DTÜRKİYE DE ENERJİ VERİMLİ ÜRÜNLERİN PİYASA ÖNÜŞÜMÜ PROJESİ (EVÜDP) EVÜDP HİBE PROGRAMI PROJE ÖYKÜLERİ
TÜRKİYE DE ENERJİ VERİMLİ ÜRÜNLERİN PİYASA A DÖNÜŞÜMÜ PROJESİ (EVÜDP) HİBE PROGRAMI Küresel Çevre Fonu nun (GEF) finansal desteği ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) tarafından Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile birlikte yürütülen Türkiye de Enerji Verimli Ürünlerin Piyasa Dönüşümü Projesi (EVÜDP) kapsamında elektrikli ev aletlerinde enerji verimliliği konulu araştırma projelerini desteklemek üzere 2014 yılında üniversitelere yönelik olarak bir Hibe Programı başlatıldı. EVÜDP Hibe Programı ile Türkiye genelinde enerji verimliliği konusunda üniversitelerde yapılan akademik çalışmalara katkı sağlayacak, kapasite geliştirecek ve lisans veya lisansüstü düzeyde, zorunlu/seçmeli veya yaz okulu kapsamında en az bir ders programı açılması veya mevcut müfredatta yer alan ders programlarında elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliği konusuna daha fazla yer verilmesini sağlayacak projeler desteklendi. Hibe Programı na başvuracak projeler için aşağıdaki öncelikli konular belirlendi: Elektrikli ev aletlerinin (yeni satış ve mevcut stok) enerji verimliliği, enerji tüketimi ve bu cihazlardan kaynaklanan sera gazı salımı potansiyellerinin ve projeksiyonlarının belirlenmesine yönelik araştırma, istatistikî veri, planlama, analiz ve raporlama çalışmaları, Elektrikli ev aletlerinin enerji tüketiminin azaltılmasına yönelik mühendislik AR-GE projeleri, Elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliği alanında Türkiye deki inovasyon ve teknoloji kapasitesini geliştirmeye yönelik iş geliştirme merkezleri, teknoloji geliştirme merkezleri, teknoparklar gibi kuruluşların kapasitelerinin güçlendirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar gibi ülke için önemli olabilecek stratejik eylemlerin başlatılmasına ve geliştirilmesine yönelik projeler, Elektrikli ev aletlerinin kritik komponentlerinin yerli üretimine yönelik büyük hacimli yatırım kararlarını kolaylaştırmaya ve yönlendirmeye yönelik projeler, Elektrikli ev aletlerinin satın alma ve kullanım alışkanlıklarını belirlemeye ve geliştirmeye yönelik sosyal boyutlu projeler, Elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliğinin ekonomik, sosyal ve/veya çevresel boyutunu kapsayan projeler, Belirtilen konuların dışında, elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliği konusu ile ilgili diğer araştırma projeleri. EVÜDP Hibe Programı kapsamında hem sosyal hem de mühendislik bilimlerinden enerji verimli ürünler üzerine beş araştırma projesi desteklendi. 31 Ocak 2014 tarihinde başlayan beş hibe projesi Kasım 2014 sonu itibarıyla tamamlandı. Projeler, 8 ile 9 ay arasında bir sürede gerçekleştirildi. Projelere verilen hibe miktarları ise proje başına yaklaşık 100.000 Amerikan Doları oldu. HİBE PROGRAMI KAPSAMINDA DESTEKLENEN ÜNİVERSİTELER VE PROJELERİ 1. Ankara Üniversitesi, Ankara Elektrikli Ev Aletleri Teknolojilerinde Enerji Verimliliği Araştırma Merkezi Projesi 2. Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Elektrikli Ev Aletleri Projesi 3. İstanbul Aydın Üniversitesi, Enerji Verimliliği ve Elektrikli Ev Aletlerinin Kullanım Verimliliğinin Arttırılması ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması Projesi 4. Kadir Has Üniversitesi, Elektrikli Ev Aletlerinde Enerji Verimliliği Farkındalığı ve İklim Değişikliği Projesi 5. Özyeğin Üniversitesi, Türkiye de Enerji Verimli Televizyon Teknolojilerinin Dönüşümü ve Bilinçlendirme (EVTV) Projesi
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
ANKARA ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ TEKNOLOJİLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ ARAŞTIRMA MERKEZİ PROJESİ Bu proje ile amacımız; Ankara da elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliği konusunda bilimsel araştırma altyapısını güçlendirmek ve firmalara bilimsel araştırma desteği sağlamak. PROJEYİ YÜRÜTEN KURUM: Ankara Üniversitesi PROJE KOORDİNATÖRÜ: Prof. Dr. H. Gökhan İlk PROJE SÜRESİ / TARİH ARALIĞI: 9 ay / 31.01.2014-31.10.2014 PROJE BÜTÇESİ: 100.760 Amerikan Doları PROJENİN AMACI: Türkiye de kullanılan elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliğinin artırılmasına katkıda bulunmak. PROJENİN HEDEFLERİ: Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ne bağlı Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü bünyesinde elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliğinin araştırılması için bir merkez kurulması ve bu merkezde enerji verimliliği konusunda çalışmak isteyen akademisyen ve lisansüstü öğrencilerine araştırma olanağının sağlanması. Mühendislik Fakültesi müfredatına enerji verimliliği dersinin seçmeli ders olarak konulması ve oluşturulan araştırma merkezinin lisans öğrencileri tarafından da uygulama sahası olarak kullanılabilmesi. Elektrikli ev aletleri üretimi üzerine çalışan ve bunların enerji verimliliğinin araştırılması konusunda akademik araştırma altyapısına ihtiyaç duyan firmalara hizmet verilmesi. HEDEF KİTLE: Üniversite lisans ve lisansüstü öğrencileri, akademisyenler ve elektrikli ev aletleri üretiminde bulunan firmalar. Ankara Elektrikli Ev Aletleri Teknolojilerinde Enerji Verimliliği Araştırma Merkezi Projesi nde görev alan Işıl Şirin Selçuk proje fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor: Ankara Üniversitesi Çevre Koordinatörlüğü olarak Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM) ile daha önce oluşturduğumuz işbirliği zemini kapsamında çeşitli faaliyetler düzenlemiştik. EVÜDP Hibe Programı ndan, YEGM web sitesindeki duyuru sonucunda haberdar olduk. Yapılan duyuru öğrenildikten sonra 28 Ekim 2013 tarihinde düzenlenen bilgilendirme toplantısı sonucunda yapılan görüşmeler ışığında proje fikri doğdu. Projeyi geliştirirken, üniversitemizin teknoparkı ile görüşüp, üniversitemizin ihtiyaçlarını gözden geçirdik. Ayrıca, dünyada ve Türkiye de bu konuda yapılmış çalışmaları ve enerji verimliliği merkezlerini değerlendirdik.
NELER BAŞARILDI? Ankara Elektrikli Ev Aletleri Teknolojilerinde Enerji Verimliliği Araştırma Merkezi için gerekli olan fiziksel altyapı ve inşaat çalışmaları tamamlandı, gerekli ekipmanların kurulumu yapıldı ve 24 Kasım 2014 tarihinde projeye adını veren Ankara Elektrikli Ev Aletleri Teknolojilerinde Enerji Verimliliği Araştırma Merkezi açıldı. Ankara Elektrikli Ev Aletleri Teknolojilerinde Enerji Verimliliği Araştırma Merkezi, üniversitedeki enerji verimliliği ile ilgili derslerin yanı sıra bölgedeki KOBİ lerin de ürünlerini test ettirebilmeleri için tasarlandı. Firmaların ihtiyaçlarının belirlenmesi için piyasa araştırması yapıldı, KOSGEB gibi ilgili kurumlarla görüşmeler yapıldı. Seçmeli ders için mevcut ulusal ve uluslararası literatür taraması yapıldı. Ders içeriği belirlenerek, 2014-2015 Eğitim Öğretim Yılı Güz Dönemi itibarıyla ders başladı. Elektrikli ev aletlerinde enerji verimliliği konusunda araştırma yapma konusunda altyapı, bilgi birikimi ve bilinç yaratılmasına katkıda bulunuldu. Projenin uygulanması, üniversitede enerji verimliliği konusunda çalışmak isteyen öğretim görevlileri ve öğrencilerde ilgi ve beklentiyi artırdı. Açılan seçmeli dersin ve kurulan merkezin orta ve uzun vadede özellikle öğrencilerde farkındalık yaratma, teknik bilgi ve donanım artırma ve kapasite geliştirmede etkili olması bekleniyor. Türkiye de enerji verimliliğine önem gösteren ve bu alanda çalışan çeşitli kişi ve kuruluşlar ile tanışma fırsatı bulundu ve bu konuda tavsiyeler alınma fırsatı bulundu. www.evatev.com isimli proje web sitesi oluşturuldu. PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Açılan seçmeli dersin devam etmesi ve proje kapsamında kurulan laboratuvarın eğitim-öğretim planı içerisinde yer alıyor olması. Kurumsal işbirliklerinin geliştirilmesi ve bu işbirliklerinin devam etmesi. KOSGEB ve Ostim Ekopark ile işbirliği sağlanması. KOBİ ler ve sanayi ile olan işbirliğinin daha da geliştirilmesi. Enerji verimliliği konusunda çalışan üniversiteler arasında işbirliğinin devam ettirilmesi. Ayrıntılı bilgi için: www.evatev.com
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ PROJESİ Enerji verimliliği ile iklim değişikliği arasındaki ilişkinin anlaşılmasını sağladık ve enerji verimliliğine olan duyarlılığı artırdık. PROJEYİ YÜRÜTEN KURUM: Boğaziçi Üniversitesi PROJE KOORDİNATÖRÜ: Prof. Dr. M. Levent Kurnaz PROJE SÜRESİ / TARİH ARALIĞI: 01.02.2014-31.10.2014 PROJE BÜTÇESİ: 118.030 Amerikan Doları PROJENİN AMACI: Türkiye de kullanılan elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliğinin artırılmasına katkıda bulunmak. PROJENİN AMACI: Uzun dönemde enerji verimli elektrikli ev aletleri ve iklim değ iş ikliğ i iliş kisi konusunda bilimsel araş tırmaların ve tüketici farkındalığ ının artırılması. HEDEF KİTLE: Seçmeli dersi seçecek olan Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri, Sivil Toplum Kuruluşu temsilcileri, Açık Radyo takipçileri, akademisyenler ve sektör temsilcileri, dolaylı faydalanıcılar. İklim değişikliği ile mücadelede en önemli ve en düşük maliyetli araçlardan biri de enerji verimliliğinin sağlanmasıdır. Bu nedenle elektrikli ev aletlerinin doğru kullanılması, enerji verimli cihazların tercih edilmesi, daha az karbon salımı anlamına gelir. Bu proje, birey olarak üzerimize düşenleri yaparak, tüketim ve kullanım alışkanlıklarımızı değiştirerek iklim değişikliği ile mücadeleye katkı verebileceğimizi gösteriyor. İklim Değişikliği ve Elektrikli Ev Aletleri Projesi nde görev alan Nazan An proje fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor: İklim Değişikliği ve Elektrikli Ev Aletleri Projesi nde proje asistanı olarak çalışan Tufan Turp arkadaşımızın bir gazetenin insan kaynakları ekinde ilanı görmesi ve bizimle paylaşması sonucu EVÜDP Hibe Programı ndan haberdar olduk. Tufan ve benim çalışma konularımızdan biri tüketim ürünleri bazında sera gazı salımlarının hesaplanması olduğu için, konu ilgimizi çekti, bu projeyi çok keyifli şekilde gerçekleştirebileceğimizi düşündük ve Levent Hoca yla paylaştık. O da bize güvendiği için siz tamam diyorsanız, başvuralım dedi ve çalışma grubumuzla yaptığımız toplantılar neticesinde projeyi planladık ve başvurumuzu yaptık. Projenin yaygınlaştırılmasında teknolojiyi yoğun şekilde kullanmaya karar verdik. Bu nedenle, web sayfası ile mobil uygulama ve radyo programları üzerine yoğunlaştık. Aktivitelerimizi tamamen projenin yaygınlaştırılması ve bilinçlendirme çalışmaları kapsamında geliştirdik, çünkü projenin en önemli başarısının geniş kitlelere yaygınlaştırılması ve bu sayede iklim değişikliği ve enerji verimliliği arasındaki ilişkinin anlaşılmasının sağlanması olduğunu düşündük. Bunu da hedef kitleyi sıkmadan, keyifli bir şekilde yapabilmek istedik ve her aktivitemizi bunu düşünerek planladık. Ayrıca, proje uygulama sürecinde UNDP yetkilileri, üniversitemize destek olarak proje faaliyetlerimizin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesine katkıda bulundu. Bizim açımızdan projenin başarılı bir şekilde devam etmesinin en önemli nedenlerinden bir tanesi budur.
NELER BAŞARILDI? Proje web sitesi www.enerjiveiklim.org hazırlandı. Web sitesi, 1.082 farklı kullanıcı tarafından 3.442 defa ziyaret edildi. Elektrikli Ev Aletleri Enerji Verimliliği ve Karbon Hesap Makinesi IOS ve Android Uygulaması yapıldı. Android uygulaması 53 kişi tarafından, IOS uygulaması 231 kişi tarafından indirildi. Bu uygulama sayesinde piyasadaki marka ve modeller özelinde belirli ev aletlerinin enerji verimliliği ve karbon ayakizini karşılaştırma imkanı sunuluyor. Mart 2014 ten projenin bitiş tarihine kadar Açık Radyo da İklim Değişikliği ve Enerji Verimliliği konulu 12 radyo programı yapıldı. Programlarda ev aletlerinin enerji verimliliği ve karbon salımlarındaki rolü hakkında ayrıntılı bilgiler verildi. Böylece tü keticiler bilinçlendirilirken, aynı zamanda elektrikli ev aletlerini kullanma ve satın alma alışkanlıklarının geliştirilmesine katkı sağlandı. Açık Radyo takipçisi olan yaklaşık 5.000 kişiye ulaşıldı. Bursa, Çanakkale ve İzmir de bilgilendirme toplantıları düzenlendi. Başta tü ketici dernekleri olmak ü zere sivil toplum kuruluşlarının katılımı ile ü ç şehirde dü zenlenen bilgilendirme toplantılarında konunun daha geniş kitlelerle tartışılması sağlandı. Bu toplantılarla en az 500 kişiye ulaşıldı. Boğaziçi Üniversitesi nde Bahar 2014 döneminde lisansüstü öğrenciler için, Eylül 2014 Güz döneminde ise lisans öğrencileri için Enerji ve İklim konulu teknik seçmeli ders açıldı. Multimedyal eğitim materyalleri geliştirildi ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarına, üniversitelere, meslek yüksek okullarına yaygınlaştırıldı. Tüm eğitim materyallerine proje web sitesi ü zerinden ulaşılabiliyor. 25-26 Ekim 2014 tarihlerinde Elektrikli Ev Aletleri ve İklim Değişikliği konulu konferans düzenlendi. Sektör ve üniversitelerden temsilcilerin katıldığı konferansta, konu tüm boyutlarıyla tartışıldı ve bir yol haritası oluşturuldu. Konferans kitapçığı 500 adet basılarak ü niversitelerin ilgili bölü mlerine ve sivil toplum kuruluşlarına dağıtıldı. PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Proje çıktılarının yaygınlaştırılması. Radyo programının devam etmesi. Proje ortağı Yeşil Düşünce Derneği nin enerji verimliliği ile ilgili platformlarda proje çıktılarından bahsederek yaygınlaştırma faaliyetlerine devam etmesi. İklim değişikliği ve enerji verimliliği konusuna kamu kurumlarının büyük ilgi göstermesi. Daha geniş kitlelere ulaşabilecek kapsamlı projeler hazırlanması. Ayrıntılı bilgi için: www.enerjiveiklim.org
İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ELEKTRİKLİ EV ALETLERİNİN KULLANIM VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİNİN SAĞLANMASI PROJESİ Yaşamın her aşamasında enerjinin etkin kullanımı eğitim ile başlar. PROJEYİ YÜRÜTEN KURUM: İstanbul Aydın Üniversitesi PROJE KOORDİNATÖRÜ: Doç. Dr. Zafer Utlu PROJE SÜRESİ / TARİH ARALIĞI: 9 Ay / 01.02.2014 01.10.2014 PROJE BÜTÇESİ: 120.016 Amerikan Doları PROJENİN AMACI: Enerjinin etkin kullanımı ve elektrikli ev aletlerinin verimli kullanımına yönelik laboratuvar, eğitim ve kurs faaliyetleri ile toplum bilincinin oluşturulması. PROJENİN HEDEFLERİ: Verilecek eğitimlerle enerji verimliliği ve sera gazı salımlarının azaltılması hakkında bir kültür oluşturması. Enerji verimliliği yüksek ürünlerin nihai kullanıcılar tarafından bilinçli bir şekilde seçilmesinin ve kullanılmasının sağlanması. Kurulacak enerji verimlilik laboratuvarında yapılacak yüksek lisans tez ve proje çalışmaları ile proje sonuçlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve uygulama deneyimlerinden çıkan derslerin belgelenmesi ve uyarlayıcı yönetim için kullanılması. Elektrikli ev aletlerinde etiketleme politikaları konusunda kurumsal kapasitenin geliştirilmesi. Elektrikli ev aletlerinde enerji verimliliği etiketleme sistemi için yapılandırılmış doğrulama ve uygulama planlarının geliştirilmesi. Ölçüm ve analiz sonuçlarına göre sera gazı salımlarının azaltılmasına yönelik eylemlerin ortaya konulması. HEDEF KİTLE: Üniversitede öğrenim gören önlisans, lisans ve lisansüstü öğrencileri, çalışan kadınlar ve ev kadınları Enerji Verimliliği ve Elektrikli Ev Aletlerinin Kullanım Verimliliğinin Arttırılması ve Sürdürülebilirliğinin Sağlanması Projesi nde Proje Koordinatörü olarak görev alan Doç. Dr. Zafer Utlu proje fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor: EVÜDP Hibe Programı ndan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü nün web sitesi aracılığı ile haberdar oldum. Ayrıntılı bilgiyi ise UNDP web sitesinden aldım. Doktora eğitimimin enerji alanında olması ve enerji alanında birçok uluslararası çalışma yapmış olmam nedeniyle, enerji kullanım bilincinin topluma yayılması ve bu konuda farkındalık oluşturulması gerektiğine inanıyorum. Bu kapsamda özellikle enerjiyi kullananlara ulaşılması gerektiğini düşünüyorum. Mühendislik ve enerji sektörü dışında en yaygın enerji kullanıcıları ise konut sektöründe yer alan ev kadınları olarak göze çarpıyor. Elektrikli ev aletlerinin satın alınması kararında etkili olan ev kadınlarını, enerji kullanımı ve enerji verimliliği konularında bilinçlendirerek bu konudaki eksiklikleri ortadan kaldırmak önem taşıyor. Ayrıca, enerji verimliliği ile ilgili eğitimlerin üniversitelerde mühendislik dışı bölümlere verilmesi toplum bilincini daha da arttıracaktır. Tüm bunlardan yola çıkarak projeyi geliştirdik ve projeyi geliştirirken projenin mühendislik, sosyal, mühendislik dışı eğitim, araştırma - geliştirme, ulusal ve uluslararası tanınırlık boyutlarının olmasına dikkat ettik. Projeyi uygularken ise; özellikle elektrikli ev aletleri ile ilgili literatürde ayrıntılı çalışmaların yer almadığını, enerji verimliliği konusunda üniversitede teknik branşlar dışında bir eğitimin verilmediğini ve toplumda ciddi bir enerji bilincinin oluşmadığını tespit ettik.
NELER BAŞARILDI? Enerji verimliliği ve elektrikli ev aletleri için bir ölçüm ve analiz laboratuvarı kuruldu. Labaratuvar, proje kapsamında tasarlanan enerji verimliliği ile ilgili derslerde kullanılıyor. Elektrikli Ev Aletlerinin Kullanımında Enerji Verimliliği ve Teknikleri dersi, lisans programına yönelik seçmeli bir ders olarak açıldı. Ders açıldığında 15 öğrenci varken, birinci dersten sonra dersi seçenlerin sayısı 62 ye ulaştı. Dersi seçen öğrencilerin tamamına yakını mühendislik dışı bölümlerden oluşuyor. Elektrikli Ev Aletlerinde Ölçüm ve Verimlilik Analizi dersi Mühendislik Fakültesi nde Makine Mühendisliği Lisansüstü Programı için zorunlu ders olarak tasarlandı. Dersler, Bahar döneminde başlayacak. Proje konusunun lisans ve yüksek lisans öğrencilerine proje ve tez şeklinde verilmesi, konunun daha detaylı araştırılması ve incelenmesini sağladı. Böylece; üniversite içinde enerji verimliliği ve elektrikli ev aletlerinin kullanım tekniklerine yönelik bir farkındalık oluşturuldu. Öğrenciler arasında özellikle seçmeli ders alan grupta bir değişim gözlendi. Ev kadınlarına yönelik Elektrikli Ev Aletlerinin Verimli Kullanımı konulu eğitim verildi. Eğitimlere 130 kişi katıldı. Ev kadınlarına yönelik eğitimlerin yerel yönetimlerle işbirliği içinde düzenlenmesi, yerel yönetimlerde de farkındalık yarattı. Ulusal ve uluslararası kongrelere katılım sağlanarak projenin tanıtılması sağlandı. PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Açılan seçmeli ve zorunlu derslerin sürekli olarak her dönemde verilmesi. Her yıl proje ve yüksek lisans tezlerinin alt konu alanlarında verilmesi. Farklı belediyelerle işbirliklerinin yapılması. Farklı ilçelerde yapılacak eğitimlerle daha geniş kitlelere ulaşılması. Proje çıktılarının takip edilmesi.
KADİR HAS ÜNİVERSİTESİ
ELEKTRİKLİ EV ALETLERİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ FARKINDALIĞI VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ PROJESİ Bu proje enerji verimliliği konusunda farkındalığı artıran ve konunun öneminin anlaşılması için atılan önemli bir adım oldu. Bu kapsamda geleceğin tüketicilerini enerji verimliliği konusunda bilinçlendirdik. Annelere, kadınlara, babalara, çocuklara ve gençlere ulaştık. Eğitim verirken çocukların yüzündeki heyecan bizi çok mutlu etti. PROJEYİ YÜRÜTEN KURUM: Kadir Has Üniversitesi PROJE KOORDİNATÖRÜ: Doç. Dr. Meltem Ucal PROJE SÜRESİ / TARİH ARALIĞI: 8 ay / 01.02.2014-30.09.2014 PROJE BÜTÇESİ: 111.573 Amerikan Doları PROJENİN AMACI: Türkiye de kullanılan elektrikli ev aletlerinin enerji verimliliğinin artırılmasına katkıda bulunmak. PROJENİN AMACI: Türkiye genelinde tüketilen toplam enerjinin %30 unun elektrikli ev aletleri tarafından harcanan kısmının azaltılması, evlerdeki elektrik faturalarının göreceli olarak düşürülmesi konusunda bilgilendirme yapılması, evlerde kullanılan elektrikli ev aletleriyle sağlanan enerji tasarrufu ile birlikte uzun vadede sera gazı salımlarının belirli oranda azaltılmasına katkı sağlanması. PROJENİN HEDEFLERİ: Elektrikli ev aletlerinde enerji verimliliğinin sağlanmasına dayanan sosyal farkındalık ve bilinçlendirme için annelerle birlikte çocuklara eğitim verilmesi. İstanbul, İzmit, Bursa da okullar ziyaret edilerek bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmesi. Kadir Has Üniversitesi bünyesinde ders açılması. HEDEF KİTLE: 6-12 yaş öğrenciler, kadın tüketiciler, Kadir Has Üniversitesi bünyesindeki öğrenciler Elektrikli Ev Aletlerinde Enerji Verimliliği Farkındalığı ve İklim Değişikliği Projesi nde Proje Koordinatörü olarak görev alan Doç. Dr.Meltem Ucal proje fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor: EVÜDP Hibe Programı ndan web siteleri aracılığıyla haberdar olduk. Daha önce kadınlar üzerine yaptığım çalışmalar bulunmaktaydı. Ayrıca yüksek lisans tezim elektrik enerji talep tahmini üzerine olduğu için enerji konusu çok da uzak bir konu değildi. Hibe Programı nı inceledim ve üniversite olarak kadınlarla birlikte çocukların da bilinçlendirileceği bir proje hazırlamaya karar verdik. Çocuklar geleceğin tüketicileri, bu nedenle küçük yaştan itibaren verilecek eğitimlerin gelecekteki enerji etkinliği açısından çok daha önemli olacağını biliyoruz. Kadınlarla birlikte çocukların da bilinçlendirileceği bir proje hazırlarsak bunun çok daha etkili olacağını düşündüm. Projeyi geliştirirken; çevremizdeki akademisyen arkadaşlarımızla ve evlerdeki elektrikli ev aletlerinin kullanımı ve satın alınması sürecinde önemli bir role sahip kadınlarla görüşmeler gerçekleştirdik.
NELER BAŞARILDI? İstanbul, İzmit, Bursa illeri sınırları içinde bulunan 26 adet ilk ve orta dereceli okul ziyaret edildi, sunumlar yapıldı ve öğrencilere enerji verimliliği eğitimleri verildi. Bu kapsamda yaklaşık 3.500 kişiye ulaşıldı. Ayrıca bu illerde Sivil Toplum Kuruluşlarının yetkilileri ile görüşülerek proje çıktılarının yaygınlaştırılmasında ortak çalışmalar yürütüldü. Bu kapsamda da 400 kadına ulaşıldı. www.enerjifarkindaligi.org web sitesi açıldı ve siteyi yaklaşık 20.000 kişi ziyaret etti. Web sitesini Türkiye deki kullanıcıların yanı sıra Avusturya, Almanya, İsviçre, Fransa, Rusya, ABD, Hollanda ve Norveç ten kullanıcılar da ziyaret etti. Proje kapsamında web sitesi üzerinden 6-12 yaş grubu öğrencileri hedefleryen interaktif bir bilgisayar oyunu hazırlandı. Web sitesinde oyun sayfasını 3.704 farklı tekil kullanıcı ziyaret etti ve oyun sayfasında öğrencilerin ortalalama 5,75 dakika zaman geçirdikleri belirlendi. Kadir Has Üniversitesi bünyesinde Toplumsal Cinsiyet, Kadın Çalışmaları ve İklim Değişikliği başlıklı seçmeli ders geliştirildi ve Bahar 2014 döneminde ders verilmeye başlandı. Dersin video kayıtlarına projenin internet sitesi üzerinden ulaşılabiliyor. İstanbul, İzmit ve Bursa illerinde 1.300 kişi ile anket çalışması gerçekleştirildi. Anket çalışmasının ön çıktıları Haziran 2014 te gerçekleştirilen İklim Değişikliği ve Enerji Verimliliğine Kadının Önemi başlıklı konferansta sunuldu. Anket raporu ve ekonometrik analize dayalı tam sonuçlar 2014 sonunda tamamlanacak. PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Güz 2014 döneminde Kadir Has Üniversitesi nde ilave iki ders daha açılması ve derslerin devam ettirilmesi. Kadir Has Üniversitesi nin projeyle ilgili yaygınlaştırma faaliyetlerine devam etmedeki istekliliği. www. enerjifarkindaligi.org web sitesi aracılığıyla haber ve bilgi paylaşımına devam edilmesi, web sitesinin proje ömrüyle sınırlı olmaması. Web sitesinin İngilizcesi nin hazırlanması. STK lar ile farkındalık yaratma ve bililinçlendirme kapsamında işbirliğini artırılması. Çok daha fazla okulun ve kurumun bilinçlendirme kapsamında ziyaret edilmesi. Ayrıntılı bilgi için: www.enerjifarkindaligi.org
ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ
TÜRKİYE DE ENERJİ VERİMLİ TELEVİZYON TEKNOLOJİLERİNİN DÖNÜŞ ÜMÜ VE BİLİNÇLENDİRME (EVTV) PROJESİ Bu proje, gelişmiş ülkelerde yapılan araştırma, geliştirme ve buna bağlı olarak düzenlenen etkinlikler gibi konularda ülkemizde de gerekli sistem ve bilincin yerleştirilmesi ve ileriye taşınması yönünde güzel bir çalışma oldu. PROJEYİ YÜRÜTEN KURUM: Özyeğin Üniversitesi PROJE KOORDİNATÖRÜ: Doç. Dr. Mehmet Arık PROJE SÜRESİ / TARİH ARALIĞI: 9 ay / 01.02.2014/31.10.2014 PROJE BÜTÇESİ: 139.120 Amerikan Doları PROJENİN AMACI: Enerji verimli televizyon teknolojisinin dönüşümü ve uyarlanması, enerji verimliliği ve çevrenin korunmasının sağlanması, iklim değişikliğine üzerine toplumsal farkındalığın artırılması. PROJENİN HEDEFLERİ: Türkiye de enerji verimli televizyon teknolojilerinin piyasa dönüş ümünün hızlandırılması. Halkın enerji verimliliğ i, çevrenin korunması ve iklim değ iş ikliğ i hakkında bilinçlendirilmesi. Akademi-devlet-sanayi iş birliğ i çerçevesinde bir çalış ma grubunun oluş turulması. Akademik çalış maların sayısı ve niteliğ inin artılması. HEDEF KİTLE: TV kullanıcıları, TV üreticileri, devlet görevlileri (karar vericiler, fon sağ layıcılar), akademisyenler, öğ renciler, her yaş tan teknolojiye ilgi duyan insanlar, çevre ve iklim değişikliğinin etkileri konularına ilgi duyan duyarlı insanlar ve Sivil Toplum Kuruluşları. Türkiye de Enerji Verimli Televizyon Teknolojilerinin Dönüş ümü ve Bilinçlendirme (EVTV) Projesi nde Proje Koordinatörü olarak görev alan Doç. Dr. Mehmet Arık proje fikrinin nasıl doğduğunu şöyle anlatıyor: EVÜDP Hibe Programı ile ilgili okulumuzda bulunan Teknoloji Transfer Ofisi tarafından bilgilendirildik. Daha önce organize ettiğimiz EVATEG projemizde de yine LED teknolojileri üzerine çalışmalar yapmış ve endüstri mensuplarını, devlet kurumlarındaki yetkilileri ve vatandaşları bilgilendirmiştik. Bu proje cağrısı üzerine, bu teknolojileri ülkemize fayda sağlayacak şekilde nasıl dönüştürebiliriz diye düşündük. Özellikle ev elektroniğinde önemli bir yere sahip olması açısından LED TV teknolojileri üzerine odaklanıp, akademisyen ve oğrencilerin bu konuda eğitilmesi ve bilinçlendirilmesinin bu proje çağrısı kapsamında iyi bir fikir olduğunu gördük. Proje öncesinde yapmış olduğumuz LED teknolojileri çalışmalarını da göz önünde bulundurarak, hangi konularda ilerlersek ülkemiz adına daha büyük enerji tasarrufu sağlayabiliriz konusunda araştırmalar yapıldı ve bu araştırmalar sonucunda TV teknolojilerinin bizim fikirlerimize daha yakın olduğu gözlemlendi ve bunun üzerine fikir projeye dönüştürüldü.
NELER BAŞARILDI? Özyeğin Üniversitesi bünyesindeki LEDoid isimli mobil demonstrasyon merkezi TV teknolojilerini de kapsayacak şekilde geliştirildi ve ilgili araştırma ekipmanları kuruldu. Akademisyenler ile ilgili kamu ve sektör temsilcilerinden oluşan EVTV Çalışma Grubu kuruldu. Bu çalışma grubu, Türkiye de TV teknolojisinde enerji verimliliği konusundaki akademik araştırmaların sayısını artırmak ve mevcut araştırmaların kalitesini yükseltmek amacıyla oluşturuldu. Lisans ve lisanüstü öğrencilerine yönelik Enerji Verimli Televizyon ve Görüntü Teknolojileri dersinin içeriği hazırlanarak müfredata eklendi ve ders Güz 2014 ders döneminde başladı. Eğitim konuları ileri düzey TV teknolojileri üzerine olan ve beş gün süren 45 kişinin katıldığı EVTV Yaz Okulu düzenlendi. Katılımcılar güncel trendler, teknolojiler ve teknikler hakkında çok yönlü bilgilendirildi, farklı disiplinler hakkında bilinçlendirildi ve araştırmalarında dünyayla rekabet edebilecek çalışmalar yapabilmelerine katkı sağlandı. Katılımcılar, çalışmakta oldukları konuların diğer bileşenleri üzerinde de bilgi sahibi oldu. Farklı disiplinlerden, dünyanın çeşitli ülkelerinden ve Türkiye den bir çok akademisyen, mühendis ve sanayici bir araya getirildi. Böylelikle yeni fikirler, projeler ve işbirlikleri geliştirilmesi için ortam sağlandı. PROJENİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ NASIL SAĞLANIR? Lisans ve lisanüstü öğrencilerine yönelik derslerin devam etmesi. LEDoid mobil demonstrasyon merkezinin etkin kullanımı. Bilimsel araştırma, geliştirme faaliyetlerinin ve etkinliklerin devlet ve özel sektör tarafından desteklenmesi. Yapılan araştırmaların sonuçlarının üniversitelerin sınırlarını aşarak günlük hayata girebilmesi için akademi ve sanayi işbirliğinin geliştirilmesi.
TÜRKİYE DE ENERJİ VERİMLİ ÜRÜNLERİN PİYASA DÖNÜŞÜMÜ PROJESİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Daire Başkanlığı Eskişehir Yolu 7. Km No: 166 06520 Çankaya, Ankara Tel: (312) 295 52 20 Faks: (312) 295 50 05 www.yegm.gov.tr www.evudp.net www.tr.undp.org