DERS İÇERİĞİ Ders Adı Ders Türü Para-Banka Teori ve Politikası Zorunlu DERS HEDEFİ Para-Banka Teori ve Politikası dersini alan öğrenciler aşağıdaki becerileri kazanacaktır: Paranın tanımı, fonksiyonları ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olacaklar. Para miktarı tanımlarını kavramsal bir dille ifade edebilecekler. Para rejimlerini öğrenerek aralarındaki farklılıkları değerlendirebilecekler. Parasal kesimin finansal sistem içerisindeki konumu hakkında bilgi sahibi olacaklar. Para talebini açıklayan teoriler hakkındaki farklılıkları öğrenecekler. Para arzı teorisi hakkında bilgi sahibi olacaklar. Faiz teorilerini ve bunlar arasındaki farklılıkları değerlendirebilecekler. Ödemeler dengesi ve para miktarı arasındaki ilişkiyi öğrenecekler. Para politikasının ne olduğu, para politikasının hedefleri ve araçları hakkında bilgi sahibi olacaklar Makro ekonomik genel denge ve para arasındaki ilişkiyi farklı iktisat okulları açısından değerlendirebilecekler. DERS İŞLEYİŞ Dersin anlatımı, belirlenen haftalık programdaki saatte, ilgili öğretim üyesi tarafından canlı (senkron) olarak yapılacaktır. Ayrıca ders anlatımı kaydedilerek daha sonra izleme imkanı sunulmaktadır. Dersle ilgili hazırlanmış ders içeriğine, ders sunumlarına ve ders notlarına öğrenci sistemi üzerinden ulaşılabilecektir. 1
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Öğrencinin başarı durumu yapılacak vize ve final sınavları ile ölçülecektir. Vize sınavı elektronik ortamda, final sınavı ise sınıf ortamında yapılacaktır. Değerlendirme % 50 vize ve % 50 final notları üzerinden yapılacaktır. DERS PLANI Bölüm Ders İçeriği İşleneceği Hafta Birinci Bölüm Para Kavramı: Tanımı Fonksiyonları ve Özellikleri 1. Hafta İkinci Bölüm Para Miktarı Tanımları 2. Hafta Üçüncü Bölüm Para Rejimleri ve Temel İlkeler 3. Hafta Dördüncü Bölüm Parasal Kesimin Finansal Sistem İçindeki Konumu 4. Hafta Beşinci Bölüm Para Talebi Teorisi 5. ve 6. Hafta Altıncı Bölüm Para Arzı Teorisi 7. ve 8. Hafta Yedinci Bölüm Faiz Teorisi 9. ve 10. Hafta Sekizinci Bölüm Ödemeler Dengesi ve Para Miktarı 11. Hafta Dokuzuncu Bölüm Para Politikası 12. ve 13. Hafta Onuncu Bölüm Makro Ekonomik Genel Denge ve Para 14. Hafta DERS İÇERİĞİ 1. PARA KAVRAMI: TANIMI, FONKSİYONLARI VE ÖZELLİKLERİ 1.1. Paranın Tanımı 1.2. Parayı Ekonomide İncelememizi Gerektiren Konular 1.2.1. Devresel Dalgalanmalar 2
1.2.2. Para ile Enflasyon Arasındaki İlişki 1.2.3. Faiz Oranında Gözlenen Hareketler 1.2.4. Bütçe Açıklarıyla Enflasyon Arasındaki İlişki 1.3. Paranın Fonksiyonları 1.3.1. Mübadele Aracı Olma Fonksiyonu 1.3.2. Hesap Birimi Olma Fonksiyonu 1.3.3. Değer Saklama Aracı Olma Fonksiyonu 1.4. Paranın Özellikleri 1.4.1. Herkes Tarafından Kabul Edilmesi 1.4.2. Homojenlik 1.4.3. Dayanıklı Olması 1.4.4. Taşımaya Elverişli Olması 1.4.5. Bölünebilir Olması 1.4.6. Taklit Edilememesi 1.4.7. Değerini Koruması 2. PARA MİKTARI TANIMLARI 2.1. Giriş 2.2. Asli Para Kaydi Para Kavramı 2.2.1. Asli Para 2.2.2. Kaydi Para 2.3. Arz Edilen Para Miktarı Tanımları 2.3.1. Rezerv Para 2.3.2. Parasal Taban 2.3.3. Merkez Bankası Parası 2.3.4. Merkez Bankası TL Yükümlülükleri 2.3.5. Toplam İç Yükümlülükler 2.4. Talep Edilen Para Miktarı Tanımları 2.4.1. M1 Tanımı 2.4.2. M2 Tanımı 2.4.3. M2Y Tanımı 2.4.4. M3A Tanımı 2.4.5. M3 Tanımı 3
2.4.6. M3Y Tanımı 2.4.7. L Tanımı 3. PARA REJİMLERİ VE TEMEL İLKELER 3.1. Giriş 3.2. Maddi Özellikleri Açısından Para Rejimleri 3.2.1. Mal Para Sistemi 3.2.2. Metal Para Sistemi 3.2.2.1. Tek Metal Sistemi 3.2.2.1.1. Gümüş Standardı 3.2.2.1.2. Altın Standardı 3.2.2.2. Çift Metal Sistemi 3.2.2.2.1. Gresham Kanunu 3.2.2.2.2. Topal Ölçek 3.2.2.2.3. Paraşüt Teorisi 3.2.3. Kağıt Para Sistemi 3.2.4. Kaydi Para Sistemi 3.2.5. Elektronik Para Sistemi 3.3. Paranın Yaratılması ve Emilmesi Kriterine Göre Para Rejimleri 3.3.1. Kambiyo Kurlarının İstikrarlılığı İlkesini Hedefleyen Rejim 3.3.2. Paranın Yansızlığı İlkesini Hedefleyen Rejim 3.3.3. Paranın Yanlılığını Politika Aracı Olarak Kullanan Rejim 4. PARASAL KESİMİN FİNANSAL SİSTEM İÇİNDEKİ KONUMU 4.1. Finansal Sistem 4.1.1. Menkul Değerler Piyasası 4.1.2. Parasal Olmayan Finansal Aracı Kuruluşlar 4.1.3. Parasal Aracı Kurumlar 4.2. Para Piyasalarının Özellikleri 4.3. Parasal Kurumlar 4.3.1. Merkez Bankası 4.3.1.1. Merkez Bankacılığı ve Merkez Bankacılığın Tarihsel 4
Gelişimi 4.3.1.2. Merkez Bankalarının Temel Fonksiyonları 4.3.2. Ticari Bankalar 4.3.2.1. Banka Kavramı ve Bankacılığın Tarihsel Gelişimi 4.3.2.2. Bankaların Ekonomik Fonksiyonları 5. PARA TALEBİ TEORİSİ 5.1. Para Talebi Teorilerinin Çıkış Noktası 5.2. Geleneksel Para Talebi Teorileri: Miktar Teorisi 5.2.1. Fisher Yaklaşımı 5.2.2. Cambridge Yaklaşımı 5.3. Keynesyen Likitide Tercihi Teorisi 5.4. Baumol-Tobin Para Talebi Teorisi 5.5. Portföy Teorileri 5.5.1. Makro Ekonomik Portföy Teorisi 5.5.2. Yeni Miktar Teorisi 5.5.3. Nispi Fiyatlar Teorisi 5.5.4. Dışlama Etkisi (Crowding Out) 6. PARA ARZI TEORİSİ 6.1. Para Arzı Teorisinin İçeriği ve Evrimi 6.2. Banka Çarpanı 6.3. Para Arzının Endojenliği 6.4. Para Arzı Teorisinin Farklı Yorumları 6.5. Aktarım Mekanizması 6.5.1. Geleneksel Faiz Oranı Kanalı 6.5.2. Diğer Varlık Fiyatları Kanalı 6.5.3. Kredi Kanalı 7. FAİZ TEORİSİ 7.1. Eski Faiz Teorileri 7.2. Yeni Faiz Teorileri 7.2.1. Ödünç Verilebilir Fonlar Teorisi 7.2.2. Likitide Tercihi Yaklaşımı 7.3. Para Arzı ve Faiz 5
7.4. Reel Ankeslerde Tasarruf 7.5. Gibson Paradoksu 7.6. Faiz Strüktürü Teorisi 7.6.1. Beklentiler Teorisi 7.6.2. Likitide Pirimi Teorisi 7.6.3. Bölünmüş Piyasalar Teorisi 8. ÖDEMELER DENGESİ VE PARA MİKTARI 8.1. Kur Rejimleri 8.2. Uluslararası Piyasalarda Mal Fiyatları 8.3. Uluslararası Faiz Düzeyi 8.4. Ödemeler Dengesine İlişkin Temel Yaklaşımlar 8.4.1. Miktar Teorisi ve Otomatik Altın Standardı 8.4.2. Elastikiyetler Yaklaşımı 8.4.3. Masetme Yaklaşımı 8.4.4. Mundell-Fleming Modeli 8.4.5. Ödemeler Dengesi ve Paracı Yaklaşım 9. PARA POLİTİKASI 9.1. Ekonomik Şokların Sebepleri 9.1.1. Toplam Talep Şokları 9.1.2. Fiyat Şokları 9.2. Makro Ekonomik İstikrar ve Para Politikası 9.3. Para Politikasının Hedefi, Ara ve Ana Göstergeler 9.4. Para Politikası Araçları 9.4.1. Açık Piyasa İşlemeleri 9.4.2. Reeskont Politikası 9.4.3. Mevduat Munzam Karşılık Oranları 9.4.4. Swap İşlemleri 9.5. Para Politikasında Başlıca Stratejiler: Hedef Kurallar 9.5.1. Hedef Kurala Dayalı Stratejiler 9.5.2. Araç Politikalar 10. MAKRO EKONOMİK GENEL DENGE VE PARA 10.1. Klasik Yaklaşım 6
10.2. Keynesci Yaklaşım 10.3. Paracı Yaklaşım 10.4. Yeni Klasik Okul 10.5. Yeni Keynesyen Okul 7