I. GENEL BİLGİLER DERSİN KODU ve ADI: PMB218 Proje I DERSİN TÜRÜ: Zorunlu DERSİN ÖNKOŞULU: Yok DERSİN VERİLDİĞİ DÖNEM: GÜZ yarıyılı (3. yarıyıl) DERSİN KREDİSİ: Ulusal 4 (2+2) DERSİN ŞUBELERİ: Yok DERSİN VERİLDİĞİ YER: TASARIM II DERSİ VEREN BİRİM: Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü DERSİ VEREN ÖĞRETİM ELEMANI:Doç.Dr. Reyhan ERDOĞAN Arş.Gör. Ekin OKTAY Arş.Gör.Rıfat OLGUN II. DERSİN TANIMI, AMACI, HEDEFİ ve ÖĞRENİM KAZANIMLARI Dersin tanımı Peyzaj mimarlığı, planlama ya da yerin yönetimi, doğal ya da insan yapımı objelerin geleneksel ve bilimsel, doğal kaynakları koruyan ve destekleyen bir tavırla son olarak ta insan çevresini fonksiyonlu ve estetiksel bir şekilde tasarlama sanatıdır. Proje I dersi bu sanatın temel konularını bir ev bahçesi planlama konusu kapsamında vermektedir. Alan analizi çalışmasında alanın mevcut özellikleri belirlenerek, çevredeki kullanımlarla ilişkiler tespit edilip uygun görülen öneriler leke plan halinde açıklanır. Bu aşamada: Arazi özellikleri Çevredeki kullanımlar ile olan ilişkiler ve görsel çevre ilişkileri belirlenir. Alan kullanım kararlarının verilebilmesi ve öneri kullanımların proje alanı içinde uygun yerlere yerleştirilebilmesi için öncelikle bir ihtiyaç programı hazırlanır. Bu aşamada, planlama alanında yer alabilecek kullanımlar listelenerek, bu kullanımlar büyüklüklerine göre sınıflandırılır. Proje 1 dersi kapsamında tasarımı yapılacak ev bahçesi için gerekli kullanımlar aşağıda belirtilmiştir: Su ögesi: Alan içinde bulunan mevcut yapı ve kullanımlara hizmet edebilecek, kullanıcıların rekreasyonel ihtiyaçlarına cevap verecek, çevre yapı ve öneri yeşil doku ile uyumlu, hareketli ve/veya durgun su ögeleri, yüzme havuzu Çevre bağlantıları: Taşıt yolları, komşu kullanımlar ile ilişkileri sağlayan geçişler, yollar Sirkülasyon: Proje alanı içinde yaya ve taşıt dolaşımını sağlayan yollar Otopark: Misafir araçlar için gerekli görüldüğü kadar Garaj: Depo görevi de görebilecek özellik taşıyabilir nitelikte bir yapı Oyun alanları: Çeşitli yaş gruplarına hizmet edebilecek oyun alanları Yemek yeme: Teras, barbekü gibi yapısal ögeler Oturma: Pergola, çardak, banklar, oturma grupları ve cepler Hobi alanları: Sebze, meyve ve süs bitkisi yetiştirme bahçesi, resim, heykel yapımı, sinevizyon alanı, müzik odası, ağaç ev vb. için ayrılmış alanlar İşlev şeması (Konsept plan) aşamasında, ihtiyaç programı doğrultusunda planlama alanında önerilen mekan ve elemanların formları belirlenerek birbirleriyle ilişkileri basit şekillerle ifade edilir. Avan proje, gerçekleştirilecek bir proje konusundaki ilk düşüncelerin plan, kesit ve görünüşlerinin belirtildiği ön projedir. Bu aşamada, planlama alanına yerleştirilecek
kullanımların yerleri, proje ölçeğine uygun olarak gösterilir. Ayrıca proje alanı ile ilgili kesit, perspektif ve görünüşler ile birlikte çeşitli detaylarda çizilebilir. Kesin proje, avan proje sonrası kesin kararların verildiği, arazi biçimlendirme ile ilgili sorunların çözüldüğü ve üzerinde kodların yer aldığı projedir. Dersin Amacı ve Hedefleri Güz Yarıyılında Peyzaj Mimarlığı Bölümü III. Yarıyıl öğrencilerinin sorumlu olduğu Proje I Dersi uygulaması: Peyzaj tasarımına ilişkin ilkelerin belirlenmesi ve alan kullanım önerilerinin saptanması, Bu konuya ilişkin çalışmaların etüd, araştırma, proje dizisi içerisinde yürütülmesi, Tüm çalışmaların çizili olarak belirtilen formatlarda sunumu çalışmalarının yürütülmesidir. Dersin Öğrenim Kazanımları Bu ders ile öğrencilere tasarım çalışmalarını, uygulama yapılacak müşterilerin istek ve önerileri ile arazi karakterini birlikte değerlendirebilme, mimari öğeler temel alınarak, bu yapıların çevresinde uygun faaliyet alanları belirleme ve bitkisel düzenlemeler yapma, alan kullanım kararları sonrası yapı-açık mekan ilişkileri ve organizasyonları kurarak uygun girişler ile sirkülasyon sistemi oluşturma, etüd ve analizler ile belirlenecek kullanıcı sayıları esas alınarak otopark, spor alanları, eğlence ve dinlenme alanları gibi alan kullanımlarının yerleri, büyüklükleri ve yoğunluklarını tespit edebilme, kitlesel olarak düzenlemelerde bitkilerden yararlanma yeteneği kazandırılmaktadır. III. ÖĞRETİM YÖNTEM VE ETKİNLİKLERİ Ders döneminin ilk haftalarında gerçek bir uygulamadan seçilen proje alanının görülmesi ve kaynak analizi çalışmalarının yapılması için bir teknik gezi düzenlenmektedir. Öğrencilerden ulaşabildikleri bir ev bahçesi hakkındaki araştırmalarını yirmişer dakikalık bir sunuş ile diğer arkadaşlarıyla paylaşmaları beklenmektedir. Bu sayede kendi planlayacakları ev bahçesi konusunda bir ön fikir sahibi de olabilmeleri sağlanmaktadır. Dört saatlik dersin ilk iki saatinde teorik bilgiler görsel sunumlarla desteklenerek verilmekte, diğer iki saatte öğrenciye stüdyo ortamında el çizgileriyle tasarım uygulamaları yaptırılmakta ve bu sırada öğrencinin stüdyoda ve ders dışında yaptığı çalışmaların olumlu ve olumsuz yönleri tartışılarak kritik edilmekte ve tasarım yeteneklerinin geliştirilmesine çalışılmaktadır. Son haftalarda ise öğrenclerini tasarladıkları projenin teknik çizim kuralları çerçevesinde en iyi şekilde sunuşuna yönelik çalışmaları teşvik edilmektedir.
IV. DERSİN PLANI ve İÇERİĞİ Ders programı Hafta Konu 1. hafta Planlama-Tasarım kavramları, peyzaj projesi kavramı, PP-I dersinin kapsamı, referanslar, proje alanının tanıtımı Alan envanter ve analiz çalışmasında neler yapılır? Rölöve nasıl çıkarılır? 2. hafta Arazi gezisi Alan envanter çalışması, rölöve çıkarılması, konut sahibi ile görüşme 3. hafta Öğrenci Sunumu (Antalya daki bazı konut bahçelerinde kişisel gözlemler; yapılan düzenlemeler, kullanılan bitkiler, konut sahibinin istek ve ihtiyaçları) Peyzaj tasarım sürecinin açıklanması, hazırlanacak paftalarla ilgili bilgiler (kağıt tipleri, boyutları, lejant, başlık, çeşitli gösterimler) İlk eskiz çalışmaları, alan envanter planının hazırlanması 4. hafta Konut bahçeleri tasarım ilkeleri, örnek uygulamalar Peyzaj tasarımı (döşeme, çevreleme ve çatı elemanları) Alan analiz planı çalışmaları Konut sahibi isteklerinin değerlendirilmesi, ihtiyaç programı Konsept plan, İşlev şeması (fonksiyon diyagramı) çalışmaları 5. hafta Peyzaj tasarımı (bitkisel unsurlar) Konsept plan, İşlev şeması (fonksiyon diyagramı) çalışmalarının tamamlanması Avan projeye (ön proje) geçiş 6. hafta Avan proje üzerinde kritikler 7. hafta Avan proje üzerinde kritikleri 8. hafta Avan projenin tamamlaması, Kesin projeye geçiş 9. hafta Kesin proje üzerinde kritikler 10. hafta Kesin proje üzerinde kritikler Kesit, görünüş ve perspektif çalışmaları 11. hafta Kesin proje teslimi ve sunum (I. ARASINAV) (Kesin proje ile beraber envanter planı, işlev şeması ve avan proje de sunulacak ve teslim edilecektir. 12. hafta Kesit, görünüş ve perspektif çalışmaları 13. hafta Kesit, görünüş ve perspektif çalışmaları 14. hafta Kesit, görünüş, perspektif üzerinde son kritikler
V. ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME Dönem içi başarının ölçülmesi Proje I dersi için dönem içi ve sonu başarısının değerlendirilmesinde aşağıdaki ölçütler dikkate alınmaktadır. Ara sınavı: Dönemin 10. ve 12. haftaları arasında dersi veren hocalardan oluşan jüriye kesin projenin savunmasının yapıldığı bir ara sınav yapılır. Kesin proje ile birlikte envanter planı, işlev şeması ve avan projenin teslimi istenir. Yarıyıl dönem sonu sınavı: Akademik takvimde belirlenen gün ve saatte tek aşamalı olarak bütün öğrencilerin projelerini jüri önünde sunuşları beklenir. Öğrenciden dersi veren jüri üyelerinin projeye yönelik sorularının cevaplanması beklenir. Sınavların değerlendirilmesi Akdeniz Üniversitesi Sınav Yönetmeliği ne göre yapılır. VI. DERS İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR Temel Kaynaklar Altunkasa, F., 1998. Peyzaj Mimarlığı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı, No D-19, Adana. Anonymous, 2000. SUNSET Garden Design. By P., Edinger and the Editors of Sunset Boks, Sunset Publishing Cooperation, ISBN 0-376-03187-5. Aslanboğa, İ., 2002. Odunsu Bitkilerde Bitkilendirmenin İlkeleri İşleve Uygun Tasarımının, Uygulanmasının ve Bakımının Planlanması. TC Orman Bakanlığı Ege Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, İzmir. Austin, R.L., 2001. Elements of Planting Design. John Wiley&Sons Inc, ISBN-0-471-39888-8. Brokes, J., 2001. Garden Design. A Dorling Kindersley Book, ISBN-13:978-0-7513-0981-2, London. S.384. Brokes, J., 1989. The New Small Garden Book. A Dorling Kindersley Book, ISBN 0-86318- 741-2, London. S.224. Digest, R., 1989. Practical Guide to Home Landscaping.The Readers s Digest Association, Inc. ISBN:0-895777-005-9, Newyork S. 479. Erler, C.Y., 2003. Pool Scaping, Gardening and Landscaping Around Your Swimming Poll and Spa. Storey Boks, ISBN 1-58017-385-3, Hon Kong. s.206 Gavin, D., 2004. Design Your Garden. DK Publishing, ISBN 0-7566-03-73-0, New York. S.192 Gavin, D., 2003. Outer Spaces. DK Publishing, ISBN 1-4053-00167, London. S.256 Gültekin, E., 1988. Bitki Kompozisyonu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı, No 10, Adana. Gültekin, E., 1990. Peyzaj Mimarlığı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı, No 53, Adana. Haris, W.H., N. T. Dines, 1988. Time-Saver Standarts For Landscape Architecture. Mc.Graw- Hill, Inc., ISBN: 0-07-026725-1, New York. S.960 Holmes, R., R. Buchanan, 1998. Home Landscaping Northeast Region İncluding Southeast Canada. Creative Home owner, ISBN:1-58011-0045, USA. S.207 Nelson, W.R., Corlin, M.K., 1979. Planting Design; A Manual of Theory and Practice. Stipes Publishing Company, ISBN 87563-172-X. Neufert, E., 1983. Yapı Tasarımı Temel Bilgileri. Güven Yayıncılık, ISBN 3-528-18651-8 s.528. Reid, G.W., 1987. Landscape Graphics. Whitney Library of Design, ISBN 0-8230-7332-7. Simonds, J.O., 1983. Landscape Architecture : A Manual of Site planning and design. Walker, T.D., 1991. Planting Design, Pub.By Van Nostrand Reinhold, ISBN 0-442-23780-4.
2015-2016 PROJE I DERSİ ÇALIŞMA ALANI Şekil 1: Çalışma alanının imar planındaki yeri Çalışma alanı Şekil 2: Çalışma alanı konut planı yerleşimi örneği (Dikkat! Konut yerleşimini her öğrenci kendi projesi için yeniden yapacaktır).