İÇİNDEKİLER DIŞ KAYNAKLI PROJELERİN DAİRE BAŞKANLIKLARINA GÖRE DAĞILIMI (ÖZET TABLO). A. DEVAM EDEN PROJELER. 3 1 MENA BÖLGESİNDE ORMANCILIK POLİTİKALARININ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE ADAPTASYONU PROJESİ... 5 2 TÜRKİYE DE YÜKSEK KORUMA DEĞERİNE SAHİP AKDENİZ ORMANLARI ENTEGRE YÖNETİM PROJESİ (GEF 5). 10 3 AKDENİZ ORMAN EKOSİSTEMLERİNİN ÜRÜN VE HİZMET ÜRETİMİNİN KÜRESEL DEĞİŞİKLİKLER BAĞLAMINDA İYİLEŞTİRİLMESİ (FFEM PROJESİ)... 13 4 ÇORUH NEHRİ HAVZASI REHABİLİTASYON PROJESİ. 16 5 MURAT HAVZASI REHABİLİTASYON PROJESİ... 19 6 KESTANE KANSERİNİN YÖNETİMİ VE ORMAN SAĞLIĞI VE HAYATİYETİNİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN KAPASİTENİN ARTIRILMASI TCP/TUR/3401.. 22 7 ORMANLARIN SU KULLANIMI BAĞLAMINDA SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMAN YÖNETİMİ UYGULAMALARI İÇİN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NÜN KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ - 2. AŞAMA.. 23 8 AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA KARBON SERTİFİKASYONU SİSTEMİ KURMAK.. 25 9 ORMAN KARBONU PİYASALARI İÇİN OGM NİN KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ 26 B. TAMAMLANMIŞ PROJELER 27 1 ODUN ENERJİSİ EĞİTİM AĞI (WETnet) PROJESİ... 29 2 BİYOKÜTLE, BİYOKÜTLE-KÖMÜR KARIŞIMLARINI DOLAŞIMLI AKIŞKAN YATAKTA YAKMA TEKNOLOJİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ 33 3 SURİYE DE SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMAN YÖNETİMİ İÇİN AMENAJMAN PLAN YAPIMI VE ORMAN YANGIN YÖNETİM SİSTEMİNDE KAPASİTE GELİŞTİRME PROJESİ... 35 4 TÜRK ULUSAL ORMAN ENVANTERİ TEMELİ OLUŞTURULMASI 1. FAZ.. 36 5 ORMANLARIN SU KULLANIMI BAĞLAMINDA SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMAN YÖNETİMİ UYGULAMALARI İÇİN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NÜN KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ - 1. AŞAMA.. 37 6 KÜRE DAĞLARI ORMAN KORUMA ALANLARI YÖNETİMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ... 38 7 ANADOLU SU HAVZALARI REHABİLİTASYON PROJESİ. 39 8 DOĞU ANADOLU SU HAVZASI REHABİLİTASYONU PROJESİ... 44 9 BTC BORU HATTINDA BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİĞİN KORUNMASI PROJESİ 46 10 AKDENİZ ORMANLARININ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUMU PROJESİ 47 BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN VE HAZIRLIK AŞASINDA OLAN AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ. 50 BAKANLIĞIMIZ TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN VE BAKANLIĞIMIZIN ORTAK OLDUĞU ULUSAL GEF PROJELERİ 51 1
2010 YILINDAN ĠTĠBAREN TAMAMLANMIġ, DEVAM EDEN VE HAZIRLIK AġAMASINDAKĠ DIġ KAYNAKLI PROJELERĠN DAĠRE BAġKANLIKLARINA GÖRE DAĞILIMI Daire BaĢkanlığı Orman Zararlılarıyla Mücadele Dairesi BaĢkanlığı Orman Ġdaresi ve Planlama Dairesi BaĢkanlığı Ağaçlandırma Dairesi BaĢkanlığı Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi BaĢkanlığı DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı TamamlanmıĢ DıĢ Kaynaklı Projeler Devam Eden DıĢ Kaynaklı Projeler Hazırlık AĢamasındaki DıĢ Kaynaklı Projeler - 1-4 3 - - 1-2 1-3 4-1
2
DEVAM EDEN PROJELER 3
4
PROJE ADI: MENA BÖLGESĠNDE ORMANCILIK POLĠTĠKALARININ ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠNE ADAPTASYONU PROJESĠ Hedefleri: MENA Bölgesinde önemli oranda orman alanına sahip ülkelerde iklim değiģikliği çerçevesinde orman ekosistemlerinin sürdürülebilir yönetimi ve orman ile ilgili çevresel hizmetlerin korunması için politik Ģartların geliģtirilmesi Bütçesi: 7,5 milyon Euro (hibe) Uygulama Yılı: 2010-2015 (6yıl) Proje Ortakları: Fas, Cezayir, Tunus, Lübnan, Suriye ve Türkiye nin ormancılıktan sorumlu birimleri Uygulayıcı KuruluĢ: GIZ (Alman Teknik ĠĢbirliği Kurumu) Yürütücü KuruluĢ: OGM DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı 1. Ulusal orman sektörü politikalarında; orman tabanlı ekosistem hizmetlerinin sosyoekonomik öneminin güçlendirilmesi 2. Ġlgili sektörlerin politikalarında orman tabanlı ekosistem hizmetlerinin sosyo-ekonomik öneminin güçlendirilmesi 3. Ġklim değiģikliği konusunda kamuda iletiģim, bilgi ve farkındalığın artırılması 4.Ġklim değiģikliğine adaptasyon kapsamında dıģ destek ve ortaklıkların seferber edilmesi Ġlgili Personel: Projenin OGM adına odak noktalığı görevi 16.12.2010 tarih B.18.1.OGM.0.72.04-730.0601.10-581 sayılı resmi yazı gereğince DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı Mühendisi ġenay ÇELĠK tarafından yürütülmektedir. Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler: 28.09.2010-1.10.2010 Tarihleri Arasında Ġstanbul da GerçekleĢtirilen ÇalıĢtay: Aralarında Türkiye nin de bulunduğu Fas, Cezayir, Tunus, Suriye ve Lübnan olmak üzere 6 ülkede yürütülecek olan MENA Bölgesinde (Akdeniz in Kuzey Afrika Sınırı ve Orta Doğu) Ormancılık Politikalarının Ġklim DeğiĢikliğine Adaptasyonu Projesinin açılıģ çalıģtayı 28 Eylül-1 Ekim 2010 tarihleri arasında Ġstanbul da yapılmıģtır. Bu çalıģtay esnasında Akdeniz Ormancılığı ile iliģkili aralarında Silvamed in de yer aldığı 11 uluslararası kuruluģ Akdeniz Ormanları ĠĢbirliği Ortaklığı (CPMF) anlaģması imzalanmıģtır. Bu kuruluģlar; Agence Française de Développement / Fonds Français pour l Environnement Mondial (AFD/FFEM)(Fransız Kalkınma Ajansı/Fransız Küresel Çevre) Association Internationale Forêts Méditerranéennes (AIFM) (Uluslararası Akdeniz Ormanları Birliği) 5
European Forest Institute - Mediterranean Regional Office (EFIMED) Avrupa Orman Enstitüsü- Akdeniz Bölge Ofisi The Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) (BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ) Uluslararası Alman Teknik iģbirliği Örgütü International Union for Conservation of Nature - Centre for Mediterranean Cooperation (IUCN - Med) (Dünya Doğa Koruma Birliği Akdeniz Bölge Ofisi) Ministère de l Alimentation, de l Agriculture et de la Pêche de France (Gıda Tarım ve Balıkçılık Bakanlığı) Plan Bleu/ Mediterranean Action Plan (PB/PAM) (Plan Bleu/ Akdeniz Eylem Planı) World Wide Fund For Nature - Mediterranean Initiative (WWF-Med) (Doğal Hayatı Koruma Birliği Akdeniz Ofisi) Office National des Forêts - International (ONF-I) (Fransa Orman Genel Müdürlüğü) Mediterranean Model Forest Network (MMFN) (Akdeniz Model Orman Ağı) 4 Nisan 2011 tarihinde Fransa-Avignon da Yapılan MENA Projesi Yürütme Kurulu Toplantısı: Proje kapsamında iklim değiģikliği ve orman idaresi çalıģmaları çerçevesinde Mevcut Durum Analizi yapılmıģ ve bu analiz sonucunda Türkiye raporu hazırlanmıģtır. 4-9 Nisan 2011 tarihleri arasında Fransa nın Avignon kentinde gerçekleģtirilen 2. Akdeniz Ormanları Haftası etkinliği kapsamında 6 ülke katılımı ile gerçekleģtirilen MENA projesi yürütme kurulu toplantısına iģtirak edilmiģ, toplantıda Proje kapsamında Türkiye nin faydalanabileceği alanlarla ilgili olarak hazırlanan ülke sunumu yapılmıģtır. Göreve iliģkin rapor hazırlanarak OGM web sayfasında yayınlanmıģtır. Tunus ta 28-29 Haziran 2011 tarihlerinde yapılan Ekosistemler ve Biyolojik ÇeĢitliliğin Ekonomisi: MENA Bölgesinde Orman Ekosistem Hizmetlerinin Değerlendirilmesi Konferansı: Tunus ta 28-29 Haziran 2011 tarihlerinde yapılan Ekosistemler ve Biyolojik ÇeĢitliliğin Ekonomisi: MENA Bölgesinde Orman Ekosistem Hizmetlerinin Değerlendirilmesi Konferansı na katılım sağlanmıģtır. Göreve iliģkin hazırlanarak OGM web sayfasında yayınlanmıģtır. 6
OECD ÇalıĢtay Hazırlık Toplantısı: 14 ġubat 2012 tarihinde MENA Projesi kapsamında Ankara Limak Ambassadore Otel de Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği Örgütü (OECD) ve Uluslararası Alman Teknik ĠĢbirliği Örgütü (GIZ) Metodolojisine Dayalı Bir Ġklim DeğiĢikliğine Uyum Eğitimi Hazırlık ÇalıĢtayı düzenlenmiģtir. ÇalıĢtaya ormancılık (OGM), çevre (Çevre ve ġehircilik Bakanlığı), tarım (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı), su (Devlet Su ĠĢleri Genel Müdürlüğü) ve enerji (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) sektörlerinin MENA ÇalıĢma Grubu üyeleri, Proje Ulusal DanıĢmanı Artvin Çoruh Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu katılmıģtır. Mersin Sedir ve Ardıç Sahaları Teknik Ġnceleme Gezisi: MENA Projesi kapsamında Fas, Cezayir, Tunus, Suriye ve Lübnan ile yürütülen ikili iģbirlikleri çerçevesinde Lübnan Ormancılık yetkililerinin talebi üzerine Türkiye nin Sedir ve Ardıç Rehabilitasyonu uygulama tecrübelerini aktarmak amacıyla 6-12 Mayıs 2012 tarihleri arasında Mersin de bir toplantı ve Sedir ve Ardıç Sahaları Teknik Ġnceleme Gezisi gerçekleģtirilmiģtir. Lübnan, Cezayir ve Fas ormancılık heyetlerinin katılımı ile düzenlenen programda Mersin örneği ile Türkiye de Sedir ve Ardıç ormancılığının tanıtımı yapılarak ilgili ülkelerle teorik bilgiler ve tecrübeler paylaģılmıģ, uygulamalar yerinde incelenmiģtir. MENA Ülkeleri Orman Ġdareleri Üst Yönetim Ormancılık Politikaları Toplantısı: 11-12 Haziran 2012 tarihleri arasında Lübnan ın baģkenti Beyrut ta MENA Ülkeleri Orman Ġdareleri Üst Yönetim Ormancılık Politikaları Toplantısı yapılmıģtır. BirleĢmiĢ Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (UNCSD) Rio+20 Zirvesi nde MENA Projesi Yan Etkinliği: BirleĢmiĢ Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı (UNCSD) Rio+20 Zirvesi çerçevesinde 18 Haziran 2012 de Rio da düzenlenen MENA Projesi yan etkinliğine kurumumuzu temsilen katılım sağlanmıģ ve MENA Bölgesi Ormanları için sürdürülebilir orman yönetiminin önemi ve Rio+20 konferansından beklentiler konusunda görüģ bildirilmiģtir. Sektörler Arası ĠletiĢim ÇalıĢtayı: MENA Projesi sürecinde yer alan sektörler arasındaki iletiģimi güçlendirmek amacıyla 5-8 Kasım 2012 tarihlerinde Ankara Hilton Otel de dört günlük bir eğitim çalıģtayı yapılmıģtır. Çoklu PaydaĢ Diyaloğu ÇalıĢtayına ormancılık sektörü ve ilgili sektörlerden; çevre, tarım, su, enerji sektörleri ve Orman Mühendisleri Odası temsilcileri katılmıģtır. ÇalıĢtayda diyalog geliģtime teknikleri, sektörler arası diyalog geliģtirme yöntemleri bu yöntemlerin MENA projesi örneğinde uygulanması gibi baģlıklar altında uygulamalar yapılmıģ, Proje sürecinde faydalı olabilecek konular, uygulamalar netleģtirilerek iletiģimin güçlendirilmesi kapsamında bundan sonra atılacak adımlar için yol haritası çizilmiģtir. 7
Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği Örgütü (OECD) ve Uluslararası Alman Teknik ĠĢbirliği Örgütü (GIZ) Metodolojisine Dayalı Bir Ġklim DeğiĢikliğine Uyum Eğitimi: 13-16 Kasım 2012 tarihleri arasında Adana Seyhan Otel de Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği Örgütü (OECD) ve Uluslararası Alman Teknik ĠĢbirliği Örgütü (GIZ) Metodolojisine Dayalı Bir Ġklim DeğiĢikliğine Uyum Eğitimi uygulaması çalıģtayı yapılmıģtır. ÇalıĢtayda eğitimci olarak MENA Projesi Ulusal DanıĢmanı Artvin Çoruh Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aydın TÜFEKÇĠOĞLU, GIZ Proje Yöneticisi Ludwig LĠAGRE ve GIZ-ECO DanıĢmanı Mario DONGA görev almıģtır. Ormancılık (OGM ve Adana Orman Bölge Müdürlüğü), çevre (Çevre ve ġehircilik Bakanlığı), tarım (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı), su (Devlet Su ĠĢleri Genel Müdürlüğü) ve enerji (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) sektörlerinin MENA ÇalıĢma Grubu üyeleri ve diğer temsilcilerin katıldığı çalıģtayda Ekonomik Kalkınma ve ĠĢbirliği Örgütü (OECD) ve Uluslararası Alman Teknik ĠĢbirliği Örgütü (GIZ) Metodolojisine Dayalı Bir Ġklim DeğiĢikliğine Uyum Eğitimi uygulaması yapılarak, metodoloji Seyhan Havzasına uyarlanmıģ, çalıģma grupları halinde çalıģmalar yürütülmüģtür. Adana da yürütülen teknik inceleme ve çalıģmalar danıģmanlar tarafından rapor edilmiģtir. Türk Heyetin Fas Ziyareti: 14-21 Ekim 2012 tarihleri arasında SilvaMED (Akdeniz Ormancılık Sorunları Komitesi) ve CPMF (Akdeniz Ormanları ĠĢbirliği Ortaklığı) çerçevesinde Orman Genel Müdürlüğü'nden bir heyet Fas a çalıģma gezisinde bulunmuģtur. Heyet Sedir ve Ardıçta Rehabilitasyon Teknikleri ile ilgili olarak Fas taki ormancılık uygulamalarını incelemiģ ve ülkemizdeki Sedir ağaçlandırmaları, fidanlıklar, yangınla mücadele çalıģmaları ve ORKÖY çalıģmaları gibi ormancılık çalıģmaları hakkında Fas lı ormancılara bilgiler aktarmıģtır. Türk Heyetin Cezayir Ziyareti: 22 Kasım-1Aralık 2012 tarihleri arasında SilvaMED (Akdeniz Ormancılık Sorunları Komitesi) ve CPMF (Akdeniz Ormanları ĠĢbirliği Ortaklığı) çerçevesinde Orman Genel Müdürlüğü'nden bir heyet Cezayir e çalıģma gezisinde bulunmuģtur. Heyet, Sedir ve Ardıçta Rehabilitasyon Teknikleri ile ilgili olarak Cezayir deki ormancılık uygulamalarını incelemiģ ve ülkemizdeki Sedir ağaçlandırmaları, fidanlıkları konusunda bilgiler vermiģtir. Cezayirli yetkililerin talebi üzerine Cezayir de Sedir fidanlıkları kurulmasında ülkemizin teknik destek vermesi plana alınmıģtır. Finansman Yapısını Güçlendirmek Üzerine Uzmanlar Toplantısı na Katılım: 28-30 Ocak 2013 tarihlerinde MENA Projesi kapsamında Kosta Rika da düzenlenen Ulusal Orman Fonları Vasıtasıyla Sürdürülebilir Orman Yönetimi Ġçin Finansman Yapısını Güçlendirmek Üzerine Uzmanlar Toplantısı na katılım sağlanmıģtır. III. Akdeniz Ormanları Haftası na Katılım: 17-21 Mart 2013 tarihlerinde Cezayir in Tlemcen kentinde düzenlenen III. Akdeniz Ormanları Haftası organizasyonuna MENA Projesi desteği ile bir personel katılım sağlamıģtır. 8
Ġzmir de Fıstık Çamı Teknik Gezi Programı: 17-20 Haziran 2013 tarihleri arasında MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) Bölgesinde Ormancılık Politikalarının Ġklim DeğiĢikliğine Adaptasyonu Projesi (2010-2015) kapsamında ormancılık konusunda ülkeler arası ikili iģbirlikleri çerçevesinde projenin yürütüldüğü ülkelerden Tunus Fas ve Cezayir den gelen teknik personelden oluģan heyetle Ġzmir de Fıstık Çamı Teknik Gezi Programı gerçekleģtirilmiģtir. Organizasyonu Genel Müdürlüğümüz DıĢ Kaynaklı Projeler ġube Müdürlüğü ve Ġzmir Orman Bölge Müdürlüğü nce gerçekleģtirilen programda birinci gün açılıģ toplantısı ve sunumlar, ikinci ve üçüncü gün uygulama alanları gezileri ve dördüncü gün değerlendirme toplantısı aktiviteleri yer almıģtır. MENA Projesi Değerlendirme Toplantısı/ Fas: 17-18 Eylül 2013 tarihlerinde Fas ın Rabat kentinde Bölgesel Silva Mediterranea CPMF (MENA) Projesi Etkilerinin Değerlendirilmesi ÇalıĢtayı gerçekleģtirilmiģtir. Bu çalıģtaya Orman Genel Müdür Yardımcısı Ġsmail Üzmez, DıĢ ĠliĢkiler, Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanı Dr. Ahmet Ġpek, Artvin Çoruh Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu katılım sağlamıģtır. ÇalıĢtay Ģeklinde gerçekleģtirilen toplantıda MENA projesi kapsamında ilgili ülkelerde proje baģlangıcından itibaren yürütülen faaliyetler ele alınarak gelecek faaliyetlerle ilgili yol haritası çizilmiģtir. 9
PROJE ADI: TÜRKĠYE DE YÜKSEK KORUMA DEĞERĠNE SAHĠP AKDENĠZ ORMANLARI ENTEGRE YÖNETĠM PROJESĠ (GEF 5) Hedefleri: Akdeniz orman bölgesindeki yüksek koruma değerli ormanların çok yönlü faydalarını göstererek biyolojik çeģitliliğin ve karbon depolamasının garanti altına alınması için Türkiye de ormanların yönetiminde entegre yönetim anlayıģının uygulanmasını teģvik etmektir. Proje, GEF5 hedeflerinden sera gazı azaltım, biyolojik çeģitlilik ve sürdürülebilir orman yönetimi hedeflerine hizmet etmektedir. GEF kaynakları sera gazı salınımlarını azaltıp karbon tutma tedbirlerini geliģtirirken, orman amenajman sistemine korunan ormanların entegre edilmesi için bir model oluģturmuģ olacaktır. Bütçesi: 28.550.000 $ (7.120.000 $ Hibe) Finans Sağlayıcı KuruluĢlar ve Bütçe Detayları: Sorumlu Kurum GEF OGM UNDP GIZ WWF Türkiye Doğa Koruma Merkezi Orman Mühendisleri Odası Orkoop, Orman Koop. Mkz Birliği Gold Standart Vakfı Miktar (ABD Doları) 7.120.000 nakdi hibe 19.400.000 ayni 820.000 (720.000 nakdi + 100.000 ayni) 600.000 ayni 150.000 ayni 150.000 ayni 160.000 ayni 50.000 ayni 100.000 ayni Uygulama Yılı: 2013-2018 (5 yıl) Uygulayıcı KuruluĢ: BirleĢmiĢ Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Yürütücü KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü/DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı Proje BileĢenleri: 1. Projenin uygulanacağı alanlarda entegre orman yönetimi için yasal ve kurumsal çerçevenin oluģturulması, 10
2. Ormancılık sektöründe sera gazı (GHG) azaltım ve karbon tutunumunu artırıcı yöntemlerin uygulanması, 3. Akdeniz Bölgesindeki yüksek koruma değerli ormanların korunmasının güçlendirilmesi. Ġlgili Personel: 20.05.2013 tarih 28 no lu Olur gereğince projenin odak noktası olarak DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı Mühendisi Kıymet KELEġ ve koordinatörlük görevini yürütmek üzere DıĢ Kaynaklı Projeler ġube Müdürü Ümit TURHAN, DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı Mühendisleri Nihat KARAKAYA, Ali Murat GÜLSOY görevlendirilmiģtir. Projede uygulanması öngörülen baģlıca faaliyetler: Ormancılık Faaliyetlerinde Veri Tabanı OluĢturulması Orman Yangınları Eğitimi Orköy Hizmetlerinin Arttırılması (GüneĢ Enerji Sistemi) Odun DıĢı Orman Ürünlerinin Değerlendirilmesi Rehabilitasyon ve Diğer Silvikültür Faaliyetlerinin Arttırılması Karbon Envanteri Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler: Proje uygulaması için Akdeniz Bölgesinde 5 pilot uygulama alanı belirlendi. Belirlene pilot bölgeler; 1-Muğla Orman Bölge Müdürlüğü- Köyceğiz Orman ĠĢletme Müdürlüğü 2-KahramanmaraĢ Orman Bölge Müdürlüğü- Andırın Orman ĠĢletme Müdürlüğü 3-Antalya Orman Bölge Müdürlüğü- GazipaĢa Orman ĠĢletme Müdürlüğü 4-Adana Orman Bölge Müdürlüğü- Pos Orman ĠĢletme Müdürlüğü 5-Mersin Orman Bölge Müdürlüğü- Gülnar Orman ĠĢletme Müdürlüğü Projenin hazırlanması için 8 ulusal uzmandan oluģan ilk ekip toplantısı 6 Ocak 2012 de BM binasında gerçekleģtirilmiģtir. Projenin katılımcı bir Ģekilde hazırlanması ve Genel Müdürlüğün ihtiyaçlarının tam olarak proje içerisine entegre edilmesi amacıyla Daire BaĢkanlıklarının proje hazırlık sürecine katılımını sağlamak için teknik elemanlar ile bir ekip oluģturulmuģtur.6 ġubat 2012 de OGM de teknik odak noktaları toplantısı yapılmıģtır. 02-18 Nisan 2012 tarihleri arasında belirlenen iģletme müdürlüklerinde, proje uygulama takvimine göre proje hazırlama süreci için teknik çalıģmalar yapılmıģtır. 11
Proje dokümanının yazım aģamasında 26-27 Nisan 2012 tarihleri arasında Antalya-Side de GEF5 Projesi Teknik ÇalıĢtayında; seçilen iģletme müdürlüklerinde (5 pilot bölge) yapılan teknik çalıģmalar ve elde edilen veriler değerlendirilmiģtir. 17 Ekim 2012 tarihinde proje dokümanın son hali üzerinde ilgili dairelerin katılımı ile proje dokümanına eklenecek hususlar tartıģılmıģ olup ilgili baģkanlıkların görüģlerinin yazılı olarak bildirilmesi istenmiģtir. 14 Kasım 2012 tarihinde MüsteĢar Yardımcımız Dr. Mahir KÜÇÜK, OGM, Orman Su ĠĢleri Bakanlığı, DıĢiĢleri Bakanlığı, UNDP ve Kalkınma Bakanlığı yetkilileri ile Ulusal DanıĢmanların katılımı ile yapılan toplantıda proje ve hazırlanma süreci hakkında bilgi aktarımı yapılmıģ ve Proje GEF sekretaryasına gönderilerek onaya sunulmuģtur. Proje 28.12.2012 tarihli onay belgesi ile GEF tarafından onaylanmıģtır. 1 ġubat 2013 tarihinde BirleĢmiĢ Milletler binasında MüsteĢar Yardımcımız Dr. Mahir KÜÇÜK, Genel Müdürümüz Ġbrahim ÇĠFTÇĠ ve diğer OGM, Bakanlık ve UNDP temsilcilerinin katılımı ile gerçekleģtirilmiģ olan Yerel Proje Değerlendirme Toplantısında (LPAC) Kalkınma Bakanlığı ve DıĢ ĠĢleri Bakanlığı yetkililerine bilgi verilerek, gerekli değerlendirmelerden sonra resmi süreç baģlatılmıģtır. 6 ġubat 2013 tarihinde Kalkınma Bakanlığı nda yapılan toplantıda eģ finansman detayları, Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı ndan alınan tüm görüģler ve dipnotlar proje dokümanına ilave edilmesinin ardından 20 ġubat 2013 tarihinde proje dokümanı UNDP Türkiye tarafından DıĢiĢleri Bakanlığı na imza için gönderilmiģtir. Bu aģamanın ardından projenin uygulama süreci baģlatılacaktır. DıĢiĢleri Bakanlığı resmi süreç sırasında Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı ve Kalkınma Bakanlığından görüģ sormuģ olup bu süreçte Orman Genel Müdürlüğü görüģlerini 25.03.2013 tarihinde Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığına iletmiģtir. Ancak Kalkınma Bakanlığı görüģleri DıĢiĢleri Bakanlığına iletilmeden önce proje sahibi Orman Genel Müdürlüğünden proje dokümanında bazı değiģiklikler yapması talep edilmiģtir. Bu gaye ile Kalkınma Bakanlığı yetkilileri, Orman Genel Müdürlüğü yetkilileri ve UNDP yetkilisinin katıldığı 02.05.2013 de Kalkınma Bakanlığı nda gerçekleģtirilen bir toplantıda yapılması istenen değiģikler ele alınarak proje dokümanına son hali verilmiģtir. Resmi süreç projenin son hali ile ilgili görüģler DıĢiĢleri Bakanlığına iletilerek tamamlanmıģtır. Projenin uygulama aģamasına geçilebilmesi için hazırlıklar baģlatılmıģtır. Uygulama yönetim yapısı oluģturulmuģ ve GEF5 proje teknik destek grubunda yer alacak personelin isim ve iletiģim bilgileri DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı tarafından 21.08.2013 tarihinde ilgili Daire BaĢkanlıklarından ve Orman Bölge Müdürlüklerinden resmi yazı ile talep edilerek oluģturulmuģtur. 17-18 Aralık 2013 tarihlerinde projenin ilk yıl uygulama faaliyetlerinin görüģüldüğü Teknik Destek Grubu Toplantısı Ankara da gerçekleģtirilmiģtir. 12
PROJE ADI: AKDENĠZ ORMAN EKOSĠSTEMLERĠNĠN ÜRÜN VE HĠZMET ÜRETĠMĠNĠN KÜRESEL DEĞĠġĠKLĠKLER BAĞLAMINDA ĠYĠLEġTĠRĠLMESĠ (FFEM PROJESĠ) Hedefleri: Ana hedef; Akdeniz orman alanlarının çevresel ürün ve hizmetlerin sürdürülebilirliği perspektifi içerisinde yönetilmesini ve/veya iyileģtirilmesini teģvik edilmesi. Projenin Amacı: Projede yer alan 4 bileģen kapsamında yapılacak saha çalıģmaları sonucunda elde edilecek bilgi ve deneyimlerin bölgede yer alan diğer paydaģlarla paylaģılarak koordinasyonun güçlendirilmesi yerel ve katılımcı yaklaģımların geliģtirilmesi. Proje Çerçevesi: Proje; FAO Akdeniz Orman Ekosistemleri, GIZ, Avrupa Birliği ve CPMF ye dahil olan diğer partnerler ile iģbirliği içerisinde yürütülecektir. Bu projenin uygulanmasından partner ülkelerin ve CPMF üyesi ülkelerin de desteğiyle öncelikli olarak FAO ve Plan Bleu sorumludur. Bütçesi: Toplam Bütçe: 8.5 milyon Euro Bütçe Detayları: Sorumlu Kurum Miktar ( ) FFEM GIZ Qualigouv (AIFM) MED For Climadapt (AIFM) EFIMED Foresterra MAAF 2.650.000 Euro 4.000.000 Euro 250.000 Euro 250.000 Euro 500.000 Euro 500.000 Euro 350.000 Euro Uygulama Yılı: 2013-2018 (6 yıl) Proje Ortakları: Fas, Tunus, Cezayir, Lübnan, Türkiye, Suriye Uygulayıcı KuruluĢ: FAO Silva Mediterranea Komitesi, Plan Bleu ( Akdenizde çevre sürdürülebilir geliģimi üzerine çalıģan özel bir kuruluģ) Yürütücü KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü/DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı 13
Proje BileĢenleri: 1.Akdeniz Orman Ekosistemlerinin iklim değiģikliğinin etkilerine karģı hassasiyeti ve ormanların uyum kapasiteleriyle ilgili olarak yönetimi ve karar almayı kolaylaģtıran araçların ve verilerin üretilmesi, 2.Akdeniz orman ekosistemleri tarafından üretilen ürün ve hizmetlerin sosyal ve ekonomik değerlerinin tahmin edilmesi, 3.Ülkesel ölçekte katılımcı yönetim yaklaģımlarının geliģtirilmesi, 4.Özellikle iklim değiģikliği (karbon yutakları) ile ilgili olarak Akdeniz orman ekosistemlerinde ürün ve hizmetlerin tedarikinin iyileģtirilmesi ve bu çabaların kıymetlendirilmesi. Ġlgili Personel: Projenin OGM Odak Noktalığı Görevi DıĢ ĠliĢkiler Eğitim ve AraĢtırma Dairesi BaĢkanlığı Mühendisi AyĢe AYATA KELTEN tarafından yürütülmektedir. Beklenen Çıktılar: *Ülkelerce pilot sahalar önerilmesi ve bu sahaların Yönlendirme Komitesi tarafından onaylanması *Metodların ve verilerin bölgesel ölçeklere uyarlanması *Akdeniz bölgesinde yer alan ülkeler ve kuruluģlar arasında deneyimlerin paylaģılması *Proje sonuçlarının ve Akdeniz ormanı karakteristiklerinin iklim değiģikliği çerçevesinde uluslararası arenada tanıtılması Proje Kapsamında Ülkemizde Kaydedilen GeliĢmeler: 1) 18-21 Eylül 2012 tarihleri arasında Italya/Roma'da gerçekleģtirilen 1.Yönlendirme Komitesi toplantısına katılım sağlanmıģtır. 2) Projenin odak noktası, her bir bileģen için tematik uzmanlar ve 2. ve 3. bileģen için ulusal uzmanlar belirlenmiģtir. 3) Proje kapsamında her ülkede ulusal çalıģtaylar yapılmıģ olup, ülkemizde de 14-15 Ocak 2013 tarihlerinde Ankara da ulusal bir çalıģtay gerçekleģtirilmiģtir. ÇalıĢtaya FAO ve Plan Bleu uzmanları ile Genel Müdürlüğümüzün ilgili birimlerinden temsilciler katılım sağlamıģtır. Bu çalıģtay sonucunda proje faaliyetlerinin uygulanması için Antalya Düzlerçamı proje pilot sahası olarak belirlenmiģtir. 4) 27-31 Mayıs 2013 tarihleri arasında Ġspanya/Solsona'da gerçekleģtirilen "iklim değiģikliğine karģı hassasiyet konusunda genel bir metodoloji geliģtirilmesi ve uygulanması" konulu çalıģtaya katılım sağlanmıģtır. 5) 4-6 Haziran 2013 tarihleri arasında Lübnan/Beyrut'ta gerçekleģtirilen 2. Yönlendirme Komitesi toplantısına katılım sağlanmıģtır. 14
6) Projenin 3. BileĢeni olan yerel ve katılımcı yaklaģımların geliģtirilmesi konusunda metodolojilerin belirlenmesi amacıyla FAO ve Plan Bleu uzmanlarının yanı sıra, diğer partner ülkelerinin de katılımıyla 25-27 Haziran 2013 tarihlerinde Antalya da uluslararası bir çalıģtay düzenlenmiģtir. 7) 22-25 Ekim 2013 tarihleri arasında Fas/Rabat'ta gerçekleģtirilen "ormansızlaģmaya ve ormanların bozulmasına neden olan faktörlerin analizi" konulu toplantıya katılım sağlanmıģtır. 8) Projenin 2. ve 3. BileĢeni ile ilgili olarak 21-22 Kasım 2013 tarihlerinde Ankara da ulusal çalıģtaylar düzenlenmiģtir. Bu çalıģtay sonucunda 2. ve 3. BileĢenler için metodolojiler belirlenecek ve metodolojik kılavuzlar hazırlık çalıģmaları baģlatılmıģtır. 9) 2-3 Aralık 2013 tarihleri arasında Tunus/Hammamet'te gerçekleģtirilen 3. Yönlendirme Komitesi toplantısına katılım sağlanmıģtır. 15
PROJE ADI: ÇORUH NEHRĠ HAVZASI REHABĠLĠTASYON PROJESĠ Hedefleri: Projenin genel hedefi Çoruh Nehri Havzasında, entegre rehabilitasyon ve bitki örtüsü, toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve muhtelif gelir getirici faaliyetlerle geçimin iyileģtirilmesi (beklenen çıktı) sayesinde çevresel muhafaza ve fakirliğin azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Proje tamamlandığında; -26.000 ha. toprak muhafaza tesis, -14.300 ha. bozuk orman rehabilitasyonu, -16.000 ha. mera rehabilitasyonu, - Doğal afetler risk değerlendirilmesi ve haritasının hazırlamıģ olması. -2 orman amenajman planının hazırlanmıģ ve onaylanmıģ olması (Erzurum ve Artvin de) -2 korunan alan (milli park ve yaban hayatı alanı) için planının hazırlanmıģ olması (Erzurum da bir milli park, Artvin de bir yaban hayatı planı) - Orman fidanlıklarının geliģtirilmesi -Tıbbi ve aromatik bitkiler için bir eylem planının hazırlanmıģ olması. -MH köylerinde 8003 m3 çiftlik havuzu, 42.300 m3 sulama rezervuarı, 25.750 m sulama boru hattı, 106.000 m kanal inģaat/rehabilitasyonu ve 200 ha damlama sulama sistemi oluģturulması. -Proje MH lerindeki yaklaģık 893 hane için hayvan barınaklarının geliģtirilmesi -302 Ha alanda meyve bahçeleri oluģturulması ve iģletilmesi -207 aile serası (her biri 500 m2) oluģturulması ve haneler tarafından proje MH alanlarında iģletilmesi. -806 aileye arıcılık setlerinin verilmesi (örn. Arı kolonileriyle beraber 20 kovan ve malzeme) ve arıcılığın uygun biçimde yapılması -Orman köylülerine 400 adet güneģ enerjisi ile çalıģan ısıtıcı ve 800 adet ısı etken soba verilmesi. -Pazar analizinin yürütülmesi, Proje MH lerindeki köylülere pazarlama yardımı sağlanması -Projedeki MH lerde potansiyel geçimin iyileģtirilmesi yatırımları için fizibilite çalıģmalarının gerçekleģtirilmesi. Yerel köylülerin bu çalıģmaların sonuçlarından haberdar edilmesi ve finans kaynaklarına eriģim hususunda tavsiyede bulunulması, gerçekleģtirilmiģ olacaktır. 16
Bütçesi: Toplan Bütçe: 5.549.414.244 Japon Yeni(110.990.000 TL.) Kur=1 Japon Yeni=0.020 TL. DıĢ Kaynak: 4.224.876.836 japon yeni (JICA Japonya Uluslararası ĠĢbirliği Ajansı Kredisi)(84.500.000 TL) Ġç Kaynak: 1.324.037.408 japon yeni (Hükümet katkısı)(26.490.000tl) Uygulama Yılı: 2012-2019 (8 yıl) Proje Ortakları: Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, DSĠ Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Artvin, Erzurum ve Bayburt Ġl Özel Ġdareleri Uygulayıcı KuruluĢ: Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Yürütücü KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü (Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi BaĢkanlığı) Proje BileĢenleri: A)Doğal Kaynakların Korunması, Rehabilitasyonu ve Sürdürülebilir Yönetimi B)Köylülerin Geçim ġartlarının ĠyileĢtirilmesi C)Kapasite GeliĢtirme Ġlgili Personel: Genel Müdür Yardımcısı Yunus ġeker (Proje Koordinatörü),Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi BaĢkanı Mahmut TEMĠZ (Proje Müdürü) Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler: -Erzurum-Oltu, Ġspir, Artvin-Yusufeli ve Bayburt-Masat mikro havzalarının planlama çalıģmaları tamamlandı, 5 mikro havzanın planlama çalıģması devam ediyor. -Erzurum, Artvin ve Bayburt ta 1400 hektar toprak muhafaza tesis çalıģması gerçekleģtirilmiģtir. -Bayburt ile Artvin-Ardanuç ve ġavģat Orman Fidanlıklarının iyileģtirilmesi çalıģmaları tamamlandı -Ġzleme ve Değerlendirme Sistemi oluģturulmasıyla ilgili olarak; 12 Mikro havzada; Erozyon Ġzleme (toplam 173 adet deneme alanı alınmıģtır) Vejetasyon Ġzleme (toplam 173 adet deneme alanı alınmıģtır) Sosyo-Ekonomik Ġzleme (toplam 29 köyde 453 hane halkı, 29 muhtar anketi yapılmıģtır) 17
CBS Tabanlı Ġzleme ve Değerlendirme Sistemi Kurulumu(finansal ve fiziksel izleme birinci faz tamamlanmıģtır) 2012 yılında baģlatılan çığ tehlike haritalaması iģinin tüm Çoruh havzasındaki arazi çalıģmalarının %75 i tamamlanmıģ olup Bayburt Ġli nin tehlike haritaları üretilmiģtir. Uygulama için 3 pilot alan seçildi. 1-Erzurum-Tortum-Peynirli, 2-Ġspir-BaĢyurt, 3-Artvin-Yusufeli-Yaylalar. -27-30 Mayıs 2013 tarihleri arasında ASHRP Uygulama illerinden Çorum ve Amasya ya, yaklaģık 90 proje köylüsünün katıldığı bir arazi gezisi organize edilmiģtir. -16-18 Ağustos 2013 tarihleri arasında, Arı YetiĢtiricileri Birlikleri, Tarım Kredi Kooperatifleri, yöre arıcıları, üniversite öğretim üyeleri ve proje ekibinin katılımları(yaklaģık 60 katılımcı) ile Artvin-Camili yöresinde Camili Kafkas Arısı ve Balı Eğitim ve ÇalıĢtayı düzenlenmiģtir. - Proje uygulamaları ile ilgili; 1. ÇalıĢtay 25-29 Kasım 2012 tarihleri arasında Antalya da gerçekleģtirildi. 2. ÇalıĢtay 1-6 Aralık 2013 tarihleri arasında Antalya-Belek te gerçekleģtirildi. -Projenin web sayfası hazırlanarak, http://www.coruhhavzasi.com/ adresinden yayın hayatına baģlatılmıģtır. -Projenin logosu belirlenerek tüm proje yayın ve dokümanlarında kullanılmaya baģlanmıģtır. Proje broģürleri Ġngilizce ve Türkçe olarak bastırılmıģ ve dağıtılmıģtır. -Odun dıģı Ürünlerin envanter çalıģması baģlatılmıģtır. 18
PROJE ADI: MURAT HAVZASI REHABĠLĠTASYON PROJESĠ Hedefleri: Doğu Anadolu da, Fırat Nehrinin iki ana kolundan biri olan Murat Nehri boyunca Elazığ, MuĢ ve Bingöl illerini kapsamaktadır. Proje ile Bingöl (7), Elazığ (9) ve MuĢ (7) illerinin Murat Nehri havzasında kalan bölümünde seçilecek toplam 23 mikro havzada doğal kaynak bozulumunun önüne geçerek, havzanın üst kotlarında yaģayan halkın hayat standartlarını yükseltmek hedeflenmiģtir. Proje; havza rehabilitasyonu ve sürdürülebilir doğal kaynak yönetimine yönelik katılımcı ve entegre yaklaģımlar konusunda kamuoyunun, politikacıların ve karar vericilerin farkındalıklarının arttırılması ile ormancılık ve diğer ilgili kuruluģların bilgi ve deneyimlerinin güçlendirilmesini sağlayan katılımcı bir projedir. Arazi verimliliği artırılacak, proje alanında yaģayan yöre halkının geçim Ģartları iyileģtirilecek, hane halkının geliri artırılacak, marjinal alanlar üzerindeki baskı azaltılacak, çevre dostu tarım uygulamaları benimsetilerek yaygınlaģtırılacak, orman, tarım ve su kaynakları korunup geliģtirilecek, toprak aģınımı ve erozyon azaltılacak, taģkın ve sel zararları azaltılacak, istihdam sağlanacak, göç azaltılacak, kurumsal kapasite artırılacaktır. Bütçesi: Proje, BirleĢmiĢ Milletler Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) tarafından desteklenmektedir. 430.000 $ ı HĠBE olmak üzere 28.221.000 $ ı IFAD, 7.453.100 $ ı Devlet Katkısı ve 2.968.700 $ ı Faydalanıcı Katkısı olmak üzere Projenin toplam bütçesi 38.642.900 $ dır. Uygulama Yılı: 2012-2018 (7 yıl) Proje Ortakları: Orman ve Su iģleri Bakanlığı ve (Orman Genel Müdürlüğü-uygulayıcı ve koordinatör birim) ve ÇölleĢme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü- izleme ve değerlendirme birimi) Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Uygulayıcı KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü Yürütücü KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü Proje BileĢenleri: 1- Doğal Kaynakların Korunması, Rehabilitasyonu ve GeliĢtirilmesine Yönelik Yatırımlar 2- Geçim Kaynaklarının ĠyileĢtirilmesine Yönelik Yatırımlar 3- Eğitim ve Bilinçlendirme Faaliyetleri 4- Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Ġlgili Personel: Proje Yöneticisi: Yunus ġeker (OGM Genel Müdür Yardımcısı) Merkezi Odak Noktası: Ġbrahim YÜZER (OGM Ağaçlandırma D. BaĢkanı) 19
Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler: 2013 yılı için; Bingöl, Elazığ ve MuĢ Ġllerinde doğal kaynakların bozulumunun önlenmesine yönelik yatırımlar ile geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik faaliyetler için yaklaģık 6.148.000 TL. Ödenek kullanılması planlanmıģtır. Bingöl Ġlinde; proje süresince 7 adet mikrohavzanın planı yapılacak olup bugüne kadar Genç ilçesinin hemen çıkıģından baģlayan Sürekli, Ardıçdibi, ġehittepe, Dereköy, Balgöze, YiğitbaĢı köyleri ile Keklikdere Köyü Parçançkomu, Koyuncu mezraları ve MeĢedalı Köyü Mutluca mezralarını kapsayan Lediz Mikrohavza Planı tamamlanmıģtır. Lediz mikrohavzasında; doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu ve geliģtirilmesine yönelik yatırımlar için 2.322.000 TL, geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik yatırımlar için 1.042.000.TL, eğitim-bilinçlendirme faaliyetleri için ise 48.000 TL olmak üzere toplamda 3.412.000.TL ödeneğin kullanılması planlanmıģtır. Ayrıca proje harici sulama yatırımları için ise, 5.079.000 TL Bingöl Ġl Özel Ġdaresine ödenek aktarılması hususunda DAP Bölge Kalkınma Ġdaresi BaĢkanlığı ile görüģmelere baģlanmıģ olup söz konusu faaliyetin Bakanlığımıza Bağlı DSĠ Genel Müdürlüğü uhdesinde yapılabilirliği hususu da araģtırılmaktadır. Orman Genel Müdürlüğünce, bu mikrohavza içinde proje bütçesi dıģında da yaklaģık 713.000 TL. tutarında bozuk orman alanlarının iyileģtirilmesine yönelik ormancılık faaliyeti gerçekleģtirilecektir. Lediz Mikrohavzasında 2013 yılı sonbaharında erozyon kontrolü ve ağaçlandırma gayesiyle makineli toprak iģleme çalıģmalarına baģlanmıģ olup yılsonuna kadar yaklaģık 172 bin TL. harcanacaktır. Geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik olarak ise köylülere verilecek güneģ enerjili su ısıtma sistemleri için de 60 bin TL daha harcama yapılacaktır. Elazığ Ġlinde; proje süresince 9 adet mikrohavzanın planı yapılacak olup bugüne kadar; Palu ve Elazığ Merkez Ġlçeye bağlı Büyükçay ve KuĢhane Mikro havzalarında planlama çalıģmalarına baģlanmıģ olup yılsonuna kadar tamamlanacaktır. Bu sahalarda erozyon kontrolü ve ağaçlandırma gayesiyle makineli toprak iģleme çalıģmalarına baģlanmıģtır. Bozuk meģe sahalarının iyileģtirilmesi çalıģmalarına baģlanılarak yöre insanın istihdamı sağlanmıģtır. Yılsonuna kadar bu çalıģmalar için yaklaģık 239 bin TL. harcanacaktır. Geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik olarak ise köylülere verilecek güneģ enerjili su ısıtma sistemleri için 72 bin TL harcama yapılacaktır. MuĢ Ġlinde; proje süresince 7 adet mikrohavzanın planı yapılacak olup bugüne kadar; Hasköy Ġlçesine bağlı Karakütük, Böğürdelen, Otaç, Koçköy, Yukarıüçdam, AĢağıüçdam, Umurca ve Sarıbahçe Köylerini içerisine alan Karakütük Mikrohavza Planı tamamlanmıģtır. Karakütük mikrohavzasında; doğal kaynakların korunması, rehabilitasyonu ve geliģtirilmesine yönelik yatırımlar için 1.914.000 TL, geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik yatırımlar için 936.000 TL ve eğitim-bilinçlendirme faaliyetleri için ise 48.000 TL olmak üzere toplamda 2.898.000 TL ödeneğin kullanılması planlanmıģtır. Erozyon kontrolü ve ağaçlandırma gayesiyle makineli toprak iģleme çalıģmalarına baģlanmıģtır. Bozuk meģe sahalarının iyileģtirilmesi çalıģmalarına baģlanılarak yöre insanın istihdamı sağlanmıģtır. 20
Yılsonuna kadar bu çalıģmalar için yaklaģık 656 bin TL. Harcanacaktır. Geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik olarak ise köylülere verilecek güneģ enerjili su ısıtma sistemleri için 89 bin TL. harcama yapılacaktır. Genel Toplam: Mikrohavza planlarının IFAD tarafından 25 Ekim 2013 tarihinde onaylanmasına müteakip uygulamalara Kasım ayında baģlanabilmiģtir. Bu nedenle 2013 yılı için öngörülen 6.148.000 TL. Ödenekten yılsonuna kadar yaklaģık 1,7 milyon TL si harcanabilecektir. 2014 yılı Program ve ödenekleri: 2014 yılı için; Bingöl, Elazığ ve MuĢ Ġllerinde doğal kaynakların bozulumunun önlenmesine yönelik yatırımlar ve gelir getirici / geçim kaynaklarının iyileģtirilmesine yönelik faaliyetler için yaklaģık 15.264.000 TL. ödenek kullanılması planlanmıģtır.2013 yılındaki plan onayının gecikmesinden kaynaklanan eksiklikler 2014 yılında telafi edilecektir. 21
PROJE ADI: KESTANE KANSERĠNĠN YÖNETĠMĠ VE ORMAN SAĞLIĞI VE HAYATĠYETĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ ĠÇĠN KAPASĠTENĠN ARTIRILMASI TCP/TUR/3401 Hedefleri: Cryphonectra parasitica fungusunun neden olduğu kestane kanseri, son birkaç on yıldır kestane ağaçlarına ciddi anlamda zarar vermektedir. Kestane kanseri, Türkiye dâhil olmak üzere dünyada kestane yetiģtiren çeģitli ülkelerde en önemli kestane hastalığı olarak görülmektedir. C. parasitica kabuk ve kalbiyuma yayılan, tepe kurumalarına ve Avrupa kestane ağaçlarının ölümüne neden olan ciddi bir patojendir. Önerilen proje, kestane kanserinin yok edilmesine ve kestanenin genetik sürdürülebilirliğine katkı sağlayacak, böylece kırsal ekonomiler ve uzun vadede gıda güvenliğine de katkı sağlamıģ olacaktır. Bütçesi: 322.000 USD Uygulama Yılı: Proje Ortakları: 01 Ocak 2013-31 Aralık 2014 (2 yıl) FAO-Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı Uygulayıcı KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü, Orman Zararlıları ile Mücadele Daire BaĢkanlığı Yürütücü KuruluĢ: Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Proje BileĢenleri: Biyolojik kontrol bileģeni Arazi sanitasyonu, silvikültür ve orman ekoloji faaliyetleri Eğitim faaliyetleri ve kapasite geliģtirme Ġlgili Personel: Ali Osman Güzel (OZM Daire BaĢkanlığı ġube Müdürü) Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler Proje kapsamında Ulusal ve Uluslararası danıģmanlar belirlendi. Üç pilot bölge seçildi. ÇalıĢacak ekipler oluģturuldu. Hastalıktan örnekler alındı. Bu hastalığı yok eden hipovirulentlerin uyum grupları Ġsviçre de laboratuvarlarda belirlendi. Üç pilot bölgede, Türkiye de laboratuvarda üretilen hipovirulentlerin arazi Ģartlarında inokulasyonları yapıldı. Proje ekibi ve köylülerin hastalık teģhisi ve mücadelesi konusunda; sanitasyon ve silvikültürel müdahaleler hakkında eğitimleri yapıldı. 22
PROJE ADI: ORMANLARIN SU KULLANIMI BAĞLAMINDA SÜRDÜRÜLEBĠLĠR ORMAN YÖNETĠMĠ UYGULAMALARI ĠÇĠN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NÜN KAPASĠTESĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ - 2. AġAMA Hedefleri: Ormanların su fonksiyonu kriter ve göstergelerinin iklim değiģikliği göz önünde bulundurularak uygulanması ve amenajman plan yapıcıları ile orman-su etkileģimi konularıyla ilgili diğer kurumlar arasındaki iģbirliği kapasitesinin geliģtirilmesi. Bütçesi: Ġngiltere Büyükelçiliği Hibesi: OGM katkı: UNDP katkı: Toplam: 148.000 USD 82.000 USD 33.000 USD 263.000 USD Uygulama Yılı: Haziran 2013 Mayıs 2014 (1 yıl) Uygulayıcı KuruluĢ: Orman Genel Müdürlüğü/Orman Ġdaresi ve Planlama Dairesi BaĢkanlığı(OĠPD) Proje Ortakları: OĠPD, TĠKA Yürütücü KuruluĢ: UNDP (BirleĢmiĢ Milletler Kalkınma Programı) Projenin Beklenen Çıktıları: 1. Su fonksiyonunun geliģtirildiği yeni amenajman planı. 2. Orman Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve Devlet Su ĠĢleri Genel Müdürlüğü katılımı ile teknik anlamda iyi uygulama örneklerinin ziyaret edilmesi. 3.Farkındalığın artırılması amacıyla basılı ve görsel yayınlar ve teknik dokümanların hazırlanması. 4. Orman Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve Devlet Su ĠĢleri Genel Müdürlüğü, Belediyenin katılımı ile teknik çalıģtaylar düzenlenmesi. 5. Amenajman plan yapıcıları ve uygulayıcıları için eğitim yapılması. Ġlgili Personel: Mehmet KILIÇ (Etüt ve Planlama ġube Müdürü, Orman Ġdaresi ve Planlama Dairesi BaĢkanlığı) ve Mehmet CEYLAN (Orman Mühendisi, Orman Ġdaresi ve Planlama Dairesi BaĢkanlığı) Proje Kapsamında Ülkemizce Kaydedilen GeliĢmeler: Su fonksiyonu kriter ve göstergeler Kastamonu Karadere ve Merkez Orman ĠĢletme Müdürlüklerinde yapılmakta olan amenajman planlarına pilot olarak uygulama aģamasındadır. 23
Amenajman planlarının geçerlilik süresi 20 yıl olduğundan, Kastamonu Karadere ve Merkez Orman ĠĢletme Müdürlüklerinin sınırları içerisinde 20 yıl içerisinde kurulması muhtemel su ile ilgili tüm projeler gözden geçirilmiģ ve planlamanın bu kapsamda yapılması kararlaģtırılmıģtır. Bu süreçte Orman Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve DSĠ ile iletiģim içinde çalıģarak çalıģmaya bu kurumların katılımını sağlamıģtır. OGM, SYGM ve DSĠ'deki karar vericilerin ve teknik personelin katılacağı orman - su etkileģimi ve ormanların su üretimi, iklim değiģikliğine uyum ve mücadele konularında bir teknik gezi yapılması kararlaģtırılmıģtır. OGM, SYGM ve DSĠ gibi kurumlarda karar verici ve uygulayıcı düzeyindeki personele yönelik orman - su etkileģimi konusundaki farkındalığın arttırılması amacıyla bir kitapçık hazırlanma aģamasındadır. 24
PROJE ADI: AĞAÇLANDIRMA SAHALARINDA KARBON SERTĠFĠKASYONU SĠSTEMĠ KURMAK Hedefleri: Türkiye de ilk karbon sertifikalandırılmıģ ağaçlandırma projesini hazırlamak ve kamu nezdinde bunun geçerli bir emisyon azatlım yöntemi olmasını teģvik etmek. Bütçesi: 71.903 Paund (Ġngiltere Büyükelçiliği) Uygulama Yılı: 2013-2014 (2 yıl) Proje Ortakları: OGM, UNDP, Clear Sky Cilimate Solutions, BTC Boru Hattı ġirketi Uygulayıcı KuruluĢ: OGM Yürütücü KuruluĢ: Doğa Koruma Merkezi Ġlgili Personel: Daire BaĢkanı Rüstem KIRIġ, Ali ÖZEL, Mithat KOÇ, Salih AYAZ, Mehmet DEMĠCĠ, Kamil KILIÇ Projeden Beklenen Çıktılar: -Bir ağaçlandırma projesinin uluslararası karbon sertifikasyonuna baģvurabilmesi için her türlü teknik, yasal ve finansal hazırlıklarının yapılıp baģvuru belgelerinin tamamlanması ve baģvurunun gerçekleģtirilmesi -OGM den ilgili personelin Ġngiltere deki benzer uygulamaları yerinde incelemek suretiyle konuyla ilgili kapasitelerinin arttırılması ve ağaçlandırma sertifikasyonunun geçerli bir emisyon azaltım sistemi olarak kabul edilmesinin teģvik edilmesi. 25
PROJE ADI: ORMAN KARBONU PĠYASALARI ĠÇĠN OGM NĠN KAPASĠTESĠNĠN GELĠġTĠRĠLMESĠ PROJESĠ Hedefleri: Ağaçlandırmaya dayalı orman karbon kredisi üretimi için gerekli yasal düzenlemelerin belirlenmesi -Ağaçlandırmaya dayalı orman karbon kredisi üretimi için gerekli teknik düzenlemelerin belirlenmesi -Türkiye de Orman Karbon Piyasası paydaģlarını ve rollerinin belirlenmesi -Pilot proje uygulaması ile teknik kapasite artırımı -Türkiye nin ağaçlandırma konusunda karbon kredisi üretmesi için projede edinilen bilgiler çerçevesinde bir yol haritası kitapçığı hazırlanması Bütçesi: Ġngiltere Büyükelçiliği Refah Fonu - 200.000 TL Uygulama Yılı: Ağustos 2012 Mart 2013 (1 yıl) Proje Yöneticisi: Doğa Koruma Merkezi Proje Yürütücüleri: Doğa Koruma Merkezi, Orman Ġdaresi ve Planlama Dairesi BaĢkanlığı Ġlgili Personel: Ali ÖZEL, Mehmet DEMĠRCĠ 26
TAMAMLANMIġ PROJELER 27