Türkiye de ArGe AHMET HAMDİ ATALAY İstanbul Mayıs 2014 8 Mayıs 2014, ISTANBUL Netaş İcra Kurulu Üyesi
Teknolojiler Evrimi
Dünya Ekonomik Güç Merkezi Kayması Kaynak: Strategy, scenarios, and the global shift in defense power,.mckinsey Global Institute (2013),
Dünya Refah Dağılımı
Ülkelerin Gelişmişlik Düzeyi
1960 1962 1964 1966 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 ABD Doları Türkiye nin Milli Gelir Gelişimi Kişibaşına GSYİH (1960-2010) $25.000 Güney Kore; $20.757 $20.000 $15.000 $10.000 Türkiye; $10.094 $5.000 $0 Kaynak: Dünya Bankası verilerinden Güngör Uras tarafından oluşturulmuştur, Milliyet, 26.06.2012.
Ülkelerin Rekabet Gücü Endeksi Dünya Ekonomik Forumu (WEF) 2013-2014 Küresel Rekabet Raporu na göre; Türkiye 148 ülke arasında 44. sırada. Türkiye daha önce 142 ülke arasında 59., ondan önceki yıl ise 139 ülke arasında ise 61. sırada yer almaktaydı. Rekabet Gücü Endeks Sıralamaları Almanya ABD Çin Japonya G. Kore Türkiye 148 Ülke Arasındaki Yeri 4 5 29 9 25 44 İnovasyon Kapasitesi 3 5 30 6 22 45 Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi 6 5 41 9 24 63 Şirketlerin Ar-Ge Harcamaları 4 5 22 2 20 68 Ar-Ge de Üniversite& Sanayi İşbirliği 9 3 33 17 26 52 İleri Teknoloji Ürünlerde Kamu Alımları 17 15 13 37 31 23 Bilim İnsanı ve Mühendis Mevcudiyeti 17 6 44 4 33 53 Faydalı Model, Patentler 6 12 36 4 9 41 (Kaynak: World Economic Forum The Global Competitiveness Report 2013 2014)
Yüksek Katmadeğer İçin İleri Teknoloji İleri teknoloji ürünlerinin imalat ürünleri ihracatı içerisindeki oranı (%) İhracat (Milyar $, 2012) Oranı (%, 2006-2012) Almanya ABD Çin Japonya G. Kore Türkiye (Kaynak: Deloitte Global Manufacturing Competitiveness Index 2013) Türkiye nin ihraç ettiği ürünlerin kilogram başına değeri 1.5 dolar. Bu rakamın Almanya için 4.1, Japonya için 3.5, Güney Kore için 3 dolar. İleri teknoloji ürünler kilogram başına 10.2, orta seviyeli teknoloji ürünlerinden ise 3.3 dolar değerinde 1492 1612 2021 793 548 152 32 46 39 31 41 4,8
Türkiye nin İhracatı 2009 yılında 1.16 dolar olan kg ihracat fiyatı, 2012 yılında 1,58 dolara yükseldi. Teknoparklardan yapılan ihracattan kilogram başına 6.9 dolar, Patentli ürünlerden 3.0 dolar, tasarımlı ürünlerden ise 2.6 dolar gelir elde ediyoruz. Türkiye kg fiyatı 354 dolara hava taşıtı da ihraç ediyor. Elektrikli makinalarda 31, bilgisayar ve büro makinalarında 25, medikal optik aletlerde 22, savaş araçları ve askeri mühimmatlarda ise 21 kg/dolara ihracat yapıyoruz. Türkiye ve dünya ihracat değerleri (Milyar $) ile Türkiye nin dünya ihracatındaki payı 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Türkiye 31 36 47 63 74 86 107 132 102 114 135 152 Dünya 6.119 6.420 7.471 9.101 10.389 12.043 13.849 15.974 12.321 15.048 18.001 18.058 Pay (%) 0,51 0,56 0,63 0,69 0,71 0,71 0,77 0,83 0,83 0,76 0,75 0,84
ArGe Araştırma ve Geliştirme
Türkiye nin ArGe Ekosistemi Turkiye de ArGe faaliyeti gosteren uluslararası şirketler, Turkiye deki ArGe ekosistemini geniş bir bant icinde değerlendirmelerine karşın, «Pazar potansiyeli» en bariz avantaj olarak öne cıkıyor. Ankete katılan şirketlerce belirlenen en onemli ArGe Eko Sistem ozelliği kalifi ye eleman olarak belirtilirken, bunu pazar potansiyeli, kurumsal ArGe destek mekanizmaları ve personel maliyeti takip etmektedir. YASED, ArGe Araştırması Raporu 2013
Buluş-Yayın Kıyaslamaları (G20-Eylül 2013) Buluş/Yayın : 517/1000 Buluş/Yayı : 3355/1000 Buluş/Yayın : 1978/1000 Buluş/Yayın : 95/1000
Ülkelerin ArGe Performansı Türkiye nin ArGe harcamalarının GSYİH içindeki payı %0,92, 2023 hedefi ise %3. Bu oran Çin de %1.84, ABD de %2.77, Almanya da % 2.88, Japonya da 3.39, G.Kore de %4.03 Ar-Ge Harcamaları (GERD, Milyar $) Ar-Ge Harcamalarının GSYİH e Oranı (%) Kişi başına Ar-Ge Harcaması ($) Almanya 93,1 2,88 1138 ABD 415,2 2,77 1331 Çin 178,2 1,84 155 Japonya 141 3,39 1146 G. Kore 53,2 4,03 1203 Türkiye 11,1 0,92 166 (Kaynak: OECD Bilim, Teknoloji ve Sanayi Puan Tablosu 2013)
Ülkelerin ArGe Performansı Türkiye de ArGe harcamalarının %46,8 i özel sektör, %28,2 si kamu, %25 i yükseköğretim kesimi, yurtiçi ve yurtdışı kaynaklar tarafından karşılanmıştır (2012 verisi). (Kaynak: OECD Bilim, Teknoloji ve Sanayi Puan Tablosu 2013)
Türkiye de ArGe Teşvikleri San-Tez Projeleri: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bak. Teknogirişim Sermayesi Desteği: B.S Tekn Bak. TEYDEB Projeleri: TÜBİTAK Girişimcilik Aşamalı Destek Programı: TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Ar-Ge Programı: TÜBİTAK Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı: KOSGEB Ar-Ge Proje Destekleri: Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) BOREN Projeleri: Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Diğer Bakanlıklar (UDHB, Tarım B. Vb.) Ar-Ge Projeleri Savunma Sanayii Müşteşarlığı Kalkınma Ajansları AB Destekli Ar-Ge Projeleri TÜBİTAK ArGe Hibe Destek Dağılımı (1995-2012)
Türkiye nin Ar-Ge Harcamaları Türkiye nin ArGe harcamalarının GSMH içindeki payı %0.92, 2023 hedefi ise %3. Bu oran Çin de %1.84, ABD de %2.77, Almanya da % 2.88, Japonya da 3.39, G.Kore de %4.03
TPE ye Yapılan Patent Başvurular
Bunca Gayret ve Yatırıma Rağmen..Sorun ne? Bilim ve Teknoloji toplum gündemindeki ana konular arasına girebilmiş değil, Eğitim sistemimiz merak eden, sorgulayan ve araştıran bireyler yetiştiremiyor, Temel bilimler (Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji) eğitimimiz zayıf, ArGe kavramı kamu, üniversite ve sanayi tarafından farklı anlaşılıyor, Teşvik düzenlemeleri ve teşvik mekanizmaları uygulamayı zorlaştırıyor, Kamu teşvikleri dağınık yapıda ve hedef teknoloji odaklı değil, Kamu bürokrasisi ve uygulamaları güvensizlik odaklı, performans hedefli değil, TÜBİTAK bir araştırma kurumu gibi değil, ticari işletme gibi, haksız rekabet, Üniversite-sanayi işbirliği yeterli değil, üniversiteler teknoloji üretmiyor, Teknokentler sinerji ortaya koyamıyor, ofis kiralama merkezi gibi çalışıyor, Bireysel girişimcilere maddi destek sağlayacak yatırımcılar yok, Özel sektör kısa dönemli bakışa sahip, sanayici değil tüccar gibi davranıyor,
Hedeflenen Başarıya Ulaşmak İçin Ne Yapmalı? Bilim ve Teknoloji kültürümüzün parçası haline getirilmeli, Meraklı, sorgulayıcı ve araştırıcı bireyler yetiştirecek eğitim sistemi oluşturulmalı, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji konusunda eğitimler teşvik edilmeli, Temel Araştırma, Uygulamalı Araştırma ve Ürün Geliştirme tanımları netleşmeli, Teşvik düzenleme ve mekanizmaları kolaylaştırılıp güven üzere kurulmalı, Kamu teşvikleri derlenmeli ve hedef seçilecek teknolojilere odaklanılmalı, Teşvik karar ve kontrol birimleri Kamu ve Özel sektör temsilcilerinden oluşmalı, TÜBİTAK, sanayi için Temel araştırmalar yapan bir yapıya dönmeli, Üniversite-sanayi işbirliği tüm tarafların kazanacağı bir modele dönüştürülmeli, Teknokentler ortak Lab ve altyapılarla sinerji ve inovasyon ortamına dönüşmeli Bireysel girişimcilere maddi destek sağlayacak yatırımcılara vergi teşviği, Tüccarlar değil sanayiciler teşvik edilmeli,
Sonuç Güçlü bir Türkiye için ArGe bir zorunluluktur. ArGe olmadan; - Dünyanın 10. büyük ekonomisi olunamaz, - 2.000 Milyar $ milli gelire ulaşılamaz, - 25.000 $ kişibaşı milli gelire ulaşılamaz, - 500 Milyar $ ihracat rakamına ulaşılamaz, İnanırsak başarabiliriz. Çünkü; Genç, dinamik, yeniliğe açık ve teknolojiye yatkın bir nüfusumuz var, ArGe ye inanmış, hedefleri ve icra kabiliyeti olan hükümetimiz var. Tüm bunları başarabilecek üniversitelerimiz, araştırma kurumlarımız ve girişimciliği yüksek sanayimiz var,