ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ II 1 Ders Adi: ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ II 2 Ders Kodu: RES3004 3 Ders Türü: Zorunlu 4 Ders Seviyesi Lisans 5 Dersin Verildiği Yıl: 3 6 Dersin Verildiği Yarıyıl 6 7 Dersin AKTS Kredisi: 5.00 8 Teorik Ders Saati (saat/hafta) 2.00 9 Uygulama Ders Saati(saat/Hafta) 2.00 10 Laboratuvar Ders Saati (saat/hafta) : 0 11 Dersin Önkoşulu: - 12 Dersin Dili: Türkçe 13 Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze 14 Dersin Koordinatörü: Doç.Dr. GONCA ERİM 15 Dersi Veren Diğer Öğretim Elemanları: 16 Koordinatör İletişim Bilgileri: Öğr.Gör. Aysun YÜREKTEN goncae@uludag.edu.tr, +90 224 29 42575 Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı Görükle Kampüsü 16059 Görükle/Bursa TÜRKİYE 17 Dersin WEB adresi: 18 Dersin Amacı: 19 Dersin Öğrenme Kazanımları: Bu ders sanat eğitimi ile ilgili bilgi ve deneyimi birleştirerek, eleştiri, estetik, sanat tarihi ve uygulama konu alanlarının kazandırılmasını amaçlar. Bu amaç doğrultusunda sanat eğitimi ile öğretmenlik bilgilerinin pekiştirilmesi yer almaktadır. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Sanat Eğitimi alanında yer alan çağdaş öğretim yöntemlerini uygulayabilme Bir sanat öğretim ünitesinde, estetik, sanat tarihi, eleştiri ve uygulamalı çalışmaları süreklilik ve ardıllık ilkesine göre kullanabilme Kendi kültürü ile diğer kültürlerin sanat formlarını, değerlerini ve sanat rollerini karşılaştırabilme Farklı öğretim yöntemlerine yönelik sanat tarihi şeridi, drama etkinlikleri, öyküleştirme, sanat oyunu stratejileri gibi materyaller tasarlayabilme Bilgi ve ürün oluşturmaya yönelik değerlendirme ölçütleri oluşturabilme. Galeri ve müze gibi sanat eserlerini koruyan ve sergileyen kurum ve kuruluşları ders eğitim - öğretim materyali olarak kullanabilme Mesleği ile ilgili diğer kişi, kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde çalışabilme Sanat eğitimi öğretmenlik bilgilerini kapsamlı bir raporla sunabilme
20 Dersin İçeriği: Hafta DERS İÇERİKLERİ 1 Teorik -Öğrencilere dersin amacı, içeriği ve hedef davranışlarıyla ilgili bilgilendirmenin yapılması. -Süreç dosyalarının düzenlenip hazırlanma biçimlerinin anlatılması. -Ünite 3.1. Sanat Eğitiminde Çağdaş Öğretim Yöntemleri Nelerdir? Ön test uygulaması -Öğrenci-odaklı görüş bağlamında çağdaş sanat eğitiminde geçerli genel öğretim yöntemlerinin tartışılması Uygulama Etkinlik: Mesleklerin tanıtımı konusunda bir konuşma metni hazılanacaktır. Konuşma metni içerisinde, her öğrencinin anabilimdalımızda almış oldukları akademik eğitimi, mesleklerinin temel özelliklerini ve çağdaş sanat eğitimini tanıtması ve açıklaması gerekmektedir. Yazılı metin, konuşma süresinin 15-20 dakika olacağını varsayarak hazırlanacaktır. Bu sürede yapılacak konuşma giriş, gelişme ve sonuç kısımları dikkate alınarak bilimsel bir dille yazılacaktır. 2 3 -Ünite 3.1. Sanat Eğitiminde Çağdaş Öğretim Yöntemleri Nelerdir? -Yöntembilim ve yöntemler içinde sorgulanabilir uygulamaların neler olduğunun tartışılması -Dört sanat disiplininde kullanılan öğretim yöntemlerinin incelenmesi ve konuya açıklık getirilmesi, dört sanat disiplini ve beş öğretim evresinin anlatılması -Genel öğretim yöntemleri, ön değerlendirme, öğretmenlerin öğretim amacı ile sergilerden yararlanma şekilleri ve öğrencilere sanatçı rollerini üstlendirme konusunda bilgi verilmesi -Öğrencilere ders ile ilgili hazırlık, güdüleme, süreç içinde iletişim, dersin özetlenmesi ve değerlendirilmesi yöntemlerin tartışılması ve - Ders planlarının süreklilik ve ardıllık ilkesine göre bir dizge içerisinde yapılması konusunda ve hangi yöntem uygulanırsa uygulansın öğrencinin estetik, eleştiri, sanat tarihi ve uygulamayı etkin bir araştırıcı olarak birleştirilmesine olanak veren yöntemler hakkında bilgi verilmesi -Ünite 3.2. Çok kültürlü ve kültürler arası eğitim nedir? Ön test uygulaması -Farklı kültürlerin estetik değerlerinin karşılaştırılması. -Öğrenci grupları ile bir müze veya galeriden farklı kültüre ait bir sanat yapıtı seçilip, sanat formu olarak nasıl bir değere sahiptir?, Sanatçının beklentileri nelerdir?, O kültürde sanatçının başardığı roller nelerdir? Onlar için önemli olan imge ya da simgeler var mıdır? Sorularının tartışılması -Kendi kültürümüzü tanıma amacıyla, bizim kültürümüzün geliştirdiği sanat formları, gösterdiği estetik değerler ve toplum içindeki rollerinin tartışılması. Etkinlik: Bir önceki haftada verilen etkinliğin tartışılması ve dönüt verilmesi. -Dönem ödevinin verilmesi. : Her öğrenci dönem içerisinde hazırlayacakları ünite planları içinde yer alan uygulama aşamalarını gösterge şeklinde düzenleyecektir. En az 6 en çok 10 aşamadan oluşacak olan uygulama aşamaları ders anlatımı sırasında kolaylık sağlayacak fotoğraflı ve açıklamalı bir düzenleme olmalıdır. Boyut 50x70cm. Örnek şablon öğrenciye verilmektedir. Bu çalışma Final Sınavı gün ve saatinde gelecektir. Dönem ödevi ile ilgili araştırmalarının ders içerisinde kontrolünün yapılması Etkinlik: Broşür Tasarımı: A4 kağıdı ikiye katlanarak yapılacak olan broşür tasarımının Kapak Sayfası : Ben kimim?, Ne yapmak istiyorum? temalarını içeren renkli bir resim ya da fotoğraflar ile kolaj tasarımını (teknik serbest; kolaj, suluboya, pastel ) 2.Sayfa (Kapağın arkası): Öğrencilerin yaşadığı ve büyüdüğü yer ile nereli olduğunu gösteren fotoğraflarla kolaj tasarımı (Az yazılı metinle anlatımını yapılacaktır) 3.Sayfa: Ailelerinin gelmiş olduğu bölgeyle ilgili sanatsal eserlerin fotoğrafları ve açıklamaları içeren düzenlemeyi (Folklorik kıyafetler, mimari yapılar, yöresel el sanatları vb..) (Kolaj) 4.Sayfa: Kişinin kendisini ve gelmiş oldukları bölgeyi birleştirerek ifade eden bir amblem tasarımının yapılmasını (Bu amblem kişiye ait olacaktır.) (Örn: Kişinin ismi ve soy isminin baş harfleri ile geçmişine ait sanatsal eserin birleştirilmesi ile gerçekleştirilecek bir amblem olabilir.) Bu amblemin hemen alt kısmına kişinin geleceğine yönelik bakış açısını ifade eden kısa bir yazı (dörtlük (şiir), atasözü veya deyimi, İçermesi gerekmektedir.
4 -Ünite 3.2. Çok kültürlü ve kültürler arası eğitim nedir? -Çok kültürlü ve kültürler arası eğitimin tanımlanması ve dört sanat disiplinin kültürlerarası eğitimde nasıl birleştirileceğinin anlatılması -Karşıt kültürel sürecin, -Kültürler arası eğitimin öğrencilerin keşfedeceği, paylaşacağı, geçmiş ve gelecekteki kültürlerini yorumlayacağı bir süreç olarak Etkinlik: Bir önceki haftada verilen araştırma ve tasarım etkinliğinin tartışılması ve dönüt verilmesi. 5 6 -Ünite 3.3. Sanat eleştirisi Sanat Tarihi uygulamalı çalışmalar ve estetik nasıl birleştirilir? Ön test uygulaması -Sanat tarihi, Uygulamalı çalışmalar veya diğer disiplinlerin hangi etkinliklerde merkez alınabilileceğinin tartışılması. -Ünitede yer verilen etkinliklerden kronolojinin (tarih şeridinin) öğretmen adaylarına anlatılması ve örnekler gösterilmesi -Sanat öğretimi yöntemlerinden öyküleştirmenin, eski kültürlerden seçilecek olan bir sanat formu üzerinde örneklendirilmesi -Ünite 3.3. Sanat eleştirisi Sanat Tarihi uygulamalı çalışmalar ve estetik nasıl birleştirilir? -Birlikte öğretim aracı olarak dört sanat disiplinini birleştirici bir oyun tasarlayabilme, yaratabilme, uygulayabilmenin tartışılması ve -Drama yönteminin ve örneklendirilmesi (Sanat tarihsel değeri olan figüratif tarzda seçilen bir eser, gruplara ayrılan öğretmen adayları tarafından sınıf içerisinde sanat yapıtlarındaki olayları ve kişileri yaratıcı drama yöntemiyle canlandırır.) verilmesi Etkinlik: Osman Hamdi Bey in Kaplumbağa terbiyecisi adlı eseri hakkında ilköğretim birinci kademe düzeyine uygun bir öykü tasarlama. Öykünün içinde sanat eserinin uygulanış şekli ve tekniği, sanat tarihindeki yeri, estetik ve sanat eleştirisini içeren anlatımlar olmalıdır. Bu etkinlik, seçilen sanat eserinin fotoğrafı dahil en az 3, en fazla 5 sayfa olmalıdır. Alıntı kesinlikle yasaktır. Etkinlik: Bir önceki haftada verilen öykü yazımının kontrolü ve dönüt verilmesi. 7 8 Öğrencilere verilmiş olan bilgiler doğrultusunda 8-10 adet kapalı uçlu soru sorma yöntemi ile değerlendirme yapılmaktadır. -Ünite 3.4. Müze Eğitimi Nedir? Ön test Uyg. - Müze tanımının yapılması ve Müzelerin görevlerinin - Kaç çeşit müze vardır? sorusu ile Arkeolojı müzesi, antropolojik ya da etnografik müze, sanat müzesi tanımları yapılarak aralarındaki farklar ve amaçları tartışılır ve açıklanır -Müze gezisinin aşamaları olan, hazırlanma, zihni rahatlatma, salt müzede yoğunlaşma, ayrıntılarıyla bir sanat yapıtının grupça eleştirilerek incelenmesi, sanat yapıtlarını çalışma kağıtları ile birlikte yalnız başına inceleme aşamalarının verilmesi Etkinlik: Karagöz Müzesi içindeki eserlerle ilgili çapraz bulmaca hazırlamaları. Soldan sağa en az 10 soru, yukarıdan aşağıya en az 10 soru oluşturulacak, ihtiyaç duyulursa fotoğraflarla desteklenecektir. Bulmacanın içi boş olmalıdır. Cevap anahtarı başka bir kağıda yazılı olarak etkinlik tamamlanmalıdır. Gerekirse fotoğraf kullanılabilir.
9 10 -Ünite 3.4. Müze Eğitimi Nedir? -Müze eğitimi kapsamında, müzedeki herhangi bir halk sanatı ya da el sanatı örneğinin, zaman içinde toplumsal ve tarihsel olaylarla ilgisini anlama ve araştırma üzerinde yoğunlaşma ve tartışma -İki farklı kültürden tarihsel halk sanatı ürününün sınıf içinde betimleme, çözümleme, yorumlama ve yargı aşamaları ile tartışılması -İlköğretim veya Ortaöğretim öğrencileri ile bir müzeyi ziyaret etmeleri durumunda basit bir rehber tasarlamaları için rehberi hazırlarken nelere dikkat etmeleri konusunda bilgi verilmesi -Ünite 3.5. Geniş kapsamlı bir ünite ve ders planı nedir, nasıl hazırlanır? Ön test uygulaması -Öğrencilere bir ünite planının nasıl yapılacağının, uygulama, eleştiri, sanat tarihi, estetiğin bir plan içinde nasıl kaynaştırılacağının, etkinliklerin nasıl süreklilik ve ardıllık içinde düzenleneceğinin gösterilmesi ve -Dört disiplini içine alan kapsamlı bir ünite planı hazırlarken konuyla ilgili olarak ilköğretim ve orta öğretim programının, amaçların ve kavram türleri gibi tanımların -Ünite planı formunun nasıl kullanılacağının gösterilmesi - Ünite planında yer alması gereken öğretim yöntemlerinin (ders verme, gösterme, soru sorma, tartışma, küçük grup çalışması, örnekleme, çalışma kağıtları, süreç içinde değerlendirme, uygulamalı çalışmalar...vb.) -Güdüleyici öğretim kaynaklarının ve değerlendirme süreçlerinin örneklenerrek açıklalanması Etkinlik: Bir önceki haftada verilen çapraz bulmacanın kontrolü ve dönüt verilmesi. verilmesi Etkinlik: Okul deneyimi ve Öğretmenlik uygulamasında kullanılabilecek, İlköğretim veya Ortaöğretim öğretim planı içerisinde yer alan öğrenci kazanımlarına yönelik bir Ünite planı hazırlanması gerekmektedir. 11 -Ünite 3.6. Sanatsal öğrenme nasıl değerlendirilir? Ön test uygulaması -Sanat eğitiminde ön değerlendirme, son değerlendirme gibi değişik değerlendirme türlerinin tanıtılması -Değerlendirme, sınama, derecelendirme arasındaki farkların -Sanatsal öğrenme alanlarına göre değerlendirme sorularının örneklerle anlatılması -Uygulamalı çalışmalar için ölçüt listesinin oluşturulmasının anlatılması verilmesi Etkinlik: Bir önceki haftada verilen unite planı taslağının kontrolü ve dönüt verilmesi. Etkinlik: Beş tür değerlendirme ya da sanatsal öğrenme alanı vardır. Bunlar Değer, Algı, Bilgi, Yargı ve Ürün dür. Bu beş değerlendirme alanına yönelik Ünite3.5. için hazılanmış olan unite planına uygun birer soru hazırlanacaktır. Her bir sorunun örnek fotoğrafları soruların üstünde yer almalıdır. Fotoğrafların altında sanat eserinin ismi, sanatçı adı, sanat eserinin yapılış tekniği, boyutu, tarihi, şu an bulunduğu yer yazılmalıdır.
12 -Ünite 3.6. Sanatsal öğrenme nasıl değerlendirilir? -Süreç dosyası da dahil olmak üzere niceliksel ve niteliksel sınav türlerinin -Değerlendirmenin tanı koyma, öğretim programını gözden geçirme, kıyaslama işlevlerinin -Her ünite için öz değerlendirme ölçüt listesi oluşturabilmenin anlatılması verilmesi Etkinlik: Bir önceki haftada verilen soru hazırlama etkinlik taslağının kontrolü ve dönüt verilmesi. 13 -Ünite3.7. Okul Uygulaması İçin Gözlem Formatı Nasıl Hazırlanır? Ön test uygulaması -Bir sanat dersini gözlemi sırasında; neye bakılması gerektiğinin, sınıflarda bilgilerin nasıl toplanıp kaydedileceğinin, öğrencilerle nasıl görüşüleceğinin ve çalışmaların nasıl çözümleneceğinin bilgisinin verilmesi -Eğitsel değerlendirme ve eğitsel eleştirinin -Öğretmenlik Uygulaması sırasında hazırlanması gereken dosyada bulunacak etkinliklerin -Etkinlik I; eğitsel eleştiri ve aşamaları, çevre, çalışma ortamı ve planlı (sosyogram), bağımsız, yönetsel, süreç-içi yönlendirme, işlevsiz öğretim yolları, renkli kodlama, zaman ayarlaması, öğrencilerin sanatsal yönelimleri ve öğrenme yolları, eğretileyici yorumlama gibi eğitim ile ilgili kavramların -Etkinlik II; Sosyo fiziksel çevre, sosyo - kültürel çevre ve görsel- fiziksel çevre tanımlarının -Etkinlik III; bir sanat dersinin içeriğinin tanımlanması ve yargılanmasının nasıl yapılacağının -Etkinlik IV; Öğretim ve öğretme biçimi olarak temel bilgi aktarımı, yönetsel, süreç içinde iletişimsel ve işlevsiz tanımlamalarının -Etkinlik V; İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin kendi sanat yapıtlarını değerlendirme yöntemlerinin 14 -Ünite3.7. Okul Uygulaması İçin Gözlem Formatı Nasıl Hazırlanır? -Etkinlik VI; İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin çeşitli sanat eğilimlerinin anlatılması -Etkinlik VII; İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin gelişim evrelerinin anlatılması ve yaratıcı davranışların tartışılması -Etkinlik VIII; Eğretileyici yorum tanımının yapılması ve bir dosya kapağı tasarlayabilme, yaratabilme yolunun -Etkinlik IV; Derin ve tartışmalı düşünme ile kişisel düşünceleri anlatabilme ve öz değerlendirmenin -Sonuçta kapsamlı bir mesleki dosya oluşturulacağınıın anlatılması verilmesi Etkinlik: Özel Öğretim Yöntemleri II dersi süresince hazırlanacak olan dosya için bir Öz değerlendirme raporu ve dersin değerlendirmesi nedenleriyle yazılmalıdır. verilmesi Etkinlik: Bir önceki haftada verilen öz değerlendirme raporunun kontrolü ve dönüt verilmesi.
21 Ders Kitabı, Referanslar ve/veya Diğer Kaynaklar: ARTUT, Kazım., Sanat Eğitimi., Anı Yay. Ankara., 2001 ALAKUŞ, Ali Osman., Levent Mercin., (Editörler)., Sanat Eğitimi ve Görsel Sanatlar Öğretimi., Pegem Akademi Yay., Ankara., 2009. BUYURGAN, Serap,, Ufuk Buyurgan., Sanat Eğitimi ve Öğretimi., Pegem Akademi Yay., Ankara., 2007. ETİKE, Serap., Sanat Eğitimi Yazıları., İlke Kitap ve Yayınevi., Ankara., 1995. FISCHNER RATHUS, Lois., Understanding Art., 4. Edition., Prentis Hall, Inc., New Jersey., U.S.A., 1995. KIRİŞOĞLU, Olcay T. (Prof.Dr.), Prof. Dr.Mary STOCKROCKİ, Ortaöğretim Sanat Öğretimi YÖK Dünya Bankası, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.,Ankara, 1997. KIRİŞOĞLU, Olcay T., Sanat Kültür Yaratıcılık, Pegem Akademi Yay., Ankara., 2009. KIRIŞOĞLU, Olcay., Sanatta Eğitim., Demircioğlu matb., Ankara., 1991. KURUOĞLU, Nihal., Kaynaştırılmış Sanat Eğitimi Yönteminin İlköğretimde Uygulanması ve Sonuçları., Yüksek Lisans Tezi., Ankara Ün. Sosyal Bilimler Ens., Ankara., 1997 ÖZSOY, Vedat., Görsel Sanatlar Eğitimi, Resim-İş Eğitiminin Tarihsel ve Düşünsel Temelleri., Gündüz Eğitim ve Yay.., Ankara., 2003. ÖZSOY, Vedat., Ali Osman Alakuş., Görsel Sanatlar Eğitiminde Özel Öğretim Yöntemleri, Pegem Yay., Ankara., 2009. ÖZSOY, Vedat. (Editör)., Yöntem ve Teknikleri ile Görsel sanatlar Eğitiminde Uygulamalar., GÖRSED Yay., Ankara., 2006. RAGANS, Rosalind., Art Talk., Glencoe, McGraw Hills., California., U.S.A., 1995. SAN, İnci., Sanat Eğitimi Kuramları., Tan Kitap ve yayın, Ankara, 1983. TÜRKDOĞAN, Galip., Sanat Eğitimi Yöntemleri., Kadıoğlu Matbaası., Ankara., 1984. ÜNVER, Erdem., Sanat Eğitimi., Nobel Yay., Ankara., 2002 22 Değerlendirme YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 20.00 Kısa Sınav 0 0.00 Ödev 2 20.00 Yıl Sonu Sınavı 1 60.00 Toplam 4 100.00 Yıl içi çalışmalarının Başarıya Oranı 40.00 Finalin Başarıya Oranı 60.00 Toplam 100.00 23 AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
ETKİNLİK SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Teorik Dersler 14 2.00 28.00 Uygulamalı Dersler 14 2.00 28.00 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) 1 4.00 4.00 Ödevler 2 19.00 38.00 Projeler 1 10.00 10.00 Arazi Çalışmaları 0 0.00 0.00 Arasınavlar 1 7.00 7.00 Diğer 5 5.00 25.00 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 10.00 10.00 Toplam İş Yükü 150.00 Toplam İş Yükü / 30 saat 5.00 Dersin AKTS Kredisi 5.00 25 PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE DERS ÖĞRETİM KAZANIMLARI İLİŞKİSİ TABLOSU PY1 PY2 PY3 PY4 PY5 PY6 PY7 PY8 PY9 PY10 PY11 PY12 PY13 PY14 PY15 PY16 ÖK1 2 0 0 5 5 0 3 4 0 1 0 3 4 5 3 3 ÖK2 4 2 0 4 4 0 0 4 0 2 0 5 4 5 5 4 ÖK3 5 2 0 0 1 0 2 3 4 0 2 0 4 2 0 4 ÖK4 0 2 0 5 4 1 0 2 3 0 0 4 2 5 4 1 ÖK5 0 0 0 2 5 0 3 1 0 0 0 3 2 4 5 3 ÖK6 2 0 0 5 3 4 2 4 3 3 5 2 0 3 3 2 ÖK7 2 4 5 0 0 5 3 4 0 5 5 0 0 0 0 0 ÖK8 3 3 3 0 3 4 3 5 0 4 0 0 3 0 2 2 ÖK: Öğrenme kazanımlar PY: Program yeterlilikleri Katkı Düzeyi: 1 çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok Yüksek