HUKUK... On gün içinde tebliğ edilmeyen trafik cezalarını ödemek zorunda mısınız? Son günlerde görsel ve yazılı basında Karayolları Trafik Kanunu hükümleri gereğince evvelce düzenlenen cezaların düzenlendikleri tarihten çok sonra toplu halde muhataplarına gönderildiği ve bu cezaların iptal edilebileceği yolunda bazı haberler çıkmıştır. Doğal olarak ceza muhataplarında bu cezaların ödenip ödenmeyeceği veya iptali için ne yapılması gerektiği hususunda tereddüt ortaya çıkmış durumdadır. Avukat Volkan Erel Yasal mevzuatı ve son durumu değerlendirirsek ; Haberlere konu olan ve cezaların iptal edilmesi gerektiği savına dayanak olan hüküm KARAYOLLARI TRA- FİK KANUNU HÜKÜMLERİ GEREĞİNCE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI- NIN TAHSİLİNDE VE TAKİBİNDE UYGULANA- CAK USUL VE ESASLAR İLE KULLANILACAK ALIN- DILAR, TUTANAKLAR VE DEFTERLER HAKKINDA YÖNETMELİK Dayandığı Kanun Numarası ve Tarihi: 2918-13.10.1983 Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 6 Nisan 2011 - Sayı: 27897 MADDE 10 (1) b) Tutanağın tebligat işlemlerine ihlalin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde başlanarak, Karayolları Trafik Kanununun 116 ncı maddesi hükümleri uyarınca araç sahibine, sahibi birden fazla ise tescil kaydının ilk sırasındaki sahibine posta yoluyla tebligat yapılır. Hükmüdür. Muhataplar yönetmeliğin bu maddesinde belirlenen 10 iş günü içerisinde cezaların tebliğ edilmediği durumuna dayanarak cezalara itiraz etmişlerdir. Ancak Yargıtay 7. Ceza Dairesinin E. 2012/31671 K. 2013/10142 T. 29.4.2013 tarihli kararında da görüleceği üzere ; Düzenleme Olduğu /Süresinde Tebligat İşlemlerine Başlanmamış Olmasının İdarî Karar Tutanağını Geçersiz Kılmayacağı/Olayın Esasına Girilerek Karar Verilmesi Gerektiği) 4925/m.26/A ÖZET: Dava, yetki belgesi olmadan yolcu taşımacılığı yapmak eylemi sebebiyle verilen idari para cezasına itiraza ilişkindir. Mahkemece, 50
HUKUK... www.csd.org.tr Trafik Para Cezalarının Tahsilinde ve Takibinde Uygulanacak Esas ve Usuller ile Kullanılacak Belgeler Hakkında Yönetmeliğin 10/a-b maddesi gereğince tebligat işlemlerine 7 iş günü içerisinde başlanmadığından bahisle itirazın kabulüne karar verilmiş ise de, belirtilen hükmün idarî işlemlerin sürüncemede kalmasını önlemek amacıyla idareye yönelik getirilmiş bir düzenleme olduğu, süresinde tebligat işlemlerine başlanmamış olmasının idarî karar tutanağını geçersiz kılmayacağı, mahkemesince olayın esasına girilerek bir karar verilmesi gerekir. KARAR : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, SONUÇ :,,,,, kararının BOZULMASINA, 29.04.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi. Verdiği kararda da görüleceği üzere Yargıtay ler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda belirtilen ve idari para cezasını gerektiren fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son günü bitimine kadar idari para cezası verilerek tebliğ edilmediği takdirde idari yaptırım kararı verilemez, verilmiş olanlar düşer." hükmüne dayanarak iptal kararını bozmuştur. Nihayet itibarıyla Yönetmelik hükmünün idarenin işlemlerini düzenleyici bir hüküm olduğu ancak Yönetmeliğin hükmüne uyulmamasının neticesinin cezanın iptali olmayacağı cezanın iptali bakımından ise kanun hükmünün uygulanması gerektiği açıkça belirlenmiştir. Bu itibarla tebliğ edilen Trafik cezalarının fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son gününe kadar tebliğ edilmemişse ancak bu süre hükmüne dayanılarak itiraz edilmesi halinde olumlu netice alınabilecek aksi halde bu itirazdan olumlu bir netice alınamayacaktır. Tabiki bu durum esasa ilişkin itiraz sebepleriyle ilişkili değildir. Geç tebliğ haricinde diğer itirazlarınız ise Mahkeme tarafından değerlendirilecektir. Her somut durumun ayrıca değerlendirilmesi ve erken ödeme halinde cezalardaki indiriminde gözönüne alınmasının unutulmamasını tavsiye ederim. 2014 yılında hepinize bol kazançlar ve hayırlı işler dilerim. Tebliğ edilen trafik cezaları, fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son gününe kadar tebliğ edilmemişse ancak bu süre hükmüne dayanılarak itiraz edilmesi halinde olumlu netice alınabilecektir. Aksi taktirde bu itirazdan olumlu bir netice alınamayacaktır KANUN NO: 5326 KABAHATLER KANUNU Kabul Tarihi: 30 Mart 2005 Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 31 Mart 2005 - Sayı: 25772 (1. Mükerrer) MADDE 20. (Ek cümle: 6111-13.2.2011 / m.22) "Ancak (Ek ibare: 6217-31.3.2011 / m.27), 89 uncu maddesi hariç olmak üzere 1111 sayılı Askerlik Kanunu, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 2972 sayılı Mahalli İdare- 51
BİLGİLENDİRME... Soru ve cevaplarla E-Fatura uygulaması Türkiye de 397 sıra no.lu VUK tebliğine ile hayata geçirilen ve 5 Mart 2010 tarihinden itibaren uygulamada olan e- fatura, veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen, VUK gereği bir faturada yer alması gereken bilgilerin içerisinde yer aldığı, satıcı ve alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir platform (GİB) üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir belgedir. E-fatura yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yönetilen e- fatura uygulamasında amaç tek format ve standarda göre satıcı ve alıcı arasında güvenli, zaman ve maliyet tasarrufu sağlayan bir sistem oluşturmaktır. Bunun için yurt dışı uygulamalar incelenerek başarıya ulaşmış e-fatura işleyişleri dikkate alınmış ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından açık kaynak bir standart olan XML tabanlı ticari hayatın tüm süreçlerini içerecek şekilde etiketlemelere sahip olan uluslararası bir standart olan UBL-TR benimsenmiştir. ÖZEL ENTEGRATÖR- LÜK MÜESSESESİ 397 sıra no.lu VUK ile tüzel kişiler sistemden faydalanabilirken 416 sıra no.lu VUK tebliği ile gerçek kişilere de e-fatura uygulmasına dahil olma hakkı tanınmıştır. Uygulmanın yaygınlaştırılması amacıyla Özel Entegratörlük müessesi 421 sıra no.lu VUK tebliğinin yayınlanmasıyla genel işleyişe dahil edilmiştir. Yurtdışında e-fatura servis sağlayıcısılığı olarak bilinen özel entegratörlük sayesinde bilgi işlem alt yapısı yeterli olmayan mükelleflerin de uygulamadan kolayca faydalanabilmeleri amaçlanmıştır. KİMLER E-FATURA UYGULAMASINA GEÇ- MEK ZORUNDA? 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında; 04.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 25 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar ile, 06.06.2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu na ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011 takvim yılında mal alan mükelleflerden 31.12.2011 tarihi itibariyle asgari 10 Milyon TL brüt satış hasılatına (ciro) sahip olanlar, 01.09.2013 tarihine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı na başvurmak ve 31.12.2013 tarihine kadar e-fatura uygulamasına geçmek zorundadır. 52
BİLGİLENDİRME... www.csd.org.tr Söz konusu mükelleflerden 2011 takvim yılı içinde mal alışı yapanlar, satın aldıkları malın türüne, fiyatına, miktarına veya herhangi bir özelliğine bakılmaksızın 2011 yılı gelir tablolarındaki brüt satış hasılatı rakamları esas alınarak elektronik fatura uygulamasına dahil olacaklardır. NASIL BAŞVURU YAPILIYOR? 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ne göre 2013 takvim yılı sonuna kadar e-fatura uygulamasına zorunlu olarak dahil olacak mükellefler için son başvuru tarihi 01.09.2013 tür. e-fatura uygulamasından yararlanmak için üç farklı yöntemden istediğinizi seçebilirsiniz. Bu kapsamda; Başkanlık tan özel entegrasyon izni almış kurumların bilgi işlem sistemleri kullanılarak yapılan entegrasyon, den durumlarına uygun olan birisini belirtmek zorundadır. Uygulamadan yararlanmak isteyen mükelleflerin uygulama karşısındaki durumu ve uygulamadan yararlanma prosedürleri, yapacakları başvuru üzerine Başkanlık tarafından belirlenecektir. POSTA YA DA ELEKTRONİK YOLLLA BAŞVURU Uygulamadan yararlanmak isteyen mükellefler posta yoluyla veya elektronik ortamda başvuru yapabilmektedir. Posta yoluyla başvuru yapmak isteyen mükelleflerin başvuru belgelerini "Gelir İdaresi Başkanlığı Denetim ve Uyum Yönetimi Daire Başkanlığı nın adresine göndermeleri gerekiyor. E-FATURA İLE İLGİİ SIKÇA SORULAN SORULAR? E-fatura zorunluluk kapsamında olup belirlenen tarihten itibaren fatura kullanıcısı olmayan mükelleflere uygulanan yaptırım ne olacaktır? Zorunluluk kapsamında olup e-fatura uygulamasına belirtilen tarihte geçmeyen mükellefler Vergi Usul Kanununun ceza hükümleri tatbik olunacaktır. Zorunluluk kapsamında olan ancak sisteme kayıtlı olmayan kullanıcılara kağıt fatura düzenlenmesi durumunda bize cezai yaptırım olur mu? E-fatura kullanım zorunluluğu 01.09.2013.tarihinden itibaren sisteme kayıtlı taraflar arasında zorunludur. Ancak zorunluluk kapsamında olmasına rağmen sisteme kayıtlı olmayan tarafa kağıt fatura gönderilmesi gönderen tarafa herhangi bir mesuliyet yüklemez. E-fatura uygulamasına kayıtlı bir firma büyük perakende mağazalarından yaptıkları alışverişlerinde e-faturayı nasıl temin edecekler? Perakende satış yapan firma ve alıcı taraf e-fatura sistemine kayıtlı ise kesilecek olan faturanın e- fatura olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Zorunluluk kapsamındaki mükelleflerden değilim e-defter kullanmak istiyorum e-fatura uygulamasını kulllanmak zorunda mıyım? E-defter uygulamasına geçmek isteyen mükellefler için e-fatura kullanım zorunluluğu bulunmaktadır. E-fatura uygulamasında sadece ticari fatura senaryosunu kullanabilir miyiz? GİB e temel fatura senaryosu ile gelen faturaları almamak istediğimizi talep etsek bu talebimiz gerçekleşebilir mi? Ticari ihtiyaçlar göz önünde tutularak Ticari Fatura Senaryosu oluştu- Bilgi İşlem Sistemi altyapınızın yeterli olması durumunda Bilgi İşlem Sisteminin Entegrasyonu, Başkanlığımız tarafından www.efatura.gov.tr internet adresi üzerinden ücretsiz olarak sunulan GİB Portal yöntemlerinden dilediğinizi seçebilirsiniz. Mükellefler, başvuru esnasında uygulamadan yararlanma yöntemlerin- 53
BİLGİLENDİRME... rulmuştur. Ticari fatura Senaryosunda fatura kabul, red ve iade işlemleri tamamen mesajlaşma platformu üzerinden gerçekleştirilecektir. Ticari fatura senaryosunun kullanımı ancak tarafların anlaşmış olmasına bağlıdır. Temel fatura senaryosunun bir talebe bağlı olarak kaldırılması mümkün değildir. E-Fatura uygulamasından nasıl yararlanabilirim? - Az sayıda fatura düzenleyen mükellefler için e-fatura Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden kullanımını sağlamak amacı ile oluşturulan ve "www.efatura.gov.tr" internet adresinde hizmete sunulan e-fatura Portalı aracılığıyla gerçekleştirilebilirler. - Yüksek sayıda fatura düzenleyen çeşitli faturalama ihtiyaçları bulunan gelişmiş bilgi işlem sistemlerine sahip mükellefler bilgi işlem sistemlerinin e-fatura Uygulamasına entegre edilmesi yoluyla e-fatura uygulamasından yararlanabilirler - Faturalama ihtiyaçları farklılık gösteren veya çok sayıda fatura düzenleyen mükellefler, kendilerine ait bilgi işlem alt yapısının yetersiz olması halinde yada bilgi işlem sistemi işletmek istememeleri halinde teknik yeterliliğe sahip bir özel entegratörün bilgi işlem sistemi vasıtasıyla elektronik fatura alıp gönderebilme imkanı sağlanmıştır. E-fatura uygulaması kayıtlı kullanıcı listesinin güncellenme sıklığı ne olacak? Başkanlık, kayıtlı kullanıcı listesini belirli zaman aralıkları ile güncellenmesini öngören bir düzenleme yapmayı planlanıyor. Ancak şu an için belirlenmiş bir zaman aralığı ve geçerlilik zamanı mevcut değil. Portaldan fatura yükleme seçeneği ile ilgili, faturaların toplu bir XML dosyası ile portala yüklenmesi mümkün müdür? Her faturanın ayrı ayrı mı xml formatında yüklenmesi gerekiyor? Upload mekanizması ile portal kullanım kılavuzunda belirtildiği üzere yükleme yapmak mümkündür. Her fatura xml formatında oluşturulup tek kişiye gönderilecek faturalar tek bir zarfta gönderilebilir. Portal hesabının tanımlanmaması talebimizi uygulama başvurusu sırasında mı yoksa entegrasyon başvurumuz içersinde mi iletmemiz uygun olacaktır? e-fatura Uygulamasını entegrasyon yöntemiyle gerçekleştirmek isteyen mükellefler entegrasyon süreçleri tamamlanana kadar portal hesaplarının tanımlanmamasını talep edebilirler. e-defter başvurusunda bulundum e-fatura portalımın açılmamasını talep edebilir miyim? e-defter kullanıcısı olabilmek için e-fatura kullanım zorunluluğu bulunmaktadır. Hizmet birimleri olarak özel entegratorlük servisi verebilecek kurumlar henüz yayınlanmadığı için bu durumda zorunluluk kapsamına giren ve proje süresi uzun olacak şirketler için çözüm öneriniz nedir? Portaldan yararlanılabilir. Ancak fatura işlem hacmi büyük olan firmaların portaldan fatura göndermeleri zor olabilir. Bu süreçte diğer bir yöntem ise firmaların kendi bilgi işlem sistemlerini kurarak e-fatura entegrayonu sağlayabilmeleridir. E-Ticaret yapıyorum, nihai tüketiciye düzenlediğim faturaları e-fatura olarak gönderebilir miyim? Nihai tüketiciye gönderilecek faturaların elektronik ortama taşınması çalışması devam eden e- arşiv tebliğinin yayımlanması ile mümkün olacaktır. Ancak şu an itibariyle e-fatura uygulaması ve EFKS kapsamında bu durum mümkün değildir. (Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı) 54