3.11. KENTSEL KONULAR VE GENEL YAŞAM KALİTESİ

Transkript

1 3.11. KENTSEL KONULAR VE GENEL YAŞAM KALİTESİ Kentsel Çevrenin Değerlendirilmesi Bu bölümde görüşmecilerden, İstanbul ile ilgili çeşitli fiziksel ve sosyal özelliklere ilişkin önermelere katılımına 1-kesinlikle katılmıyorum ve 5-kesinlikle katılıyorum olmak üzere 1 den 5 e kadar numaralandırmaları istenmiştir. Tablo İstanbul İle İlgili Çeşitli Fiziksel ve Sosyal Özelliklere İlişkin Önermelere Katılım Evet Kararsız Hayır Ortalama Frekans % Frekans % Frekans % Toplu taşıma etkin , , ,7 3,67 Boş zamanları değerlendirmek için çok , , ,7 3,64 fazla olanak var Çok sayıda kültürel faaliyet , , ,6 3,63 Tarihi değerleri korunuyor , , ,1 3,5 Doğal değerleri korunuyor , , ,47 Çevre sorunlarını çözmüş bir kent , , ,4 3,42 Yeşil bir kent sayılır , ,8 3,33 Yaşamak için pahalı bir şehir sayılmaz , ,8 3,29 Güvenli bir şehir , , ,36 Anket sonuçlarına göre İstanbul un mevcut durumu göz önüne alınıp değerlendirildiğinde katılımcılar genel olarak İstanbul yaşam ve çevre koşullarını olumlu olarak değerlendirmiştir. İstanbul; toplu taşımanın etkin (%66,7), boş zamanları değerlendirmek için çeşitli olanaklara sahip (%63,1), çok sayıda kültürel faaliyet olanağı (%61,1) bulunan bir kent olarak görülmektedir. Olumsuz yöndeki değerlendirmelere bakıldığında İstanbul; güvenliğin orta seviyede olduğu yaşamın pahalı olduğu bir kent olarak değerlendirilmektedir. 235

2 Şekil İstanbul İle İlgili Çeşitli Fiziksel ve Sosyal Özelliklere İlişkin Önermelere Katılım Çalışma kapsamında yukarıda bahsi geçen İstanbul genelindeki çeşitli fiziksel ve sosyal konular hakkındaki genel memnuniyet sorusundan elde edile verilerden yararlanılarak Kentsel yaşam kalitesinden memnuniyet indeksi haritası oluşturulmuştur. 88 Buna göre İstanbul genelinde %19,0 oranla düşük (1-2), %24,3 oranla orta (3) ve %56,8 oranla yüksek (4-5) çıkmaktadır ,6 24,3 16,1 13,0 6, Şekil Kentsel Yaşam Kalitesinden Memnuniyet İndeksi 88 Anket Soruları Listesinden N1-236

3 Avrupa yakasında Bakırköy ve Beşiktaş ile Anadolu yakasında Kadıköy, Maltepe, Pendik (kuzeyi), Adalar ve Şile memnuniyetin en yüksek görüldüğü bölgelerdir. Buna karşılık, Avrupa yakasında Bayrampaşa ile Anadolu yakasında Kartal ve Sultanbeyli de memnuniyet düşük seviyededir. 237

4 Harita Kentsel Yaşam Kalitesinden Memnuniyet İndeksi 238

5 Genel Yaşam Kalitesi Yaşam kalitesini belirlemek ve ölçmek için yaşam kalitesini öznel (psikolojik/bireysel) ve nesnel (sosyolojik/toplumsal) belirleyenler olarak ikiye ayırmaktayız. Öznel belirleyenler, memnuniyet durumu (aile yaşantısı, maddi konular, toplu taşıma, okul, parklar, belediye hizmetleri, yaşadığı çevre, yaşadığı ev, sağlık, genel olarak yaşamdan memnuniyet gibi hususların değerlendirilmesi) ve kişinin kendi yaşam kalitesini değerlendirmesi ile yaşam kalitesinin gelecekteki haliyle değerlendirilmektedir. Nesnel belirleyenler ise gelir düzeyi, sağlık, konut durumu, ev sahipliği, işsizlik, göç, kente aidiyet ve bağlılık, suçluluk, güvenlik durumu ile ortaya çıkarılır. Hem öznel hem de nesnel değerlendirmeler, ilçelerin yaşam kalitesini ölçmektedir Kişisel Yaşam Kalitesi Görüşmecilerden, yaşamları ile ilgili hususlardaki konularda genel olarak ne kadar memnun olduklarını, 1-hiç memnun değilim ve 5-çok memnunum olmak üzere 1 ile 5 arasında numaralandırma yaparak değerlendirmeleri istenmiştir. Tablo Yaşama Dair Çeşitli Konulardaki Memnuniyet Düzeyleri Memnun Kararsız Memnun Ortalama Değil Frekans % Frekans % Frekans % Aile üyelerinin birbirine , , ,8 3,8 desteği Genel sağlık durumu , , ,2 3,69 Duygusal, psikolojik , , ,1 3,64 yaşamdan Genel olarak hayat , , ,8 3,64 hakkında Aile Yaşantısı , , ,1 3,64 Sosyal hayat , , ,1 3,45 Boş zamanları , , ,8 3,29 değerlendirme biçimi Genel yaşam standardı , ,9 3,19 Gelir , , ,7 2,99 Birikimler , ,1 2,87 Parasal birikim , , ,7 İstanbul da yaşayanların, yaşamları ile hususlar içinde en çok ailelerinden memnun oldukları görülmüştür. Çalışmada aile üyelerinin birbirine desteğinden memnuniyet %65,7, genel sağlık durumundan memnuniyet %62,2, duygusal ve psikolojik yaşamlarından memnuniyet %60,7 dir. İstanbul da yaşayanların memnuniyetsiz olduğu konuların başında ise maddi hususlar gelmektedir; bunların %69,4 ü parasal birikiminden, %64 ü birikiminden, %62,1 i gelirinden ve %43,1 i genel yaşam standardından (ev, araba, mobilya vb.) memnun değildir. 239

6 Şekil Yaşama Dair Çeşitli Konulardaki Memnuniyet Düzeyleri Kişisel yaşam memnuniyetini etkileyen çeşitli konular da gelir gruplarına göre incelendiğinde yüksek gelir gruplarının özellikle parasal birikim, sosyal hayat, genel yaşam standardı, gelir, birikimler, boş zamanını değerlendirme alanlarında diğer gruplara kıyasla oldukça yüksek memnuniyet düzeylerine sahip oldukları görülmektedir. Öyle ki, bu alanlarda en yakın gelir grubundan %20-25 daha fazla memnuniyet oranlarına rastlanmaktadır. Diğer faktörlerde de yüksek gelir gruplarının daha fazla memnuniyet oranına sahip olduğu görülse de, bu alanlardaki kadar dramatik bir fark bulunmamaktadır. Tablo Yaşama Dair Çeşitli Konulardaki Memnuniyetin Gelir Gruplarına Göre Değerlendirilmesi Yüksek Gelir Grubu (%) Orta Gelir Grubu (%) Düşük Gelir Grubu (%) Parasal birikiminiz Aile yaşantınız Aile üyelerinin birbirine desteği Sosyal hayatınız Genel yaşam standardınız(ev, araba, mobilya) Geliriniz (Aile gelir toplamı) Birikimleriniz Boş zamanlarınızı değerlendirme biçiminiz Genel sağlık durumunuz Genel olarak şu günlerde, hayat hakkındaki memnuniyetiniz Genel olarak duygusal/psikolojik yaşamdan memnuniyetiniz

7 Aile üyelerinin birbirine desteği Genel sağlık durumunuz Genel olarak duygusal/psikolojik yaşamdan Genel olarak şu günlerde, hayat hakkındaki Aile yaşantınız Sosyal hayatınız Boş zamanlarınızı değerlendirme biçiminiz Genel yaşam standardınız(ev, araba, mobilya) Geliriniz (Aile gelir toplamı) Birikimleriniz Parasal birikiminiz Yüksek Gelir Grubu Orta Gelir Grubu Düşük Gelir Grubu Şekil Yaşama Dair Çeşitli Konulardaki Memnuniyetin Gelir Gruplarına Göre Değerlendirilmesi Çalışma kapsamında yukarıda bahsi geçen İstanbul da yaşayanların hayatlarıyla ilgili kişisel konulardaki genel memnuniyet sorusundan elde edilen verilerden yararlanılarak Kişisel yaşam kalitesinden memnuniyet indeksi haritası oluşturulmuştur. 89 Buna göre İstanbul genelinde %22,9 oranla düşük (1-2), %27,0 oranla orta (3) ve %50,2 oranla yüksek (4-5) çıkmaktadır ,8 27,0 18,3 10,7 12, Şekil Kişisel Yaşam Kalitesinden Memnuniyet İndeksi Avrupa yakasında Bahçeşehir, Bakırköy, Beşiktaş ile Anadolu yakasında Kadıköy, Maltepe, Adalar ve Şile memnuniyetin en yüksek görüldüğü bölgelerdir. Buna karşılık, Avrupa yakasında Arnavutköy, Sultangazi, Kağıthane ile Anadolu yakasında Sultanbeyli de memnuniyet düşük seviyededir. 89 Anket Soruları Listesinden M1-241

8 Harita Kişisel Yaşam Kalitesinden Memnuniyet İndeksi 242

9 Kentsel Yaşam Kalitesi Görüşmecilere genel olarak İstanbul un en önemli 3 sorununun ne olduğunu düşündükleri sorulmuştur. Tablo İstanbul un En Önemli Sorunları Frekans % Frekans % Trafik ,5 Madde Bağımlılığı 21 0,8 Ulaşım ,1 Hava Kirliliği 20 0,8 İşsizlik Konut Sıkıntısı 19 0,8 Hayat Pahalılığı ,3 Yönetim 18 0,7 Kalabalık ,7 Suriyeliler 17 0,7 Ekonomi 215 8,5 Sosyal Yardımlar 16 0,6 Güvenlik-Asayiş 173 6,8 Elektrik 13 0,5 Suriyeliler 154 6,1 Medeniyet 13 0,5 Yeşil Alan 141 5,6 Engellilere Yönelik Hizmetler 12 0,5 Çevre Düzeni-Temizliği Sokak Hayvanları 11 0,4 Göç 98 3,9 Başıboş Hayvanlar 10 0,4 Otopark 96 3,8 Kaldırım 9 0,4 Sağlık 57 2,3 Sosyal Alanlar 7 0,3 Kentsel Dönüşüm 56 2,2 Gençlere Yönelik Faaliyetler 7 0,3 İmar-Yapılaşma 49 1,9 Kültürel Faaliyet 6 0,2 Yollar 45 1,8 Semt Pazarı Kalkmalı 5 0,2 Geçim Sıkıntısı 45 1,8 Adaletsizlik 5 0,2 Gürültü 43 1,7 Okullar 5 0,2 Altyapı 41 1,6 Diğer 14 0,6 Eğitim 38 1,5 Sorun Yok 12 0,5 Çocuk Parkı 30 1,2 Fikrim Yok ,8 Anket sonuçlarına göre İstanbul da yaşayanlar kentin en önemli 3 sorununu Trafik (%54,5), Ulaşım (%13,1) ve İşsizlik (%13) olarak sıralamaktadır. 243

10 Şekil İstanbul un En Önemli Sorunları 244

11 Görüşmecilere genel olarak İstanbul da yaşamaktan duydukları genel memnuniyeti 1-hiç memnun değilim, 5-çok memnunum olmak üzere 1 ile 5 arasında bir değer vererek değerlendirmeleri istenmiştir. Tablo İstanbul da Yaşamaktan Duyulan Memnuniyet Frekans % Kümülâtif % Hiç Memnun Değilim 67 2,7 2,7 Memnun Değilim 178 7,1 9,7 Ne Memnunum Ne Memnunum Değilim ,8 26,5 Memnunum ,3 86,8 Çok Memnunum ,2 100,0 Toplam ,0 Ortalama 3,74 İstanbul da yaşayanların %73,5 i İstanbul da yaşamaktan genel olarak memnun olduklarını, %9,8 i ise memnun olmadıklarını ifade etmektedirler. Ortalama değer 3,7 dir , ,7 Hiç Memnun Değilim 7,1 16,8 Memnun Değilim Ne Memnunum Ne Memnunum Değilim Memnunum 13,2 Çok Memnunum Şekil İstanbul da Yaşamaktan Duyulan Memnuniyet 245

12 Harita İstanbul da Yaşamaktan Duyulan Memnuniyet 246

13 Gelecek 10 Yıl İçindeki Yaşam Kalitesi Beklentisi Görüşmecilere gelecek 10 yıl içende İstanbul da yaşam kalitesinin nasıl bir değişim göstereceğini 1-daha kötü olacak, 2-aynı kalacak ve 3-daha iyi olacak olmak üzere 1 ile 3 arasında bir değer vererek değerlendirmeleri istenmiştir. Tablo Gelecek 10 Yılda İstanbul da Yaşam Kalitesi Konusundaki Beklentilerin Değerlendirilmesi Frekans % Daha kötü olacak ,8 Aynı kalacak ,7 Daha iyi olacak ,5 Toplam ,0 İstanbul da yaşayanların %35,5 i gelecek 10 yıl içinde İstanbul da yaşam kalitesinin iyi yönde değişeceğini, %39,7 si aynı kalacağını ve %24,8 i ise daha kötü olacağını düşünmektedir. Genel beklenti yaşam kalitesinin aynı kalacağı ya da daha iyi olacağı yönündedir. Daha iyi olacak 35,5 Aynı kalacak 39,7 Daha kötü olacak 24, Şekil Gelecek 10 Yılda İstanbul da Yaşam Kalitesi Konusundaki Beklentilerin Değerlendirilmesi 247