SİRKÜLER 2008/19 SİRKÜLERİN Tarihi : 28.05.2008 Konusu : İş ve SSK Kanunundaki Son Değişiklikler Mevzuat : 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu (R.G: 08.09.1999/ 23810) 4857 Sayılı İş Kanunu (R.G:10.06.2003/ 25134) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (R.G: 16.06.2006/ 26200) Yasal Dayanak : 26.05.2008 Tarih ve 26887 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 5763 Sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 26.05.2008 tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5763 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler aşağıda sunulmuştur. * SSK BORÇLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 5510 Sayılı Kanun a eklenen Geçici24. madde ile yapılan değişiklikle; İşverenlerin, tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan, - 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin sigorta primi, işsizlik sigortası primi, - İdari para cezası - Sosyal yardım zammı borçları - 31/3/2008 tarihine kadar bitirilmiş olan özel bina inşaatı ile ihale konusu işlerden Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda yeterli işçilik bildiriminde bulunulmadığı anlaşılanların fark işçiliğe ilişkin borçları, - İsteğe bağlı sigortalıların 2003/Mayıs ila 2008/Mart dönemleri arasında isteğe bağlı sigortalılıklarının devam ettiği süre içindeki prim borçları, - Topluluk sigortasına tabi olanların 2008/Mart ve önceki dönemlere ilişkin malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait prim borçları, - Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı olanların 31/3/2008 tarihine kadar olan prim ve sosyal güvenlik destek prim borçlarının, 26.05.2008 tarihini izleyen iki ay içinde (Temmuz ayı sonuna kadar) yazılı olarak başvurulması ve Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan itirazlardan ve yargı nezdinde sürdürülen davalardan feragat edilmesi ve ihtilaf yaratılmaması koşuluyla, peşin veya yirmi dört aya kadar eşit taksitler halinde ödenebilmesine imkan sağlanmaktadır.
- Peşin ödeme yolunun tercih edilerek borç aslının tamamının ve başvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının % 15 inin başvuru tarihini takip eden bir ay içinde ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammının kalan % 85 i terkin edilecektir - Taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde ise, borç asıllarına başvurunun yapıldığı ayın sonuna kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının; on iki aya kadar taksitlendirmelerde yüzde elli beşi, on iki ayı aşan taksitlendirmelerde yüzde otuzu terkin edilecek ve kalan kısmı borç asıllarına ilave edilerek taksitlendirmeye esas borç hesaplanacaktır. Bulunan bu tutar, taksit süresine bölünmek suretiyle ödenecek aylık taksit miktarı bulunacaktır. SSK İŞVEREN PRİMLERİNDE 5 PUANLIK İNDİRİM İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 5510 Sayılı Kanun un 81. maddesinde yapılan değişiklikle; - Kamu idareleri iş yerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışanlar dışındaki sigortalıların; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işverenin ödeyeceği tutarın 5 puanı Hazinece karşılanacaktır. - İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri, - Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri, - Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır. - Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme zammı borçlarını taksitlendiren işverenler ile sosyal güvenlik prim borçlarını yeniden yapılandıran işverenler de bu hükümden yararlanabilecektir. - Hazinece karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. - Bu fıkrayla düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. 18-29 YAŞ ARASINDAKİ GEÇLER VE KADINLARIN İSTİHDAMI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİKLER 4447 Sayılı Kanun a eklenen Geçici 7. madde ile yapılan değişiklikle; - 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olanlar ile kadınların istihdamını teşvik amacıyla uygulanan prim indirimi İşsizlik Sigortası Fonu ndan karşılanacak. - Özel sektör işyerlerinde bu teşvike konu işçilerin kadın da olsa erkek de olsa 01.07.2008 tarihinden önceki son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları,
- 01.07.2008 tarihinden önceki bir yıllık dönemde işyerine ait aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak, 01.07.2009 tarihine kadar yeni işe alınmış ve fiilen çalıştırılmış olmaları aranacak. - Bu şartları taşıyan, yeni işe alınan kadınlar ile 18-29 yaş arasındaki gençlere ait SSK primlerinin 1. yıl için yüzde 100 ü, 2. yıl için yüzde 80 ini, 3. yıl için yüzde 60 ı, 4. yıl için yüzde 40 ı, 5. yıl için yüzde 20 si İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak. - İşveren hissesine ait primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 506 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şarttır. - 1/10/2003 tarihinden sonra özelleştirme kapsamında devir alınan işyerleri hariç olmak üzere, mevcut ve faaliyette bulunan işyerlerinin devredilmesi, birleşmesi, bölünmesi veya nevi değiştirmesi gibi hallerde yeni işe başlama olarak değerlendirilmez. - Mevcut bir işyerinin kapatılarak; değişik bir ad veya unvan ya da bir iş birimi olarak aynı faaliyette açılması veya çalışan sigortalıların bütün olarak devredilmesi halinde, bu işyerleri hakkında uygulanmaz. - Yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi ek bir kapasite ve istihdam artışına neden olmayan, sadece teşviklerden yararlanmak amacıyla yapılan işlemler hakkında uygulanmaz. - İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanan prim tutarları gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz. İŞYERİ BİLDİRİMİ İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 3. maddesinde yapılan değişiklikle; -Alt işveren/asıl işveren ilişkisinin yazılı sözleşmeye dayalı olması, alt işverenlerin bu sözleşmeye dayanarak işyeri tescili yapmaları, bu işyerlerine ilişkin belgelerin gerektiğinde incelenebileceği hükme bağlanmıştır. ÖZÜRLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 30. maddesinde yapılan değişiklikle; - Özel sektöre eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırılmış, çalıştırılacak özürlü işçi oranı ise %3 olarak belirlenmiştir. (Daha önce özürlü, eski
hükümlü, terör mağduru çalıştırma oranı toplam %6 idi) - Kamuda ise eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu devam ettirilmiş buna Kamu işyerleri %4 özürlü %2 eski hükümlü çalıştırmakla yükümlüdür. - 01.07.2008 tarihinden itibaren, yürürlülük kapsamında çalıştırılan (%3 ü aşamamak şartıyla) özürlülerin prime esas kazanç alt sınırına karşılık gelen SSK işveren primleri hazinece ödenecektir. (Hazinece karşılanılan bu tutar gider kaydedilemez) - Yükümlü olmadığı halde veya yükümlülüğün üzerinde özürlü çalıştıran işverenlerin bu özürlüler için ödedikleri prime esas kazanç alt sınırına karşılık gelen SSK işveren primlerinin % 50 si hazinece ödenecektir. - Hazinece sağlanan teşviklerden yararlanılabilmesi için sigortalılara ilişkin prim belgelerinin zamanında verilmesi ve sigorta primlerinin süresinde ödenmesi şarttır. İŞYERİ HEKİMLERİ BULUNDURULMASI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 81. maddesinde yapılan değişiklikle; - İşyeri sağlık birimi oluşturulması, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi konusundaki yükümlülüklerin dışarıdan hizmet alınarak yerine getirilebilmesine olanak sağlanmıştır AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLER İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 85. maddesinde yapılan değişiklikle; - Onaltı yaşını doldurmamış genç işçiler ve çocuklar ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz ibaresine çalıştığı işle ilgili mesleki eğitim almamış işçiler ibaresi eklenerek mesleki eğitim zorunlu hale getirilmiştir. EMZİRME ODALARI VE KREŞ KURULMASI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 88. maddesinde yapılan değişiklikle; - Kreş ve emzirme odaları kurulması yanı sıra bu hizmetlerin dışarıdan da sağlanabileceği ile ilgili veya hangi hallerde dışarıdan hizmet alabilecekleri ibaresi eklenmiş ve böylece zorunluluktan çıkarılmıştır. İDARİ PARA CEZALARI İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 98. maddesinde yapılan değişiklikle; - İşyeri bildirme yükümlülüğüne aykırı davranma cezası çalıştırılan her işçi için 100 YTL - 16 yaşından küçük, çocuk ve eğitimsiz işçilerin ağır işlerde çalıştırılması halinde her işçi için 1.000 YTL - İşyerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren, alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı 10.000 YTL idari para cezası öngörülmüştür. 4768 Sayılı İş Kanunu nun 105. maddesinde yapılan değişiklikle; - İşveren veya işveren vekiline alınmayan her iş güvenliği önlemi için 200 YTL
(Önceden 88 YTL idi) - Ağır işlerde çalışacak işçilerin işe girişinde ve en az yılda bir kez doktor raporu almayan işveren ve işveren vekiline ve çocuk işçilerin işe alınmasında ve 6 ayda bir alınması gereken sağlık raporunu almayan işveren ve işveren vekiline her çocuk için 200 YTL (Önceden 179YTL idi) - Ağır işlerde çalıştırılan onaltı yaşından küçük işçi çalıştıran işveren ve işveren vekillerine her bir çocuk için 1.000 YTL (Önceden 904 YTL idi) - Mesleki eğitim almamış işçi çalıştıran işveren ve işveren vekiline her işçi için 500 YTL idari para cezası öngörülmüştür. YAPILAN İŞLERİN ESASLARININ BELİRLENMESİ İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİK 4768 Sayılı İş Kanunu nun 111. maddesinde yapılan değişiklikle; - Sanayiden ticaretten tarım ve orman işlerinden sayılacak işlerin esasları belirlenmiştir. Gereğini bilgilerinize rica ederiz. SENA YMM LTD. ŞTİ.