Geçen Hafta?
Bilin bakalım hangisi dolu? 2
1. Tahmin Sondaj 2. Ağırlık kontrol 3. Isı ölçer kamera 4. Ses 5. X-ray Jeofizik Yöntemler 3
2. Ağırlık kontrol 3. Isı ölçer kamera 4. Ses 5. X-ray Doğal Yapay 4
Gravite Yöntem Manyetik Elektromanyetik Ölçülen Parametre Yerin çekim alanı (gravitasyonal) değişimleri Yer manyetik alanının uzaysal değişimleri Elektromanyetik yayılımın tepkisi Araştırılan-Kullanılan Fiziksel nicelik Yoğunluk Manyetik duyarlılık Elektrik iletkenlik/özdirenç TÜR DOĞAL PASİF DOĞAL PASİF YAPAY ve DOĞAL AKTİF ve PASİF Elektrik Voltaj farkı Özdirenç YAPAY ve DOĞAL AKTİF ve PASİF Sismik Yer Radarı Sismik dalgaların seyahat zamanları Elektromanyetik dalga seyahat zamanları Sismik hız İletkenlik Dielektrik katsayıları YAPAY ve DOĞAL AKTİF ve PASİF YAPAY AKTİF Doğal Pasif Yapay - Aktif + - Az iş gücü, hızlı veri toplama Sinyal kalitesi ve çözünürlük yüksek Sinyal kalitesi ayarlanamaz Bozucu etkenler fazla Yüksek maliyet ve iş gücü 5
Bu Hafta Sismik Yöntemler
Sismik? Kökeni Yunanca da seismo =deprem + ic seien = sallanmak, sallamak + ic
Sismik Yöntemlerde Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Dalga denklemleri Dalga hızları Elastik parametreler Kaynak çeşitleri Nasıl dinliyoruz Alıcılar Kayıtçılar Neyi dinliyoruz Kırılma Yansıma Yüzey dalgaları Yöntemler
Sismik Yöntemlerde Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Dalga denklemleri Dalga hızları Elastik parametreler Kaynak çeşitleri Nasıl dinliyoruz Alıcılar Kayıtçılar Neyi dinliyoruz Kırılma Yansıma Yüzey dalgaları Yöntemler
Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Doğada iki çeşit dalga yayılımı mevcut Elastik dalgalar Elastik ortama örnek = yer yüzü Basınç dalgaları Kesme dalgaları Akustik (ses) dalgalar Akustik ortama örnek = su, hava Basınç dalgaları
Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Sismik çalışmalar açısından Cisim dalgaları P- dalgası ( Primer, boyuna) Akustik S- dalgası ( Sekonder, enine, kesme) Elastik Yüzey dalgaları Love dalgaları Rayleigh dalgası
SV SH P SH ın tekrarlı girişimleri P, SV in girişimleri
Ne yolluyoruz Dalgalar Dalga Denklemleri F=m*a Gerilmeler, deformasyonlar, yamulmalar Elastik parametreler Sınır şartları
Ne yolluyoruz Dalgalar Dalga Hızları Zemin ve kaya türü Hava Su V p (m/s) V s (m/s) Zemin ve kaya türü 340 1400-1500 0 0 Tüf Çamurtaşı V p (m/s) 600-2610 600-1900 V s (m/s) 300-1390 300-700 Petrol 1300-1400 0 Silttaşı 1000-4970 500-3110 Alüvyon Alüvial kil 500 210-600 100 70-150 Kireçtaşı Jips 1200-6190 200-3500 Kil 1000-2500 Dolomit 2500-6500 Dilüvial kil 500-1800 100-350 Şist 3200-5200 1454-3500 Göl silti ve kili Kuru kum 450 150-200 Granit Gabro 3300-5640 4500-6500 Islak kum 1500-2000 Kaya tuzu 4500-5000 Gevşek kum Göl kumu 600-1800 700 150-500 110 Alüvial çakıl 400-1900 100-430 Çakıl, kuru kum Dilüvial çakıl 500-1000 900-2200 200-300 250-600 2000-3760 2730-4300
Ne yolluyoruz Dalgalar Elastik Parametreler Bir ortamın nemliliği Ortamın rijitidesi Kesme kuvvetine karşı direnç Ortamın rijitidesi
Ne yolluyoruz Dalgalar Kaynak Çeşitleri
Sismik Yöntemlerde Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Dalga denklemleri Dalga hızları Elastik parametreler Kaynak çeşitleri Nasıl dinliyoruz Alıcılar Kayıtçılar Neyi dinliyoruz Kırılma Yansıma Yüzey dalgaları Yöntemler
Nasıl dinliyoruz Alıcılar Hangi dalga türünü dinlemek istiyoruz P veya S veya Yüzey Dalgaları Nerede dinlemek istiyoruz Karada yada Denizde
Nasıl dinliyoruz Kayıtçılar
Sismik Yöntemlerde Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Dalga denklemleri Dalga hızları Elastik parametreler Kaynak çeşitleri Nasıl dinliyoruz Alıcılar Kayıtçılar Neyi dinliyoruz Kırılma Yansıma Yüzey dalgaları Yöntemler
Bu haftadan AKLIMIZDA KALMASI GEREKENLER Sismik Yöntemlerde Ne yolluyoruz Dalgalar Çeşitleri Dalga denklemleri Dalga hızları Elastik parametreler Kaynak çeşitleri Nasıl dinliyoruz Alıcılar Kayıtçılar Neyi dinliyoruz Kırılma Yansıma Yüzey dalgaları Yöntemler
Gelecek Hafta Sismik Kırılma Sismik Yansıma Yüzey Dalgaları Yöntemleri
İzlenen videoların linkleri Sismik dalgalar (KhanAcademy) https://www.youtube.com/watch?v=ws3txy7dvh0 Seismic Imaging : Sismik Görüntüleme https://www.youtube.com/watch?v=22m27mhzsqs Seismic Training: Örnek bir sismik çalışma https://www.youtube.com/watch?v=kcm7zohzkmi Sismik Arama Aracı, Anadolu Üni. https://www.youtube.com/watch?v=8ca-zttdbs0