KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Bölüm/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı Sosyal Hizmet Mevzuatı Dersin Kodu Teori Uygulama Laboratuvar AKTS Kredisi SH 302 3 0 0 5 Dersin Amacı Dersin İçeriği Sosyal Hizmet Müdahale sürecine kaynaklık eden mevzuat bilgisinin öğrenciye kazandırılmasıdır. Mevzuat tanımı ve mevzuatla ilgili kavramlar. Sosyal refahın ulusal ve uluslararası hukuksal kaynakları. Gerek sosyal refah hizmetlerini gerekse sosyal hizmet uygulamasını ilgilendiren ulusal ve uluslararası düzenlemelerin gözden geçirilmesi. DERSİN PROGRAM TEMEL YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ B D H Program Yeterlilikleri Sosyal hizmet mesleği ile ilgili görev, yetki, hak ve sorumlulukları; insan hakları ve sosyal adalet ilkeleri çerçevesinde gerçekleştirebilme. Sosyal hizmetin değer temelini, etik ilke ve standartlarını anlayabilme ve uygulamaya aktarabilme. İnsani hizmet örgütlerinde yönetim süreçlerini bilme ve çağdaş yönetim anlayışını benimseyerek uygulayabilme. DERSİN PROGRAM YETERLİLİKLERİNİ KARŞILAMA DÜZEYİ B3 D3 H2 Alt Yeterlilikler (Bilgi, Beceriler ve Yetkinlikler) Sosyal hizmet uzmanının mesleki uygulamalarda yetki ve sorumluluklarını bilme Alanındaki yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallara uygun davranabilme Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılmak Karşılama Düzeyi* 1 2 3 4 5 X X X
*1:En düşük, 2:Düşük, 3:Orta, 4:Yüksek, 5:Çok yüksek DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI Öğrenim Çıktıları Program Yeterlilikleri ile İlişkisi Ölçme Yöntemi** 1 2 Öğrenciler yürürlükte olan sosyal hizmet mevzuatına dair kanun, yönetmelik, yönergeleri bilir. Müdahale sürecinde bu mevzuattan nasıl yararlanacağını bilir. B3, D3 1, 2, 3 H2 1, 5, 6 3 Mevzuattaki boşlukların farkında olur. B3, D3 1, 2, 3 **Yazılı Sınav:1, Sözlü Sınav:2, Ev Ödevi:3, Lab./Sınav:4, Seminer/Sunum:5, Dönem Ödevi:6 DERSİN HAFTALIK İÇERİĞİ Hafta Detaylı İçerik 1 Tanışma HUKUKA GİRİŞ Hukuk ve Hak Kavramları Hukukun Tanımı Hukuk Kuralları ve Nitelikleri Hukuk Alanındaki Yaptırımlar Toplumu Düzenleyen Diğer Kurallar Hukuk sistemleri Hukukun Amacı II. HUKUKUN KOLLARA AYRILMASI Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımı Özel Hukuk ve Dalları Kamu Hukuku ve Dalları Karma Nitelikli Hukuk Dalları
2 III. HUKUKUN KAYNAKLARI Anayasa Yasalar Yasa Gücünde Olan Kaynaklar Tüzük ve Yönetmelikler Gelenek Hukuku İçtihat Hukuku Öğreti IV. HUKUKUN YASALAŞTIRILMASI VI. UYGULAMA YÖNÜNDEN YASALAR VII. HUKUK DEVLETİ/SOSYAL DEVLET 3 Sosyal Hizmet Uygulamalarında Hukukun Yeri ve Önemi Seçilmiş Bazı Sosyal Hizmet Alanlarında Sosyal Hizmet Uygulamasının Hukuksal Çerçevesi I. Aile ve Çocuk Hukuku Ulusal Mevzuat Anayasa Türk Medeni Kanunu Aile Hukuku 4 Türk Medeni Kanunu Aile Hukuku SHÇEK Kanunu 5 Türk Ceza Kanunu ve CMK 6 I. Aile ve Çocuk Hukuku Çocuk Koruma Kanununu Umumi Hıfzısıhha Kanunu EGM Çocuk Şube Müdürlüğü/Büro Amirliği Kuruluş, Görev ve Çalışma Yönetmeliği, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu, Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu,
7 I. Aile ve Çocuk Hukuku Uluslararası Mevzuat Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocuk Satışı, Çocuk Fahişeliği Ve Çocuk Pornografisi İle İlgili İhtiyari Protokol Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ye Ek Çocukların Silahlı Çatışmalara Katılmaları İle İlgili İhtiyari Protokol Özgürlüğünden Yoksun Bırakılan Küçüklerin Korunması İçin Birleşmiş Milletler (Havana) Kuralları Kötü Şartlardaki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması Ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Önlemler Sözleşmesi 8 I. Aile ve Çocuk Hukuku Çocuk Mahkemelerinin Yönetimi Hakkında Birleşmiş Milletler Asgari Standart (Beijing) Kuralları Çocuk Suçluluğunun Önlenmesi İçin Birleşmiş Milletler Yönlendirici (Riyad) İlkeleri Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Sözleşme 9 Ara sınav 10 I. Aile ve Çocuk Hukuku Ailenin Korunmasına Dair Kanun Aile Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun 11 II. Türkiye de Sosyal Yardım Hukuku 12 III. Özürlüler Hukuku Özürlülerin Eğitim Hakları ve Mevzuat Özürlülerin Sağlık Hakları ve Mevzuat Özürlülerin Mesleki Rehabilitasyonu, İstihdamı, İş Yaşamında Korunması-Sosyal Güvenliği ve Mevzuat 13 III. Özürlüler Hukuku Özürlülere Yönelik Sosyal Yardımlar İndirimler, İstisnalar ve Mevzuat Özürlüler Açısından Fiziksel Çevre, Ulaşım, Standartlar ve Mevzuat 14 III. Özürlüler Hukuku Özürlülerin Örgütlenmesi, Siyasal Hakları ve Mevzuat Özürlüler için Spor ve Mevzuat DERS KİTABI VEYA MALZEMESİ Kaynak
1 Akkaya, M. ALİ. İstenmeden Dünyaya Gelen Çocukların Bakım Eğitim Ve Tedavi Giderlerinin Tazmin Edilmesi Sorunu, İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2006. Artuç, Mustafa ve Cemil Gedikli. TCK, CMK, CGİK Ve Çocuk Koruma Kanunu İle Getirilen Yenilikler - Yeni Ceza Adalet Sistemi. Ankara: Kartal Yayınevi, 2006. Bağcı, Olcay. Çocuk Yargılaması CMK, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2006. Balo, Yusuf Solmaz. Çocuk Ceza Hukuku: Teori ve Uygulamada. Ankara: Adalet Yayınevi, 2005. Balo, Yusuf Solmaz. Çocuk Koruma Kanunu Ve Uygulaması, Ankara: Seçkin Yayınevi, 2005. Gözler, Kemal. Hukuka Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları, 1998. Gözübüyük, Şeref. Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları. 14. Bası, Ankara: Turhan Kitabevi, 2000. (Zorunlu Kaynak) İstanbul Barosu. CMUK Verilerine Göre Suç İsnat Edilen Çocuklar Hakkında Rapor, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2004. İstanbul Barosu. ÇOCUK VE GENÇ ADALET SİSTEMİ, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2006 İstanbul Barosu. Mağdur Çocukların Hukuksal Durumu, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2004. Ölçen, Makbule ve Nejat Ölçen Özürlüler Hukuku: Almanya da Özürlülerin Üretken Dünyası. Ankara: Zihinsel Yetersiz Çocukları Korum Vakfı, Yayın no: 1, 1991. Özmen, İsmail. Açıklamalı İçtihatlı Velayet Hukuku Davaları ve Çocuk Mahkemeleri. Ankara: Kartal Yayınevi, 2005. Polat, Oğuz. Tüm Boyutlarıyla Çocuk İstismarı 1-2, Ankara: Seçkin Yayınevi, 2007. Seliçi, HARİKA ve Seda AKÇO. Çocuk Koruma, İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2006. Serozan, Rona. Çocuk Hukuku, İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2005. Sinanoğlu Altuntaş, İlknur. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yönlerine Dair Lahey Sözleşmesi, Ankara: Bilge Yayınevi, 2006. Sölez Tan, Ümran. Çocuk Ceza Hukuku Araştırmaları, İstanbul: Kazancı Kitap A.Ş., 2004. Sözer, Ali Nazım. Türkiye de Sosyal Hukuk: Sosyal Tazmin, Sosyal Yardım, Sosyal Hizmet, Sosyal Teşvik. II. Baskı, İzmir: Barış Yayınları, Fakülteler Kitabevi, 1998. Sulhi Dömezere Armağan. Çocuklar Ve Suç Ceza, Ankara: Seçkin Yayınevi, 2005. Uluğtekin, Sevda. Çocuk Mahkemeleri ve Sosyal İnceleme Raporları. Ankara: Türkiye Barolar Birliği, 2004. Yurtcan, Erdener. Çocuk Koruma Kanunu ve Yorumu, İstanbul: Kare Yayınevi, 2006.
AKTS/ÇALIŞMA YÜKÜ TABLOSU Etkinlikler Sayısı Çalışma Süresi Çalışma Süresi (Dakika) Toplam Çalışma Yükü Ders Hafta Sayısı ve Saati 3 14 0 42 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme) 3 14 0 42 Ara Sınav 1 8 0 8 Kısa Sınav 0 0 0 0 Ödev 1 12 0 12 Uygulama 0 0 0 0 Laboratuvar 0 0 0 0 Proje 0 0 0 0 Atölye 0 0 0 0 Sunum/Seminer Hazırlama 1 14 0 14 Alan Çalışması 1 4 0 4 Diğer 1 10 0 10 Dönem Sonu Sınavı 1 10 0 10 Toplam Yük 142 Toplam Yük / 30 4,7 Dersin AKTS Kredisi 5