Koloni Kayıplarında muhtemel faktörler. Bunların farklı ortam ve tarımsal/arıcılık uygulamalarında sinerji ve hiyerarşileri.
2 / 105 Problemler Kalitatif ve kantitatif olarak gözlemlenen semptomlarla ilgili paylaşılan kriter eksikliği, Bölgesel ve ulusal düzeyde güvenilir veritabanlarının ve arıcılık uzmanlarının yetersizliği Farklı ekonomik ilgilere sahip gruplar arasında güven eksikliği Konuyla ilgili tartışma ortamlarında sınırlı tarafsızlık
3 / 105 Bilimsel ve Teknik Araştırmalar alanında Avrupa daki İşbirlikleri C.O.S.T. 148 bilim adamı CoLoss 24 ülke: AB üyeleri + Çin + Mısır + Bosna Hersek + Türkiye + Kanada vs.
4 / 105 Tarih - Örnekler XIX. Yüzyılda ABD de Yavru çürüklüğü XX. Yüzyılda Birleşik Krallıkta Akariyoz
Gilles RATI 5 / 105 Son altmış yılda tarım ilaçlarının kullanımı
6 / 105 1) Kolonilerin zayıflaması Farklı hususlar Ana arının yumurtlamasında azalma Kanibalizmin artışı Koloninin anasızlık riskine neden olan supersedur uygulamaları Kraliçe ve işçi arıların yaşam uzunluklarının azalması Hastalık, parazit ve yağmacılığa toleransın azalması 2) Koloni Kayıpları Farklı hususlar
7 / 105 1) Kovan içerisinde ölen koloni
8 / 105 2) Hücreler içinde kalan bir miktar ölü arı
9 / 105 3) Boş kovan
10 / 105 CCD: Koloni çökme bozukluğunun etkisi: ABD deki ölümlerin % 50-60 ı Dünyadaki ölümlerin % 5-10 u
immediately re-introduced into another colony Koloni kayıpları Muhtemel Faktörler 11 / 105 CCD: Koloni Çöküş Sendromu Neredeyse bütün arılar 2 ila 10 gün içinde kovanı terk eder. Bazen kraliçe ve birkaç yeni çıkmış ergin arı geride kalır. Bazen kuluçka (yumurta, larva ve pup petekte kalır ve besin ve kuluçka yetersizliğine dayanamazlar. Peteklerde kalan bal ve polen başka bir koloniye verilince toksik etki yapabilir.
CCD: Koloni Çöküş Sendromu 12 / 105 Neredeyse bütün arılar 2 ila 10 gün içinde kovanı terk eder. Bazen kraliçe ve birkaç yeni çıkmış ergin arı geride kalır. Bazen kuluçka (yumurta, larva ve pup) petekte kalır ve beslenme ve kuluçka yetersizliğine dayanamazlar. Peteklerde kalan bal ve polen başka bir koloniye verilince toksik etki yapabilir.
CCD: Koloni Çöküş Sendromu 13 / 105 2008 de 457,000 sayfa
CCD: Koloni Çöküş Sendromu 14 / 105 2010 da 8,620,000 sayfa!
15 / 105 BL: Arı Kayıpları 1990 a kadar yıllık arı kolonisi ölüm oranı: % 5 10 (ABD de % 15 18) Bugünkü yıllık arı kolonisi ölüm oranı: % 25 40 (ABD de % 32-36) (ancak her yıl ve her yerde değil): Muhtemel zirve noktalar: % 80-100 (ABD de dahil ) Arı çiftliği - 40% 1,000 Koloni = 600 koloni Oğul üretimi için 400 zayıf koloni Bal üretimi için 200 zayıf koloni
16 / 105 BL: Arı Kayıpları 1990 a kadar yıllık arı kolonisi ölüm oranı: % 5 10 (ABD de % 15 18) : Profesyonel arı çiftlikleri için devasa bir ekonomik darbe 950 güçlü koloni 20 yıl önce! 200 zayıf koloni Bugün bal üretimi için
Bilgi için 17 / 105 ABD de kışlama sonrası arı kolonisi ölüm oranları 2006/2007 = % 35.8 2007/2008 = %28.6 2008/2009 = %31.8 Koloni kayıpları + koloni zayıflaması = ABD de bal üretiminin % 50 oranında azalması = 1985 te 100,000 T 2009 da 50,000 T
Diğer etkiler 18 / 105 İnsan gıdası üretimi (daha az tozlaşma) Biyolojik çeşitlilik (daha az tozlaşma)
19 / 105 NEDEN?
20 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
21 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
22 / 105 Farklı zehirlenmeler Öldürücü etki (arı ölümlü): Akut zehirlenme (tek doz) Kronik zehirlenme (küçük ve tekrarlanan dozlar) Yarı öldürücü etki (doğrudan arı ölümü olmaksızın): Yön duyusunun kaybolması Koku duyusunun kaybolması vs
23 / 105 1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri
24 / 105 1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları + bunların metabolitleri : Imidacloprid Ticari ismi: Gaucho, Confidor, Firma : Bayer
25 / 105 Metabolitler
26 / 105 1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları + bunların metabolitleri Imidacloprid Ticari adı Gaucho, Confidor, Firma: Bayer Fipronil Ticari adı Regent TS, Schuss, Metis, Trident, Firma BASF
27 / 105 Metabolitler
28 / 105 1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları + bunların metabolitleri Diğer neonikotinoidler Thiamethoxam Ticari isim: Cruiser Firma : Syngenta Clothianidine Ticari isim: Poncho Firma : Bayer
29 / 105 1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları + bunların metabolitleri Diğer neonicotinoidler Thiacloprid Ticari adı: Calypso Acetamiprid Ticari adı: Supreme Dinotefuran Ticari adı: Safari
Zehirlilik derecesi Toksisite / Arı / Arı : (LD50 ng/bee) - Dr. JM Bonmatin (CNRS) France Etkin Madde Kullanım 30 / 105 DDT ye oranla etki dereceleri
1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 31 / 105 Atropine, Macrolactones, vd Pyrethrins / Pyrethroids, Oxadiazines, Phenyl pyrazoles, Oxadiazines, Phenyl pyrazoles / Cyclodienes, Chloronicotinyls Nicotine / Spinosad, Organophosphates / Carbamates, Atropine, Macrolactones, vd.
1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 32 / 105 NORMAL HAFİF ORTA AĞIR
33 / 105 1) Tarım ilaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler
1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 34 / 105
1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 35 / 105
1) Tarım İlaçları 36 / 105 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 1.4 Diğer zehirlenme kaynakları Yaprağın dibinde şekerli salgı
1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 1.4 Diğer zehirlenme kaynakları 37 / 105 Bulaşık çiğ ya da yağmur suyu
1) Tarım İlaçları 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 1.4 Diğer zehirlenme kaynakları 38 / 105 Mibzer arkası toksik toz! 100 ng / m3 x m veya km 17 ng / m3 Fransa da 3 000 koloni (Fipronil de 2004 te) İtalya da 6 000 koloni (2007 de) Almanya da 11 000 koloni (2008 de Clothianidine)
1) Tarım İlaçları 39 / 105 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 1.4 Diğer zehirlenme kaynakları Yıl 1 İlaçlanmış ürünler Yıl 2 İlaçlanmamış Ürünler, ancak hala zehirli İki ürün arasındaki toprak kalıntısı
1) Tarım İlaçları 40 / 105 1.1 Yeni kuşak tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.2 Geleneksel tarım ilaçları+ bunların metabolitleri 1.3 Bunlar arasındaki muhtemel ortak etkiler 1.4 Diğer zehirlenme kaynakları Akarsuların kirliliği
21 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
42 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa
43 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
44 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 3.1 Biyolojik çeşitlilik: polen kaynaklarının azalması Monokültür + ot öldürücüler Çarpık döngü!
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 45 / 105
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 46 / 105
47 / 105 Çiçekler nerede?
48 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 3.1 Biyolojik çeşitlilik: polen kaynaklarının azalması 3.2 Özellikle mısırdan yapılan yeni nesil arı yemleri (+ GDO?) Arı metabolizmasına etki Muhtemel tarım İlacı kalıntıları
49 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 3.1 Biyolojik çeşitlilik : polen kaynaklarının azalması 3.2 Özellikle mısırdan yapılan yeni kuşak arı yemi 3.3 GDO: Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar A) Suni insektisit (böcek öldürücü) üretimi! B) Polen arı metabolizmasını değiştiriyor mu? C) Bazı GDO lar daha az nektar üretiyor. D) Yabancı ot öldürücü kullanımındaki artış.
21 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
51 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 4.1 Aşırı taşıma = kolonilerin strese girmesi Binlerce km Yılda Pek çok kez
52 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 4.1 Aşırı taşıma = kolonilerin strese girmesi 4.2 Sosyal yığılma = aşırı otlatma + sağlıksız çevre
53 / 105 Pinus brutia (Kızıl çam) basurasını almak için aynı noktaya konulmuş 10 000 kovan Türkiye nin batısı
54 / 105 ABD de bademe gitmeden önce kümeleşme
55 / 105 Japonya da feribotla taşınma öncesi yığılma
56 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 4.1 Aşırı taşıma = kolonilerin strese girmesi 4.2 Sosyal yığılma = aşırı otlatma + sağlıksız çevre 4.3 Ana ve işçi arıların uluslararası ticareti A) Anayurt elverişsizliği B) Hastalık vektörleri
57 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 4.1 Aşırı taşıma = kolonilerin strese girmesi 4.2 Sosyal yığılma = aşırı otlatma + sağlıksız çevre 4.3 Ana ve işçi arıların uluslararası ticareti 4.4 Tekrarlayan beslemeler 4.5 Her yıl koruyucu antibiyotik kullanımı!
58 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 59 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçlar 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 5.1 Nosema ceranae Fırsatçı? / işaret?
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 60 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 5.1 Nosema ceranae 5.2 IAPV = İsrail Akut Paraliz Virüsü Fırsatçı? / İşaret?
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 61 / 105 APV Akut Paraliz Virüsü DWV Deform Wing Virüs ArkBV BQCV Arkansas Arı Virüsü Black Queen Hücre Virüsü Bilinen birkaç virüs EBV FBV Mısır Arı Virüsü Filamentli Virüs BVX Arı Virüsü X JEBV Mısır Virüsünün Japon hattı BVY CBPV CWV Arı Virüsü Y KBV Kashmir arı virüsü Kronic Arı Paraliz Virüsü SBV Sacbrood arı virüsü Cloudy Wing Virüsü + Acaba kaç tane daha var? SPV Yavaş Paraliz Virüsü
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 62 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 5.1 Nosema ceranae 5.2 IAPV = İsrail Akut Paraliz Virüsü 5.3 Yeni parazit ve zararlıların ortaya çıkışı
63 / 105 Muhtemel Faktörler Asya eşek arısı Vespa velutina Çılgın karıncalar Rasberry Paratrechina longicornis Küçük kovan böceği Aethina tumida Sinek Senotainia tricuspis
64 / 105 Kamboçya
65 / 105 Finlandiya
66 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Pesticides 2. Varroas 3. Arı beslenmesi 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
67 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 6.1 Endüstriyel
68 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 6.1 Endüstriyel 6.2 Zirai (ürünlerin üzerindekiler hariç)
69 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 6.1 Endüstriyel 6.2 Zirai (ürünlerin üzerindekiler hariç) 6.3 Frekans kirliliği
70 / 105 Elektromagnetik kirlilik Birçok karıştırıcı sinyal içeren kaynaklar: GSM + Edge + UMTS + HDPSA+ Wifi +WiMax + HD TV + meteoroloji radarları, uydular vs.
71 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
72 / 105 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 7.1 Varroa ile savaşımda ilaçların petekte birikmesi + metabolitler
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 73 / 105
74 / 105
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 75 / 105
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 76 / 105
77 / 105 Petekteki iki akarisit (taufluvalinate + coumaphos) Tarım ilaçlarına karşı arı enzimlerinin detoksifikasyon aksiyonunu engelleyebilir.
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 78 / 105
79 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 7.1 Varroa ile savaşımda ilaçların petekte birikmesi + metabolitler 7.2 Arı hastalıklarına ve parazitlerine karşı kendi yaptığımız tedaviler
80 / 105
Muhtemel Faktörler 81 / 105 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 7.1 Varroa ile savaşımda ilaçların petekte birikmesi + metabolitler 7.2 Arı hastalıklarına ve parazitlerine karşı kendi yaptığımız tedaviler 7.3 Tahtayı koruma ürünleri
82 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer harici kirlilikler 7. Diğer dahili kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
83 / 105 8.1 Daha sık kuraklık ve yangınlar
84 / 105 8.1 Daha sık kuraklık ve yangınlar
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 85 / 105 8.2 Daha sık sel
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 86 / 105 8.2 Daha sık seller
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 87 / 105 Marchalina hellenica Genn. (Sternorrhyncha: Coccina: Margarodidae) Pinus brutia 8.3 Afit popülasyonunda azalma
Colony losses Possible factors Conference given in many countries 88 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım ilaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer dış kaynaklı kirlilikler 7. Diğer iç kaynaklı kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
89 / 105
90 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Tarım İlaçları + varroa Baskın faktörler
91 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler İklim + beslenme Baskın faktörler
92 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Hastalık Baskın faktörler
93 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Tarım ilaçları +koloni yönetimi Baskın faktörler
94 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Biyolojik çeşitlilik (Soya + Glifosat) Baskın faktörler
95 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Biyolojik çeşitlilik + iklim Baskın faktörler
96 / 105 Yerel şartlara bağlı farklı göstergeler Fas örneği Baskın faktörler
97 / 105
98 / 105 Çobanlar tarafından sökülen bitkiler Kekik (Thymus sp.) ve Oregano (Keklik otu) (Origanum vulgare)
99 / 105 Muhtemel Faktörler 1. Tarım İlaçları 2. Varroa 3. Arı besini 4. Koloni yönetimi 5. Hastalık, virüs ve parazitler 6. Diğer dış kaynaklı kirlilikler 7. Diğer iç kaynaklı kirlilikler 8. İklim değişikliği 9. Faktörlerin ortak etkisi 10.Hala bilinmeyen tek faktörler
100 / 105 11)Tuhaf faktörler A) Ozon deliği B) Uçak izleri C) Güneş patlamaları D) Kıyamet teorisi
101 / 105 Anahtar kelimeler Fransızca Sayfalar İngilizce Sayfalar Bee mortality diseases 852 000 123.000 Bee mortality pesticides 65 100 113.000 Bee mortality varroa 42 500 51.500 Bee mortality climate change 36 900 43.700 Bee mortality biodiversity 287 000 38.500 Bee mortality (GMO OR OGM) 10 300 25.000 Bee mortality Nosema ceranae 2930 16.300 Bee mortality stress colonies migration 415 13.700 Bee mortality ( Israeli Acute Paralysis Virus OR IAPV) 1710 5.900 Bee mortality ( queen rearing OR queen breeding ) 25 000 1.880 Bee mortality water pollution 1990 616 Bee mortality ( hertzian pollution OR electrosmog) 505 491 Bee mortality sugar feeding 13 600 430
102 / 105 Kesin olmayan Sonuçlar Arı kolonilerinin zayıflaması ve anormal ölüm oranları ortam koşulları ve koloni yönetimi ile birlikte birçok faktöre bağlı olabilir Bu faktörler tarım ve arıcılık uygulamalarının yoğun olduğu ortamlarda çok daha yaygındır. Arının bağışıklık sistemi bu nedenle tahrip olur ve arıcıların artık hata yapma gibi bir lüksü kalmamıştır!
103 / 105 Uluslararası arı yetiştiriciliği sektörü sorunlar içindedir! Arılarımızı kendi dirençleri ile baş başa kalmalarına izin veremeyiz! Arıları ve diğer tozlaştırıcıları biyolojik çeşitliliği korumak adına birlikte korumalıyız.
104 / 105 Bu faktörlerin her biri için çözümler vardır ve bunlar başka bir konferansın konusudur.
105 / 105 To be(e) or not to be(e)! Teşekkür ederim gilles@apiservices.com