İçindekiler. Birinci Bölüm GENEL AÇIKLAMALAR

İçindekiler Birinci Bölüm GENEL AÇIKLAMALAR 1. Muhasebenin Tanımı... 3 2. Muhasebenin Temel Kavramları... 4 2.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı:... 4 2. 2. Kişilik Kavramı... 5 2.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı... 5 2.4. Dönemsellik Kavramı... 5 2.5. Parayla Ölçülme Kavramı... 5 2.6. Maliyet Esası Kavramı... 5 2.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı... 5 2.8. Tutarlılık Kavramı... 6 2.9. Tam Açıklama Kavramı... 6 2.10. İhtiyatlılık Kavramı... 6 2.11. Önemlilik Kavramı... 6 2.12. Özün Önceliği Kavramı... 6 3. Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri... 7 4. Envanter ve Envanter Çıkarmak Kavramları... 8 5. Envanter Çalışmalarını Gerektiren Nedenler... 10 6. Envanter Türleri... 11 6.1. Muhasebe Dışı Envanter... 11 6.2. Muhasebe İçi Envanter... 13 7. Değerleme... 13 8. Değerlendirme Soruları... 15

x Dönemsonu Muhasebe İşlemleri İkinci Bölüm BİLANÇO HESAPLARININ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ 1. Dönen Varlıkların Dönem Sonu İşlemleri... 17 1.1. Hazır Değerler... 17 1.1.1. Kasa Hesabı... 17 1.1.2. Alınan Çekler Hesabı... 22 1.1.3. Bankalar Hesabı... 24 1.1.4. Verilen Çekler Ve Ödeme Emirleri Hesabı(-)... 26 1.1.5. Diğer Hazır Değerler Hesabı... 27 1.2. Menkul Kıymetler... 28 1.2.1. Genel Tanımlar... 28 1.2.2. Menkul Kıymetler Hesaplarının İşleyişi... 29 1.2.3. Menkul Kıymetlerin Değerlemesi... 29 1.2.4. Menkul Kıymetlerin Dönem Sonu İşlemleri... 30 1.3. Ticari Alacaklar... 33 1.3.1. Alıcılar... 34 1.3.2. Alacak Senetleri... 35 1.3.3. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)... 38 1.3.4. Verilen Depozito Ve Teminatlar... 39 1.4. Diğer Alacaklar... 40 1.4.1. Genel Tanımlar... 40 1.4.2. Diğer Alacakların Değerlemesi... 42 1.4.3. Diğer Alacaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 42 1.5. Stoklar... 44 1.5.1. Genel Tanımlar... 44 1.5.2. Stokların Değerlemesi... 46 1.5.2.1. TTK ya Göre Stokların Değerlemesi... 46 1.5.2.2. VUK a Göre Stokların Değerlemesi... 46 1.5.3. Maliyet Bedeli İle Stokların Değerlemesi... 48 1.5.4. Stoklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 56 1.6. Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetleri... 61 1.6.1. Genel Tanımlar... 61 1.6.2. Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetlerinde Dönem Sonu İşlemleri... 62 1.6.3. Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Maliyetlerine Ait Örnek Uygulamalar... 63 1.7. Dönen Varlık Sınıfında Yer Alan Dönem Ayırıcı Hesaplar... 68 1.7.1. Genel Tanımlar... 68

Giriş xi 1.7.2. Dönem Ayırıcı Hesaplara Ait Örnek Uygulamalar... 68 18. Diğer Dönen Varlıklar... 71 1.8.1. Genel Tanımlar... 71 1.8.2. Diğer Dönen Varlıklara Ait Örnek Uygulamalar... 73 2. Duran Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 76 2.1. Ticari Alacaklar... 76 2.1.1. Alıcılar... 77 2.1.2. Alacak Senetleri... 77 2.1.3. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)... 78 2.1.4. Verilen Depozito Ve Teminatlar... 79 2.1.5. Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı... 80 2.2. Diğer Alacaklar... 80 2.2.1. Genel Tanımlar... 80 2.2.2. Diğer Alacakların Değerlemesi... 81 2.2.3. Diğer Alacaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 81 2.3. Mali Duran Varlıklar... 82 2.3.1. Genel Tanımlar... 82 2.3.2. Mali Duran Varlıkların Değerlemesi... 84 2.3.3. Mali Duran Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 85 2.4. Maddi Duran Varlıklar... 87 2.4.1. Genel Tanımlar... 87 2.4.2. Maddi Duran Varlıkların Değerlemesi... 89 2.4.3. Maddi Duran Varlıklarda Amortismanlar... 89 2.4.4. Maddi Duran Varlıklarda Yeniden Değerleme... 91 2.4.5. Maddi Duran Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 92 2.5. Maddi Olmayan Duran Varlıklar... 95 2.5.1. Genel Tanımlar... 95 2.5.2. Maddi Olmayan Duran Varlıkların Değerlemesi... 97 2.5.3. Maddi Olmayan Duran Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 97 2.6. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar... 98 2.6.1. Genel Tanımlar... 98 2.6.2. Özel Tükenmeye Tabi Varlıkların Değerlemesi... 100 2.63. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 100 2.7. Diğer Duran Varlıklar... 101 2.7.1. Genel Tanımlar... 101 2.7.2. Diğer Duran Varlıkların Değerlemesi... 102 2.7.3. Diğer Duran Varlıklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 103

xii Dönemsonu Muhasebe İşlemleri 3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 106 3.1. Mali Borçlar... 106 3.1.1. Genel Tanımlar... 106 3.1.2. Mali Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 108 3.2. Ticari Borçlar... 110 3.2.1. Genel Tanımlar... 110 3.2.2. Ticari Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 111 3.3. Diğer Borçlar... 113 3.3.1. Genel Tanımlar... 113 3.3.2. Diğer Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 114 3.4. Alınan Avanslar... 115 3.4.1. Genel Tanımlar... 115 3.4.2. Alınan Avanslara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 116 3.5. Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hak edişleri... 116 3.5.1. Genel Tanımlar... 116 3.5.2. Yıllara Yaygın İnşaat Ve Onarım Hak edişlerine Ait Dönem Sonu İşlemleri... 117 3.6. Ödenecek Vergi Ve Diğer Yükümlülükler... 119 3.6.1. Genel Tanımlar... 119 3.6.2. Ödenecek Vergi Ve Diğer Yükümlülüklere Ait Dönem Sonu İşlemleri... 120 3.7. Borç Ve Gider Karşılıkları... 121 3.7.1. Genel Tanımlar... 121 3.7.2. Borç Ve Gider Karşılıklarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 123 3.8. Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları... 125 3.8.1. Genel Tanımlar... 125 3.8.2. Gelecek Aylara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkuklarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 126 3.9. Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar... 128 3.9.1. Genel Tanımlar... 128 3.9.2. Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 130 4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 133 4.1. Mali Borçlar... 133 4.1.1. Genel Tanımlar... 133 4.1.2. Mali Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 135 4.2. Ticari Borçlar... 136 4.2.1. Genel Tanımlar... 136 4.2.2. Ticari Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 137

Giriş xiii 4.3. Diğer Borçlar... 138 4.3.1. Genel Tanımlar... 138 4.3.2. Diğer Borçlara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 139 4.4. Alınan Avanslar... 140 4.4.1. Genel Tanımlar... 140 4.4.2. Alınan Avanslara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 141 4.5. Borç Ve Gider Karşılıkları... 141 4.5.1. Genel Tanımlar... 141 4.5.2. Borç Ve Gider Karşılıklarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 142 4.6. Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkukları... 143 4.6.1. Genel Tanımlar... 143 4.6.2. Gelecek Yıllara Ait Gelirler Ve Gider Tahakkuklarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 144 4.7. Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar... 145 4.7.1. Genel Tanımlar... 145 4.7.2. Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 146 5. Öz kaynaklara Ait Dönem Sonu İşlemleri... 147 5.1. Ödenmiş Sermaye... 147 5.1.1. Genel Tanımlar... 147 5.1.2. Ödenmiş Sermayeye Ait Dönem Sonu İşlemleri... 148 5.2. Sermaye Yedekleri... 148 5.2.1. Genel Tanımlar... 148 5.2.2. Sermaye Yedeklerine Ait Dönem Sonu İşlemleri... 150 5.3. Yasal Yedekler... 151 5.3.1. Genel Tanımlar... 151 5.3.2. Yasal Yedeklere Ait Dönem Sonu İşlemleri... 152 5.4. Geçmiş Yıllar Karları... 153 5.4.1. Genel Tanımlar... 153 5.4.2. Geçmiş Yıllar Karlarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 153 5.5. Geçmiş Yıllar Zararları (-)... 153 5.5.1. Genel Tanımlar... 153 5.5.2. Geçmiş Yıllar Zararlarına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 154 5.6. Dönem Net Kârı (Zararı)... 154 5.6.1. Genel Tanımlar... 154 5.6.2. Dönem Net Kârına Ait Dönem Sonu İşlemleri... 155 6. Değerlendirme Soruları... 156

xiv Dönemsonu Muhasebe İşlemleri Üçüncü Bölüm GELİR TABLOSU HESAPLARININ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ 1. Brüt Satışlar... 159 2. Satış İndirimleri(-)... 160 3. Satışların Maliyeti(-)... 161 4. Faaliyet Giderleri(-)... 162 5. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir Ve Kârlar... 162 6. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider Ve Zararlar (-)... 164 7. Finansman Giderleri (-)... 165 8. Olağandışı Gelir Ve Kârlar... 165 9. Olağandışı Gider Ve Zararlar (-)... 165 10. Dönem Net Kârı Ve Zararı... 166 11. Örnek Uygulama 1... 168 12. Örnek Uygulama 2... 171 13. Örnek Uygulama 3... 173 14. Değerlendirme Soruları... 175 Dördüncü Bölüm MALİYET HESAPLARININ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ 1. 7/A Seçeneğinde Maliyet Hesapları... 177 1.1. Direkt İlk Madde Ve Malzeme Giderleri... 179 1.2. Direkt İşçilik Giderleri... 180 1.3. Genel Üretim Giderleri... 180 1.4. Hizmet Üretim Maliyeti... 181 1.5. Araştırma Ve Geliştirme Giderleri... 181 1.6. Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri... 182 1.7. Genel Yönetim Giderleri... 182 1.8. Finansman Giderleri... 183 1.9. Örnek Uygulama 1... 183 1.10. Örnek Uygulama 2... 187 2. 7/B Seçeneğinde Maliyet Hesapları... 189 2.1. Gider Çeşitleri Hesaplarının İşleyişi... 191 2.2. Örnek Uygulama 1... 192 2.3. Örnek Uygulama 2... 195 3. Değerlendirme Soruları... 199

Giriş xv Beşinci Bölüm KAYIT HATALARININ DÜZELTİLMESİ 1. Yevmiye Defterinde Meydana Gelen Hatalar... 201 1.1. Defter-i Kebir Hesap İsminde Oluşan Hatalar... 201 1.2. Hesap Tutarlarında Meydana Gelen Hatalar... 206 1.3. Hesapların Ters Tarafa Yazılması İle Oluşan Hatalar... 209 2. Diğer Defterlerde Meydana Gelen Hatalar... 211 3. Değerlendirme Soruları... 212 Altıncı Bölüm FİNANSAL TABLOLAR ve DÜZENLENMESİ 1. Mali Tabloların Amaçları... 213 2. Mali Tablolardaki Bilgilerin Özellikleri... 214 3. Temel Mali Tabloların Düzenlenme İlkeleri... 214 3.1. Gelir Tablosu İlkeleri... 214 3.2. Bilânço İlkeleri... 215 3.2.1. Varlıklara İlişkin İlkeler... 216 3.2.2. Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler... 217 3.2.3. Öz kaynaklara İlişkin İlkeler... 218 4. Mali Tabloların Düzenlenmesi Ve Sunulması... 219 4.1. Temel Mali Tabloların Düzenlenmesi Ve Sunulması... 219 4.1.1. Bilanço... 219 4.1.2. Gelir Tablosu... 220 4.2. Satışların Maliyeti Tablosu... 222 4.3. Diğer Mali Tabloların Düzenlenmesi Ve Sunulması... 222 4.3.1. Fon Akım Tablosu... 222 4.3.2. Nakit Akım Tablosu... 224 4.3.3. Kâr Dağıtım Tablosu... 227 4.3.4. Öz Kaynaklar Değişim Tablosu... 228 4.4. Temel Mali Tablolarla İlgili Örnek Uygulamalar... 229 5. Değerlendirme Soruları... 245 Ek Hesap Planı... 247 Kaynakça... 269