarımlar arasında tarih boyunca insan boyundaki değişim öne çıkmakta. Yunanistan ve Türkiye de buzul çağının sonlarından kalan iskeletlere bakıldığında erkekler için ortalama uzunluk cömert bir rakam olan 1,75 m ve kadınlar için de 1,65 m idi. Tarıma
geçişle birlikte boylar dramatik şekilde kısaldı; M.Ö. 3000 e gelindiğinde erkekler için ortalama 1,60 m ve kadınlar için 1,52 m. Klasik dönemde boy uzunluğu hafif derecede arttı, ama günümüzde Yunanlılar ve Türkler hala uzak geçmişteki atalarının ortalama boy uzunluğuna erişmiş değil. Paleopatolojinin diğer bulgularından birisi de Ohio ve Illinois nehir vadilerindeki Amerikan yerlisi iskeletlerinden elde edildi. Dickson Mounds adı verilen yerde arkeologlar yoğun darı tarımının sağlık durumuna etkisini gözleyebilecekleri M.S. 1150 civarından kalma 800 den fazla iskelete ulaştılar. Massachusetts Üniversitesi nden George Armelagos ve meslektaşlarının çalışmaları bu erken tarımcıların yeni hayat tarzlarından dolayı ciddi bir bedel ödediklerini ortaya koydu. Kendilerinden önceki avcı toplayıcılarla kıyaslandığında gıda eksikliğinden kaynaklanan diş minesi hasarları %50, demir eksikliği kaynaklı anemi 4 kat, mikrobik hastalık nedenli kemik lezyonları 3 kat daha fazla gözleniyordu. Ayrıca ağır fiziksel çalışma kaynaklı omurga hasarları da yine sadece bu grupta gözleniyordu. Tarım öncesi toplumda ortalama yaş beklentisi 26 iken tarım sonrasında bu 19 yaşa iniyordu. Yani dengesiz ve yetersiz beslenme ile tarım kaynaklı mikrobik hastalıklar bu grubun hayatta kalmasını zorlaştırıyordu. Kanıtlara bakıldığında bu Amerikan yerlisi gruplarının tarıma geçişi bir tercihten çok zorunluluktu. Çünkü sayıları hızlı bir şekilde artıyordu ve bu nüfusu doyurmak gerekiyordu. Çoğu avcı toplayıcının mecbur kalıncaya kadar tarıma geçtiğini düşünmüyorum. Geçtiklerinde de miktarı kaliteye tercih ettiler. diyor Tarımın Kökeninde Paleopatoloji adlı kitabı Armelagos ile birlikte yazan Mark Cohen: 10 yıl önce bu iddiamı pek kimse desteklemiyordu. Ama şimdi genel kabul gören, ve tartışma yaratan bir fikir haline geldi. Tarımın sağlığa kötü etki yaptığını anlatan en az üç grup neden var. İlk olarak, avcı toplayıcılar çok çeşitli beslenirken, erken dönem tarımcılar az sayıda nişastalı ekin türüyle idare ediyordu. Tarımcılar beslenmedeki kalite düşüşü karşılığında daha ucuz kaloriler elde ettiler (Bugün sadece 3 karbohidrat bazlı gıda buğday, pirinç ve mısır insan türünün kalori alımının büyük çoğunluğunu oluşturuyor ve üçü de yaşam için gerekli vitamin ya da amino asitler bakımından yetersiz). İki, tarımcılar az sayıda ekin türü ektiği için ekinlerden birisinde sorun çıkması durumunda açlık riskiyle karşı karşıya kalıyorlardı. Son olarak, tarım giderek daha kalabalıklaşan yerleşimleri teşvik ediyordu ve komşu yerleşimler arasındaki ticaret nedeniyle parazitler ve bulaşıcı hastalıklar yayılıyordu. Nüfus dağınık ve hareketli halde olduğunda salgınlar tutunamıyordu. Tüberküloz ve ishal tarımla birlikte yaygınlaştı, kızamık ve veba gibi salgınlar ise büyük şehirler ile birlikte. Beslenme bozukluğu, açlık ve salgınlar dışında, tarım insanlık üzerine başka bir lanet daha getirdi: derin sınıf ayrımları. Avcı toplayıcılar yiyecek stoklamıyordu ya da çok az stokluyordu, konsantre besin yetiştirebilecekleri tarla ya da sürülere sahip değillerdi: günlük olarak avladıkları hayvanlara ya da topladıkları yabani besinlerle hayatlarını sürdürüyorlardı. İşte tam da bu yüzden sırtını diğerlerlerinden elde edilen bol miktarda besine dayayarak semirmiş kralları ya da sosyal parazitleri yoktu. Yalnızca tarımcı bir toplumda hastalıktan kırılan hasatçı kitlelerin sırtından geçinen sağlıklı ve hiç birşey üretmeyen elitler oluşabilirdi. Antik Yunan daki Mycenae de bulunan M.Ö. 1500 yılından kalma kemiklere bakıldığında, kraliyet mensuplarının sıradan halka göre daha sağlıklı ve daha iri yapılı oldukları gözleniyordu. Örneğin dişlerinde ortalama 6 çürük yerine 1 çürük bulunuyordu. Şili de de benzer şekilde elitlerin iskeletleri sadece üzerlerindeki takılardan değil, kemiklerinde 4 te 1 oranında daha az lezyon görülmesiyle ayrışıyordu. Beslenme ve sağlık durumu arasındaki benzer karşıtlıklar bugün küresel ölçekte gözleniyor. ABD gibi zengin ülkelerdeki insanlara avcı toplayıcılığın erdemlerini övmek gülünç olabilir. Fakat Amerikalılar da elittir, kötü sağlık koşullarına sahip zayıf beslenme düzeyindeki ülkelerden elde edilen petrol ve minerallere dayandığı için. Etyopya da bir tarla işçisi olmakla Kalahari de sağlıklı bir avcı toplayıcı olmak arasında seçim yapmak gerekse hangisi seçilirdi? Tarım cinsiyetler arasındaki eşitsizliği de körüklemiş olabilir. Göçebe hayattaki bebeğini taşıma zorunluluğu da ortada kalmadığı için, tarlada daha fazla ele ihtiyaç olduğundan avcı toplayıcı hemcinslerine göre çok daha fazla doğum yapan tarım kadınının bu nedenle sağlığı da çok daha
kötüleşiyordu. Örneğin yine Şili deki mumyalarda kemik lezyonları kadın iskeletlerinde çok daha fazla görülüyordu. Tarım toplumlarında sıklıkla kadın eziyet nesnesi olmuştur. Günümüzün Yeni Gine tarım toplumunda çoğu zaman kadınlar ağır meyve-sebze ve odun yükleri altında ezilirken erkekler elleri boş gezerler. Yeni Gine de kuş gözlemi için bulunduğum bir sırada köylülere bazı yükleri havaalanından kampıma taşımaları için ödeme yapmayı önermiştim. Ağır pirinç çuvallarının bulunduğu erzağı öncelikle erkeklere dağıttık. Kampa ulaştıklarında en hafif yükleri erkekler taşırken en ağırlarını zorlukla kadınlar taşıyordu. Sanatın oluşmasında boş vaktimiz olmasını sağladığı için tarımın etkisi olduğu iddiasına gelince, günümüzdeki avcı toplayıcılar en az tarımcılar kadar çok boş zamana sahipler. Boş vaktin bu kadar vurgulanmasının yanlış yönlendirici olduğunu düşünüyorum. Eğer isteselerdi, gorillerin kendi Parthenon larını inşa edecek kadar boş vakitleri vardı. Tarım sonrası teknolojik gelişmeler yeni sanat türlerini ve eserleri saklama yöntemlerini ortaya çıkarmış olsa da, 15.000 yıl önce de avcı toplayıcılar tarafından muhteşem sanat eserleri üretiliyordu. Son yüz yılda bile Inuitler ve Kuzeybatı Amerikan yerlileri tarafından çok değerli sanat eserleri ortaya konulmaktaydı. Böylece tarımın ilerlemesiyle elitler çok daha iyi duruma geldi, ama insanlığın büyük kısmının koşulları daha da kötüleşti. İlerlemeci görüşün iddia ettiği üzere tarımı bizim için iyi olduğundan dolayı benimsediğimizi kabul etmek yerine, yan etkilerine rağmen nasıl onun tuzağına düştüğümüzü sormamız gerekiyor. Yanıtlardan biri Güçlü olan haklıdır deyişinin özüne iniyor. Tarım avcı toplayıcılığa göre çok daha fazla insanın yaşamasını destekleyebiliyor, daha düşük bir hayat kalitesinde olsa da. Avcı toplayıcıların ortalama nüfus yoğunluğu 10 mil karede 1 kişi iken, tarımcı topluluklarda bu rakam 100 katına ulaşıyor. Kısmen bunun nedeni bir ekili alanın aynı miktarda ormana göre çok daha fazla kişiyi besleyebilmesi. Ve kısmen, çünkü avcı toplayıcıların çocukları büyümeden yeni çocuk yapmaları imkânsız. Tarımcı kadınların ise böyle bir kısıtlaması yok, iki yılda bir doğurabilirler. Buzul çağının sonlarına doğru avcı toplayıcıların nüfusları arttıkça bir karar noktasına geldiler, ya tarımı seçerek büyüyen nüfusu besleyeceklerdi, ya da nüfus artışını bir şekilde sınırlandıracaklardı. Bazı gruplar lanetli etkilerini tahmin edemeden ilk çözümü seçti, yiyecek bollaşmasındaki geçici refah artışı tarafından baştan çıkarıldılar, ta ki nüfusları besin üretimiyle birlikte hızla artana kadar. Bunlar çok fazla ürediler ve bir süre sonra yollarına çıkan avcı toplayıcı kalmayı tercih eden grupları ya sürdüler ya da öldürdüler. Çünkü ne kadar kötü beslenmiş olsa da 100 tarımcı 1 sağlıklı avcı toplayıcıyı yenebilirdi. Avcı toplayıcıların hepsi hayat tarzlarını bıraktı denemez, ama tarımcıların istemedikleri arazilere kadar sürüldüler. Tam bu noktada genel bir şikâyeti hatırlamak gerekir; arkeolojinin bir lüks olduğu, uzak geçmişle ilgilendiği ve bugün için hiç bir ders çıkarmadığı şikâyeti. Tarımın yükseliş dönemi üzerine çalışan arkeologlar insanlık tarihindeki en büyük hatayı yaptığımız kritik dönemi yeniden inşa ettiler. Ya nüfus artışını sınırlayacaktık, ya da tarım yaparak besin üretimini arttıracaktık. İkinci yolu seçtik; açlık, savaş ve despotizmle son bulduk. Avcı toplayıcılar insanlık tarihindeki en uzun süreli ve en başarılı hayat tarzını sürdürdü. Şu anda aksine, tarımın bizi sürüklediği karmaşık sorunlarla uğraşıyoruz ve bunları çözeceğimiz meçhul. Benim dünyayı ziyaret eden bir uzaylı olduğumu ve arkadaşlarıma insanlık tarihini anlattığımı düşünün. Her bir saatin 100 bin yılı temsil ettiği 24 saatlik bir gün ile anlatıyorum. İnsanlık tarihi 24 saat önce gece yarısı başladı ve şu anda bir günün sonundayız. Neredeyse bütün günü avcı toplayıcı olarak yaşadık ve tam saat 23.54 te tarım yapmaya başladık. İkinci gece yarımız yaklaştığında, kıtlıktan kurtulamayan köylülerin yoklukları hepimizi yutacak mı? Yoksa kendini bizden saklayan tarımın gösterişli yüzünün arkasındaki baştan çıkarıcı kutsal meyvelerini bir şekilde elde edecek miyiz? Kaynak: http://adilhan.com
TİYATRO Etkinlik: Hasan Can Kaya Stand-Up Yer: BKM Mutfak Sahne Tarihler: 25.07.2015 ~ 22.08.2015 Etkinlik: Mesut Süre Stand-Up Yer: BKM Mutfak Sahne Tarihler: 24.07.2015 ~ 28.08.2015 Etkinlik: TheatreVns Hep Beni Buluyo Yer: BKM Mutfak Sahne Tarihler: 07.08.2015 Etkinlik: Yaka Paça Yer: Tiyatro Karakutu Tarihler: 31.07.2015 ~ 28.08.2015 Etkinlik: İki Kardeş Yer: ikincikat - Karaköy Tarihler: 05.08.2015 ~ 29.08.2015 Etkinlik: Benim Adım Anna Yer: Tiyatro Karakutu Tarihler: 08.08.2015 ~ 22.08.2015 Etkinlik: Kırmızı Başlıklı Kaz Yer: Mall of İstanbul MOİ Sahne Tarihler: 01.08.2015 ~ 30.08.2015 Etkinlik: Marko Paşa Müzikali Tarihler: 09.08.2015 Etkinlik: Cadının Bohçası Yer: Tatavla Sahnesi Tarihler: 13.08.2015 Etkinlik: Yırtık Bohça Yer: Tatavla Sahnesi Tarihler: 14.08.2015 Etkinlik: Kestirmeden Hikayeler Yer: Tatavla Sahnesi Tarihler: 15.08.2015 Etkinlik: Cibali Karakolu Tarihler: 18.08.2015 Etkinlik: İnternette Tanışan Son Çift Yer: BO Sahne Tarihler: 19.08.2015 ~ 27.08.2015 Etkinlik: İstanbul Efendisi Müzikal Oyun Tarihler: 20.08.2015 Etkinlik: Bir Yaz Gecesi Rüyası Tarihler: 22.08.2015 Etkinlik: Murat Gençoğlu Stand-Up Yer: BKM Mutfak Sahne Tarihler: 23.08.2015 ETKİNLİKLER KONSER Etkinlik: Mustafa Ceceli Tarihler: 07.08.2015 Etkinlik: Kurtalan Ekspres Yer: Beytut Performance Tarihler: 08.08.2015 Etkinlik: Mabel Matiz Yer: Dorock Stage Tarihler: 08.08.2015 Etkinlik: Büşent Ortaçgil-Birsen Tezer-Hüsnü Arkan Tarihler: 10.08.2015 Etkinlik: Goran Bregovic Tarihler: 11.08.2015 Etkinlik: Yasmin Levy Halil Sezai Tarihler: 12.08.2015 Etkinlik: Funda Arar Tarihler: 13.08.2015 Etkinlik: Sertab Erener Tarihler: 14.08.2015 Etkinlik: BaBa ZuLa Yer: KadıköySahne Tarihler: 14.08.2015 Etkinlik: Göksel Tarihler: 15.08.2015 Etkinlik: Murat Dalkılıç Tarihler: 16.08.2015 Etkinlik: Enrique Iglesias Yer: Küçük Çiftlik Park Tarihler: 19.08.2015 Etkinlik: Tuluyhan Uğurlu Yer: Galata Mevlevihanesi Tarihler: 21.08.2015 ~ 22.08.2015 Etkinlik: 7 Pink Floydlar ve 2 Prenses Yer: KadıköySahne Tarihler: 22.08.2015 Etkinlik: Tarkan Tarihler: 26.08.2015 ~ 31.08.2015 Etkinlik: %100 Metal Fest Headbangers Weekend Yer: Küçük Çiftlik Park Tarihler: 29.08.2015 Kaynak: http://www.istanbul.net.tr
BUD GÜNCESİ İŞ İLANI X Trade Brokers Menkul Değerler A.Ş., Türkiye de yerleşik, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından denetlenen, alım satıma aracılık ve türev araçlar lisanslarına sahip bir aracı kurumdur. Ana şirketimiz olan X-Trade Brokers grubu 15 e yakın ülkede, bu ülkelerin regülatörleri denetiminde faaliyet gösteren FSA (İngiltere) ve KNF (Polonya) tarafından da lisanslı Avrupa kökenli bir sermaye piyasaları grubudur. FX, emtia, hisse senetleri ve endeksler de dahil birçok global finansal aracın alım satımı konusunda uzmanlaşmış bir kurumdur. İş Tanımı: Part-time çalışmadan, tam zamanlı istihdama geçebilmek Deneyimli Trader'lardan danışmanlık almak Doğrulama ve sunum becerilerinin geliştirilmesi Bir müşteri ile kişisel toplantıyı yönetmeyi öğrenme fırsatı Tam zamanlı istihdam için, bir Account Manager olarak kendini geliştirme ve profesyonelleşme Broker şirketinde deneyim kazanmak için eşsiz bir fırsat Uluslararası bir şirketin istikrarlı alt yapısı Samimi, genç ve dinamik bir çalışma ekibinde çalışma fırsatı Aranan Nitelikler: Mükemmel bir iletişim ve sunum becerisi Finansal piyasa bilgisi (Forex, Emtia, Hisse Senetleri vs.) ve tecrübe bir avantajdir Çalışmaya proaktif bir yaklaşım, güvenilirlik, esneklik Sürekli öğrenme ve gelişme isteği Türkçe'ye çok iyi seviyede hakim olma inglizce iletişimsel düzeyde MS Office bilgisi (Word, Excel, Power Point) BORSA İSTANBUL DAKİ ÜYE TEMSİLCİLERİNİN YENİ TAŞIMA SÖZLEŞMESİ Borsa Uzmanları Derneği Yönetim Kurulunun, 61 sayılı kararı ile 31 Temmuz 2015 Cuma akşamından itibaren, 01 Ağustos 2015-01 Ağustos 2016 tarihleri arasında Servis Taşıma Gözetim ve Takip Sözleşmesinin BLUES TURİZM HİZMETLERİ A.Ş. ile yapılması karar altına alınmıştır. Servis kapasitelerinin ayarlanabilmesi için; Aracı kurumların, servis kullanmaya yeni başlayacak veya zaten kayıtlı olan personelinin izin döneminde, yerine geçici olarak servis kullanacak personel isim ve güzergâh bilgilerinin taşıma firmasına verilmesi ile bu konuda servis hizmetinden yararlanan personelin de bilgilendirilmesi önem arz etmektedir. Bilgilerinize sunarız. Blues Turizm: 0212 542 32 12 Derneğimizin www.bud.org.tr adresindeki web sitesini ziyaret ettiniz mi? BORSA UZMANLARI DERNEĞİ BUD Başkan Ayfer ÇOR İletişim için; BUD Başkan Yardımcısı Sevda SAĞIR Tel: 0212 298 22 59 BUD Genel Sekreter Bayram ÇOR Web: www.bud.org.tr BUD Sayman Toygar KALKAN E-Posta: bud@bud.org.tr BUD Yön. Kur. Üyesi Ahmet EGE BUD Yön. Kur. Üyesi Aynur ÖZDEK BUD Yön. Kur. Üyesi Mihriban DOĞANKUŞ