TMMOB PEYZAJ MİMARLARI ODASI ANTALYA KENTİ HAKKINDA KAMUOYU ANKETİ Mart 2009 Araştırma, Antalya Merkez İlçe sınırları içinde kalan alanda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı, Antalya Merkez İlçesi nde yaşamını sürdüren kent halkının son 5 yıl içerisinde yerel yönetimlerce gerçekleştirilen çalışmalar ve hizmetler hakkındaki memnuniyetini; yerel yöneticilerden beklentilerini; kentin sorunlarına dair duyarlılığını tespit etmeye yöneliktir. Elde edilen bulguların sivil toplum kuruluşları, basın organları, özellikle de yerel yönetimler ile paylaşılarak; Antalya da verilecek ve verilmekte olan hizmetlerin yerel halkın beklentilerine cevap verebilmesi adına kaynak teşkil etmesi hedeflenmiştir. Araştırma; Veri Toplama (Anketlerin Hazırlanması ve Uygulanması), Değerlendirme ve Sonuç olmak üzere üç temel aşamada gerçekleştirilmiştir. Anket formları, görüşme yapılan bireylerin sosyal yapısı; kentsel çalışmalar, hizmetler ve kentsel sorunlar hakkındaki düşüncesini sorgulamaya yönelik olarak hazırlanan açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşmuştur (Ek 1). Anketlerin uygulanması, yüzyüze görüşme yöntemi ve elekronik posta aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Uygulama, kentin farklı bölgelerinde ve işlek noktalarında olmak üzere Şubat 2009 döneminde yapılmıştır. 485 adeti yüzyüze görüşme yöntemiyle, 30 adeti dijital mda olmak üzere; uygulanan anket sayısı toplam 515 tir. Anketlerin değerlendirilmesi, bilgisayar mında SPSS 15.0 programı aracılığı ile yapılmıştır. Değerlendirme aşamasında, gayriciddi davranıldığı tespit edilen ve büyük bir bölümü tamamlanmamış olan anketler değerlendirme dışı bırakılmıştır. Değerlendirmeye alınan anket sayısı 511 dir. İstatistiki olarak değerlendirilen veriler; Sosyal Yapı, Kentsel Çalışmalar, Kentsel Hizmetler, Kentsel Sorunlar, Talep ve Eleştiriler başlıkları altında raporlandırılmıştır. Sonuç bölümünde ise, araştırma bulgularının önemi ve öneriler tartışılmıştır.
1. SOSYAL YAPI Anket çalışmasına katılanların yaş, cinsiyet, eğitim durumu, meslek, medeni durum, aile birey sayısı, ikamet ettiği mahalle ve konut özelllikleri gibi sosyal özellikleri belirlenmiştir. 1.1. Yaş Anket çalışmasına katılanların yaşları 5 gruba göre düzenlenmiştir. 18-30 yaş grubuna girenler ilk sırayı almaktadır. Bunu, 31-45 yaş grubuna girenler izlemektedir (Şekil 1.1). 22,95% 6,87% 42,43% 18 yas alti 18-30 yas arasi 31-45 yas arasi 45 yas uzeri 27,76% Şekil 1.1. Yas Grupları 1.2. Cinsiyet Anket yapılan kişilerin %57,59 u erkekler, %42,41 i kadınlardan oluşmaktadır. 1.3. Eğitim Durumu Üniversite düzeyinde eğitim görenler / görmekte olanlar, % 42,35 ile birinci sıradadır. Bunu, lise düzeyinde ve yüksekokul düzeyinde eğitim görenler izlemektedir. Buna göre, anket yapılan kişilerin eğitim seviyesinin oldukça yüksek olduğu söylenebilir (Şekil 1.2). 3,14% 0,98% 5,88% 7,06% 42,35% 28,63% okur_yazar ilkokul okul lise yuksekokul universite (lisans) yüksek lisans-doktora 11,96% Şekil 1.2. Eğitim Durumu
1.4. Meslek Grubu Anket yapılan kişiler, öğrenci, serbest meslek sahibi, özel sektörde ücretli çalışan, kamu çalışanı, çiftçi, emekli, özel sektörde yönetici ve işsiz olarak gruplandırılmıştır. Her meslek grubundan katılım gösterilmiştir ancak sırasıyla öğrenci, serbest meslek sahibi, ücretli çalışan ve kamu çalışanları ağırlıklıdır (Şekil 1.3). 6,09% 2,75% 11,98% 11,39% 1,18% 16,90% kamu calisani ciftci ücretli calisan (ozel sektor) emekli serbest meslek sahibi issiz ogrenci yönetici (özel sektör) 28,09% 21,61% Şekil 1.3. Meslek 1.5. Medeni Durum Anket yapılan kişilerin %49,51 i evli, %48,14 ü bekarlardan oluşmaktadır. 1.5. Aile Birey Sayısı Aile birey sayısı, 2-4 kişi arasında olanlar, %77,95 tir. Bunu 5 kişi ve üzeri aile birey saysına sahip olanlar izlemektedir. Yalnız yaşayanların oranı ise yalnızca %4,48 dir (Şekil 1.4). 17,57% 4,48% tek 2-4 kisi 5 kisi uzeri 77,95% Şekil 1.4. Aile Birey Sayısı 1.6. Mahalle Kişilerin ikamet ettikleri mahalle ve mevkiiler açık uçlu sorgulama yöntemiyle öğrenilmiş; verilen cevaplar 9 ana bölgede gruplandırılmıştır. Buna göre, en yoğun katılım Sanayi-Çallı-Dokuma Bölgesi nden gerçekleşmiştir.bunu, Kırcamii-Dedeman-Fener-Lara-Güzeloba Bölgesi, Bahçelievler- Konyaaltı-Liman Bölgesi ve Uncalı-Çakırlar Bölgesi izlemektedir (Şekil 1.5.1).
1,44% 2,06% 14,23% 24,33% 11,55% 21,24% kircami-dedeman-fener-lara-guzeloba bahcelievler-konyaalti-liman sinan-zerdalilik-pkal cicegi mevlana-meydan-topcular sutculer-varsak-duden uncali-cakirlar sanayi-calli-dokuma havalimanı mevkii kepezustu 7,84% 6,60% 10,72% Şekil 1.5.1. Mahalle Kişilerin yaşadıkları mahalle / semtlerdeki park mevcudiyeti ve kalitesi sorgulanmıştır. Bu parkların, sayı ve nitelik yönünden liğini çok ve çok arasında yer alan 5 dereceden biri ile belirtmeleri istenmiştir. Sayısal bakımdan değerlendirmelerde, şıklardan birinde yığılma görülmezken, kalite sorgulamasında lik tanımlamasında düşüş gözlenmiştir (Şekil 1.5.2 ve Şekil 1.5.3). 21,79% 17,92% 18,94% 15,89% cok cok 25,46% Şekil 1.5.2. Mahalle/Semtteki Parkların Varlığı 12,70% 21,72% 17,42% cok cok 21,52% 26,64% Şekil 1.5.3. Mahalle/Semtteki Parkların Kalitesi
1.7. Konut Ankete katılanların %82,45 i site ve tek blok olmak üzere apartman dairesinde; diğerleri ise müstakil konut, lojman ve gecekonduda ikamet etmektedir (Şekil 1.6.1). Konutların %76,39 u, bina oturumu dışında kalan ve diğer yapılardan bir bahçe duvarı ile ayrılan alana sahiptir (Şekil 1.6.2). Kişilerin yarısı bu alandan memnun değildir (Şekil 1.6.3). Sözü geçen alanın, bahçe olarak tanımlanabilmesi için sahip olması gereken unsurların lik derecesi sorgulanmıştır (Şekil 1.6.4.a), (Şekil 1.6.4.b), (Şekil 1.6.4.c), (Şekil 1.6.4.d). Buna göre en dikkat çekici veri, kişilerin sadece %30,21 inin bahçesinde yeşil alan bulunmasıdır (Şekil 1.6.4.d). %16,40 ı konut bahçelerini güvenli bulurken (Şekil 1.6.4.e); sadece %38 i bu alandan faydalanabilmektedir (Şekil 1.6.4.f). 4,73% 3,16% 9,66% 31,76% mustakil konut apartman dairesi (tek) apartman dairesi (site) lojman gecekondu 50,69% Şekil 1.6.1. Konut Türü 23,61% var yok 76,39% Şekil 1.6.2. Konut Bahçesi Varlığı 50,50% 49,50% evet hayir Şekil 1.6.3. Konut Bahçesi Memnuniyeti
20,89% 20,89% 13,84% 16,97% cok cok 27,42% Şekil 1.6.4.a. Konut Bahçesi Büyüklüğü 10,03% 11,92% 7,05% 56,37% yok veya cok cok 14,63% Şekil 1.6.4.b. Konut Bahçesi Çocuk Oyun Alanı Varlığı 12,73% 21,22% 27,32% yok veya cok cok 21,75% 16,98% Şekil 1.6.4.c. Konut Bahçesi Otopark Varlığı 17,91% 27,54% 12,30% yok veya cok cok 25,40% 16,84% Şekil 1.6.4.d. Konut Bahçesi Yeşil Alan Varlığı
9,84% 20,77% 6,56% 50,82% yok veya cok cok 12,02% Şekil 1.6.4.e. Konut Bahçesi Güvenliği 12,53% 15,47% 28,00% yok veya cok cok 22,93% 21,07% Şekil 1.6.4.f. Konut Bahçesinin Konut Sakinleri Tarafından Kullanımı 1.8. Konut Peyzajı Konut peyzajı oluşturulurken, ağırlıklı olarak apartman veya site yöneticilerine danışılmıştır. Peyzaj Mimarı ndan teknik destek alanlar toplamın sadece % 11,93 ünü kapsamaktadır (Şekil 1.7.1). Bununla birlikte, belediyelerin peyzaj düzenlemelerini denetlemesi ve şart koşması konusunda kişilerin yaklaşımı sorgulanmış; %93,29 oranında olumlu yanıt alınmıştır (Şekil 1.7.2). 38,64% 7,95% 11,93% 2,56% 24,72% peyzaj mimari ziraat muh.,insaat muh.,mimar,sehir plancisi yonetici bahcivan bilinmiyor kendisi 14,20% Şekil 1.7.1. Konut Peyzaj Çalışmasında İşbirliği Yapılan Meslek Grubu
6,71% olmali olmamali 93,29% Şekil 1.7.2. Peyzaj Denetim Talebi 2. KENTSEL ÇALIŞMALAR Anket çalışmasına katılan kişilerden son 5 yıl içerisinde Antalya da gerçekleştirilen çalışma ve yatırımları çok olumsuz ve çok olumlu arasında yer alan 1-5 arası derecelerle değerlendirmeleri istenmiştir. Buna göre, %62,90 ı Atatürk Parkı (Şekil 2.1), %61,29 u Cumhuriyet Meydanı düzenlemesi Şekil (2.2), %56,20 si Kaleiçi-Yat Limanı düzenlemesi (Şekil 2.3), %44,96 sı Alt Geçitler (Şekil 2.4) için olumlu yönde yorum getirmiştir. Olumlu karşılandığı halde getirilen eleştiriler, 18. Soruda açık uçlu olarak ifade edilmiş; değerlendirme aşamasında ayrıca raporlandırılmıştır. 6,76% 8,20% 38,93% 22,13% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 23,98% Şekil 2.1. Atatürk Parkı 35,48% 7,66% 9,48% 21,57% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 25,81% Şekil 2.2. Cumhuriyet Meydanı
8,12% 28,21% 13,25% 22,44% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 27,99% Şekil 2.3. Kaleiçi Restorasyonu ve Yat Limanı Düzenlemesi 27,10% 17,86% 14,17% 24,85% 16,02% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu Şekil 2.4. Alt Geçitler (Katlı Kavşaklar) Ankete katılanlar arasında en yüksek oranda olumsuz olarak nitelendirilen %66,11 ile Okullar Bölgesindeki Tarihi Binaların yıkılması (Şekil 2.5), %59,70 ile Dokuma Fabrikası Alanı düzenlemesi (Şekil 2.6), %57,53 ile Raylı Sistem çalışmasıdır (Şekil 2.7). Bunları, yüksek oranlarla Okullar Bölgesi düzenlemesi (Şekil 2.8)., kent içindeki alışveriş merkezleri (Şekil 2.9). ve 100.Yıl Spor Kompleksi projesi (Şekil 2.10) izlemektedir. 7,42% 9,53% 16,95% 52,97% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 13,14% Şekil 2.5. Okullar Bölgesindeki Tarihi Binaların Kaldırılması 12,28% 10,56% 17,46% 44,83% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 14,87% Şekil 2.6. Dokuma Fabrikası Alanındaki Düzenlemeler
12,58% 10,31% 19,59% 36,91% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 20,62% Şekil 2.7. Raylı Sistem 16,27% 19,70% 24,41% 17,77% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 21,84% Şekil 2.8. Okullar Bölgesi Düzenlemesi 19,55% 21,59% 15,27% 19,14% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 24,44% Şekil 2.9. Kent Merkezindeki Büyük Alışveriş Merkezleri 16,37% 19,69% 24,56% 14,38% cok olumsuz olumsuz olumlu cok olumlu 25,00% Şekil 2.10. 100.Yıl Spor Kompleksi
3. KENTSEL HIZMETLER Anket çalışmasına katılan kişilerden kentimizde verilmesi gereken hizmetlerin lik durumunu çok ve çok arasında yer alan 1-5 arasında derecelerle değerlendirmeleri istenmiştir. Buna göre %81,60 ile bisiklet yollarının ve %72,18 ile parklardaki güvenlik sisteminin liği ilk sırayı almıştır (Şekil 3.1 ve Şekil 3.2). Bunu sırasıyla, yüzey suyu drenaj sisteminin liği; spor sahalarının, piknik alanlarının ve yürüyüş yollarının liği takip etmektedir (Şekil 3.3, Şekil 3.4, Şekil 3.5 ve Şekil 3.6). Yüksek yüzdelerle ve çok olarak tanımlanan diğer hizmetler ise sırasıyla, kaldırımlarda ağaçlandırma ve gölgelendirme çalışmaları, adres tabelaları, yaya geçitleri, çöp kutusu ve konteynır sayısıdır (Şekil 3.7, Şekil 3.8, Şekil 3.9 ve Şekil 3.10). Hizmetlerin değerlendirilmesinde verilen cevapların laması 1,73 2,79 olup, çok - tanımlarına karşılık gelmektedir. 5,11% 4,29% 9,00% 21,68% 59,92% cok cok Şekil 3.1. Bisiklet Yolları 7,06% 4,84% 15,93% 40,12% cok cok 32,06% Şekil 3.2. Parklardaki Güvenlik Sistemi 4,85% 10,55% 15,82% 44,73% cok cok 24,05% Şekil 3.3. Yüzey Suyu Drenajı
4,92% 10,25% 21,31% 37,50% cok cok 26,02% Şekil 3.4. Piknik Alanları 5,32% 8,38% 19,02% 36,81% cok cok 30,47% Şekil 3.5. Spor Sahaları 10,61% 7,35% 18,98% 38,57% cok cok 24,49% Şekil 3.6. Yürüyüş Yolları 11,66% 5,32% 24,74% 35,58% cok cok 22,70% Şekil 3.7. Kaldırımlarda Ağaçlandırma ve Gölgelendirme Çalışmaları
6,11% 13,65% 24,44% 33,40% cok cok 22,40% Şekil 3.8. Adres Tabelaları 6,53% 16,12% 24,69% 23,27% 29,39% cok cok Şekil 3.9. Yaya Geçitleri 7,76% 16,94% 31,02% cok cok 23,06% 21,22% Şekil 3.10. Çöp Kutusu ve Konteynır Miktarı 14,23% 31,06% 5,81% 23,25% 25,65% cok cok Şekil 3.11. Kentteki Yeşil Alan Miktarı
18,38% 6,26% 21,21% cok cok 27,27% 26,87% Şekil 3.12. Kentteki Yeşil Alan Kalitesi 8,70% 19,88% 15,94% 22,77% cok cok 32,71% Şekil 3.13. Kent Meydanı 10,52% 19,38% 20,21% 25,57% cok cok 24,33% Şekil 3.14. Fuar, Sergi, Festival Alanları 8,27% 15,73% 20,16% 26,81% cok cok 29,03% Şekil 3.15. Temizlik Hizmetleri
10,04% 23,36% 17,42% cok cok 21,72% 27,46% Şekil 3.16. Kaldırım Çalışmaları 5,97% 14,40% 26,95% 26,13% 26,54% cok cok Şekil 3.17. Refüj Bitkilendirmesi 5,38% 14,29% 27,12% 24,22% cok cok 28,99% Şekil 3.18. Refüjlerdeki Bitkilerin Bakımı 8,15% 21,59% 17,72% 21,18% cok cok 31,36% Şekil 3.19. Cadde ve Sokak Aydınlatmaları
13,51% 7,07% 21,83% cok cok 31,19% 26,40% Şekil 3.20. Trafik Tabelaları 10,63% 24,95% 20,86% cok cok 21,06% 22,49% Şekil 3.21. Üst Geçitler 9,31% 22,67% 18,22% 26,92% 22,87% cok cok Şekil 3.22. Toplu Taşıma Durakları 4. KENTSEL SORUNLAR Anket çalışmasına katılan kişiler, kentteki yaşam kalitesinin düşmesine neden olan sorunların önem derecesini çok önemsiz ve çok önemli arasında yer alan 1-5 arasında derecelerle değerlendirmiştir. Verilen yanıtlara göre, Antalya nın en önemli sorunlarının başında %83,03 ile can ve mal güvenliği (Şekil 4.1) ve %82,65 ile işsizlik gelmektedir (Şekil 4.2). Bunu, %81,02 ile tarihi değerlerin korunmaması (Şekil 4.3), %80 ile doğal değerlerin korunmaması (Şekil 4.4), %79,15 ile kıyılarda yoğunlaşan turistik yapılaşma (Şekil 4.5), %78,71 ile kent içindeki çarpık yapılaşma (Şekil 4.6), %78,67 ile hava kirliliği (Şekil 4.7), %78,14 ile trafik ve ulaşım sorunu (Şekil 4.8), %77,45 ile pahalılık (Şekil 4.9) izlemektedir. Küçük yüzdelerle birbirinden farklılık göstermekle birlikte yanıtların tamamında çok önemli ve önemli yanıtlarında yığılma olduğu gözlenmektedir. Buna göre, görüntü ve gürültü kirliliği, kanalizasyon ve drenaj, yeşil alan liği, içme suyu sorunu ve deniz kirliliği gibi kentin diğer sorunları da önemli olarak tanımlanmıştır. Sorunların değerlendirilmesinde verilen cevapların laması 4,08-4,36 olup, çok önemli tanımına karşılık gelmektedir. Bu sayısal verilerden farklı sonuç alınan tek husus, deniz suyu kirliliği dir.
Değerlendirmenin istatistiki laması 3,98 olup; derecede önemli den, önemli tanımına doğru eğilim göstermektedir. 4,07% 7,52% 64,23% 11,38% 12,80% cok Şekil 4.1. Can ve Mal Güvenliği 7,35% 4,49% 5,51% 8,98% cok 73,67% Şekil 4.2. İşsizlik 4,12% 4,33% 10,52% 66,39% 14,64% cok Şekil 4.3. Tarihi Değerlerin Korunmaması 3,88% 4,29% 11,84% 12,45% cok 67,55% Şekil 4.4. Doğal Değerlerin Korunmaması
5,26% 5,67% 63,56% 9,92% 15,59% cok Şekil 4.5. Kıyılarda Yoğunlaşan Plansız Turistik Yapılaşma 5,88% 4,26% 9,33% 11,16% cok 69,37% Şekil 4.6. Çarpık Yapılaşma 4,87% 6,29% 61,66% 10,55% 16,63% cok Şekil 4.7. Hava Kirliliği 3,24% 6,68% 57,29% 11,94% 20,85% cok Şekil 4.8. Trafik ve Ulaşım
4,69% 6,53% 62,04% 12,86% 13,88% cok Şekil 4.9. Pahalılık 4,06% 7,51% 58,01% 12,58% 17,85% cok Şekil 4.10. Görüntü Kirliliği 3,68% 5,93% 56,44% 14,31% 19,63% cok Şekil 4.11. Kanalizasyon ve Drenaj 4,11% 6,78% 56,26% 13,76% 19,10% cok Şekil 4.12. Gürültü Kirliliği
54,56% 6,49% 8,11% 11,36% cok 19,47% Şekil 4.13. İçme Suyu 4,60% 7,60% 53,80% 15,00% cok 19,00% Şekil 4.14. Yeşil Alan Yetersizliği 4,05% 11,74% 50,00% 16,40% cok 17,81% Şekil 4.15. Deniz Kirliliği Lara Kumul Ormanı Kentimizde henüz ticari yapılaşmaya açılmamış başlıca doğal alanlardan biri Lara Kumul Ormanı dır. Anketin gerçekleştirildiği tarihlerde (Şubat 2009) söz konusu alan, turizme tahsis edilen diğer 53 orman arazisi gibi yapılaşmaya açılmaya hazırlanmaktadır. Ankete katılan kişiler, Lara Kumul Ormanı nın anıt ağaç niteliğinde kızılçam ve fıstıkçamları ihtiva ettiği; dünyada sadece bu alanda yetişen kum zambağı ve kumul bitkilerinin yaşam alanı olduğu konusunda bilgilendirilmiştir. Kişiler %51,09 gibi çok yüksek bir oranla, kentimizin kıyılarında yeterince tesis mevcut olduğu için kesinlikle ve sadece korunması gerektiğini belirtmiştir. %43,67 i korunarak kullanılması taraftarıdır. Ticari yapılaşmaya açılması; Disneyland gibi büyük bir yatırım yapılması gerektiğine inananların oranı ise sadece %5,04 tür (Şekil 5).
5,24% 43,67% 51,09% korunmalı korunarak kullanılmali yapilasmaya acilmali Şekil 5. Lara Kumul Ormanı 5. Talep ve Eleştiriler Açık uçlu soru aracılığı ile, anketi dolduran kişilerden yetkililere iletmek istedikleri mesaj, talep ve/veya eleştirilerini belirtmeleri istenmiştir. % 53,53 ü yorumda bulunmamışken, % 46,47 si soruyu cevaplandırmıştır İfade şekillleri, eğitim ve yaş grubuna göre farklılık göstermekle birlikte içerik bakımından benzerlik göstermektedir. Kişilerin talep ve eleştirileri birden fazla konuyu içermektedir. Yoğunlukla üzerinde durulan konular, değerlendirme aşamasında başlıklar altında toplanmıştır. Bu başlıklar, yeşil alanlar; trafik ve ulaşım; yol, kaldırım ve altyapı çalışmaları; can ve mal güvenliği; araçların park sorunu; hava kirliliği ve ekonomik sorunlardır. 5.1. Yeşil Alanlar Eğitim ve yaş grubu gözetmeksizin sıklıkla dile getirilen konu yeşil alanlardır. Kişiler, kentsel düzenlemelerde daha kaliteli yeşil alan düzenlenmesi istediklerini; küçük parkların yerini büyük ve yeşil alan miktarı yüksek olan parkların alması gerektiğini belirtmişlerdir. Yeşil alan düzenlemelerinde susuzluğa dayanıklı bitki türlerinin kullanılması talep edilmiş; pkal ağacı başta olmak üzere kentte narenciye türleri görmek istenildiği belirtilmiştir. Palmiye ağacı ve ithal bitki türlerinin kullanılmasının tepki ile karşılandığı tespit edilmiştir. Parklardaki jimnastik aletlerinin memnuniyet verici olduğu gözlenmiştir. Park adı altında ticari yapılaşmaya izin verilmemesi gerektiği belirtilmiş; Atatürk Parkı ve Beach Park örneklerinde eleştiriler yapılmıştır. Buna göre, giriş ücretlerinin kaldırılması, şezlong ve şemsiye ücretlerinin kaldırılması; plajların halkın kullanımına açılması ve Atatürk Parkı'nın araç trafiğine kapatılması talep edilmiştir. Eğitim düzeyi yüksek kişilerce dile getirildiği tespit edilen bir husus, kamu arazilerinin korunması; tarihi ve doğal alanların ranta kurban edilmemesi gerektiğidir. Lara Kumul Ormanı'nın doğal haliyle korunması, kullanıma açılacaksa halka açık bir kent parkı olarak düzenlenmesi; keza Vakıf Zeytinliği'nin doğal dokusu korunarak halkın kullanımına açılması istenmiştir 5.2. Araç Trafiği ve Ulaşım En sık dile getirilen husus, raylı sistem ve toplu taşımacılığın trafiği alt üst ettiğidir. Yorumlarda, raylı sistemin geçtiği noktalarda araçların geçiş imkanı olmadığından ambulansın ilerleyememe endişesinin sıklıkla yer alması dikkat çekicidir.
Toplu taşıma güzergahının ve durakların düzenlenmesi, araçların yolunu uzattığı gerekçesiyle tıp kavşağındaki toplu taşıma sirkülasyonun çözülmesi, minibüslerin şehir trafiğinden çıkarılması talep edilmiştir. Çevreyolu, Sanayi, Tedaş, Mevlana, Etiler ve Çakırlar güzergahında toplu taşıma araçlarının olduğu, saat 20.00 dan sonra toplu taşıma ile ulaşımın imkansızlaştığı belirtilmiştir. Toplu taşımanın çok pahalı olduğu; fiyatların indirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Ant-kart uygulamasının memnuniyetsizlik yarattığı kaydedilmiştir. Toplu taşıma sürücüleri ile yaşanan sorunlardan dolayı, sürücülerin eğitimli ve bakımlı olması gerektiği belirtilmiştir. Trafik ışıklarının araçlar ve yayalar için ard arda ve düzensiz yandığı, can güvenliği açısından tehlike yarattığı belirtilmiş; düzenlenmesi istenmiştir. Bunların dışında, hastane önlerine ve kipa market yakınındaki raylı sistem kavşağına üst geçit yapılması; ayrıca çevre yollarının düzenlenmesi talep edilmiştir. Kent içinde otopark alanı olmayışı, dile getirilen bir diğer sorundur. Araçların kaldırımlara park etmesinin önlenmesi, yeni park alanlarının açılması ve bu imkanların ücretsiz sunulması talep edilmektedir. 5.3. Yol, Kaldırım ve Altyapı Çalışmaları Yeni düzenleme adı altında kaldırımların her yıl yeniden kazılması ve yapılması, en rahatsız edici unsur olarak ifade edilmiştir. Çalışmanın tek bir kez ve kısa sürede yapılması istenmiştir. Kaldırım yüksekliklerinin makul olması; engelliler ve bebek arabaları için rampaların yer alması; Güllük, Işıklar caddelerinde ve Dokuma-Antkoop. arasında bulunan inişli-çıkışlı kaldırımların standart bir kotta yapılması istenmiştir. Kaldırımlara gölge yapan ağaçların dikilmesi sıkça dile getirilen bir istektir. Bisiklet yolları olması ve ağırlıklı olarak Etiler Mahallesi'nde asfalt yol çalışmalarının tamamlanması dile getirilen diğer hususlardır. Çoğunlukla Meltem Mahallesi'nde kanalizasyon sisteminin olduğu belirtilmiştir. Belirli bir alanda yoğunlaşmaksızın her bölgede, yağmur suyu kanallarına daha çok önem verilmesi istenmiştir. 5.4. Can ve Mal Güvenliği Can ve mal güvenliği, endişe verici sorunlardan biridir. Özellikle geceleri bu endişenin arttığı belirtilmiş; buna bağlı olarak cadde ve sokak aydınlatmalarının düzeye getirilmesi istenmiştir. Kaleiçi restorasyonu memnuniyet yaratmışken, bölgenin güvenliği konusundaki endişe devam etmektedir. 5.5. Hava-Görüntü Kirliliği Kış aylarında meydana gelen hava kirliliği, kent sakinlerinin en rahatsız oldukları konulardan biridir. Kirliliğin, gecekondulara dağıtılan düşük kaliteli kömürden kaynaklandığı bilinmektedir ve sorunun çözülmesi beklenmektedir. Yaz aylarında şehir trafiğindeki yoğun hareketten kaynaklanan toz ve hava kirliliğine çözüm bulunması istenmektedir.
Tabela ve reklam panolarının çeşitliliğinden, dükkan ve önlerinin farklı düzenlenmesinden, çatılardaki güneş enerjilerinden kaynaklanan çirkin görüntüler oldukça rahatsız edici bulunmaktadır. Standart bir uygulama olması önerilmektedir. 5.6. Ekonomik Sorunlar Ekonomik sorunlara çözüm üretilmeden diğer konularla ilgilenmenin mümkün olmadığı belirtilmiştir. Yeni iş sahası açılması ve istihdam yaratılmasını isteyen kişi sayısı oldukça yüksektir. Diğer taraftan, kent merkezinde çoğalan alışveriş merkezleri ve raylı sistem nedeniyle çarşı esnafının tükenme noktasına gelmesi, serbest meslek sahiplerince önemle dile getirilen bir konudur. 5.7. İmar Çarpık ve yüksek yapılaşmanın önünün daha fazla açılmaması; tarım arazilerinin imara açılmaması özellikle vurgulanmaktadır. Projeler gerçekleştirilmeden önce halkın fikrinin alınması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca, Kepezaltı ve Tahılpazarı imar sorunlarının çözülmesi istenmiştir. 6. Sonuç Kentsel çalışmalar, kentsel hizmetler ve kentsel sorunlar bölümlerinde elde edilen veriler, ankete katılan kişilerin açık uçlu olarak belirttikleri talep ve eleştiriler ile paralellik göstermektedir. İki farklı sorgulama yöntemiyle elde edilen veriler, bir nevi birbirinin sağlaması niteliği taşımaktadır. Buna göre, kent halkının eksikliğini hissettiği veya varlığından rahatsız olduğu durumlar oldukça açık ve nettir: Kent halkı: 1. Can ve mal güvenliğinden endişe duymaktadır. 2. İşsizlik ve pahalılık nedeniyle sıkıntı yaşamaktadır. Alım gücünün yetmediği mal ve hizmetlere tepki ile yaklaşmaktadır. 3. Araç trafiğinde artan sıkışıklık ve ulaşım ağındaki kargaşa memnuniyetsizlik yaratmıştır. 4. Toplu taşıma hizmeti ile ilgili ciddi sorunları bulunmaktadır. 5. Kazı, tadilat, inşaat işlerinin uzun sürelerle ve gereksiz tekrarlarla hayatını felç etmesine tahammülü kalmamıştır. 6. Betondan ve sıcaktan bunalmış durumdadır.gölge alanlara ve büyük yeşil alanlara hasret kalmıştır. 7. Algıları ve değerlendirme gücü, siyasi güçlerin ve gelişmiş ölçüm araçlarının çok üzerindedir: Başta hava kirliliği olmak üzere yaşam kalitesini düşüren hususları farkındadır ve ısrarla çözüm istemektedir. 8. Doğal ve tarihi değerlerinin gözetilmesini ısrarla talep etmektedir. Bugüne kadar sorulmadığı için fikrini beyan etmek gibi bir fırsatı olmaması veya eleştiri ve isteklerini ifade etmek için yıkıcı yollara başvurmaması; mevcut durumun farkında olmadığını veya bu durumdan memnun olduğunu göstermemektedir. Görüşme yapılan yaklaşık her iki kişiden birinin, anket sonuçlarının dikkate alınmasını ısrarla rica etmesi, kent halkının sabırla dikkate alınmayı beklediğini göstermektedir ki, bu sabrın takdirle karşılanması gerekmektedir.
Yerel yönetimlerin her fırsatta kullandığı hizmet kavramına yakından bakıldığında, birinin işini yapma; görevini yerine getirme ve görevini gerçekleştirirken özen gösterme olarak tanımlanmaktadır. Dolayısı ile halka hizmet ifadesinin altının doldurulabilmesi için, öncelikle halkın isteklerinin yerine getirilmesi ön koşuldur. Kaldı ki hizmet kavramı, halkın isteklerini yerine getirmeyi ifade etmekle birlikte; istemediklerini yerine getirmemeyi de kapsamaktadır. Kent sakinleri, uzun süredir sıkıntısını çektiği durumlara çözüm üretilmesine, kendilerine sunulan albenili projelerden daha fazla önem yüklemektedir. Antalya halkının sağlığı, ikili veya üçlü ilişkilerin geleceğinden daha kıymetlidir. Bilimsel gerçeklerin; yüzbinlerin duygu ve düşüncelerinin değiştirilmesine imkan olmadığı göz önünde bulundurulduğunda, hizmet anlayışımızın değiştirilmesi daha gerçekçi ve sağlıklı olacaktır.