KRUVAZİYER TURİZMİ ve DESTİNASYONA KATKISI Erkunt Öner 2012 1
1. Kruvaziyer Endüstrisinin Gelişimi Global olarak kruvaziyer endüstrisi, son 5 yılda turizmin en fazla büyüme gösteren alanı olmuştur. Yapılan istatistikler, bu gelişimin günümüzde de geçerli olduğunu ve ileriki yıllarda da sürdürülebilir olacağını ispatlamaktadır. Hizmete giren son teknoloji ürünü mega gemiler, boyutları ve yolcu kapasiteleri bakımından büyüdükleri gibi, sundukları hizmetin kalitesi ve aktivitelerin çeşitliliği anlamında da büyük ilerleme kaydetmişlerdir.
Oasis of the Seas 3
RCCL in yeni nesil ikizleri Oasis ve Allure of the Seas dünyanın en büyük kruz gemileridir Oasis of the Seas Aralık 2009 da denize indirildi Yolcu kapasitesi 6300 Mürettebat 2380 Gross ton : 225.282 Uzunluk : 360 m Yükseklik : 60 m (su seviyesinin üzerinde) Aynı teknik özelliklere sahip sister ship Allure ise Aralık 2010 da hizmete girdi.
5
Kruvaziyer endüstrisinin 2011 rakamları Dünya genelinde Gemi sayısı: 297 Yolcu Kapasitesi : 17,873,840 Tahmini doluluk oranı : 90 % + Tahmini satış geliri : USD 27 milyar 6
Avrupa Gemi sayısı: 121 Yolcu Kapasitesi : 5,2 milyon Tahmini doluluk oranı : 90 % + Tahmini satış geliri : USD 8 milyar Dünya pazarındaki payı (USD): 29 % 7
Kuzey Amerika Gemi sayısı: 162 Yolcu Kapasitesi : 11,9 milyon Tahmini doluluk oranı : 90,5 % Tahmini satış geliri : USD 17,9 milyar Dünya pazarındaki payı (USD): 66 % 8
2011 Global Kruvaziyer Kapasitesi Bölge Yatak sayısı Yolcu sayısı Geceleme sayısı Karayipler 252,634 7,667,184 48,950,010 Akdeniz 222,355 4,542,413 38,132,690 Kuzey Avrupa 112,124 2,044,906 11,400,188 Kuzey Amerika 108,325 2,374,747 16,530,916 Güney Amerika 62,106 772,031 5,498,623 Hint Okyanusu 47,908 386,026 3,211,012 Asya Pasifik 59,875 1,204,729 9,469,882 TOPLAM *430,000 18,992,036 133,193,321 Sütun toplamının daha yüksek olmasının nedeni gemilerin bölge değiştirmeleridir 9
Milyar Avro 40 35 30 25 Avrupa Kruz Endüstrisinin Toplam Gelirleri 2005-2010 20 15 10 19,1 23,9 29 32,2 34,1 35,2 5 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Kruz Endüstrisi Toplam Geliri Bu rakamlara, inşa edilen gemi yatırımları da dahil edilmiştir 10
Milyar Avro 16 Avrupa Kruz Endüstrisinin Harcamaları 2005-2010 12 4.46 5.11 5.44 6 8 4 0 3.49 1.15 1.09 2.9 0.97 1.18 1.24 0.8 4.83 5.23 4.56 4.2 4.15 3.1 1.6 1.97 2.54 2.73 2.87 3.1 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Yolcu harcamaları Gemi inşaası Maaş Satın almalar 11
100 % 100 % 21 % 22 % 8 % 7,8 % 6,2 % 6,8 % 2010-2011 INCREASE RATE 18,0% 17,5% 13,7% 30% 12
2. Türkiye nin Endüstrideki Yeri Kruvaziyer turizmi anlamında, Akdeniz ülkeleri arasında İspanya, İtalya ve Yunanistan'ın ardından 4'üncü sırada yer alan Türkiye'ye, son 5 yılda gemilerle gelen toplam yolcu sayısı 6 milyona ulaşmış durumdadır.
Kruvaziyer firmalarının program planlamalarında kesin bir yer edinmiş, Görülmesi Gereken destinasyonlar olarak kabul edilen İstanbul, Kuşadası ve İzmir limanları, Türkiye de en fazla sayıda yolcu alan limanlar konumuna gelmişlerdir. 14
3 Büyük Limanın Karşılaştırma Tablosu 2010 2011 Liman Gemi sayısı Yolcu sayısı (Yüz bin) Gemi sayısı Yolcu sayısı (Yüz bin) Gemi Değişim % Yolcu İstanbul 351 497 427 620 + 21,6 + 25 İzmir 142 357 300 504 + 111 + 41 Kuşadası 536 492 550 697 + 2,6 + 41,6 15
Gelişmekte Olan 3 Limanın Karşılaştırma Tablosu 2010 2011 Liman Gemi sayısı Yolcu sayısı (Yüz bin) Gemi sayısı Yolcu sayısı (Yüz bin) Gemi Değişim % Yolcu Marmaris 87 110 91 149 + 4,5 + 35 Antalya 56 82 72 101 + 28 + 23 Alanya 30 22 35 43 + 16,6 + 90 16
İç pazarda ise, kruvaziyer firmalarının artan seferleri sayesinde makul fiyatlara kavuşan kruvaziyer turlarını satın alan Türklerin sayısı da 18 bini bulmuştur. Gelecek 3 yıl içerisinde yaklaşık 40 bin kişinin kruzları tercih edeceği öngörülse de dünya genelindeki sayıya oranla gene de düşük kalacaktır. Türkiye de kişi başına düşen gelire göre yapılan hesaplamada kruz turları satın alma gücüne sahip kitle 81 bin kişidir. 17
3. Yeni Destinasyon İhtiyacı Kruvaziyer endüstrisinde yaşanan gelişme ve mega gemilerin sayılarının artması, kruvaziyer şirketleri için programlarına yeni destinasyonlar katma ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Kruz programlarında şimdiye kadar nispeten daha az yer verilen Doğu Akdeniz çanağı bu ihtiyaca cevap verebilecek zenginliğe sahiptir ve RCCL, NCL, Costa ve MSC gibi şirketlerin 2012 programlarında yer almaktadır. Mersin de, doğal, tarihi, kültürel varlıkları ve kruz coğrafyasındaki konumu sayesinde mükemmel bir uğrak limanı olabilecek kapasiteye sahiptir. Kruvaziyer ziyaretleri 2011 yılında, Mersin e 4, Anamur ve 18 Silifke ye birer gemiyle başlamıştır.
Her destinasyonda olduğu gibi Mersin de de Kruvaziyer turizminin gelişmesi ve sürdürülebilir olması çeşitli kurum ve kuruluşların ortak çabalarıyla gerçekleşebilir. Yerel Yönetimler Liman yönetimi Gemicilik acentaları Kara turu hizmetleri veren (receptive) acentalar Ulaşım sektörü Yiyecek içecek sektörü Dükkanlar Konaklama sektörü Koordinasyon içinde çalışmalıdır.
Tura Turizm 2011 Doğu Akdeniz Kruz Turu 20
4. Kruvaziyer Şirketlerinin Liman Seçmekte Kullandıkları Kriterler Pazarlama değerlendirmesi Destinasyon değerlendirmesi Kruz coğrafyası değerlendirmesi Alış veriş olanakları Konaklama olanakları Uzaklık ve yakıt tüketimi Ulaşım olanakları Politik durum Çevre değerlendirmesi 21
Tüketici algısı Geçmiş deneyimler Uçak bağlantıları Denizcilik operasyonları değerlendirmesi Liman tarifeleri Kara turu olanakları Uluslararası tanıtımda yerel yönetimlerin desteği Güvenlik değerlendirmesi 22
5. Kruvaziyer Turizminin Destinasyon Ekonomisine Katkısı 2011 yılı verilerine göre, Avrupa da herhangi bir ana limandan gemiye binen yolcuların, söz konusu şehirde yaptıkları harcama kişi başı yaklaşık 70 Avro olarak tespit edilmiştir. Kruz öncesi ve sonrası konaklama masrafları hesaba katıldığı için bu rakam uğrak limanlarındaki harcamalardan daha yüksektir. Uğrak limanları için bu rakam 61 Avrodur ve havayolu ulaşımı kullanmışlar ise ortalama 215 Avro da uçak biletine harcadıkları hesaplanmıştır.
Avrupa ana limanlarından kruz yolculuğuna başlamış olan 5.3 milyon yolcunun, uçak bileti ve bu şehirlerdeki konaklama, liman vergisi, yiyecek içecek ve benzeri kalemler için yaptıkları harcama toplamı 1,5 milyar Avro olarak hesaplanmıştır. Kaynak : European Cruise Council 2011 Raporu 24
Kruvaziyer gemisinin uğrak limanındaki harcamaları : Liman ücreti Yakıt ikmali Çeşitli satın almalar Kruvaziyer yolcularının uğrak limanındaki harcamaları : Liman vergisi Kara turu Yiyecek içecek Alış veriş Ulaşım Konaklama (kruz programı öncesi veya sonrası) 25
Limana inen her yolcu ister bir kara turu satın almış olsun, ister şehri kendisi dolaşmayı tercih etmiş olsun aşağıdaki sektörlerin hizmetlerinden yararlanacak ve bu sektörlere gelir sağlayacaktır Kara turu düzenleyen acentalar Ulaşım tur otobüsü, mini, midi ve ya özel araç, taksi veya toplu taşımacılık Müze ve ören yeri giriş biletleri Rehberlik hizmeti Alış veriş yiyecek içecek, hediyelik eşya ya da kişisel ihtiyaçlar Restoran, kafe ve benzeri yerler 26
Kruvaziyer Gemisinin Toplam Liman Harcamaları Dünya Geneli Bütün destinasyonlarda ortalama harcama 113 USD yolcu başı 2.500 yolcu kapasiteli bir gemi için 280,000 USD Aynı günde 2 gemi olduğu durumda 560,000 USD Yolcuların bir yılda yaptıkları harcamalar toplamı (500.000 yolcu alan bir liman için ) 56,000,000 USD
Limana inen her yolcu ister bir kara turu satın almış olsun, ister şehri kendisi dolaşmayı tercih etmiş olsun aşağıdaki sektörlerin hizmetlerinden yararlanacak ve bu sektörlere gelir sağlayacaktır : Kara turu düzenleyen acentalar Ulaşım tur otobüsü, mini, midi ve ya özel araç, taksi veya toplu taşımacılık Müze ve ören yeri giriş biletleri Rehberlik hizmeti Alış veriş yiyecek içecek, hediyelik eşya ya da kişisel ihtiyaçlar Restoran, kafe ve benzeri yerler
Bir sonraki slaytta, 5 yıldızlı otel ile kruvaziyer gemisinin destinasyon ekonomisine katkıları karşılaştırılmıştır. Tablodaki hesaplar, otel yıllık doluluk oranı %70 ve kişi başı gecelik konaklama 70 USD alınarak yapılmıştır. Özel harcamalar bölümünde, otel misafiri için kişi başı haftalık 100 USD ve kruvaziyer yolcusu için de kişi başı harcama 500 USD alınmıştır. Tur fiyatı hesaplanırken, otel ve kruvaziyer için tur fiyatı 50 USD olarak düşünülmüştür. Otel misafirinin bir haftalık konaklama süresince en az 1 tur satın alacağı varsayılmıştır. 29
BEŞ YILDIZLI OTEL KRUVAZİYER GEMİSİ KAPASİTE 1.000 YATAK 2.000 KİŞİ YATIRIM BEDELİ 100.000.000 $ YOK CİRO KONAKLAMA 15.000.000 $ YOK ÖZEL HARCAMALAR 3.650.000 $ 1.000.000 $ TUR 1.825.000 $ 100.000 $ BARINMA VE YOK 50.000 $ LİMAN VERGİSİ TOPLAM 20.475.000 $ 1.150.000 $ 30
Sonuç Bir yıl içerisinde aynı destinasyona yirmi sefer yapan bir kruvaziyer gemisinin getirisi, aynı yerde bulunan 1.000 yataklı 5 yıldızlı bir otelin yıllık getirisine eşit olmaktadır. Ayrıca, otel için 100 milyon USD yatırım bedeli gerekirken kruvaziyer için yatırım bedeli bulunmamaktadır.
Teşekkür ederiz