BÖLÜM 2 Üç Fazl Transformatör Testleri 2-1
DENEY 2-1 Üç Fazl Ba lant lar AMAÇ Testler tamamland ktan sonra üç fazl transformatörlerin de i ik ba lant ekilleri ve sarg gerilimlerinin ölçülmesi konusunda yeterli bilgiye sahip olunabilecektir. GEREKL TEÇH ZAT Adet Tan m Katalog No 1 Üç fazl güç kayna modülü EM-3310-1B 1 Üç kutuplu ak m limit koruma alter modülü EM-3310-2A 1 Dijital AC Voltmetre EM-3310-3D 1 Sigorta Seti EM-3310-5B 1 Üç fazl transformatör EM-3340-3A 1 Laboratuar Masas EM-3380-1A 1 Deney çerçevesi EM-3380-2A veya deney çerçevesi EM-3380-2B 1 Ba lant kablolar için tutucu EM-3390-1A 1 Ba lant kablolar seti EM-3390-3A 1 Güvenli köprü ba lant fi leri seti EM-3390-4A 2-2
LEM BASAMAKLARI D KKAT: Bu laboratuar deneylerinde yüksek gerilim vard r. Aksi belirtilmedikçe hiçbir ba lant ve ba lant lardaki de i iklik gerilim alt nda yap lmayacakt r. Herhangi bir tehlikeli durum meydana geldi inde vakit kaybetmeden Üç Fazl Güç Kayna modülü üzerinde bulunan k rm z EMERGENCY OFF butonuna bas lmal d r. Y ld z-y ld z Ba lant 1. Deney düzene i üzerinde gerekli modülleri kurunuz. ekil 2-1-2 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-1 nolu devre emas na göre devreyi olu turunuz. Transformatör y ld z-y ld z olarak ba lan lmal d r. 2. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 3. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-1 e kay t ediniz. Tablo 2-1-1 Y ld z-y ld z ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U3-1U2 2U1-3U2 1V3-1V2 2V1-3V2 1W3-1W2 2W1-3W2 1U3-1U3 2U1-2U1 1V3-1V3 2V1-2V1 1W3-1W3 2W1-2W1 4. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. Y ld z-üçgen Ba lant 5. ekil 2-1-4 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-3 nolu devre emas na göre devreyi tekrar kurunuz. Transformatör y ld z-üçgen olarak ba lan lmal d r. 2-3
6. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 7. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-2 e kay t ediniz. Tablo 2-1-2 Y ld z-üçgen ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U3-1U2 2U1-3U2 1V3-1V2 2V1-3V2 1W3-1W2 2W1-3W2 1U3-1U3 2U1-2U1 1V3-1V3 2V1-2V1 1W3-1W3 2W1-2W1 8. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. Y ld z-zigzag Ba lant 9. ekil 2-1-6 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-5 nolu devre emas na göre devreyi tekrar kurunuz. Transformatör y ld z-zigzag olarak ba lan lmal d r. 10. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 11. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-3 e kay t ediniz. Tablo 2-1-3 Y ld z-zigzag ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U3-1U2 3U1-2U2 1V3-1V2 3V1-2V2 1W3-1W2 3W1-2W2 1U3-1U3 3U2-2U2 1V3-1V3 3V2-2V2 1W3-1W3 3W2-2W2 - - 2U1-2U1 - - 2V1-2V1 - - 2W1-2W1 2-4
12. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. Üçgen-Y ld z Ba lant 13. ekil 2-1-8 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-7 nolu devre emas na göre devreyi tekrar kurunuz. Transformatör üçgen-y ld z olarak ba lan lmal d r. 14. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 15. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-4 e kay t ediniz. Tablo 2-1-4 Üçgen-Y ld z ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U1-1U2 2U1-3U2 1V1-1V2 2V1-3V2 1W1-1W2 2W1-3W2 1U1-1U1 2U1-2U1 1V1-1V1 2V1-2V1 1W1-1W1 2W1-2W1 16. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. Üçgen-Üçgen Ba lant 17. ekil 2-1-10 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-9 nolu devre emas na göre devreyi tekrar kurunuz. Transformatör üçgen-üçgen olarak ba lan lmal d r. 18. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 19. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-5 e kay t ediniz. 2-5
Tablo 2-1-5 Üçgen-Üçgen ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U1-1U2 2U1-3U2 1V1-1V2 2V1-3V2 1W1-1W2 2W1-3W2 1U1-1U1 2U1-2U1 1V1-1V1 2V1-2V1 1W1-1W1 2W1-2W1 20. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. Üçgen-Zigzag Ba lant 21. ekil 2-1-12 nolu ba lant diyagram ve ekil 2-1-11 nolu devre emas na göre devreyi tekrar kurunuz. Transformatör üçgen-zigzag olarak ba lan lmal d r. 22. S ras yla üç kutuplu ak m limit koruma alterini ve üç fazl güç kayna modülünü devreye ba lay n z. 23. Sisteme enerji verildikten sonra dijital AC voltmetrede ölçülen gerilimi de erlerini Tablo 2-1-6 e kay t ediniz. Tablo 2-1-6 Üçgen-Zigzag ba lant da ölçülen gerilim de erleri Primer Sarg lar Sekonder Sarg lar Test Uçlar Gerilim Test Uçlar Gerilim 1U1-1U2 3U1-2U2 1V1-1V2 3V1-2V2 1W1-1W2 3W1-2W2 1U1-1U1 3U2-3U2 1V1-1V1 3V2-3V2 1W1-1W1 3W2-3W2 - - 2U1-2U1 - - 2V1-2V1 - - 2W1-2W1 24. S ras yla üç fazl güç kayna modülünü ve üç kutuplu ak m limit koruma alterini devreden ay r n z. 2-6
ek. 2-1-1 Y ld z-y ld z ba lant için devre diyagram 2-7
ek. 2-1-2 Y ld z-y ld z ba lant için devre ba lant diyagram 2-8
ek. 2-1-3 Y ld z-üçgen ba lant için devre diyagram 2-9
ek. 2-1-4 Y ld z-üçgen ba lant için devre ba lant diyagram 2-10
ek. 2-1-5 Y ld z-zigzag ba lant için devre diyagram 2-11
ek. 2-1-6 Y ld z-zigzag ba lant için devre ba lant diyagram 2-12
ek. 2-1-7 Üçgen-Y ld z ba lant için devre diyagram 2-13
ek. 2-1-8 Üçgen-Y ld z ba lant için devre ba lant diyagram 2-14
ek. 2-1-9 Üçgen-Üçgen ba lant için devre diyagram 2-15
ek. 2-1-10 Üçgen-Üçgen ba lant için devre ba lant diyagram 2-16
ek. 2-1-11 Üçgen-Zigzag ba lant için devre diyagram 2-17
ek. 2-1-12 Üçgen-Zigzag ba lant için devre ba lant diyagram 2-18